Το φροϋδικό ψυχοδυναμικό μοντέλο

Το φροϋδικό μοντέλο στηρίζεται στη θεωρία του Φρόιντ ότι η ψυχή αποτελείται από το «id», το «εγώ και το «υπερεγώ». Πρόκειται για τρία θεωρητικά κατασκευάσματα τα οποία περιγράφουν και ερμηνεύουν τις δραστηριότητες και αλληλεπιδράσεις στην ψυχική μας ζωή. Το «id» είναι το σύνολο των ενστικτωδών τάσεων και κληρονομικών χαρακτηριστικών μας, το «εγώ» η πραγματικότητα που βιώνουμε και το «υπερεγώ» είναι οι περιορισμοί του περιβάλλοντος, οι ηθικολογίες και τα «πρέπει». Σύμφωνα με τον Φρόιντ, το άτομο καθοδηγείται από εσωτερικές ενστικτώδεις δυνάμεις, το «id», που αδυσώπητα συγκρούονται στη διάρκεια της ανάπτυξης του ψυχοσεξουαλικού κύκλου του ατόμου με τις απαιτήσεις του περιβάλλοντος, το «υπερεγώ». Από τις συγκρούσεις των ενστίκτων με το περιβάλλον τις περισσότερες φορές υπερισχύουν τα ασυνείδητα ένστικτα, για αυτό συχνά μας βλάπτουν πράγματα που δεν ξέρουμε.

Στο Νέο Φροϋδικό Ψυχοδυναμικό μοντέλο, οι σύγχρονοι του Φρόιντ ψυχαναλυτές υποστηρίζουν ότι το άτομο δεν κατευθύνεται και δεν προγραμματίζεται από τα ένστικτα, αλλά διαμορφώνεται από το προσωπικό περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνει, το «υπερεγώ». Κατά τους σύγχρονους του Φρόιντ, το παιδί βρίσκεται αντιμέτωπο με την ικανοποίηση δύο εξ ίσου ισχυρών αναγκών του. Χρειάζεται απεγνωσμένα την αποδοχή και την έγκριση από σημαντικές προσωπικότητες που επηρεάζουν τη ζωή του, συνήθως τους γονείς του, αλλά έχει επίσης και τη δική του έμφυτη τάση για ανάπτυξη, κυριαρχία και αυτονομία. Οι προσωπικές του τάσεις δεν είναι πάντα συμβατές με τις απαιτήσεις των γονιών του και εάν αυτοί είναι αυταρχικοί και νευρωτικοί, προκαλούν συγκρούσεις ανάμεσα στην ανάγκη του παιδιού για ασφάλεια και στην επιθυμία του για ανάπτυξη σύμφωνα με τις φυσικές του κλίσεις. Σε ένα τέτοιο αγώνα το παιδί υποχωρεί για χάρη της ασφάλειας που του προσφέρουν οι γονείς του. Σύμφωνα με το νέο φροϋδικό μοντέλο, η υποταγή των επιθυμιών του παιδιού στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος θα του προκαλέσει ψυχοσωματικά συμπτώματα μετέπειτα στη ζωή του.