Το Λύκειο του Αριστοτέλους

Τα πρώτα γυμνάσια της αρχαίας Αθήνας ιδρύθηκαν κατά την αρχαϊκή εποχή (6ος αι. π.Χ.) εκτός των τειχών, στα προάστια του Λυκείου, της Ακαδημίας και του Κυνοσάργους κοντά σε ιερά, σε άλση και σε ποτάμια, απαραίτητα για την επαρκή ύδρευσή τους. Αρχικά πρέπει να ήταν χώροι με στοιχειώδεις αθλητικές εγκαταστάσεις, όπου οι νέοι αθλούνταν γυμνοί, ενώ από τους κλασικούς χρόνους (5ος και 4ος αι.π.Χ.) απέκτησαν ιδιαίτερη αρχιτεκτονική μορφή. Συνυφασμένα με το θεσμό της γυμναστικής ως συστήματος εκπαίδευσης και με την έννοια του «καλού καγαθού» έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη φυσική και πνευματική αγωγή των νέων. 

Ήταν δημόσια κτήρια και βασικό κτήριό τους ήταν η παλαίστρα χώρος προπόνησης των αθλητών στην πάλη, στην πυγμαχία και το παγκράτιο (συνδυασμός πάλης και πυγμαχίας) με παραπλεύρως αυτής λουτρικές εγκαταστάσεις. Προΐστατο ο Γυμνασίαρχος, σημαίνουσα προσωπικότητα με επιρροή. Τον 4ο αι. π.Χ. ιδρύθηκαν στα γυμνάσια οι πρώτες φιλοσοφικές σχολές, που ήταν στην ουσία τα πρώτα πανεπιστήμια (στο Λύκειο σύχναζε και ο Σωκράτης και εκεί διαβάστηκε το έργο του Πρωταγόρα: «Περί θεών»).Το Λύκειο του Αριστοτέλους βρισκόταν ανάμεσα στους (τότε) ποταμούς Ιλισσό και Ηριδανό (Λεωφ. Κωνσταντίνου και Βασ. Σοφίας, αντίστοιχα) πίσω από τη σημερινή Λέσχη Αξιωματικών στην Πλατεία Ρηγίλλης.

Στην Ακαδημία (κοντά στο σημερινό Κολωνό) ίδρυσε σχολή Πλάτων, στο Λύκειο ο Αριστοτέλης και στο Κυνόσαργες (σημερινή περιοχή Νέου κόσμου στις όχθες του Ιλισσού) ο Αντισθένης.

Το Λύκειο του Αριστοτέλους βρισκόταν ανάμεσα στους (τότε) ποταμούς Ιλισσό και Ηριδανό (Λεωφ. Κωνσταντίνου και Βασ. Σοφίας, αντίστοιχα) πίσω από τη σημερινή Λέσχη Αξιωματικών στην Πλατεία Ρηγίλλης.Το Λύκειο του Αριστοτέλους

Πήρε το όνομά του από το εκεί προϋπάρχον του Γυμνασίου Ιερό του Λυκείου Απόλλωνος (δεν είναι τυχαίο ότι το Λύκειο είναι στις υπώρειες του Λυκαβηττού!).

Τον Αριστοτέλη διαδέχθηκε ο μαθητής του Θεόφραστος (322 – 287 π.Χ.) και σε αυτό τον ειδυλλιακό κήπο με την τόσο μεγάλη πνευματική ακτινοβολία είχε ζητήσει να ταφεί ο Διογένης ο Λαέρτιος… Το Γυμνάσιο κατέστρεψε και τα δένδρα του χρησιμοποίησε ο Ρωμαίος στρατηγός Σύλλας με σκοπό να κατασκευάσει πολιορκητικές μηχανές για την άλωση του Πειραιά.