ΙΣΟΚΡ 5.95–104
Οι περιστάσεις ευνοούν την ανάληψη πρωτοβουλίας εναντίον των Περσών
Προκειμένου να ενθαρρύνει τον Φίλιππο να πραγματοποιήσει την πανελλήνια εκστρατεία εναντίον των Περσών, ο Ισοκράτης υποστήριξε ότι όσοι πολέμησαν εναντίον των Περσών κέρδισαν δόξα, χρήματα και δύναμη. Για να τεκμηριώσει τον ισχυρισμό του αυτόν, επικαλέστηκε το παράδειγμα εκείνων που, εξαιτίας του θανάτου του Κύρου και της δόλιας δολοφονίας των στρατηγών τους, αντιμετώπισαν τις μεγαλύτερες δυσχέρειες, των Μυρίων. Αφού διηγήθηκε αδρομερώς τα γεγονότα, συνεχίζει με τη σύγκριση της εκστρατείας εκείνης με αυτήν που καλείται να αναλάβει τώρα ο Φίλιππος.
[95] Ταῦτα μὲν οὖν οὕτως· δοκεῖ δέ μοι μετὰ ταῦτα
περὶ τῆς παρασκευῆς διαλεκτέον εἶναι τῆς τε σοὶ γενη-
σομένης καὶ τῆς ἐκείνοις ὑπαρξάσης. τὸ μὲν τοίνυν
μέγιστον, σὺ μὲν τοὺς Ἕλληνας εὔνους ἕξεις, ἤν περ
ἐθελήσῃς ἐμμεῖναι τοῖς περὶ τούτων εἰρημένοις, ἐκεῖνοι
δὲ διὰ τὰς δεκαδαρχίας τὰς ἐπὶ Λακεδαιμονίων ὡς οἷόν
τε δυσμενεστάτους. ἡγοῦντο γὰρ Κύρου μὲν καὶ Κλεάρ-
χου κατορθωσάντων μᾶλλον ἔτι δουλεύσειν, βασιλέως
δὲ κρατήσαντος ἀπαλλαγήσεσθαι τῶν κακῶν τῶν πα-
ρόντων· ὅ περ καὶ συνέπεσεν αὐτοῖς. [96] καὶ μὴν καὶ
στρατιώτας σὺ μὲν ἐξ ἑτοίμου λήψει τοσούτους ὅσους
ἂν βουληθῇς· οὕτω γὰρ ἔχει τὰ τῆς Ἑλλάδος, ὥστε ῥᾷον
εἶναι συστῆσαι στρατόπεδον μεῖζον καὶ κρεῖττον ἐκ τῶν
πλανωμένων ἢ τῶν πολιτευομένων· ἐν ἐκείνοις δὲ τοῖς
χρόνοις οὐκ ἦν ξενικὸν οὐδέν, ὥστ’ ἀναγκαζόμενοι ξενο-
λογεῖν ἐκ τῶν πόλεων πλέον ἀνήλισκον εἰς τὰς διδομέ-
νας τοῖς συλλέγουσι δωρεὰς ἢ τὴν εἰς τοὺς στρατιώτας
μισθοφοράν. [97] καὶ μὴν εἰ βουληθεῖμεν ἐξετάσαι καὶ
παραβαλεῖν σέ τε τὸν νῦν ἡγησόμενον τῆς στρατείας
καὶ βουλευσόμενον περὶ ἁπάντων καὶ Κλέαρχον τὸν
ἐπιστατήσαντα τῶν τότε πραγμάτων, εὑρήσομεν ἐκεῖνον
μὲν οὐδεμιᾶς πώποτε δυνάμεως πρότερον οὔτε ναυτικῆς
οὔτε πεζῆς καταστάντα κύριον, ἀλλ’ ἐκ τῆς ἀτυχίας τῆς
συμβάσης αὐτῷ περὶ τὴν ἤπειρον ὀνομαστὸν γενόμενον,
[98] σὲ δὲ τοσαῦτα καὶ τηλικαῦτα τὸ μέγεθος διαπεπραγ-
μένον· περὶ ὧν εἰ μὲν πρὸς ἑτέρους τοὺς λόγους ἐποι-
ούμην, καλῶς ἂν εἶχε διελθεῖν, πρὸς σὲ δὲ διαλεγόμενος,
εἰ τὰς σὰς πράξεις σοι διεξιοίην, δικαίως ἂν ἀνόητος
ἅμα καὶ περίεργος εἶναι δοκοίην.
[99] Ἄξιον δὲ μνησθῆναι καὶ τῶν βασιλέων ἀμφοτέρων,
ἐφ’ ὃν σοί τε συμβουλεύω στρατεύειν καὶ πρὸς ὃν Κλέαρχος
ἐπολέμησεν, ἵν’ ἑκατέρου τὴν γνώμην καὶ τὴν δύναμιν
εἰδῇς. ὁ μὲν τοίνυν τούτου πατὴρ τὴν πόλιν τὴν ἡμετέραν
καὶ πάλιν τὴν Λακεδαιμονίων κατεπολέμησεν, οὗτος δ’
οὐδενὸς πώποτε τῶν στρατευμάτων τῶν τὴν χώραν αὐτοῦ
λυμαινομένων ἐπεκράτησεν. [100] ἔπειθ’ ὁ μὲν τὴν Ἀσίαν
ἅπασαν παρὰ τῶν Ἑλλήνων ἐν ταῖς συνθήκαις ἐξέλαβεν,
οὗτος δὲ τοσούτου δεῖ τῶν ἄλλων ἄρχειν, ὥστ’ οὐδὲ τῶν
ἐκδοθεισῶν αὐτῷ πόλεων ἐγκρατής ἐστιν. ὥστ’ οὐδεὶς
ὅστις οὐκ ἂν ἀπορήσειε, πότερα χρὴ νομίζειν τοῦτον
αὐτῶν ἀφεστάναι δι’ ἀνανδρίαν, ἢ ’κείνας ὑπερεωρακέ-
ναι καὶ καταπεφρονηκέναι τῆς βαρβαρικῆς δυναστείας.
[101] Τὰ τοίνυν περὶ τὴν χώραν ὡς διάκειται, τίς οὐκ ἂν
ἀκούσας παροξυνθείη πολεμεῖν πρὸς αὐτόν; Αἴγυπτος
γὰρ ἀφειστήκει μὲν καὶ κατ’ ἐκεῖνον τὸν χρόνον, οὐ μὴν
ἀλλ’ ἐφοβοῦντο μή ποτε βασιλεὺς αὐτὸς ποιησάμενος
στρατείαν κρατήσειε καὶ τῆς διὰ τὸν ποταμὸν δυσχωρίας
καὶ τῆς ἄλλης παρασκευῆς ἁπάσης· νῦν δ’ οὗτος ἀπήλλαξεν
αὐτοὺς τοῦ δέους τούτου. συμπαρασκευασάμενος γὰρ
δύναμιν ὅσην οἷός τ’ ἦν πλείστην, καὶ στρατεύσας ἐπ’
αὐτούς, ἀπῆλθεν ἐκεῖθεν οὐ μόνον ἡττηθείς, ἀλλὰ καὶ
καταγελασθεὶς καὶ δόξας οὔτε βασιλεύειν οὔτε στρατηγεῖν
ἄξιος εἶναι. [102] τὰ τοίνυν περὶ Κύπρον καὶ Φοινίκην
καὶ Κιλικίαν καὶ τὸν τόπον ἐκεῖνον, ὅθεν ἐχρῶντο ναυτικῷ,
τότε μὲν ἦν βασιλέως, νῦν δὲ τὰ μὲν ἀφέστηκε, τὰ δ’ ἐν
πολέμῳ καὶ κακοῖς τοσούτοις ἐστίν, ὥστ’ ἐκείνῳ μὲν μηδὲν
εἶναι τούτων τῶν ἐθνῶν χρήσιμον, σοὶ δ’, ἢν πολεμεῖν πρὸς
αὐτὸν βουληθῇς, συμφόρως ἕξειν. [103] καὶ μὴν Ἰδριέα
γε τὸν εὐπορώτατον τῶν νῦν περὶ τὴν ἤπειρον προσήκει
δυσμενέστερον εἶναι τοῖς βασιλέως πράγμασι τῶν πολε-
μούντων· ἢ πάντων γ’ ἂν εἴη σχετλιώτατος, εἰ μὴ βού-
λοιτο καταλελύσθαι ταύτην τὴν ἀρχήν, τὴν αἰκισαμένην
μὲν τὸν ἀδελφόν, πολεμήσασαν δὲ πρὸς αὐτόν, ἅπαντα δὲ
τὸν χρόνον ἐπιβουλεύουσαν καὶ βουλομένην τοῦ τε σώμα-
τος αὐτοῦ καὶ τῶν χρημάτων ἁπάντων γενέσθαι κυρίαν.
[104] ὑπὲρ ὧν δεδιὼς νῦν μὲν ἀναγκάζεται θεραπεύειν
αὐτὸν καὶ χρήματα πολλὰ καθ’ ἕκαστον τὸν ἐνιαυτὸν
ἀναπέμπειν· εἰ δὲ σὺ διαβαίης εἰς τὴν ἤπειρον, ἐκεῖνός τ’
ἂν ἄσμενος ἴδοι βοηθὸν ἥκειν αὑτῷ σε νομίζων, τῶν τ’
ἄλλων σατραπῶν πολλοὺς ἀποστήσεις, ἢν ὑπόσχῃ τὴν
ἐλευθερίαν αὐτοῖς, καὶ τοὔνομα τοῦτο διασπείρῃς εἰς τὴν
Ἀσίαν, ὅ περ εἰς τοὺς Ἕλληνας εἰσπεσὸν καὶ τὴν ἡμε-
τέραν καὶ Λακεδαιμονίων ἀρχὴν κατέλυσεν.
***
Αυτή είναι η αλήθεια επί του ζητήματος τούτου· μετά ταύτα νομίζω ότι πρέπει να συζητήσωμεν διά την προπαρασκευήν, την οποίαν πρέπει συ να κάμης και διά την προπαρασκευήν που είχον κάμει εκείνοι. Το σημείον λοιπόν το πλέον σημαντικόν είναι το εξής: Συ μεν θα έχης τους Έλληνας με το μέρος σου, αν θελήσης να παραδεχθής τας προτάσεις μου περί τούτων, ενώ οι στρατηγοί των μετά του Κύρου Ελλήνων ήσαν πάρα πολύ μισητοί εις αυτούς εξ αιτίας των δεκαρχιών, τας οποίας οι Λακεδαιμόνιοι είχον εγκαταστήσει εις τας πόλεις των. Διότι ενόμιζον, ότι, αν επικρατήση ο Κλέαρχος και ο Κύρος, το βάρος της δουλείας θα εγίνετο βαρύτερον δι' αυτούς ενώ, αν υπερίσχυεν ο βασιλεύς, ήλπιζον ότι θα απαλλαγούν από τα παρόντα κακά. Τούτο δε και συνέβη εις αυτούς. Προς τούτοις θα έχης την ευχέρειαν να στρατολογήσης αμέσως όσους στρατιώτας κρίνης αναγκαίους· διότι εις την κατάστασιν που ευρίσκεται η Ελλάς είναι εύκολον να σχηματίσης στρατόν ισχυρότερον και καλύτερον με τους πλανωμένους και άνευ ασύλου παρά με τους κανονικούς πολίτας· ενώ κατά την εποχήν εκείνην, επειδή δεν υπήρχον μισθοφορικά στρατεύματα, οι στρατηγοί διά να προμηθευθούν στρατιώτας ηναγκάζοντο να διαπραγματεύωνται με τας πόλεις και τοιουτοτρόπως εξώδευον περισσότερα διά τα δώρα που έδιδον εις αυτούς που συνήθροιζον τους μισθοφόρους παρά δι' αυτόν τούτον τον μισθόν των. Τέλος αν θελήσωμεν να εξετάσωμεν και να παραβάλωμεν σε, ο οποίος θα τεθής τώρα επί κεφαλής της εκστρατείας και θα σκεφθής δι' όλα, προς τον Κλέαρχον, που ήτο τότε ρυθμιστής όλων των ζητημάτων, θα εύρωμεν ότι εκείνος μεν δεν απέκτησε πρωτύτερα καμμίαν δύναμιν ναυτικήν ή πεζικήν, αλλά από το ατύχημα που του συνέβη εις την ήπειρον της Ασίας έγινεν ονομαστός, ενώ συ έχεις διαπράξει τόσα πολλά και τόσα σπουδαία κατορθώματα, τα οποία αν μεν ωμίλουν προς άλλους θα εδικαιολογούμην να διεξέλθω εν λεπτομερεία, ομιλών όμως προς σε δικαίως θα εφαινόμην ανόητος και παράξενος, αν ανέπτυσσον λεπτομερώς εις σε τας ιδικάς σου πράξεις.
Αξίζει δε να ενθυμηθώμεν και τους δύο βασιλείς, εκείνον εναντίον του οποίου σε συμβουλεύω τώρα να εκστρατεύσης, και εκείνον εναντίον του οποίου επολέμησεν ο Κλέαρχος, διά να δυνηθής να γνωρίσης την δύναμιν και την κρίσιν (ευφυΐαν) και των δύο. Ο μεν λοιπόν πατήρ τούτου και την πόλιν μας και την πόλιν των Λακεδαιμονίων κατεπολέμησεν, ούτος δε ποτέ έως τώρα δεν κατώρθωσε να νικήση τα στρατεύματα που έβλαπτον την χώραν του. Έπειτα ο μεν πρώτος διά των συνθηκών που έκαμε με τους Έλληνας υπήγαγεν υπό την εξουσίαν του ολόκληρον την Ασίαν, αυτός δε που βασιλεύει σήμερον τόσον απέχει από του να κυριαρχή των άλλων, ώστε δεν εξουσιάζει ούτε τας πόλεις που εδόθησαν εις αυτόν. Ώστε καθένας ήθελεν απορήσει και διερωτηθή, ποίον εκ των δύο, αυτός τας εγκατέλειψεν από ανανδρίαν ή εκείναι δεν λογαριάζουν και περιφρονούν την βαρβαρικήν κυριαρχίαν;
Ποίος λοιπόν, αφού ήθελεν ακούσει εις ποίαν κατάστασιν ευρίσκεται η χώρα του, δεν θα παρεκινείτο να πολεμήση κατ' αυτού; Κατά την εποχήν της εκστρατείας του Κύρου οι Αιγύπτιοι είχον επαναστατήσει και εφοβούντο πάντοτε μήπως ο βασιλεύς εκστρατεύση κατ' αυτών και υπερνικήση τας δυσκολίας που παρουσιάζει ο Νείλος και τας πολεμικάς των παρασκευάς· αυτός όμως που βασιλεύει τώρα τους απήλλαξεν από τον φόβον τούτον. Διότι, αφού συνήθροισε δύναμιν όσην ηδύνατο περισσοτέραν και εξεστράτευσεν εναντίον αυτών, επανήλθεν από την χώραν των όχι μόνον νικηθείς, αλλά και γελοιοποιηθείς και φανείς ότι δεν είναι άξιος ούτε βασιλεύς να είναι ούτε στρατηγός. Τέλος, η Κύπρος, η Φοινίκη, η Κιλικία και τα άλλα τα γύρω τους έθνη, από τα οποία ελάμβανον οι Πέρσαι τα μέσα της συντηρήσεως του ναυτικού, τότε ήσαν υπό την εξουσίαν του βασιλέως, τώρα όμως άλλα εξ αυτών έχουν επαναστατήσει, άλλα δε ευρίσκονται εις πολέμους και εις τόσας συμφοράς, ώστε εις εκείνον μεν κανέν από τα έθνη ταύτα να μη είναι χρήσιμον, εις σε δε, αν θελήσης να πολεμήσης προς αυτόν, θα προσφέρουν πολλάς υπηρεσίας.
Προς τούτοις ο Ιδριεύς, ο πλουσιώτατος από τους σημερινούς δυνάστας της Ασίας, φυσικόν είναι να διάκειται προς τον βασιλέα περισσότερον δυσμενώς και από αυτούς που τον πολεμούν φανερά· ει δ' άλλως, θα ήτο βέβαια ο πλέον αξιοκαταφρόνητος εκ των ανθρώπων, εάν δεν ήθελε να καταλύση την αρχήν ταύτην, η οποία εκακοποίησε τον αδελφόν του, επολέμησε προς αυτόν, καθ' όλον δε τον χρόνον επιβουλεύεται αυτόν και θέλει να γίνη κυρία και της ζωής του και της περιουσίας του ολοκλήρου. Επειδή λοιπόν φοβείται δι' αυτά, τώρα μεν αναγκάζεται να τον κολακεύη και να του στέλλη κάθε έτος πολλά χρήματα· εάν όμως συ διαπεραιωθής εις την Ασίαν, και εκείνος θα σε έβλεπε με ευχαρίστησιν νομίζων ότι πηγαίνεις διά να τον βοηθήσης, και εκ των άλλων σατραπών πολλούς θα κινήσης εις αποστασίαν, αν υποσχεθείς εις αυτούς την ελευθερίαν και διασπείρης εις την Ασίαν το σύνθημα τούτο, το οποίον όταν ηκούσθη μεταξύ των Ελλήνων, έγινε αιτία να καταλυθή και η ιδική μας ηγεμονία και η ηγεμονία των Λακεδαιμονίων.
Αυτή είναι η αλήθεια επί του ζητήματος τούτου· μετά ταύτα νομίζω ότι πρέπει να συζητήσωμεν διά την προπαρασκευήν, την οποίαν πρέπει συ να κάμης και διά την προπαρασκευήν που είχον κάμει εκείνοι. Το σημείον λοιπόν το πλέον σημαντικόν είναι το εξής: Συ μεν θα έχης τους Έλληνας με το μέρος σου, αν θελήσης να παραδεχθής τας προτάσεις μου περί τούτων, ενώ οι στρατηγοί των μετά του Κύρου Ελλήνων ήσαν πάρα πολύ μισητοί εις αυτούς εξ αιτίας των δεκαρχιών, τας οποίας οι Λακεδαιμόνιοι είχον εγκαταστήσει εις τας πόλεις των. Διότι ενόμιζον, ότι, αν επικρατήση ο Κλέαρχος και ο Κύρος, το βάρος της δουλείας θα εγίνετο βαρύτερον δι' αυτούς ενώ, αν υπερίσχυεν ο βασιλεύς, ήλπιζον ότι θα απαλλαγούν από τα παρόντα κακά. Τούτο δε και συνέβη εις αυτούς. Προς τούτοις θα έχης την ευχέρειαν να στρατολογήσης αμέσως όσους στρατιώτας κρίνης αναγκαίους· διότι εις την κατάστασιν που ευρίσκεται η Ελλάς είναι εύκολον να σχηματίσης στρατόν ισχυρότερον και καλύτερον με τους πλανωμένους και άνευ ασύλου παρά με τους κανονικούς πολίτας· ενώ κατά την εποχήν εκείνην, επειδή δεν υπήρχον μισθοφορικά στρατεύματα, οι στρατηγοί διά να προμηθευθούν στρατιώτας ηναγκάζοντο να διαπραγματεύωνται με τας πόλεις και τοιουτοτρόπως εξώδευον περισσότερα διά τα δώρα που έδιδον εις αυτούς που συνήθροιζον τους μισθοφόρους παρά δι' αυτόν τούτον τον μισθόν των. Τέλος αν θελήσωμεν να εξετάσωμεν και να παραβάλωμεν σε, ο οποίος θα τεθής τώρα επί κεφαλής της εκστρατείας και θα σκεφθής δι' όλα, προς τον Κλέαρχον, που ήτο τότε ρυθμιστής όλων των ζητημάτων, θα εύρωμεν ότι εκείνος μεν δεν απέκτησε πρωτύτερα καμμίαν δύναμιν ναυτικήν ή πεζικήν, αλλά από το ατύχημα που του συνέβη εις την ήπειρον της Ασίας έγινεν ονομαστός, ενώ συ έχεις διαπράξει τόσα πολλά και τόσα σπουδαία κατορθώματα, τα οποία αν μεν ωμίλουν προς άλλους θα εδικαιολογούμην να διεξέλθω εν λεπτομερεία, ομιλών όμως προς σε δικαίως θα εφαινόμην ανόητος και παράξενος, αν ανέπτυσσον λεπτομερώς εις σε τας ιδικάς σου πράξεις.
Αξίζει δε να ενθυμηθώμεν και τους δύο βασιλείς, εκείνον εναντίον του οποίου σε συμβουλεύω τώρα να εκστρατεύσης, και εκείνον εναντίον του οποίου επολέμησεν ο Κλέαρχος, διά να δυνηθής να γνωρίσης την δύναμιν και την κρίσιν (ευφυΐαν) και των δύο. Ο μεν λοιπόν πατήρ τούτου και την πόλιν μας και την πόλιν των Λακεδαιμονίων κατεπολέμησεν, ούτος δε ποτέ έως τώρα δεν κατώρθωσε να νικήση τα στρατεύματα που έβλαπτον την χώραν του. Έπειτα ο μεν πρώτος διά των συνθηκών που έκαμε με τους Έλληνας υπήγαγεν υπό την εξουσίαν του ολόκληρον την Ασίαν, αυτός δε που βασιλεύει σήμερον τόσον απέχει από του να κυριαρχή των άλλων, ώστε δεν εξουσιάζει ούτε τας πόλεις που εδόθησαν εις αυτόν. Ώστε καθένας ήθελεν απορήσει και διερωτηθή, ποίον εκ των δύο, αυτός τας εγκατέλειψεν από ανανδρίαν ή εκείναι δεν λογαριάζουν και περιφρονούν την βαρβαρικήν κυριαρχίαν;
Ποίος λοιπόν, αφού ήθελεν ακούσει εις ποίαν κατάστασιν ευρίσκεται η χώρα του, δεν θα παρεκινείτο να πολεμήση κατ' αυτού; Κατά την εποχήν της εκστρατείας του Κύρου οι Αιγύπτιοι είχον επαναστατήσει και εφοβούντο πάντοτε μήπως ο βασιλεύς εκστρατεύση κατ' αυτών και υπερνικήση τας δυσκολίας που παρουσιάζει ο Νείλος και τας πολεμικάς των παρασκευάς· αυτός όμως που βασιλεύει τώρα τους απήλλαξεν από τον φόβον τούτον. Διότι, αφού συνήθροισε δύναμιν όσην ηδύνατο περισσοτέραν και εξεστράτευσεν εναντίον αυτών, επανήλθεν από την χώραν των όχι μόνον νικηθείς, αλλά και γελοιοποιηθείς και φανείς ότι δεν είναι άξιος ούτε βασιλεύς να είναι ούτε στρατηγός. Τέλος, η Κύπρος, η Φοινίκη, η Κιλικία και τα άλλα τα γύρω τους έθνη, από τα οποία ελάμβανον οι Πέρσαι τα μέσα της συντηρήσεως του ναυτικού, τότε ήσαν υπό την εξουσίαν του βασιλέως, τώρα όμως άλλα εξ αυτών έχουν επαναστατήσει, άλλα δε ευρίσκονται εις πολέμους και εις τόσας συμφοράς, ώστε εις εκείνον μεν κανέν από τα έθνη ταύτα να μη είναι χρήσιμον, εις σε δε, αν θελήσης να πολεμήσης προς αυτόν, θα προσφέρουν πολλάς υπηρεσίας.
Προς τούτοις ο Ιδριεύς, ο πλουσιώτατος από τους σημερινούς δυνάστας της Ασίας, φυσικόν είναι να διάκειται προς τον βασιλέα περισσότερον δυσμενώς και από αυτούς που τον πολεμούν φανερά· ει δ' άλλως, θα ήτο βέβαια ο πλέον αξιοκαταφρόνητος εκ των ανθρώπων, εάν δεν ήθελε να καταλύση την αρχήν ταύτην, η οποία εκακοποίησε τον αδελφόν του, επολέμησε προς αυτόν, καθ' όλον δε τον χρόνον επιβουλεύεται αυτόν και θέλει να γίνη κυρία και της ζωής του και της περιουσίας του ολοκλήρου. Επειδή λοιπόν φοβείται δι' αυτά, τώρα μεν αναγκάζεται να τον κολακεύη και να του στέλλη κάθε έτος πολλά χρήματα· εάν όμως συ διαπεραιωθής εις την Ασίαν, και εκείνος θα σε έβλεπε με ευχαρίστησιν νομίζων ότι πηγαίνεις διά να τον βοηθήσης, και εκ των άλλων σατραπών πολλούς θα κινήσης εις αποστασίαν, αν υποσχεθείς εις αυτούς την ελευθερίαν και διασπείρης εις την Ασίαν το σύνθημα τούτο, το οποίον όταν ηκούσθη μεταξύ των Ελλήνων, έγινε αιτία να καταλυθή και η ιδική μας ηγεμονία και η ηγεμονία των Λακεδαιμονίων.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου