Η ΠΡΩΙΜΗ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ

Η φιλοσοφική και επιστημονική σκέψη στη Δύση, εκπηγάζουν από την ίδια παρόρμηση. Αρχικά, τα δύο είδη σκέ­ψης ταυτίζονταν. Η ώρα και των δύο έφτασε γύρω στην αλλαγή του έβδομου προς τον έκτο προχριστιανικό αιώνα, όταν το πνεύμα των αρχαίων Ελλήνων, «εκείνων των αληθινά υγιών» κατά τον Νίτσε, άρχισε να υπερβαίνει τις ως τότε πεποιθήσεις και να κοι­τά γύρω του τόσο με κατάπληξη όσο και με διάθεση για έρευνα.

Τα πρώτα ερωτήματα που έθεσε δεν αφορούσαν το νόημα του ανθρώπινου μοναχικού ή κοινωνικού βίου. Αφορούσαν τις ιδιότη­τες και τις απαρχές του εξωτερικού Κόσμου, αφορούσαν τη Φύση ως το σύνολο όσων αντιλαμβάνονται οι ανθρώπινες αισθήσεις.

Όμως, το Ελληνικό πνεύμα συνέλαβε ή, πολύ περισσότερο, διείδε τη Φύση, οργανική ή ανόργανη, ως έμβιον Όλον, ως κινούμενο αρθρωτό Όλον, ως Σύμπαν. Και τούτο το συμπαντικό Όλον, με τη σειρά του, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε την προηγούμενη περίοδο, θεωρήθηκε ως «φυσική» ενότητα, δηλαδή δεν ήταν πια αντιληπτό ως κάτι το «υπερφυσικό», μόλο που η εξέλιξη του ερμηνευόταν ακό­μη ως «κοσμικός κύκλος» υπό τη μυθική έννοια και η νομοτέλεια του ως «ειμαρμένη» υπό τη θεολογική έννοια. Εν πάση περιπτώσει, ο σκεπτόμενος λόγος δεν είχε ακόμη ελευθερωθεί από τη δύναμη της φαντασίας και επί δύο σχεδόν αιώνες, δηλαδή μέχρι την εμφάνιση του Σωκράτη, εικόνα και ιδέα, αριθμός και πράγμα, αντίληψη και προαίσθηση παρέμεναν σχεδόν αδιαχώριστα, όπως αντιστοίχως η εικοτολογία και η παρατήρηση βρίσκονταν συχνά εγγύτατα, χωρίς τη διαμεσολάβηση τρίτου.

Γι’ αυτό και η γλώσσα της προσωκρατικής Φιλοσοφίας δεν είναι πια εύκολα προσιτή από τη διανόηση των νεοτέρων χρόνων. Απλώς και μόνο στους «Ρομαντικούς» στοχαστές, για παράδειγμα, στους φυσικούς φιλοσόφους του ύστερου Μεσαίωνα και της Αναγέννησης, ή ακόμη σε φαινόμενα όπως του Hamann1 ή του Novalis, εμφα­νίζεται για μια ακόμη φορά κάτι από την πολυσημαντότητα της προσωκρατικής Φιλοσοφίας (την οποία ο Martin Heidegger υπέβαλε τελευταία σε μια, θα μπορούσαμε να πούμε, υπερορθολογική ανάλυση). Η πρώιμη αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία, η οποία μας παραδό­θηκε μόνο μέσω περικοπών και αποσπασμάτων, ήταν επομένως ουσιαστικά μια εικοτολογική θεώρηση της Φύσης, ένα ιδιόμορφο μόρφωμα, προϊόν ανάμιξης αποφθεγμάτων και λυρικής ποίησης (καθώς η τελευταία συχνά επέλεγε την εξωτερική μορφή του «διδακτικού ποιήματος»).

Δύσκολα μπορεί να χαρακτηριστεί ως σύμπτωση το γεγονός ότι η θεώρηση αυτή δεν αναπτύχθηκε στο εσωτερικό της Ελληνικής χώρας, αλλά σε αποικιακό έδαφος: στις πλούσιες, εμπορικές πόλεις της Μικράς Ασίας και της Ελληνικής Κάτω Ιταλίας. Αυτά τα εμπο­ρικά κέντρα αποτελούσαν συγχρόνως σημεία ανταλλαγής και διά­δοσης ιδεών κατά την «κορύφωση του Πολιτισμού». Ακόμη πρόσφε­ραν στους ελεύθερους πολίτες τους τον ελεύθερο χρόνο που είναι απαραίτητος για την ανάπτυξη κάθε γνήσιας φιλοσοφικής σκέψης.

Παρότι στις μικρασιατικές ακτές, η γνωριμία με τη βαβυλωνια­κή Αστρολογία και την αιγυπτιακή Τοπογραφία μπορεί να γονιμο­ποίησε τόσο τη γνώση όσο και την αντίληψη των πρώιμων θεωρητι­κών της Φύσης, ωστόσο οι βαθύτερες απόψεις τους δεν επηρεάστη­καν τόσο πολύ από τις ανατολικές διαδρομές του πνεύματος —χαραγμένες ad hoc κατά την αποκρυφιστική ή την πραγματιστική έν­νοια— όσο αντιπαρατέθηκαν σε αυτές. Μετά βίας υπάρχει ένας από αυτούς τους Έλληνες φιλοσόφους που να έμεινε στη σκιά. Αναφορι­κά με την προσωπική ζωή του ζήτημα αν υπήρχε κάποιος που να μην ήταν ειδικός σε κάποιον «πρακτικό» τομέα —Πολιτική, Εμπό­ριο ή Τεχνολογία— και συγχρόνως ερασιτέχνης στοχαστής, με τη γονιμότερη έννοια του όρου. Η φιλοσοφία δεν είχε γίνει ακόμη, όπως αργότερα στους Σοφιστές, σχολική σοφία ή ακόμη επάγγελμα προς βιοπορισμό.

Ως πατέρας της Ελληνικής αλλά και ολόκληρης της ύστερης Δυτικής Φιλοσοφίας θεωρείται ο Θαλής, ο οποίος άκμασε περί το 600 π.Χ. στη Μίλητο. Ένας από τους «Επτά Σοφούς», υπήρξε ο πρώ­τος που έθεσε το ερώτημα περί των απαρχών ή του πρώτου αιτίου κάθε ύπαρξης.

Πρώτη αρχή όλων των πραγμάτων ήταν γι’ αυτόν το νερό, κατανοούμενο όχι βέβαια υπό τη σημερινή έννοια ως χημική ένωση, αλλά ως κοσμικό στοιχείο που παράγει, γονιμοποιεί, τρέφει, συντηρεί και φέρει. Αντίθετα, για τον κάπως νεότερο Αναξίμανδρο, πρώτο αί­τιο ήταν το απροσδιόριστο, το μη προσδιορίσιμο, το απεριόριστο από το οποίο ξεχώρισαν για πρώτη φορά αργότερα, «αδίκως» χειρα­φετήθηκαν, οι ποιότητες της ύλης, δηλαδή η —σε πολωμένες αντιθέ­σεις— διαρθρούμενη ύπαρξη.

Ο Αναξιμένης, (που πέθανε το 586 π.Χ.), έδωσε στην πρωταρχική ύλη και πάλι το όνομα ενός στοιχείου, αυτό του αέρα σε αιθέρια μορφή, ο οποίος για τον Αναξιμένη σήμαινε συγχρόνως «πνοή ζωής» και ως παράσταση παρέμενε, κατά κάποιον τρόπο, αιωρούμενος με­ταξύ έννοιας και συμβόλου.

Έτσι, η μυθική θεογονία είχε πια αποσυνδεθεί από μια «συμπαντική» κοσμογονία, η σκέψη μιας δημιουργίας ή πολύ περισσότερο ενός σχηματισμού του σύμπαντος, είχε αποχωριστεί από εκείνην μιας γέννησης και εξέλιξης του.

Όμως, ενώ η Ιωνική Φιλοσοφία κατάφερνε να αντιπαρατάξει στην πρώιμη Ελληνική θρησκεία μια τελείως δική της ερμηνεία του Παντός, χωρίς να έρχεται άμεσα σε σύγκρουση μαζί της (αντιθέτως, o Werner Jäger2 την χαρακτηρίζει ως «Ενότητα της πνευματικής θεώρησης του Θεού και της σκεπτόμενης αποκάλυψης του Όντος»), οι Ιταλοί φιλόσοφοι του 5ου αιώνα έπρεπε να αντιμετωπίσουν ένα νέο θρησκευτικό κίνημα, τον Ορφισμό. Ο τελευταίος είχε συντεθεί κατά έναν ασυνήθιστο τρόπο από πρωτόγονα-οργιαστικά και ανατολικά-πνευματικά στοιχεία (αντιλήψεις περί μετεμψύχωσης και απολύτρωσης). Η Φιλοσοφία, αφομοιώνοντας ή απορρίπτοντας εκείνο το κίνημα, διαιρέθηκε σε δύο ακραίες κατηγορίες, οι οποίες πάλι συνήψαν μεταξύ τους τις πιο παράδοξες ενώσεις: ενώθηκαν σε ένα είδος κάποιου μυστηριακά προετοιμαζόμενου πνευματισμού και σε έναν υλισμό πραγματιστικής κατεύθυνσης.

Εκπρόσωπος της πρώτης τάσης υπήρξε η αινιγματική μορφή του Πυθαγόρα (περί το 500 π.Χ.), που είχε γεννηθεί στη Σάμο, είχε γίνει ο ιδρυτής μιας αποκρυφιστικής αίρεσης στην Ιταλία, και είχε προ­σπαθήσει να συζεύξει την πιο ασύλληπτη από όλες τις πνευματικές εμπειρίες, δηλαδή τη θρησκευτική, με την πιο αυστηρή από όλες τις επιστήμες, δηλαδή τα Μαθηματικά: υπό το σύμβολο του τόσο μονο­σήμαντου όσο και μυστηριώδους αριθμού, ο Πυθαγόρας αντικατέ­στησε την πρωταρχική ουσία με την πρωταρχική σχέση μεταξύ πραγμάτων και σφαιρών ύπαρξης.

Εντούτοις, για τον κάπως νεότερο Ηράκλειτο από τη μικρασια­τική Έφεσο, ίσως τον πλέον οξυδερκή όλων των Προσωκρατικών, εκείνη η πρωταρχική σχέση παρουσιαζόταν ως πρωταρχική έντα­ση, ως «πόλεμος», και η εικόνα με την οποία αναζητούσε να αντί κα­θρεφτίσει μια πραγματικότητα που είχε συλλάβει σε ακατάπαυστη μεταβολή, ήταν εκείνη της διαρκώς αυτοαναλισκόμενης και πάλι αναζωπυρούμενης φωτιάς. Συγχρόνως, όμως, πίσω από τον λαμπρό παροδικό κόσμο των φαινομένων ο Ηράκλειτος αντιλαμβανόταν και το Αμετάβλητο, το Διαρκές, το Διαφεύγον κάθε Γήινης έντασης, στο οποίο έδωσε το όνομα «Λόγος».

Απέναντι σ’ αυτά, ο σύγχρονος του και πνευματικός του αντίπαλος, ο Παρμενίδης, που δρούσε στην ιταλική πόλη Ελέα, δεχόταν μία και μοναδική, σταθερή, δίχως αρχή, διαρκή πραγματικότητα του Είναι, της οποίας το σύμβολο ήταν γι’ αυτόν η τέλεια σφαίρα. Όμως, αυτή ακριβώς η αμετάβλητη πραγματικότητα αποκαλύφθη­κε και εκπληρώθηκε στον Παρμενίδη μέσα από το παιχνίδι των εναλλαγών των εφήμερων στοιχείων, παιχνίδι που περιέγραψε αργότερα ο Εμπεδοκλής ο Ακραγαντίνος (περί το 450 π.Χ.), μια ιδιόμορφη παρουσία όμοια του Παράκελσου, ως διεργασία «μίξης» και «διάλλαξης», «σύνθεσης» και «αποσύνθεσης», αλλά παράλληλα αποδιδό­ταν στην επίδραση ανωτέρων συμπαντικών δυνάμεων, δυνάμεων έλξης και άπωσης, αγάπης και μίσους.

Όμως, μπορούσε άραγε μια τέτοια διεργασία, κατά την οποία το χάος μετατρεπόταν τελικά στο σύμπαν, να είναι μια διεργασία, τυφλή, διεπόμενη από την τύχη;

Ο Αναξαγόρας, σύγχρονος του Εμπεδοκλή, θεωρούσε τη διεργασία αυτή σχεδιασμένη και κατευθυνόμενη από μια ανώτερη πνευματική δύναμη, που την ονόμαζε Νου, παγκόσμιο νου, και η οποία γι’ αυτόν, αντίθετα προς τον οιονεί αιωρούμενο Λόγο του Ηράκλειτου, παρενέβαινε στην πραγματικότητα και μάλιστα ήταν μέρος αυτής ως η πλέον ανώτερη και πλέον ευκίνητη από κάθε ύλη, χωρίς ωστόσο να «αφομοιώνεται» από αυτήν την πραγματικότητα.

Στον Δημόκριτο τον Αβδηρίτη —ο οποίος γεννήθηκε περί το 450 π.Χ.— αποσυνδέθηκε τελικά αυτή η αντίληψη περί ενός «ad hoc δρώντος Νου» από εκείνη μιας τυφλής-μηχανικής «νομοτέλειας της Φύσης», της κινητήριας δύναμης οιονεί αναρίθμητων, διαφορετικών κατά μέγεθος, θέση και σχήμα, περιφερόμενων στον κενό χώρο ατό­μων, τα οποία αποτελούσαν γι’ αυτόν τα τελευταία άφθαρτα και αναλλοίωτα βασικά συστατικά κάθε ύπαρξης.

Έτσι, όμως, η θεώρηση της Φύσης από τους Έλληνες της προ­σωκρατικής εποχής, είχε φτάσει στο σταυροδρόμι δύο κατευθύνσε­ων, από τις οποίες η μία φαινόταν να οδηγεί προς μια νέα αυλή θρη­σκευτικότητα, ενώ η άλλη προς τον κοσμοθεωρητικό υλισμό. Πα­ράλληλα, ξεχώρισε βεβαίως η Φιλοσοφία από την Επιστήμη υπό την αυστηρότερη έννοια, και κατά τα τέλη του 5ου αιώνα στράφηκε με τους Σοφιστές, τους «διαφωτιστές» εκείνης της εποχής, στα προβλή­ματα της ύπαρξης των πολιτών της Γης, ενώ η πολυσήμαντα εναλ­λασσόμενη γλώσσα έκφρασης των Προσωκρατικών ξεδιαλύνθηκε ή ακόμη ισοπεδώθηκε προς μια γλώσσα λογικών εννοιών. Όπως είπε ο ορθολογιστής Bertrand Russell, «το σημείο στο οποίο ίσως προβάλει κάποιος αντιρρήσεις ακόμη και στους καλύτερους των φιλοσόφων μετά από τον Δημόκριτο, είναι η μονόπλευρη θεώρηση της εμφάνι­σης του ανθρώπου σε βάρος του σύμπαντος».

Αναμφίβολα, τα μεγάλα ζητήματα της προσωκρατικής Φιλοσοφίας βρέθηκαν αργότερα στο επίκεντρο της Δυτικής σκέψης. Το ίδιο αναμφίβολα, οι επιστημονικοί σπόροι της προσωκρατικής Φιλοσοφίας άνθησαν αργότερα οδηγώντας σε αδιαφιλονίκητα πορίσματα και γνώσεις.

Είναι, όμως, η προσωκρατική Φιλοσοφία, γι’ αυτούς τους λό­γους, Φιλοσοφία ή Επιστήμη, με τη σημερινή σημασία του όρου; Μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο διχογνωμίας αν η προσωκρατική Φιλοσοφία ακολούθησε μετά από μια μυθική φάση ή, αντιθέτως προηγήθηκε μιας ορθολογικής φάσης στην ιστορία της ανθρώπινης ερμηνείας του σύμπαντος. Ακόμη, ίσως τεθεί το ερώτημα: το χάσμα που χωρίζει την προσωκρατική Φιλοσοφία από τη Σωκρατική Δια­λεκτική είναι ευρύτερο από εκείνο μεταξύ του Σωκράτη και των στοχαστών των νεοτέρων χρόνων; Εν πάση περιπτώσει, είναι γεγο­νός ότι η προσωκρατική Φιλοσοφία αγνοήθηκε επί αιώνες από τους αρμόδιους φιλοσόφους.

Από τον Χέγκελ κατά πρώτον —και στη σκιά του από τον Ε. Zeller3— η προσωκρατική Φιλοσοφία ενσωματώθηκε σε εκείνη την κίνηση των τριών ρυθμών, στην οποία ολοκληρώθηκε η αυτοανάπτυξη του πνεύματος. Στα τέλη του 19ου αιώνα, η προσωκρατική Φιλοσοφία έγινε, κατά το παράδειγμα του Αριστοτέλη παλαιότερα, συναινετική ή κριτική. Η αποτίμηση αυτή επιτεύχθηκε στη βάση ενός αυστηρά εννοιολογικού μέτρου και η προσωκρατική Φιλοσο­φία χαρακτηρίστηκε είτε από τους Gomperz και Burnet ως προθάλα­μος της επιστημονικής σκέψης είτε, αντιστρόφως από τον Joelλίγο αργότερα, ως μυστηριακή απόκλιση από αυτήν. Μόλις τις πρώτες δεκαετίες του αιώνα μας αναγνωρίστηκε στην προσωκρατική Φιλο­σοφία —κάτω από την ακόμη επενεργούσα επιρροή του Νίτσε και την αίσθηση μιας ολοένα διευρυνόμενης και εμβαθύνουσας ιστορι­κής έρευνας— ένα είδος ιδιαίτερου χαρακτήρα και μιας ιστορικής «αυτοτέλειας». Η προσωκρατική Φιλοσοφία τοποθετήθηκε σ’ ένα γόνιμο κεντρικό σημείο μεταξύ των προεννοιολογικών —θρη­σκευτικών και μεταμυθικών— ορθολογικών αντιλήψεων.

Ο Erwin Schrödinger φαίνεται να επιδοκιμάζει αυτήν τη νέα αξιολόγηση της Ελληνικής Φιλοσοφίας της Φύσης. Ωστόσο, όταν την προσεγγίζει κυρίως από την άποψη της επιστημονικής σκέψης —τοποθετούμενος κατ’ αυτόν τον τρόπο για μια ακόμη φορά πίσω από τη μεταφυσική ερμηνεία του Heidegger— ίσως ο αναγνώστης αισθάνεται λίγο απογοητευμένος. Εντούτοις, καμία μεμονωμένη ερ­μηνεία δεν μπορεί να εξαντλήσει την πληθώρα των τρόπων έκφρα­σης της Αρχαιότητας, ούτε κάποια αντίθετη ερμηνεία μπορεί να την «ανασκευάσει» πλήρως. Π’ αυτό ακριβώς υπάρχει η ελπίδα ότι ο Schrödinger θα κατορθώσει, ακόμη και για τους νηφάλιους και σκε­πτικιστές ανάμεσα στους σύγχρονους συναδέλφους του, να διανοί­ξει μια δίοδο σε έναν κόσμο, κατά κανόνα ξένο στους ανθρώπους αυτούς. Έναν κόσμο ο οποίος τελικά προσφέρει πολύ περισσότερα και διαφορετικά απ’ όσα απλώς υπόσχεται η καινούρια ανακάλυψη του. Μήπως δεν αντικαθρεφτίζεται, εμμέσως στην ερμηνεία του Schrödinger και κάτι από τη σημερινή διαμάχη για έναν στενότερο και αυστηρότερο, έναν ισχυρότερο στη δράση και πιο επικίνδυνο τρόπο θεώρησης της Φύσης; Αραγε, μήπως επιχειρούμε —όχι απο­λύτως βέβαιοι για τα μέτρα και τους σκοπούς που έχουμε θέσει στη θεώρηση της Φύσης— να ιδιοποιηθούμε για μια ακόμη φορά, κάτι από τη μαγεία και την αυτοπεποίθηση της πρώιμης νεότητας της;
------------------------
1 Johann Georg Hamann (1730 –1788) Γερμανός ειδι κός στη Φιλοσοφία της Θρησκείας, πολέμιος του Διαφωτισμού και του Καντ.

2 Werner Jäger (¡888 – 1961). Γερμανός Γλωσσολόγος και ερευνητής της Αρχαιότητας.

3 Eduard Zeiler (¡814 – 1908). Ονομαστός Γερμανός Εγελιανός ιστορικός της Φιλοσοφίας.

Αποσυμβολισμός στη Μυθική Ζωή του Θησέα

Ο Θησέας ήταν και αυτός ημίθεος, γιος του Ποσειδώνα και της θνητής Αίθρας. Ο Ποσειδώνας είναι ο Πατέρας των Υδάτων, της αιώνιας θάλασσας που φέρνει τη ζωή στην πρώτη αυγή της ύπαρξης, δηλαδή την Αίθρα. Ο ήρωας παίρνει την πρωταρχική του μόρφωση στην Τροιζήνα, μακριά από την Αθήνα.

Η μητέρα του είναι εκείνη που του αποκαλύπτει τη θεϊκή του καταγωγή και τον πραγματικό του προορισμό. Η γήινη φύση μας περικλείει πάντα το σπέρμα της δοκιμασίας, προκειμένου να ανυψωθεί η συνείδηση στα επίπεδα της ψυχής. Ο Θησέας είναι προορισμένος να βασιλέψει στην Αθήνα.

Η Αθήνα είναι ο Ιερός Τόπος, το Ιερό Κέντρο στο οποίο -σύμφωνα και με το Μιρσέα Ελιάντε- επιστρέφει πάντα ο ήρωας για να αποδώσει τους καρπούς της περιπέτειάς του. Τον ίδιο ρόλο έπαιξαν και οι Μυκήνες στην περίπτωση του Ηρακλή, ή η στρογγυλή Τράπεζα στην περίπτωση των Ιπποτών του Αρθούρου.

Νέος ακόμη θυσιάζει τα μαλλιά του στον Απόλλωνα, αφιερώνοντας με αυτόν τον τρόπο την πνευματική του υπόσταση στην υπηρεσία της ακτινοβόλας όψης της ψυχής του. Τα μαλλιά είναι ένα πανάρχαιο σύμβολο πνευματικής δύναμης, κάτι που φαίνεται καθαρά στην περίπτωση του Σαμψών και της Δαλιδάς. Άλλωστε, λέγεται πως όταν ο Ηρακλής βγήκε από την κοιλιά του κήτους ήταν φαλακρός, ένα ακόμη σύμβολο αφιέρωσης της πνευματικής δύναμης στην αναζήτηση της ψυχής.


Πριν ξεκινήσει το ταξίδι του, φροντίζει να πάρει μαζί του τα σημάδια με τα οποία θα τον αναγνωρίσει ο Αιγέας, ο γήινος βασιλιάς. Κυλάει το βράχο και παίρνει τα σανδάλια, που θα του δώσουν τη δυνατότητα να βαδίζει τα μονοπάτια των εσωτερικών κόσμων, καθώς και το ξίφος, σύμβολο της νοητικής διάκρισης. Με τα σανδάλια του θα βαδίσει την περιοχή πέρα από την Κόρινθο, που λέγεται πως ονομαζόταν χώρα του θανάτου. Αυτή η περιοχή αντιπροσωπεύει την απόρριψη στοιχείων της προσωπικότητας του ήρωα. Εκεί θα σκοτώσει το Σίνι, το γιο του μεγάλου καταστροφέα.

Ο θάνατος των παχυλών όψεων του εαυτού θα επανέλθει με τη μορφή της Φαίας ή σκοτεινής, με το Σκύρωνα και τη χελώνα, πανάρχαιο σύμβολο της ζωής που ξεπήδησε από τα σκοτεινά βάθη της θάλασσας. Θα έλθει επίσης με τη μορφή του Προκρούστη. Στους μύθους των Ετρούσκων ο Προκρούστης εμφανίζεται σαν υποχθόνιος θεός που κουβαλάει ένα σφυρί, σύμβολο της Τιτανικής φύσης. Με αυτές τις δοκιμασίες του ο ήρωας αποκτά μερική κυριαρχία στις αρχέγονες στοιχειακές του όψεις. Υποβάλλεται στον αναγκαίο καθαρμό και μπαίνει στην Αθήνα, όπου κανείς δεν τον αναγνωρίζει παρά μόνο όταν δείχνει τα σημάδια ταυτότητάς του. Η τελετή της κάθαρσης είναι ένα σύμβολο προετοιμασίας για μια συνειδησιακή διεύρυνση, η οποία θα επισφραγίσει την εσωτερική του άνοδο.

Η πλάνη, με τη μορφή της Μήδειας, επιχειρεί να δηλητηριάσει τον ήρωα και να τον αποτρέψει από το σκοπό του. Ο Αιγέας, όμως, ο γήινος βασιλιάς, μέσω των σανδαλιών και του ξίφους αναγνωρίζει και τιμά το σπέρμα της πνευματικής του φύσης. Η θνητή του όψη αναγνωρίζει εκείνον που μέλλει να βασιλέψει στον Ιερό Τόπο. Το πρώτο έργο που αναλαμβάνει ο ήρωας, είναι να ξεκαθαρίσει την περιοχή από τον Ταύρο του Μαραθώνα.

Όπως ο Ηρακλής έρχεται σε επαφή δύο φορές με το λιοντάρι, έτσι και ο Θησέας θα έρθει δύο φορές σε επαφή με τον Ταύρο, χαρακτηρίζοντας έτσι την ιδιαίτερη φύση της προσωπικής του αναζήτησης, που είναι η καθυπόταξη της επιθυμίας. Θυσιάζει τον Ταύρο της επιθυμίας στον Ηλιακό Απόλλωνα, την ακτινοβόλα όψη της ψυχής του.


Όμως, η Αθήνα κινδυνεύει. Ο Μίνωας, ο σεληνιακός βασιλιάς που αντιστοιχεί στην ανεξέλεγκτη σεληνιακή μας φύση, απαιτεί φόρο αίματος από την Αθήνα, την έδρα του ανώτερου εαυτού. Οι Αθηναίοι είναι υποχρεωμένοι να στέλνουν επτά νέους και επτά νέες θυσία στο Μινώταυρο κάθε εννιά χρόνια, εξαιτίας του θανάτου του γιου του Μίνωα Ανδρόγεω. Ο Ανδρόγεως, όπως υποδηλώνει και το όνομά του, είναι ένα θνητό παράγωγο που δεν τα καταφέρνει να αντισταθεί στον Ταύρο της επιθυμίας, κάτι που κατορθώνει ο Θησέας εξαιτίας της ανώτερης φύσης του.

Οι επτά νέες και νέοι συμβολίζουν την αρνητική και θετική όψη των επτά κέντρων του ανθρώπου. Η νεαρή ηλικία συμβολίζει την παρθενικότητα και επομένως την αυθεντικότητα αυτών των κέντρων, πριν αρχίσει η φθορά τους. Τα κέντρα αυτά χάνονται συστηματικά, δέσμια του κόσμου του ασυνείδητου, χωρίς να είναι σε θέση να λειτουργήσουν συνειδητά. Η σωτηρία τους από τα κρυμμένα βάθη του λαβύρινθου σημαίνει την ανάδυσή τους στο συνειδητό κόσμο και το μερικό τους έλεγχο από την εκδηλωμένη ύπαρξη. Από την άλλη τα εννιά χρόνια συμβολίζουν τον απαιτούμενο κύκλο για την ολοκλήρωση του κάθε ενεργειακού κέντρου.

Ο Θησέας μπαίνει στην περιπέτεια κατά τον τρίτο θυσιαστικό κύκλο. Αυτό υποδηλώνει πως η ψυχή έχει αποκτήσει κάποιον έλεγχο στα τρία κατώτερα κέντρα που συνθέτουν τη δομή της προσωπικότητας.

Επιθυμεί να μπει πρώτος στο Λαβύρινθο. Ο Λαβύρινθος είναι ένα σύμβολο του εσωτερικού κόσμου του καθένα μας, αλλά και το σύμβολο των ανεξερεύνητων όψεων και δυνατοτήτων του νου. Ο Θησέας, στο θέμα του μίτου, βοηθήθηκε περισσότερο από το Δαίδαλο και σε δευτερεύοντα βαθμό από την Αριάδνη. Η συνεργασία Δαίδαλου και Αριάδνης, δηλαδή του εκπαιδευμένου εαυτού και του παθητικού στοιχείου, πρόσφερε στο Θησέα τα εφόδια για την ασφαλή περιπλάνησή του στο Λαβύρινθο, δηλαδή σε ένα επίπεδο στο οποίο ήταν εντελώς αδύνατο να κατέβει, αν δεν είχε μια παρόμοια βοήθεια.

Η ανέμελη είσοδος στο λαβύρινθο του προσωπικού ασυνείδητου θα είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση της ανισορροπίας, την ανικανότητα ελέγχου του νοητικού, με όλα τα σχετικά επακόλουθα. Η εξερεύνηση του ασυνείδητου κόσμου έχει παρεξηγηθεί από πολλούς σύγχρονους μελετητές, που τη θεωρούν σχετικά εύκολη. Ωστόσο, η προσπάθεια για την κατάκτηση του Λαβύρινθου μπορεί να αποβεί μοιραία για όποιον δεν έχει ασχοληθεί με ένα παρόμοιο έργο. Η λέξη Λαβύρινθος προέρχεται από τη λέξη λάβρυς, που σημαίνει διπλός πέλεκυς. Ο διπλός πέλεκυς είναι ένα σεληνιακό σύμβολο και δείχνει την κυριαρχία τη σεληνιακής φύσης πάνω στο κατασκεύασμα του Δαίδαλου, του εκπαιδευμένου εαυτού.


Στα βάθη του Λαβύρινθου ζει ένα τέρας ο Μινώταυρος, σύμβολο της υπερίσχυσης της κατώτερης φύσης και της επιθυμίας της μορφής. Ο Θησέας έρχεται να εκπληρώσει τον προορισμό του και να σκοτώσει το Μινώταυρο. Αν αποτύχει, η κατώτερη φύση θα επανακτήσει τον έλεγχο και ο Θησέας θα μείνει δέσμιός της. Ο ήρωας εκπληρώνει το σκοπό του και απελευθερώνει τον Ιερό Τόπο από την κατάρα. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται λυτρωτής και επιστρέφει παίρνοντας μαζί του την Αριάδνη. Η Αριάδνη, όμως, δεν μπορεί να φτάσει πίσω, γιατί δεν ανήκει στο γήινο βασίλειο. Το ταξίδι της σταματά στη Νάξο, όπου νυμφεύεται το Διόνυσο, μια όψη του ανώτερου εαυτού του ήρωα.

Ο Θησέας επιστρέφει στην Αθήνα. Ο μύθος λέει πως ξέχασε να αλλάξει τα πανιά, έτσι όπως είχε ορίσει ο Αιγέας. Νομίζοντας πως πέθανε ο διάδοχός του, ο βασιλιάς κατακρημνίζεται από τα βράχια. Από εσωτερική άποψη, όμως, το μαύρο πανί του πλοίου απεικονίζει τη θριαμβευτική νίκη του πνεύματος πάνω στην ύλη, που συμβολίζεται από το άσπρο ή κόκκινο πανί που όφειλε να τοποθετήσει ο σωτήρας. Αυτή η θυσιαστική πράξη ήταν σύμβολο της ανανέωσης της δύναμης του βασιλιά και χάνεται στα βάθη των αιώνων.

Την ίδια πράξη συναντάμε στο πρόσωπο του Οιδίποδα ή του Κόδρου. Ο ήρωας εγκαταλείπει την όψη γιος και ενσαρκώνει την όψη βασιλιάς. Κυρίαρχος της ενωτικής δύναμης της καρδιάς, που συμβολίζεται από το Ιερό Κέντρο, την Αθήνα, ενώνει το βασίλειό του, δηλαδή τον ίδιο του τον εαυτό σε ένα εναρμονισμένο σύνολο.

Αργότερα θα κατέβει στον Αδη, από όπου θα απελευθερωθεί μόνο με τη βοήθεια του Ηρακλή. Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ο Θησέας είναι ένα σύμβολο μιας πιο εξευγενισμένης δύναμης από εκείνη που αντιπροσωπεύει ο Ηρακλής. Για να απελευθερωθεί, ωστόσο, από τα δεσμά του Αδη, χρειάζεται την αρχέγονη στοιχειακή όψη του, που επικαλείται στη μορφή του Ηρακλή. Η νοητική ευφυΐα που έχει αναπτύξει ο ήρωας και που χρησιμοποιεί, σε αντίθεση με τον Ηρακλή, για την επίτευξη του σκοπού του, είναι ανίκανη να λύσει τα δεσμά του. Μόνο οι αρχέγονες, φυσικές, στοιχειακές δυνάμεις λειτουργούν αποτελεσματικά σε αυτό το πεδίο.

Με τη σειρά του ο ήρωας προβαίνει στην τελική θυσία, πέφτοντας από ένα ψηλό βράχο και γίνεται ένας θυσιασμένος βασιλιάς. Αποδίδει τη φύση του στο βωμό μιας καλύτερης ζωής για το σύνολο.

Χωρισμός και Διαζύγιο

Ένα ζευγάρι που ζει δυστυχισμένα μπορεί να διαζευχθεί ή να χωρίσει, αλλά, παρά το κόστος της διάλυσης του γάμου, τα προβλήματα που κρύβονται κάτω από την επιφάνεια παραμένουν άλυτα. Και ο χωρισμός και το διαζύγιο αφήνουν και στα δύο εμπλεκόμενα μέλη μια αίσθηση αποτυχίας.

     

Οι πρώην σύζυγοι κάνουν σκληρές προσπάθειες να καταπραϋνουν τις αναστατωμένες συνειδήσεις τους, κατηγορώντας για την αποτυχία του γάμου τους ο ένας τον άλλον. Συνήθως το φταίξιμο ανήκει και στους δύο, κι οι δύο σύζυγοι έχουν κάνει λάθη. Επιπλέον, το διαζύγιο ή ο χωρισμός δε βοηθούν κανέναν. Αντίθετα, τα τραύματα που προκαλούν δεν επουλώνονται ποτέ, αφήνουν τους ανθρώπους αφάνταστα πληγωμένους και απογοητευμένους.

Αν το ζευγάρι είχε παιδιά, συνήθως αυτά είναι που θα υποφέρουν πιο πολύ. Το μέλλον τους, η ανάπτυξή τους, ο χαρακτήρας τους και η ζωή τους γενικότερα επηρεάζεται, μερικές φορές αμετάκλητα. Αυτό ισχύει ειδικότερα όταν οι γονείς τους τα χρησιμοποιούν σαν πιόνια στο μεταξύ τους πόλεμο. Όσοι χωρίζουν δεν πρέπει ποτέ να ξεχνούν πως, ότι κι αν γίνει, αποτελούν ακόμα ζευγάρι για χάρη των παιδιών τους, αφού τα παιδιά δεν μπορούν να πάρουν διαζύγιο από τους γονείς τους. Ο κάθε γονιός θα πρέπει να αποφεύγει μπροστά στα παιδιά να πει ή να κάνει κάτι που θα μπορούσε να θίξει τον άλλο. Επίσης ο γονιός καλό είναι να αντιστέκεται στον πειρασμό να κάνει όλα τα χατίρια στα παιδιά του, με την ελπίδα πως θα κερδίσει την εύνοιά τους εις βάρος του άλλου. Όλα αυτά σημαδεύουν βαθύτατα τα παιδιά.

Ωστόσο, ο χωρισμός ποτέ δε θα αποτελέσει για τα παιδιά την καλύτερη δυνατή λύση, πράγμα που ισχύει ακόμα κι αν οι γονείς καταφέρουν να χωρίσουν ανώδυνα και να διατηρήσουν φιλικές σχέσεις μετά το διαζύγιο. Παρ’ όλο που κάτι τέτοιο βοηθά τα παιδιά να ξεπεράσουν τη δοκιμασία με τις λιγότερες φθορές, παρόμοια λύση δεν εξυπηρετεί ποτέ το συμφέρον των παιδιών, που είναι να αποτελούν μέρος μιας ενωμένης, ευτυχισμένης οικογένειας.

Ευτυχώς, και πολύ σωστά, ο νόμος επιτάσσει να υπάρχει κάποια περίοδος χωρισμού, πριν εκδοθεί το διαζύγιο. Δίνεται έτσι και στους δύο συζύγους ο χρόνος να σκεφτούν το τρομαχτικό βήμα που πρόκειται να κάνουν και θα ήταν ευχής έργο αν το χρονικό αυτό διάστημα δεν το χρησιμοποιούσαν για να βρουν καινούριο ταίρι, αλλά για μια σοβαρή ενδοσκόπηση και αυτοανάλυση. Μόνο όταν καταφέρουμε πραγματικά να γνωρίσουμε το χαρακτήρα μας και τα κίνητρά μας θα μπορέσουμε να κρίνουμε και τον εαυτό μας και το σύντροφό μας δίκαια.

Τα παιδιά

Τα παιδιά γνωρίζουν για μας περισσότερα από όσο εμείς για τον εαυτό μας. Ξεχωρίζουν αυτόματα ποιος είναι καλός άνθρωπος, τις προθέσεις του, την ψυχική του ποιότητα.

   

Αγαπούν σπαρακτικά, θυσιαστικά τα σκυλάκια, τα πουλιά, όλα τα ελάχιστα και ασθενή του κόσμου, γιατί καταλαβαίνουν τη μετοχή τους στην Αλήθεια.
Και πόσο δύσκολο να θες να διδάξεις στα παιδιά του Παραδείσου τους κανονισμούς της δικής μας κατάστασης, της πτώσης μας.
Να τα προσαρμόσεις ! Πού;… Να τους αφαιρείς την αγαλλίαση, την έκσταση, κάνοντάς τα όλο και πιο λογικά, συμβατικά λογικά, να τα πονηρεύεις να επιζήσουν.
Να τα κατεβάσεις από το υπέρλογο όπου ταξιδεύουν σαν άγγελοι και να τα προσγειώσεις στον κόσμο που τόσο συμβιβασμένα και μίζερα φτιάξαμε όπως-όπως οι μεγάλοι.
Να τους περιορίσεις την απέραντη Ύπαρξη σε μια κοσμική ύπαρξη.
Ίσως γι’ αυτό είναι συχνά μελαγχολικά κι απόμακρα, ίσως γι’ αυτό όσο πάνε προς την εφηβεία, μας βγάζουν το θυμό τους.
Μια αχνή αίσθηση εξορίας στο βλέμμα τους ανατέλλει από νωρίς.

Η ζωή μου είναι άνω κάτω εξαιτίας του θυμού μου

Ο ΘΥΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ένα πολύ δυνατό συναίσθημα που μπορεί να σε βάλει σε μεγάλους μπελάδες. Θέλεις να δεις πόσους μπελάδες σου φέρνει ο θυμός σου;

 Όχι βέβαια! Είναι πιο εύκολο για σένα να αρνηθείς ότι υπάρχει πρόβλημα: «Ποιος είναι θυμωμένος; Εγώ; Μάλλον θα εννοούν κάποιον άλλο. Εγώ δεν εξοργίζομαι ποτέ.» Ή να ελαχιστοποιήσεις το πρόβλημα: «Καλά, μπορεί να έχω ένα προβληματάκι με το θυμό μου, αλλά δεν είναι και τόσο σπουδαίο.» Ή να ρίξεις το φταίξιμο στους άλλους: «Καλά, και βέβαια βγάζω καπνούς, όταν θυμώνω, αλλά αυτός φταίει.»

Ας αφήσουμε τις σαχλαμάρες εδώ και τώρα. Δεν είσαι το αθώο θύμα. Ούτε είσαι ο καλύτερος άνθρωπος που υπάρχει στη γη. Να είσαι ειλικρινής. Κομμένες οι προφάσεις. Σταμάτα να λες ψέματα στον εαυτό σου. Είσαι ένας θυμώδεις άνθρωπος. Ένας πολύ θυμώδης άνθρωπος. Ένας «θυμομανής.»

Θέλεις αποδείξεις; Συνέχισε να διαβάζεις. Τις αποδείξεις θα τις βρεις, αν είσαι ειλικρινής.

Όλα άνω κάτω – Τα αποτελέσματα του μακροχρόνιου θυμού

Αν γυρίσεις τη σελίδα, θα δεις ένα μεγάλο κύκλο χωρισμένο σε οκτώ μέρη. Ο κύκλος αυτός μοιάζει με μια πίτα και κάθε κομμάτι της είναι ένα μέρος της δικής σου ζωής. Είναι η προσωπική σου πίτα του θυμού. Περιλαμβάνει λοιπόν οχτώ σημαντικούς τομείς της ζωής σου που τους έχεις καταστρέψει εξαιτίας του θυμού σου.

Ρίξε μια ματιά στις ονομασίες που έχουν τα κομμάτια:
Υγεία
Οικογένεια
Δουλειά και σχολείο
Χρήματα
Φίλοι
Ο νόμος
Διάθεση και προσωπικότητα
Αξίες και πνεύμα

Έχεις πρόβλημα με το θυμό σου, αν οποιοδήποτε κομμάτι είναι γεμάτο με τις συνέπειες του θυμού σου. Οι αρνητικές συνέπειες είναι το τελικό αποτέλεσμα μετά από χρόνια ή ίσως και μία ολόκληρη ζωή γεμάτη θυμό. Όσο περισσότερα κομμάτια του σχήματος είναι γεμάτα με προβλήματα εξαιτίας του θυμού σου, τόσο χειρότερη γεύση έχει η ζωή σου. Αν τα περισσότερα ή όλα τα κομμάτια είναι γεμάτα θυμό, ολόκληρη η ζωή σου έχει πολύ πικρή γεύση.

Πηνελόπη: Η Περίφρων Κοιμωμένη

Ξύπνα Πηνελόπη

Μην κοιμάσαι άλλο φίλον τέκνον μου

Και τρέχει η βάγια η Ευρύκλεια ολόχαρη με γόνατα γοργοτρεχάμενα
να αναγγείλει τα νέα για τον ερχομό του Οδυσσέα στην Πηνελόπη.
"Για ξύπνα, Πηνελόπη κόρη μου, τα μάτια σου να ιδούνε ότι καιρούς
και χρόνια αδιάκοπα λαχτάριζε η καρδιά σου.
ΗΛΘΕ Ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ"

Οδύσσεια και …η ωραία κοιμωμένη.

Το όνειρο Η Πηνελόπη κοιμάται πάντα. Ο Τηλέμαχος την κατηγορεί ότι δεν καταλαβαίνει την ποίηση γυρίζει στην κάμαρα της και κλαίει τον άνδρα της και η Αθηνά της σταλάζει στα βλέφαρα ένα γλυκό ύπνο.
Όταν φοβάται για την τύχη του Τηλέμαχου που του έχουν στήσει καρτέρι οι μνηστήρες την πιάνει ένας βαθύς ύπνος, όταν κλαίει για τον Οδυσσέα
Η Αθηνά την βυθίζει σε ύπνο, όταν δεν θέλει να κατεβεί στους Μνηστήρες κοιμάται σε ένα κάθισμα ακόμη και όταν είναι μέσα στο μέγαρο ο Οδυσσέας και εξολοθρεύει τους μνηστήρες εκείνη ανεβαίνει στη κάμαρα της και η Αθηνά απλώνει στα βλέφαρα της την μαγεία του Ερμή.
Ενώ κοιμάται την επισκέπτονται όνειρα που της απαγγέλλουν την σωτηρία του Τηλέμαχου τον γυρισμό του άνδρα της παρουσιάζουν τον Οδυσσέα δίπλα της στο κρεβάτι.
Έτσι ζει η Πηνελόπη τυλιγμένη στην σκιά στην απαλότητα στην γαλήνη και στην αβεβαιότητα του ασυνείδητου όσο κανένα άλλο πρόσωπο στην Οδύσσεια.
Για τον Οδυσσέα ο ύπνος είναι τρομακτική εμπειρία ίδια με το θάνατο λέει ο Όμηρος, κάτι το οποίο ποτέ δεν λέγεται για την Πηνελόπη.
Όταν κλείνουν τα μάτια του δέχεται επιθέσεις των θεών, γνωρίζει βαθύτατες κρίσεις περάσματα από ένα χώρο χρόνο σε άλλον, οι ασκοί του Αιόλου ανοίγουν, χάνει τον δρόμο του. Δεν ονειρεύεται δεν τον επισκέπτονται ούτε αληθινά ούτε ψεύτικα όνειρα.
Αυτός μονάχα είναι ο εξηγητής των ονείρων.
Η Πηνελόπη γνωρίζει το βάσανο της αϋπνίας πυκνές και οξείες αγωνίες θλίψεις αναπολήσεις πόνοι αφόρητοι που η αγρύπνια δεν μπορεί να αντέξει. Γι αυτό υμνεί τον ύπνο, το όριο την μοίρα που οι θεοί έχουν επιβάλει στους θνητούς.
Ο ύπνος που της στέλνει η Αθηνά είναι πάντοτε γλυκύς και κατόπιν λύνει τα μέλη όπως τα λύνουν ο έρωτας και ο θάνατος. Ο ύπνος έχει αυτό το διπλό χάρισμα να λύνει και να δένει έτσι θα πουν ο Σαίξπηρ και ο Γκαίτε.
Ενώ ο Οδυσσέας βλέπει την Αθηνά έστω και μεταμορφωμένη, η Πηνελόπη δεν την βλέπει ποτέ. Η θεότητα εισχωρεί εντός της κατεβαίνει στο όνειρο και τότε μόνο ένα φάσμα προερχόμενο από την χώρα των Ονείρων μπαίνει στην κάμαρα στέκεται πάνω από το κεφάλια της και της μιλά.
Άλλοτε η Αθηνά στέλνει συμβουλές και εμπνεύσεις από την χώρα των θεών. Όλες τις σημαντικές αποφάσεις της η Πηνελόπη τις χρωστά στην Αθηνά, το υφαντό, να κατέβει στους μνηστήρες να προετοιμάσει την δοκιμασία του τόξου.
Η Πηνελόπη είναι μια εμπνευσμένη σε όλη την διάρκεια της Οδύσσειας.

Όμως τούτο το πλάσμα του ύπνου και των ονείρων είναι επίσης τέκνο της λογικής σκεπτόμενη ψύχραιμη υπολογίστρια.
Μια φράση την συνοδεύει και για τον Αντίνοο και για την Αθηνά και για τον Οδυσσέα.
«ο νους της βασίλισσας άλλο στοχάζεται».
Το ότι σκέφτεται άλλο από εκείνο που εκφράζει σημαίνει αυτό που λέει ο Αχιλλέας για τον άνδρα της:
ένα πράγμα κρύβει στην καρδιά του και ένα άλλο λέει.
Άρα το πνεύμα της Πηνελόπης είναι πάντοτε διττό.
Ενώ μιλάει. μια μυστική δύναμη που δρα μέσα της σκέφτεται υφαίνει μηχανεύεται υπολογίζει εξαπατά ακριβώς όπως ο Οδυσσέας. Το υφαντό είναι ένα αριστούργημα τεχνικής και μια απάτη αναφέρεται σε τρία αποσπάσματα όπως ο Δούρειος Ίππος αναφέρεται τρεις φορές.
Ο άνδρα και η γυναίκα είναι όμοιοι ανόμοιοι αντιτίθενται και αλληλοσυμπληρώνονται. Ενώ η Πηνελόπη ονειρεύεται ο Οδυσσέας όχι, εμφανίζεται σαν μια τραγική ψυχή ο Οδυσσέας ταυτίζεται με την τραγωδία στην φαντασία του με την Τρωαδίτισσα σκλάβα, η Πηνελόπη είναι υπάκουη στους θεούς και ο Οδυσσέας στο πεπρωμένο του.
Ενώ η Πηνελόπη ζει στο ασυνείδητο, ο Οδυσσέας μεταμορφώνει το ασυνείδητο σε συνειδητό
Αλλά και οι δυο μαζί ξεγελούν υπολογίζουν δυσπιστούν ψεύδονται βάζουν δοκιμασίες. Από αυτό το μπερδεμένο παιγνίδι ομοιοτήτων ανομοιοτήτων και αντανακλάσεων γεννιέται η βαθύτατη ομόνοια ανάμεσα στους δυο συζύγους την οποία είχε υμνήσει ο Οδυσσέας μιλώντας στην Ναυσικά.
Γιατί δεν είναι άλλο στήριγμα καλύτερο και ισχυρό όταν ομονοούν και ομοφρονούν στο σπίτι ο άνδρας και η γυναίκα. Κλεισμένη στη φυλακή τη Ιθάκης η Πηνελόπη, φυλακισμένος στην Ωγυγία ο Οδυσσέας.

Η Πηνελόπη λαχταρά τον άνδρα της με όλη την δύναμη του νου και του έρωτα της, λείπει, τον θυμάται διαρκώς. νιώθει λειψή μακριά του κλαίει μέχρι που η Αθηνά σταλάζει τον ύπνο. Είναι μια ηρωίδα της ανάμνησης, για αυτήν δεν υπάρχει ούτε αποδοχή ούτε παράδοση μπροστά στην δυσαναπλήρωτη απουσία. Αλλά ο νους της αρνείται τις αυταπάτες της ανάμνησης τις διηγήσεις των περιπλανώμενων και των ταξιδιών αρνείται ακόμη και τις ίδιες της τις ελπίδες όσο και ανομολόγητες.
Θέλει αποδείξεις, μια απόδειξη απτή όσο το συζυγικό κρεβάτι. Εκείνο που μας εκπλήσσει στην Πηνελόπη είναι ο χρόνος της εσωτερικής της ζωής. Την Πηνελόπη την βλέπουμε εκ των έσω όπως κανένα άλλο πρόσωπο της Οδύσσειας μέσα από ένα αόρατο μάτι και ένα αόρατο αυτί που παρακολουθούν τις ολιγωρίες της, τις ταλαντώσεις της τις αβεβαιότητες της τις αμφιβολίες της.
Το βράδυ της επιστροφής του Οδυσσέα στο παλάτι διαδραματίζεται μια μυστηριώδη σκηνή κατά την οποία η Αθηνά επιβάλλει στην Πηνελόπη το σχέδιο. Θέλει να μαγέψει να σαγηνέψει τους μνηστήρες να τους ξεγελάσει υποσχόμενη ένα γάμο υποκλέπτοντας επιδέξια γαμήλια δώρα
Τιμημένη να φανεί και στον άνδρα της και στον γιο της. Διάφοροι σχολιαστές της Οδύσσειας κατηγόρησαν την Πηνελόπη για απάτη σε βάρος των Μνηστήρων,
όμως η ηθικότητα του Οδυσσέα της Αθηνάς και της Πηνελόπης δεν είναι η ηθική μιας ενάρετης αστής του 19 ου αιώνα της κυρίας Προυστ Βέιλ και Τζορτζ Έλιοτ. Θέλουν αποζημιωθούν κάπως για εκείνα που σκόρπισαν οι μνηστήρες.
Πανέμορφη κατεβαίνει την σκάλα του παλατιού, συνοδευόμενη από δύο θεραπαινίδες της, όταν φθάνει κάτω σταματά σε μια κολώνα του σπιτιού με ένα μαντήλι που σκεπάζει τα μάγουλα και στέκεται διακριτικά. Σαν νέα Αφροδίτη σκορπάει γύρω της μια γοητείας ακαταμάχητη.
Όλοι οι μνηστήρες έχουν μαγευτεί από έρωτα για εκείνη και θέλουν να ενωθούν μαζί της.
Η συζήτηση της Πηνελόπης είναι ένα αριστούργημα ρητορικής τέχνης. Κλεισμένη μέσα στην ψυχή της η Αθηνά της υποβάλλει τα θέματα και εκείνη τα αναπτύσσει με μια τέχνη ρητορικής ποικιλίας που θυμίζει την σοφία του άνδρα της. Αποκαλύπτει κάτι το οποίο αγνοούσαμε.
Πριν φύγει ο Οδυσσέας για την Τροία την συμβούλεψε να ξαναπαντρευτεί αν δεν γυρίσει σε 20 χρόνια. Κατά πάσα πιθανότητα η διήγηση είναι ψεύτική και ο Οδυσσέας ποτέ δεν είπε τέτοια λόγια καθώς διαβεβαιώνουν οι σκέψεις του Οδυσσέα ζητιάνου που παρίσταται στην σκηνή. Η Πηνελόπη θέλει να κάνει τους μνηστήρες να πιστέψουν πως έχει πάρει την απόφαση της να παντρευτεί κάποιον από αυτούς.Όμως η βασίλισσα δεν έχει καμιά πρόθεση να παντρευτεί κανένα θέλει μόνο να τους ξεγελάσει. Ελπίζει με ένα βαθύ μέρος της ψυχής της πως ο Οδυσσέας θα γυρίσει και προσπαθεί ξανά να κερδίσει χρόνο.
Σιωπηλή απαρατήρητη αλλά δραστήρια στέκει η Αθηνά μέσα στην ψυχή της. Τα λόγια της η πρόταση γάμου η δοκιμασία με τα τσεκούρια αποτελούν μέρος ενός σχεδίου το οποίο θα οδηγήσει τους μνηστήρες στην καταστροφή. Στη συζήτηση της Πηνελόπης δεν παρίστανται μόνο οι μνηστήρες και ο Τηλέμαχος, σε μια γωνιά στέκει και ο ψευτοζητιάνος. Ο Οδυσσέας καταλαβαίνει τα πάντα και χαίρεται για πολλούς λόγους. Χαίρεται γιατί μετά από τόσα χρόνια αντιλαμβάνεται πως η Πηνελόπη του είναι διττή όπως και αυτός ο νους της μελετάει πάντα κάτι άλλο. Γοητεύει τους μνηστήρες όπως γοήτευσε και ο ίδιος τους Φαίακες, κατέχει την ίδια ρητορική τέχνη λόγια σαν μέλι ψεύδεται με εξαιρετικό τρόπο επινοώντας τον συγκλονιστικό χωρισμό που ποτέ δεν συνέβη. Του είναι πιστή και κατορθώνει με την τέχνη της να πάρει τα γαμήλια δώρα από τους μνηστήρες για ένα γάμο που δεν θα γίνει ποτέ.
Ο Αντίνοος της προσφέρει ένα πέπλο και 12 καρφίτσες, ο Ευρύμαχος ένα περιλαίμιο από χρυσό και κεχριμπάρι ο Ευρυδάμαντας ένα ζευγάρι σκουλαρίκια με μαργαριτάρια και Πείσανδρος ένα περιλαίμιο. Μετά αποσύρεται στην κάμαρα της.
Το παλάτι είναι μια κυψέλη θορυβώδης. Οι μνηστήρες τρώνε και πίνουν ψιλοκουβεντιάζουν εκσφεντονίζουν το σκαμνί στον Οδυσσέα και η Πηνελόπη αντιλαμβάνεται για πρώτη φορά τον ξένο.
Ζητάει από τον Εύμαιο να τον φέρει κοντά της. Ο χοιροβοσκός της εξάπτει την περιέργεια μιλώντας της για τις ιστορίες του ξένου, πηγαίνει στην αίθουσα προσκαλώντας τον ξένο, αλλά αυτός αναβάλλει την συνάντηση για το βράδυ
όταν οι μνηστήρες θάχουν φύγει από το παλάτι. Το βράδυ έρχεται η ώρα της συνάντησης και η Πηνελόπη δεν τον αναγνωρίζει αλλά όπως το συνηθίζει θέλει να δοκιμάσει τον ξένο.
Ξένε μια πρώτη ερώτηση έχω για σένα ποιος είσαι και από πού ποια είναι η πατρίδα σου ποιοι είναι οι γονείς σου;
Αυτή είναι μια ερώτηση που επαναλαμβάνουν όλα τα πρόσωπα της Οδύσσειας ακόμη και ο Πολύφημος.
Όπως είχε κάνει και με τον Εύμαιο, ο Οδυσσέας ακολουθεί μια διττή τακτική. Από την μια ξεγελάει την Πηνελόπη, την σαγηνεύει και την φλερτάρει με τα γλυκά του λόγια, σαν να ήθελε να κατακτήσει την γυναίκα του φορώντας τα κουρέλια του ζητιάνου και να την κάνει να τον αγαπήσει παρά τα παλιόρουχα του. Από την άλλη αποκαλύπτεται τελευταία σε εκείνη έχοντας ήδη αποκαλυφθεί στους άλλους.
Έχει μια εμμονή σχεδόν επίμονη με την δοκιμασία.
Όλη η στοργή όλα τα συναισθήματα όλες οι διαισθήσεις πρέπει να υποχωρήσουν μέσα στην ψυχή του, μπροστά στην αναγκαιότητα ενός επιστημονικού ελέγχου ανελέητου σχεδόν. Όμως γιατί στην Πηνελόπη αποκαλύπτεται τόσο αργά;
Γιατί δεν την εμπιστεύεται προκειμένου να έχει ένα σύμμαχο ακριβό στην μάχη για τους μνηστήρες;
Είναι ένα μεγάλο ερώτημα με απόπειρες απαντήσεων.
Υπακούει στις υποδείξεις του Αγαμέμνονα και της Αθηνάς να μη εμπιστεύεται τις γυναίκες και να δοκιμάσει την γυναίκα του;
Όμως αυτός έχει την απόδειξη.
Στα λόγια της προς τους Μνηστήρες αναγνώρισε στην βασίλισσα την δική του Πηνελόπη, διπλή έξυπνη ερωτική οξυδερκή τον καθρέφτη του.
Ίδια και απαράλλαχτη με αυτόν. Γιατί δεν πετάει τα ρούχα του ζητιάνου να πει το όνομα του;
Εδώ έχουμε ανακαλύπτουμε την υψηλή την λογοτεχνική πανουργία του Ομήρου.
Άριστος ψυχολόγος, έχει στο μυαλό του μια αρχιτεκνονική κατασκευή γεμάτη αναβολές μετεωρίσεις καθυστερήσεις.
Η συνάντηση με την Πηνελόπη πρέπει να στέκει στην κορυφή και να πραγματοποιηθεί μονάχα όταν θα έχουν σκοτωθεί οι μνηστήρες. Παρά την ερώτηση της Πηνελόπης, ο Οδυσσέας όχι μόνο δεν φανερώνει το όνομα του αλλά λέει και κάποιο ψεύτικο. Συστήνεται σαν Αίθωνας.
Αρχίζει να αφηγείται μια από τις ψευδείς του ιστορίες και η Πηνελόπη κλαίει απελπισμένα.
Καθισμένος κοντά της συνεχίζει να κρύβεται και να αυτοελέγχεται. Η Πηνελόπη όπως και ο άνδρας της αγαπάει τις αποδείξεις επιμένει να ρωτάει τον ζητιάνο τι φορούσε ο Οδυσσέας όταν ταξίδευε στην Τροία.
Ούτε τώρα στην κορύφωση της συγκίνησης χάνει την δυσπιστία και τον αυτοέλεγχο και ο ζητιάνος φιλοτεχνεί το πορτραίτο του αληθινό του Οδυσσέα όπως ήταν πριν 20 χρόνια..
Υποκρίνεται πως δεν θυμάται καλά και επιχειρεί μια ακριβέστατη άσκηση της μνήμης αυτός ο άνθρωπος της μνήμης. Ιδού ο βασιλιάς, φορούσε ένα διπλό πορφυρό μανδύα με μια χρυσή πόρπη που απεικόνιζε ένα σκυλί να κρατά στα πόδια τους ένα ελάφι πολύχρωμο και φορούσε ακόμη ένα χιτώνα λεπτό και φωτεινό.
Όταν ο Οδυσσέας τα διηγείται όλα αυτά η Πηνελόπη μεταμορφώνεται.
Από την αρχή της είχε εξάψει την περιέργεια ο ζητιάνος. Τώρα τα συναισθήματα της είναι πιο έντονα. Τον εμπιστεύεται, του λέει πως ο χαρακτήρας της είναι φτιαγμένος από την μήτιν και τις απάτες και μοιράζεται μαζί του το όνειρό της.
Τον αποκαλεί αγαπημένο ξένο, νιώθει συγγένεια με αυτόν και ίσως τον ερωτεύεται κάτω από ρούχα της μεταμφίεσης του. Του προφέρει φιλοξενία την καλύτερη αλλά ο Οδυσσέας αρνείται στρώματα και κρεβάτια.
Ζητά μόνο να ξαπλώσει στον προθάλαμο πάνω σε ένα δέρμα βοδιού σκεπασμένος με μια προβιά και δέχεται να του πλύνει τα πόδια μια ασπρομάλλα γριά γυναίκα που έχει υποφέρει πολύ στην ψυχή της σαν και αυτόν. Ζητάει την τροφό του Τηλέμαχου, την οικονόμο του
την Ευρύκλεια.
Η αναγνώριση είναι άμεση και η ένταση μεγάλη.
Η Πηνελόπη έχει αφαιρεθεί σκέφτεται το όνειρο με τις 20 χήνες
και ο Οδυσσέα απαγορεύει στην Ευρύκλεια να φανερώσει το μυστικό. Το όνειρο που είδε η Πηνελόπη την τελευταία νύχτα είναι πολύ διαφορετικό.
Με την οξεία ευφυΐα της προσπαθεί να καταλάβει το όνειρο που την κυρίεψε αλλά και γενικά την φύση των ονείρων.
Επεξεργάζεται μια θεωρία για τα όνειρα, που όμοια της δεν συναντάται στο Ομηρικό κόσμο. Τα όνειρα είναι εν πρώτοις τρομερά γιατί έχουν μια δύναμη ανυπέρβλητη.
Κατόπιν είναι ανερμήνευτα το βάθος τους παραμένει μυστηριώδες για εκείνη και εμάς που διαβάζουμε.
Ο Όμηρος συμμερίζεται ως ένα βαθμό την θεωρία της μοιρασμένη ανάμεσα στην εμπιστοσύνη και την δυσπιστία για την σκιά.
Το όνειρο με τις χήνες δεν είναι καθόλου ανερμήνευτο γιατί διασαφηνίζεται με απόλυτη ακρίβεια σημείο προς σημείο εικόνα προς εικόνα ώσπου να απωλέσει κάθε ίχνος μυστηρίου. Αν κάποιος θέλει να ερμηνεύσει το όνειρο πρέπει να ακολουθήσει διπλό δρόμο.
Πρώτα να το εντοπίσει και να το υποδιαιρέσει στα στοιχεία του να μεταφράσει τις φαινομενικές εικόνες σε συμβολικές.
Έτσι κάνει ο Οδυσσέας παίζοντας τον ρόλο του αετού και του ζητιάνου. Ο αετός με το γαμψό ράμφος είναι ο ίδιος και οι χήνες που τσιμπούν το σιτάρι είναι οι μνηστήρες.
Είναι ένας καλός ερμηνευτής ονείρων. Συμπεριφέρεται σαν ένας σύγχρονος ψυχαναλυτής που απομονώνει τα στοιχεία και μεταφράζει τις επιφανειακές μορφές σε μορφές βάθους. Δεν μπορούμε να ταυτίσουμε την μορφή του πολύχρωμου μεταμορφωτή που ετοιμάζεται να διεκδικήσει τον κόσμο του πίσω με την μορφή του αυστηρού μαθητή της Βιέννης. Ανάμεσα στην ψυχανάλυση του βασιλιά της Ιθάκης και στο Φρόιντ υπάρχουν δύο διαφορές.
Τα φροϋδικά όνειρα προέρχονται από την τεράστια αποθήκη του παρελθόντος γεμάτη αισθήσεις και φαινομενικότητες που δεν μπορούν να αποκωδικοποιηθούν. Μέσω των αναλύσεων και των συνακόλουθων διακρίσεων και μεταφορών ο Φρουντ θέλει να κατανοήσει την ψυχή του ασθενούς να φέρει στο φως το απωθημένο και να το γιατρέψει.
Το όνειρο που ερμηνεύει ο Οδυσσέας δεν περιλαμβάνει μόνο το παρελθόν κρύβει κυρίως το μέλλον και θέλει να αποκαλύψει στην Πηνελόπη μια προφητεία ένα οιωνό και μόνο έτσι μπορεί να την γιατρέψει. Ο Φρόιντ δεν είχε τέτοιου είδους προφητικές φιλοδοξίες. Η δεύτερη διαφορά βρίσκεται στο ότι τα σύγχρονα όνειρα υπόκεινται στην ίδια αναλυτική τεχνική τα ομηρικά όμως διαιρούνται σε δυο ομάδες.
Όπως υποστηρίζει η Πηνελόπη και ο Όμηρος συμφωνεί μαζί της,
τα όνειρα βγαίνουν αληθινά από τις διάφανες κεράτινες πύλες ενώ τα αλλά από τις σκιερές φιλντισένιες δεν πραγματοποιούνται και φέρνουν δυστυχία. Το όνειρο με τις χήνες αφορά εν μέρει το παρελθόν και το παρόν. Ο Όμηρος το ερμηνεύει και αποκαλύπτει μια αλήθεια η οποία εξέπληξε πολλούς αναγνώστες και η Πηνελόπη το αγνοεί παντελώς ,
Αισθάνεται κάποια τρυφερότητα για τους μνηστήρες χήνες και νιώθει κάποια εχθρότητα ακόμη ασυνείδητη για τον τρομερό σύζυγο αετό και αμείλικτο εκδικητή ο οποίος όπως ελπίζει η ίδια ετοιμάζεται να γυρίσει την Ιθάκη.
Το άλλο μέρος αφορά το μέλλον. Εδώ όλο το φως πέφτει στον Οδυσσέα που εμφανίζεται δυο φορές σαν αετός με ανθρώπινη φωνή που προφητεύει μέσα στο όνειρο και έξω από το όνειρο σαν ζητιάνος που επιδοκιμάζει την ερμηνεία που δίνει ο αετός.
Η άλλη ερμηνεύτρια του ονείρου η Πηνελόπη είναι αναποφάσιστη. Αγνοεί αν το όνειρο βγήκε από την κεράτινη ή φιλντισένια πύλη.
Αν θα επαληθευτεί και είναι πεπεισμένη πως είναι ψέμα βλέποντας τις χήνες να συνεχίζουν να τσιμπολογούν το σιτάρι όταν ξύπνησε και άνοιξε το παράθυρο. Ο Οδυσσέας δεν της αποκρίνεται.
Και η Πηνελόπη συζητά μαζί του το θέμα της δοκιμασίας του τόξου χωρίς να του πει ότι το ενέπνευσε η Αθηνά και νομίζει πως η συμβουλή της Αθηνάς σημαίνει ένα γάμο που η ίδια απεχθάνεται.
Ποτέ δεν την είδαμε τόσο απελπισμένη αμήχανη μετέωρη ταλαντευόμενη κομματιασμένη κυριευμένη από το πνεύμα της καταστροφής να δεχτεί αυτή την μοίρα.
Ποτέ δεν την είδαμε τόσο μεγαλειώδη όπως τώρα κάτω από αυτό το τραγικό φως. Ο Οδυσσέας επιδοκιμάζει το σχέδιο της Αθηνάς και καταλαβαίνει τι πρέπει να κάνει κρατάει τις σκέψεις για τον εαυτό του και της λέει πως ο άνδρας της θα γυρίσει πριν προλάβουν οι μνηστήρες να πιάσουν τα όπλα. Η σύζυγος δεν ανταποκρίνεται και με τρυφερή αυθορμησία λέει στον ζητιάνο ότι της αρέσει να τον ακούει ότι τα λόγια του την δίνουν χαρά και παρηγοριά ότι θα μπορούσε να το ακούει χωρίς να κοιμηθεί αλλά η νύχτα έχει προχωρήσει και είναι καιρός να καληνυχτιστούν.. Ανεβαίνει στην κάμαρα της και ο Οδυσσέας πλαγιάζει στον προθάλαμο, αργεί να τον πάρει λυσιμελής ο ύπνος σκορπώντας τα βάσανα.
Εκείνη την στιγμή στο άνω δώμα η Πηνελόπη ξυπνάει και κάθεται στο κρεβάτι. Ικετεύει την Άρτεμη να την πάρει μακριά με ένα θανατηφόρο βέλος. Καθώς κοιμόταν είδε ένα όνειρο ανυπόφορο που της θύμισε το 2ο χρόνια απουσία του άνδρα της. Ονειρεύτηκε τον Οδυσσέα ότι ξάπλωσε κοντά της νέος ακόμη και κάνανε έρωτα και χάρηκε η καρδιά της γιατί φαινόταν και ο άνδρας της και η πράξη του έρωτα αληθινή. Τώρα που είναι ξύπνια κλαίει απελπισμένα.
Κάτω στον προθάλαμο ο Οδυσσέας ακούει το κλάμα της Πηνελόπης και ξυπνά. Μένει μεταξύ ύπνου και ξύπνιου και τους φαίνεται πως η Πηνελόπη τον αναγνώρισε και στέκει δίπλα κοντά στο πρόσωπο του.
Οι επιθυμίες των δύο συζύγων διασταυρώνονται και οι αφηγηματικές γραμμές εναλλάσσονται κοιμάται ο Οδυσσέας, ξυπνά η Πηνελόπη, ξύπνιος ο Οδυσσέας, κοιμάται η Πηνελόπη μέχρι που οι δυο γραμμές ενώνονται σε μία. Και οι δυο σύζυγοι είναι ξύπνιοι.
Δύο παράλληλες γραμμές χύνονται σε μια μονάχα σύμφωνα με την αρχή της αφηγηματικής συγχρονικότητας που ο Όμηρο αγαπάει βαθιά. Ο Οδυσσέας σηκώνεται απευθύνεται στον Δία ζητώντας ένα σημείο ένα οιωνό τον οποίο ο Ζευς στέλνει χωρίς χρονοτριβή και είναι μια βροντή σε έναστρο και ανέφελο ουρανό που αντιλαμβάνεται σαν μαρτυρία της θεϊκής προστασίας. Κατόπιν έρχεται και δεύτερος οιωνός με μια γριά που αλέθει στάρι στη μυλόπετρα και καταριέται τους μνηστήρες. Στο μεγάλο σπίτι ξυπνά. Οι δούλες ανάβουν την φωτιά στο τζάκι. Ο Τηλέμαχος σηκώνεται ντύνεται ζώνεται το σπαθί του δένει τα σανδάλια του παίρνει το ακόντιο και βγαίνει με τα σκυλιά από το σπίτι. Οι δούλες κάνουν τις δουλειές, οι εργάτες τα ξύλα, ο Εύμαιος φέρνει τρία γουρουνάκια και ο Φιλοίτιος μια αγελάδα και μια κατσίκα…
Ο Οδυσσέας βλέπει και ακούει την ζωή του
που ξαναρχινά όπως κάθε πρωί.
Η ώρα έφθασε.
Και ο κύκλος του χρόνου σχεδόν έχει κλείσει.

Λεισμόνει τα οπίσω, ενθυμού τα πρόσω, αυτό είναι το κλειδί της αιώνιας ζωής.

Η Αλληλευμένεια

Η γέννηση μιας νέας ιδέας φέρει σθένος στο πνεύμα. Όσο πλουσιότερο είναι σε ιδέες το πνεύμα τόσο κραταιότερα είναι τα έργα του σώματος. Όπως το σώμα τρέφεται δια νέων τροφών έτσι και το πνεύμα τρέφεται δια των νέων ιδεών.

 Λεισμόνει τα οπίσω, ενθυμού τα πρόσω, αυτό είναι το κλειδί της αιώνιας ζωής.

Το γήρας είναι προϊόν αφοσίωσης εις τα οπίσω. Η αειθαλής νεότητα είναι προϊόν αφοσίωσης εις τα πρόσω.

Η αφοσίωση εις τα πρόσω γεννά ιδέες διότι φέρει τους στοχασμούς εις επιγαμία προς τους στοχασμούς όντων τα οποία κατοικούν εις τις σφαίρες του υπέρτερου πνεύματος. Προαπαιτείται όμως η τέχνη του λησμονείν τις νεκρές ιδέες πριν γίνει δυνατόν να ελπίσεις την γέννηση νέων ιδεών.

Και όταν αποκτήσεις νέες ιδέες, είναι απόλυτος ανάγκη – είναι νόμος του βίου η ανάγκη αυτή- να εκφράσεις αυτές. Σε καθιστά ευδαιμονέστερο και ισχυρότερο η έκφρασις, διότι άνοιξες πύλες άλλων διανοιών, και εξ αυτών ακτινοβολήθηκε προς εσένα ισχύς και γηθοσύνη. Αλλά αν παρέλειψες να εκφράσεις, αποκλείστηκες από αυτήν την ακτινοβόληση, και η ζωή σου μειώνεται. Μόνον ο δίδων δώρα λαμβάνει δώρα.

Όσο περισσότερα δίδεις τόσο περισσότερα έχεις. Πλούσιος είναι αυτός που έχει το θάρρος να δίδει.

Η αφιλαυτία είναι στοιχείο ζωτικό της πρωτοτυπίας των ιδεών τις οποίες δανείζεσαι. Ο φίλαυτος αρκείται να δανείζεται και δεν προσφέρει κάτι πρωτότυπο. Ο αφίλαυτος δανείζεται και παράγει πρωτότυπα. Δεν προσφέρει τα δανεισθέντα ως πρωτότυπα, αλλά γεννά εκ της χρήσεως του δανείου.

Ο γνωρίζων να κάνει την δέουσα χρήση της τεράστιας δύναμης την οποία ονομάζουμε στοχασμό διεξάγει πολύ πιο επικερδή εργασία εντός μιας ώρας, παρά ο μη γνωρίζων εντός ενός έτους.

Η διάνοια όχι μόνο ελκύει στοχασμούς, αλλά και εξαποστέλλει. Η ατμόσφαιρα βρίθει στοχασμών εξαποστελόμενων από κάθε είδους διάνοιες. Οι ομοφυείς στοχασμοί συναντώνται και οι διάνοιες που τους εξαποστέλλουν φέρονται εις συνάφεια. Αναλόγως του ποιου των στοχασμών που εξαποστέλλεις θα είναι και οι σχέσεις που προορίζεσαι να συνάψεις. Ο υστερόβουλος στοχασμός σου θα αφυπνίσει μια υστερόβουλη χορδή και στους άλλους. Οι υστερόβουλοι όταν συναντώνται βλάπτουν αλλήλους. Επίσης οι φίλαυτοι και οι άδικοι.

Οι μεγάλες αρμονίες προέκυψαν μόνον εκ της αλληλεπικοινωνίας των αφίλαυτων. Οι θρίαμβοι της Ειρήνης (οι οποίοι, αντίθετα με τους θριάμβους του πολέμου, είναι αιώνιοι), είναι τέκνα της ανεξιδοξίας. Μόνον οι ανεξίδοξοι δύνανται να συνεννοηθούν και να συνεργαστούν.

Κάθε στοχασμός τον οποίο εξαποστέλλεις σου φέρει ακριβώς τις αντίστοιχες αξίες. Αλλά μη σπαταλάς τις ικμάδες σου με ανυπομονησία ή ταραχή. Η δύναμη του στοχασμού σου αρκεί. Η νοερά γαλήνια (επίμονη αλλά όχι ανυπόμονη) αίτηση είναι η μόνη δύναμη που κινεί όρη. Φρόντιζε να θέτεις σε ενέργεια αυτή την δύναμη λίγο προ του ύπνου σου. Θα συναντηθείς με πρόσωπα στον αόρατο κόσμο, τα οποία θα ενώσουν τις δυνάμεις τους με τις δικές σου, και θα είσαι σε θέση όταν ξυπνήσεις να κάνεις αποτελεσματικότερη χρήση του σώματός σου.

Ο μόνος τρόπος να αμυνθείς και να ματαιώσεις την επιρροή των στοχασμών δυσμένειας που ξαποστέλλονται εναντίον σου είναι να αντεξαποστείλεις στοχασμούς φιλίας. Όσο δίκαια παράπονα και αν έχεις εναντίον οιουδήποτε, μην τον κηρύξεις εχθρό σου. Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο. Νοερά κήρυξέ τον φίλο σου. Αν τον κηρύξεις εχθρός σου, θα ελκύσεις προς τον εαυτό σου ρεύματα εχθρότητας από κάθε γωνιά του Σύμπαντος. Αν τον κηρύξεις φίλο σου το σθένος σου πολλαπλασιάζεται. Πάσα αρμονική και αλληλευμενής ομήγυρης είναι δίνη ξαποστέλλουσα κύματα ευεργετικού αιθέρα. Ζήτα γαλήνια ότι ποθείς και έρχεται. Πρόσεχε μόνο να ποθείς τα άξια πόθου.

Η Μέριμνα.
Ο στοχασμός είναι ουσία η οποία δεν πρέπει να σπαταλάται, διότι η σπατάλη της φέρει μείωση όχι μόνο του διανοητικού σθένους αλλά και της σωματικής ρώμης. Σε κάθε πράξη, έστω και την παραμικρή, είναι καλό να κατευθύνεται επαρκής δόση στοχασμού, για να γίνει κατορθωτή η δέουσα σύμπραξη μεταξύ μυώνος και νου προς ικανοποιητική εκτέλεση της πράξης. Αν ο στοχασμός αποστέλλεται αλλού την στιγμή που επιχειρείται η πράξη, συμβαίνει σπατάλη στοχασμού. Κάθε ανυπομονησία στην πράξη ή στην σκέψη είναι σπατάλη στοχασμού. Συγκέντρωση του στοχασμού είναι νόμος του βίου.

Για να λησμονήσεις μια ταραχή ή θλίψη, συγκέντρωσε τον στοχασμό σου σε κάτι άλλο και θα αντλήσεις από αυτό αρκετή αγαλλίαση ώστε να εξουδετερώσεις την ταραχή ή τη θλίψη σου. Η συχνή προς τούτο προσπάθεια φέρει την ευχέρεια της συγκέντρωσης. Διηνεκώς στον καθημερινό μας βίο έχομε αφορμές τέτοιας προσπάθειας.

Θέλεις να δέσεις ένα κόμπο. Έχεις πολύτιμη ευκαιρία να εξασκήσεις την δύναμη της συγκέντρωσης αν θυμηθείς ότι είναι ουσιώδες να μη διαλογίζεσαι τίποτα άλλο παρά μόνο την πράξη της δέσης του κόμπου. Ο νους γυμναζόμενος από τέτοιες καθημερινές αφορμές εύκολα κατόπιν θα δύναται να αποσπάται από δυσάρεστα συγκεντρούμενος σε ευάρεστα.

Σπαταλάς πολύτιμη ενέργεια δια της ανυπομονησίας, ενώ αν γαλήνια συγκεντρώσεις τον νου σου στην πράξη, και η θύρα θα κλείσει και η σπατάλη της δύναμης σου θα αποσοβηθεί.

Η εναλλαγή των δράσεων είναι ανάπαυση. Συμφέρει σπουδαία να μεταφέρομε τους διαλογισμούς μας περιοδικά σε άλλα θέματα. Το ουσιώδες είναι η εναλλαγή, όχι η παύση της δράσης και για να κατορθώσουμε αυτή την εναλλαγή είναι πολύ σπουδαίο το γύμνασμα στην συγκέντρωση σε οτιδήποτε εκτελούμε στον καθημερινό μας βίο.

Η μέριμνα για το αύριο είναι σπατάλη στοχασμού και ελαττώνει την ελκτική δύναμη της διάνοιας. Όπως το κρίνο του αγρού, αμέριμνο για το αύριο, έλκει όλα τα απαραίτητα για ευδαίμονα και έκλαμπρο βίο, έτσι και ο ανθρώπινος νους αν επικέντρωνε τους στοχασμούς του εις τα της σήμερον, χωρίς να αδημονεί για το αύριο και μη φοβούμενος το μέλλον, θα είλκε προς τον εαυτό του πάντα τα χρειώδη προς ευδαίμονα και έκλαμπρο βίο. Οι χρείες της σήμερον είναι οι μόνες πραγματικές χρείες. Έχεις ανάγκη του σημερινού γεύματος. Του αυριανού γεύματος δεν έχεις σήμερον ανάγκη. Σπαταλάς τις δυνάμεις σου όταν μεριμνάς περί της αυριανής ανάγκης.

Η ελκτική δύναμη της διάνοιας η ενοικούσα εις τον άνθρωπο ενοικεί και εις τον κρίνον, και αν σπαταλάς αυτήν εις μέριμνες πέραν των αναγκών της ημέρας, αποκόπτεις από τον εαυτό σου τις αρτηρίες δια μέσου των οποίων το Σύμπαν προθυμοποιείται να σου παρέχει με αφθονία παν το χρειώδες προς εξασφάλιση της αύξησής σου, της υγείας σου, της ισχύος σου, και της ευπορίας σου κάθε ημέρα.

Η μέριμνα για το αύριο και η συσσώρευση θησαυρών από φόβο προς την πτώχεια έχει καταστρεπτικά αποτελέσματα. Διαλογίσου αίσια για το μέλλον, και θα έλκεις αίσια.

Έκαστος δια μέσου της διαίσθησης δύναται να βρει τις μεθόδους προς εκμάθηση οιουδήποτε πράγματος, αρκεί να είναι γαλήνιος κατά την διάρκεια της έρευνας του θέματός του, και να τηρεί τις λειτουργίες του σώματος σε αδράνεια κατά τον χρόνο της μελέτης. Ανεπιγνώτως όλοι μελετάμε και σπουδάζομε και μαθαίνομε. Κάθε πρόσωπο με το οποίο σχετιζόμαστε είναι ένα βιβλίο το οποίο αναγιγνώσκουμε, και η γνώση την οποία αποκτούμε από αυτή την ανάγνωση είναι χρυσός, διότι είναι γνώση της ανθρώπινης φύσης.

Μελετάς και σπουδάζεις και μαθαίνεις ακατάπαυστα και ανεπιγνώτως όσο διατηρείς το πνεύμα γαλήνιο και το σώμα ήρεμο διότι όταν βρίσκεσαι σε αυτήν την κατάσταση, απορροφάς και μετουσιώνεις και αφομοιώνεις ιδέες τις οποίες έλκεις από παντού. Αλλά η δύναμη του να έλκεις αυτές ελαττώνεται αν μεριμνάς απλά για την συσσώρευση γνώσεων. Εκείνος ο οποίος αγωνίζεται να συσσωρεύει γνώσεις μένει αμαθής, ακριβώς όπως εκείνος ο οποίος αγωνίζεται να συσσωρεύει χρυσό μένει πτωχός.

Ο Στοχασμός και η Τέχνη του Λησμονείν

Η σπατάλη του στοχασμού
Ο στοχασμός είναι ουσία η οποία δεν πρέπει να σπαταλάται, διότι η σπατάλη της επιφέρει μείωση όχι μόνο του διανοητικού σθένους αλλά και της σωματικής ρώμης.
Η μέριμνα για το αύριο είναι σπατάλη στοχασμού και ελαττώνει την ελκτική δύναμη της διανοίας.

Όπως το κρίνο του αγρού, αμέριμνο για το αύριο, έλκει προς τον εαυτό του όλα τα αναγκαία για ευδαίμονα και έκλαμπρο βίο, έτσι και ο ανθρώπινος νούς αν συνεκέντρωνε τους στοχασμούς του στα πράγματα της ημέρας, χωρίς να τυρβάζει, χωρίς να αδημονεί για το αύριο και χωρίς να φοβάται το μέλλον, θα προσέλκυε στον εαυτό του πάντα τα χρεώδη προς ευδαίμονα και έκλαμπρο βίο.
Οι ανάγκες του σήμερα είναι οι μόνες πραγματικές ανάγκες. ‘Εχεις ανάγκη του σημερινού γεύματος.

Του αυριανού γεύματος δεν έχεις σήμερα ανάγκη. Τι σπαταλάς τις δυνάμεις σου μεριμνώντας για την αυριανή σου ανάγκη? Δες το κρίνο του αγρού. Δεν αδημονεί ούτε επιδίδεται σε έργα και σχέδια για να αποθηκεύσει περίσσευμα ύδατος ή αέρος ή ηλιόφωτος για το αύριο εκ φόβου μη του λείψουν αύριο αυτά τα χρειώδη.
Εάν έπραττε έτσι θα σπαταλούσε τις ελκτικές ικμάδες του στην προσπάθεια αποταμιεύσεως και δεν θα καθίστατο ποτέ τέλειο κρίνο που υπερτερεί σε πλούτο
και απο αυτόν τον Σολομώντα όταν ευρισκετο σε όλη του την δόξα.
Δεν είναι μεταφορική έκφραση αυτό, είναι νόμος του βίου.

Η ελκτική δύναμη της διάνοιας η οποία κατοικεί στον άνθρωπο, κατοικεί και στο
κρίνο και αν την σπαταλάς στην μέριμνα για να αναγκαία εκτός των αναγκών της ημέρας, αποκόπτεις απο τον εαυτόν σου τις αρτηρίες μέσω των οποίων το Σύμπαν προμυθοποιείται να σου προμηθεύση κάθε τι το χρειώδες προς εξαφάλισιν της αυξήσεώς σου, της υγείας σου, της ισχύος σου και της ευπορίας σου κάθε μέρα”.

Ο Στοχασμός και η Τέχνη του Λησμονείν
Η κόπωση είναι ειδοποίηση ότι έχεις ανέλθει σε νέο στάδιο και ότι μέχρι να έρθει η στιγμή της νέας δράσης σου πρέπει να αναπαυθείς σαν να μην είχες άλλο μέλημα στον κόσμο. Αν παραβλέψεις την ειδοποίηση αυτή, το σώμα σου θα φθαρεί και στο τέλος θα εγκαταλειφθεί ως άχρηστο από το πνεύμα.
Το σώμα σου δια του χρόνου γίνεται δυσκίνητο όχι τόσο εξαιτίας υλικών αλλοιώσεων όσο από τις ιδέες τις οποίες βαθμηδόν απορροφά το πνεύμα σου.
Μετά την ηλικία των 18 ή 29, αρχίζουν οι μέριμνες του βίου, η συγχρώτιση με διάνοιες παλαιού ρυθμού που ενεργούν μηχανικά. Η παιδική φαιδρότητα βαθμηδόν εκλείπει, και μαζί με αυτή και η παιδική ελαστικότητα του σώματος. Και τα δύο όμως αυτά στοιχεία είναι δυνατόν να διατηρηθούν συμβιβαζόμενα με την ωριμότητα της ηλικίας, αν φροντίζεις το πνεύμα σου να αποκτά νωπές ιδέες και όχι εώλους.
Ότι απορροφά το πνεύμα σου κρυσταλλώνεται στο αίμα σου και διαπλάθει το σώμα σου. «Τον άνθρωπο τα βάσανα γηράζουν, και όχι ο χρόνος». Για αυτό το λόγο είναι ανάγκη περιοδικά να θέτονται κατά μέρος τα βάσανα λησμονούμενα παντελώς επί μια μέρα έτσι ώστε να ανοίγει μια οπή δια της οποίας να εισέρχεται το πνεύμα της φαιδρότητας και του αειθαλούς.
Δύνασαι να τηρείς το πνεύμα σου αειθαλές και ακμαίο, αν ζητάς γαλήνια από την Υπέρτατη Σοφία να σε οδηγεί μακριά από τις νοσηρές ιδέες οι οποίες συνήθως εισορμούν στον νου σου χωρίς να το ξέρεις και να σε οδηγεί στις σφαίρες των υγιών ιδεών, των ιδεών της συμμετρικής ισχύος, της φαιδρότητας, της ευδοκίας, της καλαισθησίας.
Η ύλη χωρίς το πνεύμα εξασθενεί και γηράσκει κατά φυσικό νόμο. Αλλά κατά φυσικό επίσης νόμο η ύλη οδηγούμενη από το πνεύμα της ζωής διηνεκώς αναβιώνει και ενισχύεται.
Οι άνθρωποι δεν ζητούν να άγονται από το πνεύμα και επομένως επικρατεί ο νόμος του γήρατος. Τα ζώα δεν έχουν την νόηση να ζητούν, οι άνθρωποι δεν έχουν το θάρρος.

Το Λησμονείν
Το σώμα χρησιμοποιείται από το πνεύμα όπως το πριόνι από τον ξυλουργό. Το πνεύμα εργάζεται διηνεκώς, και την εργασία του αποτελούν οι στοχασμοί του. Κάθε στοχασμός είναι ουσία που ακτινοβολεί από το πνεύμα. Είναι φανερό ότι μετά από χιλιάδες τέτοιες ακτινοβολήσεις το πνεύμα έχει ανάγκη από ανάπαυση.
Εντεύθεν ο ύπνος. Διαρκούντος του ύπνου το πνεύμα περισυλλέγει τις ακτινοβοληθείσες ικμάδες του και αφού αναζωογονηθεί λαμβάνει πάλι κατοχή του σώματος και αρχίζει εκ νέου την εργασία του. Δια του ύπνου το πνεύμα συγκεντρώνει τις δυνάμεις του.
Το απαιτούμενο πράγματι για την συγκέντρωση των πνευματικών δυνάμεων είναι η άκρα αδράνεια του σώματος και όσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός της επιτυγχανόμενης σωματικής αδράνειας τόσο μικρότερος είναι ο απαιτούμενος χρόνος υπνώσεως.
Πολλές φορές το πνεύμα συναντά δυσκολία στην προσπάθειά του να περισυλλέξει τις δυνάμεις του, και αποτέλεσμα αυτής της δυσκολίας είναι η αϋπνία. Το πνεύμα προσπαθεί να αφήσει το σώμα σε αδράνεια και δεν δύναται. Εντεύθεν η αϋπνία. Όσο διαρκούσε η ημέρα σκόρπισε πολύ τους στοχασμούς του και δυσκολεύεται να τους περισυλλέξει.
Μόλις το σώμα περιέλθει σε αδράνεια απέρχεται σε άλλους ορίζοντες και συλλέγει εντυπώσεις.

Εντεύθεν τα όνειρα.
Το πνεύμα σου έχει τις αισθήσεις του όπως και το σώμα σου, αλλά ελλείψει χρήσεως τα πνευματικά αισθητήρια αμβλύνθηκαν. Εντεύθεν όταν κοιμάσαι και το πνεύμα σου εισάγεται σε άλλες σφαίρες δεν ωφελείται όσο έπρεπε, και μάλιστα αδημονεί. Είναι ανάγκη να προετοιμαστεί γι αυτό πριν αφήσει την διαμονή του στο σώμα ειδάλλως θα είναι ξένο στον πνευματικό κόσμο. Ο άριστος τρόπος της προπαρασκευής είναι να θυμάσαι ακράδαντα ότι είσαι πνεύμα, όχι σώμα. Ιδίως η ενθύμηση αυτή να είναι ζωηρή την στιγμή που πέφτεις για ύπνο.
Αυτή η ενθύμηση είναι σαν τηλεγράφημα που στέλνεις προς αυτούς που κατοικούν στον πνευματικό κόσμο για να σε περιμένουν και να σε υποδεχτούν σαν ίσο τους. Αλλιώς θα πλανηθείς σε ειδεχθείς κόσμους κατωτέρων όντων. Αλλά η ενθύμηση ότι είσαι πνεύμα, απαύγασμα της θείας ουσίας, σε εισάγει σε κόσμους ζωής και κάλλους.
Κάθε στοχασμός είναι ουσία την οποία ο άνθρωπος απορροφά με εκών άκων. Σε συμφέρει άρα απείρως να είναι εκλεκτής φύσεως. Η ευδοκίμηση και ευδαιμονία του βίου εξαρτάται κυρίως από αυτή τη χημική σύμμειξη. Συνταυτίσου με τα βιονομικά κέντρα, όχι με τα οικονομικά αν θέλεις να έχεις κάθε αγαθό στην ζωή σου. Ή, κατά την φράση του Χριστού, «ζήτα πρώτον την βασιλείας του Θεού, και τα αγαθά του βίου θα σου επιδαψιλευθούν αυτομάτως».
Η επιστήμη του μέλλοντος θ’ αναγνωρίσει τον στοχασμό ως χημική ουσία, και το ποιόν αυτού εξαρτάται από τα στοιχεία που προσκολλώνται σε αυτόν. Τα στοιχεία της αδημονίας, του άλγους, του μίσους, του φθόνου εκφαυλίζουν την ποιότητα του στοχασμού και εντεύθεν εκφυλλίζουν τον οργανισμό και φυσιολογικώς και φυσιογνωμικώς. Υγεία και κάλλος ουδέποτε συμβιβάζονται με φαύλους ή απαίσιους στοχασμούς.
Ο έχων την τέχνη να λησμονεί, έχει την τέχνη να απομακρύνει από τους στοχασμούς του τα στοιχεία που τους εκφαυλίζουν, – απαισιοδοξία, σκαιότητα.
Θυμό, μελαγχολία, φθόνο, ραδιουργία, μνησικακία, σκωπτικότητα, χαιρεκακία, δυσμένεια είτε στον λόγο είτε σε δράση, είτε σε διανόηση.
Όταν κινδυνεύεις να περιπέσεις σε αυτά, ζήτα γαλήνια τα αντίθετα, και η ελκτική δύναμη της διάνοιάς σου θα τα φέρει.
Ένας αποτελεσματικός τρόπος να ζητάς κάτι νοερά είναι να βλέπεις τον εαυτό σου με την φαντασία σου, να έχει ήδη το ζητούμενο. Η τέχνη του Λησμονείν είναι πολύτιμη για την επιδίωξη οιουδήποτε πράγματος.
Πρέπει συχνά να λησμονείς το επιδιωκόμενο αν θέλεις αυτό να έρθει προθυμότερα.
Η ποινή της παραβάσεως είναι στενότης ορίζοντος, μονομανία, ψύχωσις. Είναι έλλειψη κρίσης να προσκολλάται κάποιος σε μια ιδέα, παραφροσύνη δε να θέλει όλοι οι άλλοι ν’ ακολουθήσουν την ιδέα στην οποία έχει προσκολληθεί.”
Λόγια σοφά και διαχρονικά, λέω εγώ.
Λόγια αγάπης, που περιέχουν το μυστικό της ευτυχίας.
Τελικά, τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά απ’ ό,τι νομίζουμε και έχουμε διδαχθεί.

Αντί...

 Αντί...
Είναι ν απορείς,
λες κι είναι όλα φτιαγμένα μες του παράλογου την αταξία,
την αταξία ενός νου που δε γνώρισε ποτέ του την ουσία…
…μα κι ούτε την υποψιάστηκε πως τάχα μπορεί και να υπάρχει…

Κι αντί ν απολαμβάνεις αληθινά τούτο το θαύμα,
αντί να γεύεσαι τις μυρωδιές του κόσμου και τα χρώματα,
να χάνεσαι στα δειλινά και τις Άνοιξες
στο φως του ήλιου και τις αυγές που δεν θα ξαναρθούν,
ν ανοίγεις δρόμους για τ αστέρια

αντί να σε πέρνουνε τα κύματα και να σε φέρνει το αεράκι,
να μην περνά ούτε μια μέρα χωρίς να γνωρίσεις κάτι νέο,
κάτι συναρπαστικό, κάτι ωραίο και μοναδικό…

αντί να σχετίζεσαι αδιάκοπα με τους ανθρώπους
για να μαθαίνεις από τι είσαι καμωμένος,
τι σε συνθέτει και τι σε κομματιάζει,
ποια είναι η θέση σου μέσα στην απεραντοσύνη και το τίποτα

αντί να γνωρίζεις και να ζεις όλα όσα ήδη σου προσφέρονται,
όλα όσα δίπλα σου υπάρχουν

εσύ έμαθες να τα ονειρεύεσαι όλα τούτα,
να ζεις με τη λαχτάρα τους,
να τα μαγειρεύεις με μια μηχανική σκέψη κι ένα κουτοπόνηρο μυαλό
σ ένα αδιάκοπο αγώνα να τα φτάσεις,
μα είναι τα πόδια σου στο χώμα φυτεμένα,
έχουνε ριζώσει
για να μην ξεμακρύνεις, να μη μάθεις ποτέ σου να πετάς

ζεις στην κόλαση και πεθυμάς παραδείσους
κι είσαι εσύ κι η κόλαση και ο παράδεισος που λαχταράς

και μια παράξενη φωνή σου λέει
«αποστάσεις δεν υπάρχουν παρά μόνο οι διαιρέσεις του μυαλού σου»
σε συγκλονίζει τούτη η φωνή, παλεύεις να τη νοιώσεις

στων λιμανιών τις προβλήτες μαντήλια κουνάς
πότε αποχαιρετώντας και πότε καλωσορίζοντας τα κομμάτια σου
κι είναι το κλάμα σου ίδιο μωρού
λες και δεν θέλεις ποτέ σου να ενηλικιωθώ!

Αλλάζει ο άνθρωπος;

"Ότι ακούμε είναι μία γνώμη, όχι το γεγονός αντικειμενικά, ότι βλέπουμε είναι μία οπτική γωνία, όχι πάντα η αντικειμενική αλήθεια». (Όπως νομίζουμε, μια και το μυαλό φιλτράρει αυτό που βλέπουν τα μάτια). - Μάρκος Αυρήλιος (Ρωμαίος αυτοκράτορας- Φιλόσοφος).
Τι εννοούμε με την έννοια «αλλαγή» ενός ανθρώπου;
Προφανώς και εννοούμε την αλλαγή της προσωπικότητας ενός ανθρώπου, δηλαδή των σχετικά σταθερά τρόπων με τους οποίους αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του. Αυτό που θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε είναι ότι όταν ο καθημερινός άνθρωπος γνωρίζει στη ζωή του ένα άτομο, έναν φίλο, ένα σύντροφο, ακόμα και για πολύ καιρό, συχνά συμβαίνει να μην βλέπει όλες τις διαστάσεις της προσωπικότητας του ατόμου αυτού, για τους εξής τουλάχιστον λόγους

Α) Είμαστε επηρεασμένοι από την δική μας οπτική γωνία (προσωπικότητα) στην κρίση του έξω κόσμου.
Το μυαλό μας δηλαδή «αναλύει» υποκειμενικά. Μπορεί πχ να έχουμε «μάθει» να θεωρούμε ότι ένας πλούσιος άνθρωπος σημαίνει αυτόματα, ότι αυτός έχει κάποιες ικανότητες, ότι είναι δυναμικός ως χαρακτήρας κλπ. Η αποθηκευμένη αυτή πεποίθησή, επηρεάζει ασυνείδητα το μυαλό μας, στο «φιλτράρισμα» της προσωπικότητας του άλλου και στα συμπεράσματα τα οποία βγάζουμε.
Έτσι μπορεί να παραβλέψουμε μία άλλη εκδοχή της προσωπικότητας στο παράδειγμα του πλούσιου ατόμου που γνωρίζουμε, πχ ότι κάποιες φορές οι άνθρωποι επιδιώκουν τον πλούτο ως δύναμη και ως αντιστάθμιση στην προσωπική ανασφάλεια που μπορεί να νιώθουν.
Β) Οι άνθρωποι κρύβουν συχνά αυτό που είναι και αυτό που νιώθουν, επιδιώκοντας να δείχνουν ένα συγκεκριμένο εαυτό προς τους άλλους.

Πολλοί άνθρωποι ως άμυνα, κρύβουν τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους, ακόμη και από δικούς τους ανθρώπους, καθώς έχουν μάθει να νομίζουν ότι στους άλλους αρέσει αυτή η «σκληρή» εικόνα που δείχνουν.
Αυτή η συμπεριφορά συνήθως μαθαίνεται από επιδράσεις στην παιδική ηλικία. Συνήθως οι άνθρωποι έχουν την πεποίθηση ότι υπάρχει ο παντοδύναμος, «σκληρός» άνθρωπος, κάτι το οποίο δεν ισχύει.
Μπορεί να βλέπουν κάποιους ανθρώπους από το περιβάλλον τους ως περισσότερο σκληρούς, γιατί βλέπουν με την σειρά τους την εξωτερική συμπεριφορά των γύρω τους, χωρίς να εμβαθύνουν σε αυτήν.
Έτσι τελικά πολλοί άνθρωποι «υποδύονται» έναν ρόλο «σκληρού-δυνατού» προς τους άλλους, ακόμη και προς τον εαυτό τους, ρόλος όμως ο οποίος βαθμιαία τους «κουράζει».
Αυτό που θέλαμε να δείξουμε μέσα από τα παραπάνω παραδείγματα είναι ότι αυτό που βλέπουμε συχνά ως προσωπικότητα των ανθρώπων γύρω μας, δεν είναι συχνά η πραγματική τους προσωπικότητα, αλλά μία της πλευρά, αυτή που δείχνουν προς τα έξω.

Πεποιθήσεις, αξίες, νοητικά σχήματα φιλτράρονται ξανά, σαν ο άνθρωπος να μην τις έχει αποθηκεύσει. Οι άνθρωποι πραγματικά λοιπόν αλλάζουν, καθώς μαθαίνουν καταρχήν να εμβαθύνουν σε επιδράσεις που τους έκαναν να δείχνουν μία άλλη προσωπικότητα από αυτό που είναι, προς τα έξω ή και προς τον εαυτό τους.
Να μην φοβούνται δηλαδή να «γκρεμίσουν» τις άμυνές τους και να χτίσουν πχ την αυτοεικόνα τους πάνω σε πραγματικές ικανότητες που έχουν, που μπορεί να τις υποτιμούν (πχ την ευαισθησία τους).

Αλλάζει ο άνθρωπος μέσα από τις εμπειρίες της ενήλικης ζωής;
Συχνά οι άνθρωποι ως «καθημερινοί ψυχολόγοι» δίνουν πολύ μεγάλη σημασία στην επίδραση της εμπειρίας στην ενήλικη ζωή ενώ οι θεμελιώδεις επιδράσεις της στην διαμόρφωση της προσωπικότητας συμβαίνουν στην παιδική και εφηβική ηλικία κυρίως.
Προσπαθώντας να δώσουμε μία απλή και λιγότερο επιστημονική εξήγηση, θα επιστρέψουμε στο παράδειγμα του ατόμου που επιδιώκει την οικονομική δύναμη προκειμένου να νιώσει «δυνατός» ως προσωπικότητα.
Το μυαλό μας διαθέτει «άμυνες» που εμποδίζουν το να αναλύσουμε αντικειμενικά τον εαυτό μας, να εμβαθύνουμε σε θεμελιώδεις επιδράσεις της παιδικής ηλικίας που μας έμαθαν τους σημερινούς τρόπους συμπεριφοράς μας.
Έτσι ο άνθρωπος που επιδιώκει την οικονομική δύναμη ως προσωπική δύναμη, συνήθως όσες εμπειρίες και να του τύχουν, δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει τα βαθύτερα κίνητρα της συμπεριφοράς του, πόσο μάλλον να τα αλλάξει.
Ο άνθρωπος αυτός θα «φιλτράρει» τις διάφορες εμπειρίες σύμφωνα με ότι «εξυπηρετεί» την αυτοεικόνα που έχει φτιάξει και με σκοπό αυτή να μην «πειραχτεί».
Δεν μπορεί δηλαδή το μυαλό μας να είναι αντικειμενικό στο φιλτράρισμα της εμπειρίας. Αντιθέτως, συχνά «απορρίπτει» ασυνείδητα τα ερεθίσματα που έρχονται σε αντίθεση με τις πεποιθήσεις του, ιδιαίτερα όταν αυτές οι πεποιθήσεις του είναι θεμελιώδεις για το πώς βλέπει τον εαυτό του και τον κόσμο.

Η αντίσταση μας στην «αλλαγή»
Ο Όσκαρ Ουάιλντ είχε πει ότι δώσε μία μάσκα σε έναν άνθρωπο και θα σου μιλήσει πιο ειλικρινά για τον εαυτό του. Ισχύει ότι συχνά οι άνθρωποι προσπαθούν να κρύψουν συχνά πλευρές της προσωπικότητάς τους γιατί νομίζουν λανθασμένα ότι αυτές αποτελούν μειονέκτημα. Μάλιστα, πολύ συχνά προσπαθούν να τις ξεπεράσουν, κρύβοντάς τες με διάφορα «υποκατάστατα» προς τον έξω κόσμο.
Δεν είναι σπάνιο ένας ευαίσθητος άνθρωπος που νιώθει ευάλωτος για παράδειγμα, να γυμνάζει το σώμα του εντατικά για να αντισταθμίσει την αυτοεικόνα του και να νιώσει «δυνατός» ψυχικά. Όμως δεν μπορεί κάτι «εξωτερικό» να επιδράσει σε αυτό που πιστεύει το μυαλό μας για τον εαυτό μας, όσο και να γυμνάσουμε το σώμα μας.
Κάποια δυσφορία με τον εαυτό, κάποιες ανασφάλειες συνεχίζουν να υπάρχουν και να φθείρουν το άτομο, παρότι το περιβάλλον του ατόμου συνήθως δεν τις αντιλαμβάνεται.
Η ανασφάλεια που μπορεί να νιώθει ένας άνθρωπος προέρχεται από παλαιότερες επιδράσεις οι οποίες παύουν όταν «εντοπιστούν» από έναν ειδικό και το μυαλό του τις επανεπεξεργαστεί μέσα από μία εξωτερική, αντικειμενική οπτική γωνία.
Το μυαλό μας μπορεί να έχει συνηθίσει να αντιμετωπίζει φόβους. ανασφάλειές μας κλπ με διάφορους τρόπους, πχ την αναζήτηση «εξωτερικών» τρόπων, ακόμα και υλικών αγαθών που στην κοινωνία μας δείχνουν επιτυχία και δύναμη.
Για να αλλάξει ένας άνθρωπος που πιστεύει ότι κατ αυτόν τον τρόπο είναι δυνατός, πρέπει κατ αρχήν να το επιθυμεί ο ίδιος να αλλάξει. Πρέπει να παραδεχτεί δηλαδή πρώτα στον εαυτό του ότι κάποιες φορές μπορεί να νιώθει μία έλλειψη ικανοποίησης από τον τρόπο ζωής του, ακόμη και δυσφορία ή άγχος, και ότι αυτό δεν είναι ντροπή, δεν τον μειώνει ως άνθρωπο, και να μην την «κρύβει» από τον εαυτό του, να μη την «αρνείται». Συχνά οι άνθρωποι δεν παραδέχονται αυτά τα συναισθήματα, διότι νομίζουν λανθασμένα ότι δεν μπορούν να αλλάξουν τον εαυτό τους.
Έτσι, μπορεί να ζουν με άγχος πχ για πάρα πολλά χρόνια, μέχρι να απευθυνθούν σε ειδικό. Και όμως, πάντοτε μπορεί να αλλάξει ο εαυτός μας, όμως μέσα από την βαθύτερη γνώση και κατανόηση του καταρχήν.
Συχνά, οι άνθρωποι θεωρούν ότι δυνατός είναι ο άνθρωπος που τα ξέρει όλα, ακόμη και για τον εαυτό του, κάτι το οποίο με χιούμορ θα λέγαμε ότι «κατασκευαστικά» είναι αδύνατον, αφού γνωρίζουμε μόνο το συνειδητό κομμάτι του μυαλού μας.
Συχνά όμως οι άνθρωποι θαυμάζουν τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα, ξεχνώντας ότι ο δεύτερος έμαθε από τον πρώτο και κατόπιν, εξέλιξε τον τρόπο σκέψης του παραπέρα, και με τη σειρά του δίδαξε τον Αριστοτέλη.
Σκοπός της μάθησης όμως, και της ψυχολογίας, δεν είναι να πάρει ο άνθρωπος έτοιμη γνώση και οδηγίες, αλλά να μάθει να σκέφτεται με κριτική σκέψη. Παρότι θα παρομοιάζαμε την ψυχολογία με μαθητεία λοιπόν, συχνά ξεχνάμε ότι όλοι οι σπουδαίοι άνθρωποι υπήρξαν και «μαθητές».
Όπως λοιπόν η εκπαίδευση στο σχολείο δεν μειώνει την προσωπική μας «δύναμη» ως άνθρωποι, το ίδιο θα έπρεπε να θεωρούμε και για την ψυχολογία.
Η μάθηση ούτως ή άλλως δεν σταματάει στο σχολείο αλλά συνεχίζεται σε όλη την ζωή, αρκεί να θέλουμε να μαθαίνουμε, διατηρώντας «ανοικτό» το μυαλό μας.
Η γνώση αποτελεί το πρώτο βήμα για την αλλαγή, ακόμη και όσον αφορά τον εαυτό μας. «Σιγουριά», δείχνει ο άνθρωπος που ρωτάει και θέλει να μάθει, όχι αυτός που δεν ρωτά από φόβο μήπως φανεί «αδύναμος».
Το τέλειο εξάλλου δεν υπάρχει, μπορούμε όμως συνεχώς να γινόμαστε καλύτεροι και να το πλησιάζουμε όλο και περισσότερο.

Σχέσεις από επιλογή ή από καρδιοχτύπι;

Ολα ξεκινούν από την επιλογή....επιλέγουμε έναν άνθρωπο...εκείνον τον άνθρωπο που πιστεύουμε ότι μπορούμε μαζί του να μοιραστούμε...εκείνον τον άνθρωπο που θέλουμε να κάνουμε μαζί του ένα ταξίδι στο άγνωστο...έναν άνθρωπο που να είναι εκεί για εμάς κ εμείς για εκείνον...έναν άνθρωπο να κάνουμε οικογένεια...Εκείνον που για εμάς μοιάζει ικανός να σταθεί μέσα στο όνειρο..μέσα στα θέλω...η μήπως όχι; Μήπως δεν επιλέγουμε; Μήπως μας προκύπτει; Μήπως χτυπά τόσο δυνατά η καρδιά μας που ακούμε τους χτύπους κ όχι τις σκέψεις ή τα θέλω; Μήπως η επαφή η σωματική είναι η επιλογή κ όχι η ψυχική;;

Κ' έπειτα...τι γίνεται; Οταν επιλέγουμε...κινδυνεύουμε να απαιτούμε...να απογοητευτούμε με το παραμικρό...να αγωνιζόμαστε για την ιδανική σχέση..για τον ιδανικό σύντροφο...για τον ιδανικό εαυτό μας....Επιλέγουμε να πετύχουμε το όνειρο..το θέλω..το κριτήριο...επιλέγουμε την επιλογή..κ' όχι τον έρωτα ή τον άνθρωπο...επιλέγουμε τον εαυτό μας κ' όχι εμάς...όχι εκείνον κ εμένα...Κ' ζούμε σε μία σχέση που μας αγχώνει..μας καθηλώνει..ενοχοποιούμε τον εαυτό μας για την αποτυχία ή την δυστυχία μας..αυτοτιμωρούμαστε...δεν υπάρχει πίσω...δεν υπάρχει εμπρός...υπάρχει αδιέξοδο...κ' κενό...ένα κενό...γιατί πάντα κάτι λείπει...λέιπει...το μοίρασμα...η επαφή...η αλήθεια...λείπει η σχέση...

Κ' όταν μας προκύπτει; Χανόμαστε χωρίς αισθήσεις..σκέψεις...όρια...αφηνόμαστε να μας παρασύρει..εκείνος....η επαφή...η ικανοποίηση...ή πράξη...ακολουθούμε...αλλά δεν ξέρουμε...δε γνωρίζουμε...δε μας νοιάζει...κ' άλλοτε τρομάζουμε με τον άγνωστο..αυτόν τον άγνωστο που μπήκε στην ζωή μας να την ταρακουνήσει...κ' άλλοτε αγωνιζόμαστε να βρούμε κάτι...ένα κοινό σημείο...μια αλήθεια..μια δική μας ιστορία...κ' τότε είναι που ξυπνάμε θυμόμαστε τι θέλαμε...κρυμμένοι τόσο καιρό πίσω από τη δήθεν άνεση κ απελευθέρωσή μας...θυμόμαστε πως θέλαμε εναν άνθρωπο να μοιραστούμε κ να ταξιδέψουμε παρέα στο άγνωστο..στο δικό μας άγνωστο...αλλά βάλαμε λάθος πιόνι στο παιχνίδι κ κινδυνεύουμε να χάσουμε την δική μας παρτίδα...τα δικά μας συναισθήματα... την δική μας επιλογή...

Κάπως έτσι εισβάλουν στην ζωή μας κ οι άλλοι...εκείνοι που περιμένουν να χειροκροτήσουν την επιλογή...εκείνοι που περιμένουν να φάμε τα μούτρα μας...κ' εκείνοι που θα μας πούνε τι ζωή θα ζήσουμε κ πως...γιατί εμείς αποτύχαμε να μοιραστούμε οι δυο μας κ' χρειαζόμαστε περισσότερους να μας δείξουν τον δρόμο για το άγνωστο...Χρειάζεται να εξηγούμε...να απολογούμαστε...να υποκρινόμαστε κ να πραγματοποιούμε τις σκέψεις κ' τα θέλω τους...γιατί τα δικά μας η τα αγνοήσαμε ή τα υπερ εκτιμήσαμε...

Στις σχέσεις δεν κάνουμε λίστα...δεν χανόμαστε στα χτυποκάρδια...δεν έχουμε στόχους κ' σκοπούς... ένας είναι ο όρος του παιχνιδιού...η αλήθεια κ ένας ο τρόπος να κερδίσουμε...το μοίρασμα...σε όλα τα άλλα θα μας οδηγήσει η διαδρομή...Μαζί θα μάθουμε..μαζί θα κερδίσουμε...μαζί θα χάσουμε...δεν θα μαστε μόνοι...ούτε πολλοί...θα μαστε δύο...εγώ..εσύ...οι σκέψεις μας...τα θέλω μας...κ' οι αλήθειες μας...

Εντοπίσθηκαν εκατοντάδες μυστηριώδεις γαλαξίες

Είναι πολύ σκοτεινοί, με χαμηλή πυκνότητα και περιβάλλονται από μια παράξενη δύναμη

Ερευνητές του Πανεπιστημίου Stony Brook στη Νέα Υόρκη χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Subaru στη Χαβάη έκαναν μια εντυπωσιακή ανακάλυψη.

Εντόπισαν 854 άγνωστους μέχρι σήμερα γαλαξίες που βρίσκονται σε απόσταση περίπου 300 εκ. ετών φωτός και ανήκουν σε ένα μεγάλο γαλαξιακό σμήνος που έχει ονομαστεί Σμήνος της Κόμης επειδή βρίσκεται στον αστερισμό της Κόμης της Βερενικής.
Οι 854 γαλαξίες ανήκουν σε ένα σπάνιο και μυστηριώδες είδος – έχουν πολύ χαμηλή πυκνότητα και είναι εξαιρετικά σκοτεινοί. Σύμφωνα με τους ερευνητές οι… σπάνιοι γαλαξίες περιβάλλονται από μια άγνωστη δύναμη που συγκρατεί τα «εύθραυστα» αστρικά συστήματα τα οποία βρίσκονται σε αυτούς.
Οι ερευνητές εικάζουν ότι αυτή η άγνωστη δύναμη μπορεί να αφορά γιγάντιες ποσότητες της μυστηριώδους σκοτεινής ύλης.
Όπως και έχει πάντως, οι ερευνητές τονίζουν ότι η ανακάλυψή τους που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal Letters» θα προσφέρει νέα στοιχεία για την εξέλιξη των γαλαξιών και ειδικά για την εξέλιξη της φωτεινότητάς τους.

Volocopter: Το πιο ασφαλές και πιο απλό προσωπικό ελικόπτερο

Καινοτόμο σχέδιο για την κατασκευή προσωπικού ελικοπτέρου αποκάλυψε γερμανική εταιρεία υποστηρίζοντας πως θα αποτελούσε το μέλλον των μεταφορών.

Το Volocopter χρησιμοποιεί 18 ρότορες που οι εφευρέτες του ισχυρίζονται πως το κάνουν πιο ασφαλές, πιο απλό και πιο καθαρό από τα υπάρχοντα σχέδια.

Η εταιρεία ετοιμάζεται για την πρώτη επανδρωμένη πτήση και ελπίζει η καινοτομία της να αλλάξει τον τρόπο που ταξιδεύουμε, αντικαθιστώντας τόσο τα αεροπλάνα όσο και τα αυτοκίνητα.
Το ελικόπτερο έχει διάρκεια πτήσης από 20 έως 30 λεπτά. Αναμένεται να πιστοποιηθεί για αθλητικές πτήσεις και ο κατασκευαστής του θα το διαθέτει έναντι περίπου 340.000 ευρώ.
Ο ίδιος εργάζεται με στόχο να αναπτύξει ένα υβριδικό σύστημα κίνησης που θα παρατείνει τη διάρκεια πτήσης σε πάνω από μία ώρα.
Το σχέδιο είναι τόσο ασυνήθιστο που οι Αρχές στη Γερμανία, όπου κατασκευάζεται, χρειάστηκε να επινοήσουν μια νέα κατηγορία «αεροσκαφών» για να το εντάξουν και να του δώσουν άδεια πτήσης.
Όταν ολοκληρωθεί το Volocopter VC200, θα μπορεί να πετάξει έως και μία ώρα με μέγιστο βάρος 450 κιλών.





Οι δοκιμαστικές πτήσεις έγιναν στην Καρλσρούη όπου πέρσι είχε παρουσιαστεί και ένα πρωτότυπο ελικόπτερο για μόνο έναν γενναίο πιλότο.
Με βάρος μόλις 80 κιλά- μαζί με τις μπαταρίες- ήταν τόσο μικρό που ο πιλότος καθόταν στον… αέρα…



 

Τα διαστημόπλοια του Πολέμου των Άστρων «έπεσαν» στην Γη!

Το έργο του Παριζιάνου καλλιτέχνη Nicolas Amiard θέλει τη φαντασία να συγκλίνει με την πραγματικότητα με έναν πολύ πρωτότυπο τρόπο, που ενσωματώνει και μια πολύ αγαπημένη σειρά ταινιών.
Πώς θα ήταν αν τα διαστημόπλοια του Πολέμου των Άστρων συντρίβονταν σε μερικές από τις πιο γνωστές τοποθεσίες στον κόσμο;

Αυτό επιχείρησε να απεικονίσει ο δημιουργός, ενσωματώνοντας τις εικόνες των διαστημόπλοιων στο Λονδίνο, το Παρίσι, το Ρίο ντε Τζανέιρο κι αλλού.
Χρησιμοποιώντας το χρώμα με προσήλωση στο τελικό αποτέλεσμα ο Amiard κάνει τα διαστημόπλοια να μοιάζουν σαν να ήταν εκεί για πάντα.

Δείτε τις φωτογραφίες:

CERN: Η μελέτη της ύλης αμέσως μετά τη Μεγάλη Έκρηξη

Μία νέα μετρητική διάταξη με όνομα Θερμιδόμετρο Di-Jet συγκαταλέγεται στον εξοπλισμό που απέκτησε ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) στο CERN της Γενεύης, με σκοπό τη μελέτη της κατάστασης της ύλης αμέσως μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

Η διάταξη θα αξιοποιηθεί στα πλαίσια των συγκρούσεων ιόντων μολύβδου, οι οποίες γίνονται στο εσωτερικό του επιταχυντή και με τις οποίες δημιουργείται ένα μείγμα στοιχειωδών σωματίδιων σε ενεργειακές πυκνότητες ανάλογες με αυτές που επικρατούσαν όταν το σύμπαν είχε «ηλικία» μερικών χιλιοστών του δευτερολέπτου.

Σε αυτές τις πυκνότητες, η ύλη διασπάται στα «συστατικά» της, δημιουργώντας έτσι πλάσμα κουάρκ γλουονίων, σε θερμοκρασία 100.000 και πλέον φορές μεγαλύτερη από αυτήν που επικρατεί στο κέντρο του ήλιου. Έτσι, με την εγκατάστασή του στον ανιχνευτή ALICE του LHC, το Θερμιδόμετρο Di-Jet θα «παρακολουθήσει» το πλάσμα καθώς αυτό διαστέλλεται και ψύχεται. Με σκοπό να παράσχει καινούριες πληροφορίες για τη φύση του σύμπαντος.
Οι πυρήνες των ατόμων αποτελούνται από πρωτόνια και νετρόνια, τα οποία με τη σειρά τους συγκροτούνται από κουάρκ που συνδέονται μεταξύ τους μέσω των γλουονίων. Με τις συγκρούσεις στον επιταχυντή αίρεται ο μηχανισμός συνοχής των κουάρκ, με συνέπεια να σχηματίζεται το «βραχύβιο» πλάσμα κουάρκ γλουονίων.
Σε αντίθεση με την προηγούμενη αντίστοιχη συσκευή, το Θερμιδόμετρο Di-Jet θα επιτρέψει στους επιστήμονες να μελετήσουν σε όλη την έκτασή του το σχηματιζόμενο πλάσμα.
Έτσι, θα τους παράσχει ένα εργαλείο για τον καλύτερο χαρακτηρισμό της ύλης που παράγεται από τις συγκρούσεις υψηλής ενέργειας και με αυτό τον τρόπο να απαντήσουν σε θεμελιώδη ερωτήματα αναφορά με τη φυσική στοιχειωδών σωματιδίων.
Με τον LHC, οι επιστήμονες μπορούν να μελετήσουν τις ισχυρές αλληλεπιδράσεις της ύλης χρησιμοποιώντας, μεταξύ άλλων, έναν ανιχνευτή βαρέων ιόντων που ονομάζεται ALICE (A Large Ion Collider Experiment).
Η προσθήκη του Θερμιδόμετρου Di-Jet αυξάνει το «οπτικό πεδίο» του ανιχνευτή. Η κατασκευή της συσκευής ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2014, δύο εβδομάδες νωρίτερα από τον αρχικό προγραμματισμό, ενώ η εγκατάστασή της ολοκληρώθηκε πολύ πρόσφατα.
Για την προσθήκη της διάταξης, χρειάσθηκε να επανασχεδιασθεί η στήριξη του ALICE, αλλά και να αποκτήσουν άλλη διάταξη ορισμένα υποσυστήματα του ανιχνευτή. Γι’ αυτό και, εκτός από τους επιστήμονες από το πείραμα ALICE, στην εγκατάστασή του Θερμιδόμετρου συμμετείχαν επίσης ομάδες τεχνικών από τη Γαλλία, την Κίνα και την Ιαπωνία.

Τι συμβαίνει στον Άρη; Οι Αληθινές Ιστορίες

Η ΑΓΝΩΣΤΗ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΗ

O Πλανήτης Άρης ως πιθανώς κατοικημένος από ευφυή όντα, ήλθε για πρώτη φορά στο προσκήνιο όταν διάφοροι επιστήμονες του 18ου και 19ου αιώνα προσπαθούσαν να βρουν έναν τρόπο για να επικοινωνήσουν με πιθανούς εξωγήινους που ίσως κατοικούσαν στο ηλιακό μας σύστημα, και η πρώτη τους επιλογή στόχου, στις διάφορες προτάσεις τους μεθόδων επικοινωνίας, ήταν ο πλανήτης Άρης.

Ο πρώτος άνθρωπος που πρότεινε να επικοινωνήσουμε με τους πιθανούς κατοίκους άλλων πλανητών με φωτεινά σήματα, ήταν ο Γερμανός μαθηματικός Καρλ Φρήντριχ Γκάους (1777-1855).
Αργότερα, αυτήν την ιδέα την εξέτασε ο Γάλλος ποιητής και εφευρέτης Σαρλ Κρο. Πρότειναν να ανάψουν τεράστιες φωτιές στη Σιβηρία και στη Σαχάρα, διευθετημένες σ’ ένα σχέδιο που να απεικονίζει ένα κλασσικό γεωμετρικό θεώρημα –για παράδειγμα, το θεώρημα του Πυθαγόρα. Ευφυή όντα σε άλλους πλανήτες, και πιο πιθανά στον Άρη, τα οποία θα παρατηρούσαν τη Γη, θα έβγαζαν τότε το συμπέρασμα ότι υπάρχουν λογικά όντα στη Γη, και θα απαντούσαν με δικά τους σήματα.
Η θεωρία αυτή βρήκε ισχυρή υποστήριξη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν μια βαθύπλουτη Γαλλίδα, που δήλωσε ότι ήταν πρόθυμη να κληροδοτήσει όλη της την περιουσία στον άνθρωπο που θα έβρισκε έναν τρόπο να επικοινωνήσει με τους κατοίκους άλλων πλανητών. Όμως, έγραψε στην διαθήκη της ότι δεν θα πλήρωνε δεκάρα αν ο πλανήτης των εξωγήινων αποδεικνυόταν πως είναι ο Άρης, γιατί αυτό ήταν πολύ εύκολο (!) Τελικά όμως το πείραμα δεν έγινε ποτέ γιατί θεωρήθηκε πολύ παράλογο.
(Πάντως, ενέπνευσε μια ελκυστική ιστορία που έγραψε ο μεγάλος Ιρλανδός συγγραφέας του Φανταστικού, Λόρδος Ντάνσανυ: χρησιμοποιώντας γιγαντιαίους προβολείς, μερικοί άνθρωποι φτιάχνουν μια αναπαράσταση του Πυθαγόρειου Θεωρήματος στην έρημο Σαχάρα. Οι κάτοικοι του Άρη ανταποκρίθηκαν με το να φτιάξουν ένα δικό τους σήμα που στην αρχή αναπαριστούσε το ίδιο σχήμα, αλλά κατόπιν άρχισαν να μετατοπίζουν τις γραμμές του για να φτιάξουν ένα νέο σχήμα που αντιπροσώπευε μια μαθηματική δύναμη. Στη Γη, η ανθρωπότητα αργότερα κατάλαβε τί σήμαινε αυτό: οι Αρειανοί ανέφεραν καθαρά ότι δεν θέλουν επικοινωνία…)
Σοβαρές επιστημονικές υποθέσεις για εξωγήινη ζωή στον Άρη, εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στο βιβλίο του μεγάλου αστρονόμου και συγγραφέα Καμίλ Φλαμαριόν με τίτλο Περί του Πλήθους των Κατοικημένων Κόσμων,που δημοσιεύτηκε το 1862. Ο Άρης ήρθε για πρώτη φορά στο επίκεντρο του μεγάλου ενδιαφέροντος το 1877, όταν ο ιταλός αστρονόμος Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι ανακοίνωσε την ανακάλυψη των Καναλιών που διασχίζουν τον κόκκινο πλανήτη.
Όλα ξεκίνησαν από μια παρεξήγηση, από μια λάθος μετάφραση της ανακοίνωσης του από τα ιταλικά στα αγγλικά, όλα ξεκίνησαν από ένα μεταφραστικό λάθος, όσο παράξενο κι αν ακούγεται αυτό. Στα ιταλικά «Canali» (κανάλι) σημαίνει στα αγγλικά και «Channels» (δηλ. φυσικά κανάλια, ρεύματα ποταμών) αλλά ταυτόχρονα και «Canals» (τεχνητά κανάλια, πορθμοί, κλπ).
Ο Σκιαπαρέλι λοιπόν, λέγοντας «Canali» εννοούσε «Channels», αλλά ο αγγλόφωνος κόσμος το κατάλαβε «Canals» (επειδή είναι σχεδόν ομόηχο με το «Canali») και έπειτα το μετέφρασε ως είδηση στον υπόλοιπο κόσμο ως τέτοιο. Έτσι οι άνθρωποι νόμισαν ότι πρόκειται για ευφυή κατασκευαστική τεχνοτροπία από κάποιον αρχαίο Αρειανό πολιτισμό. Την εποχή εκείνη, πιστευόταν ότι οι σκοτεινές περιοχές του Άρη είναι θάλασσες και οι φωτεινές περιοχές κυρίως έρημοι. Έτσι, δεν ήταν δύσκολο να θεωρήσουν τα «Canali» ως κανάλια άρδευσης: ένα αρχαίο τεχνητό σύστημα για να τροφοδοτηθούν με νερό οι έρημοι του κόκκινου πλανήτη.
Σήμερα, πλέον, έχει αποδειχθεί αρκετά πειστικά ότι τα «κανάλια» αυτά είναι μια οπτική απάτη, που προκαλείται από πολλές συγκεντρωμένες κουκίδες που το μάτι τις συνδέει και τις εκλαμβάνει ως γραμμές, μια ιδέα που ίσως να επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι είναι πιο εύκολα ορατές από ένα μικρό τηλεσκόπιο απ’ ότι από ένα μεγάλο. Με λίγα λόγια, απ’ ό,τι φαίνεται, ο Σκιαπαρέλι τα έβλεπε με τα τηλεσκόπια της εποχής του που ήταν παλιάς τεχνολογίας και χαμηλής ευκρίνειας, ενώ δεν φαίνονται με τα νέα τηλεσκόπια.
Στην Αμερική, οι ιδέες του Σκιαπαρέλι περί των καναλιών του Άρη, από το 1894 και μετά υιοθετήθηκαν με μεγάλο ενθουσιασμό, κυρίως από τον Πέρσιβαλ Λόουελ, έναν πρώην διπλωμάτη που είχε στραφεί στην Αστρονομία, ο οποίος ίδρυσε το Παρατηρητήριο Λόουελ στην έρημο της Αριζόνα, ειδικά για την «μελέτη του Άρη και των κατοίκων του». Έπειτα από τη συγγραφή δεκάδων επιστημονικών άρθρων και την υποστήριξη πολλών μελών της επιστημονικής κοινότητας, το έργο του Λόουελ συγκεντρώθηκε σε τρία βιβλία: Mars and it’s Canals (1906), Mars as the Abode of Life (1908), Evolution of Worlds (1909).
Ο Λόουελ κατέληξε ότι δεν υπήρχε αρκετό νερό στον Άρη για να είναι θάλασσες οι σκοτεινές περιοχές του, και παρατήρησε ότι ο κόκκινος πλανήτης ήταν ένας αρχαίος κόσμος, πολύ πιο μπροστά από τον δικό μας στο μονοπάτι της πλανητικής εξέλιξης, ο οποίος τώρα έφτανε στο τέλος της φυσικής «ζωής» του.
Περισσότερο από κάθε άλλον, ο Λόουελ ήταν υπεύθυνος για τη δημοφιλή γενική πεποίθηση της εποχής ότι ο Άρης είναι ένας ξερός, αμμώδης, ερημικός κόσμος, και οι καταδικασμένοι αλλά νοήμονες κάτοικοι του ζούσαν τα τελευταία χρόνια τους ανάμεσα στις περασμένες δόξες του παρελθόντος, ζώντας από το λιγοστό νερό των φανταστικά κατασκευασμένων καναλιών τους.
Ήταν αυτό το όραμα του ετοιμοθάνατου χωρίς νερό πλανήτη (και των κατοίκων του που αποφάσισαν να αποικίσουν τη Γη με εισβολή), που παρείχε τη βασική πλοκή του μυθιστορήματος που άφησε την ανεξίτηλη σφραγίδα του στην υπόθεση των Αρειανών: Ο Πόλεμος των Κόσμων (The War of the Worlds) του H. G. Wells, που δημοσιεύτηκε το 1898. Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο που διαπραγματεύεται τη γνωστή πια σε όλους μας ιστορία της «εισβολής των Αρειανών».
Η επικοινωνία με τον Άρη, μαγνήτισε επίσης τη φαντασία των πρωτοπόρων του ραδιοτηλεγράφου, οι οποίοι συχνά χρησιμοποιούσαν αυτήν την ιδέα για να εξηγήσουν οτιδήποτε μπορούσε να θεωρηθεί ως ευφυή ραδιο-σινιάλα που εντόπιζε ο νεοεφευρεθής εξοπλισμός τους.
Ο μεγάλος επιστήμονας και εφευρέτης Νίκολα Τέσλα, έγραψε το 1899, έπειτα από ένα ραδιοφωνικό πείραμα στο Κολοράντο: «Αυξάνεται όλο και πιο πολύ η βεβαιότητα μου ότι ήμουν ο πρώτος άνθρωπος που άκουσε τον χαιρετισμό ενός πλανήτη προς έναν άλλον…» Δεν γνωρίζει πολύς κόσμος, ότι ο εφευρέτης του ραδιοτηλεγράφου, ο Μαρκόνι, πίστευε το ίδιο κατά τη λήψη παράξενων ραδιοσημάτων στη δεκαετία του 1910 –και εξέλιξε τον ραδιοτηλέγραφο και την αρχή του ασυρμάτου προσπαθώντας να εντοπίσει ραδιοσήματα από τον Άρη. (Επίσης, ας σημειωθεί ότι ερευνητής Τσαρλς Φορτ ήταν ο πρώτος που μίλησε για UFO, το 1915-20).
Το τελευταίο κεφάλαιο όλης αυτής της αλυσιδωτής αντίδρασης που εμφάνισε την εισαγωγή στο μυστήριο του Άρη, παίχτηκε το 1937, όταν ο μεγάλος σκηνοθέτης Όρσον Γουέλς, που τότε ήταν ακόμη ένας άσημος συγγραφέας και θεατρικός ηθοποιός, ίδρυσε το Mercury Radio Theater παρουσιάζοντας για πρώτη φορά στο ευρύ κοινό το ραδιοφωνικό θέατρο. Ένα θέατρο στο ραδιόφωνο, παρουσιάζοντας κλασσικά έργα του Φανταστικού (Ντράκουλα, Φρανκενστάιν, Το Νησί των Θησαυρών, κ.ά.) όπου οι ηθοποιοί παίζουν τους ρόλους τους με μόνο μέσο τη φωνή τους και τα υπόλοιπα γίνονται με ειδικά ηχητικά εφέ.
Τότε, λοιπόν, ο Όρσον Γουέλς παρουσίασε και τον Πόλεμο των Κόσμων του σχεδόν συνονόματου του, H. G. Wells, με την εισβολή των Αρειανών. Αλλά είχε την εξής ιδέα: το έργο να παρουσιαστεί με τη μορφή ραδιοφωνικών ειδήσεων και ανταποκρίσεων, κάτι που ήταν πολύ ενδιαφέρον σκηνοθετικά.
Φανταστείτε ειδήσεις στο ραδιόφωνο, που μιλούν για εισβολείς από τον Άρη, όπου κάποιος ανταποκριτής σκοτώνεται από τους Αρειανούς την ώρα που μεταδίδει την αναφορά του και οι συνάδελφοι του αδίκως τον καλούν από τον κεντρικό σταθμό, παρουσιαστές να κλαίνε από τρόμο την ώρα που μιλούν, και άλλα τέτοια. Λοιπόν, αν άνοιγε κάποιος το ραδιόφωνο του σε κάποιο προχωρημένο σημείο της εκπομπής, έχοντας χάσει την εισαγωγή του έργου, θα νόμιζε ότι η εισβολή των Αρειανών συνέβαινε στ’ αλήθεια και το ραδιόφωνο μετέδιδε κανονικό δελτίο ειδήσεων! Έτσι κι έγινε…
Τρεις ολόκληρες πολιτείες των Η.Π.Α. ξεσηκώθηκαν, πανικός σπάρθηκε παντού, «Βοήθεια! Έρχονται οι Αρειανοί!», οι άνθρωποι κατέκλυσαν τους δρόμους ουρλιάζοντας, τροχαία ατυχήματα, πλήθη που τρέχουν στα βουνά για να σωθούν ή κρύβονται στα υπόγεια.
Σήμερα βλέπουμε ότι ήταν ένα πολύ καλό πείραμα για τις αντιδράσεις του κόσμου: ελάχιστοι ήταν αυτοί που αμφισβήτησαν την εισβολή των Αρειανών, ακόμη ήταν πάρα πολλοί και αυτοί που αρνούνταν να υπακούσουν στα καλέσματα που διαβεβαίωναν ότι όλα ήταν ένα ραδιοφωνικό σώου. Ο Όρσον Γουέλς έγινε διάσημος από την εκπομπή του έργου αυτού, όπως και ο σχεδόν συνονόματος του στο παρελθόν, το ίδιο και η θρυλική και –πάντοτε αναμενόμενη από τότε– εισβολή από τον Άρη.
Οι γελοιογράφοι της εποχής ζωγράφισαν στις εφημερίδες τους Αρειανούς ως μοχθηρά μικρά πράσινα ανθρωπάκια με κεραίες στο κεφάλι, με τις οποίες παρέμβαλλαν στα ραδιόφωνα μας, κι έτσι –επιτέλους το μάθατε γιατί είχαν τις κεραίες– δημιουργήθηκε και η γνωστή μας αυτή εικόνα…
Τη σκυτάλη πήραν τα βιβλία επιστημονικής φαντασίας του Έντγκαρ Ράις Μπάρροουζ, που τοποθετούσαν τις πλοκές τους σχεδόν πάντα στον Άρη, δημιουργώντας έτσι ένα ολόκληρο ρεύμα της Φανταστικής Λογοτεχνίας που ασχολούνταν με τον Άρη και τα οράματα του.
Τέλος, τα πράγματα στη λογοτεχνία είπαν την τελευταία τους αξιόλογη κουβέντα (ίσως και την πιο όμορφη) μέσα από την θρυλική συλλογή του μεγάλου Ραίη Μπράντμπερυ Τα Χρονικά του Άρη (The Martian Chronicles, 1946), που τα διηγήματα της διαπραγματεύονται το καθένα τους και από μια αποστολή των Γήινων στον κόκκινο πλανήτη, με όλο και πιο απρόβλεπτες παράδοξες εξελίξεις. Από τότε κι έπειτα, το ζήτημα του Άρη πέρασε στα κόμικς και στο πεδίο των εκατοντάδων υπέροχων B-Movies που κατέκλυσαν τον κινηματογράφο στις δεκαετίες του 1950-60, οι οποίες και είναι υπεύθυνες για την γραφικότητα στην οποία κατέληξε το ζήτημα για πολλά χρόνια…

ΟΙ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ ΣΤΟΝ ΑΡΗ
ΚΑΙ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ
Οι Σοβιετικοί ήταν οι πρώτοι που προσπάθησαν να στείλουν μικρά μη-επανδρωμένα διαστημόπλοια (probes) στον Άρη, το 1964. Αυτό ήταν το σοβιετικό πρόγραμμα Zond, το οποίο ήταν πλήρως αποτυχημένο, τα σκάφη είτε δεν κατάφεραν να ταξιδέψουν είτε εξαφανίστηκαν προς τον Άρη.
Την ίδια εποχή, οι Αμερικανοί άρχισαν και αυτοί τις προσπάθειες τους να φτάσουν τα δικά τους probes στον Άρη, με το πρόγραμμα Mariner. To Mariner-3 εξαφανίστηκε κοντά στον Άρη, αλλά το Mariner-4 τα κατάφερε και ήταν το πρώτο γήινο σκάφος που έφτασε στον Άρη στις 14 Ιουλίου 1965. Το Mariner-4 έστειλε πίσω στη NASA τις πρώτες κοντινές φωτογραφίες ενός άλλου πλανήτη.
Όλα πλέον έδειχναν, με αρκετά μεγάλη βεβαιότητα, ότι ο Άρης ήταν ένας νεκρός έρημος πλανήτης, αφιλόξενος προς τη ζωή, χωρίς καμία από τις συνθήκες που θα μπορούσαν να ευνοήσουν τη ζωή.
Η NASA συνέχισε το πρόγραμμα Mariner με νέα διαστημικά σκάφη, ενώ η Σοβιετική Διαστημική Υπηρεσία ξεκίνησε το φιλόδοξο πρόγραμμα Mars. Το 1969-70-71, τα αμερικανικά Mariner 6, 7 και 9, έφτασαν στον Άρη, το ίδιο και τα σοβιετικά Orbiters Mars 2 και 3. Παρατήρησαν μια τιτάνια πλανητική αμμοθύελλα στον Άρη και, περιμένοντας να τελειώσει για να φωτογραφίσουν την επιφάνεια του κόκκινου πλανήτη, φωτογράφισαν τον δορυφόρο του Άρη, Φόβο, κι έτσι αποκτήθηκαν και οι πρώτες φωτογραφίες από τον Φόβο, που δεν φαίνεται να ήταν στο πρόγραμμα.
Έπειτα, το Mariner-9 φωτογράφισε τον Άρη στέλνοντας εικόνες που ήταν περισσότερες και καλύτερες από τις προηγούμενες αποστολές. Αυτές οι εικόνες ήταν οι πρώτες που πρόσφεραν στοιχεία που έδειχναν καθαρά ότι κάποτε στην επιφάνεια του Άρη κυλούσε υγρό νερό. Αυτό το γεγονός η NASA το ήξερε από το 1970, και αυτά τα στοιχεία δεν τα απέκτησε τα τελευταία χρόνια όπως πιστεύεται ή δηλώνεται…
Ήξεραν δηλαδή, από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 και τις αρχές της δεκαετίας του 1970, ότι ο Άρης κάποτε είχε νερό στην επιφάνεια του, ότι κάποτε είχε ατμόσφαιρα, και άρα ότι ενδεχομένως κάποτε να φιλοξενούσε ζωή κάποιας μορφής.
Παραδόξως, αυτή την ξεκάθαρη συγκεκριμένη γνώση το κοινό δεν την είχε, δεν την διδασκόταν και άρχισε να τη γνωρίζει και να τη διδάσκεται μονάχα πρόσφατα, και μάλιστα μέχρι πρόσφατα ως κάτι αβέβαιο ή αμφιλεγόμενο, ενώ έχει επιβεβαιωθεί επανειλημμένα και από αρκετές άλλες διαστημικές αποστολές από τότε μέχρι σήμερα.
Την εποχή εκείνη, το πρόγραμμα Mariner και το πρόγραμμα Mars συνεχίστηκαν, και κατάφεραν σε αρκετές φάσεις να στείλουν στη Γη πολλές πολύτιμες πληροφορίες για τον Άρη, που, έπειτα και από τα επόμενα διαστημικά προγράμματα, σιγά-σιγά έπαψε πια να μας είναι ένας τελείως ξένος πλανήτης.
Το επόμενο αμερικανικό διαστημικό πρόγραμμα εξερεύνησης του Άρη ήταν το πρόγραμμα Viking. Το 1976 δύοViking probes έφτασαν στον Άρη και κατάφεραν να στείλουν κάτω στην επιφάνεια του πλανήτη δύο landers, τα οποία προσγειώθηκαν στον Άρη και έστειλαν πίσω τις πρώτες έγχρωμες εικόνες και πολλές επιστημονικές πληροφορίες.
Το συγκλονιστικό είναι το ότι τα landers του προγράμματος Viking, διεξήγαγαν ένα βιολογικό πείραμα το οποίο έδωσε πιθανές ενδείξεις ύπαρξης ζωής στον Άρη! Αυτό έγινε το 1976, αλλά δεν είναι καθόλου ευρύτερα γνωστό!
Τελικά, τα συμπεράσματα του βιολογικού πειράματος δεν συμφώνησαν με κάποια άλλα πειράματα που έγιναν, κι έτσι δημιούργησαν ένα ερωτηματικό που προτιμήθηκε να παραβλεφθεί… Το ζήτημα αφέθηκε στην κρίση των επιστημόνων που παρακολουθούσαν τα πειράματα, και οι γνώμες τους τελικά διχάστηκαν. Αναγκάστηκαν να καταλήξουν σε συμπέρασμα με πλειοψηφία, και οι περισσότεροι κατέληξαν δηλώνοντας ότι δεν πιστεύουν πως υπάρχει αυτή τη στιγμή ζωή στον Άρη. Άλλοι επιστήμονες συνέχισαν να διαφωνούν μαζί τους.
(Το διαστημικό σκάφος Viking-1 έστειλε μερικές πολύ παράξενες φωτογραφίες πίσω στη Γη, για τις οποίες θα συζητήσουμε παρακάτω, στο θέμα του «Προσώπου στον Άρη»).
Το επιτυχημένο αμερικανικό πρόγραμμα Viking είχε αντικαταστήσει το πρόγραμμα Voyager που ακυρώθηκε, ήταν δηλαδή προέκτασή του ή απόγονός του. Το ακυρωμένο πρόγραμμα Voyager έδωσε τελικά το όνομά του στο γνωστό πρόγραμμα Voyager που μεταξύ άλλων είχε και την αποστολή επικοινωνίας με πιθανούς εξωγήινους πολιτισμούς, και στα δύο διαστημικά οχήματα, Voyager-1 και 2, που στάλθηκαν έξω από το ηλιακό μας σύστημα για να χαθούν στον Γαλαξία μεταφέροντας μηνύματα από την ανθρωπότητα –ήχους και εικόνες– προς εξωγήινους πολιτισμούς (όπως έγινε και με τα διαστημικά οχήματα Pioneer), μια ιδέα που προώθησε και πέτυχε ο Carl Sagan.
Δηλαδή –έχει κάποιο ενδιαφέρον αυτό– τα Voyager που μετέφεραν τα μηνύματα της ανθρωπότητας προς κάθε πιθανό εξωγήινο πολιτισμό, πήραν το όνομά τους από διαστημικό πρόγραμμα που προοριζόταν να εξερευνήσει τον Άρη. Τελικά το πρόγραμμα αυτό έγινε το θρυλικό πρόγραμμα Viking (που έστειλε και τις πρώτες φωτογραφίες από το περιβόητο «Πρόσωπο στον Άρη»)…
Έχει, επίσης, ενδιαφέρον να προσθέσω ότι τα Voyager, που εκτοξεύθηκαν το 1977, μεταξύ άλλων αποστολών, είχαν και την αποστολή να εξετάσουν την ύπαρξη ενός υποθετικού πλανήτη πέρα από τον Πλούτωνα, που ονομαζόταν Planet-X (Πλανήτης-Χ). O Πλανήτης αυτός έχει ανακαλυφθεί επισήμως μόνο πρόσφατα. Επομένως, η NASA γνώριζε για την ύπαρξη αυτού του νέου αινιγματικού πλανήτη τουλάχιστον από το 1977…
Η NASA συνέχισε το πρόγραμμα Viking και οι Σοβιετικοί το πρόγραμμα Mars… Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, οι Σοβιετικοί έβαλαν μπρος ένα άλλο πρόγραμμα, το Phobos, αφιερωμένο –για κάποιον λόγο– στη μελέτη του δορυφόρου του Άρη, Φόβου (ενώ δεν είχαν καν επαρκείς επιτυχίες στην εξερεύνηση του Άρη). Τα σοβιετικά σκάφη Phobos, εξαφανίστηκαν στον Φόβο…
To 1992 εξαφανίστηκε το φιλόδοξο αμερικανικό διαστημικό όχημα Mars Observer, που μια από τις τελευταίες εντολές του ήταν να φωτογραφίσει ξανά το θρυλικό «Πρόσωπο στον Άρη» (το οποίο, όπως είπα, θα συζητήσω παρακάτω).
Η NASA τότε εκτόξευσε το 1996 το Mars Global Surveyor, κι αυτή ήταν η πιο επιτυχημένη αμερικανική αποστολή ως τότε, στέλνοντας πάρα πολλά στοιχεία, φωτογραφίζοντας από μικρή απόσταση σχεδόν όλη την επιφάνεια του Άρη. Η αποστολή του ήταν να χαρτογραφηθεί ο Άρης. Παρακολούθησε τον πλανήτη για έναν ολόκληρο αρειανό χρόνο (που ισούται με περίπου δύο γήινα χρόνια), από χαμηλό ύψος, μελέτησε όλη την επιφάνεια του Άρη, την ατμόσφαιρα του και το εσωτερικό του πλανήτη (;) στέλνοντας πίσω στη Γη περισσότερα στοιχεία από όλες μαζί τις προηγούμενες αποστολές.
Ο Άρης, λοιπόν, βρίσκεται σε αρκετά στενή παρακολούθηση –με διάφορα προγράμματα– από το 1997, δηλαδή για μία δεκαετία μέχρι σήμερα.
Το Mars Global Surveyor, ήδη από το 1997, έχει φωτογραφίσει κανάλια, ρέματα και κοίτες στον Άρη, μερικά μήκους αρκετών χιλιομέτρων, που αποδεικνύουν ότι είτε κατά το παρελθόν, είτε κατά περιόδους ακόμη και σήμερα, υγρό νερό κυλούσε ή κυλά στον Άρη. Αυτό το γνωρίζει η NASA από το 1997, και δεν μπορώ να καταλάβω γιατί έχει αρχίσει μόνο τελευταία να ανακοινώνεται ευρύτερα στον κόσμο, ως νέο εύρημα, ενώ το έχουν εδώ και μία δεκαετία τουλάχιστον.
Από τότε και μέχρι σήμερα, πρώτα ανακαλύφθηκε «διστακτικά» μία μικρή ποσότητα πάγου σε έναν Πόλο του Άρη, έπειτα και στους δύο Πόλους, έπειτα με «λίγο περισσότερο θάρρος» ανακαλύφθηκαν μεγάλες ποσότητες πάγου στους Πόλους, ίσως και στο μέγεθος μικρής παγωμένης ηπείρου, κι έπειτα ανακαλύφθηκε εξίσου «διστακτικά», στην αρχή πάγος και έπειτα νερό στο εσωτερικό του Άρη. (Ταυτόχρονα, ανακαλύπτονταν πάγος στη Σελήνη μας, ωκεανοί στην Ευρώπη του Δία, και γενικά παντού νερό σε πολλά μέρη του ηλιακού μας συστήματος. Τελικά δεν ζούσαμε σε ένα άνυδρο και τελείως νεκρό ηλιακό σύστημα όπως μας δίδασκαν στο σχολείο).
Έπειτα, σχετικά πρόσφατα, ανακοινώθηκε ότι ανακαλύφθηκε ένας ολόκληρος υπόγειος ωκεανός στον Άρη, κι έπειτα πολύ πρόσφατα ανακοινώθηκε πιο θαρραλέα ότι αυτός ο ωκεανός είναι τόσο μεγάλος που αν έβγαινε στην επιφάνεια θα κάλυπτε όλον τον πλανήτη με έναν τιτάνιου πλάτους ωκεανό βάθους έντεκα μέτρων!
Τα «κανάλια» και οι κοίτες ροής που ανακαλύφθηκαν και συνεχίζουν συνέχεια να ανακαλύπτονται στην επιφάνεια του Άρη, άρχισαν να εξηγούνται με το επιχείρημα ότι το υπόγειο νερό ίσως βρίσκει σημεία εκροής στην επιφάνεια, ρέει για μια απόσταση δημιουργώντας μία κοίτη, κι έπειτα παγώνει και εξατμίζεται. (Βέβαια, το πρόβλημα είναι, σύμφωνα με τις αρειανές συνθήκες που ξέρουμε, ότι μάλλον το νερό αυτό θα έπρεπε να εξατμίζεται αμέσως, η ατμόσφαιρα είναι παγωμένη και πολύ λεπτή για να μπορεί να συγκρατήσει υγρό νερό, οπότε η εξήγηση για τα κανάλια δεν είναι παρά μια υπόθεση, και φυσικά μπορούμε να κάνουμε κι άλλες υποθέσεις…αν θέλουμε…αλλά, απ’ ό,τι φαίνεται, δεν θέλουμε…)
Το πιο παράξενο απ’ όλα, όμως, που δεν ακούω κανέναν να το σχολιάζει ούτε φευγαλέα, ούτε καν γι’ αστείο, είναι το γεγονός ότι ο Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι (το 1877, όπως ήδη ανέφερα), είχε ανακαλύψει κανάλια να διασχίζουν τον Άρη. Και είπαμε ότι αυτά τα κανάλια υποτίθεται ότι ήταν οφθαλμαπάτες των όχι αρκετά ανεπτυγμένων τηλεσκοπίων. Και ήταν εκείνα τα απατηλά κανάλια που δημιούργησαν την παλιά πεποίθηση ότι ο Άρης κατοικείται, κι ότι είναι ένας πλανήτης που πεθαίνει μαζί με τους αρχαίους κατοίκους του. Τώρα ανακαλύπτουν παντού «κανάλια» στ’ αλήθεια, και κανείς δεν σχολιάζει αυτήν την «σύμπτωση»… Δηλαδή, τελικά τα κανάλια υπάρχουν!
Κι ίσως και κάποια από εκείνα που παρατηρούσε ο Σκιαπαρέλι να υπήρχαν στο παρελθόν, στην εποχή του. Θυμίζω και την ύπαρξη των πλανητικών αμμοθυελλών που έχουν παρατηρηθεί στον Άρη, που θα μπορούσαν να σκεπάζουν και να ξεσκεπάζουν οποιαδήποτε γεωγραφική μορφολογία (όπως θα το δούμε και παρακάτω ως ένα σενάριο που σκέφτηκα για το «Πρόσωπο στον Άρη»)…
Ένα άλλο παράξενο στοιχείο είναι ότι οι ενδείξεις από τα μαγνητόμετρα του Mars Global Surveyor έδειξαν ότι το πλανητικό μαγνητικό πεδίο του Άρη δεν δημιουργείται παγκόσμια από τον πυρήνα του πλανήτη, όπως θα έπρεπε, αλλά εντοπίζεται σε συγκεκριμένες περιοχές του φλοιού!
Τον Νοέμβριο του 2006, χάθηκε κάθε επικοινωνία με το Mars Global Surveyor και δεν έχει επικοινωνήσει από τότε…
Το γνωστό πια σε όλους Mars Pathfinder προσγειώθηκε στον Άρη στις 4 Ιουλίου 1997 (την ημέρα του εορτασμού της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας), στην περιοχή Ares Vallis, ίσως την πιο πετρώδη περιοχή του Άρη. Το μικρό τηλεκατευθυνόμενο όχημα Sojourner που εξερεύνησε μερικά μέτρα ολόγυρα από το σημείο προσγείωσης, κατέγραψε πολλά νέα στοιχεία, που στάλθηκαν πίσω στη Γη, και οι εικόνες παρακολουθήθηκαν από εκατομμύρια ανθρώπους σε live σύνδεση στο Ιnternet. Βέβαια, η εξερεύνηση λίγων μέτρων, δεν είναι κάποιο μεγάλο βήμα, όπως και να το κάνουμε, αν και είναι αξιοθαύμαστο επίτευγμα. Το Pathfinder έστειλε στη Γη περίπου 17.000 εικόνες, μαζί με χημικές αναλύσεις πετρωμάτων και εδάφους, πληροφορίες για τους ανέμους, τις θερμοκρασίες, τον καιρό, κλπ.
Από αυτές τις αναλύσεις και τα πειράματα που έγιναν από τα οχήματα αυτά, αποδείχθηκε περίτρανα πλέον ότι ο Άρης κατά το παρελθόν ήταν θερμός και υγρός, με νερό σε υγρή μορφή και πυκνότερη καλή ατμόσφαιρα. Δηλαδή, κάτι που δεν το έχουν συνειδητοποιήσει πολλοί άνθρωποι, και πολλοί δεν το γνωρίζουν καν. Δηλαδή, ήταν ένας πλανήτης που θα μπορούσε να φιλοξενούσε ζωή χωρίς πρόβλημα. (Για το πώς χάθηκαν τα στοιχεία αυτά από τον πλανήτη, υπάρχουν πολλές θεωρίες, ανάμεσά τους και μία δημοφιλής περί σύγκρουσης με μετεωρίτη).
Ακολούθησαν πολλές αποτυχημένες αποστολές (όχι μόνο αμερικανικές και ρωσικές, αλλά και ευρωπαϊκές, καθώς και μία βρετανική και μία ιαπωνική).
Το 2001, το επιτυχημένο αμερικανικό orbiter Mars Odyssey άρχισε φασματοσκοπικές αναλύσεις στον Άρη, και το 2002 ανακοινώθηκε ότι ανακάλυψε μεγάλες ποσότητες υδρογόνου, σαφείς ενδείξεις ότι υπάρχει πάγος νερού τρία μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, κοντά στον νότιο Πόλο.
Ακολούθησε το αποτυχημένο ευρωπαϊκό Mars Express και το Beagle-2 που επίσης εξαφανίστηκε, αν και το MarsExpress επιβεβαίωσε την ύπαρξη παγωμένου νερού στον νότιο Πόλο. Σήμερα γνωρίζουμε ότι πάγος νερού υπάρχει και στους δύο Πόλους του Άρη.
Το 2003 η NASA εκτόξευσε τα δίδυμα σκάφη του προγράμματος Mars Exploration Rover Mission. Το όχημαSpirit προσγειώθηκε μέσα στον κρατήρα Gusev, που πιστεύεται ότι κάποτε ήταν μία λίμνη, αναζητώντας την ιστορία του νερού της περιοχής. Το όχημα Opportunity προσγειώθηκε στο Planum Meridiani, όπου υπάρχουν μεγάλες ποσότητες αιματίτη, που επίσης αποδεικνύουν την ύπαρξη νερού στην επιφάνεια κατά το παρελθόν. Όλες οι έρευνες των οχημάτων αυτών επιβεβαίωσαν πέρα από κάθε αμφιβολία την ύπαρξη πολύ μεγάλων ποσοτήτων υγρού νερού στην επιφάνεια του Άρη κατά το παρελθόν, καθώς και την παλαιά ύπαρξη αλμυρής θάλασσας όπως στη Γη.
Τα δύο αυτά Rovers, το Spirit και το Opportunity, συνεχίζουν να λειτουργούν στον Άρη, κατά το 2007. Πριν από λίγο καιρό έκαναν μία μεγάλη ανακάλυψη: βρήκαν τον πρώτο μετεωρίτη που ανακαλύφθηκε σε έναν άλλον πλανήτη…
Τον Μάρτιο του 2006 έφτασε στον Άρη το αμερικανικό Mars Reconnaissance Orbiter με σκοπό να παραμείνει σε τροχιά και να παρακολουθεί τον Άρη. Διαθέτει πολύ αναπτυγμένες τεχνολογικά συσκευές που μπορούν να φωτογραφίσουν και να αναλύσουν τη μορφολογία περιοχών του Άρη, και να εντοπίσουν νερό, πάγο, ορυκτά, πάνω και κάτω από την επιφάνεια του πλανήτη.
Επίσης, ερευνά για μελλοντικά σημεία προσγείωσης και καταγράφει συνεχώς όλες τις εναλλασσόμενες καιρικές συνθήκες. Η νέα τεχνολογία που διαθέτει του επιτρέπει να στέλνει πληροφορίες και εικόνες πίσω στη Γη με πολύ μεγάλη ταχύτητα, πολύ πιο γρήγορα από όλες τις άλλες αποστολές μέχρι σήμερα, και σε πολύ μεγαλύτερη ανάλυση. Δηλαδή, πλέον, ο Άρης διαθέτει έναν μόνιμο γήινο υπερ-τεχνολογικό κατασκοπευτικό δορυφόρο…
Το διαστημικό σκάφος Rosetta της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας ESA, που έχει ως αποστολή να ερευνήσει τον κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko, πέρασε από τον Άρη τον Φεβρουάριο του 2007, διεξάγοντας κάποια επιστημονικά πειράματα με την ευκαιρία αυτή. (Υπενθυμίζω ότι Rosetta Stone ονομαζόταν η αρχαία πλάκα από την οποία αποκρυπτογραφήθηκαν για πρώτη φορά τα αιγυπτιακά ιερογλυφικά…)
Το 2009 περαστικό από τον Άρη θα είναι και το σκάφος Dawn της NASA, το οποίο θα διεξάγει επίσης κάποια πειράματα.
Η επόμενη διαστημική αποστολή στον Άρη θα είναι το Phoenix Mars Lander που θα εκτοξευτεί από τη NASA μέσα στο 2007 (μάλλον τον Αύγουστο). Ίσως να ονομάστηκε έτσι επειδή υπάρχει η ελπίδα να αναγεννηθεί με κάποιο τρόπο ο Άρης από τις στάχτες του. Ίσως και όχι…


ΤΑ ΕΞΑΦΑΝΙΣΜΕΝΑ ΔΙΑΣΤΗΜΟΠΛΟΙΑ ΣΤΟΝ ΑΡΗ
«Η ΚΑΤΑΡΑ ΤΟΥ ΑΡΗ» ΚΑΙ ΤΟ «ΓΑΛΑΞΙΑΚΟ ΤΕΡΑΣ»
Υπό το πρίσμα των εξαφανισμένων διαστημοπλοίων στην περιοχή του, ο Άρης έχει μετατραπεί σε ένα διαστημικό «Τρίγωνο των Βερμούδων»! Για κάποιους παράξενους λόγους, από το ξεκίνημα των διαστημικών αποστολών μέχρι σήμερα, εξαφανίζονται συνεχώς τα διαστημόπλοια στον –και προς τον– Άρη.
Το φαινόμενο είναι πάρα πολύ παράξενο και, κατά τη γνώμη μου, ιδιαίτερα αινιγματικό, ίσως και ανησυχητικό. Πουθενά αλλού δεν έχουν χαθεί τόσα πολλά διαστημόπλοια, (αλλά και δεν έχουν καταστραφεί ή ακυρωθεί τόσα πολλά διαστημικά προγράμματα, δεν έχουν γίνει τόσα ατυχήματα κατά τις εκτοξεύσεις και τόσες εξαφανίσεις στον στόχο ή κοντά στον στόχο).
Από τα 40 (ή και παραπάνω) διαστημόπλοια που έχουν σταλεί στον Άρη μέχρι σήμερα, τα 22 έχουν εξαφανιστεί. Επίσης, αρκετά έχουν καταστραφεί κατά την εκτόξευσή τους ή λίγο μετά από αυτήν, (ενώ ακόμη και οι επιτυχημένες αποστολές, πολλές από αυτές, χάνονται μετά από κάποιο χρονικό διάστημα αφού έχουν εκτελέσει την αποστολή τους).
Παρακάτω, παραθέτω μία λίστα από τα διαστημόπλοια που έχουν εξαφανιστεί κοντά στον Άρη και στον Άρη:
Mars 1 (1962, σοβιετικό)
Mariner 2 (1963, σοβιετικό)
Mariner 3 (1964, αμερικανικό)
Mariner 4 (1964, αμερικανικό)
Mariner 9 (1969, αμερικανικό)
Zond 2 (1965, σοβιετικό)
Mars 2, rover (1971, σοβιετικό)
Mars 3, rover (1971, σοβιετικό)
Mars 4 (1974, σοβιετικό)
Mars 5 (1974, σοβιετικό)
Mars 6 (1974, σοβιετικό)
Mars 7 (1974, σοβιετικό)
Phobos 1 (1988, σοβιετικό)
Phobos 2 (1988-89, σοβιετικό)
Mars Observer (1993, αμερικανικό)
Mars 96 (1996, ρωσικό)
Mars Climate Orbiter (1999, αμερικανικό)
Mars Polar Lander (1999, αμερικανικό)
Deep Space 2 (1999, αμερικανικό)
Nozomi (2003, ιαπωνικό)
ESA Beagle 2 (2003, βρετανικό)
Αλλά, όπως είπα, και πολλά επιτυχημένα διαστημόπλοια έχουν εξαφανιστεί μετά από κάποιο καιρό λειτουργίας, αφότου εκτέλεσαν την αποστολή τους –ενδεικτικά αναφέρω το αμερικανικό Mars Global Surveyor που στις 5 Νοεμβρίου 2006 έχασε κάθε επαφή με τη Γη…
Επιπλέον, εποπτικά, σχεδόν τα δύο-τρίτα των διαστημικών αποστολών για τον Άρη έχουν χαθεί πριν καν αρχίσουν ή πριν εκτελέσουν την αποστολή τους. Το κόστος και η ζημιά σε χρηματικά ποσά είναι σχεδόν ανυπολόγιστα…
Αυτό έχει οδηγήσει πολλούς επιστήμονες και ερευνητές να μιλούν –μάλλον αστειευόμενοι– για το «Μεγάλο Γαλαξιακό Τέρας» (The Great Galactic Ghoul) που τρώει τα διαστημόπλοια στον Άρη. Η ονομασία αυτή για το «Γαλαξιακό Τέρας» που η δίαιτα του αποτελείται από διαστημόπλοια, ως υπόθεση-χαριτολόγημα για τις εξαφανίσεις των διαστημοπλοίων στον Άρη, πρωτοεμφανίστηκε το 1997 στο περιοδικό Time.
Επίσης, αυτό το φαινόμενο των εξαφανίσεων είναι γνωστό στους επιστημονικούς και ερευνητικούς κύκλους και ως «Η Κατάρα του Άρη» (The Mars Curse).
Πολλοί είναι εκείνοι που προτείνουν ότι υπάρχει στ’ αλήθεια κάποια δύναμη που προσπαθεί να εμποδίσει ή να τιμωρήσει τις προσπάθειες για την εξερεύνηση του Άρη. Ενώ δεν είναι λίγοι και εκείνοι που θεωρούν ότι «κάτι» υπάρχει στον Άρη που δεν θέλει να τον εξερευνήσουμε, και που τις περισσότερες φορές παρεμβαίνει για να καταστρέψει ή να εξαφανίσει τα διαστημόπλοια που πλησιάζουν.
Τι μπορεί να είναι αυτό; Εξωγήινοι; Κάποιο παράξενο «σύστημα ασφαλείας» που υπάρχει στον Άρη; Οι «Φύλακες» του Άρη; Κάποιο «πεδίο»; Μια πλανητική ανωμαλία; Μια συνωμοσία συγκάλυψης που επινοεί ή προκαλεί τις εξαφανίσεις; Κάποια κατάρα; Αξιοπερίεργες συμπτώσεις; Ή απλά μεγάλη γρουσουζιά;…

ΟΙ ΠΑΡΑΞΕΝΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΟΥ ΕΣΤΕΙΛΕ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΟΠΛΟΙΟ PHOBOS-2, ΠΡΙΝ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΕΙ
Όπως ήδη ανέφερα, δύο σοβιετικά διαστημόπλοια στάλθηκαν στον Άρη και στον Φόβο, το 1988, στα πλαίσια του προγράμματος Phobos. Το Phobos-1 λειτουργούσε κανονικότατα, ώσπου ξαφνικά η επικοινωνία του διακόπηκε και εξαφανίστηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 1988. Το Phobos-2, που μπήκε στην τροχιά του Άρη και περισυνέλεγε πληροφορίες για τον Άρη και τον δορυφόρο του Φόβο, στις αρχές του 1989, λίγο πριν μπει στη φάση κατά την οποία θα πλησίαζε πολύ κοντά στον Φόβο και θα προσγείωνε εκεί δύο οχήματα, διέκοψε επίσης την επικοινωνία μυστηριωδώς και εξαφανίστηκε.
Όλα πήγαιναν καλά μέχρι που το –άψογο ως τότε και πολύ αναπτυγμένο τεχνολογικά– Phobos-2ευθυγραμμίστηκε με τον Φόβο. (Ο Φόβος είναι ένας σχετικά μικρός και παράξενος δορυφόρος του Άρη, όχι σφαιρικός αλλά με ακανόνιστο σχήμα που θυμίζει πατάτα). Ξαφνικά, το γήινο κέντρο ελέγχου της αποστολής άρχισε να έχει μυστηριώδη προβλήματα επικοινωνίας με το διαστημόπλοιο, και το TASS, το επίσημο σοβιετικό πρακτορείο ειδήσεων, ανακοίνωσε ότι «το Phobos-2 απέτυχε να επικοινωνήσει με τη Γη όπως ήταν προγραμματισμένο, καθώς είχε μπει στην ολοκλήρωση σημαντικής αποστολής προς τον δορυφόρο του Άρη, Φόβο. Οι επιστήμονες στο κέντρο ελέγχου δεν μπόρεσαν να αποκαταστήσουν την επικοινωνία…» Σε λίγο κατάλαβαν ότι το Phobos-2 είχε εξαφανιστεί…
Τι ήταν αυτό που προκάλεσε την εξαφάνιση του Phobos-2;
Ο πρώτος που ανακοίνωσε την ύπαρξη των παράξενων εικόνων που είχε στείλει το διαστημόπλοιο λίγο πριν εξαφανιστεί, ήταν ο Boris Bolitsky, επιστημονικός ανταποκριτής του Radio Μοscow, του κρατικού ραδιοφώνου της Μόσχας. «Κάποιες πολύ ασυνήθιστες εικόνες εκπέμφθηκαν πίσω στη Γη από το Phobos-2 που αμέσως μετά διέκοψε την επικοινωνία και εξαφανίστηκε. Εικόνες με εκπληκτικά παράξενα χαρακτηριστικά…» Αυτό ανακοίνωσε το Radio Moscow.
Η μία εικόνα έδειχνε μια πολύ παράξενη τεράστια ελλειπτική σκιά πάνω στην επιφάνεια του Άρη, και η άλλη ένα πολύ παράξενο αντικείμενο σε σχήμα μακριού τσιγάρου κοντά στον Φόβο…
Την ίδια εποχή, ένα ρεπορτάζ του περιοδικού New Scientist (8 Απριλίου 1989), έγραφε: «Τα σχήματα αυτά ήταν είτε πάνω στην επιφάνεια του Άρη ή στην χαμηλότερη ατμόσφαιρα. Έχουν μέγεθος 20 με 25 χιλιόμετρα, και δεν μοιάζουν με κανέναν γνωστό γεωλογικό σχηματισμό. Η σκιά αυτή είναι ιδιαίτερα αινιγματική…»
Η εικόνα που έστειλε το Phobos-2 λίγο πριν εξαφανιστεί, από μια ελλειπτική σκιά πάνω στην επιφάνεια του Άρη, παρουσιάστηκε και στη ρωσική τηλεόραση. Οι Ρώσοι επιστήμονες την περιέγραψαν ως εξής: «Πρόκειται ξεκάθαρα για κάτι που βρίσκεται ανάμεσα στο διαστημόπλοιο και στην επιφάνεια του Άρη, γιατί μπορούμε να δούμε την επιφάνεια του Άρη από κάτω του. Επίσης, η εικόνα καταγράφηκε και από την οπτική κάμερα και από την infra-red (θερμική) κάμερα του διαστημοπλοίου…»
Άλλοι ειδικοί συμπέραναν (κατά τη γνώμη μου, πιο σωστά) ότι πρόκειται για «κάτι» που βρίσκεται πίσω και πάνω από το διαστημόπλοιο και ρίχνει τη σκιά του κάτω στον Άρη. Εγώ νομίζω ότι πρόκειται για τη σκιά του αντικειμένου σε σχήμα μακρόστενου τσιγάρου που φωτογραφήθηκε από το Phobos-2 κάτω από τον Φόβο, που ήταν και η τελευταία εικόνα που έστειλε το διαστημόπλοιο πριν εξαφανιστεί.
Φαντάζομαι ότι είναι αρκετά λογικό να υποθέσει κανείς ότι το διαστημόπλοιο εξαφανίστηκε εξαιτίας αυτού του αντικειμένου, αλλιώς θα πρέπει να είναι μια ιδιαίτερα διαβολική σύμπτωση. Μάλιστα, η εικόνα με τη σκιά (εφόσον όντως είναι η σκιά ενός αντικειμένου πάνω από το διαστημόπλοιο που το υπερκαλύπτει και ρίχνει τη σκιά του στην επιφάνεια του Άρη) μοιάζει να πρόκειται για κάτι που είτε «κατάπιε» το διαστημόπλοιο, είτε συγκρούστηκε με αυτό, είτε το «εξαφάνισε».
(Έχει θεωρηθεί με βεβαιότητα ότι δεν πρόκειται για τη σκιά του Φόβου, που έχει φωτογραφηθεί επανειλημμένα στην επιφάνεια του Άρη και δεν έχει καμία απολύτως ομοιότητα με αυτήν την εικόνα. Ας σημειωθεί, όμως, ότι κατά τα τελευταία χρόνια, η σκιά του Φόβου στον Άρη κατά περιόδους είχε παρουσιάσει κάποιες «απουσίες», με αποτέλεσμα να κυκλοφορήσουν πολλές παράξενες φήμες ότι ακόμη και ο ίδιος ο Φόβος είχε εξαφανιστεί, και μία από αυτές υποστήριζε ότι είχε συγκρουστεί με τον κομήτη 76P, που έβγαλε τον Φόβο από την τροχιά του ή τον έριξε πάνω στον Άρη προκαλώντας την περιβόητη μεγάλη πλανητική θύελλα του 2001. Η φήμη της εξαφάνισης του δορυφόρου του Άρη, Φόβου, έχει διαψευστεί και ακυρωθεί, αν και για κάποιους παραμένει αμφιλεγόμενο ζήτημα).
Ο πρόεδρος της Σοβιετικής Διαστημικής Υπηρεσίας αναφέρθηκε στην επίμαχη εικόνα δηλώνοντας λακωνικά: «Μία από τις τελευταίες εικόνες που λάβαμε από το Phobos-2 φαίνεται να περιλαμβάνει ένα αντικείμενο παράξενου σχήματος ανάμεσα στο διαστημόπλοιο και στον Άρη…»
Πριν από όλες αυτές τις δηλώσεις, η «μυστική» αυτή εικόνα δόθηκε στον δυτικό τύπο από τη ρωσίδα αστροναύτη συνταγματάρχη Dr. Marina Popovich (που κατέχει και πολλά παγκόσμια ρεκόρ ως πιλότος) που της δόθηκε από τον ανώτερο αξιωματούχο του σοβιετικού διαστημικού προγράμματος, κοσμοναύτη Alexei Leonov (τον πρώτο άνθρωπο που περπάτησε στο διάστημα). Η ίδια δήλωσε ότι πρόκειται για «την πρώτη διαρροή αναφοράς ενός μεγάλου εξωγήινου μητρικού σκάφους στο ηλιακό μας σύστημα» και ότι «πρόκειται ολοφάνερα για την αιτία της εξαφάνισης του Phobos-2»…
Πριν από αυτές τις δηλώσεις η πληροφορία είχε ήδη υποκλαπεί από τις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών, και υπάρχει μια ιστορία που διηγείται ότι εκείνη την εποχή, κατά την διάσκεψη κορυφής της Μάλτας στην οποία συναντήθηκε ο πατέρας Τζωρτζ Μπους με τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, οι Αμερικανοί κατηγόρησαν τους Σοβιετικούς ότι είχαν έρθει σε επαφή με εξωγήινα όντα στον Άρη και το απέκρυπταν. Και ότι τελικά οι Σοβιετικοί αναγκάστηκαν να παρουσιάσουν τα στοιχεία στους Αμερικανούς, για να αποδείξουν την εξαφάνιση του Phobos-2,και ότι δεν γνώριζαν τίποτε άλλο πέρα από τις αινιγματικές αυτές εικόνες…

Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ «ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΣΤΟΝ ΑΡΗ»
ΚΑΙ ΠΩΣ ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΟΛΟΣ Ο ΘΟΡΥΒΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΑΥΤΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΛΛΕΣ «ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ» ΣΤΟΝ ΑΡΗ
Το 1976, τα σκάφη του διαστημικού προγράμματος Viking έφτασαν στον Άρη και έστειλαν πίσω στη Γη χιλιάδες φωτογραφίες της επιφάνειας του κόκκινου πλανήτη. Το Viking-1 orbiter, φωτογραφίζοντας και ψάχνοντας για ένα κατάλληλο σημείο προσγείωσης για το lander του Viking-2, φωτογράφισε για πρώτη φορά το περιβόητο «Πρόσωπο στον Άρη» στις 25 Ιουλίου 1976, στην περιοχή Κυδωνία (Cydonia) του Άρη.
O αστρονόμος Dr. Tobias Owen, σήμερα καθηγητής αστρονομίας στο πανεπιστήμιο της Χαβάης, αναγνώρισε πρώτος το «Πρόσωπο στον Άρη» στην εικόνα του Viking-1 με αριθμό 35-Α-72. Το καρέ αυτό, που κάλυπτε μια περιοχή περίπου 34Χ31 μίλια, έδειχνε επίσης και άλλα μορφολογικά χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να είναι τεχνητά. Η εικόνα είχε φωτογραφηθεί από υψόμετρο πάνω από 1.000 μίλια, και ήταν σχετικά χαμηλού resolution.
Ο Dr. Owen, που προβληματίστηκε πολύ με την παράξενη εικόνα, την κατέδειξε σε μία από τις επιστημονικές ομάδες της NASA, που υποτίθεται ότι τη μελέτησαν λίγο, δεν κατέληξαν σε κάποιο συμπέρασμα και την τοποθέτησαν στο αρχείο των αναλυμένων εικόνων. (Παίρνοντας πολλές δεκάδες χιλιάδες εικόνες από τα διαστημόπλοια στον Άρη, είναι πολύ δύσκολο να εξεταστούν όλες σε όλες τους τις λεπτομέρειες, και αν ακόμη γίνει αυτό, απαιτεί μεγάλο χρονικό διάστημα. Η λεπτομέρεια της συγκεκριμένης εικόνας θα μπορούσε κάλλιστα να μην παρατηρηθεί, όπως ίσως έχει συμβεί και με άλλες εικόνες που θα μπορούσαν να περιέχουν κάποια παράξενα στοιχεία, για τις οποίες δεν γνωρίζουμε τίποτε).
Λίγο αργότερα, στη διάρκεια μιας συνέντευξης τύπου κατά την οποία εικόνες του Viking-1 από τον Άρη παρουσιάζονταν στο κοινό, ένας υπάλληλος της NASA ανέφερε, μεταξύ σοβαρού και αστείου, ότι από μια περιοχή του Άρη πάρθηκε μια φωτογραφία που έμοιαζε με ανθρώπινο πρόσωπο. Πρόσθεσε ότι προφανώς δεν ήταν παρά ένα παιχνίδι των φωτοσκιάσεων, κι έτσι δεν δόθηκε καμία συνέχεια στο θέμα κατά την παρουσίαση.
Οι επιστημονικοί συνεργάτες της ΝASA, Vince DiPietro και Greg Molenaar, όμως, που ήταν παρόντες στην παρουσίαση, δεν άφησαν αυτό το γεγονός να περάσει έτσι και δεν το ξέχασαν. Εντόπισαν με τη σειρά τους το πρωτότυπο καρέ με το πρόσωπο, αλλά και ένα ακόμη (και δεν είναι πολύ γνωστό αυτό) με τον αριθμό 70-Α-13, και άρχισαν να τα εξετάζουν και να τα επεξεργάζονται σε κομπιούτερ, χρησιμοποιώντας τεχνικές computer imaging για να το καθαρίσουν (ανάμεσά τους και μία τεχνική που ανέπτυξαν τότε ειδικά για αυτές τις εικόνες, που ονομάστηκε Starburst Pixel Interleaving Technique).
Κατά τη διάρκεια αυτών των εξετάσεων και ειδικών αναλύσεων, έκαναν μία άλλη μεγάλη ανακάλυψη. Εντόπισαν στην εικόνα μία τεράστια πεντάπλευρη πυραμίδα, μερικά μίλια νοτιοδυτικά του Προσώπου. Αυτή η πυραμίδα σήμερα είναι γνωστή με το όνομα «The D&M Pyramid» (από τα αρχικά των ονομάτων DiPietro και Molenaar). Οι δυο τους έγραψαν μία έκθεση για το πρόσωπο και την πυραμίδα, κι έπειτα ένα μικρό σύγγραμμα. Αυτό το σύγγραμμα ανακάλυψε λίγο αργότερα ο συνεργάτης της NASA, Dr. Richard Hoagland, κι έτσι ξεκίνησαν όλα…
Ο Dr. Richard Hoagland ήταν αυτός που παρουσίασε σε όλον τον κόσμο τις εικόνες αυτές, που ανακάλυψε πολλές άλλες λεπτομέρειες σε αυτές, που έμοιαζαν σχεδόν αφοπλιστικά με τεχνητές κατασκευές, και ασχολούμενος εντόπισε και αρκετές άλλες εικόνες που επίσης έμοιαζαν να απεικονίζουν τεχνητά κατασκευάσματα στην επιφάνεια του Άρη, ακόμη και εικόνες που θα μπορούσαν να απεικονίζουν ερείπια από αρχαίες πολιτείες. (Το γεγονός ότι ωθούμενος από την αρχική παράξενη εικόνα ανακάλυψε και πολλές άλλες, ίσως δείχνει ότι όλα αυτά δεν είναι μια απλή σύμπτωση).
Επίσης, μαζί με την ερευνητική ομάδα του, ανέλυσε όλες αυτές τις εικόνες σε κομπιούτερ με ειδικά προγράμματα, και παρουσίασε τρισδιάστατες απεικονίσεις των στοιχείων, και υποθετικές ολοκληρωμένες εικόνες για το πώς θα μπορούσαν να είναι στην πραγματικότητα όλες αυτές οι κατασκευές. Ήταν ο άνθρωπος που δημιούργησε τον μεγάλο θόρυβο γύρω από όλα αυτά, και τις ατέλειωτες διαφωνίες που πυροδοτήθηκαν. Έτσι, το αρειανό πρόσωπο έγινε διάσημο σε όλον τον κόσμο, δημιουργώντας ένα μεγάλο αίνιγμα.
Το «Πρόσωπο στον Άρη», κατά τον Hoagland και τους θιασώτες της θεωρίας του, ήταν ξεκάθαρα ένα αρχαιότατο μνημείο, μήκους δυόμισι χιλιομέτρων, πλάτους δύο χιλιομέτρων και ύψους τετρακοσίων μέτρων. Ίσως ήταν ένας φυσικός σχηματισμός που υπέστη επέμβαση, ίσως ήταν ένα καθαρά τεχνητό μνημείο, και, αν ισχύει κάτι από τα δύο, σε κάθε περίπτωση η πρόθεση πρέπει να ήταν να φαίνεται από ψηλά ίσως και από το διάστημα. Ήταν ένα πρόσωπο που φορούσε ένα κάλυμμα κεφαλιού, μπορούσες να ξεχωρίσεις καθαρά τα μάτια του, το στόμα του, ακόμη και τα δόντια του και λεπτομέρειες του καλύμματος του κεφαλιού. Το αρειανό αυτό πρόσωπο κοιτούσε προς τον ουρανό. Κοντά του φαινόταν ότι υπήρχαν πυραμίδες και τα ερείπια μιας μικρής πολιτείας με παράξενα κτίρια και άλλες τεχνητές κατασκευές.
Το πρόσωπο παρομοιάστηκε με τα κεφάλια της Νήσου του Πάσχα, και ακόμη πιο πολύ με τη Σφίγγα και τις πυραμίδες της Αιγύπτου. Ήταν, λοιπόν, μια αντίστοιχη περιοχή με εκείνη των Πυραμίδων του Καΐρου;
(Έχει ενδιαφέρον να σημειώσω εδώ μία άλλη παράξενη «σύμπτωση». Το όνομα Κάιρο σημαίνει Άρης! Η αραβική ονομασία για το Κάιρο, Al Qahira, είναι επίσης ένα αραβικό όνομα για τον Άρη).
Είναι αλήθεια ότι οι σκηνές αυτές μοιάζουν οργανωμένες και κατασκευασμένες, και είναι λογικό κάποιος να υποθέσει ότι ίσως είναι όντως τέτοιες, και άρα ότι έχουν φτιαχτεί από νοήμονα όντα του παρελθόντος του Άρη (;).
Αν και η κλίμακα είναι ιδιαίτερα μεγάλη, το πράγμα φαίνεται σχεδόν ακριβώς όπως θα φαινόντουσαν κάποιες αρχαιολογικές τοποθεσίες της Γης αν φωτογραφίζονταν από ύψος χιλίων μιλίων. (Για παράδειγμα, οι φωτογραφικές συγκρίσεις με μισοθαμμένες αρχαίες κατασκευές που υπάρχουν στο Ιράν και στο Ιράκ, που έχει δημοσιεύσει ο Hoagland, παρουσιάζουν τόσες ομοιότητες που είναι αρκετά αφοπλιστικές).
Η επιμονή πολλών επιστημόνων και πολλών ανθρώπων της NASA να τα θεωρούν όλα αυτά «ανοησίες» χωρίς να τα μελετήσουν εξονυχιστικά όπως θα έπρεπε, έστω ως πιθανότητα που δεν μπορεί να αποκλειστεί, είναι, κατά τη γνώμη μου, αρκετά παράξενη. Το να διασύρουν σχεδόν οργανωμένα τη φήμη και την αξιοπρέπεια οποιουδήποτε υποστηρίζει το αντίθετο, και ειδικά του Hoagland με εμμονή, είναι, κατά τη γνώμη μου, κάτι επίσης πολύ παράξενο.
Φυσικά, και αυτό δεν είναι πολύ γνωστό, δεν απορρίπτουν όλοι οι ειδικοί αυτό το ζήτημα. Υπάρχουν δεκάδες γνωστοί μελετητές, ειδικοί ερευνητές και επιστήμονες, που άλλοι είτε υποστηρίζουν ανοιχτά τη θέση Hoagland-DiPietro-Molenaar, είτε τη θεωρούν σοβαρή και συνεχίζουν να την εξετάζουν με ανοιχτό μυαλό και γνώση χωρίς προκατάληψη. Φέρνω ως ενδεικτικό παράδειγμα τον Chris O’Kane του Mars Project UK αλλά και τους Βρετανούς επιστημονικούς ερευνητές της Γλασκώβης που αναγνώρισαν σε φωτός και άλλες πυραμίδες, και τις μελέτησαν θετικά, και ειδικά την πυραμίδα που είναι γνωστή πλέον ως «the NK Pyramid» 25 μίλια δυτικά του Προσώπου, σχεδόν πανομοιότυπη με την «D&M Pyramid»
Μιλώντας για φωτοσκιάσεις, ότι από αυτές προκλήθηκε τυχαία το «φαινόμενο του Προσώπου» (Pareidolia), για κάποιον λόγο δεν είναι επίσης πολύ γνωστό ότι το δεύτερο καρέ της ιστορίας, το 70-Α-13, φωτογραφήθηκε 35 αρειανές μέρες αργότερα από το πρώτο, υπό τελείως άλλες συνθήκες και άλλες γωνίες φωτοσκίασης! και έδειχνε επίσης καθαρά το πρόσωπο, όπως και το πρώτο καρέ! Το ίδιο ίσχυε και για τις άλλες «κατασκευές» και τις «πυραμίδες»! Αλλά υπάρχουν και αντίστοιχες φωτογραφίες από σημεία που θα μπορούσαν κάλλιστα να είναι κατασκευές, σε άλλες περιοχές του Άρη. Οπότε;…
Με λίγα λόγια, όπως βλέπει ο καθένας απλά από όλες αυτές τις ενδείξεις, είναι πολύ λογικό να υποθέσει κανείς σοβαρά τα περισσότερα από όλα αυτά που έχουν υποστηριχθεί, είναι αναπόφευκτο και φυσικό και καθόλου παράλογο. (Πόσο μάλλον όταν λέμε ότι, τελικά, στο παρελθόν του ο Άρης είχε νερό και ατμόσφαιρα και ίσως όλες τις βασικές συνθήκες για να υπάρχει ενδεχομένως ζωή). Οπότε, γιατί κανείς να δηλώνει πλήρη άρνηση, και γιατί να επιτεθεί κανείς με μανία εναντίον τέτοιων θέσεων και να τις γελοιοποιήσει; Θα είναι τελικά, άραγε, τόσο άδικο να ανταπαντήσει κανείς σε όλα αυτά με μία συνωμοσιολογία;… Δεν θα είναι επίσης φυσικό;…
Η πλήρης αδιαφορία που έδειξε η NASA σε όλα αυτά, για πολύ καιρό, και η απαξίωση της απέναντι σε πολλούς άλλους επιστήμονες που καλούσαν για άμεση περαιτέρω διερεύνηση του μυστηρίου της Κυδωνίας, διέγειραν δικαιολογημένες υποψίες για συγκάλυψη. Όλοι μας γνωρίζουμε πολύ καλά ότι οι κυβερνήσεις των κρατών μας σε αυτόν τον κόσμο, συχνά λογοκρίνουν επιλεκτικά πληροφορίες που θα μπορούσαν να αποδειχθούν τραυματικές ή αποσταθεροποιητικές.
Αν είχε ανακαλυφθεί κάτι που θα είχε τη χαρακτηριστική δυνατότητα να διαταράξει σοβαρότατα τις εγκαθιδρυμένες επιστημονικές, κοινωνικές και θρησκευτικές αξίες, είναι πολύ λογικό να υποθέσουμε ότι δεν θα μας ανακοινωνόταν και εδώ που τα λέμε, σταθείτε και συλλογιστείτε το λίγο: μπορείτε να φανταστείτε κάποιους ιθύνοντες να βγαίνουν διεθνώς και να ανακοινώνουν ότι ανακαλύφθηκαν απομεινάρια πολιτισμού στον Άρη, και μάλιστα που ομοιάζει π.χ. με τον αιγυπτιακό; Μπορείτε να τους φανταστείτε να δηλώνουν κάτι τέτοιο, αν όντως συνέβαινε; Εγώ όχι και, ακόμη και αν το έκαναν, μπορείτε να φανταστείτε τι θα επακολουθούσε; Εγώ ναι… Οπότε;
Να σας ανακοινώσω και κάτι ακόμη που δεν είναι πολύ γνωστό: Το ξέρετε ότι η NASA είναι δεσμευμένη από αμερικανικές κυβερνητικές υπηρεσίες να μην ανακοινώνει κάποιες πληροφορίες; Το καταστατικό της NASA την εξουσιοδοτεί να «συνεργάζεται με υπηρεσίες που συνδέονται άμεσα με την εθνική ασφάλεια και την εθνική άμυνα», και την υποχρεώνει να «αποκρύπτει από το δημόσιο κοινό πληροφορίες που έχουν χαρακτηριστεί ως διαβαθμισμένες, για να προστατευτεί η εθνική ασφάλεια…» Δηλαδή, δεν είναι τελείως αδύνατο για κάτι να συγκαλυφθεί ή να αποκρυφτούν πληροφορίες μεγάλου ενδιαφέροντος.
Λοιπόν, σαν να μην έφταναν όλα αυτά, κάποτε έφτασε η στιγμή που η NASA έστειλε το διαστημικό σκάφος MarsObserver με την αποστολή, όπως δηλώνει και το όνομά του, να εποπτεύσει λεπτομερώς περιοχές του Άρη. Τότε, δεκάδες αξιόλογοι επιστήμονες, όχι μόνο ο Dr. Hoagland που έτσι κι αλλιώς μέχρι τότε τον είχαν γελοιοποιήσει, άρχισαν να πιέζουν τη NASA να φωτογραφηθεί λεπτομερώς η περιοχή της Κυδωνίας, που ήταν εκτός προγράμματος, για να διαλευκανθεί το μυστήριο. Και η NASA αναγκάστηκε να υποχωρήσει στις πιέσεις, αλλιώς θα φαινόταν πάρα πολύ παράξενο, ομολογουμένως. Αλλά, όπως ίσως ξέρετε, φάνηκε πολύ παράξενο έτσι κι αλλιώς…
Έτσι, το 1993, τελικά το Mars Observer βρέθηκε πάνω από την Κυδωνία, και άρχισε να στέλνει τις φωτογραφίες που τραβούσε από την επίμαχη τοποθεσία, τις οποίες ανάμεναν με αγωνία αμέτρητοι επιστήμονες, ερευνητές, μελετητές, και εκατομμύρια ανθρώπων που ενδιαφέρονταν για όλα αυτά. Μόλις, όμως, άρχισε η αποστολή των εικόνων από το διαστημικό όχημα, στο ζενίθ αυτής της αγωνιώδους αναμονής, ξαφνικά η NASA ανακοίνωσε ότι έχασε την επικοινωνία με το Mars Observer και ότι δεν κατάφερε να πάρει τις εικόνες από την Κυδωνία!
Αμέσως οι πάντες ξεσηκώθηκαν, διότι, όπως καταλαβαίνετε, αυτό ήταν μια πολύ παράξενη «σύμπτωση», και απαιτούσαν να μάθουν περισσότερα, καθώς και τι γίνεται για να αποκατασταθεί η επικοινωνία. Και τότε η NASA ανακοίνωσε ότι το Mars Observer εξαφανίστηκε! Ήταν, λοιπόν, πλέον ακόμη ένα από τα διαστημόπλοια που εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς στον Άρη (κι αυτό το έφαγε το «γαλαξιακό τέρας»)…
Φυσικά, έγινε χαμός. Ο Dr. Hoagland –και όχι μόνο– η υπόληψη του οποίου διακυβευόταν από αυτήν τη διαλεύκανση, βγήκε δημοσίως και κατάγγειλε τη NASA για συγκάλυψη. (Μάλιστα, τελικά βγήκε στις τηλεοράσεις διεθνώς και παρουσίασε γραφιστικές αναπαραστάσεις από κομπιούτερ, των κτισμάτων και των παράξενων κατασκευών).
Φυσικά το debate για το «Πρόσωπο στον Άρη» και για τα σχετικά, μεγάλωσε. Αλλά και ένα σωρό σενάρια, πολύ φυσιολογικά, εμφανίστηκαν: Μήπως πήρε η NASA τις εικόνες και αυτές έδειχναν κάτι απίστευτο και συνταρακτικό και αποφάσισαν να το συγκαλύψουν όπως μπορούσαν, ανακοινώνοντας τη διακοπή της επικοινωνίας (που θα παρακολουθούταν δημόσια), κι όταν πιέστηκε περαιτέρω, «εξαφάνισε» το σκάφος; Μήπως κάποια άλλη υπηρεσία παρέμβαλε και διέκοψε την επικοινωνία; Αν όχι, μήπως υπήρχε κάποιος παράξενος εξωγήινος παράγοντας που εξαφάνισε το «κατασκοπευτικό» διαστημόπλοιο; Καταλαβαίνετε, ότι, έπειτα από όλα αυτά, τέτοια σενάρια δεν φαντάζουν απίθανα. Αντίθετα, φαντάζει λίγο απίθανο, όπως και να το κάνουμε, να ήταν όλα αυτά ακόμη μία «σύμπτωση».
Εκείνη την εποχή, το 1993-94, θυμάμαι, είχα συζητήσει προσωπικά την παράξενη υπόθεση με τον γνωστό συγγραφέα Έριχ Φον Νταίνικεν, ο οποίος μου είχε δηλώσει με πειστικότητα ότι γνώριζε από καιρό πως το «Πρόσωπο στον Άρη» είναι πέρα για πέρα αληθινό και ότι γνωρίζει καλά όλους τους ανθρώπους που πρώτοι μελέτησαν στη NASA την υπόθεση, και μου τους κατονόμασε.
Απέδειξε, επίσης, σε όλους τους παρευρισκόμενους στη συζήτησή μας, ότι γνώριζε την περίπτωση του «Προσώπου στον Άρη» πριν από δώδεκα χρόνια από την τότε συζήτησή μας (δηλαδή από το 1980 περίπου, ενώ ο περισσότερος κόσμος έμαθε γι’ αυτήν στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές του 90), αλλά δεν έγραψε τίποτε γι’ αυτό γιατί άνθρωποι της NASA του είχαν δείξει όλες τις φωτογραφίες και του είπαν να μην δημοσιεύσει τίποτε γιατί θα αρνηθούν τα πάντα και θα τον διαψεύσουν επίσημα και θα γελοιοποιηθεί, αλλά και δεν θα του ξαναδώσουν ποτέ κανενός είδους πληροφορίες. Ο ίδιος, μου είπε, ότι δύσκολα θυσιάζεις τέτοιες πηγές συνεχών πληροφοριών, και ότι είχε αναγκαστεί να συμμορφωθεί, διότι ακόμη και αυτού του είδους οι έρευνες απαιτούσαν τη διπλωματία τους…
Ο Νταίνικεν μου είχε πει επίσης τότε ότι είχαν εξαφανιστεί και δύο σοβιετικά σκάφη που ήθελαν να πλησιάσουν τον δορυφόρο του Άρη, τον Φόβο, και ότι κανείς δεν ήξερε τί στ’ αλήθεια συνέβη, (προφανώς αναφερόταν στα σκάφη Phobos, που για την εξαφάνισή τους τότε δεν γνώριζε τίποτε ακόμη το ευρύ κοινό τότε). Θυμάμαι ότι μου εξήγησε, επίσης, ότι μπορεί να υπάρχει μεν η πιθανότητα ενός τρομερού δυστυχήματος στην περίπτωση τουMars Observer, αλλά θα πρέπει να ήταν πολύ τρομερό και ακαριαίο, γιατί o ίδιος γνώριζε καλά ότι αυτά τα σκάφη έχουν 12 ανώτερα τεχνολογικά συστήματα ασφαλείας, κι αν δεν λειτουργήσει το πρώτο θα λειτουργήσει το δεύτερο, κι αν όχι τότε το τρίτο, και ούτω καθεξής.
Οπότε, αν η εξαφάνιση οφειλόταν σε κάποιο δυστύχημα θα πρέπει να ήταν μια απότομη πλήρης καταστροφή, μια σύγκρουση δηλαδή, αλλά αν όμως ήταν σύγκρουση θα την ανακαλύπταμε, έλεγε ο Νταίνικεν, και πολύ σωστά. Η γνώμη του ήταν ότι κάτι πολύ ύποπτο συνέβαινε στην περίπτωση του Mars Observer, και ότι αυτό είχε να κάνει με το «Πρόσωπο στον Άρη» και τις Πυραμίδες…
Εκείνη την εποχή (και μέχρι σήμερα) ο πόλεμος ενάντια στον Dr. Richard Hoagland και τις εμπεριστατωμένες θεωρίες του, συνεχίστηκε και μεγάλωσε, μάλιστα υπήρξαν και υπάρχουν πολλοί επιστήμονες και ερευνητές που περιέργως έχουν σχεδόν αφιερώσει την καθημερινότητά τους στην ακύρωσή του. (Αναφέρω τελείως ενδεικτικά τον Phil Plait, που θα έλεγε κανείς ότι είναι ο Ιαβέρης του Hoagland, που κάνει ολόκληρη σταυροφορία στο internet για να τον ακυρώσει).
Ο ίδιος ο Hoagland και οι θιασώτες των θεωριών του, μεγάλωσαν την επιμονή τους (και προφανώς υπέπεσαν ακόμη και σε πολλές υπερβολές σε αρκετές νέες θεωρίες τους, γεγονός που θριαμβευτικά καταδείχθηκε με σκοπό να ακυρωθούν όλες ανεξαιρέτως οι συναφείς θεωρίες, δικές του ή άλλων, για τα πάντα).
Το 2001, παρατηρήθηκε μία τιτάνια πλανητική αμμοθύελλα στον Άρη, τόσο μεγάλη που πολλοί ερευνητές διατύπωσαν την άποψη ότι ο Άρης συγκρούστηκε με κάποιον μετεωρίτη, ενώ κάποιοι πιο τολμηροί έφτασαν στο σημείο να υποστηρίξουν ότι ο δορυφόρος του Άρη, Φόβος, κατέπεσε στον πλανήτη, διότι δεν μπορούσαν να εντοπίσουν τη συνηθισμένη σκιά που έριχνε στην επιφάνεια του πλανήτη (αλλά, τελικά, δεν ήταν έτσι, ο Φόβος υπάρχει ακόμη).
Η θύελλα ξεκίνησε από την περιοχή Hellas (Ελλάδα. Ένα μεγάλο μέρος του Άρη έχει ελληνικές ονομασίες από περιοχές της Ελλάδας, όλη η Ελλάδα είναι πάνω στον Άρη, και μάλιστα το υψηλότερο βουνό του ηλιακού μας συστήματος, που βρίσκεται στον Άρη, ονομάζεται Όλυμπος).
Τότε ήταν που μερικοί ερευνητές ανησύχησαν ότι αυτή η τιτάνια πλανητική αμμοθύελλα (που μια μάλλον μικρότερη αντίστοιχή της είχε παρατηρηθεί το 1970) θα έθαβε ολοσχερώς τις παράξενες «κατασκευές» που είχαν φωτογραφηθεί ή θα αλλοίωνε σημαντικά τα χαρακτηριστικά τους, συμπεριλαμβανομένων και των χαρακτηριστικών του «Προσώπου του Άρη».
Όπως π.χ. μια μεγάλη αμμοθύελλα στην έρημο Σαχάρα μπορεί να εμφανίσει ή να εξαφανίσει οικοδομήματα, να ξεθάψει ή να θάψει οποιαδήποτε αρχαία ή σύγχρονη κατασκευή (κι εδώ μιλάμε για απείρως μεγαλύτερη αμμοθύελλα). Και ήταν πολλοί που διατύπωσαν ανοιχτά αυτή την ανησυχία τους, αλλά, όπως ήταν αναμενόμενο άλλωστε, οι περισσότεροι δεν τους πήραν στα σοβαρά, διότι οι περισσότεροι προτιμούσαν να μην αποδέχονται ότι υπάρχουν «κατασκευές» στον Άρη έτσι κι αλλιώς…

Από το 1976, που πάρθηκαν οι επίμαχες φωτογραφίες των Viking από το περιβόητο «Πρόσωπο στον Άρη», μέχρι το 2006, πέρασαν τριάντα ολόκληρα χρόνια, χωρίς να γίνει καμία ιδιαίτερη έρευνα για το μυστήριο αυτό από τη NASA ή άλλη διαστημική υπηρεσία. Παραδόξως.
Ώσπου στις 21 Σεπτεμβρίου 2006, η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA), «εν αιθρία», δημοσίευσε νέες φωτογραφίες από την περιοχή της Κυδωνίας, που τραβήχτηκαν από το διαστημικό σκάφος Mars Express (που η αποστολή του είχε χαρακτηριστεί μάλλον αποτυχημένη, αφού και το βρετανικό Beagle 2 που συμμετείχε επίσης εξαφανίστηκε). Στις φωτογραφίες αυτές εμφανιζόταν ο λόφος που είχε το σχήμα του «Προσώπου του Άρη», αλλά κανένα πρόσωπο δεν διακρινόταν σε αυτό, ήταν ένας απλός γεωλογικός σχηματισμός.
Οι εικόνες αυτές του Mars Express ήταν μάλλον πιο χαμηλής ανάλυσης από την τεχνολογική δυνατότητα, 14 m/pixel (46 ft/pixel). Οι χαμηλής ανάλυσης φωτογραφίες από τα Viking του 1976, (οι επίμαχες ήταν 18 στο σύνολό τους), ήταν άλλες καλύτερες από 250 m/pixel (820 ft/pixel) και άλλες 550 m/pixel (1800 ft/pixel).
Στις 23 Οκτωβρίου 2006, η ESA δημοσίευσε ένα τρισδιάστατο animation του «Προσώπου στον Άρη» που είχε δημιουργήσει, όπως το επεξεργάστηκαν τα κομπιούτερ της, και στο οποίο δύσκολα θα μπορούσε κανείς να διακρίνει κάποιο πρόσωπο. Δήλωσαν ότι δημιούργησαν το animation σε συνεργασία με φωτογραφίες που τους παρείχαν οι Αμερικανοί από το Mars Global Surveyor.
Στις 11 Απριλίου 2007, η αμερικανική ομάδα HiRiSE του Mars Reconaissance Orbiter δημοσίευσαν στο internet μία φωτογραφία του λόφου του «Προσώπου του Άρη» με τίτλο «Popular Landform in Cydonia Region»(Δημοφιλής γεω-σχηματισμός στην περιοχή της Κυδωνίας). (Το καρέ έχει τον κωδικό Image PSP_003234_2210). Εκπρόσωποι της NASA δήλωσαν ότι το ζήτημα έκλεισε διότι κανένα πρόσωπο δεν διακρίνεται στον λόφο, ήταν ένα ζήτημα φωτοσκίασης και γωνίας λήψης. Δεν δημοσιεύτηκαν, απ’ όσο ξέρω, νέες εικόνες από τις πυραμίδες, ή τις άλλες επίμαχες κατασκευές της περιοχής, ή των άλλων από άλλες περιοχές (όπως εκείνες στα Ηλύσια Πεδίατου Άρη), που όλες τους παραμένουν ένα μυστήριο, και, κατά τη γνώμη μου και όχι μόνο, και το «Πρόσωπο» συνεχίζει μάλλον να είναι ένα μυστήριο, για πολλούς λόγους.
Μία τεράστιας ανάλυσης κόπια από αυτή τη φωτογραφία, μεγέθους 300 MB, ή και μικρότερη, μπορεί κανείς να την κατεβάσει από το internet από το πανεπιστήμιο της Αριζόνα. Σε αυτήν τη μεγάλη ανάλυση, ο Hoagland υποστηρίζει ότι ανακάλυψε νέα παράξενα στοιχεία στην επιφάνεια του λόφου, δηλαδή σε πολλές λεπτομέρειές του με «κατασκευές» κ.ά.
Η νέα φωτογραφία δεν είναι τραβηγμένη από γωνία, αλλά φαίνεται να είναι τραβηγμένη σχεδόν ακριβώς από πάνω. Πολλοί ήταν οι ερευνητές που υποστήριξαν κάτι πολύ λογικό: Αν τόσες φωτογραφίες που έδειχναν το «Πρόσωπο στον Άρη» ήταν απλώς ζήτημα φωτοσκιάσεων και γωνίας λήψης, γιατί να μην είναι και αυτές οι νέες φωτογραφίες, που δεν το δείχνουν πλέον, ζήτημα φωτοσκίασης και γωνίας λήψης;
Επιπλέον, είναι πια πολύ φυσιολογικό, πολλοί να αντιμετωπίζουν με μεγάλη καχυποψία τις νέες αυτές φωτογραφίες –όχι μόνο διότι δεν δείχνουν την ευρύτερη περιοχή αλλά μόνο τον συγκεκριμένο λόφο, που κάλλιστα θα μπορούσε και να είναι οποιοσδήποτε παρόμοιος λόφος, εδώ που τα λέμε– αλλά και διότι καθυστέρησαν τόσο να εμφανιστούν, ενώ ταυτόχρονα επιχειρούν να απομυθοποιήσουν απλά το πιο γνωστό παράξενο στοιχείο για τις μάζες των ανθρώπων εκεί έξω (το «Πρόσωπο») και όχι τις εξίσου ολοφάνερες Πυραμίδες και όλες τις άλλες παράξενες «κατασκευές».
Οι περισσότεροι, ένιωσαν ότι ξεμπέρδεψαν με αυτήν την ιστορία, και αρνούνται πλέον να συζητήσουν οτιδήποτε σχετικό με το όλο παράξενο ζήτημα των τεχνητών κατασκευών στον Άρη, κάτι που όμως ήδη έκαναν έτσι κι αλλιώς από πριν.
Προσωπικά και ενώ έχω την καλή διάθεση να αποδεχθώ ότι πρόκειται για ένα simulacrum, αλλά συνεχίζουν να με προβληματίζουν οι πυραμίδες, εξετάζοντας αυτή τη νέα φωτογραφία, επισήμανα κάτι που με προβλημάτισε πάρα πολύ και δεν είδα κανέναν να το σχολιάζει. Είμαι, άραγε, ο μόνος που το εντόπισα; Το εξής:
Οι περισσότεροι άνθρωποι βλέπουν αυτή τη φωτογραφία στο internet, όπου δεν έχουν τη δυνατότητα να την περιστρέψουν. Έτσι η γωνία, η πλευρά, παρουσίασης της είναι αναγκαστικά συγκεκριμένη για όλους. Αν, όμως, κάποιος κατεβάσει αυτή τη φωτογραφία στο κομπιούτερ του, και μπει στον κόπο να τη βάλει σε ένα πρόγραμμα χειρισμού της εικόνας, και χρησιμοποιήσει τη λειτουργία Rotate (που δεν την έχει σε ένα site στο internet), δηλαδή στριφογυρίσει την εικόνα ώσπου να γυρίσει ακριβώς ανάποδα από την αρχική της μορφή, τη γυρίσει ανάποδα δηλαδή, βλέπει ξεκάθαρα ότι αυτή η πλευρά θα έπρεπε ίσως να είναι ο σωστός τρόπος παρουσίασής της, αλλά επιλέχθηκε η άλλη πλευρά από τους ιθύνοντες.
Σε αυτήν τη διαμετρικά ανάποδη πλευρά, μπορεί κανείς να ξεχωρίσει με αρκετά μεγάλη ευκρίνεια όχι μόνο το σχήμα ενός χαρακτηριστικού κεφαλιού με κάλυμμα, δείτε το και σκεφτείτε τι σας θυμίζει, αλλά και ολοκάθαρα το ένα μάτι, τη σπασμένη μύτη, το ίχνος του στόματος, κλπ. Ξαφνικά, εγώ καταλαβαίνω ότι ίσως αυτή είναι η σωστή πλευρά παρουσίασης της εικόνας του «Προσώπου στον Άρη», αλλά για κάποιο λόγο δεν έχει επισημανθεί αυτό ιδιαίτερα από κανέναν.
Επιπλέον, και στη δεδομένη πλευρά παρουσίασης ξεχωρίζω κάποια χαρακτηριστικά. Τώρα, ή είναι ιδέα μου, ή επιπλέον ξεχωρίζω και μία ακόμη παράξενη φιγούρα στη σκίαση στα αριστερά, σε αυτή την «ανάποδη» παρουσίαση, αν μεγεθυνθεί λίγο η εικόνα, αλλά δεν θέλω να τη σχολιάσω για να μην υποβάλλω τον παρατηρητή, μπορεί να κάνω και λάθος, κατεβάστε την από το internet από την Αριζόνα, γυρίστε την μόνοι σας και παρατηρείστε την. Με ενδιαφέρει τι βλέπετε, γράψτε μου την άποψή σας.
Δεν ξέρω τι να υποθέσω για όλα αυτά. Δεν είμαι και ειδικός. Εγώ βλέπω το πρόσωπο στην «άλλη πλευρά» και βλέπω, επίσης, γενικά, ότι και αυτή η φωτογραφία θα μπορούσε να είναι ζήτημα φωτοσκιάσεων και γωνίας, χώρια η «ανάποδη» (;) παρουσίασή της.
Έχω καταλήξει και σε μία δική μου θεωρία. Πρόκειται για σενάριο, αλλά όσο το εξετάζω δεν το θεωρώ ούτε απίθανο ούτε παράλογο, αντίθετα μου φαίνεται λογικό και εξαιρετικά πιθανό. Το καταθέτω με κάθε επιφύλαξη:
Η τιτάνια πλανητική αμμοθύελλα στον Άρη, του 1970, απεκάλυψε όλα αυτά τα χαρακτηριστικά στο τοπίο, που ήταν θαμμένα και ξεκαθάρισαν, κι έτσι φωτογραφήθηκαν το 1976 από το Viking-1, και μάλιστα και σε διαφορετικές ημερομηνίες, γωνία και φωτοσκίαση. Έπειτα, η αντίστοιχη επόμενη τιτάνια πλανητική αμμοθύελλα του 2001 έθαψε ένα κάποιο μέρος των χαρακτηριστικών αυτών, ίσως και πολλών «κατασκευών» (αλλά αυτό το δεύτερο δεν το γνωρίζουμε, δεν έχουμε δει νέες φωτογραφίες για τις πυραμίδες, κλπ), και δεν διακρίνονται πλέον με την ίδια ευκολία που διακρίνονταν στο παρελθόν. (Μια διάκριση που ίσως δυσχεραίνεται αν π.χ. γυρίσεις και τη φωτογραφία «ανάποδα» στην παρουσίασή της;…)
Αυτή είναι η μικρή μου ανακάλυψη και η προσωπική θεωρία μου.
Αναλύστε μόνοι σας την όλη φάση, και σκεφτείτε το…

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο DR. RICHARD HOAGLAND; Ο Richard Hoagland και άλλοι παρόμοιοι επιστημονικοί ερευνητές, δεν είναι παρά ένα μικρό δείγμα των πολύ διαφορετικών τάσεων που υπάρχουν στους επιστημονικούς ερευνητικούς κύκλους του διαστήματος (που συγκρούονται μεταξύ τους και δεν νομίζω ότι είναι σωστό να παρουσιάζεται μία μόνο πάγια συντηρητική και καθολική άποψη για την εξερεύνηση του διαστήματος, διότι αυτό δίνει τελικά μια ψευδή εικόνα του πανοράματος των απόψεων και των τάσεων), και ο συγκεκριμένος έχει κάνει το λάθος ο άνθρωπος να συζητά ανοιχτά για τέτοια παράξενα ζητήματα και να θέλει να διερευνηθούν.
O Hoagland υπήρξε ένας από τους βασικούς εμπνευστές του προγράμματος SETI (Search for ExtraterrestrialIntelligence, τη γνωστή έρευνα για την εξωγήινη νοημοσύνη με ραδιοτηλεσκόπια και αναλύσεις ραδιοσημάτων). Είναι και αυτός που πρότεινε στον Dr. Carl Sagan την ιδέα της «πλακέτας με το μήνυμα της ανθρωπότητας» που έστειλαν να χαθεί στο διάστημα με το Voyager και το Pioneer-10.
Όπως διευκρινίσαμε, είναι και ο άνθρωπος που πρώτος έχει δημοσιοποιήσει ευρύτερα την υπόθεση με το «Πρόσωπο στον Άρη» και τις τεχνητές «κατασκευές» και «πολιτείες» του Άρη.
Υπήρξε διευθυντής του αμερικανικού διαστημικού μουσείου της NASA, επιστημονικός σύμβουλος της NASA, επιστημονικός σύμβουλος του Walter Cronkite και του CBS Νews κατά την διάρκεια των αποστολών Apollo προς τη Σελήνη, προσωπικός φίλος του Carl Sagan και του μεγάλου συγγραφέα Ε. Φ. Arthur C. Clarke. Είναι ο άνθρωπος που ενέπνευσε στον Άρθουρ Κλαρκ το φημισμένο «Οδύσσεια 2010», και ο άνθρωπος που πρώτος εστίασε την προσοχή των επιστημόνων στο μυστηριώδες φεγγάρι του Δία, Europa (Ευρώπη), και πρώτος διατύπωσε τη θεωρία ότι υπάρχουν παγωμένοι ωκεανοί στην Ευρώπη που φιλοξενούν ζωή. Ιδού τι γράφει ο Arthur C. Clarke για αυτόν:
«Η συναρπαστική ιδέα ότι μπορεί να υπάρχει ζωή στην Ευρώπη του Δία, προτάθηκε αρχικά από τον Richard Hoagland (σε ένα άρθρο τριάντα σελίδων) στο αστρονομικό περιοδικό Star & Sky. Αυτό το λαμπρό και ευφυές concept έχει αντιμετωπιστεί σοβαρά από έναν αριθμό αστρονόμων (και κυρίως από τον Dr. Robert Jastrow, του Ινστιτούτου Διαστημικών Μελετών της NASA) και μπορεί να παρέχει ένα από τα καλύτερα κίνητρα για την επερχόμενη αποστολή του Gallileo στον Δία…»
Από τότε ο Hoagland σχεδόν επιβεβαιώθηκε, όχι μόνο διότι ο μεγάλος Άρθουρ Κλαρκ ασχολήθηκε και έφτασε στο σημείο να εκπέμψει το γνωστό cult μήνυμα στην «Οδύσσειά» του («All these worlds are yours, except Europa, attempt no landings there»), όχι μόνο διότι τελικά ανακαλύφθηκε ένας ολόκληρος ωκεανός στην Ευρώπη, αλλά και διότι σχεδόν όλοι οι ειδικοί επιστήμονες είναι πλέον αισιόδοξοι ότι θα ανακαλυφθεί ζωή στους ωκεανούς της Ευρώπης. (Ρίξτε μια ματιά και στο ντοκιμαντέρ Aliens of the Deep του James Cameron).
Το 1993 απονεμήθηκε στον Dr. Richard Hoagland το ζηλευτό διακεκριμένο επιστημονικό μετάλλιο InternationalAngstrom Medal for Excellence in Science, από το Angstrom Foundation της Στοκχόλμης, για την συνεχή έρευνά του για την περιοχή Cydonia (Κυδωνία) του Άρη.
(Για περισσότερα για τον Dr. Richard Hoagland και τις πολλές θεωρίες του, επισκεφτείτε το θρυλικό web-site του, «Enterprise Mission»: www.enterprisemission.com)

ΔΙΑΠΙΣΤΩΜΕΝΗ ΑΡΕΙΑΝΗ ΖΩΗ: Έχουν ανακαλυφθεί βακτήρια από τον Άρη.
Πρέπει να επισημάνω εδώ ορισμένα πράγματα που ίσως δεν τα γνωρίζουν οι αναγνώστες μου: Τα βακτηρίδια είναι μορφές ζωής, και είναι ανθεκτικά στις διαστημικές συνθήκες. Μια βιώσιμη παραλλαγή του streptococcus mitis περισυλλέχθηκε έπειτα από δύο χρόνια έκθεσης σε συνθήκες που επικρατούν στην επιφάνεια της Σελήνης. Τα βακτηρίδια μπορούν να μεταφερθούν σε πίεση και θερμοκρασία σχεδόν μηδέν, χωρίς απώλεια βιωσιμότητας. Ακόμη, μπορούν να επιζήσουν σε πίεση τόσο μεγάλη, όσο δέκα τόνοι ανά τετραγωνικό εκατοστό, επίσης και μετά από θερμοκρασίες έως εξακόσιους βαθμούς Κελσίου!
Διασώθηκαν ακόμη και βακτηρίδια από το εσωτερικό ενός πυρηνικού αντιδραστήρα σε λειτουργία. Επιβιώνουν ακόμη και σε περιβάλλον υψηλής ακτινοβολικής έντασης, πάνω από ένα μεγαράντ, ενώ μπορούν να «επισκευάζουν» τον εαυτό τους συνεχώς σε περιβάλλον υψηλών ακτινοβολιών, επισκευάζοντας δεκάδες χιλιάδες ρήγματα στις δομές τους που αποτελούνται από νουκλεϊνικό οξύ, όπως το DNA μας. Δεν παθαίνουν τίποτε από τη διαστρική υπεριώδη ακτινοβολία, αναπτύσσοντας ταχύτατα ένα στρώμα γραφιτοποιημένης ύλης γύρω τους, προστατεύοντας το εσωτερικό τους από την καταστροφή του υπεριώδους φωτός.
Κανείς δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερα εξοπλισμένος για την κατάκτηση των γαλαξιών, από τα βακτηρίδια. Είναι τέλειοι αστροναύτες. Και μπαίνω στον πειρασμό να χαρακτηρίσω όλες αυτές τις ικανότητες επεξεργασίας και προσαρμοστικότητας τους, ως ένα είδος νοημοσύνης. Αφού βρήκαμε αρειανά βακτηρίδια, θα μπορούσε να πει κανείς ότι ήδη έχουμε στα χέρια μας κατοίκους του Άρη.
Το 1997 ανακοινώθηκε δημόσια η ύπαρξη του μετεωρίτη ALH84001, που ήρθε στη Γη από τον Άρη. Ανακαλύφθηκε το 1986 στην Ανταρκτική και η ύπαρξη του κρατήθηκε μυστική μέχρι το 1997!
Η NASA ανακοίνωσε το 1997, αν θυμάστε, την ανακάλυψη της: εντοπίστηκαν απολιθωμένα αρειανά βακτηρίδια μέσα στο πέτρωμα του. Αυτό αποδεικνύει για ακόμη μια φορά, ότι, τουλάχιστον κατά το παρελθόν, υπήρχαν συνθήκες εξωγήινης ζωής στον Άρη. (Μπορεί, με τόσα βιβλία και τόσες ταινίες που έχουμε δει, να μην μάς φαίνεται τόσο συνταρακτικό, αλλά πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι τα στοιχεία που έχουμε αυτήν την στιγμή στα χέρια μας περί εξωγήινης ζωής σε κάποιον άλλον πλανήτη, είναι η συγκλονιστικότερη ανακάλυψη όλων των εποχών, και για κάποιον παράξενο λόγο έχει περάσει σχεδόν στα ψιλά των ειδήσεων, και έπειτα εξαφανίστηκε τελείως από τη δημοσιότητα μέχρι σήμερα που γράφω αυτές τις γραμμές).
Η αλήθεια είναι –προσέξτε– ότι έχουν στα χέρια τους από το 1969 (παρακαλώ!), τον μετεωρίτη Murchison, ο οποίος είχε πέσει στην Αυστραλία, χωρίς να έχει ανακοινωθεί μέχρι σήμερα όλη η έρευνα, στον οποίο ανακαλύφθηκε η ύπαρξη εξωγήινων αμινοξέων, που ανάμεσα τους υπάρχουν πολλά που είναι κοινά με τους γήινους μικροοργανισμούς. Επίσης και δείγματα εξωγήινων απολιθωμένων μονοκύτταρων οργανισμών που είναι καθαρή απόδειξη εξωγήινης ζωής. Και αυτά τα έχουν από το 1969, με πιο συνταρακτικά ευρήματα, αλλά παρ’ όλα αυτά ανακοίνωσαν την ανακάλυψη του ALH84001 που τον ανακάλυψαν το 1986 με τα αρειανά δείγματα, το 1997!
Πρόσφατα, ανακαλύφθηκε και η πιο μικροσκοπική μορφή οργανισμού, μικροοργανισμοί που ονομάστηκαν πρόσφατα «Νανόβια», και δηλώθηκε επίσημα ότι ταυτίστηκαν με τα λεγόμενα απολιθωμένα Αρειανά βακτηρίδια που βρήκαν σε εκείνον τον μετεωρίτη, ότι δηλαδή δεν ήταν βακτηρίδια αλλά απολιθωμένα Νανόβια. Μάλιστα, μεταξύ άλλων ανακοινώθηκε ότι ανακαλύφθηκαν Νανόβια που ζουν στην…ανθρώπινη καρδιά.
Αυτήν τη στιγμή, όλοι στη NASA συζητούν τα τεχνολογικά προβλήματα για το πώς να φέρουν με ρομπότ πετρώματα από τον Άρη για ανάλυση στη Γη, αποκλείοντας ταυτόχρονα την περίπτωση να εισαχθούν μαζί τους στο γήινο περιβάλλον εξωγήινα μικρόβια από τον Άρη. Κάτι που μας φέρνει, φυσικά, στον νου, το κεντρικό σενάριο του Πολέμου των Κόσμων του H. G. Wells, όπου οι Αρειανοί ηττούνται από τα γήινα μικρόβια, αλλά μπορεί να συμβεί και το αντίθετο.
Τέλος πάντων, αναμένουμε τι δείγματα εδάφους και πετρωμάτων και ενδεχόμενων οργανικών και βιοχημικών ουσιών θα μπορέσει να περισυλλέξει η ευρωπαϊκή διαστημική αποστολή EXOMARS το 2014, που στέλνεται γι’ αυτόν τον λόγο, και αν θα μπορέσει να τα μεταφέρει πίσω στη Γη και τι άλλο θα γίνει τότε…
Η NASA, όχι χωρίς λόγο και ούτε βασισμένη σε υποθέσεις, έχει ανακοινώσει ότι θα στείλει στον Άρη το 2016 ένα όχημα rover, το Astrobiology Field Laboratory, δηλαδή ένα μικρό κινητό εργαστήριο «αστροβιολογίας», προφανώς για να ερευνήσει πιθανά δείγματα μορφών μικρο-οργανικής ζωής.
Κλείνω το πολυσέλιδο (κι ελπίζω διαφωτιστικό) αυτό άρθρο με μία είδηση (από τα «ψιλά») που φαίνεται να έχει πάρα πολλές προεκτάσεις, που υπέπεσε στην αντίληψή μου τώρα τελευταία:
Το καλοκαίρι του 2005, αναφέρθηκε από την εφημερίδα Sunday Times, ότι τα rovers που κυκλοφορούν στον Άρη, τα Spirit και Opportunity, ενδέχεται να έχουν μεταφέρει άθελά μας στον Άρη το γήινο βακτήριο Bacillussafensis!
Σύμφωνα με τους μικροβιολόγους της NASA, αυτά τα βακτήρια μπορούν να επιβιώσουν (όπως ήδη περιέγραψα) κατά το διαστημικό ταξίδι αλλά και στις συνθήκες του Άρη. Είπαν, επίσης, ότι παρά τις προσπάθειες να αποστειρωθούν τα οχήματα πριν ξεκινήσουν από τη Γη, δεν είναι βέβαιο ότι τελικά ήταν πλήρως αποστειρωμένα.
Η είδηση είναι αυτή. Προσπαθώ να καταλάβω πώς προέκυψε ως είδηση, δεδομένου ότι τα βακτήρια ήταν λαθρεπιβάτες, δηλαδή κανείς δεν γνώριζε ότι τα έστελνε στον Άρη, όπως προφανώς υπονοούν οι υπεύθυνοι.
Μάλλον καταλαβαίνω και επιτρέψτε μου να χαμογελάσω πονηρά: Κατά τις αναλύσεις που διεξάγουν αυτά τα οχήματα στο έδαφος του Άρη, προέκυψε και η ύπαρξη αυτών των γήινων βακτηρίων. Δηλαδή τα οχήματα επικοινώνησαν την ανακάλυψή τους. Έτσι το έμαθαν οι υπεύθυνοι στη Γη. Τότε, εμφανίστηκαν, όπως καταλαβαίνετε, για τους γήινους επιστήμονες της αποστολής, τρία –κρυφά από εμάς– ενδεχόμενα: 1) Τα βακτήρια είναι αρειανά και είναι ίδια με αυτά που έχουμε στη Γη, 2) Τα βακτήρια είναι γήινα και υπάρχουν μυστηριωδώς στον Άρη, 3) Τα βακτήρια αυτά μεταφέρθηκαν εκεί από τα ίδια τα οχήματα που τα ανακάλυψαν.
Έτσι μας ανακοινώνουν (στα «ψιλά» των ειδήσεων) την τρίτη εκδοχή, ελπίζοντας ίσως ότι κανείς δεν θα σκεφτεί τις άλλες δύο (ξεκινώντας αναρωτούμενος πώς το ξέρουν αυτοί για αυτά τα βακτήρια που μεταφέρθηκαν εκεί αφού έγινε εν αγνοία τους). Αλλά, πώς κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα; Είναι απλά το πιο λογικό γι’ αυτούς, αλλά συμπτωματικά και αυτό που έχει τις λιγότερες προεκτάσεις και αλυσιδωτές αντιδράσεις. Είναι, δηλαδή, ακόμη μία παράξενη «σύμπτωση». (Αναλογιστείτε τι θα σήμαινε αν κάποιος, με την ίδια απλή λογική, ήταν διατεθειμένος να αναλογιστεί ανοιχτά τις άλλες δύο εκδοχές).
Η τρίτη εκδοχή που παρουσιάστηκε τελικά (αποκρύπτοντας προφανώς τη συζήτηση για τις άλλες δύο): «Τα βακτήρια αυτά μεταφέρθηκαν εκεί από τα ίδια τα οχήματα που τα ανακάλυψαν», γεννάει επίσης δύο εκδοχές: α) Μεταφέρθηκαν εκεί επίτηδες, β) Μεταφέρθηκαν εκεί κατά λάθος. Όπως βλέπετε, επιλέγεται η δεύτερη εκδοχή. Η πρώτη, όμως, για έναν σκεπτόμενο άνθρωπο, είναι επίσης το ίδιο πιθανή.
Λοιπόν, γιατί να μεταφερθούν εκεί επίτηδες; Μπορώ να φανταστώ πολύ ενδιαφέροντες λόγους, αλλά δεν θα τους συζητήσω εδώ, γιατί θέλω απλά να παρουσιάσω την ενδιαφέρουσα είδηση και να την αναλύσω λίγο, και να σκεφτείτε μόνοι σας τις πιθανές προεκτάσεις της (και με ποια άλλα συνδέεται).
Επιμένω να θεωρώ ότι ένας σκεπτόμενος άνθρωπος με ενδιαφέροντα και σχετική παιδεία, μπορεί να δει ξεκάθαρα ότι όλα μα όλα όσα ανέφερα σε αυτές τις σελίδες μοιάζουν να συνδέονται με παραπάνω από έναν τρόπους μεταξύ τους, και μπορεί με λίγη σκέψη και παρατηρητικότητα και ανάλυση και ανοιχτό μυαλό, να καταλήξει σε ένα σωρό ενδιαφέροντα σενάρια, τα οποία να είναι –και είναι– πάρα πολύ πιθανά.
Όλα αυτά τα σενάρια που θα σκεφτείτε από μόνοι σας διαβάζοντας όλα τα στοιχεία που παρουσίασα –κατά τη γνώμη μου σοβαρά– σε αυτό το πολυσέλιδο άρθρο, αποτελούν, όπως ήδη καταλαβαίνετε, το αληθινό «Μυστήριο του Άρη».
Μπορούν, αν θέλουν, κάποιοι να τα παραβλέψουν όλα, μαζί με τις ενδιαφέρουσες προεκτάσεις και συνδέσεις τους, επιμένοντας ότι αυτό το μυστήριο δεν υπάρχει.
Θα τους ζητούσα να μου επιτρέψουν να τους διορθώσω μόνο ως συγγραφέας, (που αναπόφευκτα έχει μία εμμονή με τις λέξεις). Κάποιες «ερμηνείες» του μυστηρίου μπορεί όντως να μην υπάρχουν (και αναφέρθηκα ελάχιστα σε ερμηνείες, που είναι αναρίθμητες). Το μυστήριο όμως υπάρχει.
Έχουμε δίκιο να περιμένουμε υπομονετικά κάποτε να μας δώσουν οι αρμόδιοι τη λύση του;
Ή μήπως τελικά πρέπει να τη σκεφτούμε μόνοι μας;