Ποιά Πράγματα Είναι Ωφέλιμα;

Η κύρια ωφέλεια που λαμβάνουμε από τα πράγματα που είναι έξω από μας, πέρα από την εμπειρία και τη γνώση που αποκτάμε παρατηρώντας τα και μεταβάλλοντας τις μορφές τους, είναι η συντήρηση του σώματος και για το λόγο αυτό ωφέλιμα είναι πρωτίστως τα πράγματα εκείνα που μπορούν να σιτίσουν και να θρέψουν το σώμα έτσι ώστε όλα τα μέρη του να μπορούν να επιτελούν ορθά τη λειτουργία τους.
Διότι όσο ικανότερο είναι το Σώμα να επηρεάζεται με περισσότερους τρόπους και να επηρεάζει τα εξωτερικά σώματα με περισσότερους τρόπους, τόσο ικανότερο είναι το Πνεύμα να σκέφτεται. Μα στη φύση φαίνεται να υπάρχουν λιγοστά πράγματα αυτού του τύπου, οπότε για να θρέψουμε το Σώμα όπως απαιτείται είναι αναγκαίο να χρησιμοποιήσουμε πολλές τροφές διαφορετικών φύσεων.
Διότι το ανθρώπινο Σώμα συντίθεται από πλείστα μέρη διαφορετικών φύσεων τα οποία χρειάζονται συνεχή τροφή, και ποικίλη, ώστε ολόκληρο το Σώμα να είναι εξίσου ικανό για όλα όσα μπορούν να προέλθουν από τη φύση του, και συνεπώς ώστε και το Πνεύμα να είναι εξίσου ικανό να συλλαμβάνει περισσότερα.
Για να προσποριστούμε όμως αυτές τις τροφές, μετά βίας θα αρκούσε η ισχύς καθενός, εκτός αν οι άνθρωποι παρέδιδαν αμοιβαία έργα. Εντούτοις το χρήμα προσέφερε μια σύντμηση όλων των πραγμάτων, εξού και συνήθως η εικόνα του απασχολεί στον μέγιστο βαθμό το Πνεύμα του όχλου, επειδή μετά βίας μπορούν οι πολλοί να φανταστούν ένα είδος Χαράς που να μη συνοδεύεται από την ιδέα των νομισμάτων, σαν αίτιο.
Αλλά αυτή η κακία χαρακτηρίζει μονάχα όσους επιζητούν τα λεφτά όχι από ένδεια, ούτε για τις ανάγκες της ζωής αλλά επειδή διδάχτηκαν την κερδοσκοπία μέσω της οποίας μεγαλοπιάνονται. Κατά τα άλλα τρέφουν το σώμα τους κατά το σύνηθες αλλά φειδωλά, επειδή πιστεύουν πως χάνουν τόσα από τα αγαθά τους όσα ξοδεύουν για τη συντήρηση του Σώματος τους. Μα όσοι γνωρίζουν την αληθή χρήση των χρημάτων και μετρούν τα πλούτη σύμφωνα με μόνη την ένδεια, ζουν ολιγαρκώς.
***
«Ηθική» Μπαρούχ Σπινόζα