ΘΟΥΚ 7.51.1–7.54.1
Eπίθεση των Συρακουσίων – Νίκη τους στη θάλασσα
Μετά την ήττα του αθηναϊκού στρατεύματος στις Επιπολές (βλ. ΘΟΥΚ 7.42.1–7.45.2) ο στρατηγός Δημοσθένης πρότεινε αποχώρηση από τη Σικελία· όμως, εξαιτίας της άρνησης και της αναβλητικότητας του Νικία χάθηκε πολύτιμος χρόνος, τον οποίο εκμεταλλεύτηκαν οι Συρακούσιοι για την ενίσχυση του στρατεύματός τους. Μάλιστα, μετά από μία έκλειψη της σελήνης στα τέλη Αυγούστου οι μάντεις συμβούλευσαν αναβολή της επικείμενης αναχώρησης για είκοσι επτά ημέρες.
[7.51.1] Οἱ δὲ Συρακόσιοι καὶ αὐτοὶ τοῦτο πυθόμενοι πολλῷ μᾶλ-
λον ἐπηρμένοι ἦσαν μὴ ἀνιέναι τὰ τῶν Ἀθηναίων, ὡς καὶ
αὐτῶν κατεγνωκότων ἤδη μηκέτι κρεισσόνων εἶναι σφῶν
μήτε ταῖς ναυσὶ μήτε τῷ πεζῷ (οὐ γὰρ ἂν τὸν ἔκπλουν
ἐπιβουλεῦσαι), καὶ ἅμα οὐ βουλόμενοι αὐτοὺς ἄλλοσέ ποι
τῆς Σικελίας καθεζομένους χαλεπωτέρους εἶναι προσπολε-
μεῖν, ἀλλ’ αὐτοῦ ὡς τάχιστα καὶ ἐν ᾧ σφίσι ξυμφέρει
ἀναγκάσαι αὐτοὺς ναυμαχεῖν. [7.51.2] τὰς οὖν ναῦς ἐπλήρουν καὶ
ἀνεπειρῶντο ἡμέρας ὅσαι αὐτοῖς ἐδόκουν ἱκαναὶ εἶναι.
ἐπειδὴ δὲ καιρὸς ἦν, τῇ μὲν προτέρᾳ πρὸς τὰ τείχη τῶν
Ἀθηναίων προσέβαλλον, καὶ ἐπεξελθόντος μέρους τινὸς οὐ
πολλοῦ καὶ τῶν ὁπλιτῶν καὶ τῶν ἱππέων κατά τινας πύλας
ἀπολαμβάνουσί τε τῶν ὁπλιτῶν τινὰς καὶ τρεψάμενοι κατα-
διώκουσιν· οὔσης δὲ στενῆς τῆς ἐσόδου οἱ Ἀθηναῖοι ἵππους
τε ἑβδομήκοντα ἀπολλύασι καὶ τῶν ὁπλιτῶν οὐ πολλούς.
[7.52.1] Καὶ ταύτῃ μὲν τῇ ἡμέρᾳ ἀπεχώρησεν ἡ στρατιὰ τῶν
Συρακοσίων· τῇ δ’ ὑστεραίᾳ ταῖς τε ναυσὶν ἐκπλέουσιν
οὔσαις ἓξ καὶ ἑβδομήκοντα καὶ τῷ πεζῷ ἅμα πρὸς τὰ τείχη
ἐχώρουν. οἱ δ’ Ἀθηναῖοι ἀντανῆγον ναυσὶν ἓξ καὶ ὀγδοή-
κοντα καὶ προσμείξαντες ἐναυμάχουν. [7.52.2] καὶ τὸν Εὐρυμέδοντα
ἔχοντα τὸ δεξιὸν κέρας τῶν Ἀθηναίων καὶ βουλόμενον
περικλῄσασθαι τὰς ναῦς τῶν ἐναντίων καὶ ἐπεξάγοντα τῷ
πλῷ πρὸς τὴν γῆν μᾶλλον, νικήσαντες οἱ Συρακόσιοι καὶ οἱ
ξύμμαχοι τὸ μέσον πρῶτον τῶν Ἀθηναίων ἀπολαμβάνουσι
κἀκεῖνον ἐν τῷ κοίλῳ καὶ μυχῷ τοῦ λιμένος καὶ αὐτόν τε
διαφθείρουσι καὶ τὰς μετ’ αὐτοῦ ναῦς ἐπισπομένας· ἔπειτα
δὲ καὶ τὰς πάσας ἤδη ναῦς τῶν Ἀθηναίων κατεδίωκόν τε
καὶ ἐξεώθουν ἐς τὴν γῆν.
[7.53.1] Ὁ δὲ Γύλιππος ὁρῶν τὰς ναῦς τῶν πολεμίων νικωμένας
καὶ ἔξω τῶν σταυρωμάτων καὶ τοῦ ἑαυτῶν στρατοπέδου
καταφερομένας, βουλόμενος διαφθείρειν τοὺς ἐκβαίνοντας καὶ
τὰς ναῦς ῥᾷον τοὺς Συρακοσίους ἀφέλκειν τῆς γῆς φιλίας
οὔσης, παρεβοήθει ἐπὶ τὴν χηλὴν μέρος τι ἔχων τῆς στρατιᾶς.
οὔσης, παρεβοήθει ἐπὶ τὴν χηλὴν μέρος τι ἔχων τῆς στρατιᾶς.
[7.53.2] καὶ αὐτοὺς οἱ Τυρσηνοί (οὗτοι γὰρ ἐφύλασσον τοῖς Ἀθηναίοις
ταύτῃ) ὁρῶντες ἀτάκτως προσφερομένους, ἐπεκβοηθήσαντες
καὶ προσπεσόντες τοῖς πρώτοις τρέπουσι καὶ ἐσβάλλουσιν
ἐς τὴν λίμνην τὴν Λυσιμέλειαν καλουμένην. [7.53.3] ὕστερον δὲ
πλέονος ἤδη τοῦ στρατεύματος παρόντος τῶν Συρακοσίων
καὶ ξυμμάχων καὶ οἱ Ἀθηναῖοι ἐπιβοηθήσαντες καὶ δείσαντες
περὶ ταῖς ναυσὶν ἐς μάχην τε κατέστησαν πρὸς αὐτοὺς καὶ
νικήσαντες ἐπεδίωξαν καὶ ὁπλίτας τε οὐ πολλοὺς ἀπέκτειναν
καὶ τὰς ναῦς τὰς μὲν πολλὰς διέσωσάν τε καὶ ξυνήγαγον
κατὰ τὸ στρατόπεδον, δυοῖν δὲ δεούσας εἴκοσιν οἱ Συρακόσιοι
καὶ οἱ ξύμμαχοι ἔλαβον αὐτῶν καὶ τοὺς ἄνδρας πάντας
ἀπέκτειναν. [7.53.4] καὶ ἐπὶ τὰς λοιπὰς ἐμπρῆσαι βουλόμενοι
ὁλκάδα παλαιὰν κληματίδων καὶ δᾳδὸς γεμίσαντες (ἦν γὰρ
ἐπὶ τοὺς Ἀθηναίους ὁ ἄνεμος οὔριος) ἀφεῖσαν [τὴν ναῦν] πῦρ
ἐμβαλόντες. καὶ οἱ Ἀθηναῖοι δείσαντες περὶ ταῖς ναυσὶν
ἀντεμηχανήσαντό τε σβεστήρια κωλύματα καὶ παύσαντες
τήν τε φλόγα καὶ τὸ μὴ προσελθεῖν ἐγγὺς τὴν ὁλκάδα
τοῦ κινδύνου ἀπηλλάγησαν. [7.54.1] μετὰ δὲ τοῦτο Συρακόσιοι
μὲν τῆς τε ναυμαχίας τροπαῖον ἔστησαν καὶ τῆς ἄνω τῆς
πρὸς τῷ τείχει ἀπολήψεως τῶν ὁπλιτῶν, ὅθεν καὶ τοὺς
ἵππους ἔλαβον, Ἀθηναῖοι δὲ ἧς τε οἱ Τυρσηνοὶ τροπῆς
ἐποιήσαντο τῶν πεζῶν ἐς τὴν λίμνην καὶ ἧς αὐτοὶ τῷ ἄλλῳ
στρατοπέδῳ.
***
[7.51.1] Οι Συρακούσιοι πάλι, που τα έμαθαν ολ' αυτά, ξάναψαν τώρα πολύ περισσότερο και δε χαλάρωναν διόλου τις ενέργειές τους ενάντια στους Αθηναίους, αφού κ' οι Αθηναίοι οι ίδιοι, καθώς φαινόταν, είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα πως δεν ήταν πια δυνατότεροι απ' αυτούς, ούτε στο ναυτικό ούτε στη στεριά (γιατί αλλιώς δε θα είχαν συλλάβει το σχέδιο να σηκώσουν άγκυρα) κ' επειδή συγχρόνως δεν ήθελαν οι Συρακούσιοι ν' αφήσουν τους Αθηναίους να εγκατασταθούνε σε άλλο μέρος της Σικελίας, όπου δε θα ήταν πια δυνατό να συγκρουστούνε μαζί τους, αλλά να τους αναγκάσουν να ναυμαχήσουν ακριβώς εκεί που ήταν όσο γινόταν πιο σύντομα και με συνθήκες που θα σύμφερναν σ' αυτούς τους ίδιους. [7.51.2] Γι' αυτό επάνδρωσαν τα καράβια κ' έκαναν ασκήσεις όσες μέρες νόμιζαν πως χρειάζονται. Κι όταν θεώρησαν πως ήρθε η κατάλληλη στιγμή, άρχισαν την πρώτη μέρα την επίθεση στα οχυρώματα των Αθηναίων, κι όταν βγήκαν από κάτι πύλες να τους αντιπαλέψουν μερικοί στρατιώτες και καβαλλάρηδες, όχι πολλοί, ξεμονάχιασαν από τους άλλους οι Συρακούσιοι μερικούς βαριά αρματωμένους και τους ανάγκασαν να υποχωρήσουν, και τους πήραν το κατόπι· κ' επειδή ήταν στενή η είσοδος πίσω στα οχυρά έχασαν οι Αθηναίοι εβδομήντα άλογα και κάμποσους στρατιώτες.
[7.52.1] Την ήμερα λοιπόν εκείνη αποσύρθηκαν μετά τη συμπλοκή οι δυνάμεις των Συρακουσίων· την άλλη μέρα όμως αρμένισαν με τα καράβια τους, που ήταν εβδομήντα έξη, και συγχρόνως προχώρησε το πεζικό να χτυπήσει τα οχυρώματα. Οι Αθηναίοι ανοίχτηκαν κι αυτοί στη θάλασσα με ογδόντα έξη καράβια, κι όταν ανταμώθηκαν οι δυο στόλοι, άρχισαν να χτυπιούνται. [7.52.2] Ο Ευρυμέδων, που είχε τη δεξιά πτέρυγα της ναυτικής παράταξης, θέλησε να υπερφαλαγγίσει τη γραμμή των εχτρικών πολεμικών, κι άπλωσε τη δική του μάλλον κοντά στη στεριά· νίκησαν οι Συρακούσιοι και οι σύμμαχοί τους πρώτα το κέντρο της Αθηναϊκής παράταξης κι απομονώνοντάς τον κ' εκείνον στο μυχό του λιμανιού, τον σκότωσαν και κατάστρεψαν τα καράβια που τον ακολουθούσαν· ύστερα άρχισαν να κυνηγούν και όλα τ' άλλα Αθηναϊκά καράβια και να τα στριμώχνουν να πέσουν έξω στη στεριά.
[7.53.1] Βλέποντας ο Γύλιππος πως τα καράβια των εχτρών είχανε νικηθεί και σπρώχνονταν έξω από το τεχνητό λιμάνι που είχανε φτιάξει με πασσάλους και μακρυά από το στρατόπεδό τους, και θέλοντας να καταστρέψει τους Αθηναίους που έβγαιναν από τα καράβια και να διευκολύνει τους Συρακουσίους να τραβήξουν τα εχτρικά καράβια μακρυά από το μέρος της στεριάς που τους ήτανε φιλικό, έτρεξε να βοηθήσει μ' ένα μέρος του στρατού προς το στερεό δρόμο μεταξύ ακτής και βάλτου [7.53.2] κι όταν τον είδαν οι Τυρρηνοί που φρουρούσαν το μέρος για τους Αθηναίους που προχωρούσε με ορμητική αταξία, έτρεξαν να υπερασπίσουν το στρατόπεδο. Έπεσαν απάνω στους πρώτους και κυνηγώντας τους τους έσπρωξαν ως μεσ' στη λίμνη που λέγεται Λυσιμέλεια. [7.53.3] Αργότερα, όταν είχε προστρέξει να ενισχύσει το Γύλιππο το μεγαλύτερο μέρος του στρατού των Συρακουσίων και των συμμάχων τους, βγήκαν κ' οι Αθηναίοι να τους αποκρούσουν, κ' επειδή φοβούνταν για τα καράβια τους, έκαναν σκληρή μάχη ενάντιά τους, κι αφού τους νίκησαν εκεί και σκότωσαν μερικούς στρατιώτες, έσωσαν τα περισσότερα καράβια τους και τα συγκέντρωσαν κοντά στο στρατόπεδο· αλλά οι Συρακούσιοι έπιασαν δέκα οχτώ Αθηναϊκά καράβια και σκότωσαν όλα τους τα πληρώματα. [7.53.4] Και θέλοντας να βάλουνε φωτιά στα υπόλοιπα, γέμισαν ένα παλιό φορτηγό με κληματόβεργες και δαδί (κι ο άνεμος το 'σπρωχνε από πίσω προς τους Αθηναίους), το 'ριξαν καταπάνω τους αφού άναψαν το φορτίο του. Κ' οι Αθηναίοι, τρομάζοντας μη χαθούν τα καράβια τους, βρήκαν κάποιο άλλο τέχνασμα για να το αντιμετωπίσουν, εμπόδια που έσβησαν τη φλόγα, κι έτσι, μια και δεν μπόρεσε το φορτηγό να πλησιάσει αναμμένο, γλύτωσαν απ' αυτόν τον κίντυνο.
[7.54.1] Ύστερ' απ' αυτό, έστησαν οι Συρακούσιοι τρόπαια, τόσο για τη ναυμαχία, όσο και για την προηγούμενη απομόνωση των στρατιωτών κοντά στα τείχη, όπου χάθηκαν και τα άλογα· και οι Αθηναίοι έστησαν τρόπαια για την απόκρουση του εχτρικού πεζικού από τους Τυρρηνούς, που τους είχαν σπρώξει μέσα στο βάλτο, και για τη δική τους απόκρουση με τον υπόλοιπο στρατό.
[7.51.1] Οι Συρακούσιοι πάλι, που τα έμαθαν ολ' αυτά, ξάναψαν τώρα πολύ περισσότερο και δε χαλάρωναν διόλου τις ενέργειές τους ενάντια στους Αθηναίους, αφού κ' οι Αθηναίοι οι ίδιοι, καθώς φαινόταν, είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα πως δεν ήταν πια δυνατότεροι απ' αυτούς, ούτε στο ναυτικό ούτε στη στεριά (γιατί αλλιώς δε θα είχαν συλλάβει το σχέδιο να σηκώσουν άγκυρα) κ' επειδή συγχρόνως δεν ήθελαν οι Συρακούσιοι ν' αφήσουν τους Αθηναίους να εγκατασταθούνε σε άλλο μέρος της Σικελίας, όπου δε θα ήταν πια δυνατό να συγκρουστούνε μαζί τους, αλλά να τους αναγκάσουν να ναυμαχήσουν ακριβώς εκεί που ήταν όσο γινόταν πιο σύντομα και με συνθήκες που θα σύμφερναν σ' αυτούς τους ίδιους. [7.51.2] Γι' αυτό επάνδρωσαν τα καράβια κ' έκαναν ασκήσεις όσες μέρες νόμιζαν πως χρειάζονται. Κι όταν θεώρησαν πως ήρθε η κατάλληλη στιγμή, άρχισαν την πρώτη μέρα την επίθεση στα οχυρώματα των Αθηναίων, κι όταν βγήκαν από κάτι πύλες να τους αντιπαλέψουν μερικοί στρατιώτες και καβαλλάρηδες, όχι πολλοί, ξεμονάχιασαν από τους άλλους οι Συρακούσιοι μερικούς βαριά αρματωμένους και τους ανάγκασαν να υποχωρήσουν, και τους πήραν το κατόπι· κ' επειδή ήταν στενή η είσοδος πίσω στα οχυρά έχασαν οι Αθηναίοι εβδομήντα άλογα και κάμποσους στρατιώτες.
[7.52.1] Την ήμερα λοιπόν εκείνη αποσύρθηκαν μετά τη συμπλοκή οι δυνάμεις των Συρακουσίων· την άλλη μέρα όμως αρμένισαν με τα καράβια τους, που ήταν εβδομήντα έξη, και συγχρόνως προχώρησε το πεζικό να χτυπήσει τα οχυρώματα. Οι Αθηναίοι ανοίχτηκαν κι αυτοί στη θάλασσα με ογδόντα έξη καράβια, κι όταν ανταμώθηκαν οι δυο στόλοι, άρχισαν να χτυπιούνται. [7.52.2] Ο Ευρυμέδων, που είχε τη δεξιά πτέρυγα της ναυτικής παράταξης, θέλησε να υπερφαλαγγίσει τη γραμμή των εχτρικών πολεμικών, κι άπλωσε τη δική του μάλλον κοντά στη στεριά· νίκησαν οι Συρακούσιοι και οι σύμμαχοί τους πρώτα το κέντρο της Αθηναϊκής παράταξης κι απομονώνοντάς τον κ' εκείνον στο μυχό του λιμανιού, τον σκότωσαν και κατάστρεψαν τα καράβια που τον ακολουθούσαν· ύστερα άρχισαν να κυνηγούν και όλα τ' άλλα Αθηναϊκά καράβια και να τα στριμώχνουν να πέσουν έξω στη στεριά.
[7.53.1] Βλέποντας ο Γύλιππος πως τα καράβια των εχτρών είχανε νικηθεί και σπρώχνονταν έξω από το τεχνητό λιμάνι που είχανε φτιάξει με πασσάλους και μακρυά από το στρατόπεδό τους, και θέλοντας να καταστρέψει τους Αθηναίους που έβγαιναν από τα καράβια και να διευκολύνει τους Συρακουσίους να τραβήξουν τα εχτρικά καράβια μακρυά από το μέρος της στεριάς που τους ήτανε φιλικό, έτρεξε να βοηθήσει μ' ένα μέρος του στρατού προς το στερεό δρόμο μεταξύ ακτής και βάλτου [7.53.2] κι όταν τον είδαν οι Τυρρηνοί που φρουρούσαν το μέρος για τους Αθηναίους που προχωρούσε με ορμητική αταξία, έτρεξαν να υπερασπίσουν το στρατόπεδο. Έπεσαν απάνω στους πρώτους και κυνηγώντας τους τους έσπρωξαν ως μεσ' στη λίμνη που λέγεται Λυσιμέλεια. [7.53.3] Αργότερα, όταν είχε προστρέξει να ενισχύσει το Γύλιππο το μεγαλύτερο μέρος του στρατού των Συρακουσίων και των συμμάχων τους, βγήκαν κ' οι Αθηναίοι να τους αποκρούσουν, κ' επειδή φοβούνταν για τα καράβια τους, έκαναν σκληρή μάχη ενάντιά τους, κι αφού τους νίκησαν εκεί και σκότωσαν μερικούς στρατιώτες, έσωσαν τα περισσότερα καράβια τους και τα συγκέντρωσαν κοντά στο στρατόπεδο· αλλά οι Συρακούσιοι έπιασαν δέκα οχτώ Αθηναϊκά καράβια και σκότωσαν όλα τους τα πληρώματα. [7.53.4] Και θέλοντας να βάλουνε φωτιά στα υπόλοιπα, γέμισαν ένα παλιό φορτηγό με κληματόβεργες και δαδί (κι ο άνεμος το 'σπρωχνε από πίσω προς τους Αθηναίους), το 'ριξαν καταπάνω τους αφού άναψαν το φορτίο του. Κ' οι Αθηναίοι, τρομάζοντας μη χαθούν τα καράβια τους, βρήκαν κάποιο άλλο τέχνασμα για να το αντιμετωπίσουν, εμπόδια που έσβησαν τη φλόγα, κι έτσι, μια και δεν μπόρεσε το φορτηγό να πλησιάσει αναμμένο, γλύτωσαν απ' αυτόν τον κίντυνο.
[7.54.1] Ύστερ' απ' αυτό, έστησαν οι Συρακούσιοι τρόπαια, τόσο για τη ναυμαχία, όσο και για την προηγούμενη απομόνωση των στρατιωτών κοντά στα τείχη, όπου χάθηκαν και τα άλογα· και οι Αθηναίοι έστησαν τρόπαια για την απόκρουση του εχτρικού πεζικού από τους Τυρρηνούς, που τους είχαν σπρώξει μέσα στο βάλτο, και για τη δική τους απόκρουση με τον υπόλοιπο στρατό.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου