Το αίσθημα της μοναξιάς είναι η αίσθηση ότι έχετε λιγότερες κοινωνικές επαφές με τους άλλους ανθρώπους απ’ όσο θα θέλατε και δεν είναι το ίδιο με το ποσοστό των κοινωνικών επαφών σας. Υπάρχουν ορισμένοι άνθρωποι, όμως, που δεν συναναστρέφονται συχνά με τους άλλους και αυτό δεν τους ενοχλεί, οπότε δεν νιώθουν μόνοι. Κάποιοι άλλοι μπορεί να περνούν πολύ χρόνο με τους άλλους, αλλά να επιθυμούν ακόμα περισσότερες κοινωνικές επαφές.

Το αίσθημα της μοναξιάς γενικώς συνδέεται με την κακή ψυχική και σωματική υγεία και μια έρευνα σ’ αυτόν τον τομέα επικεντρώθηκε ειδικά στη σχέση ανάμεσα στη μοναξιά και τον ύπνο. Υπάρχουν πολλά αλληλένδετα ερωτήματα: το αίσθημα της μοναξιάς σχετίζεται με την ποιότητα του ύπνου; Ποιές πτυχές του ύπνου σχετίζονται με τη μοναξιά; Η μοναξιά προκαλεί προβλήματα στον ύπνο ή μήπως οι δυσκολίες στον ύπνο οδηγούν σε συναισθήματα μοναξιάς;

ΑΥΤΑ ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ, ΚΑΘΩΣ Ο ΚΑΚΟΣ ΥΠΝΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΕΙ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΔΥΣΦΟΡΙΑ.

Το συγκεκριμένο θέμα διερευνήθηκε σε ένα άρθρο από τους Melanie Hom, Caol Chu, Megan Rogers και Thomas Joiner στο περιοδικό Clinical Psychological Science (τεύχος Σεπτεμβρίου 2020). Οι συγγραφείς πραγματοποίησαν μια μετα-ανάλυση σε μελέτες που συσχετίζουν την ποιότητα του ύπνου με το συναίσθημα της μοναξιάς. Στη μετα-ανάλυση εξετάζονται πολλές δημοσιευμένες μελέτες με σκοπό να κατανοηθεί το συνολικό μοτίβο των αποτελεσμάτων.

Οι ερευνητές βρήκαν 84 μελέτες που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν στην ανάλυση στην οποία εξετάστηκαν πάνω από 200.000 άτομα. Στις περισσότερες από αυτές τις μελέτες τα άτομα εξετάστηκαν μόνο μία φορά, αλλά ένας μικρός αριθμός μελετών χρησιμοποίησε διαμήκη σχεδιασμό, στον οποίο τα ίδια άτομα παρακολουθούνταν κατά τη διάρκεια του χρόνου.

Συνολικά, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσο περισσότερες δυσκολίες έχουν οι άνθρωποι στον ύπνο, τόσο υψηλότερο είναι το επίπεδο της μοναξιάς που νιώθουν. Αυτός ο συσχετισμός ισχύει περισσότερο για την αϋπνία παρά για άλλα προβλήματα ύπνου, όπως για παράδειγμα οι εφιάλτες. Επιπλέον, όσο περισσότερη μοναξιά ένιωθαν, τόσο λιγότερο αποτελεσματικός θεωρούν ότι ήταν ο ύπνος τους.

Τα παραπάνω αποτελέσματα αποτελούν συσχετισμούς, επομένως είναι δύσκολο να προσδιοριστεί το αν η μοναξιά προκαλεί δυσκολίες στον ύπνο ή το αντίστροφο.

Οι διαμήκεις μελέτες που γίνονται με την πάροδο του χρόνου μας βοηθούν, διότι είμαστε σε θέση να παρατηρήσουμε αν οι δυσκολίες στον ύπνο που προκύπτουν κάποια στιγμή μπορούν να προβλέψουν την ύπαρξη συναισθημάτων μοναξιάς αργότερα, αλλά και το αν η ύπαρξη μοναξιάς πρωτύτερα μπορεί να προβλέψει τα μετέπειτα προβλήματα ύπνου. Έχει ενδιαφέρον το γεγονός ότι η ύπαρξη προβλημάτων στον ύπνο «προοικονομεί» την εμφάνιση συναισθημάτων μοναξιάς αργότερα, ενώ η μοναξιά «προοικονομεί» τις μετέπειτα δυσκολίες στον ύπνο. Ωστόσο, η σύνδεση ανάμεσα στις δυσκολίες στον ύπνο που προϋπήρχαν και της μοναξιάς που εμφανίστηκε πιο μετά ήταν σε γενικές γραμμές ισχυρότερη από εκείνη ανάμεσα στη μοναξιά που προϋπήρχε και τα μετέπειτα προβλήματα στον ύπνο. Αυτό το μοτίβο υποδηλώνει ότι υπάρχει ένας φαύλος κύκλος, στον οποίο ο κακός ύπνος αυξάνει το συναίσθημα της μοναξιάς, γεγονός που με τη σειρά του αυξάνει τα προβλήματα στον ύπνο.

Αν ανήκετε στους ανθρώπους που δυσκολεύονται να κοιμηθούν, να ξέρετε ότι ο κακός ύπνος μειώνει γενικά την ψυχική σας ανθεκτικότητα. Μεταξύ άλλων, ίσως σας δυσκολέψει να εκτιμήσετε τις κοινωνικές επαφές που έχετε. Ακόμη, αν αντιμετωπίζετε προβλήματα με τον ύπνο σας, δοκιμάστε να αφιερώσετε λίγο περισσότερο χρόνο στους φίλους και τα αγαπημένα σας πρόσωπα. Αυτή η επιπλέον κοινωνική επαφή είναι πιθανό να έχει θετικό αντίκτυπο στον ύπνο σας μελλοντικά.