Tι είναι αυτό που μας σπρώχνει ν’ αλλάξουμε;

Είναι γνωστό ότι αλλάζουμε όταν μας συμβαίνουν κομβικά πράγματα στη ζωή μας, ίσως και κάπως άβολα ή δυσάρεστα ως προς το αντίκτυπό τους κι όχι όταν βαίνουν όλα καλώς. Επιπλέον, μια άσχημη εμπειρία της ζωής μας μένει χαραγμένη στη μνήμη για καιρό σε αντίθεση με τις όμορφες ή ουδέτερες στιγμές που πιο εύκολα ξεθωριάζουν. Δεν είναι ότι είμαστε αχάριστοι και δεν εκτιμάμε ή κρατάμε τα όμορφα της ζωής. Το θέμα είναι πολύ πιο περίπλοκο. 

Φαντάσου να περπατάς για να πας στη δουλεία σου. Μια μέρα βλέπεις ένα ανθισμένο δέντρο, το κοιτάς και το θαυμάζεις, όμως μέχρι την επόμενη μέρα το ξεχνάς κι έτσι κάθε φορά που περνάς από εκεί ούτε που το προσέχεις. Μια μέρα όμως πέφτεις και χτυπάς κάτω από εκείνο το δέντρο. Από τότε, όποτε περνάς από εκεί θυμάσαι ότι σ’ εκείνο το σημείο έπεσες και προσέχεις να μην ξανά χτυπήσεις, ενώ δε θυμάσαι την ομορφιά του δέντρου. Γιατί; Γιατί ο άνθρωπος έμαθε από την αρχαιότητα να έχει δυνατό το αίσθημα της επιβίωσης. Έτσι, όποτε βρεθεί μπροστά σε κάποιο κίνδυνο ή κάτι στενάχωρο κινητοποιείται προσπαθώντας έστω κι υποσυνείδητα να προστατευτεί.

Τα αρνητικά συναισθήματα μας αλλάζουν. Οι τύψεις, οι ενοχές, ο φόβος, η στεναχώρια και η ντροπή, μπορούν να μας κάνουν να κλονιστούμε. Βλέποντας το πιο πάνω παράδειγμα, κάθε φορά που περνάμε κάτω από το δέντρο, δεν το πλησιάζουμε από φόβο μη χτυπήσουμε πάλι. Επίσης, τα αρνητικά συναισθήματα είναι ικανά να είναι απολύτως χρήσιμα για την εξέλιξή μας, αφού μπορούν να αυξήσουν το αίσθημα αυτογνωσίας που έχουμε, προσπαθώντας να αλλάξουμε συμπεριφορές μας και θέσφατα που μας έφεραν σε δύσκολες καταστάσεις. Για παράδειγμα, γινόμαστε πιο μελετηροί εάν φοβόμαστε μη κοπούμε πάλι σε μάθημα, είμαστε πιο ειλικρινείς στις σχέσεις μας για να μην πληγώνουμε ούτε να μας πληγώνουν, είμαστε πιο δημιουργικοί και τυπικοί στη δουλειά μας για να μην έχουμε προβλήματα με τον εργοδότη μας κλπ. Κάποιες φορές, μάλιστα, δεν έχουμε επιλογή. Δε μας συμφέρει να μην αλλάξουμε λοιπόν.

Ο άνθρωπος δεν είναι αμετάβλητος, όμως κρατάει βάσεις από το παρελθόν του και ζει ακόμα με το υποσυνείδητο ένστικτο που κληρονόμησε από τους προγόνους του. Το ερώτημα που γεννάται εδώ είναι το γιατί κάποιοι άνθρωποι αλλάζουν ριζικά και κάποιοι αλλάζουν παροδικά με μια ρευστότητα και μετά επιστρέφουν πάλι στις παλιές τους συμπεριφορές; Δεν είναι ότι ξεχνάνε τον κίνδυνο και τις επιπτώσεις των παλιών τους συμπεριφορών στη ζωή τους. Ούτε ότι έβαλαν για λίγο μια μάσκα. Κάποιοι άνθρωποι χρειάζονται ένα ισχυρό σοκ για να αλλάξουν για πάντα γιατί οι αρχές ή συνήθειές τους είναι βαθιά χαραγμένες στο πίσω μέρος του μυαλού τους. Θέλει κόπο για να αλλάξεις συμπεριφορά που κρατάς μιας ζωή κι όσο και να το θέλουμε, πολλές φορές κάνουμε βήματα πίσω κι είναι φυσιολογικό αυτό. Επιπλέον, η αλλαγή της συμπεριφοράς μας, μάς φέρνει αντιμέτωπους με μια νέα πραγματικότητα που είναι δύσκολο να την αποδεχτούμε, όσο θετική κι αν είναι.

Ας δώσουμε χρόνο στον εαυτό μας να αλλάξουμε κι ας μην προσπαθούμε να το καταφέρουμε σε μια μέρα. Ας μη φοβόμαστε να ξεπεράσουμε τα όριά μας και να φτιάξουμε την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας ζώντας τη ζωή μας στο full. Κάθε φορά λοιπόν που θα σου τύχει κάτι άσχημο, να ρωτάς τον εαυτό σου πώς αυτό θα σε κάνει καλύτερο άνθρωπο. Κι έτσι, σχεδόν αβίαστα, θα το δεις να συμβαίνει.