Περί του πολιτικώς σκέπτεσθαι

Ιδεολογία και πολιτικός ωφελιμισμός

Όπως μας παραδίδεται, ο Κάτων στην αρχαία Ρώμη τελείωνε τις αγορεύσεις του στη Σύγκλητο με την εξής ρήση: «Ceterum censeo Carthaginem esse delendam= επί πλέον πιστεύω ότι η Καρχηδόνα πρέπει να καταστραφεί». Εν όψει της επερχόμενης, με ταχύτητα φωτός και χωρίς επιστροφή, ολοσχερούς κατάρρευσης της σημερινής Ελλάδας, η ως άνω ρήση αναβιώνει, εντός και εκτός ελληνικής «Συγκλήτου …», ως ανεστραμμένη ιδεολογία. Συγκεκριμένα: οι εγχώριοι αρχιτέκτονες αυτού του ολέθρου, αυτού του διαρκούς εγκλήματος σε βάρος της Ελλάδας –μεταπολιτευτικοί «δημοκράτες», αδίστακτοι τραπεζορήτορες της προδομένης γεννάς της μεταπολίτευσης και νυν ανάλγητοι διαχειριστές της εξουσίας, μαζί και όλα τα στηρίγματά τους– τονίζουν με αλαζονεία αλλά συγχρόνως και με νηπιακό λογισμό: «επί πλέον πιστεύω ότι η Καρχηδόνα, ήγουν η Ελλάδα, για να μην καταστραφεί πρέπει να καταστραφεί», με άλλα λόγια, μας λένε ότι, για να μην καταστραφεί η Ελλάδα, πρέπει να ολοκληρώσουν το έργο της καταστροφής, που για αυτούς είναι συγκαλυμμένο με το ιδεολόγημα του σωτήριου.

Πού στηρίζονται; Μεταξύ άλλων:

α) σε μια ανεστραμμένη ιδεολογία, την οποία φρόντισαν επιμελώς να ανατροφοδοτούν από τη μεταπολίτευση και εντεύθεν με νέα, ανάλογα με την περίσταση, σκοταδιστικά συνθήματα και να την διαμεσολαβούν, πότε συναινετικά, πότε βίαια, στην ευρεία μάζα·

β) σε έναν πολυδαίδαλο μηχανισμό, μέσα στον οποίο ανατράφηκαν παλαιότερα και ουκ ολίγοι «διανοούμενοι» που σήμερα παρουσιάζονται ως διαμαρτυρόμενοι «μαχητές». Διανοούμενος με αυθεντική σκέψη, που δεν κινείται ωφελιμιστικά, δεν έχει ανάγκη να υπηρετεί δουλικά τα εκάστοτε εξουσιαστικά σχήματα· τα υπηρετεί μόνο, όταν είναι φτηνός και αισχρός προπαγανδιστής είτε με «αριστερό» μανδύα είτε με όποιον παρόμοιο. Το κενό που παρατηρείται, τη μια ή την άλλη στιγμή σε ιδέες, δεν μπορεί να υποκατασταθεί από εγκεφαλικά ιδεολογήματα. Ο Μαρξ το αποσαφηνίζει με περισσή πειστικότητα στο βιβλίο του Η γερμανική ιδεολογία.

γ) Στην πολιτική-ιδεολογική εξαπάτηση των μαζών, στην παραπλάνησή τους από αστόχαστες θεωρίες και από ηθικοπλαστικές συμμορφώσεις.

δ) Στην αμφίβολη ποιότητα των αστικών, αλλά και εργατικών στρωμάτων με μια εξίσου αμφίβολη ποιότητα της κομματικής και πολιτικής τους έκφρασης.

Τι συμβαίνει στ’ αλήθεια εδώ; Μόνιμα και σταθερά επικαλύπτεται η πραγματική κατάσταση, την οποία εδώ, για τις ανάγκες του υπό πραγμάτευση θέματος, οριοθετούμε από την μεταπολίτευση και μέχρι σήμερα σε επίπεδο κυρίως ιδεολογίας και πολιτικών πρακτικών. Ο πραγματικός χαρακτήρας της μεταπολιτευτικής κατάστασης μπορεί, έτσι αδρά, να προσδιοριστεί ως φθίνουσα ιστορική πορεία του έθνους· και τούτο όχι γιατί η προδικτατορική ή δικτατορική περίοδος απηχούσε κάποια ζηλευτή ευδαιμονία για τον λαό μας, αλλά επειδή η μεταδικτατορική περίοδος εξέθρεψε την πιο ολοκληρωτική κατάφαση των φενακισμένων συνειδήσεων και της ψευδούς ιδεολογίας. Όσο πιο ολοκληρωτική είναι αυτή η κατάφαση, τόσο πιο αμβλυμμένες παρουσιάζονται οι αναγκαίες ταξικές και κοινωνικές αντιθέσεις, με αποτέλεσμα η τωρινή κοινωνία μας να έχει μετατραπεί σε ένα ένδοξο κενοτάφιο προς τιμήν εκείνων των πτωμάτων που δεν θάφτηκαν ποτέ. Σε ανύποπτο χρόνο, ο Π. Κονδύλης σημείωνε πολύ εύστοχα για το κενοτάφιο τούτο:

«στη γαλάζια μας χώρα η φαιδρότητα και ο καρνάβαλος έχουν φτάσει στο κατακόρυφο. Ποτέ άλλοτε οι ανερμάτιστοι κι αμαθείς διανοούμενοι δεν είχαν τόση αυτοπεποίθηση, αλλά και τόση προβολή (στις εφημερίδες έχουν πάντως κυριαρχήσει απόλυτα, δίνοντας έτσι μιαν εντελώς πλασματική εικόνα για τον χαρακτήρα της κοινής γνώμης …). Διαβάζοντας τα άρθρα που γράφουν οι ίδιοι ή οι ομοϊδεάτες τους νομίζουν ότι η χώρα βρίσκεται σε «προοδευτική πορεία» (τυπικός πνευματικός αυνανισμός), (περ. Σημειώσεις 53 / 2000, σ. 43).

Ποια είναι τα βασικά γνωρίσματα της παραμορφωμένης πραγματικότητας που ναρκοθετεί την επιβίωση και αυτού τούτου του έθνους;

 1. Η κατάπτωση της πολιτικής και των πολιτικών: ενδιαφέρονται μόνο για τη νομή της εξουσίας με γνώμονα τον δικό τους πλουτισμό· και για να συγκαλύπτουν αυτούς τους μύχιους πόθους τους υπερθεματίζουν, ιδεολογικά, υπέρ μιας αφηρημένης υπεράσπισης των λαϊκών συμφερόντων. Στην πράξη συγκροτούν ένα πελατειακό σύστημα με αμφίδρομη εξάρτηση κομματικού-πολιτικού στελέχους και ψηφοφόρου και μέσα από ένα κλειστό σύστημα υπόγειων συναλλαγών παραδίδουν τις μάζες στην φρενίτιδα του παρασιτικού καταναλωτισμού.

2. Η καθίδρυση μιας αντίστοιχης κενόδοξης ιδεολογίας που εκτρέφει τους κατά περίπτωση γιάπηδες με το απαραίτητο συμπλήρωμά τους, τους μανδαρίνους συνδικαλιστές, και ως συνέχεια τους άσκεπτους οπαδούς-φιλάθλους της πολιτικής. Πρόκειται, κατά Χέγκελ, για τον κύκλο των κύκλων.

3. Η οικοδόμηση μιας μαζικής δημοκρατίας, η οποία φαινομενικά ομιλεί τη γλώσσα της ελευθερίας του λαού σε όλα τα επίπεδα ζωής, στην πράξη όμως εργάζεται για μια τέτοια ολοκληρωτική επιβολή πάνω του, για μια τέτοια αποβλάκωσή του, ώστε αυτή να κατορθώνει να υπονομεύει την ιστορική του ύπαρξη, να αλλοιώνει τη γλώσσα του, να του αφαιρεί κάθε πνευματική ικμάδα και να τον μετατρέπει σε άβουλο συμμέτοχο στη νομιμοποίηση της εξαθλίωσής του. Έτσι γίνεται νόμος του κράτους η κατάπτωση των ανθρώπων: ave Caesar, morituri te salutant = χαίρε Καίσαρ, οι μελλοθάνατοι σε χαιρετούν.