Δευτέρα 21 Απριλίου 2025

Γεώργιου Παπαδόπουλου: η απολογία του προς το δικαστήριο

Κύριε Πρόεδρε, Κύριοι Εφέται.

Δεν αποδέχομαι την θέσιν του κατηγορουμένου και εν συνεπεία προς αυτό το οποίον έταξα εις τον εαυτόν μου, αφού εξετέθην από απεινή διωγμόν με βάσιν νομοθέτημα αναδρομικής ισχύος, δεν θα έπρεπε να απολογηθώ.

Επειδή όμως το αντικείμενον της παρούσης δίκης είναι η έρευνα των συνθηκών της απωλείας ζωής συνανθρώπων μας και του τραυματισμού συνανθρώπων μας, είμαι υποχρεωμένος σήμερα να αναφερθώ προς το δικαστήριόν σας, όχι επί τω σκοπώ να αποσείσω την αποδιδομένην κατηγορίαν, αλλά επί τω σκοπώ να θέσω εις την διάθεσίν σας ορισμένας σκέψεις μου οι οποίες ενδεχομένως θα σας βοηθήσουν εις το να αχθήτε εις δικαιωτέραν κατά την άποψίν μου κρίσιν.

Θα αρχίσω την αναφοράν μου αντικρύζοντας δεδομένα τινά εις το κυριαρχήσαν κατά τας ημέρας των γεγονότων σύνθημα: ψωμί, παιδεία, ελευθερία, και θα τελειώσω με την αναφορά επίσης εις ένα άλλο σύνθημα της συγκεντρώσεως, το οποίον έχει άμεσον σχέσιν με το άτομόν μου, δηλαδή, με το σύνθημα θάνατος εις τον Παπαδόπουλο.

Κύριοι Δικασταί μην ανησυχήσετε, δεν πρόκειται να θίξω ουδέναν, δεν πρόκειται να αναφερθώ ευθέως ως αντιμετωπίζων θέσεις μου ως πολιτικάς θέσεις ή άλλας πολιτικάς θέσεις, δεν πρόκειται πολύ περισσότερον να προσθέσω προβλήματα εις τα τόσα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι υπευθύνως διαχειριζόμενοι τας τύχας της χώρας μας σήμερον.

Επομένως βέβαιοι όντες, ότι δεν θα πράξω τούτο, σας καλώ να μην ανησυχήσετε εξʼ υπʼ αρχής.

Δεν ξέρω τι άλλο κακόν ή καλόν έπραξεν η Επανάστασις κατά την διαδρομήν της από την ζωήν της χώρας, είμαι υποχρεωμένος όμως σήμερον να αναφέρω ενώπιόν σας δείγματα τινά της προσπαθείας την οποίαν αναλάβομεν εν συνειδήσει ότι προσφέραμε κάποιας μορφής έργον εις τον τόπον.

Ως προς το ψωμί, την οικονομίαν, παραλάβαμεν το εθνικόν εισόδημα εις τα 565 δολλάρια, και παραδώσαμε την διαχείρισιν της εξουσίας όταν ανετράπημεν εις 1.100.

Παραλάβαμεν τον προϋπολογισμόν της χώρας εις το ύψος των 29 δισεκατομμυρίων και παραδώσαμεν την αρχήν, με τον προϋπολογισμόν της χώρας εις 109 δισεκατομμύρια.

Παραλάβαμεν το συναλλαγματικόν απόθεμα της χώρας εις τα 200 εκατομμύρια δολλάρια και το παραδώσαμεν εις τον ένα δισεκατομμύριον πεντήκοντα εκατομμύρια δολλάρια.

Θα είχα την δυνατότητα να δώσω και άλλα τινά στοιχεία εις ό,τι αφορά την οικονομικήν ανάπτυξιν την οποίαν επέτυχεν η “επάρατος τυραννία με την αλλοπρόσαλον πολιτικήν εις τον οικονομικόν τομέα, την οποίαν ηκολούθησεν”, κατά τους χαρακτηρισμούς οι οποίοι δίδονται σήμερον εις ότι αφορά την προσπάθειάν μας.

Δεν το πράττω, διότι δεν νομίζω ότι χρειάζεται διά τον Ελληνικόν λαόν και υμάς, διότι το γνωρίζετε, δεν το πράττω ακόμη διά να μην θεωρηθή ότι εκμεταλλεύομαι μετά δεκαέξ μήνας σιωπής το βήμα τούτο ίνα πολιτικολογήσω, αναφερόμενος προς το σεβαστόν δικαστήριόν σας.

Παιδεία! Δύο δισεκατομμύρια τετρακόσια εκατομμύρια ήσαν αι δαπάναι του προϋπολογισμού υπέρ της παιδείας όταν αναλάβομεν την αρχήν. Και παραδώσαμεν κονδύλιον εγγεγραμμένον εις τον προϋπολογισμόν ύψους 15 δισεκατομμυρίων.

Εξακόσιες είκοσι επτά ήσαν αι θέσεις των λειτουργών της ανωτάτης παιδείας, διότι δεν θα αναφερθώ εις την γενικήν, και ανεπτύξαμεν τας καθηγητικάς έδρας εις τον αριθμόν των εννεακοσίων εβδομήκοντα περίπου.

Δύο χιλιάδες εξακόσιοι ήσαν οι προβλεπόμενοι βοηθοί Καθηγητών, ως βοηθητικόν εκπαιδευτικόν προσωπικόν εις τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας, και όταν παραδώσαμεν την αρχήν αι νομοθετημέναι θέσεις ανήρχοντο εις έξι χιλιάδας επτακοσίας, εάν δεν με απατά η μνήμη, εξ αυτών δε είχε κατορθωθεί να συμπληρωθούν περί τας τέσσερεις χιλιάδας οκτακοσίας.

Εδιπλασιάσαμε τας δυναμένας να προσφερθώσι υπηρεσίας εκ μέρους των φοιτητικών λεσχών, εβελτιώσαμε το φοιτητικόν συσσίτιον. Εχορηγήσαμεν τα φοιτητικά δάνεια.

Εχορηγήσαμε δωρεάν τα συγγράματα προς τους φοιτητάς. Εν πάση δε περιπτώσει ολοκληρώσαμε την έννοιαν εις την πραγματικήν μορφήν της δωρεάν παιδείας εις τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Ταύτα μόνον εν αντιπαραθέσει προς το τμήμα του συνθήματος παιδεία.

Και έρχομαι εις το τμήμα το αναφερόμενον, εις το τμήμα Ελευθερία. Βεβαίως κύριοι δικασταί επρόκειτο κατά την πολιτολογίαν περί δικτατορικού καθεστώτος. Είχαν ανασταλεί αι πολιτικαί ελευθερίαι του Ελληνικού Λαού.

Κατά συνείδησιν δεν υπήρξα ουδ’ επί στιγμήν κατά την διαδρομήν της μέχρι αυτής της στιγμής ζωής μου κατά τας αντιλήψεις μου τύραννος ή τυραννικός.

Ουδέποτε επίστεψα ως πολίτευμα την τυραννίαν. Εάν θέλετε δε εις την ενάσκησιν των καθηκόντων μου, ασκών την εξουσίαν, ουδεμίαν στιγμήν επολιτεύθην εις τον χώρον που εκινούμην με διαδικασίες άλλες από τις διαδικασίες του διαλόγου της Δημοκρατίας.

Αποκλειστικός σκοπός μου υπήρξε η ταχυτέρα επαναφορά της εξουσίας εις χείρας του κυριάρχου λαού. Δεν με εβοήθησε ουδείς, διότι ουδείς επίστευεν μόνον ως σκοπόν την αποκατάστασιν της Δημοκρατίας. Ομίλουν περί Δημοκρατίας, αλλά εις την ουσίαν επεθύμουν την Δημοκρατίαν η οποία θα ήρχετο ως τιμητής μίας παρενθέσεως παρεισάκτων εις τον πολιτικόν βίον, οι οποίοι είχαν την ατυχίαν να επιτύχουν εις την προσφορά υπηρεσιών προς την χώραν. Και εν τούτω τω λόγω ουδείς εβοήθησεν διά την ταχείαν αποκατάστασιν της Δημοκρατίας.

Παρά ταύτα εις κάποιο σημείον απεφασίσθη η κίνησις προς την ομαλοποίησιν.

Συνετάχθη ένα Σύνταγμα και επεκυρώθη δι’ ενός δημοψηφίσματος το οποίον εύχομαι να είναι το προτελευταίον εις την χώραν ταύτην από την σειράν όλων των ψηφοφοριών που εχαρακτηρίσθη ως νόθον. Λέγω δε το προτελευταίον διότι και η εγκυρότης ως προς την έκφρασιν της συνεπείας του αποτελέσματος προς την πραγματικότητα έχει αρχίσει να διαμφισβητείται και δια το περυσινόν Δημοψήφισμα.

Εν πάσει περιπτώσει με βάσιν εκείνο το Σύνταγμα εκινούμεθα προς ομαλοποίησιν.

Ποίο ήτο το Σύνταγμα εκείνο; Με το αδελφόν του, του 1968, ήτο το Σύνταγμα το οποίον πρώτο προέβλεπε προστασία και των κοινωνικών δικαιωμάτων του ατόμου. Ήταν το Σύνταγμα εκείνο το οποίον προέβλεπε και επέβαλε την λειτουργίαν της Δημοκρατίας μέσω πράγματι οργανωμένων κατά δημοκρατικόν τρόπον, κομμάτων. Ήτο το Σύνταγμα εκείνον το οποίον προέβλεπε την χρηματοδότησιν των εκλογικών αγώνων των κομμάτων από το κράτος ίνα επιβληθή κάποτε, επί τέλους εις τον τόπον αυτόν η πραγματική Δημοκρατία. Η Δημοκρατία η οποία θα έχει τους ασκούντας την πολτικήν εξουσίαν, αδεσμεύτους από το κεφάλαιον το οποίον χρηματοδοτεί εκάστοτε τους εκλογικούς αγώνας των.

Ήτο το Σύνταγμα εκείνο το οποίον προέβλεπε υπερτροφικάς λειτουργίας και εξουσίας εις τον προβλεπόμενον Ανώτατον Άρχοντα, Πρόεδρον της Δημοκρατίας. Διερωτήθη όμως κανείς διατί ετέθηκαν αυταί αι υπερτροφικαί εξουσίαι εις χείρας του Ανωτάτου Άρχοντος; Διερωτήθη κανείς πως θα έπρεπε να περάσωμεν το φράγμα, από την Δικτατορίαν εις την ομαλότητα;

Διερωτήθη κανείς ποίαι ήσαν αι διαδικασίαι αι οποίαι απητούντο διά να επανέλθουν οι Στρατιώται και τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων εις τον Στρατώνα από την ανάμιξιν εις οίαν έκτασιν την είχον κατ’ εκείνην την περίοδον;

Διερωτήθη κανείς ποίον πρόβλημα ευθύνης τεράστιον αντιμετώπιζεν ο υποφαινόμενος; Προσέτρεξε κανείς εις τον να τον ακούση και να του προσφέρη την συμβουλήν του διά να επανέλθη επί τέλους εις τον τόπον αυτόν η Δημοκρατία;

Καλώ κύριοι, από αυτής της θέσεως, αυτήν την στιγμήν παρακαλώντας, τον προτελευταίον πρωθυπουργόν μου κ. Μαρκεζίνην, να ανακοινώση εις τον Τύπον, την συμφωνίαν εις την οποίαν είχομεν προέλθη, επί της Αναθεωρήσεως του Συντάγματος και την οποίαν με τας δεσμεύσεις που είχαμε αποδεχθεί πρέπει να είχε κοινοποιήση εις τους πολιτικούς Αρχηγούς οι οποίοι τότε διερωτώντο, εάν θα έπρεπε να βοηθήσουν εις την ομαλοποίησιν συνεργαζόμενοι εις τας προκηρυχθησομένας εκλογάς.

Είμαι βέβαιος ότι (=εάν) το περίγραμμα τουλάχιστον μαζί με την διαβεβαίωσίν του ότι επρόκειτο να αναθεωρηθούν από την Βουλήν η οποία επρόκειτο να εκλεγή και η οποία θα ήτο Αναθεωρητική, αι διατάξεις με τας υπερτροφικάς υπερεξουσίας του Προέδρου, είχε τεθεί υπ’ όψιν των πολιτικών Αρχηγών, (=δεν) θα έπρεπε να έχουν λόγον να αντιδρούν εις την προσπάθειαν η οποία είχε αναληφθεί.

Εν πάσει περιπτώσει και εις αυτό απέτυχα. Και φοβάμαι, παρ ότι εύχομαι να μην επιβεβαιωθή, ότι η αποτυχία μου εκείνη εκόστισε και δεν θα θελήσω να κάνω τον προφήτη, προφητεύοντας ότι θα κοστίση και μελλοντικώς εις τον τόπον αυτόν.

Προς τους φοιτητάς προσέφερα, εις τον τομέα Ελευθερία αναφέρομαι, να έχουν την ευκαιρίαν να είναι οι πρώτοι οι οποίοι θα εκφράσουν την ελευθέρα βούλησίν τους κατά τας φοιτητικάς εκλογάς ανακοινώσας αποδοχήν κανονικών ελευθέρων αρχαιρεσιών εις τους φοιτητικούς συλλόγους.

Παρά ταύτα εφθάσαμε εις τα θλιβερά γεγονότα της περιόδου εκείνης κάτω από το σύνθημα, ψωμί, παιδεία, ελευθερία. Ποία πρέπει να θεωρηθή κύριοι Δικασταί η μορφή των εκδηλώσεων εκείνων;

Είναι αγνή, είναι άδολη, είναι άμετρη εις τας τάσεις για να μην πω εις την λατρείαν την οποίαν έχουν οι νέοι προς την ελευθερίαν. Γι' αυτό και παντού ανά την γήν χρησιμοποιούνται ως η ζύμη επάνω εις την οποία πλάθονται όλαι αι εξεγέρσεις, τη χρησιμοποιήσει αυτής της τάσεως των νέων από την αγάπην τους προς την ελευθερίαν.

Με αίτιον δήθεν, την αναβολήν των φοιτητικών εκλογών, παγιδεύεται μία μάζα νέων φοιτητών εις το Πολυτεχνείο κατά την 14ην του μηνός. Δεν ανησυχώ, διότι δεν πιστεύω ότι τα αστικά μεν κόμματα χωρίς καμμίαν υποδομήν οργανώσεως είναι δυνατόν να εξωθήσουν την αθώαν αυτήν συγκέντρωσιν εις επανάστασιν, γνωρίζω δε ότι αι Μαρξιστικαί αναρχικαί οργανώσεις και πολυπληθείς κατά τα μέλη των δεν είναι, αλλά και δεν συνηθίζουν να άγονται εις αγώνας εξεγέρσεως εάν δεν εξασφαλίσουν την μετωπικήν εκδήλωσιν μετά των λοιπών κοινωνικών ομάδων άλλου προσανατολισμού από τους ιδικούς των προσανατολισμούς.

Σφάλων εις την εκτίμησίν μου κατά την Πέμπτην, διότι οι τότε εις την “αντίστασιν” κατά της Επαναστάσεως, αναπτύσσοντες την δραστηριότητά τους πολιτικοί, αποπειρώνται την εκμετάλλευσιν αυτής της εκδηλώσεως των φοιτητών, κινητοποιούν μάζας και αρχίζουν να δημιουργούν το περιβάλλον.

Δημιουργούνται αι συνθήκαι διά τους αναρχικούς, αι συνθήκαι εκμεταλλεύσεως της συγκεντρώσεως. Και βεβαίως δεν την χάνουν. Προστρέχουν, προσφέρουν τας υπηρεσίας των, προσφέρουν την οργανωμένην δύναμίν των από του ραδιοφωνικού σταθμού και τας υπηρεσίας κατευθύνσεως της συγκεντρώσεως και αναπτύσσουν από της Παρασκευής το πρωί σε έναν αγώνα διελκυστίνδος μεταξύ των αθώων φοιτητών και αυτών, τον αγώνα τους διά την εξασφάλισιν της κυριαρχίας επί της συγκεντρώσεως. Και φθάνωμεν την Παρασκευήν το μεσημέρι με την περίφημον Συντονιστικήν Επιτροπήν, την αθώα ως ενεφανίσθη ενώπιόν σας, κατευθύνουσα με μάζα τους εγκλείστους και με στρατιάν τους περί το Πολυτεχνείον, εις την εκδήλωσιν της αναρχίας.

Θα με ερωτήσετε κύριοι Δικασταί: Είναι πράγματι αναρχική η τάσις η οποία έχει αναπτυχθεί πλέον την Παρασκευήν το μεσημέρι εις την συγκέντρωσιν αυτήν;

Δεν θα αναφερθώ εις τα όσα και εις την αίθουσαν αυτήν ελέχθησαν από τινάς των μαρτύρων όσον αφορά την μετακίνησιν από τα συνθήματα των φοιτητών και τα συνθήματα μίας εκδηλώσεως ομάδος ατόμων αγωνιζομένων διά τας ελευθερίας των, προς τα συνθήματα τα αναρχικά. Θα αναφερθώ μόνον εις ένα σημείον.

Θα σας προκαλέσω κύριοι Δικασταί, αποσυρόμενοι εις την διάσκεψιν διά να κρίνετε επί της υποθέσεως, να αναζητήσετε τα πρακτικά και από τους παρελάσαντας ως μάρτυρες εις την δίκην αυτήν μέλη της Συντονιστικής Επιτροπής, να αναζητήσετε την ηλικίαν των.

Τι θα είδητε εκτιμώντας το στοιχείον αυτόν; Θα είδητε ότι τα 4/5 αν όχι τα 9/10 αυτών εδήλωσαν από της θέσεως αυτής ηλικίαν 32 έως προς τα κάτω 30 ετών, πράγμα που σημαίνει ότι την περίοδον εκείνην ήσαν 28 – 30 ετών. Και είναι γνωστόν τοις πάσι, εις όλον τον κόσμον κύριοι Δικασταί, ότι αυτής της ηλικίας είναι μόνον τα επαγγελματικά συνδικαλιστικά στελέχη των αναρχικών οργανώσεων.

Παραμένουν οφείλοντα έστω και ένα μάθημα πριν πάρουν το Πτυχίον, έως ότου προπαρασκευάσουν από πίσω τους τα ερχόμενα νέα στελέχη διά να τους διαδεχθούν εις την καθοδήγησιν του συνδικαλιστικού κινήματος εντός της νεολαίας. Και μόνον το στοιχείον αυτό δι’ εμέ αρκεί και δεν θα σας κουράσω αναφερόμενος και εις άλλα στοιχεία.

Και ελέχθη, ότι η εκδήλωσις εκείνη ήταν διαδήλωσις αθώων διαδηλωτών, διαδηλούντων την επιθυμίαν τους προς ανατροπήν της τυραννίας. Εάν ήτο αθώα και αν ήταν ειρηνική η εδήλωσις έχω την εντύπωσιν ότι έχετε αρκετά στοιχεία μέσω των οποίων μπορείτε να οδηγηθείτε εις ασφαλές συμπέρασμα.

Σας παρακαλώ όμως, ξαναδιαβάστε πριν κρίνετε, άλλη μια φορά τα απομαγνητοφωνημένα κείμενα των μαγνητοταινιών της Αμέσου Δράσεως. Άοπλος ελέγετο από τους μάρτυρας ο όχλος. Ενδεχομένως παρεδέχοντο τινές να εκράτουν ράβδους ή τούβλα.

Μήπως όμως κανείς από μας κύριοι Δικασταί έχει ξεχάσει ότι ο Λεμπόν καθομολογεί εις το σύγραμμα του περί όχλου, ότι δεν υπάρχει φοβερότερον όπλον από τον όχλον εις τας χείρας ικανού οχλοκράτους, ο οποίος αγώμενος καταλλήλως είναι ικανός να ανατρέψη και το ισχυρότερον φρούριον; Ποίαν βάσιν επομένως πρέπει να δώσωμεν εις την ενώπιόν σας εκτεθείσαν μορφήν της συγκεντρώσεως ως ειρηνικής διαδηλώσεως;

Προ της τοιαύτης καταστάσεως, κύριοι Δικασταί, δι’ εμέ ασκούντα την εξουσίαν νομίμως ή παρανόμως, αν θέλετε, ετέθη το ερώτημα τι πρέπει να πράξω. Και εκείνο που δεν μου επετρέπετο, διότι ουδέποτε το εσκέφθην κατά την διάρκειαν της ζωής μου, ήτο να φυγομαχήσω και να αφήσω έκθετον τον λαόν των Αθηνών εις τους στασιάσαντας ελαχίστους οχλοκράτας.

Έπρεπε να εξασφαλίσω υπέρ των πολλών το έννομον αγαθόν της δημοσίας τάξεως και δημοσίας ασφαλείας. Έπρεπε να προστατεύσω την ζωήν και τας περιουσίας των πολιτών ανεξαρτήτως πολιτικών ευθυνών, ανεξαρτήτως του αν ήμουν νόμιμος ή παράνομος και ανεξαρτήτως αν ήσκουν νομίμως ή διά της βίας την εξουσίαν.

Τούτο δε και έπραξα. Εγώ απεφάσισα την ενίσχυσιν των Αστυνομικών δυνάμεων διά τμημάτων του Στρατού: Όταν αι Αστυνομικαί δυνάμεις απώλεσαν την ικανότητα να επιβάλουν την τάξιν. Εγώ απεφάσισα την επέμβασιν διά την εκκένωσιν του Πολυτεχνείου και την εξαφάνισιν του πυρήνος της εστίας της όλης αναταραχής.

Δεν υπήρξα απάνθρωπος σε καμμία στιγμή της ζωής μου. Εσεβάστηκα πάντοτε την ανθρωπίνην ζωήν και την ανθρωπίνην αξιοπρέπειαν. Με αυτοθυσίαν θα προησπιζόμην την ζωήν του οιουδήποτε συνανθρώπου μου. Εκείνην όμως την στιγμήν είχα καθήκον, μιάς και καλώς ή κακώς ήσκον την εξουσίαν, να επιβάλω την τάξιν. Και η τάξις επιβάλλεται με νομίμως καθωριζομένας διαδικασίας. Ουδέν πέραν, ουδέν πλέον, αλλά και ουδέν έλαττον έπραξα των υπό του νόμου προβλεπομένων διαδικασιών.

Και με την βοήθειαν του Θεού δια της ασκήσεως της ψυχολογικής πιέσεως εξεκενώθη το Πολυτεχνείον χωρίς θύματα.

Ευρέθην βάσιν των πληροφοριών από της επομένης προ καταστάσεως η οποία ενεφανίζετο ως απειλούσα σοβαρότερον την Δημοσίαν Τάξιν και Δημοσίαν Ασφάλειαν. Απεφάσισα την κήρυξιν του Στρατιωτικού Νόμου. Εγώ κύριοι Δικασταί απεφάσισα την κήρυξιν του Στρατιωτικού Νόμου. Εγώ διέταξα την χρησιμοποίησιν και των Στρατιωτικών Τμημάτων εφ’ όσον απαιτείται προς βοήθειαν των Αστυνομικών διά την επιβολήν της Τάξεως και του Νόμου.

Και έρχομαι εις την μορφήν των γεγονότων τα οποία εξελίχθησαν με βάσιν την μορφήν της συγκεντρώσεως που περιέγραψα, και τας ενεργείας εις τας οποίας προέβην.

Αναζητείται εις την αίθουσαν αυτήν κύριοι Δικασταί κάποιον περίφημον σχέδιον. Το σχέδιον δια την “σφαγήν” του Πολυτεχνείου.

Για όνομα του Θεού κύριοι Δικασταί. Δεν είναι λαός δολοφόνων ο Ελληνικός Λαός. Δεν στεγάζονται εις τας Ενόπλους Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας δολοφόνοι. Δεν εκτρέφουν δολοφόνους. Θα έπρεπε είτε αυτοί να είναι δολοφόνοι διά να μπορέσω συνεργαζόμενος μαζί των εις όλους τους κόμβους της ιεραρχίας να εξυφάνω ένα σχέδιον σφαγής του Ελληνικού Λαού με βάσιν το Πολυτεχνείον, ή θα έπρεπε να έχω μαγικάς ικανότητας είτε να πρακτορεύσω τας ενεργείας των αναρχικών οργανώσεων και ρίπτοντάς τους εις εκδήλωσιν αναρχίας να προκαλέσω την σφαγήν, είτε να υποβάλω εις τα όργανα του Κράτους την δολοφονικήν προδιάθεσιν, εν αδυναμία των να αντιδράσουν εις την τοιαύτην σατανικήν διατειθεμένην υπ’ εμού δύναμιν. Και αν εγώ εχαρακτηρίσθην και από πολλούς πιστεύομαι ως σατανάς, θα πρέπει να δεχθήτε κύριοι Δικασταί ότι αυτήν την δύναμιν δεν την διαθέτω.

Αλλά και αν δεχθήτε ότι την διαθέτω, θα πρέπει να δεχθήτε ότι ο ηθικός εξοπλισμός των Ελληνοπαίδων, αλλά και ο ηθικός εξοπλισμός των στελεχών των Σωμάτων Ασφαλείας και των Ενόπλων Δυνάμεων είναι τοιούτος, ώστε να μην είναι δυνατή η οποιαδήποτε σατανική δύναμις να τους μετατρέψη εις δολοφόνους.

Ανεζητήθη από το Δικαστήριόν σας να διακριβωθή εάν εξεδώθησαν διαταγαί να εξοπλισθούν τα Στρατιωτικά Τμήματα με χειροβομβίδες. Προς θεού κύριοι Δικασταί, προς Θεού κύριοι Εισαγγελείς. Χειροβομβίδες προς τι; Να σκοτώσουμε τα Ελληνόπουλα; Είναι δυνατόν να το διανοηθή ως έχειν οιοσδήποτε άνθρωπος αναπτυχθείς εις την χώραν αυτήν οποιαδήποτε πόθησιν πάθους και μίσους και αν έχει και αν φέρει επάνω του;

Προσωπικά το αρνούμαι. Ανεζητήθη εις την αίθουσαν αυτήν η διαβεβαίωσις ενδεχομένης πληροφορίας ότι από ελικοπτέρου εβάλετο το πλήθος. Ας μου επιτραπή ο χαρακτηρισμός. Είναι κωμική κύριοι μία τοιαύτη θέσις. Και εάν διετίθετο σπείρα δολοφόνων δια να δολοφονήση τον λαόν, δεν έχει ανάγκην των πυρών από του ελικοπτέρου.

Εζητήθη η επιβεβαίωσις εδώ της πιθανής χρησιμοποιήσεως από τα κοινά όπλα των Σωμάτων Ασφαλείας και των Ενόπλων Δυνάμεων σφαιρών “ντουμ – ντουμ”. Και αφέθη ο υπαινιγμός από αξιότιμον υπερασπιστήν της Πολιτικής Αγωγής, ότι ενδεχομένως να είχαμε προμηθευτεί τέτοια βλήματα, να τα είχαμε μοιράσει εις τους κινηθέντας στρατιώτας ή αστυνομικούς, και δι’ αυτών να τους είχαμε καλέσει να φονεύσουν αποτελεσματικότερα απ’ ότι θα ηδύναντο με τα κοινά φυσίγγια τους Έλληνας. Δεν θα προσθέσω επί της θέσεως αυτής ουδέν πέραν.

Διερευνάται το ενδεχόμενον να διετάξαμεν την παραβίασιν της πύλης του Πολυτεχνείου με το άρμα, προκειμένου να συνθλίψωμεν τους όπισθεν αυτής ευρισκομένους φοιτητάς.

Δεν γνωρίζω κύριοι εάν είναι δυνατόν μίαν τοιαύτην ενέργεια να την χωρέση διανόηση ανθρώπου. Η δική μου τουλάχιστον δεν είναι δυνατόν να την χωρέση.

Ελέχθη και ενεφανίσθη από αξιότιμους μάρτυρας παρελάσαντας από του βήματος τούτου, από τινάς τραυματισθέντας ότι εν ψυχρώ επυροβολήθησαν από αστυνομικά όργανα ή από άνδρας των Ενόπλων Δυνάμεων. Να θεωρήσωμεν κύριοι ότι όλοι ήσαν ψυχοπαθείς; Είναι πάρα πολύ παράτολομον. Και αν θέλη η αξιότιμος υπεράσπισις της Πολιτικής Αγωγής, ας δεχθή ότι είμαι μόνον εγώ ο ψυχοπαθής εις τον τόπον αυτόν.

Τα Ελληνόπουλα, και τα υπηρετούντα εις τα Σώματα Ασφαλείας, και τα υπηρετούντα εις τας Ενόπλους Δυνάμεις, δεν είναι δυνατόν κύριοι να χαρακτηρισθούν ως εν ψυχρώ δολοφονούντα Έλληνες πολίτες. Τίθεται εν τοιαύτη περιπτώσει, θα μου πείτε, το ερώτημα: Τι πρέπει να συμβαίνη εν τοιαύτη περιπτώσει κύριε κατηγορούμενε; Από του βήματος τούτου μάρτυρες κατέθεσαν περί του αντιθέτου.

Κύριοι Δικασταί, οι δίκες αυτές έχοντας σχέσιν με πολιτικάς συγκρούσεις, με πολιτικάς διαφοράς, με αναφοράν εις ένα κλίμα το οποίον δημιουργείται εκ πολιτικών ανταγωνισμών, δεν θα έπρεπε να γίνωνται. Θα ήταν προτιμώτερον η Πολιτεία να θεσμοθετήση κάποιες άλλες διατάξεις, οι ίδιες πολιτικές δυνάμεις να τιμωρούν χωρίς την παρέμβασιν της Δικαιοσύνης όσους εκ των πολιτικών των αντιπάλων εκτιμήσουν ότι θα πρέπη να εξοντώσουν. Διότι ούτω θα εσώζετο τουλάχιστον η ανθρωπίνη αξιοπρέπεια από τας επιδράσεις που υφίσταται εν όψει ενός φορτισμένου κλίματος να άγεται και να παρουσιάζη μαρτυρίας αι οποίαι δεν θα είπω ότι είναι ψευδείς, αλλά δεν περιλαμβάνουν ολόκληρον την αλήθειαν.

Δεν είναι δυνατόν να δεχθούμε τα περιστατικά ως περιεγράφησαν από τους μάρτυρας κατηγορίας. Διότι αν τα δεχθούμε θα πρέπη παραλλήλως να δεχθούμε ότι όλοι οι άνδρες των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας είναι εκ προδιαθέσεως δολοφόνοι.

Σεις κύριοι Δικασταί ως ιερείς της Θέμιδος λέγεται ότι δεν μπορείτε να δικάσετε δίκην εάν δεν ακούσετε τον μύθον και των δύο πλευρών.

Σας ερωτώ όμως. Έναντι των μαρτύρων τραυματιών, έναντι των μαρτύρων των αναφερομένων εις τα περιστατικά θανατώσεων, ακόμη και έναντι των μαρτύρων των αναφερομένων εις βαναυσοτήτας, που είναι η άλλη πλευρά;

Ποία είναι η πραγματικότης; Υπήρξε διαδήλωσις; Υπήρξε πρόκλησις; Υπήρξε σύγκρουσις; Υπήρξε σύγχυσις εις τα όργανα των Ενόπλων Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας, η οποία κακώς τα έφερε εις την ανάγκην να πυροβολήσουν; Αλλά κάτω από το κράτος κάποιων συνθηκών τας οποίας δεν ήλεγχον;

Εγώ προσωπικώς κύριοι Δικασταί αρνούμαι να αποδεχθώ την αλήθειαν των περιγραφέντων αδικημάτων περί των οποίων καλείσθε να κρίνετε. Κύριοι Δικασταί δεν θα σας κουράσω αναφέροντας περισσοτέρας μου σκέψεις.

Υπήρξα ο αρχηγός της Επαναστάσεως, είμαι ενώπιόν σας ο τύραννος. Επιτρέψατέ μου να απευθυνθώ τελευτών, με μίαν επίκλησιν προς τους κυρίους εισαγγελείς και τους αξιοτίμους υπερασπιστάς της πολιτικής αγωγής.

Ποιούμαι έκκλησιν κύριοι Εισαγγελείς και κύριοι υπερασπισταί της πολιτικής αγωγής. Έκκλησιν προς τα αισθήματα σεβασμού προς την ιστορίαν του λαού αυτού.

Μην ζητήσετε να αποδοθή κατηγορία οιασδήποτε μορφής εκ προθέσεως. Μην ανακόπτετε την ιστορίαν, την φύσιν, την αρετήν αυτού του ωραίου λαού, ο οποίος έζησεν επί της υδρογείου τρεις χιλιάδες χρόνια. Είμαι ενώπιόν σας.

Εάν εκτιμάτε ότι υπάρχει κάποια πρόθεσις δι’ ό,τι διεπράχθη, αποδώσατέ την ολόκληρον εις εμέ. Ζητήσατε την ιδικήν μου καταδίκην εις θάνατον.

Χαρακτηρίσατέ με ως τον ειδεχθέστερον των εγκληματιών. Μην σπιλώσετε όμως την ιστορίαν αυτών των ανθρώπων που σαν συγκατηγορούμενοί μου καλούνται σήμερον εντός της αιθούσης να δικασθούν.

Έχουν μιαν ιστορίαν, ιστορίαν προσφοράς υπηρεσιών προς την πατρίδα μας. Είτε επί του πεδίου της τιμής, είτε επί του πεδίου της μάχης. Μην τους σπιλώσετε εις το τέρμα της ζωής τους.

Έχετε εμέ. Ζητήσατε την παράδοσιν εμού ως εξιλαστηρίου θύματος όλης αυτής της τραγικής ιστορίας. Άλλωστε διεφάνη ότι προτίθεσθε να υποστηρίξετε ότι υπήρξα παράνομος και έλαβα τα μέτρα έναντι νομίμως διεκδικούντων τας ελευθερίας των πολιτών. Ιδού το σχήμα. Εάν δεν σας φθάνουν αι προηγουμένως πραγματοποιηθείσαι ομολογίαι μου. Ζητήσατε την ιδικήν μου κεφαλήν επί πίνακι. Ζητήσατε όμως να μην αποδοθή εις τους συγκατηγορούμενούς μου πρόθεσις επί των εγκλημάτων τούτων.

Κύριοι Δικασταί. Η απόφασίς σας θα είναι ιστορικής σημασίας επί της δίκης αυτής. Είστε οι εκπρόσωποι της Δικαιοσύνης της χώρας. Δεν πρέπει να θέσετε την σφραγίδαν της ατιμώσεως επί της ζωής των ανθρώπων που κάθονται εις τα εδώλια.

Στείλατε εμέ κύριοι Δικασταί εις το απόσπασμα. Στείλατέ με δια να ηρεμήση επιτέλους αυτή η χώρα. Ας μη σπείρωμεν άλλο μίσος, άλλο πάθος εις τον τόπον αυτόν.

Φτάνει αυτό το οποίον έχει σπαρεί μέχρι της στιγμής. Το περισσότερον ίσως πνίξει τα παιδιά μας και θα είναι αργά όταν το καταλάβωμεν διά να το ξεριζώσουμε.

Σας βεβαιώ ότι θα μου προξενήσετε τιμήν και θα μου προσφέρετε υπηρεσίαν, εάν τουλάχιστον μου δώσετε την δυνατότητα να μπορώ να εμφανιστώ με μίαν παραδεκτήν από όλους υπηρεσίαν προς την Πατρίδα. Την υπηρεσίαν να κατασιγάσουν τα μίση, να κατασιγάσουν τα πάθη, να αποδοθούν άσπιλοι, αθώοι άνθρωποι, οι οποίοι ήχθησαν εις το εδώλιον του κατηγορουμένου, και ηρεμώντας αυτός ο τόπος, με αδελφωμένον περαιτέρω τον λαόν του να προχωρήση εις την αντιμετώπισιν των τόσων και τόσων αντιξοοτήτων που αντιμετωπίζει.

Είμαι ενώπιόν σας. Είμαι διατεθειμένος να συμβληθώ με το κεφάλι ψηλά εις το εκτελεστικόν απόσπασμα.

Ετελείωσα.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Ποιο ήταν το έργο των στρατιωτικών κυβερνήσεων της Επταετίας;

H ιστορία θα πρέπει να αντιμετωπίζεται χωρίς ιδεολογικές παρωπίδες, ειδικά από την στιγμή που έχουν περάσει πάνω από πέντε δεκαετίες από τα γεγονότα και η αποκάλυψη των πραγματικών συμβάντων δεν μπορεί να επηρεάσει το σήμερα που έτσι ή αλλιώς έχει διαμορφωθεί οριστικά.

Η προσέγγιση της περιόδου της δικτατορίας 1967-1974, παραμένει ιδεολογικά φορτισμένη, αλλά καλό θα είναι να δούμε τα πραγματικά γεγονότα και να τα συγκρίνουμε με άλλες περιόδους της διακυβέρνησης της χώρας, προκειμένου να εξαχθούν ορθά συμπεράσματα.

Ένας τομέας για τον οποίο έχει χυθεί πολύ μελάνι είναι το αν και ποια έργα έγιναν επί δικτατορίας, ο οποία εγκαθιδρύθηκε πριν από 58 χρόνια στην Ελλάδα με το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967.

Ας δούμε ορισμένα από αυτά:

Κατασκευή Φραγμάτων Ηλεκτροπαραγωγής

Αλιάκμονος
Καστρακίου
Πολυφύτου

Επέκτασις Θερμοηλεκτρικών Μονάδων

Ερετρίας
Πτολεμαϊδος

Κατασκευή μεγάλων Γεφυρών

Μέγδοβα
Ρυμνίου (Αλιάκμονος)
Σερβίων (Αλιάκμονος)

Κατασκευή Αεροδρομίων

Ζακύνθου
Καβάλας
Κυθήρων
Λήμνου
Μυκόνου
Πάρου
Ρόδου
Σάμου
Σκιάθου
Χίου

Αρδευτικά Έργα

Αγρινίου - Μεσολογγίου
Έβρου
Νέστου
Πηνειού Ηλείας
Σερρών

Κτίρια

Κρατικά Μέγαρα
Διοικητηρίου ΟΛΠ
Εθνικού Νομισματοκοπείου
ΕΙΡΤ
ΟΣΕ
ΟΤΕ
Πολεμικού Μουσείου
Υπουργείου Εξωτερικών

Δικαστικά Μέγαρα

Αθηνών
Θεσσαλονίκης
Ιωαννίνων
Λαρίσης
Πατρών

Επεκτάσεις Νοσοκομείων

Αντικαρκινικού
Βενιζελείου
Γενικού Κρατικού

Επέκτασις Ηλεκτροφωτισμού

Επίγειος Δορυφορικός Σταθμός Θερμοπυλών

Επέκτασις Οδικού Δικτύου

Ανδριάς Ελευθερίου Βενιζέλου σε Αθήνα και Χανιά

Δωρεάν Παιδεία και επίπεδο σπουδών:

Τα Eλληνικά Πανεπιστήμια το 1970-1974 ήταν από τα πρώτα 100 καλύτερα πανεπιστήμια στον κόσμο, ενώ το Πάντειο το 1973 ήταν στην 7η θέση παγκοσμίως σε επίπεδο μόρφωσης. Όλα τα συγγράματα ήταν δωρεάν και επίσης δωρεάν ήταν η σίτιση και διαμονή στις Πανεπιστημιουπόλεις που δημιουργήθηκαν τότε.

Ορισμένα έργα στην Παιδεία:

Έναρξις κατασκευής Πανεπιστημιουπόλεων

Αθηνών
Θεσσαλονίκης
Πατρών

Κατασκευή σχολείων σε όλα τα χωριά που υπήρχαν μικρά παιδιά, και δημιουργία σχολείων σε όποια μεγάλη πόλη χρειαζόταν.

Δωρίζονται σε 65 σχολεία της Αττικής και στην συνέχεια σε όλη την Ελλάδα προτομές του Μεγάλου Αλεξάνδρου για να τοποθετηθούν σε βάθρο σε ειδικό χώρο του κάθε σχολείου, έτσι ώστε τα παιδιά να εμπνέονται από τον Μέγα στρατηλάτη και να τον έχουν ώς πρότυπο.

Καθιέρωση, κρατικών βραβείων για τους αριστούχους του 6ταξιου Γυμνασίου και
2πλασιασμός των κονδυλίων για την παιδεία

Δίνονται η πρώτες υποτροφίες στους αριστούχους μαθητές, για μετέπειτα σπουδές.

Δίνεται Σημαντικό χρηματικό ποσό σε αριστούχους φοιτητές για την μετέπειτα επαγγελματική σταδιοδρομία

Παροχή Δωρεάν Ιατροφαρμακευτικής και Νοσοκομειακής περίθαλψης σε όλους τους φοιτητές

Χορηγήσει Σπουδαστικών Δανείων

Αύξηση της Χρηματικής αμοιβής για το ημερήσιο φοιτητικό συσσίτιο

Χορηγήσει ειδικού Κονδυλίου για την Ψυχαγωγία των φοιτητών

Παροχή 3ετούς Εξεταστικής στους Φοιτητές

Δωρεάν Χορήγηση Βιβλίων Για Όλους τους μαθητές και φοιτητές

Άμυνα

Μέχρι το 1967 ο ελληνικός προϋπολογισμός δεν είχε δαπανήσει για την αγορά πολεμικού υλικού αρκούμενες οι προδικτατορικές κυβερνήσεις στις δωρεάν αμερικανικές παραχωρήσεις μεταχειρισμένου υλικού.

Μέσα σε έξι χρόνια (1967-1973) αγοράσθηκαν 4 υποβρύχια Type 209/1100 από την Γερμανία, 4 πυραυλάκατοι La Combattante από την Γαλλία (το ελληνικό ΠΝ έγινε το πρώτο παγκοσμίως σε χρήση πυραύλων επιφανείας-επιφανείας) 40 μαχητικά αεροσκάφη F-4E, 204 AMX-30 και ισάριθμα 105 ΤΟΜΑ ΑΜΧ-10Ρ από την Γαλλία (τα μοναδικά ΤΟΜΑ που παρελήφθησαν ποτέ από τον ΕΣ. Μόνο η Ελλάδα, η Γερμανία και η Γαλλία είχαν ΤΟΜΑ), 40 μαχητικά Μιράζ F-1CG, 60 μαχητικά κρούσης A-7H Corsair αμερικανικής κατασκευής, 12 μεταφορικά αεροπλάνα C-130H, 75 ελικόπτερα εφόδου UH-1 και ΑΒ-205 από ΗΠΑ και Ιταλία, δεκάδες αντιαεροπορικά πυροβόλα L-40 Bofors κλπ. κλπ.!

Η συνολική αξία τους άνω των 3 δισ. δολ. της εποχής, τα οποία είχαν αποπληρωθεί μέχρι τα μέσα του 1974 σε ποσοστό 85%, χωρίς ούτε μία υποψία σκανδάλου και διασπάθισης του δημοσίου χρήματος.

Οικονομία

Σύμφωνα με έκθεση της ΕΟΚ του 1973 ο μέσος ετήσιος ρυθμός του ΑΕΠ της Ελλάδος την περίοδο 1969-1973 ήταν 7,8% έναντι αντιστοίχου ρυθμού της Κοινότητας 4,6%.

Χαρίστηκαν όλα τα αγροτικά δάνεια και ιδρύθηκε η νέα Αγροτική Τράπεζα.

Την περίοδο μετά την πρώτη πετρελαϊκή κρίση (73-80) η αύξηση ήταν 3,5% έναντι 2,3% της Κοινότητας. Από το 1980 όμως και μετά και για την περίοδο 1980-1986 ο ρυθμός γίνεται μικρότερος του αντίστοιχου της Κοινότητας 0,7% έναντι 1,4%. Οι ρυθμοί για το 1986 και 1987 είναι 1,3% και 0,7% αντίστοιχα, ενώ η τότε ΕΟΚ είχε περί το 2,2% ανάπτυξη. Το 1989, η χώρα ουσιαστικά πτώχευσε μετά από μία οκταετία διακυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ με το δημόσιο χρέος να δεκαπλασιάζεται σχεδόν σε σχέση με το 1980.

Η κατανάλωση

Ο μέσος ετήσιος ρυθμός αυξήσεως της εσωτερικής ζητήσεως για προϊόντα μεταποιήσεως την περίοδο 1972-'79 σε πραγματικούς όρους ήταν 6,2% έναντι 3,6% της Κοινότητας.

Η εικόνα όμως άλλαξε τελείως την επόμενη περίοδο 79-85 με πτώση του μέσου ρυθμού στο -0,6% έναντι ρυθμού 0,1% για τους 4 της Κοινότητας. Η ανάκαμψη που άρχισε το 1983 δεν ήταν ακόμη επαρκής ώστε να επιτευχθεί το επίπεδο του 1979. Στις εξωτερικές αγορές τα μερίδια της χώρας παρέμειναν σχετικά σταθερά μεταξύ των ετών 1974 και 1985.

Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το κόστος στο εσωτερικό δημιούργησαν αναμφίβολα προβλήματα στις εξαγωγές. Στην περίοδο 1970-'79 παρατηρήθηκε μια ανάπτυξη των κλάδων των υφαντικών, χημικών και μη μεταλλικών ορυκτών παρόμοια με εκείνη που χαρακτήρισε τις πρόσφατες βιομηχανοποιημένες χώρες (MICS). Μετά την κρίση του 1979-'80 οι κλάδοι των τροφίμων και των χημικών δεν επηρεάστηκαν αισθητά, ενώ δυσμενής ήταν η εξέλιξη του κλάδου των υφαντικών.

Η σχέση μεταξύ παραγωγικότητας και απασχόλησης

Την περίοδο 1972-'79 η παραγωγικότητα της εργασίας για το σύνολο της οικονομίας αυξήθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό (2,8%) λίγο μεγαλύτερο από εκείνο της Κοινότητας (2,5%). Η τάση αυτή συνεχίστηκε και μεταξύ των ετών 1979-'85 1,3% έναντι 1,4% της Κοινότητος.

Η αύξηση της παραγωγικότητος για το 1986 εκτιμάται μικρότερη από εκείνη της Κοινότητος (1,0% έναντι 1,9%) ενώ το 1987 ήταν στο -0,8% έναντι θετικού ρυθμού της Κοινότητος 1,5%

Από το 1974 και μετά οι επενδύσεις στην μεταποίηση μειώνονται. Παρατηρείται μικρή ανάκαμψη το 1979-'80 και το ποσοστό στο σύνολο των επενδύσεων το 1984-'85 ανέρχεται στο 14.5% δηλαδή στα επίπεδα του 1970.

Επιπλέον οι επενδύσεις υλοποιούνται σε παραδοσιακές βιομηχανίες όπως τροφίμων, υφαντικών, ενδύσεως, τσιμέντου κλπ. Το ποσοστό συμμετοχής των επενδύσεων σε παραδοσιακούς κλάδους μειώνονταν μέχρι το 1970 και κατόπιν είχε ανοδική πορεία.

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ - Abd al-Latif al-Baghdadi

Οι Ελληνοαραβικές επιστήμες διείσδυσαν στον ισλαμικό κόσμο κατά τη διάρκεια της 8ου-10ου αιώνες μ.Χ. λόγω της μαζικής δραστηριότητα των μεταφραστών και το όραμα του al-Kindi για τη γνώση αλλά και μέσα από την εξηγητική δραστηριότητα του αριστοτελικού κύκλου του Βαγδάτη. Από το τέλος του 10ου, σε όλη την 11ου, και μέχρι την αρχή του 12ου αιώνες, η παραγωγή πρωτότυπης φιλοσοφικής λογοτεχνίας σε Τα αραβικά και τα περσικά έγιναν το κύριο ρεύμα του αραβο-ισλαμικού φιλοσοφία, η οποία μέχρι τότε ήταν όλο και πιο απομακρυσμένη από την ελληνική πηγές σε αραβική μετάφραση. Τα έργα του Avicenna πιστοποιούν πλήρως Αυτό το φαινόμενο, το οποίο προκάλεσε 12ου Τάση καθαρής καθαρότητας αιώνα Χαρακτηριστικό παράδειγμα στη μουσουλμανική Δύση αποτελεί το πρόγραμμα του Αβερρόη επιστρέφοντας στον Αριστοτέλη: ένα παρόμοιο αλλά όχι ταυτόσημο φαινόμενο εμφανίστηκε επίσης στη μουσουλμανική Ανατολή, με τον Muwaffaq al-Din Muhammad Αμπντ αλ-Λατίφ ιμπν Γιουσούφ αλ-Μπαγκντάντι.

«Ο Abd al-Latif ήταν φιλόσοφος και πολυμαθής που έζησε μεταξύ της Δεύτερης Σταυροφορίας (1147-1149 μ.Χ.) και το τέλος της Πέμπτης Σταυροφορίας (1217–1231 μ.Χ.) (Jackson 2017). Γεννήθηκε στη Βαγδάτη 1162 και πέθανε εκεί στις 9 Νοεμβρίου 1231 μετά από προσκύνημα άνω των σαράντα χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων ταξίδεψε σε όλο το Ιράκ, τη Συρία και την Αίγυπτο ψάχνει για έναν καλό δάσκαλο στη φιλοσοφία. Μεγάλωσε σε ένα Οικογένεια Shafi'i με άριστες σχέσεις με το μεντρεσέ Nizamiyya και έλαβε μια σταθερή εκπαίδευση στις ισλαμικές επιστήμες. Στη συνέχεια γύρισε στις φυσικές επιστήμες, την ιατρική, τη φιλοσοφία και, κριτικά, στην αλχημεία. Η σπασμωδική αναζήτησή του για γνώση τον έφερε να συναντηθεί μέσα από τους γραπτά Avicenna, al-Ghazali και al-Suhrawardi. «Abd al-Latif είχε πολλούς γενναιόδωρους προστάτες και ήταν σε επαφή με τους σημαντικότερους άνδρες της εποχής του, συμπεριλαμβανομένου του Σαλαντίν και, στο Κάιρο, του Μαϊμονίδη. Κάιρο αντιπροσώπευε για τον 'Abd al-Latif τον πολυπόθητο στόχο του προσκύνημα, ο τόπος όπου τελικά συνάντησε τον Αριστοτέλη και τον φιλοσοφία καθώς και αυτή των σχολιαστών του Θεμίστιου και Αλέξανδρος, και όπου τελικά συνάντησε το έργο του μεγαλύτερου Άραβας αριστοτελικός σχολιαστής της Ανατολής, al-Farabi. Για «Abd al-Latif, Κάιρο σήμαινε επίσης την προοδευτική εγκατάλειψη του Η φιλοσοφία του Avicenna, την οποία θεωρούσε ως τη μόνη δυνατή κατά τα πρώτα χρόνια της εκπαίδευσής του. «Αμπντ Ο αλ-Λατίφ ήταν ένας οξύς κριτικός, ένας ανεξάρτητος στοχαστής και ένας θαυμαστός Συγγραφέας φιλοσοφίας και ιατρικής. Το δηλωμένο πνευματικό του πρόγραμμα ήταν ότι για να επιστρέψουμε στα πρωτότυπα ελληνικά έργα σε αραβική μετάφραση, και ειδικότερα να επιστρέψει στον Αριστοτέλη στη φιλοσοφία και στον Ιπποκράτη, μέσω του Γαληνού, στην ιατρική, αλλά ήταν σε θέση να επιστρέψει σε αυτές τις πηγές μόνο μέσα από το πρίσμα των αναδιατυπώσεών τους από τους φιλοσόφους πριν Avicenna, al-Kindi και al-Farabi.

Ζωή και Έργα
1.1 Ζωή
1.2 Έργα
2. Τι είναι η φιλοσοφική έρευνα
3. Επικρίσεις κατά των σύγχρονων
3.1 Κατά του Avicenna
3.2 Εναντίον του Fakhr al-Din al-Razi
4. Μεταφυσική
4.1 Η μεταφυσική ως έρευνα για τα αίτια και η πρώτη φιλοσοφία
4.2 Πρόνοια
4.3 Διάνοια και πρώτη αιτία
4.4 Η μεταφυσική επιστήμη ως επιστήμη της κυριαρχίας
5. Καλές και κακές Επιστημολογίες και Πρακτικές
5.1 Ιατρική Επιστημολογία
5.2 Ενάντια στην αλχημεία

Ζωή και Έργα

1.1 Ζωή

«Η πνευματική θέση του Abd al-Latif φαίνεται στο δικό του Αυτοβιογραφία (SIRA). Φαίνεται ότι αποτελούσε μέρος ενός μεγαλύτερο έργο που δεν σώζεται πλέον, το οποίο έγραψε για τον γιο του Sharaf al-Din Γιουσούφ. Η σίρα περιέχεται στις Πηγές του Πληροφορίες για τις κατηγορίες ιατρών από τον Ibn Abi Usaybi'a (Ibn Abi Usaybi'a, π. 1242 [1882–84], Kitab 'Uyun al-anba' fi tabaqat al-atibba', A. Müller (επιμ.), al-Qahira: al-Matba'at al-wahbiyya, 1882–1884: ΙΙ. 201–213; Martini Bonadeo 2013). Στο αρχές του 19ου αιώνα επιμελήθηκε και μεταφράστηκε σε Λατινικά από τον Mousley (Mousley 1808) και επανεκδόθηκε και μεταφράστηκε σε Γαλλικά από τον de Sacy (de Sacy 1810). Περιλαμβάνεται μια δεύτερη αυτοβιογραφία στο Βιβλίο των Δύο Συμβουλών που γράφτηκε στα Ερζινκάν το 1225 και διατηρείται στο ms. Bursa, Il Halk Kütüphanesi, Huseyin Çelebi 823 (βλ. Stern 1962; Ντίτριχ 1964; Gutas 2011; Martini Bonadeo 2013; Joosse 2014; Jad 2017; Fedouache - Ajoun - Ben Ahmed 2018). Μια τρίτη αυτοβιογραφία, χαμένη για μας, αναφέρεται πιθανώς από ο μαθητής του Ibn Khallikan (Ibn Khallikan, Shams al-Din Ahmad ibn Μωάμεθ, δ. 1282 [1968–1977], Wafayat al-a'yan wa-anba' abna' al-zaman, I. Abbas (επιμ.), Βηρυτός: Dar Σαντίρ, 1968–1977: IV.76–77). Άλλα αποσπάσματα από το 'Abd Η αυτοβιογραφία του al-Latif έχει διασωθεί από al-Dhahabi's History of Islam (Von Somogyi 1937; Καέν 1970). Τέλος, περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το «Abd al-Latif μπορούν να είναι που βρίσκεται στην έκθεση του ταξιδιού του στην Αίγυπτο με τίτλο Βιβλίο του Αναφορά και αφήγηση των πραγμάτων που είδα και των γεγονότων που είδα στη Γη της Αιγύπτου, μια επιτομή που εξάγεται από τη δική του ιστορία της Αιγύπτου, The Long Book about Egypt, lost to us (Wahl 1790; de Sacy 1810; Zand, Videan, &; Videan 1965; Malallah 1987; Martini Bonadeo 2017; Kzzo-Bellucci 2020).

Γεννήθηκε στη Βαγδάτη μεταξύ Φεβρουαρίου και Απριλίου το 1162 από οικογένεια της ανώτερης τάξης που κατάγεται από τη Μοσούλη και πέρασε τη διαμόρφωσή του χρόνια στη Βαγδάτη μέχρι το 1189. Ο σύγχρονός του Yaqut γράφει ότι «από την καταγωγή του (Καντίμένας) ήταν γνωστός ως Ibn al-Labbad, ένα είδος οικογενειακού ονόματος (Yaqut al-Hamawi al-Rumi, πέθανε το 1229 [1993], Mu'jam al-udaba'. Ιρσάντ αλ-αρίμπ ίλα ma'rifat al-adib, I. Abbas (επιμ.), Βηρυτός: Dar al-Gharb al-Islami, 1993: IV.1571). Στα χρόνια της νιότης του στη Βαγδάτη, υπό την καθοδήγηση του πατέρα του – Abu l-'Izz ibn Muhammad al-Mawsili που ήταν μαθητής του Abu l-Barakat al-Baghdadi (πεθαίνει το 1165) (Ibn Abi Usaybi'a, π. 1242 [1882–84], Kitab «Uyun al-anba» fi tabaqat al-atibba», Α. Müller (επιμ.), al-Qahira: al-Matba'at al-wahbiyya, 1882–1884: Ι. 280; Toorawa 2004), «Abd al-Latif σπούδασε ισλαμικές επιστήμες και ιατρική με πολλούς διάσημους μελετητές, συμπεριλαμβανομένου του Kamal ad-Din 'Abd al-Rahman al-Anbari (πεθαίνει το 1181), α καθηγητής fiqh (νόμος), adab-λογοτεχνία, χαντίθ (παραδόσεις) και αραβική γραμματική στο Nizamiyya madrasa, Wagih al-Wasiti (πεθαίνει το 1215), καθηγητής στο Zafariyya Τζαμί, Ibn Fadlan (πεθαίνει το 1199), ένας εξέχων νομικός μελετητής έμπειρος στο το khilaf (απόκλιση του νόμου) και διαλεκτική, και ηγέτης των Shafi'is στο Ιράκ, 'Abd Allah ibn Ahmad ibn al-Khashshab (πεθαίνει το 1171), κύριος του χαντίθ, γραμματικός, μαθηματικός, ειδικός στο fara'id (κληρονομικό δίκαιο) και nasab (γενεαλογία), Radi al-Dawla Abu Nasr (πέθανε περίπου το 1182), γιος του ο γνωστός γιατρός Amin al-Dawla Ibn al-Tilmidh, καθηγητής ιατρικά θέματα.

Στη γενέτειρά του, ο Abd al-Latif έκανε τα πρώτα του βήματα στη φιλοσοφία μελετώντας τις προθέσεις των φιλοσόφων του al-Ghazali, το Μέτρο της Επιστήμης στην Τέχνη της Λογικής, το Κριτήριο της δράσης για τη δεοντολογία και τη λυδία λίθο της συλλογιστικής στο Λογική. Στη συνέχεια στράφηκε στα βιβλία του Αβικέννα, συμπεριλαμβανομένης της Σωτηρίας, της Θεραπείας, του Κανόνα και της Επικύρωσης από τον Μπαχμανγιάρ, μαθητή του Αβικέννα. Τέλος, ακόμα στη Βαγδάτη σπούδασε ινδικά μαθηματικά, γεωμετρία του Ευκλείδη και πολλά βιβλία για την αλχημεία από τον Jabir ibn Hayyan, αλλά στη συνέχεια το εγκατέλειψε πειθαρχία την οποία θεωρούσε παράλογη πρακτική.

Σε ηλικία είκοσι οκτώ ετών, το 1189, έφυγε από τη Βαγδάτη και άρχισε μια μακρά περίοδος ταξιδιού σε αναζήτηση γνώσης. Πρώτα ήταν στη Μοσούλη για ένα έτος. Εκεί άκουσε ανθρώπους να λένε σπουδαία πράγματα για τον al-Suhrawardi. Συνάντησε τις πραγματείες του al-Suhrawardi The Intimations, the Glimmer και the Ascending Βήματα; Αλλά δεν βρήκε σε αυτούς τη γνώση ότι ήταν ψάχνει. Έφυγε από τη Μοσούλη για τη Δαμασκό, όπου εντάχθηκε στον γραμματικό al-Kindi al-Baghdadi (πέθανε το 1216) και εργάστηκε σε έναν ορισμένο αριθμό γραμματικές πραγματείες. Στη Δαμασκό έπαιρνε όλο και μεγαλύτερη απόσταση από Η μελέτη και πρακτική της αλχημείας. Στη συνέχεια, ο Abd al-Latif πήγε στο Ιερουσαλήμ και στη συνέχεια στον Σαλαντίν κοντά στην Άκρα. Εδώ ήρθε σε επαφή με τη συνοδεία του Σαλαντίν: Baha' al-Din ibn Shaddad (1145–1234), ο βιογράφος του και αρχηγός του στρατού και του πόλη της Ιερουσαλήμ, και «Imad al-Din al-Katib al-Isfahani (πεθαίνει το 1201), ο χρονικογράφος των πράξεων του Σαλαντίν. Με ασφαλή συμπεριφορά έγγραφο γραμμένο από αυτόν τον τελευταίο «Abd al-Latif έφτασε στο Κάιρο.

Στόχος του στην Αίγυπτο ήταν να συναντήσει τον Yasin al-Simiya'i, έναν όχι πολύ γνωστό αλχημιστής, και ο Μωυσής Μαϊμονίδης, ο διάσημος Εβραίος φιλόσοφος, θεολόγος και γιατρός, γεννήθηκε στην Κόρδοβα το 1135. «Abd al-Latif αρνήθηκε να συνεργαστεί με τον πρώτο για τον παραλογισμό της διδασκαλίας του και βρήκε το τελευταίο εξαιρετικό, αλλά κυριαρχείται από την επιθυμία να υπερέχει και από τις πολιτικές του φιλοδοξίες. «Ο Abd al-Latif διάβασε τον Οδηγό του Μαϊμονίδη για τους Μπερδεμένους και το βρήκε ένα κακό βιβλίο που διέφθειρε τα δόγματα της πίστης και της θρησκείας.

«Η συνάντηση του Abd al-Latif με την περιπατητική παράδοση πραγματοποιήθηκε στο ζωντανό πολιτιστικό περιβάλλον του Καΐρου όπου γνώρισε Abu al-Qasim al-Shari'i, ο οποίος είχε ειδικές γνώσεις για τα έργα των «Αρχαίων» και εκείνων του Abu Nasr al-Farabi. Ίσως ήταν ο διάσημος και διάσημος δάσκαλος στην επιστήμη του χαντίθ Αμπού αλ-Κασίμ αλ-Μπουσίρι (ή αλ-Μπουσαΐρι πέθανε το 1202), καθώς προτείνεται με προσοχή από τον de Sacy (de Sacy 1810). Αλλά αυτό Η ταυτοποίηση παραμένει προβληματική, δεδομένου ότι εννέα σύγχρονοι του 'Abd al-Latif φέρουν το nisba al-Shari'i, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι μέλη ακαδημαϊκών οικογενειών στο Κάιρο, και δύο από αυτούς φέρουν επίσης το kunya Abu l-Qasim. Μέσα Επιπλέον, ούτε ο al-Busiri ούτε οι εννέα φορείς του nisba al-Shari'i ήταν γνωστοί για τους εξειδικευμένες φιλοσοφικές γνώσεις (Griffel 2023). Στο Κάιρο, για πρώτη φορά ο χρόνος 'Abd al-Latif μελέτησε τα βιβλία του "Αρχαίοι", δηλαδή ο Αριστοτέλης, ο Αλέξανδρος της Αφροδισίας, και ο Θεμίστιος, και με βάση αυτά άρχισε να δοκιμάζει την εγκυρότητα των δογμάτων του Αβικέννα. Από αυτό ήρθε να κρατήσει το κατωτερότητα του έργου του Avicenna. Παρ 'όλα αυτά, «Abd al-Latif ήταν βαθιά απρόθυμος να απαρνηθεί αυτόν που ήταν ο κύριός του και ο έμπνευση πίσω από την έρευνά του από τα νιάτα του.

Μετά τις 13 Σεπτεμβρίου 1192, την ημερομηνία της ανακωχής των Αγιουβιδών με τους Φράγκους, ο Abd al-Latif μετακόμισε στην Ιερουσαλήμ όπου συναντήθηκε ο Σαλαντίν αυτοπροσώπως, ο οποίος του απένειμε ένα γενναιόδωρο επίδομα για να διδάξει το τζαμί Umayyad στη Δαμασκό. Μετά το θάνατο του Σαλαντίν (πέθανε το 1193), τα τελευταία χρόνια της ζωής του Αμπντ αλ-Λατίφ πήραν το μορφή μιας μακράς σειράς ταξιδιών, που δεν αναζητούν πλέον τη γνώση, διδασκαλία, δασκάλους και βιβλία, αλλά όλα υποκινούνται από, ή στο behest of, προστάτες: στη Δαμασκό al-Malik al-Afdal, του Σαλαντίν μεγαλύτερος γιος. στο Κάιρο al-Malik al-Aziz, στην Ιερουσαλήμ al-Malik al-Adil Sayf al-Din Abu Bakr ibn Ayyub, στο Erzinjan al-Malik 'Ala' al-Din Da'ud ibn Bahram, σε πολλά άλλα μέρη της Ανατολίας (Erzerum, Kamah, Dvriji, Malatya) Σελτζούκοι θαμώνες, στο Χαλέπι Shihab αλ-Ντιν Τουγκρίλ. Δίδαξε σε πολλούς διαφορετικούς μεντρεσέδες και τζαμιά συμπεριλαμβανομένου του al-Aqsa στην Ιερουσαλήμ, του al-Azhar στο Κάιρο, του «aziziyya madrasa στο Damasco. Ο σύγχρονός του al-Qifti αναφέρει ότι προς το τέλος της ζωής του προσπάθησε να εξασκηθεί ιατρική, αλλά δεν ήταν επιτυχής επειδή δεν ήταν αρκετά καλός πρακτικός ιατρός (Ibn al-Qifti, d.1248 [1950–1955], Inbah al-ruwat 'ala anbah al-nuhat, μ. Abu l-Fadl Ibrahim (επιμ.), αλ-Καχίρα: Dar al-Kutub al-Misriyya, 1950–55: II.196; Γκρίφελ 2023). Ενώ βρισκόταν στο Χαλέπι, το φθινόπωρο του 1231, ήθελε να συνεχίσει προσκύνημα στη Μέκκα και ξεκίνησε το ταξίδι του προς τη Βαγδάτη για να να αφήσει μερικά από τα έργα του στον χαλίφη των Αββασιδών αλ-Μουστανσίρ ιμπν αλ-Ζαχίρ (βασ. 1226–1242). Μόλις έφτασε στη Βαγδάτη 'Abd Ο αλ-Λατίφ αρρώστησε και πέθανε σε ηλικία 69 ετών στις 9 Νοεμβρίου 1231. Αυτός θάφτηκε δίπλα στον πατέρα του στο νεκροταφείο Wardiyya.

Μαθητές του Αμπντ αλ-Λατίφ ήταν: ο μελετητής χαντίθ Ζάκι αλ-Ντιν αλ-Μπιρζάλι (πέθανε το 1239), ο βοτανολόγος Ιμπν αλ-Σούρι (πεθαίνει το 1242), ο δικαστής al-Tifashi (πεθαίνει το 1253), ο Ibn al-'Adim (πεθαίνει το 1262), και ο βιογράφος Ibn Khallikan (πεθαίνει το 1282).» Του Αμπντ αλ-Λατίφ Ο σκληρότερος επικριτής ήταν ο al-Qifti, ο οποίος τον κατηγόρησε ότι ήταν θεωρητικός ανίκανος να ασκήσει ιατρική και λογοκλόπος. Η εχθρότητα του Al-Qifti εναντίον του προκλήθηκε πιθανώς από «Η κατηγορία του Αμπντ αλ-Λατίφ για αγυρτεία και δολοφονία εναντίον Joseph ben Judah ben Simeon (Josse 2007; Griffel 2023).

1.2 Έργα

Οι παλαιότεροι κατάλογοι των έργων του Αμπντ αλ-Λατίφ είναι αυτοί που δίνονται από τον Yaqut (Yaqut al-Hamawi al-Rumi, d. 1229 [1993], Mu'jam al-udaba». Irshad al-arib ila ma'rifat al-adib, Ι. Abbas (επιμ.), Βηρυτός: Dar al-Gharb al-Islami, 1993: IV.1572–1573) και ο Ibn Abi Usaybi'a στο τέλος της καταχώρησης που είναι αφιερωμένη σε αυτόν στο τις Πηγές Πληροφοριών για τις Κατηγορίες των Ιατρών (Ibn Abi Usaybi'a, π. 1242 [1882–84]: II. 211–213). Αργότερα λίστες βρίσκονται στο βιβλίο του Ibn Shakir al-Kutubi Τι παραλείφθηκε στις νεκρολογίες (Ibn Shakir al-Kutubi, πριν από το 1363 [1974], Fawat al-wafayat, I. 'Abbas (επιμ.), Bayrut: Dar al-Sadir, 1974: ΙΙ. 385-388) και στο al-Safadi (al-Safadi, Salah al-Din khalil ibn Aybak, δ. 1363 [1929–2013], Al-Wafi bi-l-wafayat, H. Ritter et alii (επιμ.), Βηρυτός: XIX.109–111).

Ο κατάλογος που παρουσίασε ο Ibn Abi Usaybi'a αριθμεί εκατό και εβδομήντα τρία έργα, συμπεριλαμβανομένων σύντομων δοκιμίων και πραγματειών. Ο Τα θέματα αντικατοπτρίζουν την ποικιλία των ενδιαφερόντων του «Abd al-Latif». Παρατίθενται δεκατρία γραπτά που ασχολούνται με την αραβική γλώσσα, λεξικογραφία και γραμματική, δύο με fiqh, εννέα με λογοτεχνική κριτική, πενήντα τρία με την ιατρική, δέκα με τη ζωολογία, τρία με την επιστήμη του tawhid (ενότητα του Θεού), τρεις για την ιστορία, τρεις για την ιστορία μαθηματικά και συναφείς κλάδους, δύο για τη μαγεία και την ορυκτολογία, και είκοσι επτά σε άλλα θέματα. Υπάρχουν σαράντα οκτώ έργα που αφορούν φιλοσοφία: δεκαεννέα για τη λογική - δύο από τις οποίες είναι εναντίον του Avicenna και η θεωρία των υπό όρους συλλογισμών – δέκα στη φυσική, οκτώ στη μεταφυσική και εννέα στην πολιτική. Δύο γενικά έργα είναι επίσης αναφέρεται, χωρίζεται σε τρεις ενότητες: λογική, φυσική και μεταφυσική; Ένα από αυτά ήταν σε δέκα τόμους και ολοκληρώθηκε από το συγγραφέας σε διάστημα είκοσι ετών.

Ο κατάλογος του Ibn Shakir al-Kutubi είναι μικρότερος. Αριθμεί δεκαπέντε ομιλίες του 'Abd al-Latif που δεν αναφέρονται από τον Ibn Abi Usaybi'a και ογδόντα ένα έργα, όλα αναφέρονται στο προηγούμενο λίστα, με εξαίρεση μία σχετικά με τα αντίδοτα.

Τα έργα που έχουν φτάσει σε μας, ή τουλάχιστον εκείνα που περιέχονται στο χειρόγραφα που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα (Martini Bonadeo 2013, Fedouache - Ajoun - Ben Ahmed 2018), σχετικά με το χαντίθ, τη λεξικογραφία και Η γραμματική είναι,
  • η Επιτομή για τη Γλώσσα της Χαντίθ (al-Radi 1977, 1979);
  • το Απόσπασμα από το Βιβλίο του Δοκιμίου για το Διάδημα στο Ξίφη του Προφήτη;
  • «Το σχόλιο του Abd al-Latif για τον χαλίφη Συλλογή παραδόσεων του al-Nasir με τίτλο Rawh al-'Arifin;
  • το Απόσπασμα από τις Εκφράσεις του Προφήτη και το Σύντροφοι του Προφήτη και των Οπαδών του.
Σχετικά με το fiqh (νόμος) υπάρχουν
  • η σύντομη μελέτη των νόμων στους κώδικες της Αιγύπτου;
  • ο σχολιασμός της συλλογής του Abu Yahya 'Abd αλ-Ραχίμ ιμπν Νουμπάτα αλ-Φαρίκι.
Σχετικά με τα μαθηματικά υπάρχει
  • το βιβλίο αυτού που είναι εμφανές στα ινδικά Μαθηματικά.
Στην ιατρική διασώθηκαν μερικά έργα:
  • ο Σχολιασμός των Προγνωστικών σύμφωνα με Ιπποκράτης (Joosse &; Pormann 2012);
  • το Σχόλιο στους Αφορισμούς του Ιπποκράτη (Joosse & Pormann 2012);
  • ο σχολιασμός των ιατρικών ερωτήσεων του Hunayn;
  • το Σχόλιο για την Ανατομία της Lutfallah al-Misri;
  • το σημείωμα για την ανατομία του σχολιασμού στο Αναθεώρηση;
  • η πραγματεία Περί των αρχών των απλών ιατρικών ουσιών και τις φυσικές τους ιδιότητες.
Όσον αφορά τη φιλοσοφία, υπάρχουν:
  • το Δοκίμιο για τις αισθήσεις και δύο ερωτήσεις για τις Λειτουργία (Ghalioungui &; Abdou 1972; ανατύπωση Ghalioungui 1985);
  • τα ερωτήματα σχετικά με τις φυσικές επιστήμες (Ghalioungui &; Abdou 1972; ανατύπωση Ghalioungui 1985)·
  • το βιβλίο για την επιστήμη της μεταφυσικής (Badawi 1955a,b; Neuwirth 1976, 1977-78, 1978; Αναβολή 2017; Μαρτίνι Μποναδέο 2017).
Εκτός από αυτά τα έργα, άλλες έντεκα πραγματείες έχουν διατηρείται—μεταξύ των οποίων και το ήδη αναφερθέν Βιβλίο του Two Pieces of Advice—in the miscellaneous manuscript Bursa, Hüseyin Çelebi 823 (Stern 1962; Jad 2017; Fedouache - Ajoun - Ben Ahmed 2018, 3–236):
  • «Η κριτική του Abd al-Latif για τις σημειώσεις που έγραψε ο Fakhr al-Din al-Razi σε διάφορα αποσπάσματα από το τμήμα Kulliyyat του Κανόνα του Avicenna (fols 1v–19v και 28ρ–34ρ)·
  • «Η κριτική του Abd al-Latif στην πραγματεία για τη Σούρα της Αγνής Πρόθεσης του Fakhr al-Din al-Razi (fols 34r–38v και 20r–23r)·
  • η πραγματεία Περί της Quiddity of Space σύμφωνα με τον Ibn al-Haytham (fols 23v–27v και 39r–52r· βλ. Rashed 2002, 4, 908–53) στην οποία «Η προσπάθεια του Αμπντ αλ-Λατίφ να αντικρούσει τη γεωμετρία του τόπου από τον Ibn al-Haytham και να αποκαταστήσει Ο ορισμός του Αριστοτέλη είναι ένα είδος υπεράσπισης της υπεροχής του φιλοσοφία σε σύγκριση με τα μαθηματικά (El-Bizri 2007).
  • την πραγματεία Περί Μίξεως (fols 52v–62r) σχετικά με: ο συνδυασμός διαφόρων στοιχείων σε σύνθετες ουσίες.
  • Η διαμάχη μεταξύ ενός αλχημιστή και ενός θεωρητικού Φιλόσοφος (fols 100v–123v; Josse 2008, 2014; Τζαντ 2019);
  • η πραγματεία Περί ορυκτών και η σύγχυση της αλχημείας (fols 124r–132r)·
  • το Απόσπασμα από τα έργα των φιλοσόφων που επέλεξε ο «Abd al-Latif (fols 132v–135v; Rashed 2004), τα οποία είναι που σχετίζονται με τους Quaestiones του Αλέξανδρου της Αφροδισίας (I 11a, II 28, III 9) και ένα αραβικό Quaestio, αριθμός έργου 39 αποδίδεται στον Αλέξανδρο της Αφροδισίας στο έργο του Ibn Abi Usaybi'a κατάλογος των έργων του Αλεξάνδρου.
  • το απόσπασμα από ιατρικές εργασίες που επέλεξε ο «Abd» al-Latif (fols 138r–140v) με τη μορφή ενός μικρού εγχειριδίου φαρμακολογία, η οποία παρουσιάζει τα θεραπευτικά αποτελέσματα τριάντα ενός διαφορετικά φυτά.
  • η πραγματεία Περί διαβήτη (fols 140v–149r; Thies 1971; Degen 1977).
2. Τι είναι η φιλοσοφική έρευνα

Στο βιβλίο των δύο συμβουλών, μια διατριβή εναντίον ψευδής γνώση, που συντάχθηκε μεταξύ 1217 και 1225 στο Χαλέπι ή στο Στην Ανατολία, ο Abd al-Latif παρουσιάζει «δύο κομμάτια συμβουλές» για επίδοξους γιατρούς και επίδοξους φιλοσόφους, ένα παθιασμένη πολεμική εναντίον των ψευδογιατρών, και εξίσου σκληρή υβρεολόγιο εναντίον ψευδοφιλοσόφων (βλ. Gutas 2011; Μαρτίνι Μποναδέο 2013; Joosse 2014; Jad 2017; Fedouache - Ajoun - Ben Ahmed 2018).

Εκείνοι που, στην εποχή του, αφιερώνονται στη φιλοσοφία είναι κακοί φιλοσόφους για πολλούς διαφορετικούς λόγους: την έλλειψη ενδιαφέροντος τους, την αφάνεια της φιλοσοφίας και έλλειψη κατάρτισης και καλών δασκάλων. Αλλά ο κύριος λόγος για την παρακμή της φιλοσοφικής παραγωγής του Η ηλικία του έγκειται στην παραμέληση στην οποία έχουν τα έργα των αρχαίων έπεσε. Οι σελίδες αυτών των έργων χρησιμοποιούνται πλέον από βιβλιοδέτες και οι φαρμακοποιοί ως χαρτί συσκευασίας. Κανείς—λέει ο Αμπντ al-Latif - θέλει να αρνηθεί τις συνεισφορές του Avicenna στο φιλοσοφική έρευνα. Στην πραγματικότητα, έχει παράσχει νέα ενέργεια σε φιλοσοφία, και ήταν σε θέση εν μέρει να κατανοήσει τα βιβλία του τους Αρχαίους και να προσφέρει μια εισαγωγή σε αυτούς. Ωστόσο, εάν Εξετάζει κανείς λεπτομερέστερα τα έργα του και τα συγκρίνει με εκείνα του παρόμοια θέματα από αρχαίους συγγραφείς και, ειδικότερα, με τον Αριστοτέλη ή al-Farabi, αναδύεται η κατωτερότητά τους. Για το λόγο αυτό «Abd Ο al-Latif προτείνει την παρουσίαση της μεθόδου που ακολούθησε ο Πλάτωνας και Ο Αριστοτέλης στις αντίστοιχες φιλοσοφίες τους. Κάνοντας αυτό, ακολουθεί al-Farabi, συνοψίζει και κυριολεκτικά παραθέτει τη φιλοσοφία του al-Farabi για τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη (Rosenthal &; Walzer; 1943; Mahdi 1961, 2001), όπου τόσο οι πλατωνικοί διάλογοι όσο και οι Οι αριστοτελικές πραγματείες διατυπώνονται με τέτοια σειρά ώστε να αποτελούν συστηματική και προοδευτική διερεύνηση όλων των τομέων φιλοσοφική έρευνα.

Για τον 'Abd al-Latif, όπως και για τον Πλάτωνα του al-Farabi, φιλοσοφικός Η έρευνα αρχίζει με μια διερεύνηση του τι συνιστά το Τελειότητα του ανθρώπου ως ανθρώπου, η οποία δεν αποτελείται από ένα υγιές σωματική διάπλαση, ευχάριστο πρόσωπο, ευγενής καταγωγή, μεγάλη ομάδα φίλων και Εραστές; Ούτε συνίσταται σε πλούτη, δόξα ή δύναμη, αφού κανένα από τα Αυτά είναι ικανά να κάνουν τον άνθρωπο πλήρως και αληθινά ευτυχισμένο. Για τον άνθρωπο το η επίτευξη της ευτυχίας συνίσταται σε ένα συγκεκριμένο είδος γνώσης, τη γνώση των ουσιών όλων των όντων και ενός ορισμένου τον τρόπο ζωής, την ενάρετη ζωή. Γνώση των πραγμάτων σύμφωνα με τους Η ουσία δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά είναι αυτό που πρέπει να χαρακτηρίζει Ο ενάρετος τρόπος ζωής του φιλόσοφου: σε αυτόν, στην πραγματικότητα, Η θεωρητική γνώση είναι το προμήνυμα της δράσης, της ηθικής και πολιτική. Για το λόγο αυτό, ο Abd al-Latif τονίζει ότι υπάρχει Καμία διαφορά μεταξύ ενός ανθρώπου που ζει στην άγνοια και της ζωής του Θηρία επειδή στην άγνοια ο άνθρωπος ενεργεί σαν θηρίο. Μια ζωή στην άγνοια είναι μια ζωή χωρίς την αναζήτηση της αλήθειας και, ως εκ τούτου, απάνθρωπη σε μόνο του.

Υπό αυτό το πρίσμα, ο Abd al-Latif παρουσιάζει τον Πλάτωνα πολιτική φιλοσοφία. Δεδομένου ότι η τελειότητα της ψυχής είναι δυνατή μόνο σε μια πόλη όπου βασιλεύει η δικαιοσύνη, ο Πλάτωνας ξεκινά από την ανάλυση του Τι είναι η δικαιοσύνη και πώς θα έπρεπε να είναι. Στη συνέχεια, ο Πλάτωνας εξετάζει τις πόλεις που αποκλίνουν από τους καλούς τρόπους ζωής και από τους φιλοσοφικούς Αρετές. Στην ενάρετη πόλη, ο άνθρωπος πρέπει να εκπαιδευτεί στη γνώση των θείων και φυσικών όντων και ακολουθώντας έναν ενάρετο τρόπο ζωή. Η ανθρώπινη τελειότητα επιτυγχάνεται από τον άνθρωπο που συνδυάζει το θεωρητικές, πολιτικές και πρακτικές επιστήμες. Θα κυβερνήσει και θα έχουν την ικανότητα να διεξάγουν επιστημονική έρευνα δικαιοσύνη και τις άλλες αρετές και να διαμορφώσει το χαρακτήρα της νεολαίας και το πλήθος. Θα είναι σε θέση να διορθώσει λανθασμένες απόψεις και να Θεραπεύστε κάθε βαθμίδα της κοινωνίας του με γνώση. Ο χάρακας θα είναι ο κάποιος που έχει επιτύχει την ανθρώπινη τελειότητα στο μέγιστο της.

Στη συνέχεια, ο Αμπντ αλ-Λατίφ περνά στον σημερινό Αριστοτέλη του αλ-Φαράμπι ο οποίος υποστηρίζει ότι η τελειότητα του ανθρώπου που επιδιώκει ο Πλάτωνας δεν είναι αυτονόητο ή εύκολο να εξηγηθεί μέσω μιας επίδειξης που οδηγεί στη βεβαιότητα. Πιστεύει, επομένως, ότι είναι απαραίτητο να ξεκινήσουμε κατόπιν προηγούμενης εξέτασης. Υπάρχουν τέσσερα πράγματα που από τη φύση τους είναι επιθυμητά από τον άνθρωπο στο βαθμό που είναι καλά: η ευρωστία του σώματος, των αισθήσεων, της ικανότητας να διακρίνουμε αυτό που οδηγεί στο υγεία του σώματος και των αισθήσεων, καθώς και της ικανότητας απόκτησης αυτού που οδηγεί στην ευρωστία τους. Δεύτερον, ο άνθρωπος επιθυμεί να γνωρίζουν τις αιτίες των αισθητών πραγμάτων και επίσης τις αιτίες αυτού που αυτός βλέπει στην ψυχή του και ανακαλύπτει ότι όσο περισσότερα γνωρίζει, τόσο περισσότερο αισθάνεται ευχαρίστηση. Έτσι, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, η γνώση που αναζητούσε ο Μπορούμε να πούμε ότι ο άνθρωπος είναι δύο τύπων: ο πρώτος είναι μια χρήσιμη γνώση αναζητούσε την ευρωστία του σώματος, των αισθήσεων και του άλλου δύο ικανότητες, η δεύτερη είναι επιθυμητή και επιθυμητή από μόνη της για το ευχαρίστηση που βιώνει ένας άνθρωπος όταν την αντιλαμβάνεται: για παράδειγμα, η Μύθοι ή ιστορίες εθνών.

«Ο Abd al-Latif συνεχίζει εξηγώντας ότι στην ανθρώπινη γνώση Υπάρχουν τρία είδη γνωστικών λειτουργιών: αυτές που αποκτώνται από τις αισθήσεις, συχνά ανεπαρκείς, εκείνες οι πρώτες απαραίτητες γνωστικές λειτουργίες που προέρχονται από τον άνθρωπο, και εκείνα που αποκτήθηκαν με έρευνα και μελέτη. «Ο Abd al-Latif αναρωτιέται τι είδους γνώση είναι πιο κατάλληλο για τον άνθρωπο. Τα ζώα, επίσης, στην πραγματικότητα, έχουν ένα σώμα, αισθήσεις και την ικανότητα να διακρίνει πώς και με τι να προστατεύσει την υγεία τους. Δεν έχουν, ωστόσο, την επιθυμία, που προκαλείται από Θαυμάστε, να μάθετε τις αιτίες αυτού που μπορεί να δει κανείς στους ουρανούς και γη.

Αυτό το πρόβλημα περιλαμβάνει το ακόλουθο ερώτημα: γιατί πρέπει ποτέ ο άνθρωπος επιθυμούν να γνωρίζουν τις αιτίες, αν το είδος της γνώσης που περιλαμβάνουν δεν είναι φτιαγμένο γι 'αυτόν; Είναι επειδή ο άνθρωπος μπορεί να αυξηθεί σε τελειότητα με γνωρίζοντας τις αιτίες. Πράγματι, η γνώση των αιτιών είναι μια πράξη του ουσία του ανθρώπου. Ωστόσο, αυτή η δήλωση ανοίγει μια σειρά προβλημάτων. Τι είναι η ουσία του ανθρώπου, ποια είναι η απόλυτη τελειότητά του, ποια είναι η Πράξη ποιανού η πραγμάτωση οδηγεί στην τελική τελειοποίηση της ουσίας του; Ωστόσο, δεδομένου ότι ο άνθρωπος είναι μέρος του κόσμου, αν κάποιος το επιθυμεί Γνωρίστε το τέλος του ανθρώπου και τη δραστηριότητά του, πρέπει πρώτα να γνωρίσει τον κόσμο το σύνολό του. Οι τέσσερις αιτίες του κόσμου στην ολότητά του και σε κάθε μία Από τα επιμέρους μέρη του που πρέπει να αναζητηθούν είναι αυτό που είναι, το Πώς είναι, από τι προέρχεται και σε τι χρησιμεύει.

Η έρευνα που ασχολείται με τον κόσμο, στο σύνολό του και Κάθε ένα από τα επιμέρους μέρη του, ονομάζεται φυσική έρευνα, ενώ Αυτό που αφορά αυτό που κατέχει ο άνθρωπος με αρετή και θέληση ονομάζεται επιστήμη των πραγμάτων που εξαρτώνται από τη θέληση. Δεδομένου ότι αυτό που είναι Το φυσικό και έμφυτο στον άνθρωπο προηγείται στο χρόνο αυτού που υπάρχει στον άνθρωπο από βούληση και επιλογή, ο πρώτος τύπος έρευνας θα προηγηθεί της Δεύτερον, ακόμη και αν και οι δύο πρέπει να φτάσουν σε μια συγκεκριμένη επιστήμη. Εκτός από αυτά Δύο τύποι έρευνας είναι η τέχνη της λογικής που διαμορφώνει το ορθολογικό μέρος της ψυχής, την οδηγεί στη βεβαιότητα, στη μελέτη και στην έρευνα. Η λογική, επιπλέον, καθοδηγεί και ελέγχει την εγκυρότητα των άλλων δύο πεδίων της έρευνας.

«Ο Abd al-Latif υπενθυμίζει ότι στην επιστήμη του Αριστοτέλη Φύση, το θεμελιώδες επιστημολογικό κριτήριο, υποστηρίζει ότι ο άνθρωπος πρέπει: Ξεκινήστε από αυτό που πιστοποιείται από τις αισθήσεις, για να προχωρήσετε στη συνέχεια σε αυτό που είναι κρυμμένο, μέχρι να μάθει όλα όσα επιθυμεί να μάθει. Για Για το λόγο αυτό, συνεχίζει στη μελέτη των φυτών και στη συνέχεια των ζώων. Αυτός καταγράφει τα είδη τους και εξηγεί τη συσκευή των οργάνων που Παρέχεται κάθε είδος ζώου. Δεδομένου ότι τα όργανα από μόνα τους δεν είναι Επαρκής για να εξηγήσει τη ζωή των ζώων, ο άνθρωπος αισθάνεται την ανάγκη να εισαγάγει ένα περαιτέρω αρχή, η οποία είναι η ψυχή. Παρ' όλα αυτά, η ψυχή δεν είναι Αρχή επαρκής για να εξηγήσει τον άνθρωπο, αφού οι πράξεις του ανθρώπου αποκαλύπτουν τον εαυτό τους να είναι πιο ισχυροί από τις πράξεις της ψυχής. Η ψυχή είναι δεν αρκεί για να εξηγήσει τον υψηλότερο βαθμό ουσιαστικότητας που επιτεύχθηκε από άνθρωπος: Ο Αριστοτέλης βρήκε τον άνθρωπο με τον λόγο και ο λόγος προέρχεται από τη διάνοια ή τις διανοητικές αρχές και δυνάμεις.

Η ανθρώπινη διάνοια είναι σε ισχύ και κινείται για να δράσει. Όλα αυτά που περνά από την ισχύ στην πράξη απαιτεί έναν παράγοντα του ίδιου είδους ως το πράγμα που πρέπει να περάσει στην πράξη. Η διάνοια επίσης, Επομένως, για να περάσει από την ισχύ στη δράση, χρειάζεται μια ενεργή Διάνοια που είναι πάντα σε δράση και ποτέ σε ισχύ. Όταν Η διάνοια του ανθρώπου φτάνει στην έσχατη τελειότητά της, πλησιάζει στην ουσία του στην ουσία αυτής της ενεργού διάνοιας. Στο Αναζητώντας την τελειότητα, η διάνοια του ανθρώπου τείνει να μιμείται το πρότυπο αυτής της διάνοιας, αφού είναι αυτό που κάνει τον άνθρωπο ουσιαστικό στο βαθμό που είναι άνθρωπος. Αυτή η διάνοια είναι επίσης το τέλος του ανθρώπου, επειδή Είναι αυτό που του παρέχει μια αρχή και ένα παράδειγμα για να ακολουθούν την τάση προς την τελειότητα, η οποία συνίσταται στην προσέγγιση τον εαυτό του όσο είναι δυνατόν. Είναι επομένως ο πράκτοράς του, ο δικός του τέλος, και την τελειότητά του. Πρόκειται για μια αρχή με τρεις διαφορετικούς τρόπους: όπως Ένας παράγοντας, ως σκοπός, και ως η τελειότητα στην οποία τείνει ο άνθρωπος. Είναι, Ωστόσο, μια ξεχωριστή μορφή σε σχέση με τον άνθρωπο, ένας ξεχωριστός πράκτορας και ένας ξεχωριστό άκρο.

Το αποτέλεσμα της έρευνας που διενεργήθηκε οδηγεί στο συμπέρασμα ότι Η ανθρώπινη φύση, η ανθρώπινη ψυχή και οι δυνατότητες και οι πράξεις της Αυτά τα δύο, όπως και οι δυνατότητες της πρακτικής διάνοιας, είναι Όλα ολοκληρώνονται με σεβασμό στην τελειότητα της ανθρώπινης διάνοιας. Η φύση, η ψυχή και η ανθρώπινη διάνοια είναι, ωστόσο, ανεπαρκείς για να επιτευχθεί η τελειότητα και δεν είναι δυνατόν να αφήσουμε έξω από λαμβάνοντας υπόψη τις πράξεις που προκύπτουν από τη βούληση και την επιλογή που εξαρτώνται σχετικά με την πρακτική διάνοια. Για το λόγο αυτό, επομένως, οι πράξεις αυτές πρέπει επίσης να γίνει αντικείμενο έρευνας όπως όλα αυτά που συνιστά ανθρώπινη βούληση. Η επιθυμία και τα πράγματα, τα οποία εξαρτώνται από την αίσθηση και διάκριση – την οποία διαθέτουν και τα άλλα ζώα – Από την άλλη πλευρά, δεν είναι ούτε ανθρώπινα, ούτε χρήσιμα για την επίτευξη θεωρητική τελειότητα. Σύμφωνα με αυτό το κριτήριο είναι απαραίτητο να επανεξετάσει πλήρως όλα τα επιστημονικά πεδία που έχουν ήδη καθιερωθεί στο Η αναζήτηση αυτού που συμβάλλει στην επίτευξη της τελειότητας από τον άνθρωπο και αυτό που, από την άλλη πλευρά, εμποδίζει αυτή την αναζήτηση.

Τέλος, ο Abd al-Latif αναφέρει τη Μεταφυσική, λέγοντας: ότι στα Μεταφυσικά του Αριστοτέλη διερευνώνται τα όντα σύμφωνα με διαφορετική μέθοδο από εκείνη που χρησιμοποιείται στην επιστήμη της φύση. Σε αντίθεση με την αραβική πηγή του, η φιλοσοφία του αλ-Φαράμπι του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη, όπως τον ξέρουμε, Abd al-Latif αρχίζει να αναλύει τη μεταφυσική επιστήμη που έχει ως αντικείμενο Ερευνήστε τα θεϊκά και ευγενή πράγματα. Φαίνεται να αναφέρει το ψευδο-Θεολογία του Αριστοτέλη, η παραφραστική επιλογή από Πλωτίνος' Εννεάδες (IV έως VI) σε μετάφραση 'Abd al-Masih ibn Nai'ma al-Himsi και διορθώθηκε από τον al-Kindi. Αυτός αναφέρει ότι ο Αριστοτέλης στη Θεολογία (Kitab bi-utulugiyya) είπε ότι ο Θεός δημιούργησε τον γήινο κόσμο για άνθρωπος και επίσης δημιούργησε στον άνθρωπο τη διάνοια και τη διασκόρπισε στην ψυχή του έτσι ώστε να μπορεί να είναι ένα όπλο που ενισχύει τον άνθρωπο για να τον κάνει ικανό να ζουν στη γη (δηλαδή, πρακτική διάνοια) και να διερευνήσουν το Δημιουργία των ουρανών και της γης και των θαυμάτων που βρίσκονται στους ουρανούς και στη γη (δηλαδή, θεωρητική διάνοια). Και αυτός λέει ότι ο Θεός είναι προνοητικός και φροντίζει ποιοτικά καλύτερους ανθρώπους και τους εμπνέει ως αποτέλεσμα της διαμεσολάβησης της ενεργού διάνοιας είτε μέσω της οδού του διαλογισμού, είτε μέσω της οδού του λάμψη της ψυχής ή μέσω της οδού της αποκάλυψης.

Φυσικά, δεδομένου ότι οι άνδρες είναι διαφορετικοί, υπάρχουν διαφορετικές μορφές συγκατάθεσης στην αλήθεια: η απόλυτη βεβαιότητα του ανθρώπου που ακολουθεί το επιδεικτικός τρόπος, όπως υποδεικνύει ο Αριστοτέλης στο Μεταγενέστερο Analytics και η πειθώ που παράγεται από παραδείγματα και εικόνες όπως υποδεικνύεται από τον Αριστοτέλη στη Ρητορική και την Ποιητική. Ως εκ τούτου, η φιλοσοφία γεννιέται σε κάθε άνθρωπο τον τρόπο που είναι δυνατός γι 'αυτόν.

Για τον 'Abd al-Latif, ο Πλάτων και ο μαθητής του Αριστοτέλης επιδιώκουν το τον ίδιο σκοπό και τον ίδιο σκοπό στη φιλοσοφική τους εικασία, ότι είναι να πούμε, η τελειότητα του ανθρώπου ως ανθρώπου, την οποία και οι δύο προσδιορίζουν γνώση της αλήθειας των πραγμάτων. Επιπλέον, περιγράφουν ένα σύστημα έτσι τέλειο στην οργανική του σύσταση και πληρότητα ότι το Οι γενιές που τους ακολουθούν δεν έχουν τίποτα άλλο παρά το καθήκον μελετώντας το σε μια προσπάθεια να κατανοήσουν σωστά τη σκέψη τους. Ο εξαιρετική φύση της φιλοσοφίας του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη, λέει «Ο Abd al-Latif, έχει τρεις αιτίες: πρώτον, η φιλοσοφία τους είναι χρήσιμο για να παρακινήσει κάποιον να σπουδάσει, δεύτερον, για μεγάλο χρονικό διάστημα που είχε επιρροή σε αυτόν τον τομέα, και τρίτον, την απόλυτη υπεροχή των Η φιλοσοφία έγκειται στην έρευνά τους για τις αιτίες από το περισσότερο μακριά από το πλησιέστερο στο αντικείμενο. Αυτή η μέθοδος έρευνας δεν χρειάζονται οτιδήποτε άλλο και είναι αδύνατο να διαψευστούν. Πρόκειται, επομένως, για μεγάλο λάθος να πιστεύουμε ότι τα έργα των Μοντέρνων είναι σαφέστερα, πιο χρήσιμο ή ποιοτικά ανώτερο σε σχέση με εκείνα του Αρχαίοι.

3. Επικρίσεις κατά των σύγχρονων

Ο Abd al-Latif κατείχε συνεχώς συγγραφείς που ορίζονται από αυτόν ως Moderns διαφορετικό από τους Αρχαίους και εξαπέλυσε μια σκληρή πολεμική επίθεση ενάντια στα έργα των πρώτων. Οι προνομιούχοι στόχοι του ήταν ο Αβικέννας και Fakhr al-Din al-Razi τους οποίους θεωρούσε, όσο ήταν πιθανή, ακόμη χειρότερη από την Avicenna. Τα γραπτά αυτών των συγγραφέων στο γεγονός, αν συγκριθεί με εκείνα των αρχαίων, αποκαλύπτουν τα χαμηλά τους επιστημονικό επίπεδο, βρίσκονται σε σύγχυση και στερούνται λεπτομερούς ανάλυσης.

3.1 Κατά του Avicenna

«Ο Abd al-Latif κάνει μια σειρά επικρίσεων για τον Avicenna φιλοσοφία (Martini Bonadeo 2013; Ben Ahmed 2019). Πρώτον, εξηγεί ότι ο Avicenna δεν κατόρθωσε να παρουσιάσει μια εξαντλητική φιλοσοφικό σύστημα στο οποίο κάθε πεδίο φιλοσοφικής έρευνας θα μπορούσαν να λάβουν κατάλληλη θεραπεία. «Ο Αμπντ αλ-Λατίφ επικρίνει Η έλλειψη προβληματισμού του Avicenna στον πρακτικό τομέα. Ακόμη και σε η πιο διάσημη σούμα του, η Kitab al-Shifa', Avicenna παραμέλησε το περιεχόμενο της Πολιτείας του Πλάτωνα, Τα Ηθικά του Αριστοτέλη και τα Πολιτικά του. «Ο Abd al-Latif εξηγεί αυτή την παράλειψη ως παντελή έλλειψη εξοικείωση του Avicenna όχι μόνο με την πρακτική φιλοσοφία, αλλά και με την φιλοσοφία γενικά.

Δεύτερον, σύμφωνα με τον Abd al-Latif, ο Avicenna φαίνεται να έχουν διαστρεβλώσει ή να μην έχουν γνώση του θεμελιώδους Αριστοτελικό επιστημολογικό κριτήριο σύμφωνα με το οποίο έρευνα πρέπει να αρχίσει με αυτό που είναι πιο εύκολα γνωστό σε μας (πρβλ. Αριστοτέλης, Φυσικά I.1, 184a16–21. Νικομάχεια Ηθική I.4, 1095b3–4). Αυτός είναι ο λόγος, για παράδειγμα, Avicenna λανθασμένα τοποθέτησε τη ζωολογία μετά τη θεραπεία της ψυχής.

Στη συνέχεια, «ο Abd al-Latif επισημαίνει ότι ο Avicenna παρήγαγε πολυάριθμα έργα, τα οποία έχουν αντιγραφεί το ένα από το άλλο, όπως στο περίπτωση του Kitab al-Shifa» και του Kitab αλ-Νατζάτ. Παρατηρεί ότι ο Avicenna αποφάσισε να εισαγάγει όλα τα δικά του πραγματείες με τον λόγο που παρουσίασε ο Αριστοτέλης στην αρχή της μεταγενέστερης ανάλυσης (ll, 71a1–3) σε κάθε μορφή της γνώσης. Αλλά αυτό είναι το μόνο που γνωρίζει ο Avicenna για το μεταγενέστερο Ανάλυση. Στην πραγματικότητα, δεν έχει ασχοληθεί με το τι συνιστά το τέλος της λογικής, δηλαδή οι πέντε λογικές τέχνες που είναι οι αντικείμενο της Οπίσθιας Ανάλυσης, των Θεμάτων, των Σοφιστικών Διαψεύσεων, της Ρητορικής και της Ποιητικής, και έχει σταθεί στην ανάλυση του περιεχομένου του το Isagoge, Categories, De Interpretatione και Prior Analytics τα οποία, σύμφωνα με τον «Abd al-Latif, αποτελούν μια προπαρασκευαστική εισαγωγή στην αληθινή λογική. Ακόμη και το Kitab al-Shifa', το οποίο ασχολείται με τη λογική σε μεγαλύτερη μήκος, παρουσιάζει μια συγκεχυμένη συζήτηση. «Ο Abd al-Latif παρέχει παραδείγματα που ενισχύουν την έντονη κριτική του. Πρώτον, τον εκπλήσσει το γεγονός ότι ο Avicenna δεν έχει διευκρινίσει την κατηγορία των "έχοντας" (ἔχειν; για οι αραβικές μεταφράσεις του βλέπε Afnan 1964: 89–90). Αλλά, στην πραγματικότητα, στο το τμήμα σχετικά με τις κατηγορίες (al-Maqulat) του Kitab· al-Shifa', ο Avicenna αφιερώνει λίγα λόγια στην εξήγησή του για την έννοια και την αξία αυτής της κατηγορίας. Υποστηρίζει ότι είναι δεν είναι μια σαφής κατηγορία και αναγνωρίζει ότι δεν έχει καταφέρει να Κατανοήστε το γιατί δεν βλέπει πώς μπορεί να περιέχει είδη. Επιπλέον, «ο Abd al-Latif εκπλήσσεται από το γεγονός ότι ο Avicenna τοποθετεί την κίνηση του ουρανού στην κατηγορία των "Όντας-σε-θέση" (κεῖσθαι), ακόμη και αν και ο ίδιος έχει γράψει ένα βιβλίο για το De Caelo et mundo και για τη Φυσική. Η κατηγορία των κεῖσθαι είναι εξηγείται από τον Avicenna τόσο στο Kitab al-Shifa' όσο και στο το Kitab al-Najat ως ο τρόπος ύπαρξης του σώματος ως Όσον αφορά το γεγονός ότι τα μέρη του αποτελούν, το ένα με το άλλο, ένα σχέση κλίσης και παραλληλισμού σε σχέση με τις κατευθύνσεις και τα μέρη του τόπου, εάν το σώμα βρίσκεται σε ένα μέρος, όπως, για παράδειγμα να στέκεστε όρθιοι και να κάθεστε. «Αμπντ αλ-Λατίφ Η τρίτη κριτική αφορά τον ισχυρισμό του Avicenna ότι μπορεί να ορίσει ένα από τα δύο σχετικούς όρους χωρίς προσφυγή στον άλλο. «Αμπντ Ο al-Latif τονίζει ότι στο Isagoge Avicenna ορίζει το γένος χωριστά και είδη χωριστά και πατέρας χωριστά και γιος χωριστά. Στη συνέχεια, στον ορισμό του πατέρα ως «ζωντανού πράγματος» που δημιουργεί από το σπέρμα του ένα άλλο ζωντανό πράγμα παρόμοιο με αυτόν" Ο Αβικέννα είναι υποχρεωμένος να καταφύγει σε τέσσερις διακριτές σχέσεις.

Ο Abd al-Latif συνεχίζει να επικρίνει τη θεωρία του Avicenna για ο συλλογισμός και ειδικότερα η παραδοχή του για το υποθετικό συλλογισμοί. Τέλος, «ο Abd al-Latif κάνει μια σειρά περαιτέρω επικρίσεις του Avicenna χωρίς, ωστόσο, να υπεισέλθουμε σε καθεμία από αυτές στο λεπτομέρεια. Ο Αβικέννας έχει διευρύνει το βιβλίο της Ποιητικής με ένα ποσότητα υλικού που προέρχεται πραγματικά από τη Ρητορική. Δεδομένου ότι το Kitab al-Shifa» του Avicenna, παρά το πολλά λάθη, έχει γίνει η φιλοσοφική εγκυκλοπαίδεια του αναφορά μεταξύ των συγχρόνων του «Abd al-Latif», πιστεύει ότι ο Avicenna είναι η έμμεση αιτία της τεράστιας εξάπλωσης της φιλοσοφικά λάθη, όπως η σύγχυση, για παράδειγμα, του αντικειμένου κατάλληλη για τη Φυσική, δηλαδή τη φύση, με εκείνη της Μεταφυσικής.

3.2 Εναντίον του Fakhr al-Din al-Razi

«Ο Abd al-Latif παρουσιάζει δύο ομάδες λόγων για τους οποίους ο al-Razi Τα έργα, γεμάτα λάθη, δεν πρέπει να αποτελούν αντικείμενο των ανθρώπων θαυμασμός. Πρώτον, αυτός ο συγγραφέας δεν διαθέτει συγκεκριμένο τεχνικές γνώσεις των διαφόρων επιστημών που αποφάσισε να Σκεφτείτε: η χρήση της ιατρικής ορολογίας είναι ανακριβής, γιατί παράδειγμα, στις σημειώσεις του για τον Κανόνα του Αβικέννα. Στο Δεύτερον, δεδομένου ότι στερείται οποιασδήποτε διδακτικής μεθόδου, απλώς εγείρει συνεχή σοφίσματα. Για τους λόγους αυτούς, «ο Abd al-Latif υποστηρίζει ότι δεν πρέπει καν να προσπαθήσει να πάρει το ιερό κείμενο του Κορανίου, όπως έκανε στο σχόλιό του για τη σούρα 112 ή τη σούρα 95 και σούρα 87 (Gannagé 2011: 227–256; Πρύμνη 1962: 57–59).

4. Μεταφυσική

4.1 Η μεταφυσική ως έρευνα για τα αίτια και η πρώτη φιλοσοφία

Το κύριο έργο του Abd al-Latif, το Βιβλίο για την Επιστήμη του Μεταφυσική, σώζεται σε δύο χειρόγραφα: το πρώτο, το ms. Κάιρο, Dar al-kutub, Ahmad Taymur Pasha Hikma 117, 16–178, που πιθανότατα παρήχθη στην Αίγυπτο το 1529. η δεύτερη κα Κωνσταντινούπολη, Süleymaniye Kütüphanesi, Carullah 1279, fols 140v-187v, που παρήχθη γύρω στο 1477 στη Sa'da της Υεμένης από έναν βιβλιοπώλη και αντιγραφέας Muhammad ibn Hasan al-Nihmi (πέθανε μετά το 1480) που συγκέντρωσε σε αυτό 40 διαφορετικά κείμενα φιλοσοφίας για προσωπική του χρήση (Rosenthal 1955; Griffel 2023).

Στα είκοσι τέσσερα κεφάλαια του βιβλίου του για την επιστήμη της Μεταφυσική 'Abd al-Latif παραφράζει και συνοψίζει ένα είδος της «βιβλιοθήκης» πραγματειών μεταφυσικής (Zimmermann 1986) που αφομοιώθηκαν κατά τη διαμορφωτική περίοδο της Φαλσάφα και επέβαλαν τον εαυτό τους στο σημείο να γίνουν κανονικοί. Το κύριο άρθρο σχέδιο του Βιβλίου για την Επιστήμη της Μεταφυσικής ακολουθεί το Διάταξη της μεταφυσικής και θείας επιστήμης σύμφωνα με Απαρίθμηση των επιστημών του al-Farabi. Αποτελείται από γεγονός τριών διακριτών μερών που αντικατοπτρίζουν το γεγονός του al-Farabi Τριμερής διαίρεση: στο πρώτο μέρος, το οποίο περιλαμβάνει τα πρώτα τέσσερα κεφάλαια, υπάρχει η μελέτη των όντων και των ατυχημάτων τους. Το δεύτερο Το μέρος, το οποίο εκτείνεται από το κεφάλαιο πέντε στο κεφάλαιο δώδεκα, ασχολείται με το αρχές ορισμού και επίδειξης· το τρίτο και τελευταίο μέρος, που αποτελείται από τα κεφάλαια δεκατρία έως είκοσι τέσσερα, είναι αφιερωμένο σε Περιγραφή της ιεραρχίας του άυλου και κατανοητού πραγματικότητες μέχρι να φτάσει στην Πρώτη Κινητήρια Δύναμη, την Πρώτη Αρχή, την Πρώτη Αιτία, ο Ένας, που δεν είναι παρά ο ένας Θεός του Κορανίου, ο προνοητικός Δημιουργός, σε μια σύνθεση αριστοτελικών μεταφυσική, νεοπλατωνική μεταφυσική και ισλαμικός μονοθεϊσμός (Neuwirth) 1976).

«Ο Abd al-Latif αφιερώνει δεκαέξι από τα είκοσι τέσσερα κεφάλαια σε μια συζήτηση για τα Μεταφυσικά του Αριστοτέλη, τα οποία πιθανώς γνώριζε σε περισσότερες από μία μεταφράσεις. Τα βιβλία της Μεταφυσικής που ελεύθερα παραφράζει είναι, κατά σειρά, Άλφα Elatton/Alpha Meizon, Beta, Delta, Gamma, Epsilon, Zeta, Eta, Theta, Iota και Lambda (Neuwirth 1976, 1977–78; Martini Bonadeo 2001, 2010, 2013, 2018; Ajoun 2017). Τρία ολόκληρα κεφάλαια (13-15) είναι αφιερωμένα στο τελευταίο. «Ο Abd al-Latif επηρεάζεται έντονα από τον Θεμίστιο» παράφραση (Brague 1999) στην ανάγνωση του Λάμδα. Ο Η παρουσίαση του Λάμδα τελειώνει με ένα ολόκληρο κεφάλαιο (16) που περιέχει μια επιτομή της πραγματείας του Alexander Arabus On the αρχές του Σύμπαντος (Badawi 1947; Genequand 2001; Διεύθυνση 2002; Ajoun 2017). «Η χρήση της Μεταφυσικής από τον Abd al-Latif αντικατοπτρίζει εκείνη των πρώτων Αράβων ερμηνευτών της, ιδιαίτερα ο al-Kindi, ο οποίος επικεντρώθηκε στο περιεχόμενο των βιβλίων Alpha Elatton, Epsilon και Lambda και ήταν συνδέεται με το κριτήριο της δογματικής ενότητας της ελληνικής μεταφυσικής: το Η φυσική θεολογία του Λάμδα είναι μόνο μια προϋπόθεση για μια χαρακτηρισμός της Πρώτης Αρχής, η οποία είναι καθαρά Νεοπλατωνική προέλευση (D'Ancona 1996).

Αυτό είναι ιδιαίτερα σαφές από την αρχή του βιβλίου σχετικά με την Επιστήμη της Μεταφυσικής. Για τον 'Abd al-Latif, στην πραγματικότητα, Υπάρχουν διαφορετικές αιτίες για διαφορετικά είδη ύπαρξης και διαφορετικές επιστήμες για διαφορετικές αιτίες, αλλά υπάρχει μια πρώτη επιστήμη που οδηγεί όλα τα υπόλοιπα, για δύο διαφορετικούς λόγους. Πρώτον, όπως δίδαξε ο al-Farabi, είναι σε θέση να αποδείξει τις αρχές των άλλων επιστημών, Γιατί μόνο αυτή η επιστήμη ερευνά τα απόλυτα όντα και από αυτά παρέχει μια εξήγηση των αρχών του ιδιαίτερες επιστήμες, που περιλαμβάνονται σε αυτήν και κάτω από αυτήν. Δεύτερον, αυτό Η επιστήμη περιλαμβάνει εικασίες σχετικά με την Πρώτη Αρχή, την οποία κάθε άλλο πράγμα χρειάζεται στην ύπαρξή του. «Αξιώσεις του Abd al-Latif ότι αυτή η Πρώτη Αρχή είναι η απόλυτη τελική αιτία και ότι η Η επιστήμη αυτής της αιτίας είναι η σοφία (hikma) που προηγείται όλες τις άλλες γνώσεις (Martini Bonadeo 2010; 2017a).

Η πρώτη αρχή περιγράφεται από τον Abd al-Latif σε ένα τυπικό Avicennian φράση ως το καθαρό ον (al-wujud al-mujarrad), ο σκοπός των πάντων, και ο Πρώτος κινητήριος μοχλός ακίνητος, καθαρή πράξη, αιώνιος και αιώνια, δηλαδή η Πρώτη Αρχή της οποίας η γνώση είναι το τέλος της έρευνάς μας. Ο Πρώτος μετακινούμενος δεν παράγει μόνο την κίνηση του πράγματα, αλλά είναι η τελειότητά τους, δηλαδή η παραδειγματική αιτία, και την τελική αιτία τους. Ο Abd al-Latif εισάγει το παράδειγμα του νόμου, που προέρχεται από την παράφραση του Θεμίστιου (σχετικά με τη χρήση του Abd al-Latif Η παράφραση του βιβλίου Λάμδα του Θεμίστιου Μεταφυσική του Αριστοτέλη: Meyrav 2019). Ο νόμος κινεί την πολιτική στο βαθμό που επιλέγεται για τον εαυτό της. Το πρώτο Η αρχή, ως Θεός, είναι η αιτία για την ύπαρξη των κόσμων και των παραγγελία ανάλογα με την ομορφιά και τη διάρκειά τους και είναι ένα ουσία που ισούται με την επιστήμη του. Η πρώτη αρχή είναι επίσης περιγράφεται ως ο Αληθινός Ένας (al-wahid al-haqq), ένας από την ουσία, χωρίς κανενός είδους πολλαπλότητα. Ο τρόπος για να γνωρίσεις αυτόν τον Αληθινό είναι να Αναλάβετε από τα πράγματα που έχουν κάποιο βαθμό ενότητας. Λέμε λοιπόν ένα στρατός, μια πόλη, ότι ο Ζάιντ είναι ένας, ότι η ουράνια σφαίρα είναι μία, και ότι ο κόσμος είναι ένας. Στη συνέχεια προχωρούμε μέσα από τις ψυχές και διάνοιες, και μέσα από τα πράγματα που σε αυτή την ανάβαση χαλαρώνουν πολλαπλότητα και να αποκτήσουμε ενότητα μέχρι να φτάσουμε στο Απόλυτο Ένα (al-wahid al-mutlaq), η αρχιτεκτονική αρχή του τα πάντα και το υπέρτατο κατανοητό που κάνει τον κόσμο να είναι, διατηρεί την ύπαρξή του και το παραγγέλνει. Η πρώτη αιτία είναι για «Αμπντ αλ-Λατίφ, αυτή η αιτία που έχει μέσα της όλα τα πράγματα καθαρά νεοπλατωνική φλέβα. Επομένως, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η παραφράζοντας το κεφάλαιο 10 του Λάμδα μιλάει για εκπόρευση από την πρώτη αρχή.

Τα χαρακτηριστικά του Νεοπλατωνικού μπολιάζονται έτσι στο Αριστοτελικός χαρακτηρισμός της Πρώτης Αρχής. Το σημείο του Η σύντηξη έγκειται στο δόγμα της αυτο-αντανάκλασης της θεϊκής σκέψης, που για τον «Abd al-Latif, ο οποίος επηρεάζεται από την εξήγηση του Ο Θεμίστιος, δεν είναι λόγος σύνθεσης και πολλαπλότητας μέσα την Πρώτη Αρχή, όπως ήταν για τον Πλωτίνο. Εάν η σκέψη Η αρχή, η πράξη της σκέψης και το αντικείμενο της σκέψης συμπίπτουν σε Η Πρώτη Αρχή, η οποία τώρα ονομάζεται Θεός, δεν υπάρχει πολλαπλότητα.

4.2 Πρόνοια

Η έκθεση του Λάμδα ακολουθείται από τρία κεφάλαια τα οποία συζητήστε το θέμα της Πρόνοιας (πρόνοια) της Πρώτης Αρχής. Η κύρια πηγή του Αμπντ αλ-Λατίφ είναι ο Αλέξανδρος του Aphrodisias' De Providentia (Ruland 1976, 1979; Zimmermann 1986; Thillet 2003; Martini Bonadeo 2017α). «Αμπντ Ως εκ τούτου, το al-Latif εναρμονίζει αμοιβαία δύο λύσεις οι οποίες Πραγματικότητα αρκετά διαφορετική η μία από την άλλη, για να μην πω εναλλακτική: ότι που προέβαλε ο Αλέξανδρος σχετικά με το πρόβλημα του θείου Πρόνοια – η Πρώτη Αρχή σκέφτεται και γνωρίζει πρωτίστως μόνο τον εαυτό της, αλλά γνωρίζει αιώνια και τα γεγονότα του κόσμου, με την επιφύλαξη να γίνει, στο βαθμό που ασκεί τη δική της κατεύθυνση πάνω τους μέσω της ουράνιας τάξης – και εκείνης του Θεμίστιου, η οποία «Ο Abd al-Latif είχε ήδη φτιάξει τη δική του κατά τη διάρκεια της παράφραση του Λάμδα, σύμφωνα με την οποία ο Θεός γνωρίζει αυτό που είναι διαφορετικός από αυτόν χωρίς γι' αυτό να βγαίνει από τον εαυτό του, αφού περιέχει μέσα του όλες τις ιδέες όλων των πραγμάτων και είναι ο κανόνας και την κατάσταση της κατανόησης του κόσμου.

«Ο Abd al-Latif υποστηρίζει ότι η ενέργεια του Θεού Η Θεία Πρόνοια εκφράζεται τόσο στον ανώτερο όσο και στον κατώτερο κόσμος; αλλά αν στην πρώτη περίπτωση η σχέση μεταξύ θείου Η πρόνοια και ο ανώτερος κόσμος είναι άμεσος, στη δεύτερη περίπτωση διαμεσολαβείται από τον ανώτερο κόσμο. Η σχέση μεταξύ θείου Η Θεία Πρόνοια και εκείνοι που τη λαμβάνουν, ωστόσο, δεν μπορούν να θεωρηθούν ως μια αιτιώδη σχέση, αφού στην περίπτωση αυτή «ο ευγενής θα ερχόταν στην ύπαρξη λόγω του επαίσχυντου και του νωρίτερα λόγω του αργότερα» (Rosenthal 1975: 156), το οποίο είναι επαίσχυντο, ούτε αυτό μπορεί Η σχέση πρέπει να θεωρείται καθαρά τυχαία. Και οι δύο καταστάσεις είναι ακατάλληλο για την πρώτη αρχή, η οποία επομένως δεν μπορεί να ασκήσει Πρόνοια ως πρωταρχική δράση της, αλλά δεν μπορεί να θεωρηθεί ούτε ως Αυτό από το οποίο προέρχεται τυχαία η Θεία Πρόνοια. «Abd al-Latif Στη συνέχεια επιβεβαιώνει ότι η ύπαρξη και η τάξη των πραγμάτων προέρχονται από την ύπαρξη του Θεού, ο οποίος είναι απόλυτα καλός και επιστρέφει στην εικόνα του φωτιά που θερμαίνει τα πάντα: Ο Θεός παραχωρεί σε όλα τα υπάρχοντα πράγματα όπως Πολύ καλό καθώς αυτοί, για την εγγύτητά τους σε αυτόν, είναι σε θέση να λάβουν. Τα σώματα του υποσελήνιου κόσμου είναι σε θέση να απολαύσουν τη δύναμη που πηγάζει από τον Θεό και έτσι τείνουν να κινούνται προς αυτόν. Μεταξύ των Υπαρκτά πράγματα του υποσελήνιου κόσμου, στον άνθρωπο έχει δοθεί το ικανότητα για λόγο, λόγω της οποίας μπορεί να πραγματοποιήσει εκείνες τις ενέργειες που να τον οδηγήσει να αποκτήσει την ευτυχία που του αρμόζει. Το ίδιο Η λογική ικανότητα του επιτρέπει να γνωρίζει τα θεία πράγματα και, δυνάμει Αυτή η γνώση, ο άνθρωπος είναι ανώτερη από όλα τα άλλα πράγματα που έρχονται σε ύπαρξη και να πεθάνει. Μερικές φορές, ωστόσο, χρησιμοποιεί αυτή την ορθολογική ικανότητα για να Απόκτησε, όχι το καλό και τις αρετές, αλλά τις κακίες. Αυτό μπορεί να συμβεί επειδή Η Θεία Πρόνοια επιτρέπει στον άνθρωπο την ικανότητα να μπορεί να αποκτά αρετές, αλλά Η επιτυχία αυτού του εγχειρήματος έγκειται στη βούληση και στην επιλογή που έγινε από τον ίδιο τον άνθρωπο.

Ακολουθώντας το παράδειγμα της πραγματείας του Αλεξάνδρου Περί Πρόνοια, «Abd al-Latif εισάγει το πρόβλημα του κακού και τοποθετεί την εξέταση αυτών των πτυχών του δόγματος της πρόνοια που θεωρεί τον άνθρωπο και τις ενέργειές του στο πλαίσιο ενός συζήτηση περισσότερο κοσμολογικής φύσης. Για το λόγο αυτό, όμως, ευνοεί τη λύση του Θεμίστιου, σύμφωνα με την οποία ο Θεός γνωρίζει τα πάντα ότι περιέχει μέσα του τις ιδέες όλων των πραγμάτων, τις οποίες διατηρεί να είναι πιο κοντά στο δόγμα του Κορανίου, «ο Abd al-Latif έχει προσφύγει στον Αλέξανδρο σχετικά με τα προβλήματα του κακού, την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου, και τη θεία δικαιοσύνη.

4.3 Διάνοια και πρώτη αιτία

«Στη συνέχεια, ο Abd al-Latif προχωρά στην πραγματεία του συνοψίζοντας το Βιβλίο της Έκθεσης του Καθαρού Καλού, δηλαδή το Liber de causis του Λατινικού Μεσαίωνα, πρόταση 54, σχετικά με η διαφορά μεταξύ αιωνιότητας και χρόνου (Endress 1973; Jolivet 1979: 55–75; Zimmermann 1994: 9–51) από τα Στοιχεία Θεολογίας του Πρόκλου, Μεταφυσική Λάμδα, και το ψευδο-θεολογία (Martini Bonadeo 2017b, Ajoun 2017). «Ο Abd al-Latif αναπαράγει όλες τις προτάσεις του Liber de causis, εκτός από τους αριθμούς 4, 10, 18 και 20, και ακολουθεί το ίδιο σειρά με την οποία παρατίθενται (Badawi 1955b; Anawati 1956: 73–110; Taylor 1984: 236–248). Στόχος του Abd al-Latif είναι καθιερώνουν, σύμφωνα με ένα αραβικό μοντέλο, μια ταύτιση μεταξύ του Πρώτου Αιτία, Ένα και Αγνό Καλό, όπως παρουσιάζεται στο Liber de causis και στην Αριστοτελική Πρώτη Αρχή, Αμετακίνητος Κινητήριος Μοχλός και Διάνοια στο πραγματικότητα, που περιγράφεται στην παράφραση της Μεταφυσικής Λάμδα.

Ο Abd al-Latif τονίζει την πρωτοκαθεδρία του πιο οικουμενικού σκοπού, ο οποίος είναι, επομένως, πιο μακριά από την επίδρασή της σε σχέση με τα αίτια πιο κοντά στο αποτέλεσμα και ως εκ τούτου προφανώς πιο σημαντικό. Το πρώτο Η αιτία υπερβαίνει κάθε δυνατότητα της γνώσης μας. Αν γνωρίζουμε το αληθινό φύση των πραγμάτων στην πραγματικότητα σημαίνει γνώση των αιτιών τους, δεδομένου ότι με ορισμός η Πρώτη Αιτία δεν έχει αιτίες που προηγούνται, είναι άγνωστο στην πραγματική του φύση. Μπορεί να γίνει γνωστό μόνο κατά προσέγγιση, μέσω μιας περιγραφής των δευτερογενών αιτιών. Ένα μακρύ τμήμα, το οποίο περιγράφει τη διάνοια, ακολουθεί αυτή τη θεωρία του υπερβατικού άφατο της Πρώτης Αιτίας που αποκλείει κάθε σωστό κατηγόρημα. Η διάνοια είναι με την αιωνιότητα, πάνω από το χρόνο, και δεν είναι υπόκεινται σε διαίρεση, διότι καθετί που διαιρείται είναι διαιρετό σε μέγεθος, αριθμό ή κίνηση, αλλά όλα αυτά τα είδη της διαίρεσης είναι κάτω από το χρόνο. Είναι μία, στο βαθμό που είναι η πρώτη πράγμα που προήλθε από την Πρώτη Αιτία, αλλά είναι πολλαπλό με σεβασμός στην πολλαπλότητα των δώρων που έρχονται σε αυτό από το Πρώτη αιτία. Η διάνοια γνωρίζει τι είναι πάνω από αυτήν – τα δώρα που Ελάτε σε αυτήν από την Πρώτη Αιτία – και ό,τι βρίσκεται κάτω από αυτήν – το πράγματα των οποίων είναι η αιτία. Αλλά η διάνοια γνωρίζει την αιτία της και την αποτέλεσμα μέσω της ουσίας του, δηλαδή ότι αντιλαμβάνεται τα πράγματα Πνευματικά. Συλλαμβάνει διανοητικά είτε τον διανοούμενο πράγματα ή τα λογικά. Η Πρώτη Αιτία, που είναι το Αγνό Καλό, χύνει ό,τι είναι καλό στη διάνοια και σε ό,τι υπάρχει μέσω της διαμεσολάβησης της διάνοιας. Υπάρχει, ωστόσο, ένα ορισμένες διακυμάνσεις στην προσπάθεια του Abd al-Latif να να εδραιώσει μια τέλεια συμμόρφωση μεταξύ της Πρώτης Αιτίας όπως παρουσιάζεται στο το Liber de causis και η Πρώτη Αρχή που παρουσιάζεται στο έργο του κεφάλαια αφιερωμένα στην παράφραση της Μεταφυσικής Λάμδα. Σύμφωνα με τον Αμπντ αλ-Λατίφ, ο Θεός προηγείται της διάνοιας στη διακυβέρνηση Πράγματα: Διατάζει τη διάνοια να κυβερνήσει. Αλλά, έχοντας δηλώσει ότι η η αυτοσυντηρούμενη ουσία δεν παράγεται από κάτι άλλο, «Ο Abd al-Latif υποστηρίζει ότι η διάνοια δεν χρειάζεται τίποτα εκτός από τον εαυτό του στη σύλληψη και τη διαμόρφωσή του (tasawwuri-hi wa taswiri-hi), ότι είναι τέλειο και πλήρες αιώνια, και ότι είναι η αιτία του εαυτού της.

4.4 Η μεταφυσική επιστήμη ως επιστήμη της κυριαρχίας

Στο σημείο αυτό, «ο Abd al-Latif παρουσιάζει την περιγραφή του Επιστήμη της κυριαρχίας ('ilm al-rububiyya) που απηχεί αυτό του πρώτου κεφαλαίου της Θεολογίας του Αριστοτέλη: είναι Δεν είναι μια φυσική επιστήμη που περιορίζεται να ανέβει από τα αποτελέσματα σε αιτίες, αλλά μια επιστήμη που, όταν πλησιάζει τις αιτίες, είναι σε θέση να Επιστρέψτε για να εξετάσετε τα αποτελέσματα σε μεγαλύτερο βάθος προσεγγίζοντας το Θεία γνώση των πραγμάτων.

Επιπλέον, «ο Abd al-Latif συνοψίζει στο περιεχόμενο, αλλά όχι στο η σειρά, μια επιλογή από είκοσι προτάσεις του Πρόκλου (1-3, 5, 62, 86, 15–17, 21, 54, 76, 78, 91, 79, 80, 167 και 72–74: βλέπε Zimmermann 1986), τέσσερις κοσμήτορες Αλέξανδρος της Αφροδισίας (Van Ess 1966; Fazzo &; Wiesner, 1993) και η διασκευή του De aeternitate mundi του Ιωάννη Φιλόπονου contra Proclum IX,8 και IX,11 (Hasnawi 1994), με τίτλο What Αλέξανδρος της Αφροδισίας Απόσπασμα από το βιβλίο του Αριστοτέλη που ονομάζεται Θεολογία, δηλαδή το δόγμα της θείας κυριαρχίας (Endress 1973). Με αυτόν τον τρόπο «ο Abd al-Latif θέτει για τον εαυτό του τρία Στόχοι. Καταρχάς, θέλει να τονίσει τις κρίσιμες πτυχές του δόγματος της Πρώτης Αιτίας που κατανοείται ως Ένα, που παρουσιάζεται στο προηγούμενα κεφάλαια. Δεύτερον, συζητά τη σχέση μεταξύ του Ενός και των πολλών, και, όχι τυχαία, το κάνει μετά από ένα σειρά κεφαλαίων (16–20) αφιερωμένη στη σχέση μεταξύ την Πρώτη Αιτία και τον κόσμο. Όσον αφορά αυτούς τους δύο στόχους, τονίζει τα βασικά χαρακτηριστικά της Πρώτης Αιτίας: είναι Μία και δίνει ενότητα σε αυτό που είναι πολλαπλό. Είναι Ένα από μόνο του και το Αληθινό Ένα χωρίς σύνθεση. Είναι η αιτία όλων αυτών που είναι πολλαπλάσια ότι, αν και είναι κατ' ουσίαν Ένα, η αιτιώδης δράση του διαδίδεται σε ένα πολλαπλότητα των αποτελεσμάτων. Είναι πάνω από την αιωνιότητα και τον χρόνο. Είναι ζωή που δεν τελειώνει, φως που δεν σβήνει, είναι Αγνό Ον, Είναι ο πρώτος παράγοντας, είναι άφατος και τίποτα δεν μπορεί να είναι σωστά Κατηγόρημα αυτού, είναι άγνωστο, η κορυφή της ιεραρχίας της ύπαρξης που αποτελείται από τη διάνοια, τις κατανοητές πραγματικότητες, την Ψυχή, τις ψυχές και, τέλος, τις σωματικές πραγματικότητες της φύσης. Τότε αυτός στρέφεται στην πρόνοια της Πρώτης Αιτίας όσον αφορά τα αποτελέσματά της: Αυτή η πρόνοια υπάρχει, διαμεσολαβείται από τις σφαίρες και διατηρεί το είδη στη γη. Η θεϊκή δύναμη δρα πάνω στον υποσελήνιο κόσμο με επαφή και, ξεκινώντας από την πρώτη σφαίρα της φωτιάς, τη θεϊκή δύναμη είναι στην ύλη σύμφωνα με τη δεκτικότητα των διαφόρων θεμάτων.

«Ο Abd al-Latif τελειώνει την παρουσίαση της μεταφυσικής επιστήμης συνοψίζοντας το κείμενο της ψευδο-Θεολογίας από το κεφάλαιο 2 στο κεφάλαιο 10 (το κεφάλαιο εννέα δεν περιλαμβάνεται), λίγο πολύ κυριολεκτικά (Badawi 1955a, Ajoun 2017). Μέσω του ψευδο-Θεολογία – όπως είδαμε προηγουμένως, ένα στοιχείο του Αραβικός Πλωτίνος – «Ο Αμπντ αλ-Λατίφ εκτέθηκε σε νεοπλατωνικό δόγμα για την αιτιότητα των πλατωνικών ιδεών που έλαβε αφηγούνται τα αριστοτελικά θέματα της ακίνητης αιτιότητας του Πρώτου Η κίνηση και η σύμπτωση της φύσης αυτού που είναι το υπέρτατο ευφυής και ποιο είναι το υπέρτατο κατανοητό. «Abd al-Latif γράφει για την Πρώτη Αρχή, τον Αληθινό Ένα και τον Δημιουργό, που είναι γνωστή μόνο μέσω ατελών εικόνων και η οποία είναι άπειρη στο ουσία, η διαδικασία της εκπόρευσης και η ιεραρχία από την Πρώτη Αρχή στο λόγο του ερχομού, η φύση και η κίνηση του ουράνια σώματα που κινούνται από την επιθυμία να μιμηθούν το τελειότητα του Πρώτου Αμετακίνητου Μετακινούμενου και να αφομοιωθούν το Αγνό Αγαθό στο βαθμό που είναι ικανοί. Η κίνηση του Η πρώτη σφαίρα και η ζωή στον κόσμο του ερχομού να υπάρξει. ο οντολογική πρόσθια της Πρώτης Αιτίας σε σχέση με την Οι εγγύτερες αιτίες, η άνοδος της ανθρώπινης ψυχής από το αισθητό στο διανοητική γνώση μέχρι την Πρώτη Αρχή, η οποία είναι αλήθεια Διάνοια, αληθινό ον, αληθινή τελειότητα, αληθινή επιστήμη και αληθινή ουσία. Στο τέλος ασχολείται με τα όρια των αισθήσεών μας και των η ανθρώπινη διάνοια στην κατανόηση της Πρώτης Αιτίας και των άλλων Ξεχωριστά όντα: η διάνοιά μας είναι αδύναμη στην κατανόηση εννοιών όπως ως κίνηση, χρόνος, ύλη, στέρηση και δυνατότητα, και μπορεί Αποκτήστε τα μόνο μέσω αναλογιών και μακρού διαλογισμού. Επιπλέον, για η διάνοιά μας, η Πρώτη Αρχή, είναι η κατάσταση της γνώσης χωρίς είναι γνωστό από εμάς, καθώς ο ήλιος είναι η κατάσταση της όρασής μας ακόμη και αν και δεν μπορούμε να αντέξουμε την άμεση θέα του. Το βιβλίο για την Η επιστήμη της Μεταφυσικής τελειώνει με την ανακοίνωση μιας πραγματείας σχετικά με την πολιτική φιλοσοφία που θα ακολουθήσει, με τίτλο Οι συνθήκες του Το τέλειο κράτος και οι συνέπειές του: αν οι άνθρωποι εκπαιδεύονται σε Μεγαλωμένος στις αρετές, θα είναι δυνατό να συνειδητοποιήσουμε την al-Madina al-fadila, το τέλειο κράτος της Αραβίας.

Αυτή η επισκόπηση της πρόσληψης και χρήσης των ελληνικών και αραβικών πηγών από τον 'Abd al-Latif al-Baghdadi στο βιβλίο του για την επιστήμη της Η μεταφυσική το αποδεικνύει αυτό, στο πλαίσιο του al-Farabi επίγνωση της πολλαπλής φύσης της μεταφυσικής – οντολογίας, γνώση των αιτιών, της συμπαντικής επιστήμης και της θείας επιστήμης ή θεολογία – η επιστροφή στους αρχαίους και στον Αριστοτέλη, δηλωμένη από τον 'Abd al-Latif να είναι απαραίτητο στη βιογραφία του, ήταν σίγουρα όχι μια επιστροφή στον Αριστοτέλη των ελληνικών πηγών, γλωσσική πρόσβαση στην οποία είχε χαθεί μέχρι τότε για μερικούς αιώνες. Μάλλον ήταν μια επιστροφή στον Αριστοτέλη της δικής του παράδοσης: ότι έντονα Νεοπλατωνικός Αριστοτέλης για την προέλευση της Kindian falsafa. «Η πραγματεία του Abd al-Latif για τη μεταφυσική είναι στην πραγματικότητα βαθιά ριζωμένη σε όλο το σύνολο των ελληνικών έργων στο πρώτο φιλοσοφία που είχε μεταφραστεί ή παραφραστεί στα αραβικά κάτω από η ώθηση και η κατεύθυνση του al-Kindi: στο al-Kindi όπως στο 'Abd Το έργο του al-Latif όπου έρχεται η γνώση των αιτιών συμπίπτουν με μια φυσική θεολογία που ερευνά την Πρώτη Αρχή, η De Providentia του Αλεξάνδρου της Αφροδισίας, Τα Στοιχεία Θεολογίας του Πρόκλου και τα τρία τελευταία από τα Οι Εννεάδες του Πλωτίνου αποτελούν φυσική εξέλιξη του βιβλίο Λάμδα της Μεταφυσικής.

5. Καλές και κακές Επιστημολογίες και Πρακτικές

«Η στάση του Abd al-Latif απέναντι στη σύγχρονη ιατρική και Η πρακτική της αλχημείας μας βοηθά να κατανοήσουμε την εκτίμησή του για το επιστημολογία των επιστημών, η οποία πρέπει να βασίζεται σε καθολικούς λόγους όπως αυτή των Αρχαίων, και εξηγεί για άλλη μια φορά το πρωτείο «Ο Abd al-Latif αποδίδει στη φιλοσοφία των Ελλήνων την οποία θεωρείται ο σωστός τρόπος σκέψης και, ως εκ τούτου, δράσης.

5.1 Ιατρική Επιστημολογία

«Ο Abd al-Latif στο πρώτο μέρος των προαναφερθέντων του αυτοβιογραφικό έργο (Joosse 2011, 2014) επικεντρώνεται στο Επιστημολογική κατάσταση της τέχνης της ιατρικής χρησιμοποιώντας διαφορετικές Συγκρίσεις που φαίνεται να έρχονται σε αντίφαση: η ιατρική είναι σαν και τα δύο μαθηματικά και η τέχνη της τοξοβολίας (Joosse &; Pormann 2008). Η ιατρική είναι μια τέχνη που ασχολείται με τα καθολικά. Για το λόγο αυτό το κάνει να μην κάνουν λάθη. Τα μαθηματικά είναι επίσης μια επιστήμη που θεωρεί αφηρημένες έννοιες, αλλά ακόμη και σε αυτή τη θεωρητική προσέγγιση της επιστήμης (τα παραδείγματα είναι αυτά της αδυναμίας τετραγωνισμού ενός κύκλο και την προσέγγιση στη γραφή ενός άρρητου αριθμού). Όσον αφορά τους γιατρούς, είναι σαν τον ειδικό στην τέχνη του τοξοβολία "που χτυπά το σημάδι στις περισσότερες περιπτώσεις" (Joosse 2014: 66), αλλά μπορούν να κάνουν λάθη επειδή ασχολούνται με λεπτομέρειες. Οι καλοί γιατροί, ακόμα κι αν δεν πετύχουν τον στόχο, το κάνουν Μην το χάσετε εντελώς. Για τον 'Abd al-Latif, οι σύγχρονοί του είναι: όπως εκείνοι των οποίων τα βέλη δεν χτυπούν τους στόχους, αλλά στο αντίθετα, πέφτουν προς την αντίθετη κατεύθυνση (Joosse &; Pormann 2010).

Η θλιβερή κατάσταση της σύγχρονης ιατρικής, σε αντίθεση με την φάρμακο των αρχαίων Ιπποκράτη, Διοσκουρίδη και Γαληνό, προκαλείται Πρώτα απ 'όλα, επειδή οι σύγχρονοι δεν ακολουθούν ιατρική επιστημολογία. «Ο Abd al-Latif παρατηρεί ότι, ακόμη και στην αρχαιότητα, Υπήρχαν ιατρικές αιρέσεις που δίδασκαν ψευδή ιατρική. «Αμπντ Ο al-Latif υπενθυμίζει, ειδικότερα, τις εμπειρικές και μεθοδιστικές αιρέσεις που ήταν σε αντίθεση με το δογματικό ή το ορθολογιστικό, σύμφωνα με στην κλασική τριμερή διαίρεση των ιατρικών σχολών που ήταν γνωστή σε Άραβες συγγραφείς λόγω ακριβώς της αραβικής μετάφρασης πολλών εισαγωγικά έργα του Γαληνού και ψευδο-Γαληνού. Η εμπειρική αίρεση του Η σκεπτικιστική έμπνευση, στην πραγματικότητα, δεν ενδιαφερόταν ούτε να μελετήσει το ανατομική δομή του ανθρώπινου σώματος ούτε τα εσωτερικά μυστικά του Ασθένειες. Απέρριψε κάθε πιθανή αναλογία μεταξύ του νεκρού σώματος και του το ζωντανό σώμα. Αρνήθηκε οποιαδήποτε γενική θεωρία. Το φάρμακο το οποίο Η διδασκαλία, επομένως, μεταφράστηκε πλήρως σε ιατρική πρακτική ξένη προς την ανατομική-φυσιολογική βάση των συμπτωμάτων και ήταν εξ ολοκλήρου συνδέονται με κλινικά φαινόμενα και την ταξινόμηση των συμπτωμάτων και Φάρμακα. Η μεθοδιστική αίρεση στωικής και επικούρειας έμπνευσης, για ποια ανθρώπινη ζωή ήταν ο φυσικός τόπος για ηθική και σωματική υποφέροντας, υποστήριξε ότι το ανθρώπινο σώμα σχηματίστηκε από άτομα που θα μπορούσαν να μην γίνονται αντιληπτά από τις αισθήσεις και οι οποίες βρίσκονταν σε συνεχή κίνηση μέσω πόρων και καναλιών. Σύμφωνα με αυτή την αίρεση, η ασθένεια επήλθε σε περίπτωση μεταβολής της ποιότητας και της κυκλοφορίας του σωμάτια ή σε περίπτωση υπερβολικής σύσφιξης ή χαλάρωσης τους πόρους μέσω των οποίων κινήθηκαν τα άτομα. Η θεραπεία, επομένως, ήταν μειώνεται σε λουτρά σχεδιασμένα να προκαλούν ιδρώτα σε περιπτώσεις σύσφιξης των πόρων, των στυπτικών και τονωτικών σε περίπτωση διαστολής, σε προκειμένου να επιστρέψει σε μια ενδιάμεση perviousness. «Abd al-Latif θεωρεί ότι οι παραπάνω αιρέσεις απέχουν πολύ από την ιατρική που ασκείται από τους δογματικούς γιατρούς πλατωνικής και αριστοτελικής έμπνευσης που θεωρείται ότι η ανατομία και η φυσιολογία είναι οι βασικές επιστήμες και για ποιος ήταν η λεπτομερής μελέτη των εσωτερικών αιτιών μιας ασθένειας πρωτογενής και αναγκαία. Ωστόσο, τα κριτήρια που ακολούθησε η Οι εμπειρικές και μεθοδιστικές αιρέσεις ήταν μέχρι στιγμής επιστημονικές: η Οι γιατροί ακολούθησαν μια θεωρία και δεν προχώρησαν καθαρά και απλά υπόθεση, όπως έκαναν οι περισσότεροι σύγχρονοι γιατροί (Joosse &; Pormann 2010).

Κατά τη γνώμη του Abd al-Latif, το φάρμακο της ηλικίας του πρέπει να ανακαλύψουν εκ νέου και να εφαρμόσουν την ελληνική ιατρική με τις αρχές, τις περιγραφές της ασθενειών και θεραπειών. Η ελληνική θεωρητική ιατρική αφορά με καθολικά και θεμελιώνεται στη βάση των καθολικών αρχών που ισχύουν παντού. Από αυτή την άποψη, σύμφωνα με τον ίδιο, ο Έλληνας Η ιατρική είναι πολύ ανώτερη από την πρακτική των συγχρόνων του και πρέπει να μάθει από τους γιατρούς της ηλικίας του σύμφωνα με το αρχή της συσσώρευσης γνώσεων, η οποία καθοδηγεί επίσης τον «Abd» Το φιλοσοφικό έργο του al-Latif.

5.2 Ενάντια στην αλχημεία

«Ο Αμπντ αλ-Λατίφ ήταν βαθιά αντίθετος στην αλχημεία, η οποία ήταν πολύ στη μόδα στην εποχή του (Wiedeman 1907; Joosse 2008, 2014: 29–62). Δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να τοποθετηθεί στο σύστημα των επιστημών. Είναι ένα Πλήρης απάτη: οι ψευδείς,

στην ουσιαστική μεταστοιχείωση των μετάλλων και θεώρησε ότι η Η "differentia specifica" των μετάλλων θα μπορούσε να παραχθεί κατά τη διάρκεια μια τεχνητή διαδικασία, η οποία στο τέλος θα οδηγούσε πάντα στην μετατροπή μολύβδου και άλλων βασικών μετάλλων σε πολύτιμα μέταλλα χρυσός και ασήμι. (Joosse 2008: 304)

Η αλχημεία και τα ψευδή τεκμήρια της πρέπει να διακρίνονται από επιστημονικές γνώσεις, όπως μαθηματικά, ορυκτολογία, χημεία, ζωολογία και βοτανική. Απόδειξη αυτού είναι ότι οι Αρχαίοι ποτέ δεν μίλησαν για αυτό: ο Πυθαγόρας δεν έχει αφιερώσει μια πραγματεία σε αυτό, ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης ποτέ δεν μιλούν γι 'αυτό, και έτσι ούτε οι Έλληνες σχολιαστές μετά αυτούς. Δεν υπάρχει ούτε μία λέξη για την αλχημεία σε όλους τους Γαληνούς ογκώδη έργα, ούτε σε αυτό του Ιωάννη Φιλόπονου. Στην ισλαμική εποχή al-Jahiz, Hunayn ibn Ishaq, ο γιος του Ishaq, ο εγγονός του Hunayn, Abu Ο Bishr Matta, και ο Abu al-Faraj ibn al-Tayyib σιωπούν για το θέμα. Ο πατέρας αυτής της ψευδούς επιστήμης φαίνεται να ήταν Jabir ibn Hayyan που έχει μετατρέψει γενιές μαθητών μετά από αυτόν παραστρατημένος. Ο Al-Farabi, ο μεγαλύτερος ισλαμιστής φιλόσοφος, αναφέρει ελιξίρια (al-iksir) με εξαιρετικά αρνητικό τρόπο μόνο μία φορά. Ακόμη και Avicenna, Στην πραγματεία του για την αλχημεία δεν δίνει αυτή την τέχνη μια λογική βάση. Η αλχημεία είναι ένοχη για το γεγονός ότι έχει δημιουργήσει γενιές μελετητών.

«Η ζωή και το έργο του Abd al-Latif μαρτυρούν τον κρίσιμο ρόλο που έπαιξαν πολλοί μουσουλμάνοι άνδρες της μάθησης και της επιστήμης, οι οποίοι παρακολούθησαν το milieus των ισλαμικών σχολείων μεταξύ των 12ου και 13ου αιώνες, στη μετάδοση του Ελληνικού φιλοσοφικές και ιατρικές γνώσεις, που εξακολουθούν να θεωρούνται απαραίτητες για την εκπαίδευση του μορφωμένου μουσουλμάνου.

Αρχαϊκή Επική Ποίηση

Β1. Εισαγωγή στα Ησιόδεια έπη

Β1.1. Ησίοδος και Όμηρος


O Aσκραίος ποιητής Hσίοδος φαίνεται, και είναι, από πολλές απόψεις παράξενος και εξ αυτού απροσδόκητος: συνάμα αρχαϊκός και νεωτερικός· συντηρητικός και ριζοσπαστικός. O αρχαϊκός συντηρητισμός του ελέγχεται σε ό,τι, καλώς ή κακώς, ονομάζουμε "ιδεολογία"· ο ριζοσπατικός νεωτερισμός, στον χειρισμό του μύθου αλλά και στις υποδοχές και στις φόρμες του ποιήματος, κατά κανόνα μικρόσχημες και φαινομενικώς αποσπασματικές.

H προηγούμενη όμως διάκριση παραμένει σχηματική και συχνά αποδεικνύεται αμφίβολη. Γιατί κάποτε ιδέες και φόρμες συμπορεύονται στον ριζοσπαστικό τους δρόμο, σε φανερό μάλιστα ή λανθάνοντα διάλογο του Aσκραίου ποιητή με τον Όμηρο· ειδικότερα με το έπος της Oδύσσειας, την ποιητολογική θεωρία της οποίας ο Hσίοδος, κατά περίπτωση, ελέγχει, διορθώνει και συμπληρώνει.

H ελληνική, εξάλλου, αρχαιότητα συνέτασσε δίχως ενδοιασμούς τον Aσκραίο ποιητή με τον Όμηρο. Eπιφανέστερος μάρτυρας της ισότιμης αυτής σύνταξης υπήρξε ο Hρόδοτος, ο οποίος αποφαίνεται (2.53): οὗτοι δέ (ενν. Ὅμηρος καὶ Ἡσίοδος) εἰσι οἱ ποιήσαντες θεογονίην Ἕλλησιν καὶ τοῖσι θεοῖσι τὰς ἐπωνυμίας δόντες καὶ τιμάς τε καὶ τέχνας διελόντες καὶ εἴδεα αὐτῶν σημήναντες. Σε νεοελληνική παράφραση: «αυτοί είναι που με τα ποιήματά τους όρισαν για τους Έλληνες την καταγωγή και τη γενεαλογία των θεών, τους έδωσαν ονόματα, τους μοίρασαν τιμές και τέχνες, σημάδεψαν τις μορφές τους».

H θεογονική και θεολογική αυτή απόφαση του Hροδότου μπορεί σήμερα εν μέρει να αμφισβητείται, φαίνεται όμως ότι απηχεί την κοινή πεποίθηση της πρώιμης, κλασικής και όψιμης αρχαιότητας, που ήθελε τον Όμηρο και τον Hσίοδο, γενικότερα, δίδυμους στυλοβάτες της επικής παράδοσης.

Β1.2. Βιογραφικά στοιχεία

Όσες βέβαιες πληροφορίες κατέχουμε για το πρόσωπο και τον βίο του Hσιόδου οφείλονται σε δικές του ομολογίες, διάσπαρτες στη Θεογονία και στα Έργα του. Πρόκειται για ελάχιστα αυτοβιογραφικά στοιχεία, τα οποία ιχνογραφούν, αδρά έστω, τη μορφή του ποιητή.

Άγνωστη παραμένει η ακριβέστερη χρονολογία της γέννησης του Hσιόδου. H ακμή του πάντως πέφτει εκεί γύρω στα τέλη του 8ου προχριστιανικού αιώνα ή λίγο αργότερα. H πιθανή αυτή χρονολόγηση συνεπάγεται την προτεραιότηα των ομηρικών επών, τουλάχιστον της Iλιάδος.

O πατέρας του ποιητή ήλθε στη Bοιωτία από την Kύμη, αιολική πόλη της Mικράς Aσίας ανάμεσα στη Λέσβο και στη Xίο. Eυγενής στην καταγωγή, άτυχος όμως στις θαλασσινές, εμπορικές επιχειρήσεις του, άφησε, φαίνεται, οριστικά τις ριψοκίνδυνες περιπέτειες της θάλασσας, για να εγκατασταθεί ως κτηματίας στο βοιωτικό χωριό Άσκρα ― μια γωνιά γης που ο Hσίοδος την απαθανάτισε για την ασκήμια, το κακό κλίμα και τη μιζέρια της (Έργα,στ. 639-640).

Στα βέβαια βιογραφικά στοιχεία του ποιητή ανήκει και η διαβόητη δίκη, όπου αντίδικος του Hσιόδου υπήρξε ο αδελφός του Πέρσης ― η διαμάχη αυτή για κτηματικές διαφορές έγινε εμπειρική αφορμή για τη σύνθεση των Έργων.

Σύμφωνα με τη δική του μαρτυρία, ο Hσίοδος ξεκίνησε τη ζωή του ως αγρότης και βοσκός. Mια μέρα όμως, ενώ έβοσκε τα πρόβατά του στον Eλικώνα, τον απάντησαν οι Mούσες και τον κάλεσαν να εγκαταλείψει το μίζερο και βάναυσό του επάγγελμα, για να αφιερωθεί στο μουσικό τραγούδι υπηρετώντας την αλήθεια. Aυτή η επιφάνεια των Mουσών υπήρξε σταθμός στη ζωή του Hσιόδου, όπως φαίνεται και από τη μεταφορά της στη Θεογονία (στ. 22-35) ― δεν πρόκειται για πλαστή επίνοια, αλλά για ένα είδος οραματικής εμπειρίας που ξύπνησε στον Hσίοδο την ποιητική του συνείδηση. Tήν οφειλή του πάντως στις Mούσες δεν την ξέχασε ποτέ ο ποιητής και, όταν αργότερα κέρδισε στη Xαλκίδα νικητήριο τρίποδα στους επιτάφιους αγώνες που έγιναν προς τιμή του Aμφιδάμαντα, τον αφιέρωσε στις Mούσες, στο ίδιο μάλιστα εκείνο μέρος όπου τον είχαν χρίσει αοιδό (Έργα, στ. 654-659).

Ως εντεταλμένος αοιδός των Mουσών και ραψωδός, ο Hσίοδος ταξίδεψε απαγγέλλοντας δικά του και ξένα ποιήματα. Δεν έκανε όμως ποτέ μεγάλο θαλασσινό ταξίδι, όπως το ομολογεί ο ίδιος (Έργα, στ. 650 κε.), γιατί το θεωρούσε ριψοκίνδυνο ― προτίμησε τα ταξίδια στη στεριά.

H σκληρή πείρα της αγροτικής ζωής, η πίκρα του μικροεισοδηματία, η συναίσθηση πως η παλιά τάξη των πραγμάτων είχε αρχίσει ήδη να κλονίζεται, ανακλώνται στο έργο του Hσιόδου· του προσδίδουν ρεαλισμό και απαισιοδοξία, η οποία όμως δεν τον κάνει να παραιτηθεί από το επίμονο αίτημα για δικαιοσύνη, φρόνηση και έντιμη εργασία.

Για τις συνθήκες του θανάτου του υπάρχει σχετική ανεκδοτολογία· πάντως στον βοιωτικό Oρχομενό έδειχναν τον τάφο του ποιητή, και η μαρτυρία αυτή μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστη.

Β1.3. Εργογραφικά στοιχεία

Εκτός από τη Θεογονία και τα Έργα, που δεν αμφισβητούνται για τη γνησιότητά τους, η αρχαιότητα, ώς τα ύστερα μάλιστα ελληνιστικά χρόνια, απέδιδε σταθερά στον Hσίοδο και ένα τρίτο έργο υπό τον τίτλο Γυναικών Kατάλογος ή Ἠοῖαι (από τον τρόπο που άρχιζαν τα γενεαλογικά κεφάλαια του ποιήματος: ἢ οἴη, δηλαδή ή όποια. Πρόκειται κατά βάση για καταλογική ποίηση, μοιρασμένη σε πέντε βιβλία. H θεματική μονάδα είναι κάθε φορά το γενεαλογικό δέντρο που προκύπτει από την ένωση μιας ηρωίδας-μητέρας και κάποιου θεού. Tο αφηγηματικό μέρος καθενός κεφαλαίου ιστορεί την περιπέτεια ακριβώς της ηρωίδας-μητέρας: λ.χ. της Kορωνίδας που γεννά τον Aσκληπιό· της Kυρήνης που την αρπάζει ο Aπόλλων και τη μεταφέρει από τη Θεσσαλία στη Λιβύη για να γίνει μητέρα του Aρισταίου· της Aλκμήνης, που η ένωσή της με τον Δία φέρνει στον κόσμο τον Hρακλή.

Tο περιεχόμενο του Γυναικών Kαταλόγου έγινε πρόχειρη θεματική πηγή τόσο της επόμενης χορικής και τραγικής ποίησης όσο και της μεταγενέστερης μυθολογικής πεζογραφίας. O τύπος, εξάλλου, αυτός ποιήματος αναβίωσε στα ελληνιστικά χρόνια: ο Καλλίμαχος λ.χ. υπολογίζει στα Aίτιά του τον Γυναικών Kατάλογο· αλλά και η Bιβλιοθήκη του Aπολλοδώρου, έργο του πρώτου μεταχριστιανικού αιώνα, αντλεί μεγάλο μέρος του μυθολογικού υλικού της από τον Γυναικών Kατάλογο. Πάντως δύσκολα θα μπορούσε να αποδοθεί στον Hσίοδο το σύνολο του Γυναικών Kαταλόγου· η πιθανότερη υπόθεση διακρίνει εδώ σημαντικό ησιόδειο πυρήνα, ο οποίος εμπλουτίστηκε κατά τον 6ο αιώνα π.X. και πήρε τη γνωστή εφεξής μορφή του.

Ψευδοησιόδεια, εξάλλου, θεωρείται και η Aσπίς, ποίημα 480 στίχων που ιστορεί τον αγώνα του Hρακλή με τον Kύκνο, το οποίο ήδη οι αλεξανδρινοί γραμματικοί το αναγνώρισαν ως νόθο. Γλώσσα και ύφος δείχνουν ποιητή δεύτερης σειράς, ο οποίος κατά τον 6ο αιώνα π.X. μιμείται με αδέξιο τρόπο την περίφημη Aσπίδα του Aχιλλέα στο Σ της Iλιάδας. Προφανώς η Aσπίς αποτελεί μεταγενέστερη επέκταση της ησιόδειας Ἠοίης της Aλκμήνης, που μας σώθηκε, ευτυχώς, σχεδόν ακέραιη.

Σκοτεινή παραμένει η σχέση του Γυναικών Kαταλόγου με τις Mεγάλες Ἠοῖες, έργο που η αρχαιότητα απέδιδε επίσης στον Hσίοδο, και από το οποίο σώθηκαν κάποια σπαράγματα. Σαφώς ψευδοησιόδεια θεωρούνται όσα ποιήματα καλύπτονται από τους τίτλους: Xείρωνος Yποθήκαι, Γης Περίοδος, Aστρονομίη, Aιγίμιος, Mελαμποδία, Kύηκος Γάμος, Iδαίοι Δάκτυλοι.