Τόσο η κοινωνική όσο και η αντικοινωνική συμπεριφορά του κάθε παιδιού και του εφήβου σχετίζονται ασφαλώς άμεσα αφενός με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του και αφετέρου με τις διαπροσωπικές σχέσεις που αυτό αναπτύσσει στο περιβάλλον του. Η συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού στη βρεφική ηλικία κατέχει πολύ σημαντικό ρόλο στον τομέα αυτό, αφού το είδος του συναισθηματικού δεσμού και η «προσκόλληση» που έχει τις ρίζες της στη βρεφική ηλικία παίζει καθοριστικό ρόλο στην ολοκλήρωση της ανάπτυξης της προσωπικότητάς του, καθώς αποδεικνύεται ότι αυτός είναι ένας ισχυρός αλλά και μακροχρόνιος συναισθηματικός δεσμός, τον οποίο το παιδί ασυνείδητα αναπαράγει ως μοντέλο σε όλες τις διαπροσωπικές του σχέσεις σε ολόκληρη τη ζωή του. Σύμφωνα με την θεωρία της προσκόλλησης του Bowlby (1969) και της Ainsworth (1982), ο ρόλος της είναι σημαντικός όχι μόνο στη διαμόρφωση και στη συγκρότηση της προσωπικότητας αλλά και στις σχέσεις του παιδιού και αργότερα του εφήβου σε διάφορα πλαίσια όπου αυτό συμμετέχει ενεργά και δραστηριοποιείται.
Οι τρεις κατηγοριοποίησεις του συναισθηματικού δεσμού
Στην βρεφική ηλικία, μπορεί να προβλέψει την ποιότητα των συναναστροφών του παιδιού κατά τη μέση παιδική, αλλά και κατά την εφηβική ηλικία (Egeland, Caslson+ Sroufe, 1993. Sroufe, Carlson & Shulman, 1993).
Σε ό,τι αφορά στις μορφές προσκόλλησης στις διάφορες ηλικίες, έχουν εντοπιστεί τρεις: η ασφαλής, η ανασφαλής /απορριπτική και η ανασφαλής /ανήσυχη. Οι απορριπτικοί έφηβοι προτιμούν την συναισθηματική τους ανεξαρτησία και χαρακτηρίζονται από απροθυμία επιδίωξης διαπροσωπικών σχέσεων οικειότητας με τους άλλους. Αντίθετα, τα ανήσυχα παιδιά-έφηβοι, μας εξηγεί ο κ. Στέλιος Μαντούδης, Αναπτυξιακός Εργοθεραπευτής, χαρακτηρίζονται από συναισθηματική υπερ-εξάρτηση και ανησυχία μήπως αυτή δεν επιτευχθεί. Οι θεωρητικοί της προσκόλλησης ισχυρίζονται, επίσης, ότι οι έφηβοι μπορούν να προσκολληθούν σε περισσότερα του ενός πρόσωπα (πατέρας, μητέρα, φίλοι), γεγονός που έχει θετικές επιπτώσεις στην ψυχοκοινωνική τους ανάπτυξη και προσαρμογή.
Σε ότι ακόμα αφορά στις ενδοοικογενειακές σχέσεις, ευρήματα παγκόσμιας έρευνας που έγινε πάνω στο θέμα της αποδοχής (acceptance) ή της απόρριψης (rejection) των γονέων προς τα παιδιά (Rohner, & Khaleque, 2008), δείχνουν ότι σε όλο τον κόσμο ανεξαρτήτως πολιτισμικού πλαισίου, φύλου και κοινωνικής τάξης, η απόρριψη των γονέων προς τα παιδιά συνδέεται στην ενήλικη ζωή με συμπεριφορές που ευνοούν τη δημιουργία εξαρτητικών σχέσεων, με συναισθηματική αστάθεια και με εκδήλωση επιθετικής συμπεριφοράς, καθώς και με παθητική επιθετικότητα, με χαμηλό αυτοσυναίσθημα και αρνητική θεώρηση γενικότερα του κόσμου.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου