Τα περισσότερα μυρμήγκια-εργάτες «στην πραγματικότητα λουφάρουν»!

Τα κοινωνικά έντομα θεωρούνται εξπέρ της εργατικότητας και της εξειδίκευσης. Μόνο που κάποια μυρμήγκια-εργάτες φαίνεται πως εξειδικεύονται στο να μην κάνουν απολύτως τίποτα. Οι λουφαδόροι ανακαλύφθηκαν σε αποικίες του Temnothorax rugatulus, ενός μικρού, καφέ μυρμηγκιού που ζει σε πευκοδάση της Βορείου Αμερικής. Οι ερευνητές τονίζουν πάντως ότι το ίδιο φαινόμενο έχει παρατηρηθεί «σε πολλά ακόμα είδη».

Σε μια προσπάθεια να μελετήσουν πώς τα μυρμήγκια περνούν το χρόνο τους, εντομολόγοι του Πανεπιστημίου της Αριζόνα μπήκαν στον κόπο να σημαδέψουν με μικρές χρωματιστές βούλες όλα τα μυρμήγκια σε πέντε αποικίες που ζούσαν στο εργαστήριο. Για διάστημα δύο εβδομάδες, κάμερες κατέγραφαν τη συμπεριφορά των μυρμηγκιών για πέντε λεπτά έξι φορές την ημέρα. Η ανάλυση έδειξε ότι, μεταξύ των μυρμηγκιών που έχουν αναλάβει το ρόλο του εργάτη, το 71,9% παρέμενε αδρανές τουλάχιστον τη μισή ημέρα, ενώ το εντυπωσιακό ποσοστό του 25,1% δεν εθεάθη να εργάζεται ποτέ.

Πώς εξηγείται αυτή η τεμπελιά; Πώς μπορεί η αποικία να δέχεται να σπαταλά τόση ενέργεια για τη συντήρηση των αιώνιων τεμπέληδων; Προηγούμενες μελέτες, επισημαίνουν οι ερευνητές, είχαν προτείνει την ιδέα ότι η αδράνεια των εργατών είναι μόνο προσωρινή, καθώς οι εργάτες δουλεύουν σε βάρδιες ανάλογα με την ώρα της ημέρας. Η υπόθεση αυτή δείχνει να διαψεύδεται από το νέο πείραμα, καθώς πολλοί εργάτες έμεναν αραχτοί όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Η απάντηση παραμένει άγνωστη, παραδέχεται η ερευνητική ομάδα. Δύο πιθανές εξηγήσεις που πρέπει να διερευνηθούν, λένε, είναι ότι οι λουφαδόροι είναι στην πραγματικότητα έφεδροι εργάτες, ή υπερβολικά νέοι ή ηλικιωμένοι για να πιάσουν δουλειά. Ανοιχτό είναι εξάλλου το ενδεχόμενο να απασχολούνται σε κάποια εργασία που οι κάμερες δεν μπορούσαν να καταγράψουν. Τη λύση θα μπορούσε να δώσει η παρατήρηση της αποικίας για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Behavioral Ecology and Sociobiology.