 |
| Hieronymus Bosch, The Garden of Earthly Delights (λεπτομέρεια) |
Ο κατήγορος συνεχίζει να εξηγεί:
“Όταν, λοιπόν, έφτασε με τη Νέαιρα ο Φρυνίων στην Αθήνα, ζούσε μαζί της με ασέλγεια ολοφάνερη. Αυτή τον ακολουθούσε στα συμπόσια και οπουδήποτε μπορούσε να πιεί και να οργιάσει μαζί του. Κι ο Φρυνίων συνουσιαζόταν δημόσια μαζί της οπουδήποτε και κομψευόταν κιόλας, μπροστά σε όσους τον έβλεπαν, γι’ αυτές του τις εκστάσεις. Πήρε μαζί του τη Νέαιρα σε πολλά γλέντια. Την πήγε και στη γιορτή που διοργάνωσε ο Χαβρίας από την Αιξωνή όταν, επί άρχοντος Σωκρατίδου, νίκησε στις αρματοδρομίες των Πυθίων με το τέθριππο το οποίο είχε αγοράσει από τους γιους του Μίτυος από το Άργος. Όταν, λοιπόν, ο Χαβρίας επέστρεψε από τους Δελφούς, έκανε επινίκιο γλέντι στην Κωλιάδα. Εκεί, πολλοί συνευρέθηκαν με τη μεθυσμένη Νέαιρα, όση ώρα ο Φρυνίων κοιμόταν. Ανάμεσά τους ήτανε κι οι οικιακοί δούλοι του Χαβρία που σέρβιραν στο τραπέζι. Για την αλήθεια αυτών των λόγων μου, καλώ τους παριστάμενους αυτόπτες μάρτυρες σ’ εκείνο το γλέντι: τον Χιωνίδη από την Ξυπετή και τον Ευθετίωνα από τον δήμο Κυδαθηναίων.”
– Ακολουθεί η μαρτυρία του Χιωνίδη από την Ξυπετή και του Ευθετίωνα από τον δήμο Κυδαθηναίων ότι, στο επινίκιο δείπνο του Χαβρία στην Κωλιάδα, είχαν παραβρεθεί και ο Φρυνίων με τη Νέαιρα κι ότι, εκεί, πολλοί μέσα στη νύχτα σηκώθηκαν και πήγαν στη Νέαιρα, ανάμεσά τους και οι ίδιοι, αλλά και οι οικιακοί δούλοι του Χαβρία.
“Επειδή, όμως, ο Φρυνίων συνεχώς προπηλάκιζε με ασέλγεια τη Νέαιρα και δεν την αγαπούσε, όπως εκείνη ήλπιζε, κι ούτε και πραγματοποιούσε τις επιθυμίες της, εκείνη μάζεψε τα πράγματά της από το σπίτι του, ρούχα και χρυσαφικά δηλαδή και δύο υπηρέτριές της, τη Θράττα και την Κοκκαλίνη, και δραπέτευσε στα Μέγαρα. Ήταν εκείνη η χρονιά που άρχοντας στην Αθήνα ήτανε ο Αστείος, η περίοδος δηλαδή, κύριοι δικαστές, που πολεμούσατε για δεύτερη φορά εναντίον των Λακεδαιμονίων. Η Νέαιρα έμεινε στα Μέγαρα και την επόμενη χρονιά, όταν άρχοντας εδώ έγινε ο Αλκισθένης. Σ’ αυτήν την πόλη, ωστόσο, δεν της απέφερε πολλά χρήματα η εργασία της με την εκμετάλλευση του σώματός της και δεν μπορούσε να συντηρεί το σπίτι της. Γιατί και η ίδια ήταν πολυέξοδη και οι Μεγαρείς μικρόνοες και τσιγγούνηδες. Κι ούτε και πολλοί ξένοι επισκέπτονταν την πόλη, καθώς εσείς εμποδίζατε, λόγω της ηγεμονίας σας στη θάλασσα, το εμπόριο στα Μέγαρα που ήταν πόλη συμμαχική των Λακεδαιμονίων. Κι από την άλλη, η Νέαιρα δεν μπορούσε να επιστρέψει στην Κόρινθο, λόγω των ένορκων δεσμεύσεων που είχαν συνοδεύσει την απελευθέρωσή της από τον Ευκράτη και τον Τιμανορίδα.
Όταν όμως έγινε η μάχη στα Λεύκτρα μεταξύ Σπαρτιατών και Θηβαίων, τότε πήγε από την Αθήνα στα Μέγαρα ο Στέφανος και άρχισε να συζεί μαζί της, αφού ήταν εταίρα. Του διηγήθηκε όλη τη ζωή της και την αλαζονεία του Φρυνίωνα. Έδωσε, μάλιστα, στον Στέφανο όλα τα πολύτιμα που είχε πάρει από εκείνον και του εξήγησε ότι η ίδια θα προτιμούσε να ζει στην Αθήνα, αλλά φοβόταν τον παλιό εραστή της γιατί το ένιωθε ότι τον είχε βλάψει και εξοργίσει. Επειδή γνώριζε, λοιπόν, τον βίαιο χαρακτήρα του Φρυνίωνα κι είχε επίσης αντιληφθεί ότι ο Στέφανος ήταν μάλλον ήπιος, ζήτησε από τον δεύτερο να την προστατεύσει. Κι αυτός την ξεσήκωνε, στα Μέγαρα, και την έκανε να αναθαρρήσει, λέγοντάς της ότι, αν τολμούσε να την αγγίξει ο Φρυίων, θα έκλαιγε με μαύρο δάκρυ. Της υποσχέθηκε επίσης ότι θα την έπαιρνε γυναίκα του κι ότι θα ενέγραφε τα παιδιά της στη φρατρία του σαν να ήταν δικά του παιδιά, για να τα κάνει Αθηναίους πολίτες κι ότι δεν θα άφηνε κανέναν να την βλάψει.
Κι έτσι, επέστρεψε από τα Μέγαρα ο Στέφανος στην Αθήνα, παίρνοντας μαζί του τη Νέαιρα και τα τρία παιδιά της, τον Πρόξενο, τον Αριστίωνα κι ένα κορίτσι, που τώρα ονομάζεται Φανώ. Την εγκατέστησε μαζί με τα παιδιά σ’ ένα σπιτάκι που έχει στην περιοχή του Ψιθυριστή Ερμή, ανάμεσα στο σπίτι του Δωρόθεου από την Ελευσίνα και στο σπίτι του Κλεινόμαχου, εκείνο που πρόσφατα αγόρασε ο Σπίνθαρος για επτά μνες. Αυτή ήταν όλη κι όλη η περιουσία του Στέφανου. Έφερε, λοιπόν, μαζί του τη Νέαιρα και την εγκατέστησε, για δύο λόγους. Καταρχάς, για να έχει δωρεάν μια ωραία εταίρα. Κατά δεύτερον, για να την βάζει να συντηρεί το σπίτι του ασκώντας το επάγγελμά της. Εξάλλου, ο ίδιος δεν διέθετε άλλους πόρους εκτός ίσως από τις απολαβές που είχε κάθε φορά που κατέθετε συκοφαντικές καταγγελίες εναντίον πολιτών.
Ο Φρυνίων, βεβαίως, έμαθε ότι η Νέαιρα βρισκόταν στην Αθήνα στο σπίτι του Στέφανου και πήγε εκεί, μαζί με νεαρούς φίλους του, και την άρπαξε. Και τότε, ο Στέφανος, θέλοντας να την πάρει από τον Φρυνίωνα, την διεκδίκησε ως απελεύθερη διά της νομικής οδού, καταθέτοντας για χάρη της εγγύηση στον άρχοντα πολέμαρχο. Καλώ ως μάρτυρα για την επιβεβαίωση των λόγων μου τον Αιήτη από τον δήμο των Κειριαδών, που τότε ήταν άρχοντας πολέμαρχος.”
– Παρίσταται ο Αιήτης και βεβαιώνει ότι, όταν ήταν άρχων πολέμαρχος, ο Φρυνίων, ο αδελφός του Δημοχάρη, υποχρέωσε τον Στέφανο από τον δήμο των Ερυιαδών να καταθέσει εγγύηση για την κατηγορουμένη Νεαίρα. Εκτός από τον Στέφανο, ως εγγυητές έδρασαν και ο Γλαυκέτης από την Κηφισιά κι ο Αριστοκράτης από το Φάληρο.
“Η Νέαιρα, λοιπόν, καλύφθηκε από την καταβολή αυτών των εγγυήσεων κι επέστρεψε στο σπίτι του Στέφανου. Συνέχισε, βεβαίως, να ασκεί το επάγγελμά της, ζητώντας τώρα πια περισσότερα χρήματα από όποιον την ζητούσε, γιατί τώρα είχε και νομική κάλυψη για τη συγκατοίκησή της με έναν άντρα. Ο Στέφανος, πάλι, όποτε ανακάλυπτε για κάποιον εραστή της ότι ήταν πλούσιος, τον κλείδωνε μέσα στο σπίτι, εκβιάζοντάς τον ότι θα τον καταγγείλει για μοιχεία, προκειμένου να αποσπά περισσότερα χρήματα. Γιατί ούτε ο Στέφανος, ούτε η Νέαιρα είχαν περιουσία ώστε να αντεπεξέρχονται στα καθημερινά τους έξοδα, που ήταν πολλά, αφού έπρεπε να συντηρούν και τα τρία παιδιά της, καθώς και δύο υπηρέτριες και έναν υπηρέτη. Εξάλλου, η Νέαιρα ήτανε μαθημένη στην καλοπέραση που, μέχρι τότε, της εξασφάλιζαν οι διάφοροι προστάτες της. Και την εποχή εκείνη, ο Στέφανος δεν ήτανε ακόμη ρήτορας, αλλά ένας απλός συκοφάντης, από αυτούς που κάθονται πλάι στο βήμα στην αγορά και κάνουν σαματά ή που πληρώνονται για να κατηγορούν άλλους πολίτες είτε καταθέτοντας οι ίδιοι μηνύσεις είτε εμφανιζόμενοι ως μάρτυρες σε υποθέσεις άλλων μηνυτών…..
Ωστόσο, ο Φρυνίων δεν έμενε άπραγος. Έκανε μήνυση στον Στέφανο, κατηγορώντας τον ότι του πήρε τη Νέαιρα σαν να ήταν ελεύθερη και ότι είχε δεχτεί στο σπίτι του τα πράγματα που εκείνη είχε κλέψει όταν έφευγε από το δικό του σπίτι. Τότε, οι φίλοι των δύο αντρών πρότειναν να λυθεί η διένεξή τους με διαιτησία. Διαιτητής του Φρυνίωνα ανέλαβε ο Σάτυρος από την Αλωπεκή, αδελφός του Λακεδαιμόνιου, ενώ ο Σαυρίας από τα Λάμπτρα ορίστηκε για να ενεργήσει για λογαριασμό του Στέφανου. Ως κοινά αποδεκτό διαιτητή επέλεξαν τον Διογείτονα από τις Αχαρνές. Διαβουλεύτηκαν, λοιπόν, οι διαιτητές στο ιερό, έχοντας ακούσει και τις δύο πλευρές και τα έργα της γυναίκας κι αποφάνθηκαν για λύση κοινά αποδεκτή. Η γυναίκα θα απελευθερωνόταν και θα ήταν πια κυρία του εαυτού της. Θα έδινε πίσω στον Φρυνίωνα όσα τού είχε υπεξαιρέσει, δηλαδή τα χρυσαφικά και τις υπηρέτριες, και θα κρατούσε μόνο τα ρούχα που είχαν φτιαχτεί για προσωπική της χρήση. Και στο εξής, θα ζούσε με τους δύο άντρες εναλλάξ, μέρα παρά μέρα. Κι αν ο Φρυνίων και ο Στέφανος κατέληγαν ποτέ στο μέλλον σε άλλη κοινά αποδεκτή απόφαση, αυτή θα ήταν έγκυρη. Στο μεταξύ όμως θα αντιμετώπιζαν ο ένας τον άλλο ως φίλοι και δεν θα κρατούσαν κακία μεταξύ τους. Αυτή ήταν η τελική συναινετική απόφαση της διαιτησίας για τη σχέση του Φρυνίωνα και του Στέφανου με τη Νέαιρα. Κάλεσε, σε παρακαλώ, ως μάρτυρες εκείνους τους διαιτητές.”
– Οι μάρτυρες παρίστανται και βεβαιώνουν την πράξη και το περιεχόμενο εκείνης της διαιτησίας.
“Όταν, λοιπόν, οι διαιτητές τακτοποίησαν με αυτόν τον τρόπο το θέμα, έγινε αυτό που, κατά τη γνώμη μου, συνηθίζεται σε αυτές τις περιπτώσεις, κυρίως όταν πρόκειται για εταίρες. Ο Φρυνίων και ο Στέφανος αντήλλασσαν επισκέψεις ο ένας στο σπίτι του άλλου, ανάλογα με το πού έμενε κάθε μέρα η Νέαιρα. Κι αυτή έτρωγε κι έπινε μαζί τους ως εταίρα. Καλώ ως μάρτυρες ότι λέω την αλήθεια τον Εύβουλο από την Προβόλινθο, τον Διοπείθη από τη Μελίτη και τον Κτήσωνα από τον Κεραμεικό, οι οποίοι συναναστρέφονταν τους δύο άντρες.”
– Παρίστανται οι μάρτυρες και βεβαιώνουν.
Ο Κατά Νεαίρας λόγος συνεχίζεται επί μακρόν, με κατηγορίες που διατυπώνονται πλέον εις βάρος και του ίδιου του Στέφανου, αλλά και της κόρης της Νέαιρας που, αν και εκδιδόμενη από τη μητέρα της, κατάφερε να εξαπατήσει για την ταυτότητα και την αγνότητά της έναν Αθηναίο πολίτη, ώστε να την παντρευτεί, και μάλιστα πολίτη που λειτούργησε ως άρχων βασιλεύς στα Ανθεστήρια. Υπό το βάρος της σωρείας των καταγγελιών, φαίνεται ότι η καταδικαστική απόφαση στην υπόθεση ήταν μάλλον αναπόφευκτη. Ο Στέφανος θα έπρεπε να πληρώσει μεγάλο χρηματικό πρόστιμο στην πόλη για παραβίαση του νόμου περί γάμου και για εξαπάτηση της πόλης. Η δε Νέαιρα και τα παιδιά της θα πουλιούνταν εκ νέου ως δούλοι.
Στη δίκη της, η Νέαιρα μάλλον δεν είχε έναν δαιμόνιο δικηγόρο για να οργανώσει την υπεράσπισή της σαν εκείνον τον Υπερείδη, που, κατά τα γραφόμενα του Αθήναιου (Δειπνοσοφισταί ΧΙΙΙ 59), είχε την λαμπρή έμπνευση να γυμνώσει αιφνιδιαστικά μπροστά στους δικαστές την εκπάγλου καλλονής κατηγορουμένη Φρύνη και να πετύχει την πανηγυρική της αθώωση, όταν εκείνη η εταίρα είχε συρθεί στο δικαστήριο. Εξάλλου, στην περίπτωση της Νεαίρας, ελάχιστα θα είχαν απομείνει από την έσχατη υπερασπιστική γραμμή την οποία η αθηναϊκή κοινωνία θα ήταν διατεθειμένη να αναγνωρίσει σε μιαν εταίρα. Το σώμα της θα είχε πια γεράσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου