Ο Μεταϊστορικός Πλάτωνας

Δίκαια μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος γιατί 24 αιώνες μετά την Εποχή του Πλάτωνα ασχολούμαστε ακόμα μαζί του. Οι λόγοι είναι ουσιαστικοί κι δεν είναι απλά θέμα της ιστορίας της φιλοσοφίας. Ο Πλάτωνας υπήρξε αναμφίβολα ένας Μεγάλος Άνθρωπος, από αυτούς που σπάνια εμφανίζονται στο κόσμο. Ήταν Μυημένος. Δημιούργησε ένα τεράστιο Φιλοσοφικό και θρησκευτικό έργο. Του οφείλουμε ευγνωμοσύνη. Πέρα όμως από τον ίδιο τον Πλάτωνα και την παρουσία του μέσα στην Ιστορία, ο Πλάτωνας έθεσε για πρώτη φορά σε φιλοσοφική γλώσσα και με τόση καθαρότητα κάποια Βασικά Ζητήματα της Φιλοσοφίας, που αποτελούν στην πραγματικότητα Αιώνιους Προβληματισμούς του Ανθρώπου. Πέρα από την Απλή Αίσθηση Παρουσίας, την Αντίληψη της Ύπαρξής μας, ο Πλάτωνας προσπάθησε να Βρει, να Κατανοήσει, το Βάθος της Βεβαιότητας για αυτή την «Συνείδηση Παρουσίας». Ποιο είναι το Ασφαλές Θεμέλιο της Αληθινής Γνώσης; Τι είναι η Ύπαρξή μας; Μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για αυτά που αντιλαμβανόμαστε, σκεπτόμαστε,  συναισθανόμαστε, αισθανόμαστε; Πως θα έρθουμε σε Επαφή με την Πραγματικότητα (μέσα από το πραγματικό); Τι είναι η Ύστατη Πραγματικότητα; μπορεί να δοθεί απάντηση σε αυτό το ερώτημα;

 

Αν λοιπόν οι άνθρωποι, κι όχι μόνο όσοι έχουν σαν αντικείμενο της εργασίας τους την Φιλοσοφία αλλά κι οι υπόλοιποι άνθρωποι, 24 αιώνες τώρα, αναφέρονται ξανά και ξανά στον Πλάτωνα, είναι γιατί ο Πλάτωνας όχι μόνο έθεσε τα αιώνια ερωτήματα του ανθρώπου αλλά και γιατί έδωσε κι απαντήσεις. Βέβαια ο Πλάτωνας ήταν Μυημένος και Δίδασκε σε Ζωντανή Διδασκαλία στην Ακαδημία. Τα Κείμενά του δεν περιέχουν ούτε το 1/10 από αυτά που Δίδασκε. Εμείς όμως έχουμε μόνο τα κείμενα. Έτσι θα πρέπει κάποιος για να κατανοήσει τον Πλάτωνα να μπορεί να αποκρυπτογραφήσει ακόμα και τους υπαινιγμούς του, ή μεμονωμένες φράσεις ή λέξεις. Αλλιώς δεν γνωρίζει τον Πλάτωνα αλλά γνωρίζει από τον Πλάτωνα αυτό που του επιτρέπουν οι δυνάμεις του, οι δυνατότητές του. Κι αυτό είναι άλλο πράγμα. Και για να μιλήσουμε καθαρά πρέπει να Είσαι Μυημένος για να καταλάβεις έναν Μυημένο, τον Πλάτωνα στην προκειμένη περίπτωση. Τόσους αιώνες Φιλοσοφίας και διανόησης κι είναι ελάχιστοι αυτοί που κατανόησαν τον Πλάτωνα. Οι μόνοι που μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα είναι κάποιοι άνθρωποι της Ακαδημίας, ο Πλωτίνος, αρκετούς αιώνες αργότερα κι οι Ερμητικοί και κάποιοι ελάχιστοι φιλόσοφοι τους επόμενους αιώνες. Οι περισσότεροι «ερμήνευσαν» τον Πλάτωνα σύμφωνα με το δικό τους επίπεδο και στο δικό τους επίπεδο. Κι εδώ συμπεριλαμβάνονται και μεγάλοι φιλόσοφοι που υπήρξαν  και καθηγητές πανεπιστημίων κι ίδρυσαν και σχολές σκέψης. Και δεν μιλάμε μόνο για τον Καντ αλλά και για πολλούς άλλους. Ενώ ο Πλάτωνας μιλούσε για Μια Άρρητη Αρχή που τα Στηρίζει Όλα και για κόσμους εμπειρίας πέρα από τον αισθητικό κόσμο, κάποιοι διανοούμενοι, επειδή ακριβώς ήταν φυλακισμένοι οι ίδιοι στην διανόηση, στο διανοητικό επίπεδο, είδαν σε αυτά που έλεγε ο Πλάτωνας μια θεωρία κι έδωσαν μια νοητική εξήγηση, όπως για παράδειγμα στο θέμα των «ιδεών» ή των «ειδητικών αριθμών».  Η παρεξήγηση οφείλεται στο απλό γεγονός ότι ενώ ο Πλάτωνας σαν Μυημένος που ήταν χρησιμοποιούσε τους φιλοσοφικούς όρους και τις λέξεις σαν Σύμβολα που υποδείκνυαν μια Άλλη Πραγματικότητα κάποιοι νόμιζαν ότι ο Πλάτωνας αναφέρει έτσι απλά έννοιες, κατασκευάσματα του νου. Αντί λοιπόν να «απελευθερωθούν» μέσω των λόγων του Πλάτωνα από την διανόηση και να Αντικρύσουν την Πραγματικότητα κατά πρόσωπο αυτοί παρέμειναν στον κόσμο των σκιών-εννοιών-λέξεων. Τελικά για να Κατανοήσεις Κάποιον ή Κάτι πρέπει να λειτουργείς τουλάχιστον στο «επίπεδό» του, αλλιώς το μόνο που καταλαβαίνεις είναι οι δικές σου φαντασίες.

Έτσι το ερώτημα δεν είναι γιατί ασχολούμαστε με τον Πλάτωνα, ή με τα προβλήματα που έθεσε ο Πλάτωνας. Το πρόβλημα δεν είναι καν αν κατανοούμε τον Πλάτωνα ή δίνουμε δικές μας «ερμηνείες» σε όσα έλεγε. Το πραγματικό ερώτημα είναι αυτό: Μπορεί ο Πλάτωνας όντως να μας βοηθήσει να βρούμε τις απαντήσεις στα προβλήματα της ύπαρξης, της ζωής; 

 

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κατανοήσουμε σχετικά με τον Πλάτωνα είναι ότι σαν Μυημένος μιλά για Μια Πραγματικότητα πέραν της διανοητικής αντίληψης και των σκών-εννοιών-λέξεων. Πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να προσεγγίσουμε βιωματικά όσα λέει. Άρα να Φιλοσοφήσουμε κατά τον τρόπο του Πλάτωνα, δηλαδή να Ανυψωθούμε, εμείς οι ίδιοι, μέσα μας ως την Υπέρτατη Αλήθεια. 

 

Συνεπώς το δεύτερο πράγμα που πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι ο Δρόμος προς την Αλήθεια είναι η Αυτογνωσία, η Αναγνώριση, η Βίωση, η Κατανόηση της Αληθινής Φύσης μας. Όπως είχε μάθει ο Πλάτωνας από τον Δάσκαλό του τον Σωκράτη, αλλά γνώριζε κι από τους Κύκλους των Μυημένων, η Αληθινή Αυτογνωσία είναι Άμεση Επαφή με Αυτό που Είμαστε, κι όχι αντιληπτική, διανοητική ή εξωτερική διερεύνηση των επιφανειακών χαρακτηριστικών, δραστηριοτήτων και συμπεριφορών μας. Το «Γνώθι σαυτόν», το Δελφικό Παράγγελμα που αποδίδεται στον Χείλωνα  κι είχε κάνει τρόπο ζωής ο Σωκράτης, αποτελεί για τον Πλάτωνα Κανόνα Ορθής Ζωής, κι Απελευθέρωσης. Μάλιστα μιλούσε πολύ για την Αυτογνωσία κι αναφέρεται συχνά στα Κείμενα του, στην Πολιτεία, στον Αλκιβιάδη Α’ κι αλλού. Η Αυτογνωσία, η Αληθινή Αυτογνωσία, σαν Βιωματική Αναγνώριση της Αληθινής Φύσης μας, στηρίζεται για τον Πλάτωνα στο Απλό Γεγονός ότι η Ουσία Είναι Μία, ότι η Ψυχή Είναι Μία και κάθε Ψυχή είναι στο Βάθος της, στην Πραγματική Ουσία της Αυτή η Μία Ψυχή. Αναγνωρίζοντας Μέσα μας την Αληθινή Φύση μας Αναγνωρίζουμε την Μία Μοναδική Πραγματικότητα, την Θεότητα, το Άρρητο Ένα. 
 

Το τρίτο πράγμα που πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι για τον Πλάτωνα η Αυτογνωσία, η Αληθινή Γνώση, πέρα από Βιωματική Προσέγγιση της Ουσίας μας, δεν είναι κάτι που πρέπει να «γνωρίσουμε», να κατακτήσουμε σαν περιεχόμενο της αντίληψής μας. Όπως δίδασκε κι ο Δάσκαλός του ο Σωκράτης αλλά εφάρμοζε κι ο Πλάτωνας σε ολόκληρη την ζωή του και μετέδιδε στους Φίλους του, η Πραγματική Γνώση είναι η απομάκρυνση της άγνοιας. Η Ύστατη Γνώση είναι το «Ουδέν Οίδα» σαν απόρριψη όλων των σχετικών αντιλήψεων ώστε  να ελευθερωθούμε και να Έρθουμε σε Άμεση Επαφή με την Μία Ουσία που βρίσκεται πέρα από τον κόσμο των αισθήσεων, πέρα από το πεδίο της αστρικής ψυχής, πέρα από τον αιώνιο χώρο των «ιδεών», πέρα κι από κάθε αντίληψη περί «είναι», στον Αχανή Χώρο, τον Χωρίς Όρια Χώρο, του Αρχικού Θεολογικού Χάους που στην Γλώσσα των Φιλοσόφων βαφτίστηκε το Αγαθόν, το Ένα.

 

Το τέταρτο πράγμα που πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι η Αυτογνωσία δεν είναι απλά ένας φιλοσοφικός τρόπος ζωής, η Αληθινή Φιλοσοφία, αλλά σχετίζεται άμεσα με την Ιερή Πρακτική και τα Μυστήρια, σαν η βιωματική ανάβαση ως το Αληθινό. Ακόμα και σήμερα είναι ελάχιστοι οι άνθρωποι σε αυτόν τον τόπο που γνωρίζουν την Αληθινή Διδασκαλία των Αρχαίων Σοφών και τον Δρόμο Ζωής που ακολουθούσαν. Κι αυτή η άγνοια δεν τους κοστίζει απλά ότι δεν γνωρίζουν, τους κοστίζει να μην ζουν, να μην γνωρίζουν που πηγαίνουν. Εδώ που γεννήθηκε η Αληθινή Σοφία και δόθηκαν λύσεις στο Πρόβλημα της Ζωής βασιλεύει η άγνοια κι η δυστυχία.

 

Αν θέλαμε λοιπόν να συνοψίσουμε όλα όσα έλεγαν οι Αρχαίοι, ο Πλάτωνας, θα λέγαμε ότι η Πραγματικότητα Είναι Μία. Αυτή την Μία Πραγματικότητα Αναζήτησε ο Πλάτωνας, την Βίωσε, κι όλη του η Ζωή στη γη, το Έργο του, τα Κείμενά του, διαπνέονται από Αυτή την Μια Πραγματικότητα σαν Ύστατη Ουσία των Πραγμάτων. Πέρα από τα Φαινόμενα, πέρα από τις Ψυχικές διακυμάνσεις, πέρα ακόμα κι από τον Κόσμο των Ιδεών πέρα και από τον Απέραντο Χώρο του Είναι, Εδώ που Είναι η Πηγή των Πάντων Ξεκινά η Αληθινή Ζωή. 

 

Τελικά τι ήταν ο Πλάτωνας; τι είναι ακόμα σήμερα; Η ιστορία είναι μικρή για να τον χωρέσει κι οι εξωτερικοί κόσμοι είναι περιορισμένοι για αυτόν. Ο Πλάτωνας Είναι ένα από τα Πρόσωπα της Αιωνιότητας. Αθάνατος, πραγματικά αθάνατος, σαν όλους τους Μεγάλους που περπάτησαν στη γη.