Η βιολογική εξέλιξη των φιδιών

Προϊστορικό φίδι με δύο πόδια φωτίζει την εξέλιξη των ερπετών

Η μελέτη του απολιθώματος ενός φιδιού (καλλιτεχνική απεικόνισή του στο μέσον) που «παγιδεύτηκε» μέσα σε έναν ασβεστόλιθο αποκάλυψε στους επιστήμονες σημαντικά στοιχεία. Το απολίθωμα ανήκει στο είδος Εupodophis descouensi, είχε μήκος 85 εκατοστά και ζούσε στα τέλη της Κρητιδικής Περιόδου, πριν από 92 εκατομμύρια χρόνια. Ερευνητές του Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου Φωτός που βρίσκεται στην Γκρενόμπλ της Γαλλίας διαπίστωσαν ότι αυτό το φίδι είχε δύο πόδια. Η ανακάλυψη θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική αφού οι επιστήμονες ως σήμερα είχαν ελάχιστα στοιχεία που να δείχνουν την εξελικτική πορεία των ερπετών. Το νέο εύρημα θα φωτίσει αυτή την πορεία.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα προηγμένο σύστημα ακτίνων Χ με το οποίο αποκαλύφθηκε η ύπαρξη των δύο ποδιών στο πίσω μέρος, πολύ κοντά στην άκρη της ουράς του. Οι ερευνητές είχαν διακρίνει στην αρχική μελέτη του απολιθώματος το ένα πόδι, αλλά χρειάστηκε η συμβολή των ακτινογραφιών για να εντοπιστεί και το δεύτερο. «Μετά τον εντοπισμό του ενός ποδιού θεωρούσαμε πολύ πιθανό,αν όχι βέβαιο, ότι υπάρχει και δεύτερο. Τώρα μελετούμε το δεύτερο πόδι μήπως τυχόν εντοπίσουμε κάποια χαρακτηριστικά ή στοιχεία που δεν έχουμε εντοπίσει στο πρώτο» δήλωσε στο ΒΒC η Αλεξάντρα Χουσαγιέ, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Το απολίθωμα του φιδιού ανακαλύφθηκε σε ένα χωριό του Λιβάνου πριν από οκτώ χρόνια και ήταν χωρισμένο σε δύο μέρη, αφού ο ασβεστόλιθος στον οποίο είχε παγιδευτεί ήταν σπασμένος σε πολλά κομμάτια. Τα πόδια έχουν μήκος μόλις δύο εκατοστά και οι επιστήμονες πιστεύουν ότι δεν είχαν καμία απολύτως χρησιμότητα στα φίδια. Με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία οι επιστήμονες θεωρούν ότι η εξελικτική πορεία των φιδιών ξεκίνησε πριν από περίπου 150 εκατομμύρια χρόνια.

Στην επιστημονική κοινότητα έχουν αναπτυχθεί δύο αντίθετες θεωρίες: η μία αναφέρει ότι η εξέλιξη των φιδιών ξεκίνησε στη στεριά και αρχικά διέθεταν άκρα τόσο στο μπροστινό μέρος του σώματος όσο και πίσω. Καθώς τα φίδια άρχιζαν να προσαρμόζονται στο περιβάλλον τα άκρα άρχιζαν να εξαφανίζονται. Πρώτα εξαφανίστηκαν τα μπροστινά άκρα και στη συνέχεια τα πίσω. Η δεύτερη θεωρία αναφέρει ότι η εξελικτική διαδικασία ξεκίνησε στο νερό από τα θαλάσσια ερπετά. Η ανακάλυψη του απολιθώματος με τα πόδια ίσως βοηθήσει στο να διαπιστωθεί ποια από τις δύο θεωρίες είναι πιο κοντά σε αυτό που συνέβη.