Η δημοσίευση στο Διαδίκτυο του Σιναϊτικού Κώδικα, που είναι ένα από τα πλέον πρώιμα χειρόγραφα που βρέθηκε και που περιλαμβάνει την Αγία Γραφή, μας δίδει απ' ευθείας την δυνατότητα να συγκρίνουμε τις αλλαγές και τις προσθήκες στα μεταγενέστερα αντίγραφα, και να παρακολουθήσουμε πως ολοκληρώθηκε σιγά σιγά, από αντιγραφή σε αντιγραφή, αυτός ο μύθος, αλλά μας εντείνει τις υποψίες ότι ήδη και σε αυτόν ενδεχομένως να έχουν γίνει αλλαγές και προσθήκες που δεν μπορούμε να φανταστούμε.
Ο Σιναϊτικός Κώδικας που γράφτηκε μεταξύ του 325 και του 360, παρουσιάζεται ολόκληρος στην ιστοσελίδα codexsinaiticus.org και μπορεί να μελετηθεί με ευχέρεια.
Εδώ, θα δούμε το “Κατά Μάρκον”, διότι θεωρείται από τους περισσότερους μελετητές ότι είναι το παλαιότερο από τα συνοπτικά και η βάση που γράφηκαν όλα τα υπόλοιπα ευαγγέλια, ενώ θα το συγκρίνουμε με την επίσημη εκδοχή του που βρίσκεται στην Αποστολική Διακονία.
Το εντυπωσιακότερο εύρημα είναι ότι όπως και οι κώδικες του Βατικανού και της Αλεξανδρείας το “Κατά Μάρκον” του Σιναϊτικού Kώδικα, τελειώνει στο 16:8, όταν οι γυναίκες βρίσκουν έναν άδειο τάφο και έναν νέο που λέει ότι ο Ιησούς δεν είναι εκεί -“ηγέρθη”, όχι “ανέστη”- και φεύγουν έντρομες, μη λέγοντας σε κανέναν τίποτα.
Τα αναφερόμενα στις επισκέψεις του “αναστάντος” Ιησού το “πορευθέντες εἰς τὸν κόσμον ἅπαντα κηρύξατε τὸ εὐαγγέλιον πάσῃ τῇ κτίσει. ὁ πιστεύσας καὶ βαπτισθεὶς σωθήσεται, ὁ δὲ ἀπιστήσας κατακριθήσεται” και η “ανάληψή” του, προστέθηκαν μεταγενέστερα.
Μερικά ενδιαφέροντα τέτοια σημεία που αξίζουν σημείωσης και δείχνουν και συγκεκριμένες ιδεολογικές κατευθύνσεις των αντιγραφέων είναι τα παρακάτω:
Στην περίφημη προφητεία του Ιησού για την ανάστασή του στο 10:34 το “μετα τριϲ ημεραϲ αναϲτηϲεται” μετεγράφη από τους μεταγενέστερους ως “τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ αναϲτηϲεται” για προφανείς λόγους. Μέτρησαν τις ώρες και δεν έβγαινε αληθής η προφητεία ως μετά τρεις ημέρες, αλλά ως την τρίτη ημέρα ίσως κάτι γινόταν. Η ίδια παραποίηση ακριβώς στο 9:31.
Στο σημείο που ο Ιούδας με τους Γραμματείς κανονίζουν τα της προδοσίας στο 14:11 “οι δε ακουϲαντεϲ εχαρηϲαν και απηγγιλαντο αυτω αργυριον δουναι”, αντιγράφτηκε σαν “αργύρια” για να δηλώσει πόσο αργυρώνητος ήταν ο Ιούδας και ότι το κίνητρό του ήταν ιδιαίτερα ποταπό, που με ένα αργύριο μόνο ή αργύριο, αδιάφορα δεν το τόνιζε όπως θα το ήθελαν.
Στο 13:10 το “και ειϲ παντα τα εθνη πρωτον λαον δει κηρυχθηναι το ευαγγελιον” μετεγγράφηκε για ευνόητους λόγους, όταν αποφάσισαν ότι εκτός Ιουδαίας ήταν το “ζουμί” σε “και ειϲ παντα τα εθνη δεῖ πρωτον κηρυχθηναι το ευαγγελιον” που είναι και λάθος σαν έκφραση.
Άλλη μια ενδιαφέρουσα παραποίηση είναι το “ϋπαγε οϲα εχειϲ πωληϲον και δοϲ τοιϲ πτωχοιϲ και εξειϲ θηϲαυρον εν ουρανω” που είπε στον πλούσιο και που προστέθηκε αργότερα το “εἰ θέλειc τέλειοc εἶναι”, γιατί τον 4ο αι όλο και περισσότεροι πλούσιοι πλησίαζαν και δεν ήθελαν φυσικά να τους αποτρέψουν, πως θα ζούσε η Εκκλησία χωρίς τους πλούσιους; (10:21) Το “εἰ θέλειc τέλειοc εἶναι” απαλύνει την τεράστια δυσκολία για τον πλούσιο όπως ήταν το πρωτότυπο αλλά και στο 10:24 λίγο παρακάτω το “δυϲκολον εϲτιν ειϲ τη βαϲιλειαν του θυ ειϲελθειν” που διαμορφώθηκε στο “δυϲκολον εϲτιν τοὺς πεποιθότας ἐπὶ χρήμασιν ειϲ τη βαϲιλειαν του θυ ειϲελθειν” που απαλύνει ακόμα περισσότερο την κατάσταση, αφού το αρχικό κείμενο έλεγε ότι για όλους είναι δύσκολο ενώ τώρα στρογγυλεύεται.
Τέλος, είναι έκδηλη προσπάθεια των μεταγενέστερων αντιγραφέων, να τονίσουν και να εντείνουν το συναίσθημα σε πολλά σημεία, όπως στο 6:28 “ὁ δὲ ἀπελθὼν ἀπεκεφάλιcεν αὐτὸν ἐν τῇ φυλακῇ, καὶ ἤνεγκε τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ”, αλλά και την αγριότητα των απειλών του Ιησού. Όπως στο 6:12 “ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀνεκτότερον ἔσται Σοδόμοις ἢ Γομόρροις ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ τῇ πόλει ἐκείνῃ”, ή το 13:8 “κατὰ τόπουc ἔcονται λιμοὶ καὶ ταραχαί”, που όπως θα δείτε προστέθηκαν αργότερα. Φυσικά και άλλες πολλές λέξεις που εντείνουν το συναίσθημα και την κάθε πράξη και ενέργεια.
Από τις υπόλοιπες διαφορές, που είναι πάρα πολλές, πέρα από τις ανώδυνες (που δεν τις έχω σημειώσει όλες) φαίνεται ξεκάθαρα η συνεχής προσπάθεια των μεταγενέστερων αντιγραφέων να δικαιολογήσουν και να επεξηγήσουν το αρχικό κείμενο, προσθέτοντας ή αλλάζοντας λέξεις, που σε αρκετά σημεία αλλάζει το αρχικό νόημα, ή να κάνουν και διορθώσεις.
Εδώ, θα δούμε το “Κατά Μάρκον”, διότι θεωρείται από τους περισσότερους μελετητές ότι είναι το παλαιότερο από τα συνοπτικά και η βάση που γράφηκαν όλα τα υπόλοιπα ευαγγέλια, ενώ θα το συγκρίνουμε με την επίσημη εκδοχή του που βρίσκεται στην Αποστολική Διακονία.
Το εντυπωσιακότερο εύρημα είναι ότι όπως και οι κώδικες του Βατικανού και της Αλεξανδρείας το “Κατά Μάρκον” του Σιναϊτικού Kώδικα, τελειώνει στο 16:8, όταν οι γυναίκες βρίσκουν έναν άδειο τάφο και έναν νέο που λέει ότι ο Ιησούς δεν είναι εκεί -“ηγέρθη”, όχι “ανέστη”- και φεύγουν έντρομες, μη λέγοντας σε κανέναν τίποτα.
Τα αναφερόμενα στις επισκέψεις του “αναστάντος” Ιησού το “πορευθέντες εἰς τὸν κόσμον ἅπαντα κηρύξατε τὸ εὐαγγέλιον πάσῃ τῇ κτίσει. ὁ πιστεύσας καὶ βαπτισθεὶς σωθήσεται, ὁ δὲ ἀπιστήσας κατακριθήσεται” και η “ανάληψή” του, προστέθηκαν μεταγενέστερα.
Μερικά ενδιαφέροντα τέτοια σημεία που αξίζουν σημείωσης και δείχνουν και συγκεκριμένες ιδεολογικές κατευθύνσεις των αντιγραφέων είναι τα παρακάτω:
Στην περίφημη προφητεία του Ιησού για την ανάστασή του στο 10:34 το “μετα τριϲ ημεραϲ αναϲτηϲεται” μετεγράφη από τους μεταγενέστερους ως “τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ αναϲτηϲεται” για προφανείς λόγους. Μέτρησαν τις ώρες και δεν έβγαινε αληθής η προφητεία ως μετά τρεις ημέρες, αλλά ως την τρίτη ημέρα ίσως κάτι γινόταν. Η ίδια παραποίηση ακριβώς στο 9:31.
Στο σημείο που ο Ιούδας με τους Γραμματείς κανονίζουν τα της προδοσίας στο 14:11 “οι δε ακουϲαντεϲ εχαρηϲαν και απηγγιλαντο αυτω αργυριον δουναι”, αντιγράφτηκε σαν “αργύρια” για να δηλώσει πόσο αργυρώνητος ήταν ο Ιούδας και ότι το κίνητρό του ήταν ιδιαίτερα ποταπό, που με ένα αργύριο μόνο ή αργύριο, αδιάφορα δεν το τόνιζε όπως θα το ήθελαν.
Στο 13:10 το “και ειϲ παντα τα εθνη πρωτον λαον δει κηρυχθηναι το ευαγγελιον” μετεγγράφηκε για ευνόητους λόγους, όταν αποφάσισαν ότι εκτός Ιουδαίας ήταν το “ζουμί” σε “και ειϲ παντα τα εθνη δεῖ πρωτον κηρυχθηναι το ευαγγελιον” που είναι και λάθος σαν έκφραση.
Άλλη μια ενδιαφέρουσα παραποίηση είναι το “ϋπαγε οϲα εχειϲ πωληϲον και δοϲ τοιϲ πτωχοιϲ και εξειϲ θηϲαυρον εν ουρανω” που είπε στον πλούσιο και που προστέθηκε αργότερα το “εἰ θέλειc τέλειοc εἶναι”, γιατί τον 4ο αι όλο και περισσότεροι πλούσιοι πλησίαζαν και δεν ήθελαν φυσικά να τους αποτρέψουν, πως θα ζούσε η Εκκλησία χωρίς τους πλούσιους; (10:21) Το “εἰ θέλειc τέλειοc εἶναι” απαλύνει την τεράστια δυσκολία για τον πλούσιο όπως ήταν το πρωτότυπο αλλά και στο 10:24 λίγο παρακάτω το “δυϲκολον εϲτιν ειϲ τη βαϲιλειαν του θυ ειϲελθειν” που διαμορφώθηκε στο “δυϲκολον εϲτιν τοὺς πεποιθότας ἐπὶ χρήμασιν ειϲ τη βαϲιλειαν του θυ ειϲελθειν” που απαλύνει ακόμα περισσότερο την κατάσταση, αφού το αρχικό κείμενο έλεγε ότι για όλους είναι δύσκολο ενώ τώρα στρογγυλεύεται.
Τέλος, είναι έκδηλη προσπάθεια των μεταγενέστερων αντιγραφέων, να τονίσουν και να εντείνουν το συναίσθημα σε πολλά σημεία, όπως στο 6:28 “ὁ δὲ ἀπελθὼν ἀπεκεφάλιcεν αὐτὸν ἐν τῇ φυλακῇ, καὶ ἤνεγκε τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ”, αλλά και την αγριότητα των απειλών του Ιησού. Όπως στο 6:12 “ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀνεκτότερον ἔσται Σοδόμοις ἢ Γομόρροις ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ τῇ πόλει ἐκείνῃ”, ή το 13:8 “κατὰ τόπουc ἔcονται λιμοὶ καὶ ταραχαί”, που όπως θα δείτε προστέθηκαν αργότερα. Φυσικά και άλλες πολλές λέξεις που εντείνουν το συναίσθημα και την κάθε πράξη και ενέργεια.
Από τις υπόλοιπες διαφορές, που είναι πάρα πολλές, πέρα από τις ανώδυνες (που δεν τις έχω σημειώσει όλες) φαίνεται ξεκάθαρα η συνεχής προσπάθεια των μεταγενέστερων αντιγραφέων να δικαιολογήσουν και να επεξηγήσουν το αρχικό κείμενο, προσθέτοντας ή αλλάζοντας λέξεις, που σε αρκετά σημεία αλλάζει το αρχικό νόημα, ή να κάνουν και διορθώσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου