Ο Σενέκας είχε δύο αδέρφια. Ο πρώτος, ο Λεύκιος Ανναίος Νοβάτος που μετά την υιοθεσία του από τον ρήτορα και συγκλητικό Λεύκιο Ιούνιο Γαλλίωνα μετονομάστηκε σε Γαλλίωνας, υπήρξε ανθύπατος της Αχαΐας. Ο ανθύπατος, μετά το τέλος του αδερφού του Σενέκα τερμάτισε και ο ίδιος τη ζωή του. Ο δεύτερος αδερφός του Σενέκα, λιγότερο γνωστός, ονομαζόταν Μάρκος Ανναίος Μέλας, πατέρας του ποιητή Μάρκου Ανναίου Λουκανού, που έγραψε το επικό έργο Εμφύλιος Πόλεμος (στο οποίο περιγράφεται η μάχη στα Φάρσαλα μεταξύ του Καίσαρα και του Πομπηίου). Ο Μέλας ακολούθησε και αυτός τον δρόμο της αυτοχειρίας, ύστερα από την κατηγορία ότι ενεπλάκη στη συνωμοσία του Πείσωνα κατά του Νέρωνα.
Για τα νεανικά χρόνια του Σενέκα δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες. Το μόνο γνωστό είναι ότι ο Σενέκας σε παιδική ηλικία είχε ασθενήσει από φυματίωση και για περισσότερα από είκοσι χρόνια έζησε στην Αίγυπτο δίπλα στην αδερφή της μητέρας του, το όνομα της οποίας δεν αναφέρεται. Το γεγονός αυτό στάθηκε η αφορμή για την οικονομική και κοινωνική ανέλιξη του φιλοσόφου. Η θεία του, παντρεμένη με τον έπαρχο της Αιγύπτου Γαλέριο που είχε διασυνδέσεις με τη ρωμαϊκή κυβέρνηση, έστειλε τον Σενέκα στη Ρώμη για να αναλάβει το αξίωμα του οικονομικού υπαλλήλου.
Ο Σενέκας αγαπούσε πολύ τα γράμματα και είχε μεγάλη δίψα για μόρφωση. Σπούδασε γραμματική, ρητορική, ενώ διέθετε και δικανική πείρα. Στη συνέχεια, εγκατέλειψε τα πάντα για να παρακολουθήσει διαλέξεις του Περιπατητικού Σωτίωνα, του Στωικού Αττάλου, του Παπιρίου Φαβιανού, διατηρώντας και φιλοσοφικές σχέσεις με τον Κυνικό Δημήτριο. Στην εποχή του Γάιου Καλιγούλα είχε δημοσιεύσει ορισμένες εργασίες, που σήμερα δεν σώζονται, αποκτώντας τη φήμη του εξαίρετου συγγραφέα και του ικανότατου ρήτορα. Το γεγονός αυτό προκάλεσε τον φθόνο του αυτοκράτορα που χαρακτήριζε τον τρόπο με τον οποίο έγραφε ο Σενέκας ως «ξέφρενο γλέντι». Παρά τις οποιεσδήποτε ενστάσεις και διαφωνίες του Καλιγούλα, ο Σενέκας είχε κερδίσει την εκτίμηση του πνευματικού κύκλου της Ρώμης.
Το 41 μ.Χ. ένα γεγονός ήρθε να συνταράξει τη ζωή του Σενέκα και να διαμορφώσει τη συμπεριφορά του αλλά και να επηρεάσει τη συγγραφική του πορεία. Με την κατηγορία για μοιχεία με την αδερφή του Καλιγούλα, Ιουλία Λιβίλλα, ο Σενέκας βρίσκεται εξόριστος στην Κορσική. Η κατηγορία αυτή προφανώς επήλθε ύστερα από την υπόνοια ότι ο Σενέκας συμμετείχε στη συνωμοσία του Λέπιδου του Γετούλικου προς ανατροπή του Καλιγούλα. Στη διάρκεια των οκτώ χρόνων στην εξορία ο Σενέκας είχε την ευκαιρία να συγγράψει τρία από τα πιο σημαντικά έργα του, τους παραμυθητικούς λόγους με παραλήπτες την Ελβία, την Μαρκία και τον Πολύβιο.
Ύστερα από τη μεσολάβηση μιας άλλης αδερφής του Γάιου Καλιγούλα, της Αγριππίνας, ο Σενέκας επιστρέφει το 49 μ.Χ. με σκοπό να αναλάβει την εκπαίδευση του γιου της Αγριππίνας, του Νέρωνα, του μελλοντικού αυτοκράτορα. Εξαιτίας της σχέσης του με τον Νέρωνα θεωρήθηκε ως «φίλος με την εξουσία» (princa). Πέρα από την ιδιότητα του παιδαγωγού, ο Σενέκας γίνεται πραίτορας και συνδιοικεί μαζί με τον αρχηγό της πραιτοριανής φρουράς, τον Βούρρο. Το 54 μ.Χ. όταν ο Νέρωνας ανεβαίνει στον θρόνο, ο Σενέκας γίνεται υπουργός και πολιτικός σύμβουλος του αυτοκράτορα. Για τα επόμενα χρόνια, ο Σενέκας σε συνεργασία με τον Βούρρο αναλαμβάνουν την κυβέρνηση πετυχαίνοντας την ενότητα και την αρμονική συνύπαρξη του θρόνου με τη Σύγκλητο.
Η κατάσταση ισορροπίας διαταράσσεται τα επόμενα χρόνια (62 μ.Χ.) ύστερα από τον θάνατο του αρχηγού της πραιτοριανής φρουράς. Ο Σενέκας δεν δύναται πλέον να ελέγξει μόνος του την παρορμητική και αλαζονική συμπεριφορά του Νέρωνα και για τον λόγο αυτόν αποφασίζει εκουσίως να απομακρυνθεί από την εξουσία και να εγκαταλείψει τα καθήκοντά του. Στρέφεται στην απομόνωση και ασχολείται με τη συγγραφή λογοτεχνικών έργων. Παράλληλα, έχει στραμμένα συνεχώς τα μάτια του στη φιλοσοφία, η οποία τη συγκεκριμένη περίοδο είναι το μόνο μέσο για την επίτευξη της εσωτερικής γαλήνης που ο ίδιος επεδίωκε.
Το τέλος του Σενέκα έρχεται μετά από λίγα χρόνια, εξαιτίας ενός γεγονότος που στέκεται αφορμή για τον ίδιο να φανερώσει τη στωική του δύναμη και να επιβεβαιώσει με τον θάνατό του τα όσα ο ίδιος διακηρύττει μέσα από τη φιλοσοφία του. Τον Απρίλιο του 65 μ.Χ. οδηγείται στην αυτοχειρία, ύστερα από την εις βάρος του κατηγορία για ανάμειξη στη συνωμοσία του Πείσωνα ενάντια στον αυτοκράτορα Νέρωνα. Ο θάνατος του Σενέκα αποτελεί έμπρακτη στωική μαρτυρία για τη στάση του απέναντι στον θάνατο, καθώς και μια τρανή απόδειξη πως η θνητότητα του ανθρώπου δεν τον εμποδίζει σε τίποτα να ζήσει αιώνια ακόμη και στην παρούσα ζωή.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου