ΝΟΣΣΙΣ1 – ἅδιον οὐδὲν ἔρωτοςἅδιον οὐδὲν ἔρωτος
ἅδιον οὐδὲν ἔρωτος· ἃ δ᾽ ὄλβια, δεύτερα πάντα
ἐστίν· ἀπὸ στόματος δ᾽ ἔπτυσα καὶ τὸ μέλι.
τοῦτο λέγει Νοσσίς· τίνα δ᾽ ἁ Κύπρις οὐκ ἐφίλασεν,
οὐκ οἶδεν τήνα γ᾽, ἄνθεα ποῖα ῥόδα.
ΠΑ 5, 170
***
Τίποτε πιο γλυκό απ᾽ τον έρωτα· δεύτερη θέση δίνω
σε όλα τα ωραία· και το μέλι από το στόμα φτύνω.
Αυτά λέγει η Νοσσίς. Κι όποιαν2 η Κύπρη δεν έχει ευλογήσει,
μες στ᾽ άνθη αυτή τα ρόδα αδυνατεί να ξεχωρίσει.3
----------------
1 Η Νοσσίς (αρχές 3ου αι. π .Χ.), από τους Επιζεφύριους Λοκρούς (στο νοτιότατο άκρο της Ιταλίας), ανήκει στη λεγόμενη "δωρική σχολή", που τη χαρακτηρίζει κυρίως κάποια "λαϊκότητα" ως προς τα θέματα και κάποια εκζήτηση και περιπλοκότητα ως προς την έκφραση. Σώζονται 11 ή 12 τετράστιχα επιγράμματά της που περιελήφθησαν στη συλλογή του Μελεάγρου Στέφανος (1ος αι. π.Χ.).
2 Το τίνα του πρωτοτύπου ισοδυναμεί με το ἥντινα.
3 Το κείμενο είναι αβέβαιο.
~~~
ΑΣΚΛΗΠΙΑΔΗΣ1 – νεῖφε, χαλαζοβόλει
Ο απτόητος εραστής
νεῖφε, χαλαζοβόλει, ποίει σκότος, αἶθε, κεραύνου,
πάντα τὰ πορφύροντ᾽ ἐν χθονὶ σεῖε νέφη·
ἢν γάρ με κτείνῃς, τότε παύσομαι· ἢν δέ μ᾽ ἀφῇς ζῆν,
κἂν διαθῇς τούτων χείρονα, κωμάσομαι·
5 ἕλκει γάρ μ᾽ ὁ κρατῶν καὶ σοῦ θεός, ᾧ ποτε πεισθείς,
Ζεῦ, διὰ χαλκείων χρυσὸς ἔδυς θαλάμων.
ΠΑ 5, 64
***
Χιόνι, χαλάζι ρίξε, αστραπές στείλε, κεραυνούς, σκοτάδι,
σύννεφα πάνω από τη γη τάραξε αγριεμένα.
Μόνον αν με εξοντώσεις, σταματώ· να ζήσω αν με αφήσεις,
και με χειρότερα δεινά εγώ θα γλεντώ το βράδυ:
με σέρνει ο παγκρατής θεός που ανάγκασε, Δία, κι εσένα5
χρυσός μέσα σε χάλκινο δωμάτιο να διεισδύσεις.2
----------------
1 Ο Ασκληπιάδης (περ. 300 π.Χ., σύγχρονος του Καλλιμάχου αλλά λίγο μεγαλύτερος) καταγόταν από τη Σάμο, ίσως όμως έζησε και στην Αλεξάνδρεια. Είναι κορυφαίος και πρωτοπόρος επιγραμματοποιός. Ανήκει στη λεγόμενη "ιωνική-αλεξανδρινή σχολή", «που εκπροσωπείται από το είδος πνευματικής élite [Καλλίμαχος, Ποσείδιππος κ.ά.] των μεγάλων αστικών κέντρων με κύριο χώρο δημιουργίας το συμπόσιο» και κυρίαρχα θέματα τον έρωτα, το κρασί και τις καθημερινές εμπειρίες (Ν. Χουρμουζιάδης). Σώζονται 43 επιγράμματα, τα 34 από τα οποία είναι ερωτικά.
2 Αναφορά στον μύθο της Δανάης. Ο Ακρίσιος, ο βασιλιάς του Άργους, όταν έλαβε χρησμό που έλεγε ότι θα τον σκότωνε ο γιος που θα γεννούσε η κόρη του η Δανάη, για να ματαιώσει την εκπλήρωση του χρησμού, έκλεισε την κόρη του σε χάλκινο θάλαμο. Ο Ζευς, που ποθούσε τη Δανάη, εισχώρησε στον θάλαμο μεταμορφωμένος σε χρυσή βροχή και ενώθηκε με την έγκλειστη. Από την ένωση γεννήθηκε ο Περσέας.
~~~
ΑΣΚΛΗΠΙΑΔΗΣ – εἰς ἀγορὰν βαδίσας
...και, παρεμπιπτόντως, την Τρυφέρα να καλέσεις
εἰς ἀγορὰν βαδίσας, Δημήτριε, τρεῖς παρ᾽ Ἀμύντου
γλαυκίσκους αἴτει καὶ δέκα φυκίδια
καὶ κυφὰς καρῖδας (ἀριθμήσει δέ σοι αὐτός)
εἴκοσι καὶ τέτορας δεῦρο λαβὼν ἄπιθι.
5 καὶ παρὰ Θαυβορίου ῥοδίνους ἓξ πρόσλαβε ‹πλοχμούς›
καὶ Τρυφέραν ταχέως ἐν παρόδῳ κάλεσον.
ΠΑ 5, 185
***
Σπεύσε, Δημήτριε, γρήγορα στην αγορά, για να ζητήσεις
τρεις πέστροφες απ᾽ τον Αμύντα, δώδεκα κυδώνια
και εικοσιτέσσερις (ο ίδιος φρόντισε να τις μετρήσεις)
κυρτές γαρίδες κι έλα σπίτι με όλα αυτά τα ψώνια.
Μαζί κι έξι ρόδων πλοχμούς1 απ᾽ την Θαυβόριον2 να προσθέσεις.5
Ε και, παρεμπιπτόντως, την Τρυφέρα να καλέσεις.3
------------------
1 Η λέξη πλοχμούς δεν παραδίδεται στο χειρόγραφο· έχει προστεθεί από κάποιο φιλόλογο. Τα συμφραζόμενα απαιτούν μια λέξη που σημαίνει ̒ στεφάνια ̉. Προφανώς οι καλεσμένοι ήσαν έξι -όσα και τα στεφάνια.
2 Δεν είναι απολύτως βέβαιο αν έχουμε να κάνουμε με όνομα άντρα ή (εξελληνισμένο αιγυπτιακό όνομα) γυναίκας.
3 Το επίγραμμα το μιμείται ο Οράτιος (Ωδὲς 3, 14).
~~~
ΑΣΚΛΗΠΙΑΔΗΣ – οὐκ εἴμ᾽ οὐδ᾽ ἐτέων δύο κεἴκοσι
Ο ερωτευμένος και οι Έρωτες
οὐκ εἴμ᾽ οὐδ᾽ ἐτέων δύο κεἴκοσι καὶ κοπιῶ ζῶν·
ὤρωτες, τί κακὸν τοῦτο; τί με φλέγετε;
ἢν γὰρ ἐγώ τι πάθω τί ποιήσετε; δῆλον, Ἔρωτες,
ὡς τὸ πάρος παίξεσθ᾽ ἄφρονες ἀστραγάλοις.
ΠΑ 12, 46
ὤρωτες, τί κακὸν τοῦτο; τί με φλέγετε;
ἢν γὰρ ἐγώ τι πάθω τί ποιήσετε; δῆλον, Ἔρωτες,
ὡς τὸ πάρος παίξεσθ᾽ ἄφρονες ἀστραγάλοις.
ΠΑ 12, 46
***
Δεν είμαι ακόμα εικοσιδύο χρονών και κουράστηκα να ζω.Αχ, Έρωτες, τι κακό είναι τούτο; Γιατί με φλέγετε;
Αν εγώ πάθω κάτι, τι θα κάνετε; Ξέρω, Έρωτες,
όπως και πρώτα, θα παίζετε αμέριμνοι αστραγάλους.1
-------------------
1 Τα μικρά παιδιά έπαιζαν με τους αστραγάλους από τα κόκκαλα ζώων όπως σήμερα με ζάρια. Οι έρωτες, ως παιδιά που είναι, παίζουν και αυτοί με αστραγάλους. Υπάρχουν και σχετικές παραστάσεις.
~~~
ΑΣΚΛΗΠΙΑΔΗΣ – οἶνος ἔρωτος ἔλεγχος (ΠΑ 12, 135)
οἶνος ἔρωτος ἔλεγχος
οἶνος ἔρωτος ἔλεγχος· ἐρᾶν ἀρνεύμενον ἡμῖν
ἤτασαν αἱ πολλαὶ Νικαγόρην προπόσεις·
καὶ γὰρ ἐδάκρυσεν καὶ ἐνύστασε καί τι κατηφὲς
ἔβλεπε, χὠ σφιγχθεὶς οὐκ ἔμενε στέφανος.
ΠΑ 12, 135
***
«Οἶνος ἔρωτος ἔλεγχος».1 Τον έρωτά του μας αρνιόταν
ο Νικαγόρας, μα από το κρασί προδόθηκε, όταν
δάκρυσε κι έσκυψε το πρόσωπο - και θλίψη ήταν γεμάτος
και το στεφάνι απ᾽ το κεφάλι του γλίστρησε κάτω.
------------------
1 Με τη φράση οἶνος ἔρωτος ἔλεγχος ο ποιητής προσαρμόζει στην περίπτωση των ερωτευμένων την παροιμία οἶνος καὶ ἀλήθεια, την οποία σύμφωνα με αρχαίο σχολιαστή, χρησιμοποιούσαν γι᾽ αυτούς που είχαν μεθύσει και έλεγαν την αλήθεια (ἐπὶ τῶν ἐν μέθῃ τὴν ἀλήθειαν λεγόντων).
