ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ – ὤμοσε Καλλίγνωτος ἸωνίδιOι όρκοι των ερωτευμένων
ὤμοσε Καλλίγνωτος Ἰωνίδι μήποτ᾽ ἐκείνης
ἕξειν μήτε φίλον κρέσσονα μήτε φίλην.
ὤμοσεν· ἀλλὰ λέγουσιν ἀληθέα τοὺς ἐν ἔρωτι
ὅρκους μὴ δύνειν οὔατ᾽ ἐς ἀθανάτων.
5 νῦν δ᾽ ὁ μὲν ἀρσενικῷ θέρεται πυρί, τῆς δὲ ταλαίνης
νύμφης ὡς Μεγαρέων οὐ λόγος οὐδ᾽ ἀριθμός.
ΠΑ 5, 6
***
Ορκίστηκε ο Καλλίγνωτος στην Ιωνίδα
να μη βάλει ποτέ πάνω απ᾽ αυτή ούτε φίλο ούτε φίλη.
Ορκίστηκε· ωστόσο λένε -και λένε αλήθεια-
πως οι όρκοι των ερωτευμένων
δεν φθάνουν στα αφτιά των αθανάτων.
Τώρα εκείνος φλέγεται από φλόγα αρσενική,5
ενώ τη δύσμοιρη την κόρη, όπως τους Μεγαρείς,
ούτε που την είδε ούτε που τη γνώρισε.1
-------------------
1 Ο τελευταίος στίχος παραπέμπει στο χρησμό που δόθηκε στους Μεγαρείς, όταν κάποτε, θεωρώντας ότι ήσαν οι καλύτεροι των Ελλήνων, ρώτησαν το μαντείο των Δελφών τίνες κρείττονες τυγχάνοιεν (ποιοι είναι οι καλύτεροι). Η απάντηση του μαντείου, αφού προηγουμένως απαριθμούσε διάφορους άλλους, κατέληγε ως εξής: ὑμεῖς δ᾽, ὦ Μεγαρεῖς, οὔτε τρίτοι οὔτε τέταρτοι / οὔτε δυωδέκατοι οὔτ᾽ ἐν λόγῳ οὔτ᾽ ἐν ἀριθμῷ.
~~~
ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ – ἐχθαίρω τὸ ποίημα τὸ κυκλικόν
Συνεπής στην ποίηση και στον έρωτα
ἐχθαίρω τὸ ποίημα τὸ κυκλικόν, οὐδὲ κελεύθῳ
χαίρω, τίς πολλοὺς ὧδε καὶ ὧδε φέρει·
μισέω καὶ περίφοιτον ἐρώμενον, οὐδ᾽ ἀπὸ κρήνης
πίνω· σικχαίνω πάντα τὰ δημόσια.
5 Λυσανίη, σὺ δὲ ναίχι καλὸς καλός· ἀλλὰ πρὶν εἰπεῖν
τοῦτο σαφῶς, ἠχώ φησί τις «ἄλλος ἔχει.»
ΠΑ 12, 43
***
Αντιπαθώ τις επικές σειρές,1 και οι δρόμοι
όπου πλήθη πάνε κι έρχονται δεν μου αρέσουν.
Μισώ και τον ωραίο με τους χιλιάδες θαυμαστές· από δημόσια κρήνη
δεν πίνω. Σιχαίνομαι όλα τα κοινά και τα κοινόχρηστα.
Ωραίος είσαι Λυσανία κι εσύ, ναι ωραίος! Και όμως, πριν προλάβω5
να το πω
κάποιος αντίλαλος από μακριά μου λέει ότι σε έχει άλλος κι όχι εγώ.2
-----------------
1 Επικά ποιήματα που μιμούνται τα ομηρικά έπη.
2 Στο ναίχι καλός η ηχώ "απαντά" ἄλλος ἔχει. Η απάντηση υποδηλώνει ότι πιθανώς ήδη από τον 3ο αι. π.Χ. είχε αρχίσει η προσέγγιση της προφοράς του αι με το ε.
~~~
ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ – ὡγρευτής, Ἐπίκυδες
«ξέρει να κυνηγά εκείνα που φεύγουν»
ὡγρευτής, Ἐπίκυδες, ἐν οὔρεσι πάντα λαγωόν
διφᾷ καὶ πάσης ἴχνια δορκαλίδος,
στίβῃ καὶ νιφετῷ κεχρημένος· ἢν δέ τις εἴπῃ
«τῆ, τόδε βέβληται θηρίον», οὐκ ἔλαβεν.
5 χοὐμὸς ἔρως τοιόσδε· τὰ μὲν φεύγοντα διώκειν
οἶδε, τὰ δ᾽ ἐν μέσσῳ κείμενα παρπέταται.
ΠΑ 12, 102
διφᾷ καὶ πάσης ἴχνια δορκαλίδος,
στίβῃ καὶ νιφετῷ κεχρημένος· ἢν δέ τις εἴπῃ
«τῆ, τόδε βέβληται θηρίον», οὐκ ἔλαβεν.
5 χοὐμὸς ἔρως τοιόσδε· τὰ μὲν φεύγοντα διώκειν
οἶδε, τὰ δ᾽ ἐν μέσσῳ κείμενα παρπέταται.
ΠΑ 12, 102
***
Ο κυνηγός, Επικύδη, μέσα στην πάχνη και το χιόνιαναζητά πάνω στα όρη κάθε λαγό
και τα χνάρια κάθε τρυφερού ζαρκαδιού.
Και αν κάποιος του πει: «δες, χτυπήθηκε τούτο τ᾽ αγρίμι»,
δεν το παίρνει.
Και ο δικός μου ο έρωτας τέτοιος είναι·5
ξέρει να κυνηγά εκείνα που φεύγουν,
αυτά που κείτονται μπροστά του τα προσπερνά.
~~~
ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ – εἰ μὲν ἑκών, Ἀρχῖν᾽
Ο άκρατος και ο έρωτας
εἰ μὲν ἑκών, Ἀρχῖν᾽, ἐπεκώμασα, μυρία μέμφου,
εἰ δ᾽ ἄκων ἥκω, τὴν προπέτειαν ἔα.
ἄκρητος καὶ ἔρως μ᾽ ἠνάγκασαν, ὧν ὁ μὲν αὐτῶν
εἷλκεν, ὁ δ᾽ οὐκ εἴα τὴν προπέτειαν ἐᾶν·
5 ἐλθὼν δ᾽ οὐκ ἐβόησα τίς ἢ τίνος, ἀλλ᾽ ἐφίλησα
τὴν φλιήν· εἰ τοῦτ᾽ ἔστ᾽ ἀδίκημ᾽, ἀδικέω.
ΠΑ 12, 118
εἰ δ᾽ ἄκων ἥκω, τὴν προπέτειαν ἔα.
ἄκρητος καὶ ἔρως μ᾽ ἠνάγκασαν, ὧν ὁ μὲν αὐτῶν
εἷλκεν, ὁ δ᾽ οὐκ εἴα τὴν προπέτειαν ἐᾶν·
5 ἐλθὼν δ᾽ οὐκ ἐβόησα τίς ἢ τίνος, ἀλλ᾽ ἐφίλησα
τὴν φλιήν· εἰ τοῦτ᾽ ἔστ᾽ ἀδίκημ᾽, ἀδικέω.
ΠΑ 12, 118
***
Αν βέβαια το ᾽θελα που ήρθα και ξεφάντωσαστην πόρτα σου, Αρχίνε, κατηγόρησέ με χίλιες φορές·
αν όμως ήρθα χωρίς να θέλω, συχώρεσέ μου το θράσος.
Ο άκρατος1 και ο έρωτας με ανάγκασαν·
ο ένας με τραβούσε, και ο άλλος δεν με άφηνε ν᾽ αφήσω το θράσος.
Όμως και όταν ήρθα, δεν φώναξα ποιος ή τίνος,5
φίλησα μονάχα το κατώφλι.
Αν αυτό είναι αδίκημα, αδίκησα.
---------------------
1 Ο άκρατος (οίνος) είναι το κρασί που δεν έχει αναμιχθεί με νερό.
~~~
ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ – ἕκλος ἔχων ὁ ξεῖνος
Εξ ιδίων κρίνω
ἕλκος ἔχων ὁ ξεῖνος ἐλάνθανεν· ὡς ἀνιηρόν
πνεῦμα διὰ στηθέων —εἶδες;— ἀνηγάγετο,
τὸ τρίτον ἡνίκ᾽ ἔπινε, τὰ δὲ ῥόδα φυλλοβολεῦντα
τὠνδρὸς ἀπὸ στεφάνων πάντ᾽ ἐγένοντο χαμαί.
5 ὤπτηται μέγα δή τι. μὰ δαίμονας, οὐκ ἀπὸ ῥυσμοῦ
εἰκάζω, φωρὸς δ᾽ ἴχνια φὼρ ἔμαθον.
ΠΑ 12, 134
πνεῦμα διὰ στηθέων —εἶδες;— ἀνηγάγετο,
τὸ τρίτον ἡνίκ᾽ ἔπινε, τὰ δὲ ῥόδα φυλλοβολεῦντα
τὠνδρὸς ἀπὸ στεφάνων πάντ᾽ ἐγένοντο χαμαί.
5 ὤπτηται μέγα δή τι. μὰ δαίμονας, οὐκ ἀπὸ ῥυσμοῦ
εἰκάζω, φωρὸς δ᾽ ἴχνια φὼρ ἔμαθον.
ΠΑ 12, 134
***
Ο ξένος μέσα του έκρυβε βαθειά πληγή· τι πονεμένα-πρόσεξες;- αναστέναξε από τα κατάβαθά του,
όταν το τρίτο του έπινε ποτήρι·1 κι όλα μαραμένα
τα ρόδα απ᾽ το στεφάνι του φυλλορροούσαν κάτου.2
Άγρια φωτιά τον καίει -μα τους θεούς, λόγια δεν πέταξα άδεια:5
κλέφτης κι εγώ, γνωρίζω του άλλου κλέφτη τα σημάδια.3
-------------------
1 Παραπέμπει στην τρίτη σπονδή στο πλαίσιο του συμποσίου. Η πρώτη σπονδή ήταν για τον Δία τον Ολύμπιο, η δεύτερη για τους Ήρωες και η Τρίτη για τον Δία σωτήρα.
2 Οι συμποσιαστές έφεραν στεφάνια.
3 Πιθανότατα η έκφραση είναι παροιμιώδης.
