Λευκό νάνο αστέρι βρίσκεται σε σφικτή τροχιά γύρω από μια μαύρη τρύπα

Ερευνητές έχουν βρει αποδείξεις για ένα λευκό νάνο αστέρι που είναι σε τροχιά γύρω από μία πιθανή μαύρη τρύπα και σε απόσταση μόλις 961.000 χιλιομέτρων – ή μόνο 2,5 φορές την απόσταση μεταξύ της Γης και της Σελήνης. Σε ένα πολύ σφιχτό τροχιακό χορό, που έχουν δει ποτέ οι αστρονόμοι, για μια μαύρη τρύπα και ένα άστρο, ο λευκός νάνος στρέφεται γύρω από τη μαύρη τρύπα με μία εκπληκτική ταχύτητα – περίπου δύο περιστροφές κάθε ώρα, αναφέρει η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Monthly Notices της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας.

Το δυαδικό σύστημα βρίσκεται εντός του Γαλαξία μας σε απόσταση 14.800 ετών φωτός και είναι γνωστό ως Χ9, ενώ βρίσκεται στο σφαιρωτό σμήνος 47 Tucanae, ένα πυκνό σμήνος άστρων στον Γαλαξία μας. Ο λευκός νάνος είναι ένα μικρό άστρο που έχει εξαντλήσει σχεδόν όλα τα πυρηνικά καύσιμά του.

Χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων Χ Chandra της NASA, η ερευνητική ομάδα κατέγραψε μεταβολές της φωτεινότητα του συστήματος με περίοδο 28 λεπτών, κάτι που υποδεικνύει ότι ο λευκός νάνος χρειάζεται 28 λεπτά για να συμπληρώσει μια τροχιά. Παραμένει ωστόσο ασαφές πώς ένα άστρο κατέληξε τόσο επικίνδυνα κοντά σε μια μαύρη τρύπα. Μια πιθανότητα είναι ότι το άστρο ήταν αρχικά ένας πολύ μεγαλύτερος κόκκινος γίγαντας, ο οποίος είχε την ατυχία να πλησιάσει και έχασε μεγάλο μέρος του υλικού του.

Περισσότερες πληροφορίες θα μπορούσε να δώσει η ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων (ρυτιδώσεων στο χωροχρόνο που προβλέπει η Σχετικότητα του Αϊνστάιν) που εκπέμπουν τα δύο αντικείμενα καθώς στροβιλίζονται. Δυστυχώς, όμως, η συχνότητα αυτών των κυμάτων βρίσκεται πέρα από τις δυνατότητες των σημερινών ανιχνευτών, όπως οι ανιχνευτές LIGO που επιβεβαίωσαν την ύπαρξη των βαρυτικών κυμάτων το 2016.

«Αυτός ο λευκός νάνος είναι τόσο κοντά στη μαύρη τρύπα, που το υλικό του εκτοξεύεται προς τον δίσκο υλικού που είναι γύρω από τη μαύρη τρύπα προτού πέσει εκεί μέσα”. δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Arash Bahramian, από το Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα στον Καναδά.

«Ευτυχώς για αυτό το αστέρι, δεν νομίζω ότι θα ακολουθήσει αυτό το μονοπάτι της λήθης, αλλά, αντίθετα, θα παραμείνει σε τροχιά”, δήλωσε ο Bahramian.

Παρά το γεγονός ότι ο λευκός νάνος δεν φαίνεται να κινδυνεύει ή να κατασπαράσσεται από τη μαύρη τρύπα, η μοίρα του είναι αβέβαιη.

«Για μεγάλο χρονικό διάστημα οι αστρονόμοι πίστευαν ότι οι μαύρες τρύπες ήταν σπάνιες ή εντελώς απούσες στα σφαιρωτά σμήνη αστέρων”, δήλωσε ο Jay Strader από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Michigan.

«Αυτή η ανακάλυψη επιπλέον μας δείχνει ότι μπορούμε να ψάξουμε για μαύρες τρύπες στα σφαιρωτά σμήνη,» προσθέτει ο Strader.