Η μεταδοτικότητα της Ευτυχίας

Κάθε επαφή με ευτυχισμένο άνθρωπο αυξάνει κατά 9% κατά μέσο όρο την πιθανότητα κάποιου να νιώσει πιο ευτυχισμένα, ενώ μια επαφή με κάποιον δυστυχισμένο μειώνει αυτή την πιθανότητα κατά 7%.

Όταν κάποιος έχει καλή διάθεση και νιώθει ευτυχισμένος, οι φίλοι του, οι συγγενείς και οι γείτονές του επηρεάζονται θετικά, επειδή η ευτυχία έχει την τάση να εξαπλώνεται τόσο εύκολα όσο ο ιός της γρίπης, σύμφωνα με νέα έρευνα, που δημοσιεύεται στο ιατρικό περιοδικό «British Medical Journal».

Είναι η πρώτη του είδους της που δείχνει την «κολλητικότητα» ενός συναισθήματος, αναδεικνύει τη σημασία της ευτυχίας για την κοινωνική συνοχή και επισημαίνει ότι η ευτυχία δεν είναι μόνο μια αυστηρά προσωπική υπόθεση, αλλά και ένα συλλογικό φαινόμενο, που διέπεται από αλυσιδωτές αλληλεπιδράσεις.

Η έρευνα, που κάλυψε περίπου 5.000 διασυνδεμένους ανθρώπους για μια μεγάλη περίοδο 20 ετών, διαπίστωσε ότι η ευτυχία εξαπλώνεται μέσω των κοινωνικών δικτύων: όταν ένα άτομο γίνεται πιο ευτυχισμένο, η διάθεσή του, σαν βότσαλο που πέφτει σε μια λίμνη και προκαλεί αλλεπάλληλους κυματισμούς, απλώνεται σε όλο το δίκτυο των γνωστών του, αυξάνοντας την πιθανότητα και οι άλλοι άνθρωποι να γίνουν επίσης πιο ευτυχισμένοι.

Η παρουσία ενός ευτυχισμένου ανθρώπου στον περίγυρό μας αυξάνει κατά 6% κατά μέσο όρο την πιθανότητα να νιώσουμε κι εμείς καλύτερα, ενώ αν κερδίσουμε 5.000 ευρώ στο λαχείο, η πιθανότητα να νιώσουμε πιο ευτυχισμένοι είναι μόνο 2%. Σύμφωνα με την έρευνα, ακόμα και άγνωστοι ευτυχισμένοι άνθρωποι, που ποτέ πριν δεν έχουμε συναντήσει, μπορούν να έχουν σημαντικότερη επίδραση στη διάθεσή μας σε σχέση με σημαντικές αυξήσεις στο εισόδημά μας.

Από την άλλη, ευτυχώς, διαπιστώθηκε ότι η λύπη και η δυστυχία δεν είναι εξίσου «κολλητικές», καθώς επιδρούν μεν αλλά σε πολύ στενότερο κύκλο γνωστών και φίλων. Η έρευνα έγινε από τον Τζέημς Φάουλερ του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Σαν Ντιέγκο και τον καθηγητή ιατρικής κοινωνιολογίας Νικόλα Χρηστάκη της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ στη Βοστώνη (που είναι επίσης καθηγητής στο τμήμα κοινωνιολογίας του Χάρβαρντ), σύμφωνα με τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες Live Science και New Scientist.

Η έρευνα εκτίμησε ότι η «μόλυνση» από την ευτυχία, δηλαδή η θετική επίπτωση στους γύρω ανθρώπους, μπορεί να διαρκέσει μέχρι και 12 μήνες, ενώ η επίπτωση μπορεί να εξαπλωθεί μέχρι και σε τρεις «κύκλους» (οι φίλοι, οι φίλοι των φίλων και οι φίλοι των φίλων των φίλων!). Κάθε επαφή με ευτυχισμένο άνθρωπο αυξάνει κατά 9% κατά μέσο όρο την πιθανότητα κάποιου να νιώσει πιο ευτυχισμένα, ενώ μια επαφή με κάποιον δυστυχισμένο μειώνει αυτή την πιθανότητα κατά 7%.

Οι συναισθηματικές «μολύνσεις» είναι πιο εξαρτημένες από την χωροταξία και τη γεωγραφική απόσταση των συνδεδεμένων προσώπων σε κάποιο κοινωνικό δίκτυο, σε σχέση με τις «μολύνσεις» της συμπεριφοράς (π.χ. κάπνισμα, υπερβολικό φαγητό). Ένας μακρινός φίλος μπορεί να μας επηρεάσει για το αν πρέπει να καπνίζουμε ή πόσο να τρώμε, αλλά δύσκολα μπορεί να μας φτιάξει το κέφι αν δεν είναι κοντά μας.

Από την άλλη, ο γείτονας που μένει στη διπλανή πόρτα (αλλά όχι αυτός που μένει στη γωνία του δρόμου) μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε πιο χαρούμενοι και αντίστροφα, σύμφωνα με τους ερευνητές, καθώς όσο πιο συχνά βλέπουμε κάποιον, τόσο πιθανότερο είναι να επηρεάσει τη διάθεσή μας.

Επίσης η έρευνα διαπίστωσε ότι αν κανείς είναι δημοφιλής, αυτό συμβάλλει στην ευτυχία του. Τα άτομα στο επίκεντρο των κοινωνικών δικτύων είναι τα πιο πιθανά να νιώσουν ευτυχία.
«Οι πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι τείνουν να είναι αυτοί που βρίσκονται στο κέντρο», σύμφωνα με τον Φάουλερ. «Αν κάποιος στο περιθώριο ενός κοινωνικού δικτύου γίνει πιο ευτυχισμένος, δεν σημαίνει ότι μετακινείται αυτόματα στο επίκεντρο της ομάδας. Απλώς παραμένει εκεί που βρίσκεται, αλλά βιώνει με πολύ πιο ευτυχισμένο τρόπο τον εαυτό του. Η ευτυχία δεν αλλάζει τη θέση των ατόμων σε ένα δίκτυο, απλώς εξαπλώνεται μέσω του δικτύου», προσθέτει.

Το πώς ακριβώς εξαπλώνεται ο «ιός της ευτυχίας» στα κοινωνικά δίκτυα παραμένει μυστήριο. Μια θεωρία είναι ότι οι πιο χαρούμενοι άνθρωποι είναι και πιο φιλικοί και πρόθυμοι να προσφέρουν βοήθεια, γεγονός που τους επιτρέπει να μεταδώσουν το συναίσθημά τους. Ή μπορεί να οφείλεται στο ότι κάνοντας παρέα με ευτυχισμένους ανθρώπους, ωφελείται η σωματική, ψυχική και διανοητική μας υγεία.