Τρίτη 17 Νοεμβρίου 2015

Ο άνθρωπος «γεννήθηκε» πριν από 8 εκατομμύρια χρόνια

Sahelanthropus_tchadensis_cranium
<Κρανίο του σαχελάνθρωπου του Τσαντ

Ο Robert Martin, επιμελητής της βιολογικής ανθρωπολογίας στο Field Museum, και ένας από τους συντάκτες της νέας μελέτης, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Systematic Biology, έχει διαπιστώσει ότι η εξελικτική διαφοροποίηση των ανθρώπων από τους χιμπατζήδες πιθανότατα εμφανίστηκε πριν, περίπου, 8 εκατομμύρια χρόνια και όχι πριν 5 εκατομμύρια χρόνια που είναι η ευρέως αποδεκτή εκτίμηση από τους επιστήμονες. Το συμπέρασμα αυτό βασίζεται σε ένα νέο στατιστικό μοντέλο που αναπτύχθηκε από τον Martin και οι συνεργάτες του.

Ο Robert Martin υποστηρίζει ότι για να προσδιορίσει κανείς χρονικά το πότε εµφανίζεται ένα είδος, δεν αρκεί µόνο να συγκρίνει το DNA συναφών ζώων. Αν το έκανε, θα µπορούσε να αποκτήσει µια σαφή εικόνα του τρόπου µε τον οποίο εξελίχθηκαν τα κοινά γονίδια των ζώων οδηγώντας στη γένεση νέων ειδών, όµως αυτό δεν θα ήταν αρκετό για να προσδιορίσει και το πότε χρονικά εµφανίζεται ένα είδος.

Ο µόνος ασφαλής τρόπος για να λάβουµε αυτή την πληροφορία, σύµφωνα µε τον ανθρωπολόγο, είναι µέσα από την εξέταση απολιθωµάτων θηλαστικών που εξαφανίστηκαν πριν από πολύ καιρό σε συνδυασµό µε την αξιοποίηση δεδοµένων από τα θηλαστικά που ζουν σήµερα και από το DNA τους.

Δουλεύοντας με μαθηματικούς, ανθρωπολόγους και μοριακούς βιολόγους, ο Martin από καιρό προσπαθούσε να ενσωματώσει την εξελικτική πληροφορία που προέρχεται από γενετικό υλικό σε διάφορα είδη με τα απολιθώματα, για να πάρει μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα.

Η σύγκριση του DNA ανάμεσα σε μέλη σχετικών ζώων μπορεί να προσφέρει μια σαφή εικόνα του πώς εξελίχθηκαν τα κοινά γονίδια με την πάροδο του χρόνου, δίνοντας έτσι αφορμή για ένα νέο και ξεχωριστό είδος, όπως εξήγησε ο Martin. Τέτοια μοριακή πληροφορία δεν καταλήγει σε ένα χρονοδιάγραμμα που να δείχνει πότε συνέβη η τυχόν γενετική απόκλιση.

Τα απολιθώματα είναι η μοναδική άμεση πηγή πληροφοριών σχετικά με τα είδη που έχουν εξαφανιστεί εδώ και πολύ καιρό καθώς και την εξέλιξή τους, τονίζει ο Μάρτιν και οι συνεργάτες του, όμως μεγάλα χάσματα στα απολιθώματα μπορεί να κάνει αυτές τις πληροφορίες δύσκολο να ερμηνευθούν. Για μια γενιά, οι παλαιοντολόγοι εκτιμούσαν την ανθρώπινη καταγωγή και προέλευση 6.000.000 χρόνια πριν.

Η εκτίμηση στηρίζεται σε ένα λεπτό και πολύ αρχαίο απολίθωμα Με την εξέταση όλων των πρωτευόντων σημερινών ειδών, όλων των γνωστών απολιθωμάτων των πρωτευόντων θηλαστικών και τη χρήση στοιχείων DNA, τα υπολογιστικά μοντέλα των ειδικών δείχνουν ένα μεγαλύτερο εξελικτικό χρονοδιάγραμμα. Η νέα ανάλυση λαμβάνει υπόψη τα χάσματα (κενά) στα απολιθώματα και συμπληρώνει τα κενά με στατιστικό τρόπο.

Ένα παράδειγμα είναι ένα απολίθωμα κρανίου που βρέθηκε στο Τσαντ (Κεντρική Αφρική) πριν μερικά χρόνια. Το απολίθωμα, που ονομάστηκε tchadensis Sahelanthropus (Σαχελάνθρωπος του Τσαντ) με το παρατσούκλι Toumaï (που σημαίνει "ελπίδα της ζωής" στην τοπική γλώσσα Γκόραν), παρουσίασε μεγάλο ενδιαφέρον γιατί έχει πολλά ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Δεν υπήρχε δε συναίνεση για το πώς να ταξινομηθεί τούτη η ανακάλυψη κυρίως διότι το απολίθωμα είναι περίπου 7 εκατομμυρίων ετών, πολύ πέρα από το αποδεκτό χρονικό πλαίσιο για την ανθρώπινη εξέλιξη.

Σύμφωνα με τη νέα εκτίμηση, ο Toumaï θα ενέπιπτε στο χρονικό διάστημα μετά τη διάσπαση της ανθρώπινης καταγωγής από τους χιμπατζήδες, λέει ο Martin.



Η νέα προσέγγιση για την χρονολόγηση της εξελικτικής ιστορίας βασίζεται σε ένα παλαιότερο έργο του Μάρτιν και των συνεργατών του. Το 2002, δημοσίευσε ένα άρθρο στο Nature που υποστηρίζει ότι ο τελευταίος κοινός πρόγονος των πρωτευόντων θηλαστικών του σήμερα, έζησε περίπου πριν 85 εκατομμύρια χρόνια.

Αυτό σημαίνει ότι για 20 εκατομμύρια χρόνια προτού εξαφανιστούν οι δεινόσαυροι, ζούσαν οι πρώτες μορφές των πρωτευόντων θηλαστικών, όπως επίσης και αναπτύσσονταν. Αυτή η άποψη αμφισβήτησε την αποδεκτή θεωρία ότι τα πρωτεύοντα θηλαστικά καθώς και άλλα θηλαστικά στην πραγματικότητα δεν ζούσαν στον πλανήτη όταν οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν.

Πληροφορίες για τον Toumai
Ήταν ένα πλάσμα που έμοιαζε με χιμπαντζή 7 έως 8 εκατομμύρια χρόνια πριν, και χρειάστηκαν οκτώ εξαντλητικά χρόνια αληθινού κυνηγητού στοιχείων στην καυτή και ανεμοδαρμένη έρημο της κεντρικής Αφρικής, από μια διεθνή ομάδα ερευνητών, για να ανακαλυφθεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά απολιθώματα που βρέθηκαν ποτέ: Ένα καλοδιατηρημένο κρανίο ενός πλάσματος, μεγέθους χιμπαντζή, πιθανότατα αρσενικού, που δεν ταιριάζει όμως με κανένα από τα γνωστά είδη.
O παλαιοντολόγος Μισέλ Μπρινέ, από το πανεπιστήμιο Πουατιέ στη Γαλλία, η ομάδα του οποίου έκανε την ανακάλυψη, ανέφερε ότι σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για κάποιο είδος πιθήκου. Πρόκειται σχεδόν σίγουρα για ένα ανθρωποειδές, μέλος της συγκεκριμένης υποδιαίρεσης των πρωτευόντων θηλαστικών, της οποίας ο μόνος ζωντανός εκπρόσωπος σήμερα είναι ο άνθρωπος. Πρόκειται για μία ανακάλυψη που έχει κάνει τους επιστήμονες να αναπνέουν με δυσκολία από την έκπληξή τους· κι αυτό για αρκετούς λόγους.
 
Καταρχήν, το κρανίο είναι πολύ παλιό, ηλικίας σχεδόν εφτά εκατομμυρίων χρόνων – ένα εκατομμύρια χρόνια αρχαιότερο από το προηγούμενο ρεκόρ. Στην πραγματικότητα αυτό το εύρημα είναι τόσο παλιότερο από τη διάσημη Λούσι, όσο είναι και η Λούσι από εμάς. Βρίσκεται στην κρίσιμη εκείνη περίοδο που τα ανθρωποειδή άρχισαν να διαφοροποιούνται στην εξέλιξή τους από τους χιμπαντζήδες. Ακόμα μεγαλύτερη έκπληξη προκάλεσε το γεγονός ότι το κρανίο δεν βρέθηκε κοντά στην περιοχή Great Rift Valley της Ανατολικής Αφρικής, όπου ανακαλύφθηκαν όλα τα σημαντικά ευρήματα τα τελευταία 30 χρόνια. Αντιθέτως, βρέθηκε στην υποσαχάρια περιοχή του Σάχελ στο Τσαντ, πάνω από 2.400 χλμ. δυτικά, οδηγώντας αναγκαστικά σε αναθεώρηση της συμβατικής σκέψης για το που πρωτοεμφανίστηκε ο άνθρωπος.
 
Επιπλέον, προσθέτει νέα πλήγματα στην ήδη σοβαρά αμφισβητούμενη αντίληψη, σύμφωνα με την οποία οι πρόγονοί μας έκαναν τα πρώτα τους βήματα σε μια σαβάνα χωρίς δένδρα. Σήμερα, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το πεδίο όπου έγινε η πρώτη εμφάνιση ήταν μερικώς δασωμένο. Το σημείο που βρέθηκε το κρανίο, στη μέση της ερήμου Tζουράμπ, είναι σήμερα κυριολεκτικά… κρανίου τόπος. Αλλά ο γάλλος καθηγητής Μπρινέ έχει λόγους να υποπτεύεται ότι το Τσαντ μπορεί να ήταν εύφορο στην προϊστορία. Αυτό μαρτυρά και το γεγονός ότι στην περιοχή γύρω από τη λίμνη του Τσαντ έχουν ήδη βρεθεί πολλά απολιθώματα αρχαίων σπονδυλωτών.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου