Κυριακή 8 Μαρτίου 2020

ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Ἑκάβη (629-656)

ΧΟ. ἐμοὶ χρῆν συμφοράν, [στρ.]
630 ἐμοὶ χρῆν πημονὰν γενέσθαι,
Ἰδαίαν ὅτε πρῶτον ὕλαν
Ἀλέξανδρος εἰλατίναν
ἐτάμεθ᾽, ἅλιον ἐπ᾽ οἶδμα ναυστολήσων
635 Ἑλένας ἐπὶ λέκτρα, τὰν
καλλίσταν ὁ χρυσοφαὴς
Ἅλιος αὐγάζει.

πόνοι γὰρ καὶ πόνων [ἀντ.]
ἀνάγκαι κρείσσονες κυκλοῦνται·
640 κοινὸν δ᾽ ἐξ ἰδίας ἀνοίας
κακὸν τᾷ Σιμουντίδι γᾷ
ὀλέθριον ἔμολε συμφορᾷ τ᾽ ἔπ᾽ ἄλλων.
ἐκρίθη δ᾽ ἔρις, ἃν ἐν Ἴ-
645 δᾳ κρίνει τρισσὰς μακάρων
παῖδας ἀνὴρ βούτας,

ἐπὶ δορὶ καὶ φόνῳ καὶ ἐμῶν μελάθρων λώβᾳ· [ἐπῳδ.]
650 στένει δὲ καί τις ἀμφὶ τὸν εὔροον Εὐρώταν
Λάκαινα πολυδάκρυτος ἐν δόμοις κόρα,
πολιάν τ᾽ ἐπὶ κρᾶτα μάτηρ
τέκνων θανόντων
655 τίθεται χέρα δρύπτεταί τε παρειάν,
δίαιμον ὄνυχα τιθεμένα σπαραγμοῖς.

***
ΧΟΡΟΣ
Τη δική μου συμφορά, τα δικά μου [στρ.]
630 τα βάσανα πρόγραφε η Μοίρα
όταν ο Πάρις στην Ίδη πρωτόκοψε
τα ελάτινα ξύλα
για κείνο το καράβι του που, σκίζοντας
την κυματούσα θάλασσα, τον έφερε
στην αγκαλιά της Ελένης,
της πιο όμορφης ανάμεσα στις όμορφες
που φωτάει ο χρυσόλαμπος ήλιος.

Γιατί πίκρες κυκλοφέρνουν ολούθε [αντ.]
και πιο πολύ της σκλαβιάς η ζωή
640 μας τυραννάει· εξαιτίας της τρέλας
ενός ανθρώπου ήρθε κακό μεγάλο
στην τρωαδίτικη χώρα. Κι οι ξένοι
συμφορές που μας φέραν, αλί!
Η συνέρια στις Ολύμπιες κόρες ανάμεσα,
του βοσκόπουλου η κρίση στην Ίδη,
—ποιά απ᾽ τις τρεις η ομορφότερη—

ήτανε για σφαγή και για πόλεμο [επωδ.]
και γι᾽ αφανισμό του σπιτιού μου.
650 Όμως και δίπλα στ᾽ όμορφο το ρέμα
του Ευρώτα, μια Λακώνισσα κόρη στενάζει
και πνίγεται στα δάκρυα και μια
ασπρομαλλούσα μάνα, ορφανεμένη,
δέρνεται και τα μάγουλά της σκίζει
με νύχια αιματοστάλαχτα.

Μακεδονία εν μύθοις φθεγγομένη: Μύθοι τοπικοί, Ποταμοί - Αλιάκμονας

II. Ποταμοί

Μύθοι περιβάλλουν τους ποταμούς Στρυμόνα, Αλιάκμονα, Αξιό, ήδη από τον Όμηρο. Προσωποποιημένοι εντάσσονται σε γενεαλογικά συστήματα, επομένως είναι γνωστά κάποια στοιχεία για τους έρωτες και τους απογόνους τους, κυρίως τους γιους τους. Οι ποταμοί Ελικώνας, Βαφύρας και Συς συνδέονται με την παράδοση για τον θάνατο του Ορφέα από τις Μαινάδες και τις προσπάθειες των γυναικών να καθαριστούν από το αίμα του ποιητή και μουσικού, τον τάφο του και την καταστροφή των Λειβήθρων, τη μεταφορά, τέλος, των λειψάνων του στο Δίον. Τέλος, μύθοι αναφέρονται στους ποταμούς Εχέδωρο –και στη λατρεία των Εχεδωρίδων Νυμφών στον Ανθεμούντα– και Βέρη ή Βίρη.

Αλιάκμονας

Ο θεός του ποταμού της Μακεδονίας Αλιάκμονας ήταν γιος του Ωκεανού και της Τηθύος. Με το ίδιο όνομα παραδίδεται ποταμός κοντά στην Τίρυνθα, με τον οποίο δεν πρέπει να συγχέεται.

Καρμάνωρ, Αλιάκμονας, Ίναχος της Τίρυνθας

Μαρτυρείται πως κάτοικος της Τίρυνθας σε κρίση τρέλας έπεσε στον ποταμό που μέχρι τότε ονομαζόταν Καρμάνωρ και που μετονομάστηκε σε Αλιάκμονα από το όνομα του πνιγμένου. Ύστερα, επιβλήθηκε στον ποταμό ένα τρίτο όνομα, Ίναχος (Ψδ.-Πλούταρχος, Περί ποτ., 18,1).

 

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΠΕΖΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΔΑΒΑΚΗΣ (1897 - 1943)

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΠΕΖΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΔΑΒΑΚΗΣ (1897 - 1943)

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΔΑΒΑΚΗΣ (1)

Ο Κωνσταντίνος Δαβάκης ήταν Έλληνας στρατιωτικός, συνταγματάρχης πεζικού και ήρωας του Ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940. Γεννήθηκε στα Κεχριάνικα Λακωνίας το 1897 και πέθανε στην Αδριατική θάλασσα τον Ιανουάριο του 1943.

Σπουδές και δράση μέχρι το 1940

Γιος δασκάλου, γεννήθηκε το 1897 στα Κεχριάνικα Λακωνίας και σπούδασε στη Σχολή Ευελπίδων (από την οποία αποφοίτησε ως ανθυπολοχαγός πεζικού, την 1η Οκτωβρίου του 1916) αλλά και στην Ανωτάτη Σχολή Πολέμου της Αθήνας, και στο Παρίσι (Γαλλική Σχολή Αρμάτων).

Έλαβε μέρος στο Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο όπου διακρίθηκε για την τόλμη και την ανδρεία του στο μακεδονικό μέτωπο (μάχες Σκρα και Δοϊράνης), όμως παράλληλα η υγεία του υπέστη σοβαρή επιδείνωση εξαιτίας της επίδρασης των ασφυξιογόνων αερίων. Το 1918 προβιβάστηκε σε λοχαγό επ' ανδραγαθία. Έλαβε μέρος και στη Μικρασιατική Εκστρατεία όπου το 1921 διακρίθηκε στη μάχη των υψωμάτων του Αλπανός, και τιμήθηκε με το Χρυσούν Αριστείο Ανδρείας...

Στο διάστημα μεταξύ 1922 και 1937 υπηρέτησε ως επιτελάρχης της 2ης Μεραρχίας και του 1ου Σώματος Στρατού, φοίτησε και δίδαξε σε στρατιωτικές σχολές και συνέγραψε διατριβές για τη στρατιωτική ιστορία και την τακτική των τεθωρακισμένων. Το 1931 πήρε το βαθμό του αντισυνταγματάρχη. Στις 30 Δεκεμβρίου του 1937 και μετά από μεγάλες αναρρωτικές άδειες, αποστρατεύθηκε για λόγους υγείας και τέθηκε σε πολεμική διαθεσιμότητα.

Ο Συν/χης Δαβάκης ήταν παντρεμένος με την Καλλιόπη Σταρόγιαννη που καταγόταν από τη Μαγούλα Σπάρτης.

Η δράση του στην Πίνδο

Όταν, τον Αύγουστο του 1940, συντελέστηκε η μερική επιστράτευση, ο Δαβάκης ανακλήθηκε στην ενεργό υπηρεσία και τοποθετήθηκε διοικητής του 51ου Συντάγματος Πεζικού και στη συνέχεια του Αποσπάσματος Πίνδου (αποτελούμενου από το 51ο ΣΠ υπό άλλον διοικητή και διάφορες μικρομονάδες) το οποίο είχε ως έδρα το Επταχώριο Πίνδου. Η διοίκηση των ελληνικών δυνάμεων ανατέθηκε στον Βασίλειο Βραχνό.

Το πρωί της 28ης Οκτωβρίου του 1940, οπότε εκδηλώθηκε η ιταλική εισβολή, ο Δαβάκης αντιμετώπισε την 3η Ιταλική Μεραρχία Αλπινιστών ΤΖΟΥΛΙΑ με ένα απόσπασμα 2.000 ανδρών, υπό τις εντολές και τις οδηγίες του Τμήματος Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας. Η τακτική του σε ολόκληρη την έκταση της ζώνης ευθύνης του (35 χιλιόμετρα) ήταν αμυντική, και μάλιστα έκανε υποχρεωτικό ελιγμό, αναμένοντας ενισχύσεις.

Την 1η Νοεμβρίου 1940, οπότε έφτασαν οι ενισχύσεις που περίμενε ο Δαβάκης, οι ελληνικές δυνάμεις έκαναν αντεπίθεση και κύκλωσαν τις ιταλικές, που αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Κατά την αντεπίθεση αυτή, και συγκεκριμένα την 6η ημέρα από την έναρξη των επιχειρήσεων, στον Προφήτη Ηλία Κάντσικου (μετέπειτα Δροσοπηγής), ο Δαβάκης τραυματίστηκε στο στήθος. .

"Στον αξιωματικό που τον πλησίασε για να τον περιποιηθεί πρόσταξε, μαζεύοντας όσες δυνάμεις τού 'μεναν ακόμα: "Άσε με εμένα, πες με πεθαμένο! Και κοίτα να μη σου πάρουν τις θέσεις! Τράβα!" Στη συνέχεια τον μετέφεραν αναίσθητο με το φορείο στο Επταχώρι. Ο τραυματισμός του τού προκάλεσε προβλήματα σε συσχετισμό με την παλαιά στηθική του νόσο. Έτσι χρειάστηκε να αποχωρήσει από το μέτωπο, όπου τον αντικατέστησε ο τότε ταγματάρχης Ιωάννης Καραβίας.

Η νίκη του αποσπάσματος του Δαβάκη είχε αποφασιστική σημασία στην έκβαση του πολέμου. Μάλιστα θεωρήθηκε η πρώτη ήττα του άξονα. Η επιτυχία του Δαβάκη συνίσταται "στην άμεση διάγνωση ενός τακτικού λάθους που έκανε ο Ιταλός μέραρχος να προχωρήσει γοργά προς τη Σαμαρίνα χωρίς να καλύψει το πλευρό της φάλαγγάς του". Ο Δαβάκης το είδε αμέσως και από τη δεύτερη μέρα του σκληρού αγώνα ήταν σίγουρος ότι χάρη σ' αυτό το λάθος "θα μάντρωνε τους Ιταλούς".

Σύλληψη και θάνατος

Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης νοσηλείας του Δαβάκη, οι πολεμικές επιχειρήσεις έληξαν και η χώρα βρέθηκε υπό κατοχή. Τον Δεκέμβριο του 1942, και ενώ ακόμα νοσηλευόταν στην Αθήνα, ο Δαβάκης συνελήφθη ως όμηρος από τις ιταλικές αρχές κατοχής, μαζί με πολλούς διακεκριμένους αξιωματικούς, γιατί θεωρήθηκαν ύποπτοι αντιστασιακής δράσης. Οι συλληφθέντες επιβιβάστηκαν στην Πάτρα στο ατμόπλοιο Τσιτά ντι Τζένοβα (Πόλη της Γένοβα) για να μεταφερθούν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Ιταλία.

Το πλοίο αυτό τορπιλίστηκε από συμμαχικό υποβρύχιο και βυθίστηκε στα ανοιχτά των νότιων αλβανικών ακτών, με αποτέλεσμα να πνιγούν οι επιβαίνοντες στα νερά της Αδριατικής. (Ιανουάριος 1943). Το πτώμα του Δαβάκη περισυνελέγη, αναγνωρίστηκε και ετάφη στον Αυλώνα. Μεταπολεμικά τα οστά του διακομίστηκαν και ενταφιάστηκαν στην Αθήνα.

Ιδέες και ευρύτερο έργο

Ο Κωνσταντίνος Δαβάκης υπήρξε από τους πρωτοπόρους της ιδέας της μηχανοκίνησης του πεζικού και της χρησιμοποίησης αρμάτων ως κύριου όπλου για τη διάσπαση και καταδίωξη του εχθρού, καθώς πρόκρινε την ευελιξία των μηχανοκίνητων μονάδων έναντι της γραμμής οχυρών. Για τον Δαβάκη ήταν απαραίτητη όχι μόνο η μηχανοκίνηση του στρατού, αλλά και η συνεργασία των στοιχείων του, δηλαδή των διαφόρων όπλων και της Αεροπορίας.

Στο συγγραφικό έργο του Δαβάκη περιλαμβάνονται βεβαιωμένα τα εξής έργα:

«Τα Αρματα Μάχης» [1928],

«Ο Στρατός του Μέλλοντος» [1934] για πολλούς το σημαντικότερο έργο του,

«Χημικός και Αεροχημικός Πόλεμος» [1935],

«Εγχειρίδιον Τακτικής Πεζικού» [1937],

«Εγκόλπιον Ομαδάρχου Πεζικού» [1938],

«Εγκόλπιον Αξιωματικού Πεζικού» [1938],

«Νυκτεριναί Επιχειρήσεις» [1939],

«Εγκόλπιον Διοικητού Τάγματος Πεζικού» [1940].

Επίσης συνέγραψε άρθρα και μελέτες σε διάφορα στρατιωτικά περιοδικά μερικά απ' τα οποία είναι:

«Η ισχύς του πυρός του Πεζικού» στη Γενική Στρατιωτική Επιθεώρησις [Φεβρ.-Μαρτ. 1926],

«Η Αμυνα του Εδάφους» ΓΣΕ [Νοεμ. 1926],

«Τα εν Ισπανία πολεμικά γεγονότα» ΓΣΕ [Απρ.1937],

«Τα μηχανοκίνητα μέσα» ΓΣΕ [Ιουν. 1937],

«Μάχη των αρμάτων πεζικού» ΓΣΕ [Αυγ. 1937],

«Το πεζικόν του αέρος» ΓΣΕ [Νοεμ. 1937],

«Η δράσις της Ιταλικής αεροπορίας κατά τον Ιταλοαιθιοπικόν πόλεμον» ΓΣΕ [Δεκ. 1937],

«Το ορεινόν έδαφος» ΓΣΕ [Ιαν. 1938],

«Μια γνώμη επί της συνοδείας Διμοιρίας και Λόχου» στην Επιθεώρηση Πεζικού [Μάιος-Ιούνιος 1929],

«Παράδειγμα τακτικού θέματος εφαρμογής» ΕΠ [Ιουλ.-Αυγ. 1929],

«Τακτικό θέμα: Επίθεση τάγματος πεζικού υποστηριζόμενου από διμοιρία αρμάτων» ΕΠ [Μαρ.-Απρ. 1930],

«Σκέψεις για τη σύνταξη προγραμμάτων εκπαιδεύσεως πεζικού» ΕΠ [Ιουλ-Αυγ.-Σεπ.-Οκτ. 1930],

«Ενέργεια αποβατικού αγήματος καταστροφής» ΕΠ [Νοεμ.-Δεκ. 1930],

«Ενέργεια αποβατικού αγήματος καταστροφής» ΕΠ [Ιαν.-Φεβρ. 1931],

«Το Πεζικόν και τα άλλα Όπλα» Στρατιωτική Επιθεώρηση [Φεβρ. 1938],

«Ο Ηγήτωρ» ΣΕ [ Μάιος 1938],

«Η Αξία των Ηθικών Δυνάμεων» ΣΕ [Οκτ. 1938],

«Παρατηρήσεις επί του οπλισμού του πεζικού» ΣΕ [Φεβρ. 1939],

«Τα Πρώτα Διδάγματα του Γερμανοπολωνικού Πολέμου» ΣΕ [Αυγ. 1939],

«Η νεωτέρα τακτική» Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια [1937],

«Η δράσις της Αεροπορίας εν συνδυασμώ με το Πεζικόν» ΜΣΝΕ [1937],

«Ο χημικός πόλεμος παρά τοις αρχαίοις» ΜΣΝΕ [1937],

«Συμπεράσματα εκ της συγκρίσεως της κατά τον πόλεμον 1914-1918 αποδόσεως των αγγλικών και γαλλικών αρμάτων» ΜΣΝΕ [1937],

«Ο βακτηριολογικός πόλεμος» ΜΣΝΕ [1938],

«Επίδρασις του εδάφους επί των στρατιωτικών επιχειρήσεων» ΜΣΝΕ [1938],

«Τα άλματα του Πεζικού» ΜΣΝΕ [1938],

«Το Πεζικόν εν αμύνη επί σταθεροποιηθέντων μετώπων» ΜΣΝΕ [1940],

«Πώς διοικείται ο Έλλην στρατιώτης» ΜΣΝΕ [1940],

«Ο πεζός και η μάχη» ΜΣΝΕ [1940].

Και τέλος τη 19η Μαρτίου 1935 κατέθεσε το βαρυσήμαντο προφητικό :

«Υπόμνημα Επί Της Αμύνης Των Συνόρων».

Πηγή: Ι. Α. Βερνάρδου: Δαβάκης - Πίνδος, σσ. 341-344, Αθήνα 1946, εκδ. Δημητράκου


Χαρακτηρισμοί

Ο Σ. Μελάς έχει χαρακτηρίσει τον Κωνσταντίνο Δαβάκη ως "μοναδική σύνθεση προσόντων που σπάνια πάνε μαζί: Σπουδαίος 'τρουπιέ', όπως λένε οι Γάλλοι, πολέμαρχος, καπετάνιος με καρδιά βουνό, αισιοδοξία τρελή, θάρρος απροσπέλαστο, διοικητής ασύγκριτος, χέρι δυνατό, θέληση αλύγιστη, αλλά και ιδιοφυία στρατηγική, κάτοχος του εδάφους όσο λίγοι διοικητές στρατευμάτων.

Ακούραστος μελετητής και γνώστης βαθύτατος της τέχνης του πολέμου, πρωτεύων στις ξένες πολεμικές Ακαδημίες, δάσκαλος αξιωματικών σπάνιος, συγγραφεύς στρατιωτικός πρωτότυπος και πρωτοπόρος - ολόκληρη βιβλιοθήκη τα έργα του - μοναδικός ιχνηλάτης των 'τακτικών καταστάσεων', ξάστερος στην κρίση, ευφάνταστος και γοργότατος στη σύλληψη του σχεδίου κι εκτελεστής άμεσος, μεγάλος μαέστρος του ελιγμού, επίμονος και παράφορος στον αγώνα". (Η δόξα του '40, σελ. 21). Ο Τζων Φρήμαν πίστευε πως ήταν ο θεωρητικός προφήτης της μηχανοκίνησης του στρατού, ένας "τροβαδούρος" των Τανκς.

Απόδοση τιμών

Μετά τον θάνατό του η Ακαδημία Αθηνών τού απένειμε το αργυρό μετάλλιο της αυτοθυσίας, ενώ στους δήμους Καλλιθέας και Νικαίας υπάρχουν πλατείες με το όνομά του και μια προτομή του. Οδοί, προτομές και ανδριάντες του ήρωα υπάρχουν και στην Ήπειρο.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΔΑΒΑΚΗΣ - Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΗΣ ΠΙΝΔΟΥ (2)

Ο Κωνσταντίνος Δαβάκης ήταν συνταγματάρχης πεζικού, ήρωας του αλβανικού μετώπου το 1940. Γεννήθηκε στα Κεχριάνικα Λακωνίας το 1897 και πέθανε στην Αδριατική θάλασσα τον Ιανουάριο του 1943. Σπούδασε στη Σχολή Ευελπίδων (από την οποία αποφοίτησε ως Ανθυπολοχαγός πεζικού, την 1 Οκτωβρίου του 1916) αλλά και στην Ανωτάτη Σχολή Πολέμου της Αθήνας, και στο Παρίσι (γαλλική Σχολή Αρμάτων).

Έλαβε μέρος στο Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο όπου διακρίθηκε για την τόλμη και ανδρεία του στο Μακεδονικό Μέτωπο (μάχες Σκρα και Δοϊράνης), όμως παράλληλα η υγεία του βλάφτηκε σοβαρά εκεί, από την επίδραση των ασφυξιογόνων αερίων. Το 1918 προβιβάστηκε σε λοχαγό επ’ ανδραγαθία. Έλαβε μέρος και στην Μικρασιατική Εκστρατεία, όπου το 1921 διακρίθηκε στη μάχη των υψωμάτων του Αλπανός, και τιμήθηκε με το Χρυσούν Αριστείο Ανδρείας.

Στο διάστημα μεταξύ 1922 και 1937 υπηρέτησε ως επιτελάρχης της 2ης μεραρχίας και του 1ου σώματος στρατού, φοίτησε και δίδαξε σε στρατιωτικές σχολές, και έγραψε διατριβές για την στρατιωτική ιστορία και την τακτική των τεθωρακισμένων. Ο Κωνσταντίνος Δαβάκης υπήρξε από τους πρωτοπόρους της ιδέας της μηχανοκίνησης του πεζικού και της χρησιμοποίησης αρμάτων ως κύριου όπλου για την διάσπαση και καταδίωξη του εχθρού, καθώς πρόκρινε την ευελιξία των μηχανοκίνητων μονάδων έναντι της γραμμής οχυρών.

Έγραψε αρκετά στρατιωτικά έργα, μεταξύ των οποίων και το βιβλίο «ο πόλεμος του μέλλοντος» (1939). Το 1931 πήρε το βαθμό του αντισυνταγματάρχη. Στις 30 Δεκεμβρίου του 1937 και μετά από μεγάλες αναρρωτικές άδειες, αποστρατεύθηκε για λόγους υγείας και τέθηκε σε πολεμική διαθεσιμότητα.

Όταν, τον Αύγουστο του 1940, συντελέστηκε η μερική επιστράτευση, ο Δαβάκης ανακλήθηκε στην ενεργό υπηρεσία και τοποθετήθηκε διοικητής του 51ου Συντάγματος Πεζικού και στην συνέχεια του Αποσπάσματος Πίνδου (αποτελούμενου από το 51ο ΣΠ υπό άλλον διοικητή και διάφορες μικρομονάδες) το οποίο είχε ως έδρα το Επταχώριο Πίνδου. Η διοίκηση των ελληνικών δυνάμεων ανατέθηκε στον Βασίλειο Βραχνό.


Η εποποιία της Πίνδου είχε αρχίσει λίγο μετά τις πέντε το πρωί στις 28 Οκτωβρίου. Στον Σταθμό Διοικήσεως του Δαβάκη, στο Επταχώρι, ο διοικητής του ΤΣΔΜ στρατηγός Πιτσίκας ειδοποιούσε από την Κοζάνη τον Δαβάκη ότι στις 6 το πρωί θ' άρχιζε η ιταλική επίθεση! Εκεί που βρισκόταν ο Δαβάκης δεν ήταν σε θέση να ξέρει, ότι μερικά συνοριακά φυλάκια είχαν ήδη προσβληθεί από ανυπόμονους αλπινιστές στις 4 το πρωί.

Λίγο μετά τις πέντε οι κορφές του Γράμμου και του Σμόλικα φωτίστηκαν σαν από αστραπές. Το βαρύ πυροβολικό που συνόδευε τη 3η Ιταλική Μεραρχία Αλπινιστών ΤΖΟΥΛΙΑ είχε αρχίσει το προπαρασκευαστικό πυρ. Αλλά εδώ οι μάχες δεν επρόκειτο να κριθούν με πυροβολικό και άρματα. Εδώ ο αγώνας θα γινόταν σώμα με σώμα. Και το «Απόσπασμα Πίνδου», που όλο-όλο διέθετε με βία τρία τάγματα, δεν είχε προκάλυψη επιβραδυντική άλλη παρά τις μικρές φρουρές των μεθοριακών φυλακίων.

Η ιταλική ορεινή μεραρχία εισέδυσε με πρωτοφανή τόλμη στον ορεινό όγκο της Πίνδου, χρησιμοποιώντας δύο κυρίως συντάγματα. Το 8ο και το 9ο. Το πρώτο από αυτά επετέθη στο βορειότερο άκρο του μετώπου με κατεύθυνση προς Αετομηλίτσα και Λυκορράχη αφ' ενός και νοτιότερα προς τη Βούρμπιανη. Στην πρώτη κατεύθυνση το ιταλικό σύνταγμα διέθεσε σχετικά περιορισμένες δυνάμεις, αλλά πάντως συντριπτικά υπέρτερες των δικών μας, που έχασαν κάθε επικοινωνία με τον Σταθμό Διοικήσεως στο Επταχώρι.

Στην κατεύθυνση Βούρμπιανης και Πυρσόγιαννης προς την οποία στράφηκε ο όγκος του 8ου συντάγματος της ΤΖΟΥΛΙΑ, υπήρχαν μόνο δύο ελληνικοί λόχοι για να το αντιμετωπίσουν. Κράτησαν όσο μπορούσαν κι έπειτα συμπτύχθηκαν. Από τη δύναμη αυτή μια διμοιρία γενναίων υπό τον ανθυπασπιστή Καφαντάρη και τον λοχία Σκυλογιάννη διολίσθησαν προς τα βόρεια και εγκαταστάθηκε στην Κιάφα σε ύψος 2.400 μέτρων υπό συνθήκες πολικού ψύχους.

Στο νότιο άκρο του ορεινού μετώπου προς το οποίο μ' αιχμή την Κόνιτσα ετοιμαζόταν να επιτεθεί το άλλο σύνταγμα, το 9ο. Ολόκληρη τη μέρα της 28 Οκτωβρίου βασίλευε μια ανησυχαστική ηρεμία όταν ξαφνικά στις 5 το απόγευμα μπροστά σε δύο λόχους του Αποσπάσματος Πίνδου, στην περιοχή Μόλιστας και Καστάνιανης, στα βόρεια της Κόνιτσας, ξεφυτρώνει ολόκληρο το 9ο σύνταγμα της ΤΖΟΥΛΙΑ! Οι δύο λόχοι ανατρέπονται κι αυτοί.

Απεγνωσμένα ο Δαβάκης ζητάει ενισχύσεις από το τάγμα Προκαλύψεως της Κόνιτσας, που υπάγεται στην VIII Μεραρχία. Δεν υπάρχει τηλεφωνική επικοινωνία και ο Δαβάκης ζητάει να φύγουν σύνδεσμοι με «κτήνη ιδιωτικά και οδηγούς...» για να ειδοποιήσουν το τάγμα Κονίτσης αλλά δεν το βρίσκουν. Ο συνδετικός κρίκος μεταξύ Αποσπάσματος Δαβάκη και VIII Μεραρχίας έχει σπάσει. Η νύχτα της 28ης Οκτωβρίου βρίσκει το Απόσπασμα (σε πλήρη σύμπτυξη, αλλού με τ' όπλο στο χέρι, αλλού μ' εκδηλώσεις μεγάλης αταξίας.

Για τον Δαβάκη αρχίζει τώρα ο εφιάλτης. Για το Γενικό Στρατηγείο θ' αρχίσει τις επόμενες τρεις μέρες. Φυγάδες φτάνουν στο Επταχώρι κι ένας διμοιρίτης ανθυπολοχαγός φυλακίζεται με βαριά κατηγορία -δειλία ενώπιον του εχθρού. Τον περιμένει το Στρατοδικείο. Τι να κάνουν οι άνδρες της ισχνής αυτής προκαλύψεως; Με την εξαίρεση του Δαβάκη, των ανώτερων επιτελών του και τριών λοχαγών, όλοι οι άλλοι αξιωματικοί και άνδρες βλέπουν για πρώτη φορά πόλεμο. Θα πάρουν το βάπτισμα του πυρός στην Πίνδο. Τις τρεις επόμενες μέρες 29, 30 ακόμα και στις 31 Οκτωβρίου, η ιταλική απειλή στην Πίνδο παίρνει διαστάσεις δραματικές.

Λόχοι και διμοιρίες αποκόπτονται, ένα όργιο φημών απλώνεται που φέρνει αλπινιστές παντού, ακόμα και κει που δεν έχουν εμφανιστεί. Αλλά το πιο επικίνδυνο από στρατιωτική άποψη είναι, ότι οι διεισδύσεις της ΤΖΟΥΛΙΑ, το επιτελείο της οποίας μοιάζει να έχει μελετήσει όλες τις διαβάσεις, δείχνουν πλέον καθαρά τις απώτερες προθέσεις της μεραρχίας. Στο βόρειο άκρο του μετώπου η επιθετική αιχμή δείχνει προς το Νομό Καστοριάς, προς τον σπουδαίο οδικό κόμβο του Νεστορίου.

Στο κέντρο, ο κύριος όγκος του 8ου συντάγματος διεισδύει ανάμεσα στον Γράμμο και τον Σμόλικα με κατεύθυνση το Κεράσοβο και από κει τη Σαμαρίνα. Στο νότιο άκρο το 9ο σύνταγμα επιχειρεί έναν ιδιοφυή ελιγμό. Αναστρέφεται προς τα ανατολικά και ακολουθώντας τη βόρεια όχθη του Αώου προωθείται ραγδαία προς το Δίστρατο. Αν φτάσει εκεί δεν χρειάζεται παρά να αναστραφεί άλλη μια φορά προς τα νότια. Να πάρει τη Βωβούσα και μ' ένα ακόμα άλμα το Μέτσοβο.


Μέσα σ' αυτόν τον κατακλυσμό των τραγικών ειδήσεων ο συνταγματάρχης Δαβάκης διατηρεί την ψυχραιμία του. Παρόλο ότι βλέπει το Απόσπασμά του σχεδόν να διαλύεται, μπαλώνει, και αυτός εκ των ενόντων τα επικίνδυνα σημεία. Στις 29 Οκτωβρίου το πρωί ρίχνει το 3ο τάγμα του, που μόλις την προηγούμενη νύχτα είχε φτάσει στο Επταχώρι, σε αντεπίθεση στο ύψωμα Μούκα, από όπου οι Ιταλοί απειλούν ακόμα και τον Σταθμό Διοικήσεώς του. Προς την κατεύθυνση των αλπινιστών που προωθούνται για τη Σαμαρίνα, ρίχνει και τις τελευταίες εφεδρείες του. Από τις σχεδόν ανύπαρκτες.

Αλλά ο Δαβάκης ξέρει πια, ότι μόνο η έγκαιρη άφιξη ενισχύσεων θ' αποσοβήσει την κατάρρευση του μετώπου. Κάνει τα πάντα για να εμψυχώσει τους άνδρες του, μεταχειριζόμενος ακόμα και ψέματα. Τους λέει, ότι από στιγμή σε στιγμή φτάνουν 4 τάγματα με πυροβολικό... Τη νύχτα της 29 προς 30 Οκτωβρίου και το μεσημέρι της 30ης, συγκλονιστικές στιγμές διαδραματίζονται στην περιοχή του Επταχωρίου. Φορεία με πληγωμένους ή αναίσθητους από το ψύχος ήρωες ροβολούν προς το χωριό.

Αλλά απ έξω από το Επταχώρι μαζεύονται και άνδρες, που έχουν συρρεύσει από όλα τα σημεία του μετώπου σαστισμένοι και φοβισμένοι. Οι περισσότεροι κρατούν ακόμα τα όπλα τους σαν να θέλουν να δείξουν ότι δεν είναι δειλοί. Καβάλα σ' ένα μαύρο κέλητα ο Δαβάκης σπεύδει προς το σημείο που συγκεντρώνονται οι «φυγάδες». Τους μιλάει και τους τονώνει το ηθικό όσο μπορεί. Μη φοβάστε... θα φτάσουν ενισχύσεις. Τούτη τη φορά δεν τους έχει πει ψέματα. Το απομεσήμερο της 30.10.40 φτάνει στο Επταχώρι η πρώτη μικρή ενίσχυση.

Ένα τάγμα πεζικού υπό τον ταγματάρχη Γ. Ποτιστή και, πράγμα πολύ σημαντικό, ένας αξιωματικός σύνδεσμος από το ΤΣΔΜ. Ο ταγματάρχης Ιωάννης Καραβίας, που πολύ αργότερα θα συνδέσει το όνομά του με λαμπρή πολεμική δράση στη Μ. Ανατολή και στην Ιταλία. Ο Δαβάκης καταλαμβάνεται από μια απερίγραπτη ευφορία. Οι ενισχύσεις έφτασαν... Λέει στον Καραβία ότι ήρθε η στιγμή να αντεπιτεθεί! Μέσα στις τραγικές στιγμές των τριών πρώτων ημερών, ο χαλκέντερος Δαβάκης οραματιζόταν μια μεγάλη αντεπίθεση...

Ο συλλογισμός του ήταν απλός. Οι δύο μεγάλες σφήνες της ΤΖΟΥΛΙΑ προωθούντο προς τη Σαμαρίνα και Δίστρατο, «αυτοκαλυπτόμενες» κατά το αριστερό τους ιδίως πλευρό, όπως λέγεται στη στρατιωτική ορολογία. Εφ' όσον στο αριστερό τους υπήρχαν ακόμα σαν πυρήνας δυνάμεις του Αποσπάσματος και κατέφθαναν εγκαίρως σημαντικές ενισχύσεις, υπήρχε η δυνατότητα να πλευροκοπηθούν και ενδεχομένως να αποκοπούν τελείως οι φάλαγγες των αλπινιστών.

Στις 5 το απόγευμα της 30.10.40 στη μικρή πλατεία του Επταχωρίου έλαμψαν οι χρυσές επωμίδες. Είχε καταφθάσει ο ίδιος ο στρατηγός Βασίλειος Βραχνός, διοικητής της Ι Μεραρχίας μαζί με το επιτελείο του. Η παρουσία του συμβόλιζε τη μεγάλη κινητοποίηση που είχε διατάξει το Γενικό Στρατηγείο για να φράξει την εισβολή στην Πίνδο. Αλλά ο συμβολισμός ήταν ακόμα συμβολισμός.. Η Ι Μεραρχία βρισκόταν ακόμα «εν κινήσει» και ο εφιάλτης της Πίνδου θα κρατούσε ακόμα τέσσερις ολόκληρες μέρες. Μέχρι και τις 3 Νοεμβρίου.

Για την ακρίβεια, την τρίτη μέρα τον πολέμου οι ενισχύσεις που φτάσαν κοντά στον Δαβάκη εκτός από το τάγμα Ποτιστή, ήταν ένα απόσπασμα ιππικού υπό τον ίλαρχο Δ. Γεωργιάδη και μια διλοχία πεζικού υπό τον Βασιλόπουλο, που ακολουθούσε τους ιππείς. Η μικρή αυτή δύναμη είχε ξεκινήσει από τα Γρεβενά και υπό καταρρακτώδη βροχή και με συνεχείς πορείες έφτασε πρώτη στο Επταχώρι.

Όταν μετά μερικές μέρες ανακοινώθηκε στην Αθήνα η αντεπίθεση των μεγάλων μονάδων στην Πίνδο, κυκλοφόρησε από μη γνωρίζοντες η φήμη ότι η Πίνδος σώθηκε από τη «Μεραρχία Ιππικού του Βραχνού» που κατάφερε τρόπον τινά καλπάζοντας να φτάσει πρώτη στα βουνά. Μεραρχία ιππικού υπήρχε όχι υπό τον Βραχνό αλλά υπό τον υποστράτηγο Γ. Στανωτά και πράγματι διατέθηκε στην αντεπίθεση.

 Κατά την αντεπίθεση αυτή, και συγκεκριμένα την 6η ημέρα από την έναρξη των επιχειρήσεων, στον Προφήτη Ηλία Κάντσικου (μετέπειτα Δροσοπηγής), ο Δαβάκης τραυματίστηκε στο στήθος. Στον αξιωματικό, που τον πλησίασε για να τον περιποιηθεί, πρόσταξε, μαζεύοντας όσες δυνάμεις τού 'μεναν ακόμα: "Άσε με εμένα, πες με πεθαμένο! Και κοίτα να μη σου πάρουν τις θέσεις! Τράβα!" Στη συνέχεια τον μετέφεραν αναίσθητο με το φορείο στο Επταπύργιο. Ο τραυματισμός προκάλεσε προβλήματα σε συσχετισμό με την παλαιά στηθική του νόσο. Έτσι χρειάστηκε να αποχωρήσει από το μέτωπο, όπου τον αντικατέστησε ο τότε ταγματάρχης Ι. Καραβίας.


Η νίκη του αποσπάσματος του Δαβάκη είχε αποφασιστική σημασία στην έκβαση του πολέμου. Μάλιστα θεωρήθηκε η πρώτη ήττα του άξονα. Η επιτυχία του Δαβάκη συνίσταται "στην άμεση διάγνωση ενός τακτικού λάθους, που έκανε ο Ιταλός μέραρχος να προχωρήσει γοργά προς τη Σαμαρίνα, χωρίς να καλύψει το πλευρό της φάλαγγάς του". Ο Δαβάκης το είδε αμέσως και από τη δεύτερη μέρα του σκληρού αγώνα ήταν σίγουρος ότι χάρη σ' αυτό το λάθος "θα μάντρωνε τους Ιταλούς".

Κατά την διάρκεια της μακρόχρονης νοσηλείας του Δαβάκη, οι πολεμικές επιχειρήσεις έληξαν και η χώρα βρέθηκε υπό κατοχή. Τον Δεκέμβριο του 1942, και ενώ ακόμα νοσηλευόταν στην Αθήνα, ο Δαβάκης συνελήφθη ως όμηρος από τις Ιταλικές αρχές κατοχής, μαζί με πολλούς διακεκριμένους αξιωματικούς, γιατί θεωρήθηκαν ύποπτοι αντιστασιακής δράσης. Οι συλληφθέντες επιβιβάστηκαν στην Πάτρα στο ατμόπλοιο Τσιτά ντι Τζένοβα (Πόλη της Γένοβα) για να μεταφερθούν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Ιταλία.

Το πλοίο αυτό τορπιλίστηκε από συμμαχικό υποβρύχιο και βυθίστηκε στα ανοιχτά των νότιων αλβανικών ακτών, με αποτέλεσμα να πνιγούν οι επιβαίνοντες στα νερά της Αδριατικής. (Ιανουάριος 1943). Το πτώμα του Δαβάκη περισυνελέγη, αναγνωρίστηκε και ετάφη στον Αυλώνα. Μεταπολεμικά τα οστά του διακομίστηκαν και ενταφιάστηκαν στην Αθήνα.

Ο Σ. Μελάς έχει χαρακτηρίσει τον Κωνσταντίνο Δαβάκη ως "μοναδική σύνθεση προσόντων, που σπάνια πάνε μαζί:

Σπουδαίος 'τρουπιέ' όπως λένε οι Γάλλοι, πολέμαρχος, καπετάνιος με καρδιά βουνό, αισιοδοξία τρελή, θάρρος απροσπέλαστο, διοικητής ασύγκριτος, χέρι δυνατό, θέληση αλύγιστη, αλλά και ιδιοφυία στρατηγική, κάτοχος του εδάφους όσο λίγοι διοικητές στρατευμάτων. Ακούραστος μελετητής και γνώστης βαθύτατος της τέχνης του πολέμου, πρωτεύων στις ξένες πολεμικές Ακαδημίες, δάσκαλος αξιωματικών σπάνιος, συγγραφεύς στρατιωτικός πρωτότυπος και πρωτοπόρος - ολόκληρη βιβλιοθήκη τα έργα του - μοναδικός ιχνηλάτης των 'τακτικών καταστάσεων', ξάστερος στην κρίση, ευφάνταστος και γοργότατος στη σύλληψη του σχεδίου κι εκτελεστής άμεσος, μεγάλος μαέστρος του ελιγμού, επίμονος και παράφορος στον αγώνα".

ΔΑΒΑΚΗΣ - Ο ΗΡΩΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΡΔΙΑ (3)

Ποτέ δέν θά πεῖς «Πίνδος» δίχως ν' ἀκούσεις τόν ἀντίλαλό της: «Δαβάκης». Γιατί κι οἱ δυό λέξεις μαζί συνθέτουν τήν ἴδια ἰδέα: τή δόξα τῆς νέας Ἑλλάδας, ὅπως ἀκριβῶς «Λεωνίδας - Θερμοπύλες» τή δόξα τῆς ἀρχαίας Ἑλλάδας.

Κωνσταντίνος Δαβάκης,
Ὁ πολέμαρχος μέ τή μεγάλη καρδιά. Ἡ στρατιωτική φυσιογνωμία μέ τά ὑπέροχα ψυχικά καί πνευματικά προσόντα, πού χάρισε στήν Ἑλλάδα νίκη μέ παγκόσμιο ἀντίκτυπο κι ἔκανε τήν παγκόσμια κοινότητα νά μιλάει μέ τιμή καί σεβασμό γιά τήν Ἑλλάδα.

Ὁ συνταγματάρχης Δαβάκης εἶναι ἐκεῖνος πού συνέθεσε τήν ἐποποιΐα τῆς Πίνδου. Ἐμπνεύστηκε καί σχεδίασε τόν ἑλιγμό τῆς ἀντεπίθεσης, ἐκτέλεσε αὐτοπροσώπως τίς μάχες της, πότισε μέ τό αἷμα του τό τιμημένο βουνό καί δόξασε τήν Ἑλλάδα.

Τέτοιες φυσιογνωμίες σπάνια ἐμφανίζονται ξαφνικά. Συνήθως ἑτοιμάζονται καί ὡριμάζουν ἀπό τήν παιδική ἡλικία μέσα στή θαλπωρή τῆς οἰκογένειας καί τή σχολική κοινότητα. Τό ἴδιο καί ὁ Κων/νος Δαβάκης. Γεννιέται στά Κεχριάνικα τῆς Μάνης τό 1897. Ὁ πατέρας του, ὁ δάσκαλος Δικαῖος, καί ἡ μητέρα του Σοφία ἀποκτοῦν δέκα παιδιά. Τά πρῶτα σπέρματα τῆς πίστης στόν Θεό καί τῆς ἀγάπης στήν πατρίδα τά φυτεύει στήν παιδική του καρδιά ὁ πατέρας του. Ἔχει τήν εὐτυχία νά τόν ἔχει δάσκαλο ἀπό πέντε χρονῶν στό Δημοτικό Σχολεῖο τῆς Κίττας. Τί ἦταν ὅμως ἐκεῖνο πού τόν ὤθησε νά γίνει ἀξιωματικός καί νά πάρει μάλιστα ἀπό τά δέκα του χρόνια τήν ἀμετάκλητη αὐτή ἀπόφαση;

Ἄς ἀφήσουμε τόν ἴδιο νά μᾶς τό διηγηθεῖ:

«Ἡ μεγαλυτέρα ἀνάμνησις τῆς παιδικῆς μου ἡλικίας ἦταν τῷ 1907. Ὁ καπετάν Γέρμας (ἀνθυπολοχαγός Τσοκάτος) εἶχε σκοτωθῆ στά Μακεδονικά. Ἕνα μεσημέρι ὁ πατέρας μου ἔφερνε τήν ἐφημερίδα στή ρούγα τοῦ χωριοῦ καί τήν διάβαζε. Ἤμουνα τότε 10 χρονῶν. Βλέπω τόν ἑαυτό μου ἀκουμπισμένο στό πόδι τοῦ καθισμένου σέ μιά πέτρα πατέρα μου. Ἄκουγα μέ μεγάλη συγκίνησι τά ὅσα διάβαζε μεγαλόφωνα στήν ἐφημερίδα. 

Σέ μιά στιγμή ὁ πατέρας μου εἶπε: «Ἔ,καί νἄμουνα ἀνύπαντρος καί νά μήν εἶχα παιδιά! Νά πήγαινα ἀντάρτης!». Τό παιδιάστικο μυαλό μου δούλεψε καί ἔκαμε τή σκέψι: «Ἔννοια σου! Σάν μεγαλώσω, θά πάω ἐγώ». Δέν εἶπα ὅμως τίποτε. Ἀπό τότε μοῦ γεννήθηκε ἡ ἰδέα νά μπῶ στή Σχολή τῶν Εὐελπίδων, νά γίνω ἀξιωματικός! Καί ἔτσι, μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί μέ στερήσεις τῆς οἰκογενείας μου, ἔγινα ἀξιωματικός. Καί ἔθεσα τόν ἑαυτόν μου στήν ἐξυπηρέτηση τῆς Πατρίδος».


Κι οἱ ὁραματισμοί του ἐνσαρκώνονται. Στά δεκαέξι του χρόνια φοιτᾶ στή Σχολή τῶν Εὐελπίδων. Τή στολή πού ντύνεται τήν τιμᾶ λαμπρά. Σέ ποιές μάχες δέν παίρνει μέρος καί δέν διακρίνεται! Κατά τόν Α´ Παγκόσμιο Πόλεμο, στή μάχη τοῦ Σκρᾶ γιά τήν εὐψυχία πού ἐπέδειξε καί γιά τήν ἄρτια ἐπαγγελματική του κατάρτιση τιμᾶται μέ τόν πολεμικό σταυρό γ´ τάξεως, ἐνῶ στή μάχη τῆς Δοϊράνης, μέ τόν ἀγγλικό πολεμικό σταυρό.

Ἰδιαίτερα σ' αὐτή τή μάχη διακρίνεται γιά τήν παράτολμη ἐνέργειά του: Ἐπιτίθεται μόνος του μέ χειροβομβίδες ἐνάντια σέ βουλγαρικό χαράκωμα καί ἐξουδετερώνει τόν ἐχθρό. Πάνω ὅμως στήν ἐκτέλεση τοῦ καθήκοντος ὑφίσταται δηλητηρίαση ἀπό τίς ἀσφυξιογόνες ἐχθρικές ὀβίδες, καί ἀπό τότε ἡ ὑγεία του προσβάλλεται σοβαρά. Ὑποφέρει ἀπό χρόνια ἠθμοειδίτιδα, μιά ἀρρώστια τῶν ἀναπνευστικῶν ὀργάνων.

Τίποτε ὅμως δέν τόν πτοεῖ. Στή μάχη τῶν ὑψωμάτων τοῦ Ἀλμπανός, κατά τή Μικρασιατική ἐκστρατεία, παίρνει τό χρυσό ἀριστεῖο ἀνδρείας. Σ' ὅποιους διαγωνισμούς συμμετέχει, κατέχει τήν πρωτιά. Δυό φορές στέλνεται στή Γαλλία καί ἐκπαιδεύεται στά ἅρματα μάχης. Ἡ χαρά του εἶναι ἀπερίγραπτη, ὅταν ταξιδεύει στή συνέχεια στήν Ἀγγλία, γιά νά παραλάβει τά πρῶτα ἅρματα μάχης τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ.

Ἐπιστρέφοντας στήν Ἑλλάδα διδάσκει σέ στρατιωτικές σχολές, ὑπηρετεῖ σέ μονάδες Πεζικοῦ καί σέ ἐπιτελικές θέσεις, ὅπου ἡ ἐθνική καί ὀργανωτική του δράση εἶναι μνημειώδης. Ἡ ὑγεία του ὅμως συνεχῶς κλονίζεται ἀπό τήν παλιά ἀναπνευστική του ἀρρώστια. Γι' αὐτό, τόν Δεκέμβριο τοῦ 1937 ἀποστρατεύεται μέ τόν βαθμό τοῦ συνταγματάρχη.

Διαπρέπει καί ὡς στρατιωτικός συγγραφέας. Τό σημαντικό ἔργο του «Ὁ στρατός τοῦ μέλλοντος», ἀλλά καί τά δεκάδες συγγράμματά του καί οἱ ἑκατοντάδες μελέτες του καθοδηγοῦν τίς νέες γενιές τῶν ἀξιωματικῶν τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ.

Κι αὐτός πού ἀποστρατεύθηκε ὡς σωματικά ἀνίκανος, ὅταν ἡ Πατρίδα τόν ξανακαλεῖ, βροντοφωνάζει «παρών».

Μέ τήν μερική ἐπιστράτευση, τόν Αὔγουστο τοῦ 1940, ἀνακαλεῖται στήν ἐνεργό ὑπηρεσία καί τοποθετεῖται διοικητής τοῦ Ἀποσπάσματος Πίνδου. Ἕδρα του τό Ἑπταχώρι. Γιά δύο μῆνες ἐργάζεται ὑπεράνθρωπα, γιά νά προετοιμάσει τήν ἄμυνα τῆς ἀνοχύρωτης καί ἐγκαταλελειμμένης στρατιωτικά Πίνδου. Ἔτσι ἐμπνέει πλήρη ἐμπιστοσύνη στούς κατοίκους καί στό στράτευμά του ὅλο.

Τά ξημερώματα τῆς 28ης Ὀκτωβρίου 1940 φουντώνει ἡ ὕπαρξή του ἀπό ἐθνικό παλμό, ἁγνό πατριωτισμό ἀλλά καί ἀπό δίκαιη ἀγανάκτηση, μόλις πληροφορεῖται τό προκλητικό ἰταλικό τελεσίγραφο. Χωρίς χρονοτριβή πυροδοτεῖ τούς ἀξιωματικούς καί ὁπλίτες του μέ τή διαταγή πού τούς στέλνει:

«Ὁ ὕπουλος γείτονάς μας αἰφνιδιαστικά μᾶς ἐπετέθη. Ἡ Ἑλλάδα περιμένει ἀπό τόν καθένα ἀπό μᾶς νά προστατεύσουμε τά σύνορά της καί τήν τιμή της καί νά δώσουμε ἕνα καλό μάθημα στόν εἰσβολέα.

Φανεῖτε Ἕλληνες καί κρατῆστε γερά τά ὅπλα, μέ πίστη στόν Θεό καί τόν ἑαυτό σας. Πειθαρχία, καρτερία, θάρρος.
Ζήτω ἡ Ἑλλάς!».


Ἡ ἰταλική μεραρχία Τζούλια τῶν δεκαπέντε χιλιάδων ἀλπίνων καί 20 πυροβόλων παραβιάζει τά ἑλληνοαλβανικά σύνορα καί ποδοπατεῖ ἰταμά κορφοβούνια, ρουμάνια, διάσελα τῆς Πίνδου. Τολμᾶ νά ἀναμετρηθεῖ μαζί της τό Ἀπόσπασμα Πίνδου, μία ἄμυνα ἀδύναμη, ἰσχνή, μόλις δύο χιλιάδων Ἑλλήνων καί 4 πυροβόλων.

Στ' ἀλήθεια, πῶς ἐπιχειρεῖ ἕνα τέτοιο παρακινδυνευμένο τόλμημα, ὅταν λίγο νωρίτερα ἡ Πολωνία, ἡ Τσεχοσλοβακία, ἡ Νορβηγία, τό Βέλγιο, ἡ Ὀλλανδία, ἡ Δανία, τό Λουξεμβοῦργο, ἀκόμη καί αὐτή ἡ Γαλλία, μέ τήν περίφημη γραμμή ἀντίστασης Μαζινώ, λύγισαν μπρός στή μηχανοκίνητη βία τοῦ Ἄξονα καί συνθηκολόγησαν;

Μά, τήν ἱστορία καί τίς ἐποποιΐες δέν τίς γράφουν οἱ μεγάλοι ἀριθμοί, οἱ ἀμέτρητες μάζες, ἀλλά οἱ φλογερές καρδιές. Καί σ' αὐτόν τόν ἄνισο, πολυμέτωπο πόλεμο μέ τήν Ἰταλία, ψυχή, κινητήριος μοχλός τοῦ Ἀποσπάσματος Πίνδου εἶναι ὁ διοικητής του, ὁ συνταγματάρχης Κων/νος Δαβάκης. Οἱ φράσεις «Ὁ Θεός μαζί σου», «Δόξα σοι, ὁ Θεός», «Θά βοηθήσει ὁ Θεός» βγαίνουν συχνά ἀπό τά χείλη του καί ἀπό τήν καρδιά του.

 
Διηγεῖται ὁ ὑπασπιστής του:

«Εἰς ἐρώτησίν μου "Πῶς καί μέ ποίας δυνάμεις θά κάνωμεν ἀντεπίθεσιν;" ἐπῆρα τήν ἀπάντησιν: "Ἐγώ, ἐσύ, αὐτοί πού μαζεύεις, οἱ ἡμιονηγοί, οἱ φουρναραῖοι, οἱ γραφιάδες καί ὁ Θεός μαζί μας"».

Στό Ἑπταχώρι οἱ κάτοικοι τόν ἔχουν σάν πατέρα τους καί συνεχῶς ζητοῦν νά μάθουν γι' αὐτόν. Τόν ὀνομάζουν Τρανό. Ρωτοῦν:

«"Καί τί κάνει τώρα ὁ Τρανός;". "Στό γραφεῖο του ἔχει φῶς... Φαίνεται πώς δουλεύει... Ἐν ὅσῳ μένει αὐτός ἐδῶ, μήν ἔχετε φόβο"! Πράγματι, μέσα εἰς τό πυκνό σκοτάδι τοῦ χωρίου, μόνον ἐκεῖ διακρίνονται φῶτα καθ' ὅλην τήν διάρκειαν τῆς νυκτός. Καί, ὅταν ὅλοι οἱ ἄλλοι κοιμῶνται ἤ καί ἁπλῶς ἀναπαύονται ἀπό τούς κόπους καί τήν ἀγωνίαν τῆς ἡμέρας, μέ τό κεφάλι σκυμμένο εἰς τό τραπέζι του, ὁ συνταγματάρχης Δαβάκης ἀγρυπνεῖ μελετῶν τόν χάρτην, γράφων ἤ τηλεφωνῶν... κυριώτατα ὅμως ἐλπίζων εἰς τόν Θεόν καί προσευχόμενος εἰς Αὐτόν».

Ποιά χαρίσματα τοῦ διοικητῆ νά πρωτοαπαριθμήσει κανείς; Τήν ἀκράδαντη πίστη του στόν Θεό πώς θά νικήσουν οἱ ἀδικημένοι; Τό ἀνύστακτο ἐνδιαφέρον του γιά τίς ἀνάγκες τῶν στρατιωτῶν του, χάριν τῶν ὁποίων δαπανοῦσε ὁλόκληρο τό μισθό του; Τό θάρρος, τήν ἀποφασιστικότητα καί τήν ἐλπίδα πού μετάγγιζε στούς κατάκοπους, ἀπελπισμένους καί πεινασμένους συμπολεμιστές του, καθώς τόν ἔβλεπαν νά ρίχνεται ἀκάθεκτος στήν πρώτη γραμμή τοῦ πυρός;

Τή νύχτα τῆς 1ης πρός 2α Νοεμβρίου διανυκτερεύει στήν ἐκκλησία τῆς ἱστορικῆς Μονῆς Παναγίας τῆς Κλαδόρμης. Τό μοναστήρι δέν τό διάλεξε μόνο ἐπειδή ἐξυπηρετοῦσε τά ἐπιτελικά του σχέδια, ἀλλά πιό πολύ γιατί πίστευε στή βοήθεια τῆς Παναγίας. Καί μιά νύχτα στό σπίτι της, κάτω ἀπό τή σκέπη της, θά τοῦ ἦταν δύναμη κι ἐλπίδα. Τό εἶπε ἄλλωστε στήν οἰκογένεια τοῦ καντηλανάφτη:

«Μή φοβούμαστε· ἔχουμε τόν Θεό μαζί μας, καί θά τούς μαντρώσουμε τούς Ἰταλούς».

Στίς 2 Νοεμβρίου, ὅταν οἱ μάχες γιά τήν κατάκτηση τοῦ ὑψώματος Προφήτη Ἠλία Φούρκας ἔχουν φθάσει στό πιό κρίσιμο σημεῖο, ὁ Δαβάκης, παρά τούς κανονισμούς τῆς στρατιωτικῆς δεοντολογίας, βρίσκεται στήν πρώτη γραμμή, στήν κόλαση τοῦ πυρός. Τραυματίζεται βαριά μέ διαμπερές τραῦμα στό στῆθος καί ἀκατάσχετη αἱμορραγία. Ἐνῶ πονᾶ φοβερά καί φτύνει αἷμα, δίνει ἐντολή στόν ταγματάρχη Καραβία νά συνεχίσει τήν ἀντεπίθεση. Ὁ ἐπίμονος ἀγώνας στέφεται μέ ἐπιτυχία, καί οἱ Ἰταλοί ἀναγκάζονται νά ὑποχωρήσουν.

Τήν τελική σωτηρία του ὁ Δαβάκης τήν ἀποδίδει σέ θαῦμα· θαῦμα τῆς Παναγίας. Γι' αὐτό, βαθιά συγκινημένος, ὅταν ἀργότερα κερδίζει καί τή μάχη τῆς ζωῆς, στέλνει ἀπό τήν Ἀθήνα εὐχαριστήρια τάματα: λάδι γιά τά καντήλια, ἅγιο δισκάριο καί Ἅγιο Ποτήριο, καντήλια καί ἄλλα ἱερά ἀντικείμενα στήν Παναγία τῆς Κλαδόρμης καί στούς Ἁγίους τῆς περιοχῆς.

Χειμωνιάτικο παγερό πρωινό. Δέν εἶναι τό τσουχτερό κρύο, πού παγώνει τίς καρδιές. Εἶναι ἡ μισητή σκλαβιά, εἶναι ὁ φόβος, ἡ καθημερινή ταπείνωση. Δεύτερος χρόνος Γερμανοϊταλικῆς κατοχῆς στή μαρτυρική Ἑλλάδα, πού ὑποφέρει, πού πεινάει, πού στενάζει, μά κρατάει ὄρθιο καί ἀδούλωτο τό ἐσώτατο εἶναι της.

Σκηνή συνηθισμένη γιά τήν ἐποχή. Ἀκόμη δέν ξημέρωσε ἡ 7η Δεκεμβρίου 1942. Ἕξι καραμπινιέροι βροντοῦν τήν πόρτα τοῦ ἥρωα Δαβάκη στήν Καλλιθέα. Δέν εἶναι ἡ πρώτη φορά. Ἀπό τότε πού βαριά τραυματισμένος μεταφέρθηκε σέ νοσοκομεῖο τῆς Ἀθήνας ὁ νικητής τῆς Πίνδου, μοναδικός σκοπός τῶν κατακτητῶν εἶναι νά ἐκδικηθοῦν ἐκεῖνον πού τούς κατατρόπωσε καί τούς καταντρόπιασε σ' ὁλόκληρο τόν κόσμο. Φοβοῦνται αὐτόν πού ἀνήμπορος πιά γιά πολεμικές ἐπιχειρήσεις, σηκώνει τό σταυρό τῆς ἀναπηρίας μέ λεβεντιά.

Ὁ συνταγματάρχης Κων/νος Δαβάκης, ὁ διοικητής τοῦ Ἀποσπάσματος Πίνδου, πού χάρισε στήν Ἑλλάδα καί σέ ὅλο τόν κόσμο τήν πρώτη νίκη τοῦ Β´ Παγκοσμίου Πολέμου, ἀντιμετωπίζει μέ ὑπερηφάνεια ψυχῆς τήν ἀναιδέστατη ἰταλική δολιότητα. Ψύχραιμος παρακολουθεῖ τή δίωρη λεπτομερέστατη ἔρευνα τοῦ σπιτιοῦ του. Κανένα ἐνοχοποιητικό στοιχεῖο. Ἄκαρπη κι αὐτή ἡ εὐτελής τους πράξη. Ὅμως ἡ ἐντολή πρέπει νά ἐκτελεστεῖ. Κι ὁ πρωταγωνιστής τοῦ «Πίνδιου ἔπους» μεταφέρεται στίς φυλακές τῆς Καλλιθέας. Ἔτσι οἱ νικημένοι κατακτητές ἐκδικοῦνται γιά τήν ἧττα τους.

Στίς 20 Ἰανουαρίου 1943 τόν ἀποχαιρετοῦν οἱ δικοί του γεμάτοι πόνο καί συγκίνηση στό σταθμό Πελοποννήσου. Τό ἀπόγευμα τῆς ἴδιας μέρας μαζί μέ ἄλλους 150 περίπου Ἕλληνες ἀξιωματικούς ἐπιβιβάζεται ἀπό τό λιμάνι τῆς Πάτρας στό ἰταλικό ἐπιβατικό «Cità di Genova». Λίγο πρίν ἀπό τά μεσάνυχτα τό καράβι σηκώνει ἄγκυρα γιά τό Πρίντεζι τῆς Ἰταλίας. Ἐκεῖ θά κρατήσουν ὅμηρους τούς νικητές τους, μέχρι νά ὁλοκληρώσουν τό ἄνομο σχέδιό τους. Νύχτα παγερή. Ὁ φόβος τοῦ τορπιλλισμοῦ, ἡ ἀγωνία, ἡ θλίψη, ἡ μοναξιά ἀναμετριοῦνται μέ τή θυσία γιά τήν Ἑλλάδα. Καί βαραίνει τό δεύτερο. Χαλάλι τῆς Πατρίδας!...


Ὁ τόσο ταλαιπωρημένος τραυματίας ὅλη νύχτα δέν ἔκλεισε μάτι. Δέσμιος τῶν Ἰταλῶν ὁ πρωτεργάτης τῆς Λευτεριᾶς. Ἀδέσμευτη ἡ μνήμη γυρίζει στά ἱστορικά βουνά, δυό χρόνια πρίν... Ἀναθυμιέται «τῆς Πίνδου τίς ἀκρώρειες, πού σάν ἀητός πετοῦσε, πού 'στηνε τρόπαια παντοῦ, τούς ἥρωες πού μεθοῦσε».

Τώρα τό Χρέος, τό ἴδιο τῆς Φυλῆς Χρέος, τόν καλοῦσε νά ὑπομείνει μέ λεβεντιά ψυχῆς τίς κακουχίες, τίς ταπεινώσεις, γιατί ὄχι καί τό θάνατο ἀκόμη. Ἕτοιμος πάντα δέν ἦταν καί γι' αὐτόν;
Τό πρῶτο φῶς τῆς μέρας τούς πρόλαβε στά στενά τῆς Κέρκυρας, νά χαιρετοῦν γιά στερνή φορά γῆ ἑλληνική. Καί πέρα ἀπ' τόν ὁρίζοντα, πέρα βαθιά, πού τό βλέμμα τῆς ψυχῆς μονάχα φτάνει, ἀγναντεύει ὁ ἥρωας δασωμένες ράχες, φαράγγια καί βουνοκορφές τῆς Πίνδου. Πόσα δέν ζωντανεύουν μέσα του!

Ὥρα 1.30´ τό μεσημέρι. Κρότος δυνατός συγκλονίζει τό μεγάλο πλεούμενο. Πληρώματα καί Ἕλληνες ἀξιωματικοί πετάγονται στό κατάστρωμα, στή Γέφυρα. Νάρκη; Τορπίλλη; Σύγχυση, χλαλοή, πρόσωπα γεμάτα ἀγωνία, βλέμματα παγωμένα ἀπό τό φόβο τοῦ θανάτου.

Δεύτερος κρότος ἀπό ἰσχυρή ἔκρηξη. Σιδερικά, ξύλα, ἀνθρώπινα κορμιά, στῆλες νεροῦ τινάζονται μέ βία στόν ἀγέρα. Φωνές, συνωστισμός, σκηνές ἀλλοφροσύνης, καθώς ἀναζητοῦν μιά θέση σωτηρίας σέ βάρκες ἤ σχεδίες. Σέ μιά στιγμή ἀκοῦνε ἀγανακτισμένο τόν Δαβάκη νά φωνάζει: «Ἐλεεινοί, δειλοί Ἰταλοί! Κανείς δέν ἐνδιαφέρεται γιά μᾶς. Μονάχα τόν ἑαυτό τους κοιτάζουν νά σώσουν». Τό καράβι χτυπημένο στήν «καρδιά» ἀπό τορπίλλη συμμμαχικοῦ ὑποβρυχίου, πέφτει σέ ρόγχο θανάτου, γέρνει καί μέσα σ' ἕνα παφλασμό κυμάτων χάνεται...

Κι ὁ σεμνός ἥρωας πού πότισε μέ τό αἷμα του τίς ράχες τῆς Πίνδου, γιά νά κρατήσει ὑψωμένη τή σημαία τῆς λευτεριᾶς, βρίσκει σ' ἐκεῖνο τό μοιραῖο ταξίδι οἰκτρό θάνατο ἀπό πνιγμό.

«Τάφος πλατύς, πού νά χωράει τή δόξα σου, Δαβάκη, τό γαλανό Ἰόνιο σέ δέχτηκε...».

Τίς ἑπόμενες μέρες, μέσα στούς 100 νεκρούς, πού περισυλλέγουν ἰταλικά ναυαγοσωστικά καί μεταφέρουν στόν Αὐλώνα, συμπολεμιστής του ἀξιωματικός ἀναγνωρίζει τό λείψανο τοῦ γενναίου Συνταγματάρχη. Τόν θάβουν στόν Αὐλώνα. Τόν ἔκλαψαν οἱ Πανέλληνες τόν πιστό στόν Θεό καί ἀφοσιωμένο στήν Ἑλλάδα ἥρωα, πού πάνω κεῖ στῆς Πίνδου τίς κορφές τόν Ὀκτώβρη τοῦ '40 χάριζε τήν πρώτη δόξα στήν Ἑλλάδα, τήν πρώτη νίκη στόν κόσμο.

Μεταπολεμικά τά ὀστᾶ του διακομίστηκαν καί τάφηκαν στήν Ἀθήνα. Ἡ Ἀκαδημία Ἀθηνῶν στήν πανηγυρική της συνεδρίαση τόν Μάρτιο τοῦ 1948 τίμησε τόν ἥρωα μέ τό ἀργυρό μετάλλιο τῆς Αὐτοθυσίας.

Τό ὄνομά του πῆρε θρυλικές διαστάσεις στή λαϊκή ψυχή ὡς συνισταμένη τῆς ἡρωικῆς ἀντιμετώπισης τῶν πρώτων ἡμερῶν τῆς ἰταλικῆς ἐπίθεσης ἀπό τόν ἑλληνικό στρατό τοῦ τομέα Ἠπείρου.

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΕΝΟΣ ΗΡΩΑ (4)

Κωνσταντίνος Δαβάκης ... !!!
Ένας θρύλος που περνάει αθόρυβα στη λησμονιά.  Ένας χιλιοτραγουδισμένος ήρωας, καταξιωμένος στη συνείδηση των Πανελλήνων, που έκανε πράξη το ΟΧΙ στα βουνά της Ηπείρου.

Αυτός ήταν ο Αετός της Πίνδου. Ο Πατριώτης - Ο Ήρωας.


Η γιαγιά Σοφία όταν έμαθε τον θάνατό του …

Ε κρουσταλλένιε ποταμέ,
που δεν εθόλωσες ποτέ,
μ'από τα δώρα κ'εδανά
έχεις θολώσει τα νερά,
και ζ'έφαε η θάλασσα.

Δεν ήτανε για να θαφτείς
με δόξα, με υπόληψη
και με παράτα και τιμή
όπως ζ'επανταρίζασι
τ'ήτα η γκαρδία σου μπαξές
μ'όλο δεντροφυτέμετα.

Χρυσέ μου πολυελαίε
με τις χρυσέ'ζου τρέμουλες
στη μεσαρία του σπιτιού
πο'πέρσες κ'ετσακίστηκες
χίλια κομμάτια γίνηκες
το σπίτι εσκοτίδιασε.

Όλοι να τον κλάψωμε
το παλικάρι της τιμής
όπου εμάχοντα μπροστά
απά στης Πίνδος τα βουνά
να μην ποδουλωθή η γι Ελλάς...

Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΚΟΣΜΩΝ

ΑΥΤΟ που Ονομάζουμε Θεό, Απόλυτο, Πραγματικότητα, Ουσία (της Ύπαρξης), Πνεύμα, Ψυχή, είναι η Υπέρτατη Πραγματικότητα κι όλοι αυτοί οι Όροι δείχνουν (και «περιγράφουν») το ίδιο πράγμα. ΑΥΤΟ, σαν Ουσία, είναι το Σταθερό Υπόβαθρο κάθε αντίληψης ύπαρξης, δραστηριότητας, δράσης και «φαινομένου». Υπάρχει Πάντα, Παντού, πίσω από κάθε ύπαρξη, δραστηριότητα, δράση και φαινόμενο.
 
Η ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ, μολονότι είναι η Ίδια η Ουσία μας, ο Εαυτός, κι είναι (σαν Υποστήριγμα κάθε Αντίληψης και αντίληψης) η Ύπαρξή μας, κάτι άμεσα οικείο, εντούτοις παραμένει επίσης το πιο Άγνωστο. Όχι μόνο επειδή Είναι πέρα από Αντίληψη, Χώρο, Χρόνο, Ιδιότητες, αλλά και γιατί είναι Ακατάληπτο, αδύνατο να γνωσθεί. Όπως ακριβώς τα μάτια μας. Υπάρχουν, βλέπουν (κι αυτό αποτελεί απόδειξη της παρουσίας τους) αλλά δεν μπορούν να δουν τον εαυτό τους. Η ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ Είναι Μία. Όμως Υπάρχουν Πολλές Καταστάσεις ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ ή Πεδία Συνειδητότητας. Η Συνειδητότητα στην «Φύση» της μπορεί να μελετηθεί όχι μόνο στις διάφορες Εκδηλώσεις της αλλά και στο συγκεκριμένο Πεδίο, όπως αυτό του Ενσαρκωμένου Ανθρώπου, το Πεδίο της Υλικής Πραγματικότητας. Υπάρχει μια ολόκληρη Φιλοσοφία της Συνειδητότητας κι οι άνθρωποι έχουν πολλές αντιλήψεις και θεωρίες για την Συνειδητότητα. Το πιο ουσιαστικό χαρακτηριστικό (που «ορίζει» την Συνειδητότητα) είναι η Αντίληψη, η Γνώση, η Επίγνωση, η βεβαιότητα του βιώματος, η αίσθηση της ζωής (ότι εγώ υπάρχω, εδώ, τώρα).
 
Μολονότι η Ανθρώπινη Συνειδητότητα (στον Υλικό Κόσμο) είναι Αντίληψη του κόσμου που συμβαίνει, σαν μια εσωτερικευμένη εικόνα από αντιλήψεις, έννοιες, βιώματα, παραστάσεις κι εξωτερικές αισθητηριακές εμπειρίες (που μας φέρνουν σε «επαφή» με τα πράγματα) το «πεδίο» της αντίληψης δεν συλλαμβάνει τον κόσμο στην πληρότητά του, στην ολότητά του και στο βάθος του, στην πλήρη «έκτασή» του. Στην πραγματικότητα ο «χώρος» της Αντίληψης είναι περιορισμένος, και σαν «λειτουργία» και σαν «περιεχόμενο». Αυτός ακριβώς ο περιορισμένος τρόπος αντίληψης «ορίζει» την Επίγνωση, την Παρούσα Επίγνωση. Επίγνωση είναι όσα είναι παρόντα στην αντίληψη, στο νου, στις αισθήσεις. Η Επίγνωση λειτουργεί έχοντας το Υπόβαθρο της «Μνήμης» σαν μια άμεση επαφή με τον κόσμο, με τα πράγματα που βιώνουμε εδώ, τώρα.
 
Ο τρόπος που λειτουργεί η Επίγνωση είναι περιορισμένος λειτουργικά. Ας το δούμε αναλυτικά. Η επίγνωσή μας επηρεάζεται από την πνευματική κατάσταση της κοινωνίας μέσα στην οποία έχουμε ανατραφεί, από αντιλήψεις, πεποιθήσεις, γνώσεις, εμπειρίες, από την σκέψη, κλπ. Χρησιμοποιούμε «φίλτρα» για να αντιληφθούμε. Συνεχώς επιλέγουμε, απορρίπτουμε ή επινοούμε πληροφορίες. Έτσι η αντιληπτική εικόνα που δομούμε είναι παραμορφωμένη. Φτιάχνουμε μια «υποκειμενική» εικόνα του κόσμου με αντικειμενικά στοιχεία συνδυάζοντάς τα όπως εμείς κρίνουμε (συχνά αυθαίρετα). Η Αλήθεια όμως της αντίληψης βρίσκεται στον τρόπο που δομείται όχι στα δομικά αντιληπτικά στοιχεία που χρησιμοποιούνται. Από την άλλη μεριά η επίγνωσή μας είναι περιορισμένη από τα «ενδιαφέροντά» μας, αυτά που μας απασχολούν, που θέλουμε, που επιδιώκουμε, που κάνουμε, που «ζούμε». Έτσι, μιλώντας για την επίγνωση του ανθρώπου μιλάμε για ένα μηχανισμό αντίληψης συνήθως ελλιπή, μηχανικό, αυτοματοποιημένο, παραμορφωτικό και περιορισμένο και για ένα περιεχόμενο τελείως υποκειμενικό, απόλυτα προσωπικό, συχνά φανταστικό. Αυτό που οι άνθρωποι ονομάζουν «εγρήγορση», συνειδητή ζωή, γνώση και επίγνωση της ζωής, εμπειρία της ζωής, δεν είναι παρά ένα συνειδητό ονείρεμα. Οι άνθρωποι ζουν σαν «υπνωτισμένοι».
 
Όσοι έχουν ασχοληθεί με την Φιλοσοφία της Συνειδητότητας, με την Ψυχολογία και την «Φυσιολογία» της Επίγνωσης, κατανοούν ότι οι συνηθισμένοι άνθρωποι δεν έχουν πραγματική επίγνωση, δεν ζουν σε αληθινή εγρήγορση. Όσοι έχουν ασχοληθεί σοβαρά με τον Διαλογισμό, με το Γιόγκα του Πανταζάλι, με το Ζεν, μέχρι τις σύγχρονες «Μη-Μεθόδους» του Μαχάρσι ή του Κρισναμούρτι κι έχουν ίδιοι κάνει Άσκηση συνειδητότητας, Άσκηση επίγνωσης, κι έχουν εφαρμόσει την Προσοχή, την Προσεκτική Παρατήρηση, την Παρατήρηση αυτού που συμβαίνει, την Παρατήρηση του άμεσου βιώματος, την «Αυτοπαρατήρηση» (σε ότι συμβαίνει μέσα μας, σε μας, στο σώμα, έξω στον κόσμο), κατανοούν ότι η Πραγματική Επίγνωση (δηλαδή η καθαρή βαθιά ολοκληρωτική γνώση) αυτού που συμβαίνει, η «Κατανόηση» αυτού που συμβαίνει «προϋποθέτει» να έχουμε σε άμεση αντίληψη («παρούσες») κάποιες βασικές αντιλήψεις, Αυτές οι Βασικές Αντιλήψεις είναι η Βαθιά Αίσθηση ότι ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ, η «Φύση» της Συνειδητότητας, η «Λειτουργία» της Επίγνωσης. Επίσης η Πραγματική Επίγνωση (για να είναι δυνατή) «απαιτεί» να δρούμε με ορισμένο τρόπο, να παρατηρούμε αντικειμενικά. Τι σημαίνει να Παρατηρούμε Αντικειμενικά;. Σημαίνει να Παρατηρούμε χωρίς τις παρεμβάσεις όλου του νοητικού αποθέματος (της μνήμης), της σκέψης, χωρίς ερμηνείες, σχόλια, επιλογές. Να Παρατηρούμε Ήσυχα, χωρίς να παραμορφώνουμε το αντιληπτικό γεγονός. Να Παρατηρούμε χωρίς να συμμετέχουμε «προσωπικά». Αυτό σημαίνει όχι απλά μια αποστασιοποίηση από τα πράγματα, μια «απόσπαση» από τα πράγματα αλλά και μια βαθιά μετατόπιση (λόγω ακριβώς της κατανόησής μας) των αξιών και των ενδιαφερόντων μας. Η Αντικειμενική Αντίληψη μπορεί έτσι να οδηγήσει στην Αληθινή Κατανόηση αυτού που συμβαίνει, να δώσει τις πραγματικές διαστάσεις στα πράγματα, να αποδώσει τις αληθινές αξίες σε όλα και να μας Προσανατολίσει, Αυθόρμητα, χωρίς επιλογές ή προσπάθεια στην Αφυπνισμένη Ζωή, στην Αληθινή Επίγνωση της Ζωής, στην Αληθινή Εγρήγορση, Εδώ, Τώρα.
 
Το πρώτο πράγμα που φέρνει η Κατανόηση αυτού που συμβαίνει είναι η Ησυχία. Μονάχα στην Σιωπή της Σκέψης (όταν απλά αντιλαμβάνεσαι και δεν επεξεργάζεσαι το αρχικό φυσικό αυθόρμητο καθαρό αντιληπτικό γεγονός) μπορείς να δεις και να αντιδράς αυθόρμητα (κι όχι κάτω από την πίεση της σκέψης, της μνήμης, της εμπειρίας και των επιθυμιών). Μέσα στην Σιωπή της Σκέψης υπάρχει μόνο το τώρα, αυτό που συμβαίνει, δεν υπάρχει σκέψη, χρόνος, μνήμη ή φαντασία. Μετά, καθώς κατακάθεται η δραστηριότητα και καθαρίζει το τοπίο της επίγνωσης εμφανίζονται μονάχα τα πραγματικά γεγονότα στις πραγματικές διαστάσεις τους. Τελικά Ωριμάζει η Κατανόηση ότι αυτό που Αξίζει στην Ζωή είναι η Ύπαρξη. Η Αλήθεια βρίσκεται στα Βάθη της Ύπαρξης, στο Είναι, στην Πραγματικότητα κι όχι σε εξωτερικές δραστηριότητες. Έτσι τελείως αυθόρμητα αναδύεται η αντικειμενική βούληση να Στραφούμε Έσω, προς τον Αληθινό Εαυτό. Η Μετατόπιση προς το Κέντρο της Ύπαρξης, στην Καρδιά της Ύπαρξης (στο Άτζνα Τσάκρα, στο κέντρο του εγκεφάλου) Αποκαλύπτει, καθώς πέφτουν τα πέπλα της αυταπάτης που δημιουργεί η νοητική δραστηριότητα (η παραμόρφωση του αντιληπτικού συμβάντος) την Μη-Δυαδική Συνειδητότητα, την Επίγνωση της Ενότητας των Πάντων.
 
Αλλά θα πρέπει εδώ να προσέξουμε. Η «Επιστροφή» στο Κέντρο της Ύπαρξης που «συμβαίνει» όταν σταματούν οι εξωτερικές δραστηριότητες (στον περιφερικό εγκέφαλο) δεν είναι Απελευθέρωση Ολοκληρωτική παρά μόνο τότε όταν καταστραφούν τα νοητικά εντυπώματα στο Βάθος της Μνήμης, τα οποία «δημιουργούν» νοητικές τάσεις, δράσεις, που μας οδηγούν ξανά προς τον εξωτερικό κόσμο. Η Αληθινή Απελευθέρωση είναι γεγονός όχι όταν υπάρχει Ησυχία, όταν σταματά να διοχετεύεται ψυχική ενέργεια στην εξωτερική δραστηριότητα, η Αληθινή Απελευθέρωση είναι γεγονός όταν δεν «Θέλουμε» πια να δραστηριοποιηθούμε εξωτερικά (στον περιφερικό εγκέφαλο), κι αυτό είναι πολύ βαθύτερο βίωμα. Αυτό ακριβώς (η «απροθυμία», η έλλειψη επιθυμίας να δραστηριοποιηθούμε εξωτερικά) σηματοδοτεί την οριστική απεξάρτηση από το έξω, από την εμπλοκή μας στην εγκόσμια δραστηριότητα, την οριστική εσωτερική απόσπασή μας από τον κόσμο των φαινομένων.
 
Η Στροφή Έσω και η «Μετατόπιση» (της Επίγνωσης) στο Αληθινό Κέντρο της Ύπαρξής μας (στον Υλικό Κόσμο) σηματοδοτεί την Βίωση της Αντικειμενικής Μη-Δυαδικής Συνειδητότητας. Η Μη-Δυαδική Συνειδητότητα είναι Ατομική Δραστηριότητα (δηλαδή Αντιλαμβάνεται από ένα «Κέντρο», από «εδώ»). Όμως αυτό το ατομικό κέντρο είναι μονάχα «Αντιληπτικό», «κενό», χωρίς «περιεχόμενο» (σαν να μην υπάρχει) αφήνοντας την Αντίληψη να δρα αντικειμενικά. Αποτέλεσμα είναι να μην υπάρχει ένα υποκειμενικό κέντρο που να διαχωρίζεται από τα αντικείμενα ( κάποιο συμπαγές περιεχόμενο, κάποιο εγώ). Η Επίγνωση Απλώνεται Ελεύθερα κι Αγκαλιάζει τα Πάντα χωρίς να υπάρχει διάκριση υποκειμένου-αντικειμένου και χωρίς να υπάρχει «απόσταση» από τα πράγματα. Μέσα στην Ενοποιημένη Επίγνωση όλα είναι ένα αλλά παρόλα αυτά  «διακριτά». Κατανοούμε ότι η Αντικειμενική μη-Δυαδική Συνειδητότητα διατηρεί την αντίληψη του εξωτερικού κόσμου αλλά Βλέπει από το Βάθος μια Ενότητα που τα περιλαμβάνει όλα. Η Βίωση της Μη-Δυαδικής Συνειδητότητας είναι Βίωση της Αντικειμενικής Συνειδητότητας (πέρα από το υποκείμενο, χωρίς εγώ, χωρίς προσωπική αντίληψη, σκέψη, επεξεργασία, κλπ.), είναι δηλαδή μία Καθαρή Ανόθευτη Ροή Αντίληψης που αποκαλύπτει τον κόσμο όπως είναι, ένα ενοποιημένο πεδίο ύπαρξης (κι όχι όπως θα τον έβλεπε ένα υποκείμενο, ένα εγώ, η σκέψη, η φαντασία, σαν ένα χώρο με ξεχωριστά πράγματα).
 
Αυτό το Πρωταρχικό Εσωτερικό Βίωμα (της Αντικειμενικής Μη-Δυαδικής Συνειδητότητας, της Ενοποιημένης Επίγνωσης) είναι η Πύλη της Εσωτερικής ζωής, η Πύλη που Οδηγεί στο Εσωτερικό «Σύμπαν», στους Εσωτερικούς Κόσμους. Πρέπει να Κατανοήσουμε  (με την Αντικειμενική Προσεκτική Παρατήρηση) ότι όπως η Μετατόπισή μας Εδώ είναι φυσικό γεγονός και φυσική στον τρόπο της, χωρίς προσπάθεια (αποτέλεσμα της Παρατήρησης και της Κατανόησης αυτού που συμβαίνει, όπως εξηγήσαμε) έτσι η Είσοδος στους Εσωτερικούς Κόσμους είναι επίσης θέμα Κατανόησης κι Απόφασης (που ωριμάζει από την Κατανόηση) κι όχι αποτέλεσμα προσπάθειας ή μυστικιστικής πρακτικής ή κάποιας τεχνικής. Το Άνθισμα της Συνειδητότητας προς την Ολοκλήρωση είναι μια Φυσική Πορεία κι όχι μια εκβιαστική κίνηση.
 
Μετά, παρατηρούμε (όταν Βιώνουμε την Εσωτερική Ζωή) ότι η Μετατόπισή μας προς πιο Εσωτερικές Καταστάσεις μπορεί να Βιωθεί με λιγότερη ή περισσότερη «ένταση» και σε λιγότερο ή περισσότερο «βάθος». Κι αυτό θα εξηγήσουμε τώρα. Καταρχήν η Περεταίρω Εσωτερίκευση της Ύπαρξης, της Επίγνωσης, της Ζωής, σημαίνει το Πέρασμα από την Αντικειμενική Ατομική Συνειδητότητα (την Αντικειμενική Μη-Δυαδική Συνειδητότητα, την Ενοποιημένη Επίγνωση, που περιγράψαμε) στην Παγκόσμια Ατομικότητα (που είναι ταυτόχρονα «Κοινή» για όλα τα όντα και «διακριτή» σαν εμπειρία), μια Κατάσταση όπου το Ατομικό Κέντρο (το «Κενό», χωρίς εγώ, κέντρο) διαλύεται κι «Απλώνεται» στο Παγκόσμιο, στην Πανταχού Παρουσία. Αυτό Βιώνεται ταυτόχρονα στο πιο εσωτερικό κέντρο, το Σαχασράρα (στο ίδιο «σημείο» με το Άτζνα Τσάκρα αλλά πιο εσωτερικά, σε «άλλη» διάσταση), αλλά και έξω από το σώμα, πέρα από το «εδώ» (του σώματος) και τον χρόνο, στον Χωρίς Όρια Εσωτερικό Χώρο, σε ένα Ευρύτερο Εδώ. Υπάρχουν (κι αυτό το διαπιστώνουν εμπειρικά, αντικειμενικά όσοι το βιώνουν) Τρεις «Διαφορετικές» Καταστάσεις που Βιώνουμε Εδώ και σηματοδοτούν το Πέρασμα από την Αίσθηση Ύπαρξης στον Παγκόσμιο Χώρο, στην Ενοποιημένη Συνειδητότητα, μια Κατάσταση Όπου η Ίδια η Συνειδητότητα Είναι ο Χώρος. Και Πιο Πέρα υπάρχουν ακόμα Πιο Εσωτερικές Καταστάσεις που Οδηγούν στο «Όριο» της Δημιουργίας και Πέρα από την Δημιουργία στην Αληθινή Ύπαρξη (στην ΘΕΟΤΗΤΑ).
 
Αυτό όπως που έχει σημασία εδώ είναι να δούμε με ποιό τρόπο «τρόπο» βιώνουμε όλες αυτές τις Εσωτερικές Καταστάσεις, για να κατανοήσουμε τι ακριβώς ζούμε, που ζούμε, δηλαδή με πόση «ένταση» και σε πόσο «βάθος» βιώνουμε αυτό που βιώνουμε.
 
Έτσι, μπορούμε να Μετατοπιστούμε προς τα Έσω, προς το Πιο Εσωτερικό Κέντρο της Ύπαρξης (το Σαχασράρα) προς την Παγκόσμια Ατομικότητα διατηρώντας όμως την αντίληψη του εξωτερικού κόσμου (από τον οποίο βέβαια είμαστε αποσπασμένοι και γίνεται απλά «αντιληπτός», σαν «σκιές». Έτσι μπορούμε να Ανυψωθούμε μέχρι τις Πιο Εσωτερικές Καταστάσεις και ταυτόχρονα να είμαστε στον κόσμο. Σε αυτή την «Κατάσταση Συνειδητότητας» ήταν ο Βούδας ή ο Ιησούς όταν «δρούσαν» στον κόσμο. Σε αυτή την περίπτωση η «ένταση» (το «βάθος») με το οποίο βιώνουμε τις Εσωτερικές Καταστάσεις είναι μικρό  όμως το «όφελος» είναι τεράστιο κι αυτό γιατί αφενός μας Αποκαλύπτει την Ανώτερη Πραγματικότητα κι αφετέρου  Απελευθερώνει και Διευρύνει την Συνειδητότητα πέρα από τα Όρια, στην Αληθινή Ύπαρξη, ενώ φέρνει το Φως της Εσωτερικής Κατανόησης μέσα στον κόσμο, με την εξωτερική επίγεια δράση.
 
Όμως υπάρχει κι ένας πιο Βαθύς Τρόπος να Βιώνουμε τις Εσωτερικές Καταστάσεις. Κι αυτός ο τρόπος μας Αποκαλύπτει Καλύτερα το Πραγματικό Περιεχόμενο των Ανώτερων Καταστάσεων, των Εσωτερικών Κόσμων. Σε αυτή την περίπτωση «σταματά» (ή αγνοείται τελείως, δεν του δίνεται καμία «προσοχή» και είναι μη «συνειδητό») η εξωτερική «πληροφόρηση». Αποκοβόμαστε (γνωστικά όχι φυσικά) από τον εξωτερικό κόσμο και Βιώνουμε Καθαρά (απερίσπαστα) την Εσωτερική Κατάσταση, την Εσωτερική Ζωή. Αυτό είναι μια πιο ακριβής γνώση αυτών των καταστάσεων Και μιλάμε πάντα για αντικειμενική εμπειρία κι αντικειμενική γνώση αυτών των Καταστάσεων.
 
Βέβαια, αυτό απαιτεί μια πραγματική φυσική δράση που ξεκινά από την απόλυτη χαλάρωση, την «ακινησία» του σώματος και την διακοπή της πληροφόρησης από το σώμα (αυτό που στην τεχνική γλώσσα του Γιόγκα ονομάζουν «απόσυρση» από τις αισθήσεις, από το σώμα, από τον εξωτερικό κόσμο). Αυτό (όταν κάποιος το επιχειρεί με υπευθυνότητα και το βιώνει πραγματικά) οδηγεί στην απόσυρση από το φυσικό σώμα και στην ενεργοποίηση του αστρικού σώματος. Όταν στην διάρκεια αυτού του (χωρίς αντίληψη του εξωτερικού κόσμου) Βαθύτερου Διαλογισμού νοιώθουμε να «αιωρούμαστε» λίγο πιο πάνω από το φυσικό σώμα βιώνουμε ακριβώς την ύπαρξη μέσα από το αστρικό σώμα στο Αστρικό Πεδίο. Ασφαλώς όλη αυτή η «διαδικασία» γίνεται με προσοχή, υπευθυνότητα και κατανόηση του τι κάνουμε. Η «ενασχόληση» με τον Αστρικό Κόσμο δεν προσφέρει τίποτα ουσιαστικό στην Πνευματική Πρόοδο. Με τον ίδιο τρόπο (αυθόρμητα, φυσικά και χωρίς προσπάθεια (με απόφαση που αναδύεται από την Κατανόηση) μπορούμε να ανυψωθούμε στο Νοητικό Πεδίο (που έχει στην πραγματικότητα Τρία Υποπεδία) και να «ενεργοποιήσουμε» το νοητικό σώμα. Κι αυτή η Κατάσταση δεν είναι ο Τελικός Προορισμός. Ο Αληθινός Μύστης της Εσωτερικής Ζωής μεταβαίνει στην (από την Εμπειρία του Διαλογισμού) Γνωστή του Σταθερή Κατάσταση της Αντικειμενικής Ατομικής Ύπαρξης, της Μη-Δυαδικής Συνειδητότητας, της Ενοποιημένης Επίγνωσης όπου είμαστε εδώ μέσα στον Παγκόσμιο Χώρο (σαν απλή παρουσία, «κενό» κέντρο από όπου έχουμε επίγνωση της Ενότητας του Πεδίου). Αυτή είναι η Κατάσταση που οι Αρχαίοι Μύστες ονόμαζαν Ηλύσια Πεδία.
 
Κανονικά, σε αυτή την διαδικασία του Βαθύτερου Διαλογισμού (χωρίς αντίληψη του εξωτερικού κόσμου) πρέπει να γίνει Μετάβαση στο Υπερνοητικό Αντικειμενικό Ατομικό Πεδίο, με την «ενεργοποίηση» του Ατομικού (Μη-Υποκειμενικού) Σώματος κι από εδώ να Ανυψωθούμε στις Ανώτερες Καταστάσεις. Δεν συνιστάται η «παραμονή» στο αστρικό ή το νοητικό πεδίο (με τις παραλλαγές του)  που είναι επίσης «μορφικά πεδία» όπως και το υλικό πεδίο των υλικών μορφών. Αυτό πρέπει να το γνωρίζουμε καλά και να τηρούμε τους «Κανόνες» της Εσωτερικής Ζωής. Ο Αληθινός Προορισμός μας είναι οι Τερις Ανώτεροι Ουρανοί του Παγκόσμιου και μετά Πιο εσωτερικά, Πέρα από την Δημιουργία στην Αληθινή Ύπαρξη. Ασφαλώς δεν μπορούμε εδώ ούτε να δώσουμε λεπτομερείς περιγραφές  του Βιώματος των Ουράνιων Καταστάσεων ούτε «οδηγίες» σε όσους έρχονται Εδώ. Όχι επειδή δεν Βιώνουμε Αυτές τις Καταστάσεις (και συνεπώς δεν τις «γνωρίζουμε»), ούτε γιατί δεν θέλουμε να μεταδώσουμε εσωτερικές πληροφορίες δημόσια, σε πρόσωπα, ενδεχομένως, από τα οποία πρέπει να «προστατέψουμε» την Εσωτερική Γνώση. Απλά όλα αυτά είναι Βιώματα που πρέπει κάποιος να Βιώσει ο ίδιος (δεν έχει ούτε αξία ούτε σημασία η πληροφόρηση από δεύτερο χέρι). Αυτή η στάση είναι, πιστεύουμε, η πιο υπεύθυνη, η πιο τίμια κι η πιο ανθρωπιστική. Άλλωστε όλα αυτά είναι Εγγενείς Δυνατότητες, της Ανθρώπινης Φύσης και κανένας δεν εμποδίζεται, από κανέναν, να τα βιώσει όλα αυτά, εφόσον το θέλει. Αν αναφερόμαστε σε όλες αυτές τις Εσωτερικές Καταστάσεις είναι μόνο για να γνωρίζει ο Πνευματικός Ταξιδιώτης που περίπου Κατευθύνεται. Αν αυτό είναι έστω και λίγο χρήσιμο έχουμε επιτελέσει το έργο μας. Όλα Γίνονται μόνα τους, φυσικά, αβίαστα, χωρίς προσπάθεια. Όποιος Θέλει να Προχωρήσει θα Προχωρήσει. Τέλος, θα πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι σε όλες αυτές τις «Εμπειρίες» που είναι Αντικειμενικές Εμπειρίες κι όχι εμπειρίες κάποιου υποκειμένου (κάποιου εγώ με «προσωπικό» περιεχόμενο) υπάρχει Καθαρή Αντίληψη αυτών των Εσωτερικών Πεδίων, χωρίς πληροφόρηση των κατώτερων (μορφικών) πεδίων. Όμως ο φυσικός δεσμός με το σώμα και τις κατώτερες λειτουργίες υπάρχει πάντα κι έτσι μπορούμε πάντα να επανέλθουμε ξανά στην επαφή με το σώμα και τον εξωτερικό κόσμο. Αυτό που «Μένει» από το Εσωτερικό Ταξίδι μας στους Ανώτερους Κόσμους είναι η Βαθιά Αίσθηση του Παγκόσμιου Χώρου Μέσα στον Οποίο Υπάρχουμε άσχετα αν εκδηλωνόμαστε τοπικά (για όσο διαρκεί η ζωή μας στην γη.
 
Ασφαλώς πρέπει (μετά από όλα όσα είπαμε) να γίνεται κατανοητό ότι η Διαδικασία της Φυσικής Μετατόπισης προς τα Ανώτερα (Πιο Εσωτερικά) Πεδία με τον φυσικό αποχωρισμό από τους κατώτερους φορείς είναι μια τελείως διαφορετική εμπειρία. Οι άνθρωποι ονομάζουν τον φυσικό αποχωρισμό που γίνεται είτε από τον «χρόνο», είτε από κάποια αρρώστια, είτε από κάποιο ατύχημα, θάνατο. Αντιλαμβάνονται αυτόν τον αποχωρισμό από το εδώ, από τον κόσμο, σαν «αποδημία». Η Ψυχή φεύγει, δεν υπάρχει πια Ψυχική Ενέργεια στο σώμα, δεν υπάρχει Παρουσία, Ζωή, το σώμα είναι ένα άψυχο νεκρό πράγμα που είναι προγραμματισμένο να «αποσυντεθεί». Όμως πως βιώνει τον αποχωρισμό αυτός που του συμβαίνει, αυτός που «πεθαίνει». Αυτή είναι μια εμπειρία τελείως ατομική, προσωπική (κι όχι ένα φυσικό ή κοινωνικό συμβάν).
 
Στην πραγματικότητα ο Άνθρωπος (σαν Ατομική Συνειδητότητα, με την Όποια Επίγνωση έχει, ή «πραγματοποίησε» στην διάρκεια της επίγειας ζωής του) δεν αλλάζει και δεν πηγαίνει πουθενά. Πάντα Ζούμε στον Ευρύτερο Χώρο του Εδώ, μέσα στον Οποίο το υλικό εδώ του φυσικού σύμπαντος είναι ένα πολύ μικρό τοπικό φαινόμενο. Απλά ο Άνθρωπος αποχωρίζεται από το υλικό όχημά του και δεν μπορεί πλέον να εκδηλωθεί στο τοπικό εδώ του φυσικού σύμπαντος. Αντιλαμβάνεται όμως την Παρουσία του μέσα σε ένα αστρικό ομοίωμα του φυσικού σώματος, ένα φωτεινό σώμα (κατάλοιπο της «Μνήμης), σε ένα Φωτεινό Κόσμο με μορφές σαν αυτές του υλικού κόσμου (ασφαλώς με διαφορετική ουσία, οργάνωση και χρήση). Η ζωή στον Αστρικό Κόσμο δεν διαρκεί για πάντα. Κάποια στιγμή το αστρικό σώμα εγκαταλείπεται κι ο άνθρωπος μεταβαίνει (ή νοιώθει να είναι) στο Νοητικό Πεδίο, ένα κόσμο με λεπτότερες νοητικές μορφές, ουσίες, οπτασίες (κι όχι συμπαγείς μορφές). Εδώ οι νοητικές συλλήψεις εκδηλώνονται περισσότερο σαν ενεργειακά πεδία κι όχι σαν σταθερές μορφές. Τελικά και το νοητικό σώμα εγκαταλείπεται κι ο άνθρωπος, αν είναι ένας συνηθισμένος άνθρωπος, παραμένει στον Ενδιάμεσο Χώρο της Βαθιάς Μνήμης με αυτό που ονομάζουν στην Εσωτερική Παράδοση Αιτιατό Σώμα. Αυτή η Κατάσταση είναι το Ντεβαχάν ο Προσωρινός Παράδεισος των Θεοσοφιστών. Είναι μια Κατάσταση Μακάριου Λήθαργου. Κι αυτό διαρκεί μέχρι να ενεργοποιηθούν οι Βαθύτερες Μνήμες, τα Βαθύτερα Νοητικά Εντυπώματα που θα οδηγήσουν σε μια νέα ενσάρκωση στους κατώτερους κόσμους και στην γη.
 
Όσοι όμως, στην διάρκεια της επίγειας ζωής Μυούνται στην Ανώτερη Εσωτερική Πραγματικότητα και Βιώνουν την Αντικειμενική Μη-Δυαδική Συνειδητότητα, όταν αποχωρίζονται από το φυσικό σώμα και μετά από το αστρικό και μετά από το νοητικό σώμα, δεν μεταβαίνουν στον Ενδιάμεσο Χώρο της Βαθιάς Μνήμης αλλά στον Αληθινό Κόσμο των Ατομικοτήτων (των Φωτισμένων Ατομικοτήτων που δεν έχουν διατηρήσει καμία υποκειμενική μνήμη), στα Ηλύσια Πεδία των Αρχαίων Ελλήνων (στον Κατώτερο Παράδεισο της Χριστιανικής Παράδοσης, όχι στον Ουράνιο Παράδεισο ή τον Κοσμικό Παράδεισο ή το Αληθινό Βασίλειο του Θεού, Πέρα από την Δημιουργία).
 
Από εδώ, από τα Ηλύσια Πεδία η Πορεία προς τους Ανώτερους Ουράνιους Κόσμους του Εδώ είναι Ανοιχτή. Και Πέρα από το Όριο της Δημιουργίας Απλώνεται ο Ανοιχτός Αιώνιος Χώρος της Αληθινής Ύπαρξης, το Αληθινό Βασίλειο του Θεού, η ΘΕΙΑ ΟΥΣΙΑ, η ΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΝΤΩΝ.

Ο Αριστοτέλης, οι διενέξεις μεταξύ φίλων και η αρετή ως πολιτική πράξη

Για τον Αριστοτέλη αμέσως μετά την κατάδειξη των τριών μορφών φιλίας (του συμφέροντος, της ευχαρίστησης και της αρετής) το ερώτημα που πρέπει να διερευνηθεί είναι το κατά πόσο η φιλία μπορεί να υπάρξει μέσα σε σχέσεις ισότητας ή ανισότητας: «Αφού έγινε η διάκριση σε τρεις μορφές φιλίας, υπήρχε για την καθεμιά η απορία αν η φιλία αναπτύσσεται μέσα στην ισότητα ή στην ανισότητα» (1210a 11.28).
 
Η απάντηση δίνεται άμεσα: «Και στις δύο» (1210a 11.28). Για να δοθούν εξηγήσεις: «Στην ομοιότητα βασίζεται η φιλία των ενάρετων, μία φιλία ολοκληρωμένη· στην ανομοιότητα η φιλία η βασισμένη στο συμφέρον. Ο φτωχός γίνεται φίλος με τον πλούσιο, ακριβώς επειδή στερείται αυτά που ο πλούσιος έχει σε αφθονία» (1210a 11.28).
 
Το ότι το αντιθετικό ζεύγος ισότητα-ανισότητα αντικαθίσταται από το ζεύγος ομοιότητα-ανομοιότητα προφανώς έχει να κάνει με την αριστοτελικά εννοιολογική προσέγγιση των όρων, καθώς (υποθέτουμε) ότι μέσα σε αυτούς εμπεριέχεται και η έννοια της αξίας. Με δεδομένο ότι για τον Αριστοτέλη η ισότητα τίθεται πάντα με βάση την αξία (αλλιώς είναι ισοπέδωση) η ισότητα και η ανισότητα έχει να κάνει με την αξία των ανθρώπων που συναναστρέφονται, η οποία εν τέλει καθορίζει και την ομοιότητα ή ανομοιότητά τους.
 
Από αυτή την άποψη, και το ζεύγος ομοιότητα-ανομοιότητα τίθεται επίσης με γνώμονα την αξία και όχι άλλα χαρακτηριστικά όπως για παράδειγμα η εμφάνιση ή οι διατροφικές συνήθειες που κρίνονται ουδέτερα σε σχέση με την αξία του καθενός. Επί του θέματος σχόλια: «Οι μελετητές θεωρούν τα δύο αντιθετικά ζεύγη νοηματικώς ισοδύναμα. Κυρίαρχες στη σκέψη του συγγραφέα παραμένουν η α΄ και β΄ απορία, σχετικά με το αν η φιλία ευδοκιμεί μεταξύ ομοίων ή ανόμοιων ανθρώπων».
 
Το ότι πίσω από τις έννοιες όμοιος και ανόμοιος κρύβεται η αξία των ανθρώπων που τους διαφοροποιεί φαίνεται καθαρά στο δεύτερο παράδειγμα του Αριστοτέλη που η ανομοιότητα έχει να κάνει με την αρετή: «Και ο κακός με τον ενάρετο» (εννοείται γίνεται φίλος) «ακριβώς για τον ίδιο λόγο· επειδή στερείται την αρετή, γίνεται φίλος με αυτόν από τον οποίο νομίζει ότι θα την αποκτήσει» (1210a 11.28).
 
Το κατά πόσο ο κακός επιδιώκει τη φιλία του ενάρετου γιατί θέλει να αποκτήσει την αρετή, με τον ίδιο τρόπο που ο φτωχός συναναστρέφεται τον πλούσιο προσδοκώντας οφέλη, είναι κάτι που μπορεί να συζητηθεί. Το βέβαιο είναι ότι αυτού του είδους οι φιλίες αφορούν καθαρά το είδος της συμφεροντολογικής οπτικής κι ως εκ τούτου κρίνονται κατώτερες: «Ανάμεσα στους ανόμοιους, λοιπόν, αναπτύσσεται η φιλία η βασισμένη στο συμφέρον» (1210a 11.29).
 
Κι όχι μόνο αυτό, αλλά το συμφέρον μπορεί να επιφέρει τη φιλία ανάμεσα και στα άκρως αντίθετα: «φιλία αναπτύσσεται και ανάμεσα στα πιο αντίθετα, η φιλία η βασισμένη στο συμφέρον» (1210a 11.30). Κατά συνέπεια, είναι σαφές ότι το ανώτερο είδος φιλίας, εκείνο της αρετής που εμπεριέχει και το συμφέρον και την ευχαρίστηση, αναπτύσσεται ανάμεσα σε ανθρώπους ίσους, δηλαδή όμοιους ως προς την αξία.
 
Το ζήτημα των διενέξεων είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με αυτή την παραδοχή: «Σε όλες τις φιλίες μπορεί να συναντώνται διενέξεις όσον αφορά τη σχέση του ενός φίλου με τον άλλο, όταν π.χ. δε δείχνουν μεταξύ τους την ίδια αγάπη ή δεν κάνουν το ίδιο καλό ο ένας στον άλλο ή δε βοηθούν το ίδιο ο ένας τον άλλο, ή οτιδήποτε από αυτά· όταν ο ένας φροντίζει για κάτι πολύ και ο άλλος λίγο, προκύπτουν από αυτό επικρίσεις και κατηγορίες» (1210a 11.31).
 
Για να συμπληρωθεί αμέσως: «Οπωσδήποτε, στην περίπτωση μιας φιλίας που αναπτύσσεται ανάμεσα σε ανθρώπους που τη βασίζουν στον ίδιο σκοπό, π.χ. κάποιοι είναι φίλοι μεταξύ τους επειδή αποβλέπουν και οι δύο στο συμφέρον ή στην αρετή ή στην ευχαρίστηση, τότε η ανεπάρκεια του ενός είναι προφανής· εάν μου προσφέρεις περισσότερα από όσα εγώ, δεν αντιλέγω ότι εσύ πρέπει να παίρνεις από εμένα περισσότερη αγάπη από ό,τι εγώ» (1210a 11.32).
 
Αυτό, βέβαια, δεν πρέπει να εκληφθεί σαν μια αντίληψη φιλίας που όλα μετριούνται στη ζυγαριά προκειμένου να έχουν ίσο βάρος. Μια τέτοια εκδοχή θα υποβίβαζε τη φιλία σε συναλλαγή. Αυτό που προάγεται είναι η επιθυμία των ανθρώπων να αισθάνονται ότι απολαμβάνουν ισοδύναμα με αυτά που προσφέρουν κι ότι, αν νιώθουν ότι προσφέρουν πολύ περισσότερα σε σχέση με αυτά που αποκομίζουν, δε νιώθουν ικανοποίηση. Εκείνος που τρέχει για να βοηθήσει ένα φίλο περιμένει ανταπόδοση, αν το φέρουν οι περιστάσεις. Σε περίπτωση που δεν τη λάβει νιώθει προδομένος. Συνήθως δε διατίθεται να συνεχίσει μια τέτοια φιλία.
 
Τα πράγματα μπορούν να γίνουν πολύ χειρότερα, αν αποδειχθεί ότι δύο άνθρωποι είχαν φιλικές σχέσεις προσδοκώντας διαφορετικούς στόχους: «Στην περίπτωση, όμως, μιας φιλίας που οι φίλοι τη βασίζουν σε διαφορετικό ο καθένας σκοπό, οι διενέξεις είναι ακόμα μεγαλύτερες. Διότι η ανεπάρκεια του ενός δεν είναι τόσο προφανής στον άλλο· παράδειγμα: αν ο ένας είναι φίλος για την ευχαρίστηση και ο άλλος φίλος για το συμφέρον, τότε είναι που προκύπτει η αμφισβήτηση. Διότι αυτός που με κριτήριο το συμφέρον δίνει πιο πολλά, δε θεωρεί ότι η ευχαρίστηση είναι επαρκές αντάλλαγμα για το συμφέρον· ούτε αυτός που με κριτήριο την ευχαρίστηση δίνει πιο πολλά, θεωρεί ότι απολαμβάνει λόγω συμφέροντος ικανοποιητική ανταπόδοση. Αυτή είναι η αιτία που στις εν λόγω φιλίες προκύπτουν μεγαλύτερες διενέξεις» (1210a 11.33 και 1210b 11.33).
 
Σε τελική ανάλυση, όλες οι διενέξεις έχουν να κάνουν με εσφαλμένες εκτιμήσεις ανταπόδοσης. Όμως αυτό δεν είναι χαρακτηριστικό της αρετής. Ο ενάρετος όχι μόνο είναι αδύνατο να συμπεριφερθεί με αχαριστία (αν το κάνει, δεν είναι ενάρετος), αλλά συνηθίζοντας να συμπεριφέρεται μεγαλόψυχα είναι σε θέση να συγχωρέσει κι αυτούς που δεν του ανταπόδωσαν καμία χάρη. Εξάλλου, ο κάτοχος της αρετής δεν κάνει το καλό για να του το ανταποδώσουν, αλλά γιατί έτσι έχει μάθει να αντλεί χαρά (χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι η αχαριστία των άλλων είναι κάτι ευχάριστο ή ότι δε θα αποτελέσει κριτήριο για την επανεκτίμηση κάποιων ανθρώπων).
 
Το δεδομένο ότι η αρετή αποτελεί εγγύηση και για την ανταπόδοση και για την προσφορά (ακόμη και χωρίς ανταπόδοση) και για τη μεγαλοψυχία και για τη δικαιοσύνη και για τη συγχώρεση (αν χρειαστεί) καθιστά σαφές ότι οι διενέξεις δε σχετίζονται τόσο πολύ με τις φιλίες της αρετής. Οι διενέξεις προκύπτουν κυρίως στα κατώτερα είδη φιλίας της ευχαρίστησης και του συμφέροντος. Εκεί είναι που η ανταποδοτικότητα παίζει καταλυτικό ρόλο στις σχέσεις και που γεννιούνται οι αφορμές για συγκρούσεις.
 
Υπάρχουν περιπτώσεις που πρώην φίλοι γίνονται θανάσιμοι εχθροί. Τα περιστατικά αυτού του είδους δεν έχουν καμία σχέση με την αρετή, και οι φιλίες που εξελίσσονται με αυτό τον τρόπο είναι αδύνατο να στηρίζονταν στην αρετή. Μόνο το πρόσκαιρο συμφέρον και η ευχαρίστηση μπορούν να έχουν τέτοια εξέλιξη.
 
Ο Αριστοτέλης θα προχωρήσει ακόμη περισσότερο κάνοντας λόγο για άνισες φιλίες: «Στην περίπτωση, τώρα, μιας φιλίας άνισης, όσοι υπερέχουν στον πλούτο ή σε κάτι άλλο τέτοιο, δε θεωρούν ότι πρέπει και οι ίδιοι να αγαπούν τον άλλο, αλλά ότι αυτοί πρέπει να απολαμβάνουν την αγάπη του άλλου» (1210b 11.34). Παρακολουθούμε την ύψιστη στρέβλωση που μετατρέπει τις σχέσεις σε πεδίο εξουσίας. Ο πλούτος (ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να εκληφθεί ως σημείο υπεροχής) λειτουργεί εξαναγκαστικά, ώστε μόνο ο άλλος να δείχνει την αγάπη του, σαν κάτι που οφείλει, σαν αυτονόητη υποχρέωση απέναντι σε κάτι υψηλότερο.
 
Στην ουσία πρόκειται για την αντικατάσταση της φιλίας από την υποτέλεια. Η απομόνωση τίθεται ως μοναδικό αποτέλεσμα που μπορεί να περιμένει κανείς, αφού μόνο οι κόλακες και οι αχρείοι είναι πρόθυμοι να παίξουν αυτό το ρόλο. Κι όσο περισσότερο εντείνεται το πλέγμα της υποτέλειας τόσο πιο ασφυκτική γίνεται και η απομόνωση που θα προκύψει. Ο τύραννος είναι η πιο ακραία περίπτωση αυτής της λογικής. Μέχρι εκεί, βέβαια, υπάρχουν διαβαθμίσεις. Ο πλούσιος που απαιτεί να του κάνουν τεμενάδες, ακριβώς επειδή είναι πλούσιος, δεν είναι παρά ένας μικρός τυραννίσκος.
 
Φυσικά, όλα αυτά δεν μπορούν να έχουν καμία σχέση με την αρετή. Η αλαζονεία της υπεροχής που προβάλλεται ως συνθήκη των σχέσεων έχει να κάνει με χαμηλής ποιότητας ανθρώπους. Υπό αυτές τις συνθήκες είναι αδύνατο να αναζητηθεί η ευτυχία.
 
Εξάλλου, για τον Αριστοτέλη το να αγαπάει κανείς είναι μεγαλύτερη πηγή ευτυχίας από το να αγαπιέται: «το να αγαπάς είναι ανώτερο από το να αγαπιέσαι –η αιτία: το να αγαπάς είναι ένα είδος ενεργητικής πραγμάτωσης της ηδονής και ένα αγαθό, ενώ το να αγαπιέσαι δεν αποτελεί κανενός είδους ενέργεια αυτού που αγαπιέται» (1210b 11.35).
 
Και προσθέτει: «Εξάλλου, το να είσαι το υποκείμενο της γνώσης είναι ανώτερο από το να είσαι αντικείμενό της· διότι αντικείμενο της γνώσης και της αγάπης αποτελούν και τα άψυχα, αλλά υποκείμενο της γνώσης και της αγάπης είναι μόνο τα έμψυχα. Επίσης, το να ευεργετείς είναι ανώτερο από το να μην ευεργετείς· διότι αυτός που αγαπά είναι ακριβώς γι’ αυτό ευεργετικός για τον άλλο, ενώ αυτός που αγαπιέται δεν είναι εξ αυτού του λόγου ευεργετικός» (1210b 11.36-37).
 
Το ότι η αγάπη τίθεται κατ’ αναλογία με τη γνώση, όχι μόνο είναι εύστοχο, αλλά και εξόχως ενδεικτικό για τον αλληλέγγυο τρόπο που ο Αριστοτέλης αντιλαμβανόταν τις έννοιες της γνώσης και της αγάπης. Από κει και πέρα, η προτεραιότητα στην αγάπη εύλογα σηματοδοτεί και την προτεραιότητα στην ευεργεσία ως έμπρακτο καταστάλαγμά της.
 
Ο Αριστοτέλης θα συνεχίσει καταδεικνύοντας την προβληματική της ανθρώπινης συμπεριφοράς: «Οι άνθρωποι, όμως, επειδή λατρεύουν τις τιμές, θέλουν πιο πολύ να αγαπιούνται παρά να αγαπούν· το να αγαπιέσαι εμπεριέχει ένα είδος υπεροχής· διότι σε κάθε περίπτωση αυτός που αγαπιέται υπερέχει στην ευχαρίστηση ή στο κέρδος ή στην αρετή, και όποιος λατρεύει τις τιμές ορέγεται την υπεροχή. Και όσοι υπερέχουν δε θεωρούν ότι πρέπει και οι ίδιοι να αγαπούν· η υπεροχή τους, τάχα, είναι επαρκής ανταπόδοση σε όσους τους αγαπούν, και οι τελευταίοι είναι κατώτεροι. Αυτός είναι ο λόγος που δε θεωρούν ότι πρέπει να αγαπούν, αλλά μόνο να αγαπιούνται» (1210b 11.38-39).
 
Η στρέβλωση της υπεροχής ως διαμορφωτικού παράγοντα των σχέσεων καταδεικνύει την έσχατη κοινωνική ανταγωνιστικότητα, που είναι σε θέση να διαβρώσει θεσμούς και αξιώματα. Από τη στιγμή που οι τιμές δεν αφορούν την πραγμάτωση της αρετής αλλά τη ματαιοδοξία των ανθρώπων που θέλουν να νιώθουν υπεροχή, είναι φανερό ότι οι στρεβλώσεις θα πάρουν ξεκάθαρα κοινωνικές διαστάσεις. Ο τιμώμενος που συμπεριφέρεται αλαζονικά με πρόσχημα την υπεροχή της βράβευσής του παύει να αποτελεί πρότυπο.
 
Η επανάληψη αυτού του σκηνικού δε θα επιφέρει μονάχα την απομυθοποίηση των βραβευμένων σε προσωπικό επίπεδο, αλλά και της ίδιας της έννοιας (και της διαδικασίας) της βράβευσης, αφού θα ταυτιστεί με την αλαζονεία και την αφροσύνη. Υπό αυτές τις συνθήκες, ο πραγματικά σώφρων θα αποφύγει τις τιμές. Το ίδιο συμβαίνει και με τα αξιώματα.
 
Κι αυτό ακριβώς είναι το πεδίο του ανάξιου. Οι ανίκανοι διψασμένοι για αναγνώριση θα καταλάβουν όλα τα πόστα ευτελίζοντάς τα. Οι θεσμοί, οι αρχές, οι αξίες της πόλης μετατρέπονται σε καρικατούρες. Ο άξιος δεν έχει άλλη επιλογή από το να αποσυρθεί.
 
Για μια ακόμη φορά καταδεικνύεται η κοινωνική διάσταση της αρετής, αφού η πόλη που ευτελίζει όλα τα πρότυπα καλλιεργώντας την υπεροψία και την κακώς εννοούμενη υπεροχή δεν μπορεί παρά να αναθρέψει και ανάλογους πολίτες. Υπό αυτή την έννοια, η πραγμάτωση της αρετής αποτελεί πολιτική πράξη, ως απολύτως συνειδητή επιλογή προς τη σωστή κατεύθυνση σε επίπεδο συνόλου. Ο πολίτης που συμπεριφέρεται ενάρετα πράττει πριν από όλα προς όφελος της πόλης. Ενεργεί δηλαδή ως υπεύθυνο πολιτικό ον έχοντας επίγνωση του ρόλου που έχει μέσα στην κοινωνία.
 
Το ότι η αρετή πέρα από την κοινωνική προσφορά θα συνεισφέρει και στην επίτευξη της ατομικής ευτυχίας, όχι μόνο δε μειώνει την ευεργετική δράση εκείνου που την πραγματώνει, αλλά καταδεικνύει και τη σύμπλευση του ατομικού με το κοινωνικό συμφέρον. Η πόλη που δεν το αντιλαμβάνεται αυτό δεν μπορεί παρά να εκθρέψει συγκρούσεις.
 
Όταν το ατομικό συμφέρον επιτυγχάνεται σε βάρος του συλλογικού, ο καθένας θα προσπαθήσει να αρπάξει ό,τι μπορεί. Οι πολίτες που αρέσκονται από αυτή την κατάσταση είναι εκείνοι που ευελπιστούν (ή που ξέρουν) ότι θα βγουν κερδισμένοι.
 
Η εννοιολογική διαστρέβλωση του άξιου έχει ήδη πραγματοποιηθεί. Άξιος είναι αυτός που θα πάρει τα περισσότερα. Ο θρασύς, ο αδίστακτος, ο άπληστος, ο κυνικός, ο απατεώνας, όλοι αυτοί που ξέρουν τα «κόλπα» υπερτερούν και σε χρήμα και σε τιμές και σε ευχαρίστηση: «Διότι αυτός που υστερεί σε χρήμα ή ευχαρίστηση ή αρετή θαυμάζει όποιον υπερτερεί σ’ αυτά και γίνεται φίλος του, επειδή έτσι τα πετυχαίνει αυτά ή φαντάζεται ότι τα πετυχαίνει» (1210b 11.39).
 
Αριστοτέλης, Ηθικά Μεγάλα

Κατάλογοι αθεϊστών: Κατάλογος των αθεϊστών στη μουσική

Ο αθεϊσμός είναι, με μια ευρεία έννοια, η έλλειψη πίστης στην ύπαρξη θεοτήτων . In a narrower sense, atheism is simply the absence of belief that any deities exist. Με τη στενότερη έννοια, ο αθεϊσμός είναι απλώς η απουσία πεποίθησης ότι υπάρχουν οποιεσδήποτε θεότητες. This is a compilation of the various lists of atheists with articles in Wikipedia. Αυτή είναι μια συλλογή των διαφόρων λιστών αθεϊστών με άρθρα στην Wikipedia. Living persons in these lists are people whose atheism is relevant to their notable activities or public life, and who have publicly identified themselves as atheists. Τα πρόσωπα που ζουν σε αυτούς τους καταλόγους είναι άνθρωποι των οποίων ο αθεϊσμός σχετίζεται με τις αξιοσημείωτες δραστηριότητες ή τη δημόσια ζωή τους και οι οποίοι έχουν αναγνωριστεί δημόσια ως αθεϊστές.

Αυτή είναι μια λίστα αθεϊστών στη μουσική . It documents atheists who have composed and/or performed music . Καταγράφει άθεους που έχουν συνθέσει ή / και έχουν εκτελέσει μουσική . Living persons in this list include those whose non-religiosity is relevant to their notable activities and public life, and who have publicly identified themselves as atheists. Τα πρόσωπα που ζουν σε αυτόν τον κατάλογο περιλαμβάνουν εκείνους των οποίων η μη θρησκεία σχετίζεται με τις αξιοσημείωτες δραστηριότητες και τη δημόσια ζωή τους και οι οποίοι έχουν αναγνωριστεί δημοσίως ως αθεϊστές.

Α

B

C

D

E

F

G

  • Donald Glover (1983-): American rapper, director, writer ,producer and comedian. Donald Glover (1983-): Αμερικανός ράπερ, σκηνοθέτης, συγγραφέας, παραγωγός και κωμικός.

H

J

  • Leoš Janáček (1854–1928): Czech composer, musical theorist, folklorist, publicist and teacher. Leoš Janáček (1854-1928): Τσέχος συνθέτης, μουσικός θεωρητικός, λαογραφικός, δημοσιογράφος και δάσκαλος. He is considered to be one of the most important Czech composers, along with Antonín Dvořák and Bedřich Smetana . Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Τσέχους συνθέτες, μαζί με τον Antonín Dvořák και τον Bedřich Smetana . [63] [63]
  • Steve Jansen (1959–): English drummer, percussionist, musician, composer, and founding member of new wave band Japan . Steve Jansen (1959-): Άγγλος ντράμερ, κρουστά, μουσικός, συνθέτης και ιδρυτικό μέλος της νέας κυματοθραύστης Ιαπωνίας . [64] [64]
  • Billy Joel (1949–): American pianist, singer-songwriter and composer. Billy Joel (1949-): Αμερικανός πιανίστας, τραγουδιστής, τραγουδοποιός και συνθέτης. [65] [65]
  • Heri Joensen (1973–): Faroese musician, lead singer of the metal band Týr . Heri Joensen (1973-): Φαρόε μουσικός, ηγέτης τραγουδίστριας του μεταλλικού συγκροτήματος Týr . [66] [66]

K

L

M

N

P

  • Charlie Parker (1920–1955): American jazz saxophonist and composer. Τσάρλι Πάρκερ (1920-1955): Αμερικανός τζαζ σαξοφωνίστας και συνθέτης. He is widely considered one of the most influential jazz musicians of his time. Θεωρείται ευρέως ένας από τους σημαντικότερους τζαζ μουσικούς της εποχής του. [101] [101]
  • Richard Patrick (1968–): American singer, songwriter for the band Filter . Richard Patrick (1968-): Αμερικανός τραγουδιστής, τραγουδοποιός για το συγκρότημα Filter .
  • Andy Partridge (1953–): English singer, songwriter, and guitarist for the pop/new wave band XTC [102] Andy Partridge (1953-): Άγγλος τραγουδιστής, τραγουδοποιός και κιθαρίστας για την ποπ / νέα ζώνη XTC [102]
  • Porta (1988–): Spanish rapper. Porta (1988-): Ισπανοί rapper.
  • Sergei Prokofiev (1891–1953): Russian composer, pianist and conductor who mastered numerous musical genres and is regarded as one of the major composers of the 20th century. Σεργκέι Προκόφιεφ (1891-1953): Ρώσος συνθέτης, πιανίστας και μαέστρος που κατέκτησε πολυάριθμα μουσικά είδη και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες του 20ου αιώνα. [103] [104] [103] [104]

R

S 

T

V

W

  • Roger Waters (1943–): English rock musician; Roger Waters (1943-): Άγγλος ροκ μουσικός. singer, bassist, guitarist, songwriter and composer, best known for his career with Pink Floyd . τραγουδιστής, μπασίστας, κιθαρίστας, τραγουδοποιού και συνθέτη, γνωστός για την καριέρα του με τον Pink Floyd . [136] [136]
  • Pete Wentz (1979–): American pop punk musician; Pete Wentz (1979-): Αμερικανός μουσικός ποπ punk . singer, bassist and principle lyricist of Fall Out Boy . τραγουδιστής, μπασίστας και στιχουργός της Fall Out Boy . [137] [137]
  • Pete Wernick (1946–): American bluegrass banjo player and songwriter. Pete Wernick (1946-): Αμερικανός παίκτης banjo μπλάτζο και τραγουδοποιός. [138] [138]
  • Jerry Wexler (1917–2008): American music journalist and producer, regarded as one of the major record industry players behind music from the 1950s through the 1980s, coiner of the term rhythm and blues . Jerry Wexler (1917-2008): Αμερικανός μουσικός δημοσιογράφος και παραγωγός, θεωρούμενος ως ένας από τους σημαντικότερους παίκτες της βιομηχανίας δίσκων πίσω από τη μουσική από τη δεκαετία του 1950 έως τη δεκαετία του 1980, νομισματοκοπείο του όρου ρυθμός και μπλουζ . [139] [139]
  • Mark White (1961–): Bassist of the American alternative rock band Spin Doctors. Ο Mark White (1961-): μπασίστας της αμερικανικής εναλλακτικής ροκ μπάντας Spin Doctors. [140] [140]
  • Earl Wild (1915–2010): American classical pianist, considered a leading virtuoso of his generation. Earl Wild (1915-2010): Αμερικανός κλασσικός πιανίστας, θεωρείται κορυφαίος βιρτουόζος της γενιάς του. [141] [141]
  • Steven Wilson (1967–): English musician and record producer, most associated with the progressive rock genre. Steven Wilson (1967-): Άγγλος μουσικός και δισκογραφικός παραγωγός, οι περισσότεροι που σχετίζονται με το προοδευτικό ροκ είδος. [142] [142]

X

Z

  • Frank Zappa (1940–1993): American composer, singer-songwriter, electric guitarist, record producer, and film director. Frank Zappa (1940-1993): Αμερικανός συνθέτης, τραγουδιστής, τραγουδιστής, ηλεκτρικός κιθαρίστας, δισκογραφικός παραγωγός και σκηνοθέτης. [68] [146] [68] [146