Σάββατο 7 Δεκεμβρίου 2019

ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Ἄλκηστις (1006-1071)

ΧΟ. καὶ μὴν ὅδ᾽, ὡς ἔοικεν, Ἀλκμήνης γόνος,
Ἄδμητε, πρὸς σὴν ἑστίαν πορεύεται.
ΗΡ. φίλον πρὸς ἄνδρα χρὴ λέγειν ἐλευθέρως,
Ἄδμητε, μομφὰς δ᾽ οὐχ ὑπὸ σπλάγχνοις ἔχειν
1010 σιγῶντ᾽. ἐγὼ δὲ σοῖς κακοῖσιν ἠξίουν
ἐγγὺς παρεστὼς ἐξετάζεσθαι φίλος·
σὺ δ᾽ οὐκ ἔφραζες σῆς προκείμενον νέκυν
γυναικός, ἀλλά μ᾽ ἐξένιζες ἐν δόμοις.
ὡς δὴ θυραίου πήματος σπουδὴν ἔχων.
1015 κἄστεψα κρᾶτα καὶ θεοῖς ἐλειψάμην
σπονδὰς ἐν οἴκοις δυστυχοῦσι τοῖσι σοῖς.
καὶ μέμφομαι μέν, μέμφομαι, παθὼν τάδε,
οὐ μήν σε λυπεῖν ἐν κακοῖσι βούλομαι.
ὧν δ᾽ οὕνεχ᾽ ἥκω δεῦρ᾽ ὑποστρέψας πάλιν
1020 λέξω. γυναῖκα τήνδε μοι σῷσον λαβών,
ἕως ἂν ἵππους δεῦρο Θρῃκίας ἄγων
ἔλθω, τύραννον Βιστόνων κατακτανών.
πράξας δ᾽ ὃ μὴ τύχοιμι —νοστήσαιμι γάρ—
δίδωμι τήνδε σοῖσι προσπολεῖν δόμοις.
1025 πολλῷ δὲ μόχθῳ χεῖρας ἦλθεν εἰς ἐμάς·
ἀγῶνα γὰρ πάνδημον εὑρίσκω τινὰς
τιθέντας, ἀθληταῖσιν ἄξιον πόνον,
ὅθεν κομίζω τήνδε νικητήρια
λαβών· τὰ μὲν γὰρ κοῦφα τοῖς νικῶσιν ἦν
1030 ἵππους ἄγεσθαι, τοῖσι δ᾽ αὖ τὰ μείζονα
νικῶσι, πυγμὴν καὶ πάλην, βουφόρβια·
γυνὴ δ᾽ ἐπ᾽ αὐτοῖς εἵπετ᾽· ἐντυχόντι δὲ
αἰσχρὸν παρεῖναι κέρδος ἦν τόδ᾽ εὐκλεές.
ἀλλ᾽, ὥσπερ εἶπον, σοὶ μέλειν γυναῖκα χρή·
1035 οὐ γὰρ κλοπαίαν, ἀλλὰ σὺν πόνῳ λαβὼν
ἥκω· χρόνῳ δὲ καὶ σύ μ᾽ αἰνέσεις ἴσως.
ΑΔ. οὔτοι σ᾽ ἀτίζων οὐδ᾽ ἐν ἐχθροῖσιν τιθεὶς
ἔκρυψ᾽ ἐμῆς γυναικὸς ἀθλίους τύχας·
ἀλλ᾽ ἄλγος ἄλγει τοῦτ᾽ ἂν ἦν προσκείμενον,
1040 εἴ του πρὸς ἄλλου δώμαθ᾽ ὡρμήθης ξένου·
ἅλις δὲ κλαίειν τοὐμὸν ἦν ἐμοὶ κακόν.
γυναῖκα δ᾽, εἴ πως ἔστιν, αἰτοῦμαί σ᾽, ἄναξ,
ἄλλον τιν᾽ ὅστις μὴ πέπονθεν οἷ᾽ ἐγὼ
σώζειν ἄνωχθι Θεσσαλῶν· πολλοὶ δέ σοι
1045 ξένοι Φεραίων· μή μ᾽ ἀναμνήσῃς κακῶν.
οὐκ ἂν δυναίμην τήνδ᾽ ὁρῶν ἐν δώμασιν
ἄδακρυς εἶναι· μὴ νοσοῦντί μοι νόσον
προσθῇς· ἅλις γὰρ συμφορᾷ βαρύνομαι.
ποῦ καὶ τρέφοιτ᾽ ἂν δωμάτων νέα γυνή;
1050 νέα γάρ, ὡς ἐσθῆτι καὶ κόσμῳ πρέπει.
πότερα κατ᾽ ἀνδρῶν δῆτ᾽ ἐνοικήσει στέγην;
καὶ πῶς ἀκραιφνὴς ἐν νέοις στρωφωμένη
ἔσται; τὸν ἡβῶνθ᾽, Ἡράκλεις, οὐ ῥᾴδιον
εἴργειν· ἐγὼ δὲ σοῦ προμηθίαν ἔχω.
1055 ἢ τῆς θανούσης θάλαμον ἐσβήσας τρέφω;
καὶ πῶς ἐπεσφρῶ τήνδε τῷ κείνης λέχει;
διπλῆν φοβοῦμαι μέμψιν, ἔκ τε δημοτῶν,
μή τίς μ᾽ ἐλέγξῃ τὴν ἐμὴν εὐεργέτιν
προδόντ᾽ ἐν ἄλλοις δεμνίοις πίτνειν νέας,
1060 καὶ τῆς θανούσης· ἀξία δέ μοι σέβειν·
πολλὴν πρόνοιαν δεῖ μ᾽ ἔχειν. σὺ δ᾽ ὦ γύναι,
ἥτις ποτ᾽ εἶ σύ, ταὔτ᾽ ἔχουσ᾽ Ἀλκήστιδι
μορφῆς μέτρ᾽ ἴσθι· καὶ προσήιξαι δέμας.
οἴμοι. κόμιζε πρὸς θεῶν ἐξ ὀμμάτων
1065 γυναῖκα τήνδε, μή μ᾽ ἕλῃς ᾑρημένον.
δοκῶ γὰρ αὐτὴν εἰσορῶν γυναῖχ᾽ ὁρᾶν
ἐμήν· θολοῖ δὲ καρδίαν, ἐκ δ᾽ ὀμμάτων
πηγαὶ κατερρώγασιν· ὦ τλήμων ἐγώ,
ὡς ἄρτι πένθους τοῦδε γεύομαι πικροῦ.
1070 ΧΟ. ἐγὼ μὲν οὐκ ἔχοιμ᾽ ἂν εὖ λέγειν τύχην·
χρὴ δ᾽, ὅστις εἶ σύ, καρτερεῖν θεοῦ δόσιν.

***
ΚΟΡ. Άδμητε, έρχεται κάποιος στο παλάτι·
ο γιος είναι, νομίζω, της Αλκμήνης.
Έρχεται ο Ηρακλής συνοδεύοντας μια γυναίκα πεπλοσκέπαστη από πάνω ως κάτω.
ΗΡΑ. Πρέπει ανοιχτά στους φίλους να μιλούμε,
Άδμητε, κι όχι το παράπονό μας
κρυφά να το κρατούμε στην καρδιά μας.
1010 Εγώ είχα την αξίωση, μια και δίπλα
στη συμφορά σου βρέθηκα, ν᾽ αφήσεις
να δείξω ότ᾽ είμαι φίλος σου, μα εσύ
για την κηδεία δε μου ᾽πες της κυράς σου
και με φιλοξενούσες εδώ μέσα,
για ξένη συμφορά σα να γνοιαζόσουν.
Και σπονδές στους θεούς, στεφανωμένος,
έκανα εγώ, σε σπίτι που είχε πένθος.
Το ᾽χω παράπονο, όμως κι άλλη λύπη
στη λύπη σου δε θέλω να προσθέσω.
Τώρα άκουσε γιατί ήρθα πίσω. Τούτη
1020 τη γυναίκα για μένα φύλαξε, ώσπου,
το ρήγα αφού σκοτώσω των Βιστόνων,
πίσω να ᾽ρθω με τ᾽ άλογα της Θράκης.
Αν σκοτωθώ —που κούφια να ᾽ναι η ώρα—
ας μείνει για δουλεύτρα του σπιτιού σου.
Κουράστηκα πολύ να την κερδίσω·
δημόσιο αγώνα κάποιοι αθλοθετούσαν,
έργο άξιο για αθλητές, κι αυτή την πήρα
για νίκης έπαθλο· ήταν τα βραβεία,
1030 για τα ελαφρά αγωνίσματα άλογα· όσοι
θα νικούσαν σε πάλη ή πυγμαχία
βοδιών κοπάδια θα ᾽παιρναν· κατόπι
ερχόταν η γυναίκα· μια κι η τύχη
μ᾽ έφερ᾽ εκεί, θα ᾽ταν ντροπή να χάσω
τέτοιο ένα κέρδος και μια τέτοια δόξα.
Ανάλαβέ τη εσύ, το ξαναλέω·
την κέρδισα με ιδρώτα, δεν την έκλεψα·
με τον καιρό, κι εσύ θα συμφωνήσεις.
ΑΔΜ. Αν σου ᾽κρυψα, Ηρακλή, τη συμφορά μου,
αψηφισιά δεν ήταν ούτε κι έχθρα·
μα πόνο εγώ θα πρόσθετα στον πόνο,
1040 αν σε άλλου φίλου πήγαινες το σπίτι·
μου ᾽φτανε που θρηνούσα τον καημό μου.
Όσο για τη γυναίκ᾽ αυτή, άρχοντά μου,
θερμοπαρακαλώ, κι αν είναι τρόπος,
ανάθεσε τη φύλαξή της σε άλλον
κανένα Θεσσαλό, που να μην είναι
στη θλιβερή μου θέση· κι έχεις φίλους
πολλούς Φεραίους· μη μου θυμίζεις πίκρες.
Πώς να τη βλέπω εδώ και να μην κλαίω;
Κι άλλον καημό μη βάλεις στον καημό μου·
η συμφορά μου είναι βαριά· μου φτάνει.
Και πού να μείνει εδώ μια νέα γυναίκα;
1050 Τη δείχνουν νέα τα ρούχα, τα στολίδια…
Να μένει εκεί που μένουν άντρες; Ξέρεις
αγνή αν θα κρατηθεί, ως θα τριγυρίζει
μες στους νεαρούς; Δε συγκρατιέται η νιότη.
Κι εγώ, Ηρακλή μου, γνοιάζομαι για σένα.
Να μπει στης πεθαμένης τον κοιτώνα;
Πώς να τη βάλω στο κρεβάτι εκείνης;
Θα ᾽χω διπλή κατακραυγή: απ᾽ τον κόσμο,
που ίσως θα πει πως σε άλλης πέφτω στρώμα
προδίνοντας αυτή που μ᾽ έχει σώσει,
1060 κι από την ίδια εκείνη· της οφείλω
σεβασμό, και το νου μου πρέπει να έχω.
Εσύ, κοπέλα, όποια κι αν είσαι, μοιάζεις
πάρα πολύ στο ανάστημα, στο σώμα,
να ξέρεις, με την Άλκηστη. Οχ, αλί μου!
Πάρ᾽ τη, παρακαλώ, να μην τη βλέπω·
είμαι συντρίμμι, μη μ᾽ αποτελειώσεις.
Τη βλέπω και θαρρώ πως βλέπω εκείνη·
ξεσκίζεται η καρδιά μου, και τα δάκρυα,
βροχή, με πνίγουν. Συφορά μου! Αρχίζω
να γεύομαι της θλίψης μου την πίκρα.
1070 ΚΟΡ. Η τύχη σου βαριά, χρωστούμε ωστόσο
υπομονή, σ᾽ ό,τι οι θεοί μάς δίνουν.

Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας: ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ - ΠΕΛΙΑ

ΠΕΛΙΑ
(περιστέρι)
 
Η Πελία ήταν συγγένισσα του βασιλιά της Κύπρου Κινύρα και του γιου του Άδωνη. Την πάντρεψε ο βασιλιάς με τον ωραίο Μήλο, που καταγόταν από τη Δήλο και ήταν φίλος καρδιακός και σύντροφος του γιου του Άδωνη.
 
Όταν ο αγαπημένος της Αφροδίτης Άδωνης πέθανε κυνηγώντας έναν κάπρο, ο άνδρας της, από λύπη για τον άδικο χαμό του φίλου του, κρεμάστηκε σε ένα δέντρο που πήρε το όνομά του -μηλιά-, η Πελία, συγκλονισμένη από τον διπλό χαμό, του συζύγου της Μήλου και του συγγενή της Άδωνη, κρεμάστηκε και αυτή. Και η θεά Αφροδίτη, εκτιμώντας τα δυνατά συναισθήματα του παντρεμένου ζευγαριού μεταξύ τους και για τον Άδωνη, μεταμόρφωσε την Πελία σε περιστέρι και τον Μήλο στον καρπό της μηλιάς. Η ιστορία αυτή είναι γνωστή μόνο από τον υπομνηματιστή του Βιργιλίου Σέρβιου (Σχόλ. στον Βιργ. Εκλ. 8.37).
 
Σε περιστέρι μεταμορφώθηκαν και οι τρεις Οἰνοτρόποι ή Οἰνοτρόφοι κόρες του βασιλιά Άνιου από τη Δήλο Ελαΐδα, Σπερμώ, Οινώ· η Κόμβη/Χαλκίδα, η Κτήσυλλα από την Κέα, οι Πελιάδες ή Πλειάδες.

Αυτό που δίνει νόημα στη ζωή μας

Έχετε αναρωτηθεί ποιος είναι ο σκοπός της ζωής σας; Πέρα από τη φυσική επιδίωξη για ασφάλεια, ευχαρίστηση, αγάπη και αναγνώριση, τι είναι αυτό που δίνει νόημα στη ζωή σας;

Τις στιγμές που πέφτουν οι έντονοι ρυθμοί της καθημερινότητας, για παράδειγμα, καθώς ξεκουράζεστε στη βεράντα του σπιτιού σας ή περπατάτε στη φύση, εκείνες τις ώρες όπου σκέφτεστε βαθύτερα ερωτήματα, τι είναι αυτό που σας συγκινεί; Όταν αισθάνεστε την ανάγκη να αποτελέσετε μέρος σε κάτι μεγαλύτερο από τον εαυτό σας, τι είναι αυτό που σας ελκύει; Ποιο είναι το δικό σας δώρο στον κόσμο;

Αυτά είναι καίρια ζητήματα για όλους μας. Ακόμα κι αν δεν το έχετε ποτέ σκεφτεί, εάν πλησιάζετε την μέση ηλικία ή είστε σε μια περίοδο κρίσης και μετάβασης, αυτό το θέμα μπορεί μόλις τώρα να αναδύεται στη συνείδησή σας. Αν έχετε φτάσει στο σημείο της ψυχολογικής σας εξέλιξης όπου οι βασικές σας ανάγκες καλύπτονται, ενδεχομένως αυτά τα ευρύτερα ερωτήματα να αποτελούν πλέον σημαντική προτεραιότητα για σας.

Ως σκοπό ζωής εννοούμε τη συνεισφορά μας στον κόσμο, η οποία χρησιμοποιεί ολόκληρο τον εαυτό μας πλήρως και δίνει στη ζωή μας πάθος, πληρότητα και νόημα μέσα από την αφοσίωση σε κάτι μεγαλύτερο από τον εαυτό μας. Θα μπορούσε να είναι έργο κοινωνικής μεταρρύθμισης, υπηρεσία σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη, απελευθέρωση της δημιουργικότητάς μας ή ανάπτυξη του υψηλότερου πνευματικού/ψυχικού μας δυναμικού.
Ο καθένας μας έχει ένα σκόπο ζωής να δημιουργήσει ή να ανακαλύψει.
Είναι σαφές ότι σε ένα ορισμένο επίπεδο ψυχολογικής ανάπτυξης, χρειάζεται να εντοπίσουμε και να εκδηλώσουμε αυτό το σκοπό. Μπλοκάρισμα στον τομέα αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απάθεια, κατάθλιψη, απελπισία και μια ποικιλία άλλων ψυχολογικών συμπτωμάτων. Μπορεί ακόμη και να οδηγήσει σε σωματικά συμπτώματα. Αντίθετα, η εύρεση και εκπλήρωση του σκοπού της ζωής μας μπορεί να οδηγήσει σε χαρά και ικανοποίηση τέτοιου βάθους που δεν συγκρίνεται με επιδιώξεις που είναι περισσότερο προσανατολισμένες στον εαυτό. Πώς μπορούμε να το καταφέρουμε αυτό; Αρχικά δημιουργούμε ένα χόμπι ή ψυχαγωγικό ενδιαφέρον σε κάτι που μας προσφέρει διασκέδαση, μάθηση και εξέλιξη και γίνεται αβίαστα στη ζωή μας, χωρίς στρες, με «ροή». Κατόπιν μαθαίνουμε να αξιοποιούμε αυτό το ευγενές πάθος, αυτή τη «ροή», με έναν τρόπο που μας φέρνει χαρά ή να τη μετατρέπουμε σε επάγγελμα ή τρόπο για να βγάζουμε τα προς το ζην.

Ο καλύτερος τρόπος για να βρούμε το πάθος ή τη «ροή» είναι απλά να ζούμε τη ζωή και να δοκιμάζουμε διαφορετικές εμπειρίες μέσα σε ένα ευρύ φάσμα δυνατοτήτων. Μια μέρα θα παρατηρήσουμε ότι σε κάποια τέτοια ενασχόληση είμαστε σε μια κατάσταση αβίαστης επίγνωσης, όπου το σώμα, το μυαλό και η ψυχή μας είναι σε φάση εγρήγορσης, περιέργειας, ενεργοποίησης, επαφής με το «εδώ και τώρα» και με κίνητρο να διακριθούμε. Αυτή η στιγμή διαύγειας είναι αρκετά ουσιαστική και διαχρονική για όσους τη βιώνουν. Μπορούμε όλοι να το βιώσουμε αυτό.

Σύμφωνα με τον Csikszentmihalyi (1990), ροή είναι η ευχαρίστηση που βιώνουμε όταν αντιλαμβανόμαστε ότι οι δεξιότητές μας ταιριάζουν με τις διαφαινόμενες προκλήσεις μιας συγκεκριμένης δραστηριότητας.

Η ευτυχία προκύπτει με φυσικό τρόπο όταν είμαστε σε «ροή», καθώς ο νους είναι ελεύθερος από σκέψεις που αποσπούν την προσοχή και είμαστε παρόντες σε αυτό που συμβαίνει στην τρέχουσα χρονική στιγμή, οπότε δεν μπορούν να προκύψουν οι νευρωτικές φαντασιώσεις τραυμάτων του παρελθόντος και μελλοντικοί φόβοι σε αυτή την κατάσταση. Αυτό μπορεί να συμβαίνει χωρίς να το παρατηρούμε. Για παράδειγμα, καθώς μαγειρεύουμε, περιποιούμαστε τον κήπο, βάφουμε, αθλούμαστε ή συλλέγουμε γραμματόσημα. Όταν αυτό σας συμβαίνει, παρατηρήστε πώς χαίρεστε και η πραγματικότητά σας χαρακτηρίζεται από ενθουσιασμό, διασκέδαση, χαρά, ενεργητικότητα και εγρήγορση.

Όταν ανακαλύψετε αυτή την αίσθηση πάθους, ροής ή σκοπού, θα βρείτε την ευτυχία μέσα από την επιδίωξη αυτού που ονειρεύεστε. Σύμφωνα με έρευνες, η έλλειψη ευχαρίστησης στην εργασία είναι μια από τις τρεις πιο κοινές αιτίες της αίσθησης αδυναμίας και δυστυχίας στους ανθρώπους. Αν αλλάξετε αυτή την πτυχή της ζωής σας και την μετατρέψετε προς την κατεύθυνση του πάθους και του σκοπού της ζωής σας, θα απαλλαγείτε από ένα σημαντικό παράγοντα στρες και δυσφορίας και θα την αντικαταστήσετε με μια ισχυρή πηγή έμπνευσης και ευτυχίας.

Εάν δεν μπορείτε ακόμα να βρείτε τι σας κάνει να νιώθετε «ροή», τότε ξεκινήστε με μικρά βήματα. Για παράδειγμα, οι μελέτες δείχνουν πως υιοθετώντας τυχαίες πράξεις καλοσύνης και συμπόνιας προς τους άλλους, υπονομεύουμε τις ρίζες της κατάθλιψης και δυστυχίας και δημιουργούμε τα θεμέλια της αληθινής ευτυχίας. Δεν είναι όλοι σε θέση, ούτε υποχρεούνται να κάνουν μια τεράστια αλλαγή στη ζωή τους για να βρουν την ευτυχία. Μπορούμε όμως όλοι να ξεκινήσουμε με μικρά καθημερινά βήματα ανθρωπιάς, ευγένειας πράξεις προσφοράς και καλής θέλησης προς τους άλλους.

Αν κάτι σας συγκινεί, τότε αυτό το κάτι έχει νόημα. Δώστε προσοχή σε ό, τι σας συγκινεί, στα πράγματα που σας επηρεάζουν περισσότερο. Όλα αυτά τα πράγματα έχουν σημασία. Όλα αυτά τα πράγματα έχουν νόημα για σας. Όσο περισσότερο γνωρίζετε τι σας δίνει ζωντάνια, τόσο περισσότερο μπορείτε να στηρίζεστε σε αυτό.

Ποιες είναι οι αλληλεπιδράσεις, τα μηνύματα, οι ιστορίες, τα αποσπάσματα, που σας συγκινούν; Όσο περισσότερο μπορείτε να καταλάβετε τα πράγματα που σας συγκινούν στο παρόν, τόσο περισσότερο μπορείτε να δημιουργήσετε πράγματα που θα συγκινούν εσάς και τους άλλους στο μέλλον.

Συναισθηματικός εκβιασμός: πιο συχνός και πιο αληθινός απ΄ό,τι νομίζουμε

Συναισθηματικός εκβιασμός: μία αόρατη μορφή κακοποίησης. Τί είναι ο συναισθηματικός εκβιασμός; Ο όρος συναισθηματικός εκβιασμός αναφέρεται σε μία μορφή ψυχολογικής χειραγώγησης που συμβαίνει μέσα στα πλαίσια στενών προσωπικών σχέσεων: μπορεί να είναι η σχέση ανάμεσα σε μία μητέρα και το παιδί της, η σχέση μεταξύ συζύγων, αδελφών, ακόμη και μεταξύ πολύ στενών φίλων.
 
Σε αυτές τις σχέσεις, το ένα μέλος χρησιμοποιεί ψυχολογική πίεση προκειμένου να επιτύχει τους σκοπούς του, ενώ το άλλο μέλος υποχωρεί μπροστά στο φόβο των συνεπειών. Ο συναισθηματικός εκβιασμός είναι μία μορφή ψυχολογικής κακοποίησης με πολύ δυσάρεστες συνέπειες.

Πώς λειτουργεί;

Ο «συναισθηματικός εκβιαστής» προβάλλει τις απαιτήσεις του και τις ανάγκες του πάνω από οτιδήποτε άλλο: προκειμένου να βεβαιωθεί ότι θα πάρει αυτό που επιθυμεί χρησιμοποιεί ψυχολογική πίεση απειλώντας, άμεσα ή έμμεσα, ότι αν δε γίνει το δικό του θα υπάρξουν συνέπειες. Υπάρχουν διαφορετικές μορφές συναισθηματικού εκβιασμού. Ο εκβιαστής μπορεί να απειλεί ότι θα κάνει κακό στον εαυτό του (όχι απαραίτητα σωματικό), ότι θα τιμωρήσει το «θύμα» του αν δεν ανταποκριθεί ή μπορεί να παριστάνει το μάρτυρα προκαλώντας συναισθήματα ενοχής και οίκτου. Υπάρχουν επίσης εκείνοι που χρησιμοποιούν μία μορφή δωροδοκίας, υποσχόμενοι διάφορα ανταλλάγματα προκειμένου να επιτύχουν το σκοπό τους.
 
Παραδείγματα συναισθηματικού εκβιασμού.

Οι μάρτυρες. Σκεφτείτε μία μητέρα η οποία στερεοτυπικά όταν επιθυμεί κάτι, επαναλαμβάνει στα παιδιά της ότι «έκανε τα πάντα και ξόδεψε όλη της τη ζωή» για να τα μεγαλώσει σωστά ή ένα σύζυγο ο οποίος πάντα προβάλλει το γεγονός ότι εργάζεται σκληρά για να μη λείψει τίποτα στην οικογένειά του. Αυτοί οι άνθρωποι χρησιμοποιούν την ενοχή και την υποχρέωση σαν μοχλό για να επιτύχουν το σκοπό τους.

Οι τιμωροί. Οι τιμωροί χρησιμοποιούν απειλές και κυρώσεις για να πιέσουν τις καταστάσεις. Μπορεί να απειλούν ότι θα τους συμβούν επώδυνα πράγματα αν δεν τους βοηθήσουμε, ότι θα είναι δυστυχείς, ότι θα κινδυνέψουν ή ακόμα ότι θα μας κάνουν να υποφέρουμε αν δεν ενδώσουμε στις πιέσεις τους.

Οι δωροδοκούντες. Προκειμένου να αποσπάσουν αυτό που θέλουν από το «θύμα» του εκβιασμού τους, δίνουν υποσχέσεις και ανταλλάγματα: «Αν κάνεις αυτό που θέλω, θα συνεχίσω να σε φροντίζω».
 
Πώς αισθάνονται τα «θύματα» του συναισθηματικού εκβιασμού;

Οι συνέπειες του συνεχιζόμενου συναισθηματικού εκβιασμού είναι οδυνηρές για τον ψυχισμό των θυμάτων. Αισθάνονται ανασφαλείς, ασήμαντοι και έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση ενώ κάθε φορά που κάνουν κάτι για τον εαυτό τους νιώθουν εγωιστές. Τα κύρια συναισθήματα που εμπνέει ο συναισθηματικός εκβιασμός είναι φόβος, υποχρέωση και ενοχή. Το αποτέλεσμα είναι ότι το «θύμα» εμπλέκεται σε έναν ιστό από τον οποίο αισθάνεται αδύναμο ή ανίκανο να ξεφύγει.

Οι άνθρωποι που πέφτουν «θύματα» συναισθηματικού εκβιασμού είναι συνήθως άνθρωποι με έντονα αλτρουιστικά αισθήματα αλλά ταυτόχρονα φοβούνται και αποφεύγουν τη ρήξη, το θυμό και τη διαφωνία. Έχουν μεγάλη ανάγκη να τους αγαπούν, να τους αποδέχονται και να έχουν ανθρώπους γύρω τους. Γίνονται έτσι ευάλωτοι στις συναισθηματικές πιέσεις και εύκολα υπαναχωρούν με αποτέλεσμα να βάζουν πάντοτε τις ανάγκες τους σε δεύτερο πλάνο.
 
Είμαι «θύμα» συναισθηματικού εκβιασμού;

Παρόλο που πρόκειται για μία μορφή ψυχολογικής βίας και κακοποίησης, πολλές φορές οι άνθρωποι δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν ή να παραδεχτούν τι τους συμβαίνει. Οι συναισθηματικοί εκβιαστές:
 
- Σας απειλούν ότι θα σας εγκαταλείψουν αν δεν κάνετε αυτό που σας ζητούν.
- Όταν τους αρνηθείτε κάτι, σας κάνουν τη ζωή δύσκολη.
- Σας κατηγορούν ότι είστε εγωιστές, άπληστοι, ότι σκέφτεστε μόνο τον εαυτό σας.
- Σας δίνουν υποσχέσεις τις οποίες σπάνια τηρούν όταν τελικά πετύχουν αυτό που θέλουν.
- Αφήνουν να εννοηθεί ότι αν δεν τους βοηθήσετε θα τους συμβεί κάτι κακό.
- Επαναλαμβάνουν διαρκώς πόσο τους απογοητεύετε, πόσο δεν το περίμεναν αυτό από σας και πόσο τους πληγώνει η συμπεριφορά σας.
- Σας υπενθυμίζουν συχνά πόσα έχουν κάνει για σας και άρα, πόσο υποχρεωμένοι είστε.
- Σας λένε καλά λόγια και σας φέρονται καλά όσο τους δίνετε ό,τι σας ζητήσουν αλλά τα αναιρούν όλα και γίνονται σκληροί και επιθετικοί στο πρώτο όχι που θα πείτε.
- Χρησιμοποιούν τα χρήματα σαν απειλή ή σαν εργαλείο για να σας χειριστούν.

Πώς να το αντιμετωπίσετε.

Οι σχέσεις που βασίζονται σε μηχανισμούς συναισθηματικού εκβιασμού είναι συνήθως βαθιά ριζωμένες και αντιστέκονται σθεναρά στην αλλαγή.

Αναγνωρίστε τη μορφή του εκβιασμού. Παρόλο που ο συναισθηματικός εκβιασμός, ειδικά όταν συμβαίνει χρόνια, μας δημιουργεί σύγχυση και θολώνει τη σκέψη μας, είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε τα κίνητρα της συμπεριφοράς μας. Νιώθετε ενοχή, φόβο και υποχρέωση;

Βάλτε όρια. Σπάστε το φαύλο κύκλο του εκβιασμού βάζοντας όρια και κρατήστε τα. Αυτό θα δώσει το μήνυμα ότι έχετε τη δύναμη να πείτε όχι σε κάτι που θεωρείτε παράλογο.
 
Φροντίστε τον εαυτό σας. Εξετάστε τις προσωπικές σας ανάγκες και επιθυμίες χωρίς να επηρεάζεστε από το φόβο της απειλής. Τι θα κάνατε για τον εαυτό σας αν είχατε απόλυτη ελευθερία;

Δείτε τον εαυτό σας από απόσταση. Πώς θα κρίνατε εσείς τον εαυτό σας; Τι ρόλο έχετε παίξει σε αυτή τη σχέση; Τι συμβουλή θα δίνατε σε έναν άνθρωπο που βρίσκεται στη θέση σας;

Ξεκινήστε με μικρές αλλαγές. Κάνοντας μικρές προσωπικές επιλογές σε καθημερινή βάση και υποστηρίζοντας τον εαυτό σας, θα σας βοηθήσει όχι μόνο να βάλετε όρια αλλά και να θυμηθείτε σταδιακά πώς είστε δυνατοί, αξιόλογοι και πως η αγάπη και η συντροφιά σας αξίζει, χωρίς να χρειάζεται να την «εξαγοράζετε» υποχωρώντας πάντα σε αυτό που σας ζητούν.

Σύνδρομο της Άννας Καρένινα: θύματα του έρωτα

Για μια υγιή σχέση είναι πολύ σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε μέσα στο μυαλό μας ότι είμαστε ολοκληρωμένα όντα και ότι ο σύντροφός μας μπορεί να μας συμπληρώνει αλλά στην περίπτωση που μας αφήσει δεν παύουμε να είμαστε ολοκληρωμένοι. Ο Λέων Τολστόι έγραψε μια κλασική νουβέλα για την παγκόσμια λογοτεχνία. Η Άννα Καρένινα αντικατοπτρίζει τον πιο παθιασμένο, έντονο και επικίνδυνο έρωτα που πάντα οδηγεί σε τραγικό τέλος. Ωστόσο, όταν μιλάμε για το Σύνδρομο της Άννας Καρένινα δεν αναφερόμαστε σε καμία περίπτωση στο εξαιρετικά δραματικό τέλος της πρωταγωνίστριας της νουβέλας.

Αναφερόμαστε κυρίως στην εμμονή, στο πάθος και στη συναισθηματική προσκόλληση που μπορεί να βιώσουμε αν ερωτευτούμε και όλα αυτά μπορούν να μας κάνουν να ξεπεράσουμε τα όριά μας. 
Σήμερα θα μιλήσουμε για τους κινδύνους που κρύβει αυτό το επίπεδο πάθους, το οποίο μπορεί να μας αφήσει περισσότερο πληγωμένους παρά ωφελημένους.  Θα εξηγήσουμε γιατί οι σχέσεις που περικλείονται από εμμονές μπορούν να γίνουν εξαιρετικά επιβλαβείς για την υγεία μας.

1. Σύνδρομο της Άννας Καρένινα: παθιασμένος έρωτας και οι κίνδυνοι που κρύβει

Θεωρείται ότι όταν κάποιος έχει βιώσει έναν πολύ παθιασμένο έρωτα στο παρελθόν, συνεχίζει να λαχταρά αυτό το αίσθημα ανεξάρτητα από τον πόνο που του προκάλεσε όταν τον έχασε.
Τα έντονα αισθήματα μάς κάνουν να νιώθουμε ζωντανοί, γεμάτοι έντονα συναισθήματα, όπου η σωματική έλξη, το συναισθηματικό δέσιμο, η αμοιβαία δέσμευση και η εμμονή μπορούν να σχηματίσουν μια προσκόλληση όπου το “εγώ κι εσύ” αποκτά το πλήρες νόημά του και όλα αλληλοσυνδέονται. Στις σχέσεις των δύο φύλων αναφέρεται ένα ενδιαφέρον άρθρο των Pazos Gómez, M., Delgado, A. O., & Gómez, Á. H.
 
Ωστόσο, υπάρχει μια σειρά κινδύνων που πρέπει να έχουμε υπόψη μας:
  • Όσοι πάσχουν από το σύνδρομο της Άννας Καρένινα έχουν βιώσει κάτι πολύ πιο έντονο από ένα απλό φλερτ. Στην πραγματικότητα πάσχουν από συναισθηματική-ψυχαναγκαστική διαταραχή. Αυτή χαρακτηρίζεται από ορισμένη έλλειψη προσωπικού ελέγχου, από μια απόλυτη εξάρτηση κατά την οποία δεν μπορούν να τεθούν τα όρια που χρειάζονται. Είμαστε διατεθειμένοι να χάσουμε τον εαυτό μας για το αγαπημένο μας πρόσωπο, να εγκαταλείψουμε αυτό που χαρακτηρίζει την προσωπικότητά μας και να αφήσουμε τον άλλο να μας ελέγχει απλά και μόνο για να τον έχουμε κοντά μας.
  • Ο έρωτας τον οποίο αισθανόμαστε δεν μας προσφέρει πραγματική ευτυχία καθώς το πιο συχνό αίσθημα είναι αυτό της αγωνίας και αυτό επειδή δεν έχουμε κάθε στιγμή στο πλευρό μας το αγαπημένο μας πρόσωπο, λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης, του φόβου της εγκατάλειψης ή της απιστίας και λόγω της σκέψης ότι ο σύντροφός μας δεν μας δίνει όσα του δίνουμε εμείς.
  • Σιγά-σιγά χάνουμε την αυτοεκτίμησή μας, την ακεραιότητά μας, την εσωτερική μας ισορροπία. Επικεντρώνοντας τη ζωή μας γύρω από ένα άλλο πρόσωπο με τόση εμμονή, στο τέλος χάνουμε τη δική μας ζωή. Και δεν υπάρχει τίποτε πιο καταστροφικό από αυτό.
2. Παθιασμένος έρωτας: πώς να τον ελέγξουμε;

Όλοι γνωρίζουμε ότι στα αρχικά στάδια μιας σχέσης είναι φυσιολογικό να αισθανόμαστε ένα έντονο και απερίγραπτο πάθος. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετά πράγματα τα οποία θα πρέπει να έχετε υπόψη σας προκειμένου να αποφύγετε το σύνδρομο της Άννας Καρένινα. Επικεντρωθείτε σε αυτά τα τρία σημεία: 
  • Ποτέ μην ψάχνετε να βρείτε ένα σύντροφο για να συμπληρώσει τα κενά σας ή για να γίνει το άλλο σας μισό. Στόχος της ζωής μας δεν πρέπει να είναι να βρούμε το καλύτερο άλλο μας μισό. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να αναπτυχθούμε εσωτερικά, να είμαστε ολοκληρωμένοι, ισορροπημένοι και ώριμοι, ικανοί να είμαστε ευτυχισμένοι ακόμη και μόνοι μας και παράλληλα ικανοί να κάνουμε τους άλλους ευτυχισμένους. Μην ψάχνετε να βρείτε άλλους για να γεμίσουν τα κενά σας, να εξαφανίσουν τους φόβους σας. Προσπαθήστε να βρείτε ένα σύντροφο με τον οποίο θα μπορέσετε να αναπτύξετε μια σχέση αμοιβαίου εμπλουτισμού.
  • Προσπαθήστε να αποφύγετε τη δημιουργία μιας προσκόλλησης με το σύντροφό σας που δεν θα σας αφήνει περιθώρια ελευθερίας. Δεν θα σας επιτρέπει να αναπτύξετε την προσωπικότητά σας, θα σας κάνει να χάσετε την ακεραιότητά σας ή οτιδήποτε σας χαρακτηρίζει. Αγάπη σημαίνει νίκη, ανάπτυξη και όχι υπέρβαση των ορίων. Όσον αφορά στις εμμονές, ποτέ δεν είναι καλές καθώς θέτουν φραγμούς και όρια στη ζωή. Από τη στιγμή που θα βάλετε κάποιο άλλο άτομο σαν βασική προτεραιότητα στη ζωή σας, θα αρχίσετε να χάνετε πράγματα. Θα παραμερίσετε τα χόμπι σας, τους φίλους σας ή μπορεί να αντικαταστήσετε ακόμη και τις δικές σας αξίες. Σίγουρα όλα αυτά δεν θα σας κάνουν καλό. Αρκεί να θυμάστε την Άννα Καρένινα και το απόλυτο πάθος της για τον Κόμη Βρόνσκι. Ήρθε η στιγμή που παραμέρισε μέχρι και τον ίδιο της το γιο.
  • Ποτέ μην κάνετε το λάθος να ερωτευτείτε με κλειστά τα μάτια. Ερωτευτείτε με μάτια ανοιχτά, με καρδιά ανοιχτή, να αγαπάτε με ένα συνειδητό τρόπο, γνωρίζοντας όλα όσα κάνετε.  Παράλληλα όμως να βλέπετε τι κάνει και ο άλλος για σας. Σέβεται τις ανάγκες σας; Σας ακούει και λαμβάνει υπόψη του τη γνώμη σας; Σας αφήνει να αναπτυχθείτε σαν προσωπικότητα ενώ παράλληλα δίνει τα απαραίτητα περιθώρια και στη σχέση σας να αναπτυχθεί; Η πραγματική αγάπη δεν είναι εμμονή. Είναι καθημερινή ευτυχία όπου το ζευγάρι γνωρίζει πώς μπορεί να επιλύσει προβλήματα, ο ένας ακούει τον άλλο και οι δυο σέβονται τη σχέση τους, δεν υπάρχει ζήλια ή έλλειψη εμπιστοσύνης ή εκφοβισμός.
Να θυμάστε ότι το σύνδρομο της Άννας Καρένινα είναι πολύ κοινό στις μέρες μας. Επομένως, ερωτευτείτε με πάθος, με ένταση αλλά ποτέ με κλειστά μάτια.

Όποιος σκέφτεται διαφορετικά από τη μάζα θεωρείται τρελός

Δοκίμασε να σκεφτείς ελαφρώς διαφορετικά από τον κόσμο και όλοι θα αρχίσουν να σε υποπτεύονται: κάτι δεν πάει καλά, είσαι τρελός. Εάν ανήκεις στην μάζα, θεωρείσαι λογικός.

Μπορεί η μάζα να είναι στα πρόθυρα της…τρέλας, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Εσύ πρέπει απλά να ανήκεις στην μάζα και να συμπεριφέρεσαι όπως όλοι οι άλλοι. Δεν υπάρχουν εξαιρέσεις. Δεν υπάρχουν περιθώρια για την ατομικότητα. Τα άτομα κλείνονται σε ψυχιατρείο.

Τρελούς θεώρησαν όλους τους πρωτοπόρους, τρελό θεώρησαν τον Σωκράτη. Οι μάζες θεωρούν τρελό οποιονδήποτε δεν ανήκει στην συλλογική τρέλα, οποιονδήποτε ξεφεύγει από αυτήν την τρέλα. Αλλά αυτή η τρέλας είναι ο μοναδικός τρόπος για να…εξαγνιστείς!

Ο άνθρωπος δεν είναι ένα ον αλλά μια διαδικασία, δεν είναι ένα ον αλλά ένα γίγνεσθαι. Ο σκύλος γεννιέται και πεθαίνει σκύλος. Η κατάσταση δεν είναι η ίδια όσον αφορά τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος μπορεί να γεννηθεί άνθρωπος και να πεθάνει σαν Βούδας! Καμμιά άλλη ύπαρξη, εκτός του ανθρώπου, δεν εξελίσσεται ανάμεσα στην γέννηση και στον θάνατο. Αλλά για να φτάσεις σε αυτό θα πρέπει να είσαι ο κεραυνός που θα κάψει ό,τι σάπιο υπάρχει μέσα σου. Πρέπει να είσαι αρκετά τρελός για να πας πέρα από όλες τις υποκρισίες, όλες τις ιδιομορφίες, όλες τις μάσκες που ο άνθρωπος έχει δημιουργήσει για να μείνει εκεί που είναι, για να μην εξελιχθεί.

Η μάζα, ο κόσμος, θα καταδικάσει όλους τους “επαναστάτες”, όλα τα επαναστατικά πνεύματα…θα πει πως είναι οι καταστροφείς. Αλλά για να δημιουργήσεις πρέπει πρώτα να καταστρέψεις. Εάν δεν καταστρέψεις ό,τι είναι άσχημο και κατακριτέο, δεν μπορείς να δημιουργήσεις την ομορφιά και το ωραίο. Εάν δεν καταστρέψεις την ψευτιά, δεν μπορείς να ανοίξεις δρόμο στην αλήθεια. Αλλά είναι πολύ δύσκολο να μην μισήσεις αυτόν τον τύπο ανθρώπων, που διαταράσσουν τον ύπνο σας, τα ψέματα σας που σας κάνουν να αισθάνεστε ασφαλείς και σας παρηγορούν. Είναι φυσικό ο κόσμος να μισεί τον άνθρωπο της αλήθειας: είναι ένας ταραξίας…με τα ψέματα σου αισθάνεσαι σίγουρος και ξαφνικά έρχεται εκείνος να υποκινήσει την αμφιβολία μέσα σου και να ταράξει την πίστη σου.

Η αλήθεια βρίσκεται πάντα σε αντίθεση με τα δόγματα των μαζών. Η αλήθεια είναι ατομική και οι μάζες δεν ενδιαφέρονται για την αλήθεια. Στις μάζες ενδιαφέρουν οι παρηγοριές και οι ανέσεις.

Οι μάζες δεν αποτελούνται από εξερευνητές, από ανθρώπους που αγαπούν τις περιπέτειες, από άτομα που προχωρούν στο άγνωστο, χωρίς φόβο, και ριψοκινδυνεύουν την ζωή τους για να ανακαλύψουν ποια είναι η σημασία της ζωής τους και ολόκληρης της ύπαρξης.

Οι μάζες θέλουν απλά να τους διηγηθείς γλυκές ψεύτικες ιστορίες, άνετες και επωφελείς. Άνευ κόπων και βασάνων επαναπαύονται και χαλαρώνουν μέσα στην ψευδαίσθηση τους που τους χρησιμεύει για παρηγοριά.

Η μάζα μισεί όποιον θέλει να είναι Άτομο, όποιον θέλει να ακολουθήσει ένα δικό του ιδιαίτερο μονοπάτι, ένα στυλ ζωής.

Οι μάζες θέλουν να είσαι απλά “ένας σαν και αυτούς”.
Ο διαχωρισμός σου τους κάνει να…φοβούνται!
Θέλουν να είσαι πράος, υπάκουος και υπόδουλος.

Εάν, με κάποιο τρόπο καταφέρεις και τους ξεπεράσεις δεν θα σε συγχωρέσουν ποτέ.

Αυτός που διαπράττει μια αδικία είναι πάντα πιο δυστυχισμένος από εκείνον που την υφίσταται

Η συνείδηση είναι το κομμάτι του εαυτού μας που, όπως το πνεύμα και η ψυχή, δεν έχει κάποιο συγκεκριμένο φυσικό σχήμα αλλά επηρεάζει τρομερά τον τρόπο που κινούμαστε στη ζωή.

Αυτό το συναίσθημα που πραγματεύεται ο Πλάτωνας αντιστοιχεί σε εκείνη τη φωνή που, όπως ο γρύλος στον Πινόκιο, μας λέει τι κάναμε καλά και τι κάναμε άσχημα και που μας τιμωρεί με την ενοχή και την ανησυχία, ώσπου να δώσουμε λύση σ’ αυτή την ανισορροπία που οι ίδιοι συμβάλαμε στο να δημιουργηθεί.

Το να έχουμε τη συνείδησή μας ήσυχη παρουσιάζει, επιπλέον, και τα εξής οφέλη για την υγεία του σώματος και του νου:

Μας βοηθάει να κοιμόμαστε καλύτερα.
Ενισχύει την αυτοεκτίμησή μας.
Συμβάλλει στο να έχουμε καλύτερη σχέση με τους άλλους.
Μας ωθεί στο να επιβραβεύουμε τον εαυτό μας, αντί να τον τιμωρούμε με το να αισθανόμαστε άσχημα.
Δημιουργεί καλές μνήμες και αναμνήσεις.
Επιτρέπει να είμαστε διαυγείς.
Μας προστατεύει από ενοχές ή ξένες υποθέσεις.
Βελτιώνει τη φυσική μας υγεία, περιορίζοντας το άγχος που ενέχει η ενοχή.
Έτσι, λοιπόν, ολοφάνερα το καλύτερο είναι να έχουμε τη συνείδησή μας ήσυχη και ικανοποιημένη.
Και πώς θα το καταφέρουμε;
Βασικά, ενεργώντας σύμφωνα με τις αξίες μας και με εντιμότητα.
Δηλαδή, τη στιγμή που παίρνουμε μια απόφαση, πρέπει να αναρωτηθούμε τι είναι αυτό που οι αρχές μας μάς ωθούν να κάνουμε και να πράξουμε ανάλογα.
Όπως έλεγε ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ στη Διαθήκη της ελπίδας:

“Πάντα έρχεται η στιγμή που κάποιος πρέπει να υιοθετήσει μια θέση που δεν είναι ούτε ασφαλής ούτε πολιτική ούτε λαϊκή, αλλά που πρέπει να την υιοθετήσει γιατί η συνείδησή του του λέει πως είναι η σωστή”.

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΗΣ ΤΡΟΙΑΣ

Να πάμε στην Ελλάδα, στο Πήλιο, στην Τρωάδα, στην Ίδη και στη Σπάρτη στον Ταΰγετο. Είναι βουνά πολύ ψηλά, είναι δηλαδή τόποι όπου η απόσταση ανάμεσα σε θεούς και ανθρώπους σχετικά μειώνεται, όπου τα όρια ανάμεσα σε θνητούς και αθανάτους δεν καταλύονται βέβαια, γίνονται όμως λιγότερο αδιαπέραστα. Εκεί πάνω παρατηρείται μια αλληλοδιείσδυση του θεϊκού και του ανθρώπινου κόσμου. Κάποιες φορές, όπως θα συμβεί και με τον πόλεμο της Τροίας, οι θεοί επωφελούνται από αυτή την εγγύτητα για να μεταφέρουν στους ανθρώπους τα κακά, τις καταστροφές που θέλουν να ξεφορτωθούν, εξαποστέλλοντάς τες από την ολόφωτη επικράτεια όπου κατοικοεδρεύουν και συγκεντρώνοντάς τες στην επιφάνεια της γης.

Όλα αρχίζουν λοιπόν στο Πήλιο, με τους γάμους του Πηλέα, του βασιλιά της Φθίας, και της Νηρηίδας Θέτιδας. Όπως πενήντα αδελφές της, παρουσίες ευμενείς και χαριτωμένες που ενδημούν στην επιφάνεια των νερών και στα βάθη της θάλασσας, η Θέτις είναι κόρη του Νηρέα. του επονομαζόμενου «γέροντα της θάλασσας». Ο Νηρέας με τη σειρά του είναι γιος του Πόντου, του Πέλαγους, τον οποίο η Γαία γέννησε ταυτόχρονα με τον Ουρανό, στις απαρχές του σύμπαντος. Από τη Δωρίδα τη μητέρα τους, οι Νηρηίδες ανήκουν στη γενιά του Ωκεανού, του αρχέγονου κοσμικού ποταμού που περιβάλλει το σύμπαν και το περισφίγγει μέσα στο κυκλικό υδάτινο δίχτυ του. Η Θέτις μαζί με την Αμφιτρίτη είναι από τις πιο αντιπροσωπευτικές Νηρηίδες. Όπως και άλλες θαλάσσιες θεές, διαθέτει το φοβερό χάρισμα των μεταμορφώσεων. Μπορεί να μεταμορφωθεί σε οτιδήποτε, μπορεί να γίνει λιοντάρι, φλόγα, φοίνικας, πουλί, ψάρι. Διαθέτει ένα ευρύ φάσμα μεταμορφώσεων. Θαλάσσια θεά. είναι ρευστή σαν το νερό, καμιά μορφή δεν μπορεί να τη φυλακίσει. Μπορεί και αλλάζει όψεις συνεχώς, ξεφεύγει από την ίδια της την παρουσία, όπως το νερό που κυλάει μέσα από τα δάχτυλά μας και δεν μπορούμε να το συγκρατήσουμε. Η θεά αυτή, εξαιτίας ίσως της τεράστιας ευελιξίας της, της ασύλληπτης ρευστότητάς της, συμβολίζει για τους Έλληνες μια συγκεκριμένη δύναμη που διαθέτουν ορισμένες θεότητες μόνο. Και κυρίως η πρώτη γυναίκα που παντρεύτηκε ο Δίας, η θεά Μήτις. Είδαμε προηγουμένως ότι ο Δίας δεν παντρεύτηκε απλώς μεταξύ άλλων και τη Μήτιδα, αλλά αυτή υπήρξε η πρώτη του γυναίκα, επειδή ακριβώς ήξερε ότι εξαιτίας των φοβερών ικανοτήτων της, της ευελιξίας, της ευστροφίας, της ρευστότητάς της, το παιδί που θα έκανε με τη Μήτιδα και αυτή θα έφερνε στον κόσμο θα τον ξεπερνούσε μια μέρα σε πονηριά και δύναμη. Για το λόγο αυτό, μόλις άφησε έγκυο τη θεά, έσπευσε με διάφορα τερτίπια να την καταπιεί, ώστε η Μήτις να γίνει εγγενής του ιδιότητα. Το παιδί που θα γεννηθεί θα είναι η Αθηνά και άλλο δε θα υπάρξει.

Έκτοτε, ο Δίας έχει αφομοιώσει πλήρως την ευμετάβλητη και επιτήδεια δύναμη που αντιπροσωπεύει η Μήτις. Δεν υπάρχει λοιπόν αγόρι που θα νικήσει τον πατέρα του, όταν έρθει εκείνη η ώρα. Έτσι, ο κλήρος που βαραίνει τους ανθρώπους αντιστρέφεται: όσο δυνατής και αν είναι ένας άνθρωπος, όσο ισχυρός, έξυπνος, βασιλιάς και κυρίαρχος, έρχεται μια μέρα που ο χρόνος τον νικάει, που η ηλικία τον βαραίνει και τότε λοιπόν το βρέφος που έφερε στον κόσμο, το νήπιο που χόρευε στα γόνατά του, που το προστάτευε και το τάιζε, γίνεται άντρας πιο δυνατός από τον πατέρα του και μοιραία παίρνει τη θέση του. Ενώ στον κόσμο των θεών, από τη στιγμή που ο Δίας εγκαθίδρυσε και στερέωσε την εξουσία του, τίποτα και κανένας δε θα μπορέσει πια να τον παραμερίσει και να του πάρει το θρόνο.

Η Θέτις λοιπόν, με το χάρισμά της, τη μαγική δύναμη της μεταμόρφωσης που κατέχει, είναι ένα πλάσμα συναρπαστικό, όλο γοητεία. Δυο μεγάλοι θεοί είναι ερωτευμένοι μαζί της: ο Δίας και ο Ποσειδώνας. Ερίζουν για χάρη της και σχεδιάζει ο καθένας χωριστά να την παντρευτεί. Στο θεϊκό κόσμο, στη διαμάχη που φέρνει αντιμέτωπους το Δία και τον Προμηθέα, ο Τιτάνας κρατάει για ώρα ανάγκης ένα όπλο, έναν κρυφό άσο στο μανίκι του, ένα μυστικό που μόνο αυτός γνωρίζει: αν ευοδωθούν οι επιθυμίες του Δία, αν τα καταφέρει να σμίξει με τη Θέτιδα, θα πάθει μια μέρα από το παιδί τους όσα έπαθε ο πατέρας του ο Κρόνος από αυτόν, και προηγουμένου ο Ουρανός από τον Κρόνο. Η πάλη των γενεών, η αντιπαλότητα που φέρνει αντιμέτωπους τους νέους με τους γέρους, το γιο με τον πατέρα, θα διεισδύσει εσαεί πλέον στο θεϊκό κόσμο και θα θέτει μονίμους σε αμφισβήτηση την αμετακίνητη τάξη που θέλησε να θεμελιώσει ο Δίας ως κυρίαρχος του σύμπαντος.

Πώς τα καταφέρνει ο Δίας και μαθαίνει το μυστικό αυτό; Κατά μία εκδοχή, ο Προμηθέας συμφιλιώνεται με το Δία και ο Ηρακλής πηγαίνει να ελευθερώσει τον Τιτάνα με τον όρο να φανερώσει το μυστικό του. Ο Δίας ενημερώνεται λοιπόν για τον κίνδυνο, το ίδιο και ο Ποσειδώνας. Οι θεοί αρνούνται συνεπώς να σμίξουν με τη Θέτιδα. Θα μείνει λοιπόν παρθένος για πάντα και δε θα γνωρίσει τον έρωτα; Όχι, οι θεοί είναι μεγαλόψυχοι, θα ξεφορτωθούν το ριζικό αυτό στέλνοντας το στους ανθρώπους, οι οποίοι σε μια δεδομένη στιγμή θα παραχωρούν τη θέση τους στους νέους. Η Θέτις θα γεννήσει ένα παιδί θνητό, εντελώς ξεχωριστό, το οποίο θα ξεπεράσει σε όλα τα επίπεδα το γεννήτορα του: ένα πρότυπο ήρωα, που αντιπροσωπεύει στον κόσμο των ανθρώπων το αποκορύφωμα των πολεμικών αρετών, θα είναι ο άριστος, ο ανυπέρβλητος. Ποιο θα είναι το παιδί αυτό; Ο γιος της Θέτιδας και του Πηλέα, ο Αχιλλέας. Ένα από τα σημαντικότερα πρόσωπα στον πόλεμο της Τροίας, που ξεσπάει για κάποιους λόγους σχετικούς με την ιστορία αυτή.

Αμυοτροφική Πλευρική Σκλήρυνση: Φλεγμονώδεις διεργασίες μπορεί να παίξουν ρόλο στην ALS

Το αίτιο της αμυοτροφικής πλευρικής σκλήρυνσης [ή πλαγίας αμυοτροφικής σκλήρυνσης] (ALS) – μιας παραλυτικής νευροεκφυλιστικής νόσου η οποία επηρεάζει νευρικά κύτταρα στον εγκέφαλο και στον νωτιαίο μυελό, και οδηγεί σε αδυνάτισμα των μυών και στον πρώιμο θάνατο – δεν είναι πλήρως κατανοητό, όμως η συσσώρευση στοιχείων δείχνει ότι φλεγμονώδεις διεργασίες μπορεί να παίζουν ρόλο στην έναρξη και εξέλιξη της πάθησης.

Σε έρευνα με επικεφαλείς ερευνητές στο συνδεδεμένο με το Harvard Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης (MGH) που δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports, θεραπευτική αγωγή με αντι-φλεγμονώδες φάρμακο καθυστέρησε την εμφάνιση της ασθένειας σε ποντικό-μοντέλο της ALS. Μόνο δυο θεραπείες είναι αποδεκτές από τον Οργανισμό Ελέγχου Φαρμάκων και Τροφίμων (FDA) των ΗΠΑ για την αντιμετώπιση της ALS και είναι μέτρια αποτελεσματικές. Πρόσφατες μελέτες από το MGH έδειξαν ότι μια αποδεκτή από τον FDA σύνθεση (cromolyn sodium με χημικό τύπο ‎C23H14Na2O11) που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του άσθματος και άλλων παθήσεων, ασκεί νευροπροστατευτικές επιδράσεις σε κυτταρικά και ζωικά μοντέλα της νόσου του Alzheimer.

Για να ελέγξει τη θεραπευτική δυνατότητα του φαρμάκου εναντίον της ALS, μια ομάδα πραγματοποίησε έγχυση την ουσία (cromolyn sodium) σε αρσενικά και θηλυκά ποντίκια με και χωρίς γενετική μετάλλαξη που προκαλεί την ALS. Η ομάδα ήταν υπό την ηγεσία της Ghazaleh Sadri-Vakili, διευθύντριας του Εργαστηρίου Νευροεπιγενετικής στο Κέντρο Sean M. Healey and AMG (Affiliated Managers Group) για την ALS και το Ινστιτούτο MG για την Νευροεκφυλιστική Νόσο, σε συνεργασία με το Κέντρο Healey και συνεργάτες από το MGH.

Επιπρόσθετα, με την παρατήρηση ότι η θεραπεία καθυστέρησε την ανάπτυξη των συμπτωμάτων της νόσου στα ποντίκια-φορείς της μετάλλαξης ALS, οι ερευνητές έδειξαν ότι προστάτευσε τους νευρώνες από εκφυλισμό και βοήθησε να παραμείνουν οι συνδέσεις μεταξύ νεύρων και μυών. Επίσης η ουσία cromolyn sodium μείωσε την φλεγμονή γύρω από τους μυς στοχεύοντας σε ειδικά ανοσοποιητικά κύτταρα, τα αποκαλούμενα μαστοκύτταρα, και μείωσε προ-φλεγμονώδεις δείκτες τόσο στον μυελό των οστών όσο και στο αίμα.

«Η μελέτη μας υποστηρίζει την άποψη ότι η φλεγμονή έχει ένα σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της ALS και έτσι η διερεύνηση αντι-φλεγμονωδών θεραπειών μπορεί να είναι μεγάλης αξίας για την ανάπτυξη μιας αποτελεσματικής θεραπείας», ανέφερε η Sadri-Vakili. «Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η θεραπεία cromolyn παρέχει νευροπροστασία σε ένα ποντίκι-μοντέλο της ALS. Μένει να δούμε αν αυτά τα αποτελέσματα θα μεταφραστούν στους ανθρώπους που ζουν με τη νόσο. Συνεπώς, θα συνεχίσουμε να διερευνούμε το ρόλο της φλεγμονής στην ανάπτυξη και εξέλιξη της νόσου με την ελπίδα να μεταφράσουμε την έρευνα αυτή σε δυνάμει θεραπείες της ALS».

Η Απόλυτη Σχιζοφρένεια

Αγανακτισμένοι Σχιζοφρενείς.
 
Αν το μοναδικό πράγμα που µάθαιναν οι άνθρωποι ήταν να µην φοβούνται, δεν θα χρειαζόταν τίποτα άλλο για να αλλάξει προς το καλύτερο ο κόσµος µας. Μα, όχι, δεν συμβαίνει αυτό· γιατί ο φόβος στον ανθρωπάκο είναι καθολικός και μάλιστα μετατρέπεται σε τρόμο, απλώς αν μετακινήσεις μία, μονάχα μία μικρούλα συνήθεια του. Έτσι μετατρέπεται σε μαινόμενο «αγανακτισμένο» και διαμαρτύρεται. Αγανακτισμένε Ανθρωπάκο της πλατείας, ναι ΕΣΥ που διαμαρτύρεσαι και φωνάζεις για τα μνημόνια, για τα μεσοπρόθεσμα, για το ΔΝΤ για τις αυξήσεις στα γάλατα, στα κρέατα, για την απαγόρευση του καπνίσματος. Ναι, ΕΣΥ που τρέχεις στα διάφορα γραφεία, πολιτικά και συνδικαλιστικά εκλιπαρώντας να έχεις απολαβές και δικαιώματα περισσότερα και εις βάρος, των υπολοίπων συνανθρώπων σου. ΕΣΥ που σπας και καταστρέφεις ξένη ιδιοκτησία επιβεβαιώνοντας ότι η ανθρωπότητα μετεξελίσσεται ταχέως, ΕΣΥ που μουντζώνεις, ουρλιάζεις, χτυπιέσαι εν μέσω σουβλακίου, πίτσας και κόκα κόλας. Ναι, ΕΣΥ… Έχεις ξεχάσει, πολύ βολικά, κάτι βασικό.
 
Η επανάσταση ξεκινάει από ΜΕΣΑ.
 
Από εσένα και τις δικές σου συνήθειες, πράξεις, σκέψεις, λέξεις, συναισθήματα.
 
Αλλά ΕΣΥ τι κάνεις; Έτσι πιστός, δουλικός, υποτακτικός, που άφησες να σε κάνουν, λίγα πράγματα μπορείς πια να κάνεις. Χοροπηδάς γύρω-γύρω σαν μαριονέτα και ψάχνεις εχθρούς έξω από σένα, όταν ο εχθρός είναι μέσα στο κάστρο στρογγυλοκαθισμένος στον καναπέ σου. Τον έχεις ήδη αποδεχτεί και τον χειροκροτάς κι από πάνω. Δεν μπορείς να απαλλαγείς από δαύτον αν πρώτα δεν τον εντοπίσεις, δεν καταλάβεις ποιος είναι ο εισβολέας που κάνει την ζημιά, ποιός είναι ο εχθρός …αν δεν είναι ο ανεμόμυλος!!! Ψάξε απ’ έξω και δεν θα τον βρεις ποτέ.
 
Ο Εχθρός σου είναι το ‘ΕΓΩ’ σου και είναι μέσα σου.
 
Το ‘ΕΓΩ’ σου είναι ο hacker της ζωής σου.
 
Εξω από σένα, στο περιβάλλον γύρω σου, βλέπεις μονάχα τις απόρροιες του.
 
Η σύγχρονη σκέψη (η αποκαλούμενη ψυχολογία και κάθε υποκλάδος της) χαμένη μέσα σ’ έναν κυκεώνα μπουρδολογίας προτείνει µια ατελείωτη λίστα αιτίων που προσπαθούν να ερμηνεύσουν τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές των ανθρώπων. Στα αίτια αυτά περιλαµβάνονται, µεταξύ άλλων, οι γενετικοί παράγοντες, το οικογενειακό περιβάλλον, τα τραύµατα της παιδικής ηλικίας, οι δύσκολες συνθήκες ζωής, ακόµα και ο καιρός. Για καθεµία από αυτές τις ερµηνείες υπάρχουν πολλές εξαιρέσεις και ειδικές περιπτώσεις και υποπεριπτώσεις … για να κόβουν οι «επιστήμονες» επισκέψεις κι ευρώπουλα. Όµως, το σηµαντικότερο είναι ότι καµία από αυτές τις ερµηνείες δεν µπορεί να βοηθήσει πραγµατικά τους ανθρώπους να βελτιώσουν την καθηµερινή τους παγ(ι)ωµένη συναισθηµατική κατάσταση ή να πραγµατοποιήσουν μόνιµες αλλαγές στην συµπεριφορά τους.
 
Βασικό συμπτώματα των σχιζοφρενών είναι οι ψευδαισθήσεις, βλέπουν κι ακούνε πράγματα που δεν είναι αληθινά. Ακούν φωνές που σχολιάζουν, προειδοποιούν ή τους δίνουν εντολές για το τι πρέπει να κάνουν, συνομιλούν με αυτές τις φωνές και δίνουν στους άλλους την εντύπωση ότι μιλούν μόνοι τους. Όπως οι πιστοί των εκκλησιών που γονατιστοί μιλούν ασυνάρτητα μόνοι τους. Αλλο σύμπτωμα είναι οι παραληρητικές ιδέες που είναι επίμονες, λανθασμένες πεποιθήσεις και δεν αντιστοιχούν στην πραγματικότητα. Πιστεύουν σε παραληρηματικές ιδέες ότι υπάρχει κάποιος θεός που θέλει το καλό τους, ότι οι πολιτικοί τους παρέχουν ασφάλεια αν είναι υπάκουοι, ότι οι δικαστές είναι δίκαιοι, ότι οι τράπεζες, οι ασφαλιστικές και ηλεκτρονικές εταιρίες υπάρχουν για να τους εξυπηρετούν, ότι όταν πεθάνουν τους περιμένουν τραπέζια με πιλάφια και παρθένες ή αγγελάκια για όργια -ανάλογα με την θεϊκή εταιρία. Είναι απλώς τραγελαφικοί.
 
Η ιστορία και η πρακτική έχει δείξει πως τον μικρό ή μεγάλο τύραννο σου, τον ανταγωνιστή σου, τον αντίπαλο σου, τον εχθρό σου, πρέπει να τον αποτελειώνεις με την πρώτη ευκαιρία, οριστικά κι αμετάκλητα. Όποιος κι αν είναι, κοντινός ή μακρινός, δυνατός ή αδύναμος. Ο Εχθρός είναι πάντα, εχθρός. Υπάρχουν πάμπολλα παραδείγματα στην ανθρώπινη ιστορία μεγάλων ανθρώπων αλλά και λαών που έκαναν το λάθος να αφήσουν -δήθεν μεγαλόπρεπα κι αλτρουιστικά- ελεύθερους και να μην αποτελειώσουν, να μην συντρίψουν τους εχθρούς τους όταν είχαν την ευκαιρία και μετά να τους ξανά-βρουν μπροστά τους. Το πλήρωσαν με γενοκτονίες και πολύ αίμα, αυτοκρατορίες, κράτη, έθνη, επιχειρήσεις κι απλοί άνθρωποι.
 
Είναι σχιζοφρένεια οι άνθρωποι να θέλουν ν’ αλλάξουν τα πάντα μέσα σε μια νύχτα, ν’ αλλάξουν τον κόσμο κατά προτίμηση και κατά προτεραιότητα γιατί ο εαυτός τους φυσικά είναι τέλειος, (κάτι μικρο διορθώσεις χρειάζεται που δεν τις λες κι αλλαγές). Αλλά, έλα τώρα, τον Εαυτό μου, εδώ μιλάμε να αλλάξουμε, τον κόσμο και ειδικότερα, το διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα. Λες και το διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα φύτρωσε κι ο ίδιος δεν έχει καμία συμμετοχή κι ευθύνη γι’ αυτήν την διαφθορά!
 
Μιλάνε λες και το διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα, από μόνο του πήγε κι εγκαταστάθηκε εκεί, λες και δεν το επέλεξαν, με την ψήφο τους, αυτοί οι ίδιοι που κατόπιν διαμαρτύρονται. Μιλάνε λες και ο εχθρός είναι κάτι έξω και μακριά από αυτούς. Λες και τον έφερε κάποιος άλλος στο σπίτι τους και πρέπει να τον διώξουν. Βιάζονται δε πάρα πολύ κι απογοητεύονται που δεν συμβαίνει αυτό, άμεσα, Τώρα. Αλλά ουδέποτε ΕΣΥ που διαμαρτύρεσαι και ουρλιάζεις, δεν επέλεξες να ζεις στο Τώρα, δεν ξέρεις τι είναι το ΤΩΡΑ.
 
Διάλεξες να ζεις είτε στο παρελθόν, αναμασώντας σαν μηρυκαστικό είτε επιτυχίες κι ανδραγαθήματα άλλων, είτε φαντασιοκοπώντας το λαμπρό μέλλον που σε περιμένει, όταν θα έρθουν να σε σώσουν οι Ελ, οι Ε, οι Ολύμπιοι, οι Πλειάδειοι, οι Ανδρομέδιοι, οι Λυτρωτές, ο Κύριος και Σωτήρας σου, ο Xenou, o lam, τα ζούδια, οι Θεοί-παράσιτα και το κακό συναπάντημα. Τώρα, τι να τα κάνουν ένα μάτσο κοιλαράδες οι Θεοί με τα αστραφτερά διαστημόπλοια που  περιμένεις να σε ανεβάσουν στην 5η διάσταση, δεν περνάει από το άδειο κρανίο σου.
 
Κακόμοιρο ανθρωπάκι, πρέπει πρώτα ν’ αλλάξεις Εσύ. Έτσι δουλοπρεπής και προσκυνημένος που κατάντησες, δεν είσαι σε θέση ούτε μια αναπνοή σου, μια σκέψη σου, μια συνήθεια σου, ούτε καν τις σαβούρες που αποκαλείς τροφή δεν μπορείς ν’ αλλάξεις. Όχι τον κόσμο που συμφώνησες να είναι έτσι όπως είναι. Η Απόλυτη σχιζοφρένεια. Κοιμάσαι πάντα με τον ίδιο τρόπο, στο ίδιο σημείο, τρως την ίδια τροφή την ίδια ώρα, έχεις μια ομάδα να υποστηρίζεις, ένα πολιτικό να παρακαλάς, έναν ψυχολόγο να κουτσομπολεύεις, μια εκκλησία να προσκυνάς, κι έναν Θεό να σου βρίσκεται σε δύσκολες ώρες. Όλο αυτό το τρελό συνονθύλευμα που έφτιαξες και συντηρείς το ονομάζεις κοινωνία, πολιτεία, κόσμο και παλεύεις με νύχια και με δόντια, δολοφονώντας όποιον θελήσει να στον πάρει, αμφισβητήσει, διαφοροποιήσει. Από όποια πλευρά κι αν το δει κάποιος παρατηρητής και θελήσει να το σχολιάσει καταλήγει στην απόλυτη σχιζοφρένεια. Καμιά σύνδεση με ίχνος  λογικής. Το μεγαλύτερο έγκλημα σε αυτό το Σύμπαν είναι να πείθεσαι πως είναι Αληθινό κι ΕΣΥ μέρος του! Ενώ είσαι ο Δημιουργός του.
 
Η Αυταπάτη της Ασφάλειας
 
Αν θέλεις να αποδυναμώσεις και να διασπάσεις, να κόψεις στα δύο μια χώρα με πανάρχαιο πολιτισμό και κουλτούρα, ρίξε της μέσα έναν πολιτικό, έναν παπά, έναν δικαστή. Με όμορφα λόγια και παθητική στάση, πετυχαίνει κάποιος να κυριαρχήσει πιο εύκολα και με μεγαλύτερη ισχύ. Τις μέλισσες με το μέλι τις πιάνεις, όχι με το σπαθί… λες να μην το ξέρουν οι επικυρίαρχοι σου. Γι’ αυτό έφτιαξαν την πολιτική και τους πολιτικούς, τις θρησκείες και τους παπάδες, στοιχίζουν λιγότερο από τους πολέμους και είναι πιο καλοί μαρκετίστικα, με τα κουστουμάκια τους, τα άμφια τους, τα γελάκια τους, τα τερτίπια τους… όλοι τους είναι απόλυτα ΙΔΙΟΙ σαν να είναι κλωνοποιημένοι και το μοναδικό προϊόν που σου πουλάνε είναι «ασφάλεια και φόβο θεού» κόλαση και παράδεισο στο ίδιο πακέτο προσφοράς. Είναι φυσικό, σου λένε, να αισθά­νεσαι απολύτως ασφαλής. Οδηγείσαι έτσι, υπάκουος και χωρίς θόρυβο στην χαντζάρα του χασάπη, με μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας.
 
Σκέψου έναν υπεύθυνο κι ευσυνείδητο ιδιοκτήτη σπιτιού που έχει εγκαταστήσει μια πανάκριβη κλειδαριά ασφαλείας για να προστα­τεύσει την γυναίκα του, τα παιδιά του και την ιδιοκτησία του. Είναι πεπεισμένος τώρα ότι έχει κάνει την οικογένειά του ασφαλέστερη απέναντι σε οποιονδήποτε παρείσακτο. Τι θα γίνει όμως με τον εισβολέα ο οποίος θα σπά­σει ένα παράθυρο ή θα σπάσει τον κωδικό της πόρτας του γκαράζ; Θα μπορούσε ο ιδιοκτήτης να εγκαταστήσει ένα πιο ολο­κληρωμένο -και πιο ακριβό- σύστημα ασφαλείας. Σαφώς καλύτερο, αλλά και πάλι δεν είναι απόλυτη εγγύηση. Με ή χωρίς ακριβές κλειδαριές, ο ιδιοκτήτης αυτού του σπιτιού παραμένει ευάλωτος. Γιατί; Γιατί ο ανθρώπινος παράγοντας είναι ο πραγ­ματικά αδύναμος κρίκος της όποιας ασφάλειας. Αυτό η εξουσία το γνωρίζει καλύτερα απ’ όσο μπορείς να φανταστείς.
 
Η «ασφάλεια» είναι η πιό συχνή αυταπάτη, μια αυταπάτη που γίνεται χειρότερη, όταν η αφέλεια και η άγνοια καλούνται να παίξουν κι αυτές το ρόλο τους. Η αυταπάτη της ασφάλειας είναι πολύ ύπουλο πράγμα. Είναι ύπουλο διότι πιστεύεις ό,τι είσαι ασφαλής, αλλά στην πραγματικότητα δεν είσαι κι έτσι αγνοείς την λογική σου, αποδέχεσαι το σύστημα εξουσίας κι όταν αποδεικνύεται τρύπιο, ξαφνιάζεσαι και πέφτεις από τα αγαπημένα σου σύννεφα που αρέσκεσαι να συχνάζεις. Ακριβώς επειδή είναι τρύπιο το εξουσιαστικό σύστημα, το μόνο που κάνει για να μπαλωθεί, είναι περισσότερος έλεγχος και πιο πολύ «ασφάλεια» για την δική σου «ασφάλεια» φυσικά!!!
 
Υπάρχει μια γνωστή αποστροφή που λέει ότι ασφαλές κομπιούτερ είναι μόνο το κλειστό κομπιούτερ, έξυπνο αλ­λά απολύτως λανθασμένο, το ευκολότερο πράγμα στον κόσμο είναι να μπεις σε ένα γραφείο και να πείσεις κάποιον να ανοί­ξει αυτό το κλειστό κομπιούτερ. Ένας εχθρός που χρειάζεται τις πληροφορίες σου μπορεί να τις αποκτήσει, συνήθως με περισσότερους από έναν τρόπους. Είναι ζήτημα χρόνου, υπομονής, χαρακτηροδομής κι επιμονής. Εκεί μπαίνει στο παιχνίδι η τέχνη της εξαπάτησης κι ο ανθρώπινος παράγοντας.
 
Σε τελευταία ανάλυση, οι επιθέσεις της εξουσίας μπορούν να πετύχουν όταν οι άνθρωποι πιστεύουν και δεν γνωρίζουν, όταν είναι ανόητοι ή όταν, πιο συχνά, απλώς αγνοούν τις ενδεδειγμένες πρακτικές Δύναμης. Έχοντας την ίδια νοοτροπία με τον ιδιοκτήτη της προηγούμενης παραγράφου, πολλοί ειδικοί στην «ασφάλεια των προβάτων»  έχουν την αυταπάτη ότι έχουν κάνει την ζωή τους  πρακτικά απρόσβλητη μόνο και μόνο επειδή έχουν αναπτύξει όλα τα ενδεδειγμένα προϊόντα ασφαλείας, θρησκευτικούς ή ηλεκτρονικούς φραγμούς, συστήματα ανίχνευσης εισβολέων, συστήματα αυστηρότερης πιστοποίησης, όπως, π.χ. κωδικούς βασισμένους σε βιομετρικά στοιχεία στις νέες ταυτότητες. Σαχλαμάρες όλα, ο ανθρώπινος παράγοντας πάντοτε τους ξεφεύγει γι αυτό και είναι μόνιμα οι χαμένοι του παιχνιδιού.
 
Οι διάφοροι πολύξεροι προγραμματιστές (παπάδες και πολιτικοί) έχουν κατα­βάλει άπειρες προσπάθειες για να αναπτύξουν ασφαλείς λύσεις που θα ελαχιστοποιήσουν τους κινδύνους χρή­σης των κομπιούτερ, έχουν όμως αφήσει απέξω την πιο σημαντική αδυναμία, τον ανθρώπινο παράγοντα. Παρά την πολυδιαφημισμένη λογική, ο ανθρώπινος παράγοντας παραμένει η μεγαλύτερη και η πιο σοβαρή απειλή για την ασφάλεια την δική τους και την εξουσιαστική. Ο μοναδικός αδύναμος κρίκος στην αλυσίδα της εξουσιαστικής προώθησης «ασφάλειας» είναι ο ανθρώπινος παράγοντας.
 
Όποιος πιστεύει ότι τα προϊόντα ασφαλείας (εκκλησίες, πολιτικοί, τράπεζες, τεχνολογία) από μόνα τους προσφέρουν ασφάλεια πέφτει θύμα της αυταπάτης της ασφάλειας. Πρόκειται για βόλεμα σε έναν κόσμο φαντασίας, αργά ή γρήγορα τα όντα αυτά θα δο­κιμάσουν μια σκληρή έκπληξη στον τομέα της ασφά­λειας. Σύμφωνα με τον ειδικό στα ζητήματα ασφαλείας Μπρους Σνάιερ, «Η ασφάλεια δεν είναι προϊόν. Είναι διαδικασία». Επιπλέον, η ασφάλεια δεν είναι πρόβλημα θρησκείας, πολιτικής, οικονομίας, τε­χνολογίας, είναι πρόβλημα Ανθρώπινου παράγοντα. Αυτός είναι που δεν ελέγχεται με κανένα σύστημα. Αλλά φυσικά, όχι, ο ανθρωπάκος της πίστης, το προβατάκι του θεού του, ο ηλίθιος που αγανακτεί και φωνασκεί, αυτός είναι ο ιδιοκτήτης στην πιό πάνω ιστορία και είναι ο υπηρέτης κάθε εξουσιαστικού συστήματος.
 
'Εχει ο υπηρέτης της εξουσίας ενσωματώσει στο μιμίδι περί ελευθερίας την παρανοϊκή ιδέα ότι ο ιδανικός τόπος για να ζει, είναι εκείνος στον οποίο οι τοίχοι του σπιτιού του, οι κλειδαριές και τα κλειδιά δεν είναι απαραίτητα, άλλωστε τα social media – smartphone αυτό υπηρετούν, γι’ αυτό φτιάχτηκαν. Τα ανθρώπινα ζώα υποθέτουν άνοα, ότι οι κυβερνήσεις τους, οι παπάδες τους, οι τραπεζίτες τους ποτέ δεν θα τους εξαπατήσουν κι αυτό γιατί βασίζονται στην πεποίθηση ότι οι πιθανότητες να εξαπατηθούν είναι πολύ μικρές. Δες μονάχα την ταινία-ντοκουμέντο «Το μεγάλο σορτάρισμα» και θα καταλάβεις ότι η εξουσία δεν υποθέτει· αλλά γνωρίζει και δρα αναλόγως. Έτσι ο εισβολέας, καταλαβαίνοντας αυτή την κοινή πεποίθηση, διατυπώνει το αίτημά του με τόσο λογικοφανή τρόπο ώστε δεν προκαλεί καμία υποψία, εκμεταλλευόμενος συνεχώς την αφέλεια του θύματός του.
 
Δεν έχει συναίσθηση της απειλής, ο ανθρωπάκος της πίστης, ειδικά στον δυτικό κόσμο. Στις χριστιανικές χώρες δεν έχουν εκ­παιδευτεί να υποπτεύονται, παρά να «αγαπάνε τον πλησίον» και να έχουν πίστη κι εμπιστοσύνη στο συνάνθρωπο. Σκέψου πόσο δύσκολο είναι για εταιρίες επιφορτισμένες με την ασφάλεια συνοικιών να πείσουν τον ανθρωπάκο της πίστης να κλει­δώνει το σπίτι του και τ’ αυτοκίνητο του. Αυτός ο προφανής κίνδυνος αγνοείται, από όντα που ζουν στα σύννεφα … μέχρι να τους ξυπνήσει η πραγματικότητα και να πέσουν απ’ τα σύννεφα.
 
Έχοντας διαμορφωθεί απ’ την χριστιανική εκπαίδευση, έχεις γίνει ευάλωτος και δεκτικός στην οποιαδήποτε χειραγώγηση. Ναι, σίγουρα η ζωή σου θα ήταν πολύ δύσκολη εάν ήσουν αναγκασμένος να αμύνεσαι, να δυσπιστείς, να παρατηρείς, ότι μπορεί να γίνεις το κοροϊδάκι κάποιου που προσπαθεί να σε εκμεταλλευτεί κι έτσι γίνεσαι το κοροϊδάκι της εξουσίας. Σ’ έναν ΛΟΓΙΚΟ κόσμο είναι αυτονόητο ότι εμπιστευόμαστε, πεπεισμένοι ότι οι άνθρωποι που συναντάμε είναι οπωσδήποτε τίμιοι κι αξιόπιστοι. Όμως δεν ζούμε σε ΛΟΓΙΚΟ κόσμο, μα σε παρανοϊκό και παράλογο, όπου αναζητούμε την ΛΟΓΙΚΗ με τον φανό του Κυνικού Διογένη, άρα πρέπει να επαγρυπνούμε, ώστε να αποκρούσουμε τις εξουσιαστικές δράσεις εξαπάτησης, κεκαλυμμένες με την προβιά της ασφάλειας  …μέχρι ν’αποφασίσει να πετάξει την προβιά της.
 
Μονάχα ο Άνθρωπος που έχει αναλάβει την Ευθύνη να είναι Άνθρωπος, είναι ο αστάθμητος παράγοντας. 
 

Θέλεις να πάρεις μια γεύση από τον Άνθρωπο;
 
Κλείσε το χαζοκούτι που κάθεσαι και κοιτάς τις αηδίες που σου σερβίρουν και καταπίνεις σαβούρα με την σέσουλα. Δεν κάνει ούτε για κάποιον υπανάπτυκτο. Δεν καταλαβαίνω αφού κανείς, όπως λέει, δεν βλέπει αυτές τις τούρκικες αηδίες πως κι αυτές έχουν τόση ακροαματικότητα; Αφού κανείς, όπως λέει, δεν βλέπει τον Χατζηκυριάκου και τα λοιπά λέλουδα τότε πως αυτοί εξακολουθούν να υπάρχουν εδώ και τόσα χρόνια; Αφού όλοι υποτιμούν στα λόγια, τα λεγόμενα πρωινάδικα και τα συναφή σκουπίδια, τις εφημερίδες και τα περιοδικά της μαζικής προπαγάνδας, τότε πως αυτά εξακολουθούν να υπάρχουν; Αφού είσαι απόγονος του Λεωνίδα και του Καραΐσκάκη -κατά πως λες- πως επιτρέπεις, να είσαι υπόδουλος σε κάτι παρδαλά σαπρόφυτα. Αφού είσαι κατά δήλωση σου Δυνατός σαν Ολύμπιος Θεός, γιατί τρέμεις στην ιδέα του να είσαι Άτομο. Ρητορικές οι ερωτήσεις, οι απαντήσεις είναι προφανείς.
 
Αν ανοίξεις ένα λεξικό θα μάθεις πως είναι άλλο ο ατομικισμός και άλλο το ΑΤΟΜΟ, ούτε καν συνώνυμα δεν είναι. Άλλο η μοναξιά κι άλλο μοναχικότητα. Άλλο να ζεις μέσα στην κοινωνία και άλλο να γίνεσαι ένα με αυτή. Άλλο ν’ απολαμβάνεις μια πολυτέλεια αν την διαθέτεις κι άλλο να την θεωρείς αναγκαία για την ζωή σου. Άλλο το ποιοτικό θέατρο και άλλο να είσαι οπαδός μιας ομάδας. Άλλο να είσαι Πνευματικό Πλάσμα και άλλο πιστός μιας, όποιας, εκκλησιαστικής εταιρίας.
 
Αν σαν άνθρωπος ήσουν Άτομο κι όχι μαζάνθρωπος, πλήθος, πρόβατο, κοπάδι, πιστός, θα ζούσες σε άλλη κοινωνία. Αλλά αυτό θέλει ΛΟΓΙΚΗ, Δύναμη, ψυχή και δράση, ειδικά σε μια κοινωνία που η προβατίλα και το βέλασμα είναι η πλέον κυρίαρχη φυλή. Όταν μάθεις να ξεχωρίζεις τις λέξεις και τους ορισμούς των λέξεων που χρησιμοποιείς τότε ίσως να βγεις από την σχιζοφρένεια που ΜΟΝΟΣ σου ΣΚΟΠΙΜΑ κι από ΕΠΙΛΟΓΗ μπήκες και εξακολουθείς να βρίσκεσαι.
 
Αγνοείς πως τα προβλήματα ΠΟΤΕ δεν μπορούν να τα λύσουν αυτοί που τα δημιουργούν, ειδικά όταν εξακολουθούν να σκέφτονται και να δρουν με τον ίδιο τρόπο. Αυτό είναι ο ορισμός της σχιζοφρένειας, το να κάνεις τα ίδια πράγματα με τον ίδιο τρόπο, με τις ίδιες σκέψεις και περιμένεις διαφορετικό αποτέλεσμα. Το χειρότερο δε είναι, πως η σχιζοφρένεια όταν επαναλαμβάνεται συνεχώς, από μια μεγάλη ομάδα μαζανθρώπων, γίνεται παράδοση, γίνεται αληθινή, πίστη, ήθη, έθιμο… αποκτά υπόσταση. Η συμφωνία σου και η επανάληψη της δίνει στην σχιζοφρένεια ύπαρξη. Μια ελάχιστα μικρή παρατήρηση στο περιβάλλον, ειδικά στο ηλεκτρονικό θα σου δείξει την καθημερινή εφαρμογή αυτού του ορισμού, σε όλα τα επίπεδα του κοινωνικού πεδίου. Μόνο έξω από το κάθε σύστημα, κοινωνικό, πολιτικό, εκκλησιαστικό, συμφεροντολογικό-συνδικαλιστικό βρίσκονται λύσεις. Αλλά το θέμα είναι πως… ΔΕΝ ΘΕΛΕΙΣ ΛΥΣΕΙΣ!!! ΣΟΥ ΑΡΕΣΕΙ, έτσι όπως είναι τα πράγματα, βολεύτηκες… Είναι σαν να λες στο πρόβατο να βγει από το μαντρί μακριά από την επιτήρηση του τσοπάνη, την ασφάλεια του μαντριού και την φύλαξη του τσοπανόσκυλου…  μπα, δεν νομίζω!
 
Τι να κάνεις ή ακόμη καλύτερα, τι να ΜΗΝ ΚΑΝΕΙΣ
 
Αν, λέω τώρα, ΑΝ.. θέλεις να αλλάξεις αυτό το διεφθαρμένο σύστημα που τόσο λες πως σ’ ενοχλεί και διαμαρτύρεσαι, φωνάζεις, διαδηλώνοντας, πως είσαι θύμα -κατά πως λες- να τι να κάνεις ή τι να μην κάνεις. Αν κατά τύχη θέλεις να μάθεις τι να κάνεις, μάθε και κάνε ότι έκαναν άλλοι άνθρωποι πριν από σένα. Ξέρεις αυτοί που δολοφόνησες, αφού πρώτα τους βασάνισες.
 
Έκανε πάντα μπάνιο σε παγωμένο νερό.
Έτρωγε πάντα ελάχιστα και πολύ προσεκτικά.
Κοιμόταν πολύ λίγο και ποτέ σε κρεβάτι μαλακό.
Πιλοτάρισε το πρώτο αεροπλάνο στην Αυστραλία.
Ήταν απόλυτα πιστός σύντροφος στην σύζυγο του.
Άψογα γυμνασμένος.
Απόλυτα πειθαρχημένος.
Είχε έναν Αδυσώπητα Άκαμπτο Σκοπό.
Δεν ένοιωθε φόβο και είχε μεγάλη διαύγεια Πνεύματος.
 
Ποιός ήταν, ξέρεις; Αν δεν ξέρεις ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος, αλλά ξέρεις ποιος είναι αυτός ο χοντρός με αγάπη στα κοκορέτσια, στα κοντοσούβλια, αυτός ντε, που ήταν ο αρχηγός της διαφθοράς που αποκαλούσε κυβέρνηση ή ο άλλος ο «μακαρόνια με κιμά» ο κολλητός της Αναξουναμούν στις δήθεν φιλανθρωπίες … έχεις θέματα να λύσεις.
 
«Πολλές φορές, όταν ξυπνώ από το σώμα στον εαυτό μου και βρίσκομαι έξω από τα άλλα πράγματα αλλά μέσα στον εαυτό μου, βλέποντας τόσο θαυμαστή ομορφιά και πιστεύοντας τότε περισσότερο από κάθε άλλη φορά ότι ανήκω σε μια ανώτερη μοίρα -αφού έχω ενεργοποιήσει μια έξοχη ζωή, έχω καταλήξει να ταυτιστώ με το θείο και βρίσκομαι εγκαταστημένος μέσα σε αυτό, έχοντας φθάσει στην ενεργοποίηση εκείνη με το να εγκατασταθώ πάνω σε καθετί άλλο νοητό- όταν, έπειτα από αυτή την στάση, κατεβαίνω από το Νου στο λογικό, απορώ πώς και κατεβαίνω τώρα και με ποιο τρόπο έφτασε κάποτε η ψυχή μου να βρεθεί μέσα στο σώμα την στιγμή που, και μέσα στο σώμα που βρίσκεται, είναι καθ’ αυτήν έτσι όπως φανερώθηκε»  Ποιός είπε αυτά τα λόγια; Αν δεν τον ξέρεις, αλλά ξέρεις ποιος βάζει τα γκολ και ποιος σκυλάς γαυγίζει σε ποιά πίστα … έχεις θέματα να λύσεις αγαπητέ.
 
Σε ενοχλεί που σε αποκαλώ πρόβατο!!! Μόνο το πρόβατο, που πιστεύει πως είναι αετός, ενοχλείται. Αν δεν είναι ήδη πρόβατο, ψηφοφόρος, πιστός, τι να ενοχληθεί, δεν αφορά αυτόν. Αλλά είναι οι άνθρωποι πρόβατα, όχι μόνο ως ψηφοφόροι αλλά κι ως οπαδοί, πιστοί, φίλαθλοι, τηλεθεατές, χρήστες social media και smartphone κλπ. Πρόβατα, μάζα, πλήθος κι αυτό το συλλογικό ασυνείδητο είναι που καταταλαιπωρεί την ανθρωπότητα. Αυτή η προβατίλα. Βρωμάει η Γη από την δυσωδία των σκέψεων, των λόγων, των συναισθημάτων και των πράξεων τους.
 
Έσπασαν τα καλούπια της δημιουργίας, των Ηρώων, των Πολεμιστών, είναι πλέον δυσεύρετα. Αντίθετα τα καλούπια με τα ετερότροφα σαπρόφυτα, αυτών που έρπουν είναι ατελείωτα. Αναπαράγονται σαν έντομα. Πρέπει η αποχή από τις κάλπες να είναι ο νικητής …μα, πόσα πρόβατα βελάζουν για «ψηφοφορία» κι «ελεύθερη βούληση» και «συμμετοχή στα κοινά»… όλες αυτές τις γελοιότητες που θεωρούν αληθινές. Πλάκα έχει τελικά να μιλάει για «ελεύθερη βούληση» ένα όν που δεν έχει την ελευθερία να βγάλει ένα εισιτήριο, για οπουδήποτε, χωρίς επιστροφή.
 
Όλοι αυτοί που φωνάζουν για Δημοκρατία (κι εννοούν τον μπολσεβικισμό σε διάφορες μορφές) ούτε που ξέρουν τι στο καλό είναι αυτή η Δημοκρατία. Είναι οι ίδιοι που δεν ξέρουν να ξεχωρίζουν τον Παρθενώνα απ’ την Ακρόπολη, που πιστεύουν πως ο Πλούτωνας είναι Θεός κι όχι πλανήτης που πιστεύουν γενικά κι αόριστα οποιαδήποτε αρλούμπα, διάφορα τραγικά, γραφικά κι ανόητα. Που η φιλοσοφία ζωής που έχουν -φυσικά και έχουν φιλοσοφία ζωής, τι νόμισες- περιλαμβάνει αχταρμά λίγο απ’ όλα. Λίγο Ανατολή και λίγο Δύση, λίγο από Νίτσε λίγο από Χριστό, λίγο από Ολύμπιους λίγο από Μάρξ, Ζεν, Πλάτωνα, μεταφυσική κι επιστημονική τεκμηρίωση… όλα με όλα, ούτε καν μια σούπα της προκοπής δεν φτιάχνεται με τόσα υλικά, όχι φιλοσοφία ζωής.
 
Επειδή πιστεύουν πως δημοκρατία, είναι η ελευθεριότητα και η κραιπάλη που έχουν μάθει να αποκαλούν ζωή, εγκλωβίζονται και παραμένουν μέσα στην σπηλιά, σ’ ένα σύστημα φυλακισμένου, απόλυτα απολυταρχικό… και μετά βρίζουν τους Κινέζους, τους Εβραίους, τους άλλους. Μα, οι άλλοι, είναι ήδη μέσα στο σπίτι σου αγανακτισμένε σχιζοφρενή.
 
Ο εξωτερικός κόσμος είναι η υλοποίηση της ψυχολογίας, της χαρακτηροδομής σου, εσύ έδωσες την συγκατάθεση σε κάθε σου πρόβλημα, σε κάθε δυσκολία της ζωής σου. Εσύ είσαι οι δυσκολίες της ζωής σου, εσύ συμβαίνεις στην ζωή σου, δεν σου συμβαίνει αυτή. Δεν έχω καμία διάθεση να σε κατηγορήσω, αλλά να σου δείξω -εντάξει, με καυστικό και κυνικό τρόπο- το Ολοφάνερο.
Κυνικός είναι αυτός που έχει σχέση με τον Αστερισμό του Κυνός κι ως γνωστόν είμαι Κυνική. Για τον Κυνικό Αντισθένη και τους μαθητές του, η Φιλοσοφία είναι καθαρά κοσμική σοφία, χαρακτηριστική είναι η ρήση του ότι «τότε οι πόλεις χάνονται, όταν δεν μπορούν να ξεχωρίσουν τους κακούς από τους καλούς», ενώ η Αρετή, αν και εξακολουθεί να παραμένει σκοπός του βίου, είναι κάτι το απολύτως πρακτικό που δεν χρειάζεται ούτε πολλά λόγια, ούτε επίπονη εκπαίδευση. Η Αρετή, που είναι κάτι το υπαρκτό, μπορεί να διδαχθεί με πολύ απλό τρόπο στον άνθρωπο, αφού η αρχή για την μάθηση είναι η προσεκτική σπουδή των λέξεων «ἀρχὴ παιδεύσεως ἡ τῶν ὀνομάτων ἐπίσκεψις» και αν η Αρετή κατακτηθεί, είναι παντελώς αδύνατον να απωλεσθεί. Η «αγάπη προς τον πλησίον» σ’ ένα παρανοϊκό περιβάλλον που απουσιάζει η ΛΟΓΙΚΗ και η ΑΡΕΤΗ είναι ο λόγος που οι πολιτισμοί χάνονται.
 
Πρέπει να αντιμετωπισθούν με την μέγιστη περιφρόνηση όσα αιχμαλωτίζουν τους ανθρώπους στα δεσμά των αναγκών, δηλαδή η πολυτέλεια, τα αξιώματα, η δόξα, οι απολαύσεις, το χρήμα, οι θρησκείες, πολιτικές, τεχνολογίες κ.ά. Η ειρήνη του πνεύματος και η ακμή του σώματος, κατακτώνται μέσω μίας απλής και λιτής διαβιώσεως, της λεγόμενης «εντίμου πενίας». Στον άμετρο και αφιλοσόφητο άνθρωπο, τα αποκτήματα κατά κανόνα γίνονται αδυσώπητοι κι εκνευριστικοί κτήτορες και η λεγομένη «κοινωνική θέση» ή τα αξιώματα γίνονται δυνάστες των κατόχων τους, που εν τέλει καταπίνουν. Ο Κράτης αποκαλεί «ημιονηγούς» τους στρατηγούς, ενώ κατά τον Διογένη ο Κυνικός είναι πιο προνομιούχος από τον θεωρητικώς ισχυρότερο όλων των ανθρώπων, τον τύραννο, επειδή ο τελευταίος έχει πάρα πολλά να χάσει, άρα και πάρα πολλές αιτίες για να φοβηθεί. Ενώ ο τύραννος τρέμει συνεχώς, ο Κυνικός δεν φοβάται απολύτως τίποτε, διότι δεν έχει, δεν θεωρεί, τίποτε δικό του, αλλ’ αντιθέτως, χαλαρωμένος και εσαεί ελεύθερος, κυριαρχεί απολύτως πάνω στον φόβο του ως «το μόνο πράγμα που όντως έχει νόημα να φοβάται κανείς».
 
Η εμπειρία και η μέσω των αισθήσεων αντίληψη, αποτελούν την μοναδική πηγή της Γνώσεως. H μεγαλύτερη από όλες τις ανοησίες είναι το να παίρνει κανείς την ίδια τη ζωή στα σοβαρά, ή, έστω, περισσότερο σοβαρά απ’ όσο η ίδια η φύση της απαιτεί, ως διαδρομή περισσότερο παρά ως άπαν. Ο βίος δεν είναι παρά μία διασκεδαστική περιπέτεια, μία πόρευση μέσα από φιλικά κι εχθρικά δεδομένα και καταστάσεις και ο θάνατος απλώς το υποχρεωτικό πέρασμα εκτός του έμβιου κόσμου σε κάποια δεδομένη χρονική στιγμή, άρα παντελώς αδιάφορος. Οι νεκροί εκ των πραγμάτων δεν υποφέρουν, οι δε ζώντες για να μην υποφέρουν οφείλουν πρωτίστως να κατανικήσουν τον φόβο του Θανάτου. Όπως τονίζει ο Διογένης, η ετοιμότητα του ανθρώπου να πεθάνει ανά πάσα στιγμή είναι εκείνη που τον κάνει πραγματικά ευτυχή κι ελεύθερο. Όταν ο Θάνατος σου γίνεται φίλος και σύμμαχος σου, αυτόματα μεταμορφώνεσαι στον αξιοπρεπή, ελεύθερο κι αδέσμευτο ανθρώπινο παράγοντα που τον τρέμουν εξουσίες και Θεοί.
 
Η τόσο βολική θυματοποίηση των ανθρώπινων ζώων είναι που προκαλεί την αποτυχία τους με την μεμψιμοιρία και την προσκόλλησή στις ίδιες μηχανικές διαδικασίες και στα παλιά νοητικά αυλάκια που μιμούνται «καταπίνοντας την ουρά τους». Είναι αυτοί που επειδή ξέχασαν, λησμόνησαν, συρρικνώθηκαν κι ο κόσμος έγινε το αφεντικό τους. Η γνώση σαφώς και εκπέμπεται αυτόματα, με όλη την Δύναμη από το άτομο που έχει πλήρη και ακέραιη ευθύνη της ύπαρξής του και δεν αγανακτεί εξαρτώμενος από το πλήθος και τις εξωτερικές συνθήκες που το υποδουλώνουν. Ο άνθρωπος πρέπει πλέον να συνειδητοποιήσει το βάθος της ψευδαίσθησης του κόσμου του και να αποταυτιστεί απ’ το κουκλοθέατρο!
 
Υπάρχει Μαγεία κι Ελευθερία σ’ αυτό το Σύμπαν και θα την δεις με το «Βλέπειν» μα, μονάχα αν είσαι πρόθυμος να την ζήσεις, να την ακολουθήσεις. Θα την δεις μόνο αν καταφέρεις να είσαι πειθαρχημένος σαν ήρωας- πολεμιστής. Αυτό είναι που, ικανοί άνθρωποι σου ‘χουν δείξει και πως γίνεται και πως το κάνουν. Αλλά δεν θέλεις να το πιστέψεις γιατί έχεις μάθει να πιστεύεις και όχι να γνωρίζεις. Μπορείς να κάνεις μπάνιο με κρύο νερό, μπορείς να τρως ελάχιστα, να κοιμάσαι ακόμη πιο ελάχιστα και να είσαι συνεπής στα λόγια, στις σκέψεις, στα συναισθήματα σου; Να είσαι συνεπής στον σύντροφο σου; Να έχεις έναν Άκαμπτο Σκοπό;
 
Δεν μπορείς να έχεις την απαίτηση να είσαι Ελεύθερος, αν δεν μπορείς να είσαι Πολεμιστής.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ: Ἠθικὰ Νικομάχεια (1177a-1178a)

[VII] Εἰ δ᾽ ἐστὶν ἡ εὐδαιμονία κατ᾽ ἀρετὴν ἐνέργεια, εὔλογον κατὰ τὴν κρατίστην· αὕτη δ᾽ ἂν εἴη τοῦ ἀρίστου. εἴτε δὴ νοῦς τοῦτο εἴτε ἄλλο τι, ὃ δὴ κατὰ φύσιν δοκεῖ ἄρχειν καὶ ἡγεῖσθαι καὶ ἔννοιαν ἔχειν περὶ καλῶν καὶ θείων, εἴτε θεῖον ὂν καὶ αὐτὸ εἴτε τῶν ἐν ἡμῖν τὸ θειότατον, ἡ τούτου ἐνέργεια κατὰ τὴν οἰκείαν ἀρετὴν εἴη ἂν ἡ τελεία εὐδαιμονία. ὅτι δ᾽ ἐστὶ θεωρητική, εἴρηται. ὁμολογούμενον δὲ τοῦτ᾽ ἂν δόξειεν εἶναι καὶ τοῖς πρότερον καὶ τῷ ἀληθεῖ. κρατίστη τε γὰρ αὕτη ἐστὶν ἡ ἐνέργεια (καὶ γὰρ ὁ νοῦς τῶν ἐν ἡμῖν, καὶ τῶν γνωστῶν, περὶ ἃ ὁ νοῦς)· ἔτι δὲ συνεχεστάτη· θεωρεῖν [τε] γὰρ δυνάμεθα συνεχῶς μᾶλλον ἢ πράττειν ὁτιοῦν. οἰόμεθά τε δεῖν ἡδονὴν παραμεμῖχθαι τῇ εὐδαιμονίᾳ, ἡδίστη δὲ τῶν κατ᾽ ἀρετὴν ἐνεργειῶν ἡ κατὰ τὴν σοφίαν ὁμολογουμένως ἐστίν· δοκεῖ γοῦν ἡ φιλοσοφία θαυμαστὰς ἡδονὰς ἔχειν καθαρειότητι καὶ τῷ βεβαίῳ, εὔλογον δὲ τοῖς εἰδόσι τῶν ζητούντων ἡδίω τὴν διαγωγὴν εἶναι. ἥ τε λεγομένη αὐτάρκεια περὶ τὴν θεωρητικὴν μάλιστ᾽ ἂν εἴη· τῶν μὲν γὰρ πρὸς τὸ ζῆν ἀναγκαίων καὶ σοφὸς καὶ δίκαιος καὶ οἱ λοιποὶ δέονται, τοῖς δὲ τοιούτοις ἱκανῶς κεχορηγημένων ὁ μὲν δίκαιος δεῖται πρὸς οὓς δικαιοπραγήσει καὶ μεθ᾽ ὧν, ὁμοίως δὲ καὶ ὁ σώφρων καὶ ὁ ἀνδρεῖος καὶ τῶν ἄλλων ἕκαστος, ὁ δὲ σοφὸς καὶ καθ᾽ αὑτὸν ὢν δύναται θεωρεῖν, καὶ ὅσῳ ἂν σοφώτερος ᾖ, μᾶλλον· βέλτιον δ᾽ ἴσως συνεργοὺς ἔχων, ἀλλ᾽ ὅμως

[1177b] αὐταρκέστατος. δόξαι τ᾽ ἂν αὐτὴ μόνη δι᾽ αὑτὴν ἀγαπᾶσθαι· οὐδὲν γὰρ ἀπ᾽ αὐτῆς γίνεται παρὰ τὸ θεωρῆσαι, ἀπὸ δὲ τῶν πρακτικῶν ἢ πλεῖον ἢ ἔλαττον περιποιούμεθα παρὰ τὴν πρᾶξιν. δοκεῖ τε ἡ εὐδαιμονία ἐν τῇ σχολῇ εἶναι· ἀσχολούμεθα γὰρ ἵνα σχολάζωμεν, καὶ πολεμοῦμεν ἵν᾽ εἰρήνην ἄγωμεν. τῶν μὲν οὖν πρακτικῶν ἀρετῶν ἐν τοῖς πολιτικοῖς ἢ ἐν τοῖς πολεμικοῖς ἡ ἐνέργεια, αἱ δὲ περὶ ταῦτα πράξεις δοκοῦσιν ἄσχολοι εἶναι, αἱ μὲν πολεμικαὶ καὶ παντελῶς (οὐδεὶς γὰρ αἱρεῖται τὸ πολεμεῖν τοῦ πολεμεῖν ἕνεκα, οὐδὲ παρασκευάζει πόλεμον· δόξαι γὰρ ἂν παντελῶς μιαιφόνος τις εἶναι, εἰ τοὺς φίλους πολεμίους ποιοῖτο, ἵνα μάχαι καὶ φόνοι γίνοιντο)· ἔστι δὲ καὶ ἡ τοῦ πολιτικοῦ ἄσχολος, καὶ παρ᾽ αὐτὸ τὸ πολιτεύεσθαι περιποιουμένη δυναστείας καὶ τιμὰς ἢ τήν γε εὐδαιμονίαν αὑτῷ καὶ τοῖς πολίταις, ἑτέραν οὖσαν τῆς πολιτικῆς, ἣν καὶ ζητοῦμεν δῆλον ὡς ἑτέραν οὖσαν. εἰ δὴ τῶν μὲν κατὰ τὰς ἀρετὰς πράξεων αἱ πολιτικαὶ καὶ πολεμικαὶ κάλλει καὶ μεγέθει προέχουσιν, αὗται δ᾽ ἄσχολοι καὶ τέλους τινὸς ἐφίενται καὶ οὐ δι᾽ αὑτὰς αἱρεταί εἰσιν, ἡ δὲ τοῦ νοῦ ἐνέργεια σπουδῇ τε διαφέρειν δοκεῖ θεωρητικὴ οὖσα, καὶ παρ᾽ αὑτὴν οὐδενὸς ἐφίεσθαι τέλους, καὶ ἔχειν τὴν ἡδονὴν οἰκείαν (αὕτη δὲ συναύξει τὴν ἐνέργειαν), καὶ τὸ αὔταρκες δὴ καὶ σχολαστικὸν καὶ ἄτρυτον ὡς ἀνθρώπῳ, καὶ ὅσα ἄλλα τῷ μακαρίῳ ἀπονέμεται, τὰ κατὰ ταύτην τὴν ἐνέργειαν φαίνεται ὄντα· ἡ τελεία δὴ εὐδαιμονία αὕτη ἂν εἴη ἀνθρώπου, λαβοῦσα μῆκος βίου τέλειον· οὐδὲν γὰρ ἀτελές ἐστι τῶν τῆς εὐδαιμονίας. ὁ δὲ τοιοῦτος ἂν εἴη βίος κρείττων ἢ κατ᾽ ἄνθρωπον· οὐ γὰρ ᾗ ἄνθρωπός ἐστιν οὕτω βιώσεται, ἀλλ᾽ ᾗ θεῖόν τι ἐν αὐτῷ ὑπάρχει· ὅσον δὲ διαφέρει τοῦτο τοῦ συνθέτου, τοσοῦτον καὶ ἡ ἐνέργεια τῆς κατὰ τὴν ἄλλην ἀρετήν. εἰ δὴ θεῖον ὁ νοῦς πρὸς τὸν ἄνθρωπον, καὶ ὁ κατὰ τοῦτον βίος θεῖος πρὸς τὸν ἀνθρώπινον βίον. οὐ χρὴ δὲ κατὰ τοὺς παραινοῦντας ἀνθρώπινα φρονεῖν ἄνθρωπον ὄντα οὐδὲ θνητὰ τὸν θνητόν, ἀλλ᾽ ἐφ᾽ ὅσον ἐνδέχεται ἀθανατίζειν καὶ πάντα ποιεῖν πρὸς τὸ ζῆν κατὰ τὸ κράτιστον τῶν ἐν αὑτῷ· εἰ γὰρ καὶ

[1178a] τῷ ὄγκῳ μικρόν ἐστι, δυνάμει καὶ τιμιότητι πολὺ μᾶλλον πάντων ὑπερέχει. δόξειε δ᾽ ἂν καὶ εἶναι ἕκαστος τοῦτο, εἴπερ τὸ κύριον καὶ ἄμεινον. ἄτοπον οὖν γίνοιτ᾽ ἄν, εἰ μὴ τὸν αὑτοῦ βίον αἱροῖτο ἀλλά τινος ἄλλου. τὸ λεχθέν τε πρότερον ἁρμόσει καὶ νῦν· τὸ γὰρ οἰκεῖον ἑκάστῳ τῇ φύσει κράτιστον καὶ ἥδιστόν ἐστιν ἑκάστῳ· καὶ τῷ ἀνθρώπῳ δὴ ὁ κατὰ τὸν νοῦν βίος, εἴπερ τοῦτο μάλιστα ἄνθρωπος. οὗτος ἄρα καὶ εὐδαιμονέστατος.

***
[7] Αν, τώρα, η ευδαιμονία είναι ενέργεια κατά τους κανόνες της αρετής, είναι λογικό η αρετή αυτή να είναι η ανώτερη από όλες τις άλλες· αυτή, τότε, δεν μπορεί παρά να είναι η αρετή αυτού που είναι το καλύτερο μέσα μας. Είτε λοιπόν αυτό είναι ο νους είτε είναι κατιτί άλλο, που κατά την κοινή παραδοχή έχει εκ φύσεως την αρχή και την ηγεμονία, αλλά και την ικανότητα να σκέφτεται πράγματα ωραία και θεϊκά (είτε όντας το ίδιο κάτι το θεϊκό είτε όντας το πιο θεϊκό μέσα μας στοιχείο), αυτού του στοιχείου η ενέργεια κατά τους κανόνες της δικής του αρετής πρέπει να είναι η τέλεια ευδαιμονία. Ότι η ενέργεια αυτή έχει να κάνει με τις νοητικές και πνευματικές ενασχολήσεις, το έχουμε ήδη πει. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί ότι βρίσκεται σε συμφωνία και με όσα έχουμε ήδη πει παραπάνω και με την αλήθεια. Πρώτον, γιατί η ενέργεια αυτή είναι ανώτερη από όλες τις άλλες (όχι μόνο γιατί ο νους είναι το ανώτερο από όλα τα πράγματα που υπάρχουν μέσα μας, αλλά και γιατί τα πράγματα με τα οποία ασχολείται ο νους είναι τα πιο σημαντικά από αυτά που μπορούμε να γνωρίσουμε). Δεύτερον, γιατί είναι η πιο συνεχής από όλες τις ενέργειές μας (μπορούμε, πράγματι, να επιδιδόμαστε στις νοητικές και πνευματικές ενασχολήσεις πιο συνεχώς από ό,τι σε οποιαδήποτε πράξη). Δεχόμαστε, επίσης, ότι η ευδαιμονία πρέπει να είναι ανάμεικτη με την ευχαρίστηση και την απόλαυση — και η πιο ευχάριστη από όλες τις ενέργειες που γίνονται με τους κανόνες της αρετής είναι κατά κοινή παραδοχή η φιλοσοφική· εν πάση περιπτώσει η ενασχόληση με τη φιλοσοφία θεωρείται ότι χαρίζει απολαύσεις θαυμαστές για την καθαρότητα, τη σταθερότητα και τη διάρκειά τους, και είναι λογικό η ζωή, γενικά, να είναι πιο ευχάριστη γι᾽ αυτούς που κατέχουν ήδη τη γνώση παρά γι᾽ αυτούς που την επιδιώκουν. Η λεγόμενη, επίσης, «αυτάρκεια» πρέπει να σχετίζεται κατά κύριο λόγο με τη νοητική και πνευματική ενέργεια· γιατί τα απαραίτητα για τη ζωή τα χρειάζονται και ο φιλόσοφος και ο δίκαιος και όλοι οι άλλοι, όταν όμως είναι πια εφοδιασμένοι σε ικανοποιητικό βαθμό με τα πράγματα αυτά, τότε ο δίκαιος άνθρωπος χρειάζεται αυτούς προς τους οποίους και με τους οποίους θα κάνει τα έργα της δικαιοσύνης, το ίδιο και ο σώφρων και ο ανδρείος και όλοι οι άλλοι, ενώ ο φιλόσοφος, ακόμη και όταν είναι μόνος του, μπορεί να επιδίδεται σε νοητικές και πνευματικές ενασχολήσεις· όσο μάλιστα πιο σοφός είναι, τόσο περισσότερο· αυτό θα το κάνει, ίσως, καλύτερα, αν έχει συνεργούς, στην πραγματικότητα όμως είναι

[1177b] αυταρκέστατος. Η ενέργεια αυτή θα μπορούσε, επίσης, να θεωρηθεί ότι είναι η μόνη που την επιθυμεί κανείς γι᾽ αυτό που είναι η ίδια, δεδομένου ότι τίποτε άλλο δεν προκύπτει από αυτήν πέρα από την ίδια τη φιλοσοφική θεώρηση, ενώ από τις πρακτικές ενέργειες προσποριζόμαστε και κάποιο άλλο μεγαλύτερο ή μικρότερο κέρδος — πέρα από την ίδια την πράξη. Κατά την κοινή, επίσης, αντίληψη η ευδαιμονία προϋποθέτει ελεύθερο χρόνο. Εργαζόμαστε, πράγματι, για να έχουμε ύστερα ελεύθερο χρόνο, και πολεμούμε, για να μπορούμε στη συνέχεια να ζούμε σε ειρήνη. Των πρακτικών λοιπόν αρετών η ενέργεια ασκείται ή στο πλαίσιο της πολιτικής ζωής ή στο πλαίσιο των πολεμικών πραγμάτων, και αυτού του είδους οι πράξεις δεν αφήνουν —όπως όλοι το δέχονται— κανένα περιθώριο ελεύθερου χρόνου: οι πολεμικές πράξεις απολύτως κανένα (γιατί κανένας δεν επιλέγει να πολεμάει, ούτε ετοιμάζεται για πόλεμο, απλώς για να πολεμάει· γιατί θα έδινε την εντύπωση ότι είναι ένας ολωσδιόλου αιμοχαρής δολοφόνος, αν έκανε εχθρούς τούς φίλους του, απλώς για να γίνονται μάχες και φόνοι)· και του πολιτικού όμως οι πράξεις δεν αφήνουν, επίσης, κανένα περιθώριο ελεύθερου χρόνου, γιατί, πέρα από την ίδια την απασχόληση με τις υποθέσεις της πόλης, ο πολιτικός επιδιώκει να κερδίσει δύναμη και τιμές, ή να εξασφαλίσει την ευδαιμονία τη δική του και των συμπολιτών του, που είναι κάτι διαφορετικό από την πολιτική πράξη, και που ολοφάνερα την επιδιώκουμε ακριβώς ως κάτι διαφορετικό από την πολιτική πράξη.

Αν λοιπόν από όλες τις πράξεις που γίνονται κατά τους κανόνες της αρετής οι πολιτικές και οι πολεμικές ξεχωρίζουν και υπερέχουν ως προς την ομορφιά και το μέγεθος· αν οι πράξεις αυτές δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για ελεύθερο χρόνο· αν επιδιώκουν κάποιον τελικό σκοπό και δεν είναι επιθυμητές καθεαυτές· αν, αντίθετα, η ενέργεια του νου, έχοντας για αντικείμενό της τη φιλοσοφική θεώρηση, ξεχωρίζει, κατά την κοινή παραδοχή, με τη σπουδαιότητα και τη σοβαρότητά της· αν αυτή δεν επιδιώκει κανέναν άλλο σκοπό πέρα από αυτό που είναι η ίδια· αν έχει μέσα της τη δική της ηδονή (κάτι που συντελεί στην αύξηση της ενέργειας)· αν η αυτάρκεια, η ηρεμία του ελεύθερου χρόνου και η (μέσα στα ανθρώπινα όρια) ακαταπονησία, και μαζί όλες οι ιδιότητες που αποδίδονται στον εξαιρετικά ευτυχισμένο άνθρωπο, ανήκουν ολοφάνερα σ᾽ αυτή την ενέργεια, ε τότε αυτή θα είναι η τέλεια ευδαιμονία του ανθρώπου, αν τύχει να έχει μια τέλεια διάρκεια ζωής (γιατί κανένα από τα στοιχεία της ευδαιμονίας δεν είναι ατελές).

Μια τέτοια όμως ζωή θα ήταν πολύ ανώτερη από τη ζωή που προσιδιάζει σ᾽ έναν άνθρωπο· γιατί ο άνθρωπος που ζει με αυτόν τον τρόπο, δεν ζει, στην πραγματικότητα, ως άνθρωπος, αλλά ωσάν να υπάρχει μέσα του κάποιο θεϊκό στοιχείο· και όσο το θεϊκό αυτό στοιχείο είναι ανώτερο από τη σύνθετη φύση μας, άλλο τόσο και η ενέργεια του είναι ανώτερη από τις ενέργειες των άλλων αρετών. Αν λοιπόν ο νους είναι, σε σύγκριση με τη φύση του ανθρώπου, κάτι το θεϊκό, θεϊκή θα είναι και η σύμφωνη με αυτόν ζωή σε σύγκριση με τη συνηθισμένη ανθρώπινη ζωή. Και ούτε πρέπει να υπακούμε σ᾽ εκείνους που μας συμβουλεύουν, ως άνθρωποι που είμαστε, να σκεφτόμαστε ανθρώπινα πράγματα και ως θνητοί θνητά· ίσα ίσα, στον βαθμό που αυτό είναι δυνατό, να συμπεριφερόμαστε ως αθάνατοι, και να κάνουμε το παν ώστε να συμμορφώνουμε τη ζωή μας προς αυτό που είναι το πιο σημαντικό μέσα μας· γιατί, μολονότι

[1178a] από την πλευρά του όγκου είναι μικρό, είναι κατά πολύ ανώτερο από όλα τα άλλα στη δύναμη και στην αξία. Όλοι, επίσης, θα συμφωνούσαν ότι αυτό είναι και ο αληθινός μας εαυτός, αφού είναι το κυριότερο και το καλύτερο μέρος μας. Θα ήταν λοιπόν παράλογο για έναν άνθρωπο να μην επιλέγει τη ζωή του εαυτού του, αλλά τη ζωή ενός άλλου. Αυτό λοιπόν που είπαμε πρωτύτερα, θα βρει και εδώ εφαρμογή: αυτό που προσιδιάζει στον καθένα είναι εκ φύσεως το πιο σημαντικό και το πιο ευχάριστο γι᾽ αυτόν — άρα και για τον άνθρωπο η σύμφωνη με τον νου ζωή, αφού ο νους είναι περισσότερο από οτιδήποτε άλλο ο άνθρωπος. Αυτή, επομένως, η ζωή είναι και ευδαιμονέστατη.