Σάββατο 27 Απριλίου 2019

Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας: ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ, ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΥΔΑΤΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ, Κάδμος και Άρεια πηγή

ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΥΔΑΤΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ

Ιδεώδες των αρχαίων πόλεων υπήρξε η αυτάρκεια, υλική, ηθική, πνευματική, στρατιωτική, διοικητική -ο Αριστοτέλης έδωσε την πολιτική διάσταση του θέματος στα Πολιτικά (1252b-1253a). Προϋπόθεση για την υλική αυτάρκεια ήταν η γεωγραφική θέση της πόλης που θα έπρεπε να της εξασφαλίζει άφθονα υλικά αγαθά και να τη βοηθά στην εμπορική της ανάπτυξη. Αλλά η υλική αυτάρκεια προϋπέθετε την εξασφάλιση και τη διαχείριση υδάτινων πόρων, που κάποιες φορές έφερναν σε σύγκρουση τους ενδιαφερόμενους. Σε επίπεδο μυθολογικό, οι αγώνες αυτοί είναι ανάμεσα σε ήρωες και θεούς ή εκπροσώπους των θεών.

Κάδμος και Άρεια πηγή

Οι μύθοι που περιβάλλουν την ίδρυση των πόλεων των Θηβών και του Άργους έχουν τα τυπικά χαρακτηριστικά του ιδρυτικού μύθου -ένα ζώο υποδεικνύει τον τόπο εγκατάστασης, η πάλη του ήρωα με το φίδι που φυλάει το νερό ή η αναζήτηση νερού από μια κοπέλα κ.τ.λ. Και στις δύο περιπτώσεις ένα από τα επεισόδια του μύθου αφορούν στην εξασφάλιση νερού για την πόλη. Σε ερυθρόμορφο κρατήρα του 540 π.Χ., παριστάνεται ο Κάδμος που πλησιάζει την Άρεια πηγή για να γεμίσει την υδρία, κρατώντας πέτρα με την οποία θα σκοτώσει το φίδι που τη φύλαγε. Η πηγή υποδηλώνεται με την υδρόβια βλάστηση και τον καλαμιώνα. Η παρουσία του Άρη και της Αθηνάς συμπληρώνουν το πριν και το μετά του μύθου: το φίδι ήταν γεννημένο από τον Άρη, ενώ η Αθηνά συμβούλευσε τον Κάδμο να σπείρει τα δόντια του θηρίου, από τα οποία ξεπετάχτηκαν από τη γη αρματωμένοι οι Σπαρτοί· πέντε επιβίωσαν από τη μεταξύ τους σύγκρουση, τα ονόματα των οποίων φανερώνουν τη χθόνια καταγωγή τους.* Όσο για την Αρμονία, κόρη της Αφροδίτης και του Άρη, αυτή είναι η σύζυγος του Κάδμου.
-----------------------
*Αυτόχθονες στην αρχαιότητα θεωρούνταν οι Αθηναίοι, οι Αρκάδες, οι Αιγινήτες. Η αυτοχθονία συνδέεται με την παράδοση της πελασγικής καταγωγής.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου