Πέμπτη 14 Μαρτίου 2019

Εκτιμήθηκε το βάρος του Γαλαξία μας χρησιμοποιώντας δεδομένα από το Hubble και το Gaia

Οι επιστήμονες έκαναν μια νέα βελτιωμένη εκτίμηση για τη μάζα του και υπολόγισαν ότι αντιστοιχεί σε μάζα περίπου ενάμισι τρισεκατομμυρίων ήλιων σε μια ακτίνα 129.000 έτη φωτός από το κέντρο, σύμφωνα με μια ανακοίνωση από το Ευρωπαϊκό Νότιο Παρατηρητήριο. Η μέτρηση της συνολικής μάζας του Γαλαξία είναι ένας δύσκολος γρίφος. Είναι δύσκολο να είμαστε ταυτόχρονα, θαμμένοι, καθώς είμαστε μέσα σε έναν από τους σπειροειδείς βραχίονες, και συγχρόνως να υπάρχει ένα τεράστιο τμήμα του Γαλαξία που δεν μπορούμε ποτέ να δούμε, αφού αποτελείται από σκοτεινή ύλη, που δεν εκπέμπει καθόλου φως. Για να έχουμε έναν ακριβή αριθμό, οι ερευνητές πρέπει να ζυγίζουν τόσο το ορατό όσο και το αόρατο υλικό που απαρτίζει τον γαλαξία. 

Η νέα αυτή εκτίμηση τοποθετεί τον γαλαξία μας μάλλον κάπου στη μέση της κοσμικής κλίμακας, όσον αφορά τις μάζες των γαλαξιών. Οι πιο ελαφριοί ζυγίζουν περίπου ένα δισεκατομμύριο ηλιακές μάζες, ενώ οι πιο βαριοί 30 τρισεκατομμύρια ηλιακές μάζες ή 30.000 φορές περισσότερο σε σχέση με τους ελαφρύτερους. Η μάζα του γαλαξία μας θεωρείται φυσιολογική για ένα γαλαξία της δικής του φωτεινότητας. 

Η βαρύτητα υπαγορεύει ότι όσο περισσότερη μάζα έχει ένα αντικείμενο, τόσο πιο γρήγορα οι δορυφόροι του θα περιστραφούν γύρω από αυτό. Έτσι, τα νέα δεδομένα από τα δύο διαστημόπλοια εξέτασαν τους πιο φωτεινούς δορυφόρους του γαλαξία μας: τα σφαιρικά σμήνη. Αυτές είναι πυκνές ομάδες άστρων που περιστρέφονται στο φωτοστέφανο (άλως) δηλαδή στο εξωτερικό τμήμα ενός γαλαξία. Οι περισσότεροι μεγάλοι γαλαξίες έχουν τέτοια τμήματα και ο Γαλαξίας δεν αποτελεί εξαίρεση.

Πολλά διαστημικά σκάφη μπορούν να εντοπίσουν αυτά τα σφαιρικά σμήνη και είναι ακόμα δημοφιλείς στόχοι για τους αστρονόμους. Αλλά για να κρίνουμε με ακρίβεια τις κινήσεις τους σε τρεις διαστάσεις απαιτείται μεγάλη ακρίβεια και προσεκτική ανάλυση. Το Gaia και το Hubble είναι και τα δύο μέχρι τώρα τα πιο κατάλληλα σκάφη τέτοιες εργασίες. Το Gaia ειδικεύεται στις πολύ ακριβείς μετρήσεις αντικειμένων σε ολόκληρο τον Γαλαξία και έκανε μετρήσεις σε 34 σμήνη μέσα σε απόσταση 65.000 έτη φωτός. Το Hubble μπορεί να δει μακρύτερα σε υψηλότερη ανάλυση, αλλά έχει μικρότερο οπτικό πεδίο από το Gaia. Βρήκε 12 σμήνη σε 130.000 έτη φωτός. Μαζί, τα δύο διαστημικά σκάφη έκαναν έναν ολοκληρωμένο χάρτη που επιτρέπει στους αστρονόμους να εκτιμήσουν τη μάζα του Γαλαξία σε 1 εκατομμύριο έτη φωτός.

Παρόλο που η μάζα του γαλαξία μας είναι μια από τις πιο σημαντικές μετρήσεις, μετά από δεκαετίες σχετικών προσπαθειών οι έως τώρα εκτιμήσεις των επιστημόνων εμφάνιζαν εξίσου σημαντικές διαφορές, από 500 εκατομμύρια ως τρία τρισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου. Η μεγάλη αυτή απόκλιση οφείλεται κυρίως στις διαφορετικές μεθόδους εκτίμησης της σκοτεινής ύλης στο γαλαξία μας, η οποία αποτελεί περίπου το 90% της συνολικής μάζας του.
Μόνο ένα μικρό ποσοστό της μάζας του γαλαξία μας αποτελείται από την ορατή κοινή ύλη, που είναι κατανεμημένη στα περίπου 200 δισεκατομμύρια άστρα του, μεταξύ των οποίων και ο Ήλιος μας, ενώ μόνο η τεράστια κεντρική μαύρα του γαλαξία μας ζυγίζει περίπου τέσσερα εκατομμύρια ηλιακές μάζες. Το μεγαλύτερο μέρος της μάζας του γαλαξία μας είναι με τη μορφή της μυστηριώδους και αόρατης σκοτεινής ύλης.

«Δεν μπορούμε να ανιχνεύσουμε άμεσα τη σκοτεινή ύλη και αυτό οδηγεί στην τωρινή αβεβαιότητα για τη μάζα του γαλαξία μας, καθώς δεν μπορούμε να μετρήσουμε αυτό που δεν μπορούμε να δούμε», δήλωσε η Λόρα Γουάτκινς του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO).

Αυτή τη φορά όμως, συνδυάζοντας παρατηρήσεις από τα δορυφορικά τηλεσκόπια Hubble της NASA και Gaia της ESA και χρησιμοποιώντας μια νέα μέθοδο έμμεσης εκτίμησης, οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι κατέληξαν σε μια πιο αξιόπιστη εκτίμηση. Όπως ανέφερε η διεθνής επιστημονική ομάδα, με επικεφαλής τη Γουάτκινς, η οποία θα κάνει τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής Astrophysical Journal, ο γαλαξίας μας «ζυγίζει» περίπου 1,5 τρισεκατομμύρια ηλιακές μάζες μέσα σε μια ακτίνα 129.000 ετών φωτός από το γαλαξιακό κέντρο.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου