Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2018

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ - Τῶν ἑπτὰ σοφῶν συμπόσιον (Ἠθικὰ 154c-154f)

[11] Μνησίφιλος δ᾽ ὁ Ἀθηναῖος, ἑταῖρος ὢν καὶ ζηλωτὴς Σόλωνος, «ἐγώ τοι,» εἶπεν, «ὦ Περίανδρε, τὸν λόγον ἀξιῶ καθάπερ τὸν οἶνον μὴ πλουτίνδην

[154d] μηδ᾽ ἀριστίνδην ἀλλ᾽ ἐξ ἴσου πᾶσιν ὥσπερ ἐν δημοκρατίᾳ νέμεσθαι καὶ κοινὸν εἶναι· τῶν δ᾽ ἄρτι περὶ ἀρχῆς καὶ βασιλείας εἰρημένων οὐδὲν ἡμῖν τοῖς δημοτικοῖς μέτεστιν. ὅθεν οἰόμεθα δεῖν πάλιν ἕκαστον ὑμῶν περὶ πολιτείας ἰσονόμου γνώμην τινὰ συμβαλέσθαι, ἀρξαμένους αὖθις ἀπὸ Σόλωνος.»
Ἐδόκει δὴ ταῦτα ποιεῖν. καὶ πρῶτος ὁ Σόλων «ἀλλ᾽ ἀκήκοας μέν,» εἶπεν, «ὦ Μνησίφιλε, μετὰ πάντων Ἀθηναίων ἣν ἔχω γνώμην περὶ πολιτείας· εἰ δὲ βούλει καὶ νῦν ἀκούειν, δοκεῖ μοι πόλις ἄριστα πράττειν καὶ μάλιστα σῴζειν δημοκρατίαν,

[154e] ἐν ᾗ τὸν ἀδικήσαντα τοῦ ἀδικηθέντος οὐδὲν ἧττον οἱ μὴ ἀδικηθέντες προβάλλονται καὶ κολάζουσι.»
Δεύτερος δ᾽ ὁ Βίας ἔφησε κρατίστην εἶναι δημοκρατίαν ἐν ᾗ πάντες ὡς τύραννον φοβοῦνται τὸν νόμον.
Ἐπὶ τούτῳ Θαλῆς τὴν μήτε πλουσίους ἄγαν μήτε πένητας ἔχουσαν πολίτας.
Μετὰ δὲ τοῦτον ὁ Ἀνάχαρσις ἐν ᾗ τῶν ἄλλων ἴσων νομιζομένων ἀρετῇ τὸ βέλτιον ὁρίζεται, καὶ κακίᾳ τὸ χεῖρον.
Πέμπτος δ᾽ ὁ Κλεόβουλος ἔφη μάλιστα σωφρονεῖν δῆμον ὅπου τὸν ψόγον μᾶλλον οἱ πολιτευόμενοι δεδοίκασιν ἢ τὸν νόμον.
Ἕκτος δ᾽ ὁ Πιττακός, ὅπου τοῖς πονηροῖς οὐκ ἔξεστιν ἄρχειν καὶ τοῖς ἀγαθοῖς οὐκ ἔξεστι μὴ ἄρχειν.

[154f] Μεταστραφεὶς δ᾽ ὁ Χίλων ἀπεφήνατο τὴν μάλιστα νόμων ἥκιστα δὲ ῥητόρων ἀκούουσαν πολιτείαν ἀρίστην εἶναι.
Τελευταῖος δὲ πάλιν ὁ Περίανδρος ἐπικρίνων ἔφη δοκεῖν αὐτῷ πάντας ἐπαινεῖν δημοκρατίαν τὴν ὁμοιοτάτην ἀριστοκρατίᾳ.

***
[11] Ο Μνησίφιλος τότε ο Αθηναίος, φίλος και θαυμαστής του Σόλωνα, είπε: «Να σου πω, Περίανδρε, εγώ το βρίσκω σωστό, ο λόγος να μοιράζεται —ακριβώς όπως και το κρασί— όχι με κριτήριο τον πλούτο

[154d] ή την κοινωνική τάξη, αλλά εξίσου σε όλους, όπως γίνεται στη δημοκρατία· αυτό θα πει: η συζήτηση να τα περιλαμβάνει όλα. Όσα λέχθηκαν πριν από λίγο για απόλυτους άρχοντες και βασιλιάδες, εμάς που ζούμε σε δημοκρατικό πολίτευμα δεν μας αφορούν καθόλου. Γι᾽ αυτό και θεωρούμε ότι ο καθένας από σας θα έπρεπε —για άλλη μια φορά— να καταθέσει τη γνώμη του για το πολίτευμα στο οποίο οι πολίτες έχουν ίσα δικαιώματα· και, ακόμη, η αρχή να γίνει πάλι από τον Σόλωνα».
Έμειναν σύμφωνοι να κάνουν έτσι, και πρώτος ο Σόλωνας είπε: «Εσύ, βέβαια, Μνησίφηλε, έχεις ακούσει –μαζί με όλους τους άλλους Αθηναίους– τη γνώμη μου για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να κυβερνιέται μια πόλη. Αν, ωστόσο, θέλεις να την ακούσεις και τώρα, πιστεύω ότι η πιο ευτυχισμένη πόλη και, επιπλέον, αυτή που διαφυλάττει με τον καλύτερο τρόπο τη δημοκρατία,

[154e] είναι η πόλη στην οποία τον άνθρωπο που διέπραξε ένα αδίκημα τον καταγγέλλουν και ζητούν την τιμωρία του το ίδιο και αυτοί που υπήρξαν θύματα της αδικίας του, αλλά και εκείνοι που δεν υπήρξαν».
Δεύτερος ο Βίαντας είπε ότι η καλύτερη δημοκρατία είναι αυτή στην οποία όλοι οι πολίτες φοβούνται τον νόμο όπως φοβούνται τον τύραννο.
Αμέσως μετά ο Θαλής είπε: «εκείνη που δεν έχει ούτε πολύ πλούσιους ούτε πολύ φτωχούς πολίτες».
Ύστερα από αυτόν ο Ανάχαρσης είπε: «εκείνη στην οποία οι πολίτες, εκτιμώντας με τον ίδιο τρόπο όλα τα άλλα, ορίζουν το καλό με κριτήριο την αρετή και το κακό με κριτήριο την κακία».
Πέμπτος ο Κλεόβουλος είπε ότι η πιο φρόνιμη και η πιο συγκρατημένη δημοκρατία υπάρχει εκεί όπου οι δημόσιοι άνδρες φοβούνται πιο πολύ τον ψόγο παρά τον νόμο.
Έκτος ο Πιττακός είπε: «εκεί όπου στους κακούς δεν επιτρέπεται να ασκούν εξουσία και στους καλούς δεν επιτρέπεται να μη την ασκούν».

[154f] Ο Χίλωνας, γυρίζοντας το πρόσωπό του από την άλλη, αποφάνθηκε ότι το καλύτερο πολίτευμα είναι αυτό στο οποίο δίνεται πολύ μεγάλη προσοχή στους νόμους, ελάχιστη όμως στους ρήτορες.
Τελευταίος ξανά ο Περίανδρος έκλεισε τη συζήτηση με την παρατήρηση ότι όλοι, καθώς του φαίνεται, επαινούν τη δημοκρατία που μοιάζει πάρα πολύ με την αριστοκρατία.

Πώς να ισορροπήσετε τις σκέψεις σας με τις επιθυμίες σας

Ο Όσκαρ Ουάιλντ παρατήρησε κάποτε ότι «όλοι είμαστε στο βούρκο, αλλά κάποιοι από εμάς κοιτάζουν τ’ άστρα». Αυτή η φράση αποτελεί ένα άριστο παράδειγμα που εξηγεί τι σημαίνει να ευθυγραμμίσετε το όραμα και τις σκέψεις σας, ούτως ώστε να βρίσκονται σε ισορροπία με αυτό που διαισθάνεστε ότι ήρθατε εδώ για να γίνετε.

Μια σκέψη όπως «η πρόθεσή μου είναι να δημιουργήσω ένα μέρος όπου θα προσφέρεται βοήθεια σε άπορα παιδιά», στην πραγματικότητα αποτελεί ένα μήνυμα προς το Σύμπαν. Αν νιώθετε έντονα ότι βρίσκεστε εδώ για έναν συγκεκριμένο σκοπό, τότε πρέπει να καλλιεργήσετε την ενέργειά σας ώστε να εναρμονίζεται με αυτό το όνειρο.

Δεν έχει σημασία ποιες είναι οι συνθήκες της ζωής σας. Η τωρινή οικονομική σας κατάσταση είναι ασήμαντη, όταν πρόκειται για την επιδίωξη αυτού του σκοπού. Οι δύσπιστοι και απαισιόδοξοι γύρω σας δεν πρέπει να σας πτοήσουν ή να σας κάνουν να αμφιβάλλετε για την έλξη σας προς εκείνο που νιώθετε ότι είναι η αποστολή σας, ο προορισμός σας. Εκείνο που κάνετε καθώς εξισορροπείτε τη ζωή σας με το όνειρό σας είναι ότι αρχίζετε να συμμετέχετε στη δημιουργία της ζωής σας.

Συμμετοχή στη δημιουργία σημαίνει να χρησιμοποιείτε με πνεύμα συνεργασίας την ενέργεια που προέρχεται από το αόρατο πεδίο του Πνεύματος. Να εξισορροπείτε τέλεια την εγκόσμια αποστολή σας με την καθαρή ενέργεια της δημιουργίας. Προσπαθείτε να εξομοιώσετε αυτό το πεδίο της δημιουργίας, ακολουθώντας όσο το δυνατόν περισσότερο τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί. Αυτό περιλαμβάνει την προθυμία σας να σκέφτεστε τον εαυτό σας ως ένα ον ισορροπίας το οποίο προσελκύει τις συνθήκες που επιθυμεί να δημιουργήσει.

Με το να στοχάζεστε αυτή τη δύναμη, στην πραγματικότητα την αποκτάτε. Ξαναδιαβάστε αυτή την δήλωση, μέχρι να «κολλήσει» στο μυαλό σας σαν να της βάλατε κόλλα στιγμής. Δεν μπορείτε να κάνετε πραγματικότητα ένα μέρος για τα άπορα παιδιά, αν σκέφτεστε ότι αυτό είναι αδύνατον να συμβεί. Ακόμα κι αν βρίσκεστε στο βούρκο, μπορείτε να επιλέξετε να κοιτάζετε τα άστρα. Αυτό σημαίνει να κάνετε σκέψεις για άστρα και να απορρίπτετε το βάρος των σκέψεων εκείνων που προσελκύουν το βούρκο.

Το σημείο ισορροπίας σας είναι μια βεβαιότητα την οποία επικυρώνετε με σκέψεις του είδους: Το ξέρω, το επιθυμώ, έρχεται, τίποτα δεν μπορεί να το σταματήσει και δεν χρειάζεται να ανησυχώ για τίποτα.

Αυτό θα φέρει τα πάνω-κάτω στον κόσμο σας. Το Σύμπαν βασίζεται στο Νόμο της Έλξης. Θα αρχίσετε να βλέπετε το Σύμπαν να συνωμοτεί μαζί σας για την προσέλκυση των κατάλληλων ανθρώπων, των απαραίτητων οικονομικών πόρων και όλων των συγχρονικών γεγονότων που θα κάνουν τα όνειρά σας πραγματικότητα, εδώ και τώρα.

Όταν βρίσκεστε σε ισορροπία με σκέψεις που επιβεβαιώνουν ότι αξίζετε τη συνεργασία του κόσμου του Πνεύματος, εμπλέκεστε ενεργά στην προσέλκυσή της. Απολαμβάνετε την ανάλαφρη αίσθηση του να βρίσκεστε σε ισορροπία με τη δημιουργική ενέργεια της ζωής. Δεν μπορείτε πλέον να κάθεστε και να παραπονιέστε ή να αισθάνεστε απογοητευμένοι.

Έχετε ενεργοποιηθεί! Γιατί; Επειδή βρίσκεστε σε ισορροπία με την Πηγή ολόκληρης της δημιουργίας. Και όπως αυτή, προσεγγίζετε τη δημιουργικότητα προσελκύοντας όλα όσα χρειάζεστε με τις σκέψεις σας. Αυτό δεν μπορεί να συμβεί αν βρίσκεστε σε κατάσταση ανισορροπίας, αν παραπονιέστε, αν ζείτε μέσα στο φόβο ή περιμένετε να συμβεί το χειρότερο.

Η ίδια λογική της αναδιάταξης των σκέψεων για την απόκτηση ισορροπίας ανάμεσα στην ενέργεια των ονείρων σας και τις καθημερινές σας συνήθειες ισχύει σε ό,τι μπορείτε να φανταστείτε: στο να γράψετε μουσική και να ηχογραφήσετε έναν δίσκο, να εκπαιδεύσετε άλογα, να υιοθετήσετε ένα παιδί από κάποια φτωχή χώρα, να αποκτήσετε το δικό σας σπίτι στην εξοχή, να βρείτε τη δουλειά που πάντα ονειρευόσασταν, να βγάλετε όσα χρήματα χρειάζεστε για να αποπληρώσετε τα χρέη σας, να τρέξετε στον μαραθώνιο…

Πείτε το, και αν μπορείτε να το ονειρευτείτε, θα το αποκτήσετε.

Όμως αυτό θα συμβεί μόνο αν ευθυγραμμίσετε την εσωτερική δημιουργική ενέργειά σας -τις σκέψεις σας- έτσι ώστε να ταιριάζει απόλυτα με τις επιθυμίες σας.

Οι σκέψεις που ενισχύουν συνήθειες ασύμβατες με την επιθυμία σας πρέπει να αντικατασταθούν από ευθυγραμμισμένη ενέργεια.

Τι νόημα έχει να ζει κανείς αμφισβητώντας μια τέτοια σοφία που αποπνέει τόση ισορροπία;

Κάποιοι άνθρωποι δεν έχουν ιδέα πόσο υπέροχοι είναι

Υπάρχουν άνθρωποι που τους χαρακτηρίζει η ευγένεια, το ήθος, η καλοσύνη. Άνθρωποι πάντα χαμογελαστοί που θεωρούν το να προσφέρουν στον συνάνθρωπο, υποχρέωση τους. Έχουν και αυτοί τα δικά τους προβλήματα, δεν διστάζουν όμως να τα παραμερίσουν και ακούν τον συνομιλητή τους με τόση προσοχή κάνοντας το πρόβλημα του, δικό τους.

Κατά την διάρκεια της μέρας, επεξεργάζονται την συζήτηση στο μυαλό τους μέχρι να βρουν μια λύση να προτείνουν! Και όταν την βρουν, η ψυχή τους πλημμυρίζει αγαλλίαση. Δεν σταματούν όμως εκεί, συνεχίζουν να νοιάζονται τον συνάνθρωπό τους.

Είναι άνθρωποι που διοχετεύουν όλη την αγάπη που διαθέτουν χωρίς να περιμένουν τίποτα ως αντάλλαγμα. Άνθρωποι τόσο ταπεινοί που νιώθουν άβολα στα κομπλιμέντα που δέχονται ενώ οι ίδιοι τα προσφέρουν απλόχερα. Αν κάποιος τους ζητήσει βοήθεια θα την προσφέρουν δίχως κανένα δισταγμό, ακόμη και αν δε τον γνωρίζουν τόσο καλά.

Άνθρωποι υπέροχοι, άνθρωποι τόσο ξεχωριστοί, άνθρωποι μοναδικοί. Άνθρωποι με γλυκό χαμόγελο όλο καλοσύνη και τόσο αθώα μάτια που όταν τα βλέπεις, θαρρείς και βρίσκεσαι σε μια άλλη εποχή βγαλμένη από τα παραμύθια.

Η παρουσία τους είναι τόσο λαμπερή που αντανακλά, αισιοδοξία. Σαν ένα ουράνιο τόξο που βγαίνει μετά από μια καταιγίδα και σε πλημμυρίζουν συναισθήματα φωτεινά, μοναδικά!

Υπάρχουν αυτοί οι άνθρωποι και είναι ανάμεσα μας. Άραγε ξέρουν πόσο υπέροχοι είναι;

Aν όχι, ίσως αυτό να είναι το μυστικό τους.

Η ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΦΥΣΗ

Θα μπορούσε κάνεις να ισχυριστεί ότι η ανθρώπινη φύση είναι αντικείμενο μελέτης των εμπειρικών επιστημών και όχι της φιλοσοφίας. Εξάλλου, πώς μπορούμε να πούμε τι είναι ο άνθρωπος αν δεν τον μελετήσουμε; Το πρόβλημα βρίσκεται στο ότι είναι αδύνατον να συναντήσουμε τα φυσικά ανθρώπινα όντα που η μελέτη αυτή απαιτεί, καθώς όλοι οι άνθρωποι που θα μπορούσαμε να εξετάσουμε είναι προϊόντα μιας συγκεκριμένης κοινωνίας Το ίδιο, βέβαια, ισχύει για όλα τα ανθρώπινα όντα για τα οποία υπάρχει κάποιας μορφής ιστορική μαρτυρία.

Το ερώτημα αυτό είναι καθαρά φιλοσοφικό, μολονότι οι φιλόσοφοι έχουν συνήθως ένα απώτερο κίνητρο, οι περισσότερες, αν όχι όλες, οι πολίτικες και ηθικές θεωρίες στηρίζονται σε μια ερμηνεία της καταγωγής του καλού και του κακού, του χάους και της τάξης, ενώ πρέπει να αποφασίσουν αν οι άνθρωποι είναι φύσει καλοί ή κακοί, φύσει κοινωνικοί ή μονήρεις ·και ούτω καθεξής. Η ιστορία της φιλοσοφίας μάς αποκαλύπτει πολλές και διαφορετικές προσεγγίσεις του ζητήματος αυτού.

Ένα παράδειγμα είναι η κινεζική παράδοση, στο πλαίσιο της οποίας δυο βασικοί εκπρόσωποι της ο Κομφούκιος και ο Μέγκιος βρίσκονται σε πλήρη διαφωνία ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα ο πρώτος υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι είναι φύσει κακοί και εγωπαθείς και για να γίνουν καλοί χρειάζονται εκπαίδευση και πίεση από την πλευρά της κοινωνίας, ενώ ο δεύτερος ισχυρίζεται ακριβώς το αντίθετο, ότι οι άνθρωποι είναι εγγενώς καλοί και διαφθείρονται από τις αλλοτριωμένες κοινωνίες και τα κακά εκπαιδευτικά συστήματα. Το ίδιο διχασμένη είναι και η Δυτική πολίτικη παράδοση ο Χομπς υποστηρίζει ότι οι προ-κοινωνικές φυσικές κοινωνίες είχαν αποδυθεί σε έναν πόλεμο όλων εναντίον όλων, ώστε να απαιτείται η σύναψη ενός κοινωνικού συμβολαίου ικανού να χαλιναγωγήσει τα ανθρώπινα ένστικτα και να αποτρέψει την αιματοχυσία, ενώ ο Λοκ αρνείται την κακή φύση του ανθρώπου και ισχυρίζεται ότι το κοινωνικό συμβόλαιό χρειάζεται μόνο για να «απαλύνει» τις οχλήσεις που προκύπτουν από τη φυσική κατάσταση. Έτσι, για τον μεν Χομπς η κτηνώδης φύση καιροφυλακτεί όταν η κοινωνία αρχίσει να διαλύεται, για τον δε Λοκ η ίδια αυτή φύση ανήκει στο μακρινό και σκοτεινό παρελθόν της ανθρωπότητας.

Ο Ρουσσώ αποδεικνύει ότι οι εκ διαμέτρου αντίθετες αυτές απόψεις είναι εξίσου λανθασμένες όπως είπα αρχικά, έχουμε μόνο την εμπειρία του εκκοινωνισμένου και μη φυσικού ανθρώπου. Ο Χομπς και ο Λοκ δεν μπορούν να μας δείξουν αυθεντικά φυσικούς ανθρώπους, αλλά ανθρώπους που η σύγχρονη φιλοσοφία τοποθέτησε σε αυτή την κατάσταση με τρόπο θεωρητικό, δηλαδή τεχνητό. (Πράγματι, ο Ρουσσώ επιχειρηματολογεί υπέρ ενός ανθρώπου που είναι φυσικά και ηθικά καλός.)

Η σύγχρονη βιολογία δεν μπορεί να μας βοηθήσει, γιατί, στην καλύτερη περίπτωση, μας δίνει εξηγήσεις εκ των υστέρων, τουτέστιν πως πάμε από “εδώ” που βρισκόμαστε στο “εκεί”. Αλλά το πρόβλημα είναι ότι δεν ξέρουμε πού είναι αυτό το “εκεί” (για να μην πω ότι, στην πραγματικότητα, δεν ξέρουμε ούτε το “εδώ” που βρίσκεται). Επιπλέον, η βιολογία, στην προσπάθεια της να μας δώσει κάποιες εξηγήσεις που αφορούν στο οργανικό μέρος του ανθρωπίνου όντος, ξεχνά την πνευματική και λογική διάσταση του. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ηθική πλευρά του ανθρώπου συνδέεται κυρίως με τους λόγους παρά με τις αίτιες των πράξεων.

Η NASA ετοιμάζεται να επιστρέψει στη Σελήνη με το σκάφος Orion

ORION 
Σειρά δοκιμών στο νέο της διαστημόπλοιο Orion, πραγματοποιεί η NASA, προσβλέποντας σε μια νέα αποστολή στη Σελήνη ακόμα και μέσα στο 2019. Μέχρι τώρα, το πρόγραμμα του Orion – που υποβάλλεται σε εξαντλητικές δοκιμές, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το πρώτο προοριζόμενο για επανδρωμένες αποστολές αμερικανικό διαστημόπλοιο εδώ και χρόνια – φαίνεται να οδεύει καλώς, ενώ πρόσφατα το σκάφος ανασύρθηκε από τη θάλασσα στα ανοιχτά του Σαν Ντιέγκο, στο πλαίσιο μιας δοκιμής με σκοπό να διαπιστωθεί πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα όταν μια αποστολή στο βαθύ Διάστημα με το Orion επιστρέψει στη Γη.
 
Εάν όλα εξελιχθούν όπως έχει προγραμματιστεί, το Orion θα εξελιχθεί στη «ναυαρχίδα» της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας για επανδρωμένες αποστολές – περιλαμβανομένων πτήσεων σε τροχιά, στη Σελήνη και ίσως στον Άρη. Υπενθυμίζεται ότι αυτή τη στιγμή οι Αμερικανοί αστροναύτες αποστέλλονται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό με ρωσικά σκάφη, μετά την απόσυρση του Διαστημικού Λεωφορείου το 2011, ενώ η NASA αποστέλλει προμήθειες στον ISS με ιδιωτικές εταιρείες όπως η SpaceX και η Orbital ATK.
 
To Orion θα εκτοξεύεται στο Διάστημα με το Space Launch System, έναν νέο πύραυλο ο οποίος αναπτύσσεται και δοκιμάζεται ταυτόχρονα, και υποτίθεται ότι θα είναι πιο ισχυρός από τον Falcon Heavy της SpaceX, ο οποίος πρόκειται να πραγματοποιήσει την πρώτη του πτήση μέσα στις προσεχείς εβδομάδες. Στην επιστροφή του, το διαστημόπλοιο θα επιβραδύνει με αλεξίπτωτα και θα προσθαλασσώνεται, ενώ οι αστροναύτες θα περισυλλέγονται από το αμερικανικό πολεμικό ναυτικό.
 
Πριν λίγες ημέρες έγιναν δοκιμές ανάκτησης του Orion με το πολεμικό πλοίο USS Anchorage και μια κάψουλα- μοντέλο που είχε το ίδιο μέγεθος, σχήμα, βάρος και κέντρο βάρους με το πραγματικό διαστημόπλοιο. Επίσης, γίνονται δοκιμές του εξοπλισμού υποστήριξης εδάφους, της θερμικής ασπίδας, των συστημάτων αλεξιπτώτων, των ηλεκτρονικών και του λογισμικού.
 
Όσον αφορά στην πρώτη πτήση του Orion, σχεδιάζονται τα εξής: Μόλις αποκολληθεί από τον SLS και βρεθεί στη σωστή πορεία, θα περάσει από τη Σελήνη και θα γυρίσει στη Γη στο πλαίσιο μιας αποστολής διάρκειας τριών εβδομάδων. Η Exploration Mission 1 προορίζεται να εκτοξευθεί τον Δεκέμβριο του 2019, ωστόσο αυτό το χρονοδιάγραμμα θα μπορούσε να αλλάξει ώστε η εκτόξευση να γίνει αργότερα.
 
Η πρώτη αποστολή θα είναι μη επανδρωμένη, ωστόσο οι επόμενες θα είναι πιο φιλόδοξες: Για παράδειγμα, η NASA σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει το Orion για να βοηθήσει αστροναύτες να φτιάξουν έναν νέο διαστημικό σταθμό (Deep Space Gateway).

Έτσι θα ήταν η ζωή μας εάν η Γη ήταν πράγματι επίπεδη

Αποτέλεσμα εικόνας για χαρτησ επιπεδησ γησΗ θεωρία ότι η Γη είναι επίπεδη και πως όλες οι αποδείξεις περί του αντιθέτου δεν είναι παρά μια καλοστημένη συνωμοσία, είναι ταυτόχρονα και η πιο εύκολη για να διαψευσθεί. Ωστόσο, για κάποιον ανεξήγητο λόγο εκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη- γνωστοί και ως flat earthers- αρνούνται να αναθεωρήσουν.
 
Η βαρύτητα θα εξακολουθούσε να ισχύει, καθώς τα τεράστια αντικείμενα έχουν σίγουρα μια ισχυρή βαρυτική έλξη. Ωστόσο, αν αφεθεί η Γη μόνο με το φλοιό, αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε μόνο 1% της αρχικής μάζας του πλανήτη. Παρόλο που η ισχύς του βαρυτικού πεδίου θα ήταν η ίδια σε ολόκληρη την επιφάνεια, θα ήταν απίστευτα μικρή, αλλά θα ήταν αρκετή για να μας κρατήσει κολλημένους στην επιφάνεια;
 
Ο καθηγητής Brian Cox προσπάθησε πρόσφατα να εξηγήσει με απλά λόγια και επιστημονικά επιχειρήματα πως η γη έχει σφαιροειδές σχήμα, ξεκινώντας έναν διάλογο με τους ενδιαφερόμενους στο Facebook.
 
Όπως είχε εξηγήσει «Δεν υπάρχει απολύτως καμία βάση στη θεωρία πως η Γη είναι επίπεδη. Κανείς στην ανθρώπινη ιστορία, από όσο γνωρίζω, δεν σκέφτηκε ότι ο κόσμος είναι επίπεδος. Οι Έλληνες μέτρησαν την ακτίνα της Γης. Δεν μπορώ να αντιληφθώ γιατί κάποιος μπορεί να πιστεύει ότι η Γη είναι επίπεδη» είχε δηλώσει.
 
Πώς θα ήταν όμως η ζωή μας εάν η Γη ήταν πράγματι επίπεδη; «Στη φυσική υπάρχουν ενδιαφέρουσες θεωρίες που σας λένε πως ζείτε σε έναν περιστρεφόμενο πλανήτη και πως υπάρχει η δύναμη Κοριόλις (η οποία εξηγεί την αντιωρολογιακή κίνηση του ανέμου στην επιφάνεια της Γης) όταν βλέπετε εκείνες τις όμορφες εικόνες των καταιγίδων που περιστρέφονται και περιστρέφονται, ο λόγος είναι ότι ζούμε σε έναν περιστρεφόμενο πλανήτη» ήταν ένα από τα παραδείγματα που είχε αναφέρει ο Brian Cox.
 
Και φυσικά αυτή είναι μια μόνο απόδειξη για το σχήμα και την κίνηση της Γης (για να μην αναφερθούμε στις φωτογραφίες του πλανήτη μας από το διάστημα).
 
Όπως και να χει τα προβλήματα της θεωρίας των flat earthers δεν μπορεί να σταθεί απέναντι στην επιστήμη και τα παραδείγματα είναι πολλά.
 
Για παράδειγμα, όπως εξηγεί ο δρ Τobias Durig, ηφαιστειολόγος και ερευνητής, εάν πράγματι η Γη ήταν επίπεδη οι πυξίδες δεν θα λειτουργούσαν σωστά αφού χωρίς τον μανδύα και τον πυρήνα του πλανήτη δεν υπήρχε και γεωμαγνητικό πεδίο (και φυσικά το νότιο ημισφαίριο θα έπρεπε να αναστραφεί και να βρεθεί στο ίδιο επίπεδο με το βόρειο).
 
Επίσης χωρίς γεωμαγνητικό πεδίο δεν θα μπορούσε να επιβιώσει κανένας οργανισμός αφού λειτουργεί σαν ασπίδα εκτροπής της ηλιακής ακτινοβολίας.
 
Επίσης, δεν είχαμε κίνηση των τεκτονικών πλακών και το πεδίο βαρύτητας απλά θα εξαφανιζόταν εξαιτίας της έλλειψης του πυρήνα της Γης.
 
Θα πηδούσαμε και θα αιωρούμασταν στο διάστημα και το ίδιο θα συνέβαινε και στην ατμόσφαιρά μας.
 
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, θα έπρεπε να ζήσουμε- αν και αμφίβολο- χωρίς καλό κρασί. Γιατί πλέον δεν θα υπήρχαν τα πλούσια ηφαιστειογενή εδάφη, πλούσια σε άζωτο και φώσφορο που μας προσφέρουν τις καλύτερες ποικιλίες!

Ο τρόπος που βλέπουμε τον κόσμο

Ο τρόπος με το οποίο βλέπουμε τον κόσμο καθορίζει το πώς ζούμε την κάθε μέρα, το αν όσα μας συμβαίνουν θα μας επηρεάσουν αρνητικά ή θετικά.

Όταν ξυπνάτε το πρωί, ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σκέφτεστε; Μήπως οι δουλειές που πρέπει να κάνετε; Τα emails που πρέπει να απαντήσετε, τις στοίβες της χαρτούρας που πρέπει να τακτοποιηθούν ή μήπως τις δουλειές του νοικοκυριού που πρέπει να γίνουν;

Ή μήπως, σκέφτεστε όλα εκείνα τα πράγματα που σας κάνουν χαρούμενους: Το φιλί που θα σας δώσει το μικρό σας παιδί πριν εκείνο φύγει για το σχολείο, ή μια γλυκιά αγκαλιά στον σύντροφό σας. Ή ακόμη και αν τίποτα δεν έχετε από αυτά που επιθυμείτε, νοιώθετε εξίσου υπέροχα;

Ο Αϊνστάιν κάποτε είχε πει: «Η πιο σημαντική απόφαση που παίρνουμε, είναι εάν πιστεύουμε ότι ζούμε σε ένα φιλικό ή εχθρικό σύμπαν».

Είναι το σύμπαν, ο κόσμος σου που ζεις εχθρικός ή φιλικός; Είναι στη διακριτική σου ευχέρεια να αποφασίσει.

«Κάθε μέρα παίρνω αυτήν την απόφαση. Ξυπνάω και ρωτώ τον εαυτό μου: “Ζω σε έναν καλό ή κακό κόσμο;”», σημειώνει ο Chris Winfield και εξηγεί ότι ο τρόπος με τον οποίο βλέπεις το οικείο περιβάλλον σου, επηρεάζει και το πώς θα είναι η διάθεσή του.

«Η θετική ενέργεια, φέρνει λάμψη στα μάτια, περισσότερη ενέργεια και ευτυχία», σημειώνει με τη σειρά του ο συγγραφέας Ramez Sasson.

Το να ξεκινάς τη μέρα σου με μια συνειδητή απόφαση, ότι το «σύμπαν είναι φιλικό», έχεις λιγότερες πιθανότητες να αντιδράσεις με αρνητικό τρόπο σε ότι δεν πάει σύμφωνα με τα σχέδιά σου, όταν δηλαδή κάτι πάει στραβά. Έχεις λίγο περισσότερη υπομονή, και λίγο περισσότερη ελπίδα.

Το να αισθάνεσαι ευχαρίστηση μπορεί να είναι τόσο διεγερτικό για το μυαλό σας που είναι έτοιμο να ανταποκριθεί στην ευχαρίστηση αυτή με έναν τρόπο που ενισχύει την απόλαυση.

Η αληθινή ζωή

Πόσες φορές ως τώρα έχεις βάλει ερωτήματα στον εαυτό σου όπως: «Γιατί σε μένα;» «Γιατί αυτό;» «Γιατί τόση ατυχία;» Πόσες φορές ακόμη έχεις καταλήξει σε συμπεράσματα όπως: «Είμαι πολύ άτυχος». «Μόνο σε μένα συμβαίνει αυτή η συμφορά». «Η ζωή μου είναι μια κόλαση». «Αν είχα την τύχη του». «Αν μπορούσα να ζω σαν τον» «Αν ο σύντροφός μου ήταν σαν τον άνδρα της».

Νομίζω πως όλοι μας έχουμε ξεστομίσει πολλά τέτοια «αποφθέγματα» ιδιαίτερα όταν περνάμε μια κρίση, μια καταθλιψούλα, μια δοκιμασία.

Είναι γεγονός πως ο άνθρωπος καθώς βιώνει τη ζωή του, αποζητά όλες εκείνες τις ποιότητες που αρχίζουν από «ευ». Ευτυχία, ευλογία, ευκολία, εύνοια, ευρυθμία, ευπορία, ευστροφία, ευτολμία, ευφυΐα, ευχέρεια, ευφράδεια, ευψυχία και άλλα παρόμοια. Από πολύ νωρίς (μέχρι τα 7 του χρόνια ) διαμορφώνει μια εξάρτιση από όλα τα «ευ». Καθώς προχωρά ο χρόνος και το μικρό παιδί μεγαλώνει, παρατηρεί σαν τέλειος παρατηρητής που είναι πως όλοι γύρω του πασχίζουν να κατακτήσουν όλες αυτές τις έννοιες και εστιάζεται στο κυνήγι του θησαυρού των «ευ».

Μέσα στην πρώτη κιόλας δεκαετία της ζωής του έχει καταλήξει πως ο θησαυρός αυτός δεν πιάνεται και σαν πολύ κακός ερμηνευτής που είναι αρχίζει να πιστεύει πως όλοι οι άλλοι καταφέρνουν να πάρουν μερίδιο του θησαυρού εκτός από εκείνο. Τι πλάνη! Πόσο η κοινωνία μας διαστρεβλώνει την πραγματικότητα! Πόσο τα μέσα υποβοηθούν έως και διαμορφώνουν αυτή τη πλάνη! Πόσο οι γονείς υποστηρίζουν το συμπέρασμα αυτό, διατηρώντας και οι ίδιοι τη λανθασμένη πεποίθηση που διαμόρφωσαν όταν ήταν μικρά παιδιά!

Η αληθινή ζωή δεν είναι αυτή που περιγράφεται στα ρομάντζα και στις διαφημίσεις. Η αληθινή ζωή είναι η δική μας η ζωή. Αυτή που ζούμε όλοι μας. Με τα πάνω μας και τα κάτω μας. Με τις όμορφες αλλά και τις άσχημες μέρες της. Με τη λύπη και τη χαρά. Με τη μέρα και τη νύχτα. Με την ανατολή μα και τη δύση. Με την αρρώστια και την υγεία. Με όλα αυτά να πηγαίνουν χέρι-χέρι και πότε το ένα να προπορεύεται του άλλου. Και πάλι απ’ την αρχή.

Αν για λίγο σταθούμε και κοιτάξουμε για να δούμε, ακούσουμε για να μάθουμε, παρατηρήσουμε για να επεξεργαστούμε, μήπως τότε πραγματικά θα συμπεράνουμε πως η ζωή έχει δυσκολίες, δυσαρέσκειες, δυσμένειες, δυσπιστίες, δυστροπίες, δυσχέρειες και άλλες πολλές ποιότητες που αρχίζουν από «δυς»; Όχι γιατί κάποιος μας έχει καταραστεί αλλά γιατί το ζητούμενο είναι να μάθουμε να τις ξεπερνάμε. Έτσι προκύπτει η γνώση. Έτσι αποκτάται η εμπειρία. Έτσι ολοκληρώνεται το έργο του ανθρώπου.

Στο κάτω – κάτω ποιος μας είπε πως ο δρόμος είναι εύκολος; Δεν είναι καλύτερα να τον πάμε χορεύοντας; Ας παραμένουμε λοιπόν στον χορό της ζωής με ελπίδα και επίγνωση. Η ζωή είναι ωραία! Η ζωή είναι πρόκληση! Η ζωή είναι το σύνολο των γεγονότων, των περιστάσεων και των ασχολιών κατά τη διάρκεια του βίου. Είναι το σύνολο των διδαγμάτων της πείρας.

Ας αγκαλιάσουμε με ευγνωμοσύνη το γεγονός της Ζωής, τα γεγονότα της ζωής, τα επεισόδια του βίου. Ας σταθούμε με πίστη και εμπιστοσύνη πως αυτό που μας ταλαιπωρεί τώρα λίγο αργότερα θα είναι μια ανάμνηση. Και αν πάλι δεν είναι και παραμείνει ως συνέπεια λανθασμένων επιλογών ή «χτυπήματος» της μοίρας ας δούμε τι έχουμε να μάθουμε από αυτό.

Ναι υπάρχουν καταστάσεις που δεν είναι αναστρέψιμες όπως μια απώλεια αγαπημένου για παράδειγμα. Ας μάθουμε να διαχειριζόμαστε τον πόνο. Ας μάθουμε να βλέπουμε πάνω και πέρα από τη φαινομενικότητα της ύλης. Ας βάλουμε την έννοια του υπέρ-συνειδητού στη ζωή μας. Τότε η ζωή αποκτά μια άλλη διάσταση. Προσεγγίζει αυτό που οι γιαγιάδες μας έλεγαν: «Τι βρέχει ο ουρανός και δεν το πίνει η γη». Όχι μοιρολατρικά και κακόμοιρα αλλά με σθένος και αποφασιστικότητα.

Τι είναι η φιλοσοφία

Αν αφήσουμε στην άκρη την αρχική ετυμολογία, σύμφωνα με την οποία «φιλοσοφία» σημαίνει «αγάπη για τη σοφία», το να ορίσουμε τη φιλοσοφία είναι δύσκολο, δεδομένου ότι το νόημα της λέξης αλλάζει ανά τους αιώνες. Στην αρχαία Ελλάδα πίστευαν ότι ο άνθρωπος ξεκίνησε να φιλοσοφεί (όπως έλεγε ο Αριστοτέλης) ως αντίδραση στα παράδοξα φαινόμενα, αλλά σε παράδοξα φαινόμενα απαντά η ερώτηση «ποιος έχει κάνει όλα όσα μας περιστοιχίζουν;» (ερώτηση οπωσδήποτε φιλοσοφική, αν και κοινή σε όλες τις θρησκείες), καθώς και η ερώτηση «πώς γίνεται όλα τα μηρυκαστικά να έχουν κέρατα, εκτός από την καμήλα;» – μία ερώτηση στην οποία ο Αριστοτέλης προσπάθησε να απαντήσει, αλλά σήμερα την απευθύνουμε προς την επιστήμη και όχι τη φιλοσοφία.
 
Ακόμα κι αν η επιστήμη καλείται σήμερα να μας εξηγήσει την προέλευση και τη φύση των μηρυκαστικών και είναι σε θέση να μας εξηγήσει ότι αυτά αποτελούν προϊόντα της φυσικής εξέλιξης, απομένει μία ερώτηση καθαρά φιλοσοφική για την οποία ακόμα δεν υπάρχει σαφής απάντηση: «ακόμα κι αν τα μηρυκαστικά είναι προϊόντα της φυσικής εξέλιξης, υπάρχει ένα ανώτερο σχέδιο το οποίο όρισε τους νόμους της φύσης που καθόρισαν την εξέλιξή τους με αυτόν τον τρόπο (και λόγω αυτού κάθε βόδι σε κάθε εποχή και σε κάθε τόπο έχει κέρατα);» Επανερχόμαστε, λοιπόν, στο πρόβλημα της ύπαρξης (ή όχι) του θεού. Η επιστήμη μάς λέει ότι δεν είναι απαραίτητο να υποθέτουμε την ύπαρξη ενός δημιουργού προκειμένου να εξηγήσουμε την προέλευση του σύμπαντος και της ζωής, αλλά δεν μπορεί να μας αποδείξει ότι ο θεός δεν υπάρχει – ακριβώς όπως δεν μπορεί να αποδείξει και ότι υπάρχει, παρόλο που κατά τον Μεσαίωνα ο Θωμάς Ακινάτης πίστευε ότι μπορούσε να αποδείξει την πίστη με τη λογική και διατύπωσε πέντε (φιλοσοφικές) αποδείξεις για την ύπαρξη του θεού. Έπειτα όμως ο Καντ υποστήριξε ότι αποδείξεις τέτοιου τύπου δεν ευσταθούν σύμφωνα με τη λογική και ότι η ύπαρξη του θεού θα μπορούσε να τεθεί ως αξίωμα μόνο για ηθικούς λόγους. Και κάπως έτσι, όσο κι αν η φιλοσοφία διευρύνει το έδαφος της επιστήμης, συνεχίζει (ας μας επιτραπεί η έκφραση) να χώνει τη μύτη της παντού.
 
Θα μπορούσαμε, λοιπόν, να πούμε ότι, παρόλο που από την αρχαιότητα έως σήμερα η ανθρωπότητα έχει αναθέσει στην επιστήμη να βρει απαντήσεις για ορισμένα ερωτήματα, υπάρχουν άλλα για τα οποία η επιστήμη δεν έχει απαντήσεις (παραδείγματος χάριν, τι είναι το καλό και το δίκαιο, υπάρχει η ιδέα μίας Πολιτείας ανώτερης από τις άλλες, γιατί υπάρχει το κακό και ο θάνατος, και ούτω καθεξής) και τα οποία εμπίπτουν στο πεδίο της φιλοσοφικής έρευνας. Κάποιος, άλλωστε, είπε ότι η φιλοσοφία είναι η επιστήμη που ασχολείται με τα ερωτήματα για τα οποία δεν υπάρχουν απαντήσεις.
Πρόκειται για μία υπερβολική διατύπωση. Πράγματι, υπάρχουν ερωτήματα για τα οποία δεν υπάρχουν απαντήσεις, αλλά το ίδιο συμβαίνει και στον χώρο των επιστημών, για παράδειγμα ποιος είναι ο μεγαλύτερος μονός αριθμός: με το πρόβλημα αυτό ασχολείται η επιστήμη των μαθηματικών ή, πιο σωστά, η επιστήμη της φιλοσοφίας των μαθηματικών. Η φιλοσοφία όμως ασχολείται με ερωτήματα για τα οποία οι άλλες επιστήμες δεν βρίσκουν απαντήσεις, όπως: Τι σημαίνει είναι; Έχει διαφορά να πούμε εγώ είμαι, με την έννοια του υπάρχειν, ή να πούμε ότι τα σκυλιά είναι θηλαστικά ή ότι είμαι γεννημένος το έτος τάδε ή ακόμα και να αναρωτηθούμε τι είναι ο χρόνος. Υπάρχουν διαφορετικοί λόγοι για τους οποίους αποδεχόμαστε ότι μία ορθή γωνία έχει ενενήντα μοίρες και ότι όλοι οι άνθρωποι είναι θνητοί; Αν εγώ πιστεύω ότι είναι αλήθεια ότι τα σκυλιά είναι θηλαστικά, ότι τώρα βρέχει, ότι οι Τρεις Μάγοι επισκέφθηκαν τον Ιησού, ότι ο Ναπολέων πέθανε στην Αγία Ελένη και η ορθή γωνία έχει ενενήντα μοίρες, όλες μου αυτές οι πεποιθήσεις είναι με την ίδια έννοια «αληθείς»; Και τι είναι η αλήθεια; Δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν υπάρχουν απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά, αλλά, αντίθετα, έχουν δοθεί υπερβολικά πολλές και υπάρχουν διαφορετικοί ορισμοί της αλήθειας.
 
Ίσως το εξέχον φιλοσοφικό ερώτημα ήταν και είναι «γιατί να υπάρχει κάτι και όχι τίποτα;».
 
Αυτά τα ερωτήματα μπορεί να είναι δύσκολα, και ορισμένοι ίσως σκεφτούν ότι οι φιλόσοφοι δεν έχουν κάτι καλύτερο να κάνουν και ασχολούνται με αυτά. Αλλά ας αναλογιστούμε έναν άνθρωπο κακορίζικο, τσακισμένο από τη δυστυχία ή την αρρώστια, που αναρωτιέται «Μα γιατί να γεννηθώ; Δεν γινόταν οι γονείς μου να μη με έφερναν στον κόσμο;». Ο ταλαίπωρος αναρωτιέται κάτι βασικό για τον ίδιο, κι όμως φιλοσοφεί, ακόμα κι αν δεν το καταλαβαίνει, ακριβώς όπως η γνωστή φιγούρα του Μολιέρου δεν κατάλαβε ποτέ ότι μιλούσε σε πρόζα.
 
Ιδού μερικά άλλα ερωτήματα, κατά βάση φιλοσοφικά, που ακόμα και οι φυσιολογικοί άνθρωποι θέτουν στον εαυτό τους: Υπάρχει δικαιοσύνη σε αυτόν τον κόσμο; Γιατί πρέπει να υποφέρουμε; Υπάρχει μετά θάνατον ζωή όπου θα αποζημιωθώ για τα βάσανά μου; Ο σύντροφός μου μού φαίνεται ο πιο όμορφος στον κόσμο, αλλά τι είναι η ομορφιά; Είναι καλύτερα να είμαστε όλοι ίδιοι ή να ανταμείβεται ο καθένας για τα προτερήματά του; Μία ορθή γωνία έχει ενενήντα μοίρες, και το πιστεύω, αλλά είναι εξίσου αλήθεια ότι όλοι οι άνθρωποι είναι θνητοί, ή μήπως θα αρκούσε ένας αθάνατος για να καταρρίψει αυτή την πεποίθηση; Αν εξωγήινοι έρχονταν στη Γη με έναν ιπτάμενο δίσκο, θα πίστευαν και αυτοί ότι μία ορθή γωνία έχει ενενήντα μοίρες; Τα ζώα έχουν ψυχή; Εγώ έχω; Και τι είναι η ψυχή; Και που βρίσκεται; Και τι είναι η μνήμη, δεδομένου ότι αν κάποιος χάσει εξ ολοκλήρου τη μνήμη του, μοιάζει να μην έχει πια ούτε ψυχή; Γιατί κλαίω με όσα συμβαίνουν σε πρόσωπα της μυθοπλασίας, παρόλο που ξέρω ότι είναι ψέματα; Είναι καλύτερα να πλουτίσει κανείς ξαποστέλνοντας όλους τους άλλους ή να ζει αλτρουιστικά; Λένε ότι ένας χοίρος είναι εξυπνότερος από ένα σκυλί· τότε εγώ γιατί προτιμώ να βγάζω βόλτα τον σκύλο; Έχει να κάνει με τη φιλία, την αγάπη, την ταύτιση; Και τι είναι η φιλία, η αγάπη, η ταύτιση; Γιατί πιστεύω ότι ο άνθρωπος που αγαπώ είναι τέλειος, ο καλύτερος απ’ όλους· αν ήμουν σε άλλο γραφείο ή ζούσα σε άλλη πόλη θα είχα αγαπήσει κάποιον άλλον; Τι διαφορά έχει να αποδεικνύεις σε κάποιον με τεκμήρια μία μαθηματική αλήθεια (για παράδειγμα το Πυθαγόρειο θεώρημα) και να πείθεις κάποιον (για παράδειγμα να ψηφίσει ένα συγκεκριμένο κόμμα και όχι ένα άλλο); Αν η απόδειξη ενός θεωρήματος μας φαίνεται «λογική», το να πειστούμε για την ψήφο μας εξαρτάται από επιλογές «μη λογικές»; Ή από επιλογές απλώς «εύλογες»; Η απόδειξη του θεωρήματος δεν κάνει επίκληση στο συναίσθημα, ενώ η απόφαση της ψήφου βασίζεται πέρα απ’ όλα τα άλλα σε προτιμήσεις, αισθήματα, συναισθήματα, θα πρέπει άρα να έχω μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους μαθηματικούς (στους τεχνικούς) απ’ ό,τι στους πολιτικούς; Τι διαφορές υπάρχουν μεταξύ της λογικής, της νόησης, του συναισθήματος, της πεποίθησης, των προτιμήσεων, των επιλογών από συνήθεια; Σε τι βαθμό το σώμα μας επεμβαίνει στον εγκέφαλό μας;
 
Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε επ’ άπειρον: είναι όλα φιλοσοφικά ερωτήματα και δεν χρειάζεται να είναι κανείς καθηγητής φιλοσοφίας για να τα διατυπώσει. Τα φιλοσοφικά ερωτήματα αφορούν τον καθένα από εμάς.
 
Φυσικά, μπορείτε να αποφασίσετε ότι όλα αυτά τα ερωτήματα είναι χάσιμο χρόνου και ότι μπορούμε να ζήσουμε μια χαρά διασκεδάζοντας, βγάζοντας χρήματα ή πεθαίνοντας της πείνας χωρίς αυτά να μας επηρεάσουν. Αλλά, πέραν του ότι ορισμένοι άνθρωποι δεν μπορούν να αντισταθούν στην έλξη προς αυτά τα ερωτήματα, καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας αυτά τα «ασήμαντα» ερωτήματα καθόρισαν τον τρόπο ζωής μας, ώθησαν ομάδες σε θρησκευτικούς πολέμους, επηρέασαν ριζικά τις έρευνες των επιστημόνων, καθόρισαν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τη ζωή, τη διασκέδαση, το κέρδος και τα βάσανά μας, ακόμα και αυτών που δεν το αντιλήφθηκαν ποτέ.