Παρασκευή 28 Δεκεμβρίου 2018

Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας: ΜΕΙΖΟΝΕΣ ΘΕΟΙ - ΠΟΣΕΙΔΩΝ, Τα ζώα του Ποσειδώνα

Τα ζώα του Ποσειδώνα: άλογο και ταύρος
 
Τα ζώα με τα οποία κυρίως σχετίζεται ο Ποσειδώνας είναι το άλογο και ο ταύρος. Τα επίθετα Πετραίος (Στη Θεσσαλία πιστευόταν ότι το πρώτο άγαλμα ανεπήδησε από έναν βράχο, τον οποίο ο Ποσειδώνας χτύπησε με την τρίαινά του) και Ίππιος (Και Ίππαρχος, Ιππηγέτης, Ιπποκράτης, Ιππομέδων, Ιπποσθενής, Ιππότης, Κλυτόπωλος, Κυανοχαίτης, Μελάνιππος) τον συνδέουν με το δαιμονικό άλογο του θανάτου, με τον ίππο ως χθόνιο δημιούργημα. Στη Θέλπουσα, σε ιερό κοντά στον Λάδωνα ποταμό, στα σύνορα της Αρκαδίας προς την Ηλεία, λατρευόταν με πάρεδρο την Ερινύ που στα ιστορικά χρόνια ταυτίστηκε με τη Δήμητρα, από την οποία απέκτησε ένα γιο, το άλογο Αρείονα ή Ερίονα, γνωστό και στην Ιλιάδα (Ψ 346 κ.ε.). Και στη Φιγάλεια, πάλι στην Αρκαδία, στα σύνορα προς τη Μεσσηνία, η σύζυγος του Ποσειδώνα ταυτίστηκε με τη Δήμητρα που λατρευόταν με το επίθετο μέλαινα σε ιερό μέσα σε σπηλιά. Στη σπηλιά υπήρχε αρχαϊκό άγαλμα που την παρίστανε σαν καθιστή γυναίκα με κεφάλι αλόγου (Παυσ. 8, 25, 4 και 42, 1). Ως Ίππιος τιμώνταν στο ιερό της κόρης του από τη Δήμητρα στη Λυκόσουρα, αυστηρής χθόνιας θεάς που το όνομά της γνωστοποιούνταν μόνο στους μυημένους, οι οποίοι από φόβο δεν το κοινοποιούσαν, ενώ οι αμύητοι την αποκαλούσαν απλώς Δέσποινα. Εξάλλου, πουλάρι παρουσίασε η Ρέα στον Κρόνο αντί για τον νεογέννητο Ποσειδώνα, ώστε να γλυτώσει το παιδί από τις βουλιμικές τάσεις του πατέρα, ο οποίος ευχαρίστως κατάπιε το νεαρό ζώο.
 
Με τον ταύρο σχετίζεται ο Ποσειδώνας ήδη από την εποχή της ακμής του μινωικού πολιτισμού, όταν έστειλε ταύρο ως σημάδι δύναμης και εξουσίας του Μίνωα. Αυτόν τον ταύρο, τον οποίο ο Μίνωας όφειλε να θυσιάσει στον θεό μετά την επικύρωση της βασιλείας του, αλλά τον διαφύλαξε λόγω της ωραιότητάς του, ερωτεύτηκε η Πασιφάη· από την ένωσή τους προέκυψε ο Μινώταυρος. Τον ίδιο αυτόν ταύρο μετέφερε αργότερα ο Ηρακλής στην Αττική, επιτελώντας έναν ακόμη άθλο στην υπηρεσία του Ευρυσθέα, ο οποίος και απελευθέρωσε το ζώο. Ο ταύρος προκάλεσε πολλές καταστροφές στη γη της Αττικής και θανάτους πολλών ανδρών που επιχείρησαν να τον δαμάσουν, ανάμεσά τους και του γιου του Μίνωα, του Ανδρόγεου. Για να εκδικηθεί τον θάνατο του γιου του ο Μίνωας μπήκε στην Αττική, νίκησε τους Αθηναίους και τους επέβαλε φόρο αίματος: τα καλύτερα παιδιά τους γίνονταν βορά του Μινώταυρου. Τον ταύρο αυτόν τον συνέλαβε ο Θησέας, γιος και αυτός του Ποσειδώνα, και τον θυσίασε στην Αθηνά ή στον Δελφίνιο Απόλλωνα -και στους δυο θεούς ο Ποσειδώνας είχε υποχωρήσει στις μεταξύ τους διαμάχες για την κυριαρχία στην Αθήνα και τους Δελφούς. Ο ίδιος αυτός γιος του θεού σκότωσε και τον Μινώταυρο στην Κρήτη.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου