Δευτέρα 13 Νοεμβρίου 2017

ΡΗΤΟΡΙΚΗ: ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ - Ὑπὲρ Μεγαλοπολιτών (6-10)

[6] Ἀλλὰ νὴ Δία ταῦτα μὲν οὕτως δεῖν ἔχειν φήσομεν, δεινὸν δ᾽ εἰ, πρὸς οὓς παρεταττόμεθ᾽ ἐν Μαντινείᾳ, τούτους συμμάχους αἱρησόμεθα, εἶτα βοηθήσομεν τούτοις ἐναντί᾽ ἐκείνοις μεθ᾽ ὧν τότ᾽ ἐκινδυνεύομεν. κἀμοὶ ταῦτα δοκεῖ, προσδεῖσθαι δ᾽ ἔτι τοῦ «τὰ δίκαια ποιεῖν ἐθελόντων τῶν ἑτέρων.»

[7] εἰ μὲν τοίνυν ἐθελήσουσιν εἰρήνην ἅπαντες ἄγειν, οὐ βοηθήσομεν τοῖς Μεγαλοπολίταις· οὐδὲν γὰρ δεήσει· ὥστ᾽ οὐδ᾽ ὁτιοῦν ὑπεναντίον ἡμῖν ἔσται πρὸς τοὺς συμπαραταξαμένους, σύμμαχοι δ᾽ ἡμῖν οἱ μὲν ὑπάρχουσιν, ὥς φασιν, οἱ δὲ προσγενήσονται νυνί.

[8] καὶ τί ἂν ἄλλο βουλοίμεθα; ἐὰν δ᾽ ἀδικῶσι καὶ πολεμεῖν οἴωνται δεῖν, εἰ μὲν ὑπὲρ τούτου μόνον βουλευτέον, εἰ χρὴ Μεγάλην πόλιν ἡμᾶς προέσθαι Λακεδαιμονίοις ἢ μή, δίκαιον μὲν οὔ, συγχωρῶ δ᾽ ἔγωγ᾽ ἐᾶσαι καὶ μηδὲν ἐναντιωθῆναι τοῖς γε τῶν αὐτῶν μετασχοῦσι κινδύνων· εἰ δ᾽ ἅπαντες ἐπίστασθ᾽ ὅτι, ταύτην ἂν ἕλωσιν, ἴασ᾽ ἐπὶ Μεσσήνην, φρασάτω τις ἐμοὶ τῶν νῦν χαλεπῶν τοῖς Μεγαλοπολίταις, τί τόθ᾽ ἡμῖν συμβουλεύσει ποιεῖν. ἀλλ᾽ οὐδεὶς ἐρεῖ.

[9] καὶ μὴν πάντες ἐπίστασθ᾽ ὡς, καὶ παραινούντων τούτων καὶ μή, βοηθητέον, καὶ διὰ τοὺς ὅρκους οὓς ὀμωμόκαμεν Μεσσηνίοις, καὶ διὰ τὸ συμφέρον εἶναι κατοικεῖσθαι ταύτην τὴν πόλιν. σκοπεῖσθε δὴ πρὸς ὑμᾶς αὐτοὺς ποτέραν τὴν ἀρχὴν καλλίονα καὶ φιλανθρωποτέραν ποιήσεσθε τοῦ μὴ ᾽πιτρέπειν ἀδικεῖν Λακεδαιμονίοις, τὴν ὑπὲρ Μεγάλης πόλεως ἢ τὴν ὑπὲρ Μεσσήνης.

[10] νῦν μέν γε βοηθεῖν δόξετ᾽ Ἀρκάσι, καὶ τὴν εἰρήνην σπουδάζειν εἶναι βεβαίαν, ὑπὲρ ἧς ἐκινδυνεύσατε καὶ παρετάξασθε· τότε δ᾽ εὔδηλοι πᾶσιν ἔσεσθε οὐ τοῦ δικαίου μᾶλλον εἵνεκα Μεσσήνην εἶναι βουλόμενοι ἢ τοῦ πρὸς Λακεδαιμονίους φόβου. δεῖ δὲ σκοπεῖν μὲν καὶ πράττειν ἀεὶ τὰ δίκαια, συμπαρατηρεῖν δ᾽ ὅπως ἅμα καὶ συμφέροντ᾽ ἔσται ταῦτα.

***
[6] Μα τον Δία, θα δεχτούμε ότι έτσι έπρεπε να έχουν αυτά· θα ήταν όμως φοβερό να προτιμήσουμε ως συμμάχους μας αυτούς που αντιμετωπίσαμε στη Μαντίνεια και στη συνέχεια να τους βοηθήσουμε εναντίον εκείνων με τους οποίους μοιραστήκαμε τότε τους κινδύνους. Και εγώ είμαι της ίδιας γνώμης, αλλά να προστεθεί η φράση «εφόσον και οι άλλοι είναι αποφασισμένοι να κάνουν αυτό που είναι δίκαιο».

[7] Αν λοιπόν είναι όλοι αποφασισμένοι να τηρήσουν την ειρήνη, δεν θα βοηθήσουμε τους Μεγαλοπολίτες, γιατί δεν θα χρειαστεί· επομένως, δεν θα υπάρξει από την πλευρά μας τίποτε εντελώς εχθρικό προς τους «εν όπλοις» συντρόφους μας· εξάλλου, οι μεν είναι σίγουροι σύμμαχοί μας, όπως δηλώνουν, οι άλλοι θα γίνουν τώρα.

[8] Τι περισσότερο λοιπόν θα θέλαμε; Αν όμως οι Λακεδαιμόνιοι ενεργήσουν με άδικο τρόπο και πιστεύουν ότι είναι απαραίτητο να κάνουν πόλεμο, τότε, αν το ζήτημα για το οποίο πρέπει να αποφασίσουμε είναι τούτο μόνο, αν δηλαδή είναι σωστό να θυσιάσουμε τη Μεγαλόπολη σ᾽ αυτούς ή όχι, δεν είναι βέβαια δίκαιο, ωστόσο εγώ προσωπικά συμφωνώ να τους αφήσουμε και να μην εναντιωθούμε καθόλου σ᾽ αυτούς που μοιράστηκαν τους ίδιους κινδύνους με μας· από την άλλη όμως, αν όλοι γνωρίζετε καλά ότι μετά την κατάληψη της Μεγαλόπολης θα βαδίσουν εναντίον της Μεσσήνης, ας μου πει κάποιος από αυτούς που κρατούν τώρα σκληρή στάση απέναντι στους Μεγαλοπολίτες τι θα μας συμβουλεύσει τότε να κάνουμε. Δεν πρόκειται όμως να μου απαντήσει κανένας.

[9] Και όμως όλοι γνωρίζετε καλά, είτε μας το συνιστούν οι ομιλητές είτε όχι, ότι πρέπει να βοηθήσουμε τους Μεσσηνίους και γιατί είμαστε δεσμευμένοι από τους όρκους που δώσαμε σ᾽ αυτούς και γιατί είναι προς το συμφέρον μας να υπάρχει αυτή η πόλη. Αναρωτηθείτε απλώς πότε θα αρχίζατε την αντίστασή σας στις αδικίες των Λακεδαιμονίων με περισσότερη τιμή και γενναιοφροσύνη, στην περίπτωση υπεράσπισης της Μεγαλόπολης ή στην περίπτωση υπεράσπισης της Μεσσήνης.

[10] Στην πρώτη περίπτωση θα δείξετε ότι βοηθάτε τους Αρκάδες και ότι ενδιαφέρεστε για τη διασφάλιση της ειρήνης, για την οποία αντιμετωπίσατε κίνδυνο και πολεμήσατε· στην άλλη περίπτωση όμως θα δουν όλοι καθαρά ότι επιθυμείτε να υπάρχει αυτή η πόλη όχι τόσο χάριν του δικαίου όσο από φόβο προς τους Λακεδαιμονίους. Πρέπει κανείς να προσπαθεί πάντοτε να βλέπει ποιο είναι το δίκαιο και να ενεργεί σύμφωνα με αυτό· παράλληλα όμως να προσέχει αν αυτό θα είναι προς το συμφέρον του.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου