ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Μήδεια (579-626)

ΜΗ. ἦ πολλὰ πολλοῖς εἰμι διάφορος βροτῶν.
580 ἐμοὶ γὰρ ὅστις ἄδικος ὢν σοφὸς λέγειν
πέφυκε, πλείστην ζημίαν ὀφλισκάνει·
γλώσσῃ γὰρ αὐχῶν τἄδικ᾽ εὖ περιστελεῖν
τολμᾷ πανουργεῖν· ἔστι δ᾽ οὐκ ἄγαν σοφός.
ὡς καὶ σύ· μή νυν εἰς ἔμ᾽ εὐσχήμων γένῃ
585 λέγειν τε δεινός· ἓν γὰρ ἐκτενεῖ σ᾽ ἔπος.
χρῆν σ᾽, εἴπερ ἦσθα μὴ κακός, πείσαντά με
γαμεῖν γάμον τόνδ᾽, ἀλλὰ μὴ σιγῇ φίλων.
ΙΑ. καλῶς γ᾽ ἄν, οἶμαι, τῷδ᾽ ὑπηρέτεις λόγῳ,
εἴ σοι γάμον κατεῖπον, ἥτις οὐδὲ νῦν
590 τολμᾷς μεθεῖναι καρδίας μέγαν χόλον.
ΜΗ. οὐ τοῦτό σ᾽ εἶχεν, ἀλλὰ βάρβαρον λέχος
πρὸς γῆρας οὐκ εὔδοξον ἐξέβαινέ σοι.
ΙΑ. εὖ νυν τόδ᾽ ἴσθι, μὴ γυναικὸς οὕνεκα
γῆμαί με λέκτρα βασιλέων ἃ νῦν ἔχω,
595 ἀλλ᾽, ὥσπερ εἶπον καὶ πάρος, σῶσαι θέλων
σέ, καὶ τέκνοισι τοῖς ἐμοῖς ὁμοσπόρους
φῦσαι τυράννους παῖδας, ἔρυμα δώμασιν.
ΜΗ. μή μοι γένοιτο λυπρὸς εὐδαίμων βίος
μηδ᾽ ὄλβος ὅστις τὴν ἐμὴν κνίζοι φρένα.
600 ΙΑ. οἶσθ᾽ ὡς μέτευξαι καὶ σοφωτέρα φανῇ·
τὰ χρηστὰ μή σοι λυπρὰ φαίνεσθαί ποτε,
μηδ᾽ εὐτυχοῦσα δυστυχὴς εἶναι δοκεῖν.
ΜΗ. ὕβριζ᾽, ἐπειδὴ σοὶ μὲν ἔστ᾽ ἀποστροφή,
ἐγὼ δ᾽ ἔρημος τήνδε φευξοῦμαι χθόνα.
605 ΙΑ. αὐτὴ τάδ᾽ εἵλου· μηδέν᾽ ἄλλον αἰτιῶ.
ΜΗ. τί δρῶσα; μῶν γαμοῦσα καὶ προδοῦσά σε;
ΙΑ. ἀρὰς τυράννοις ἀνοσίους ἀρωμένη.
ΜΗ. καὶ σοῖς ἀραία γ᾽ οὖσα τυγχάνω δόμοις.
ΙΑ. ὡς οὐ κρινοῦμαι τῶνδέ σοι τὰ πλείονα.
610 ἀλλ᾽, εἴ τι βούλῃ παισὶν ἢ σαυτῇ φυγῆς
προσωφέλημα χρημάτων ἐμῶν λαβεῖν,
λέγ᾽· ὡς ἕτοιμος ἀφθόνῳ δοῦναι χερὶ
ξένοις τε πέμπειν σύμβολ᾽, οἳ δράσουσί σ᾽ εὖ.
καὶ ταῦτα μὴ θέλουσα μωρανεῖς, γύναι·
615 λήξασα δ᾽ ὀργῆς κερδανεῖς ἀμείνονα.
ΜΗ. οὔτ᾽ ἂν ξένοισι τοῖσι σοῖς χρησαίμεθ᾽ ἂν
οὔτ᾽ ἄν τι δεξαίμεσθα, μηδ᾽ ἡμῖν δίδου·
κακοῦ γὰρ ἀνδρὸς δῶρ᾽ ὄνησιν οὐκ ἔχει.
ΙΑ. ἀλλ᾽ οὖν ἐγὼ μὲν δαίμονας μαρτύρομαι
620 ὡς πάνθ᾽ ὑπουργεῖν σοί τε καὶ τέκνοις θέλω·
σοὶ δ᾽ οὐκ ἀρέσκει τἀγάθ᾽, ἀλλ᾽ αὐθαδίᾳ
φίλους ἀπωθῇ· τοιγὰρ ἀλγυνῇ πλέον.
ΜΗ. χώρει· πόθῳ γὰρ τῆς νεοδμήτου κόρης
αἱρῇ χρονίζων δωμάτων ἐξώπιος.
625 νύμφευ᾽· ἴσως γάρ, σὺν θεῷ δ᾽ εἰρήσεται,
γαμεῖς τοιοῦτον ὥστε θρηνεῖσθαι γάμον.

***
ΜΗ. Διαφέρω από πολλούς σε πολλά. Για μένα,αν ένας είναι άδικος και συνάμα δεινός ρήτορας, 580του αξίζει η πιο σκληρή τιμωρία. Επειδή φαντάζεταιότι με την ευγλωττία θα σερβίρει ωραία το άδικο,γίνεται θρασύς και αδίστακτος.Όμως δεν είναι και τόσο σοφός.Το ίδιο και εσύ. Γι᾽ αυτό μην επιχειρήσεις585να μου παραστήσεις τον καλό και να ρητορεύεις.Μια λέξη και μόνο θα σε κατατροπώσει.Όφειλες, αν δεν ήσουν κίβδηλος, να με πείσεις πρώτακαι ύστερα να προχωρήσεις σ᾽ αυτόν τον γάμο,όχι ερήμην των ανθρώπων που σε αγάπησαν.ΙΑ. Θα υποστήριζες, φαντάζομαι, με ζήλο αυτή την πρόταση,αν σου μιλούσα για τον γάμο, όταν ακόμα και τώρα590δεν μπορείς να πραΰνεις το άγριο μένος της ψυχής σου.ΜΗ. Δεν ήταν αυτός ο λόγος· ήτανε που καθώς θα εγέρναγεςο γάμος με μια βάρβαρη δεν βόηθαγε το γόητρό σου.ΙΑ. Μάθε λοιπόν καλά τούτο: Ο βασιλικός μου γάμοςδεν έγινε για μια γυναίκα· έγινε,595όπως το είπα ήδη άλλωστε, για να σώσω εσένακαι να χαρίσω στα παιδιά μου βασιλικούς αδελφούς,που θα βλαστήσουν απ᾽ την ίδια ρίζακαι θα ᾽ναι ασπίδα για το σπίτι.ΜΗ. Να μην αξιωθώ την ευτυχία που πονάειούτε τα πλούτη που πληγώνουν την καρδιά.600ΙΑ. Άλλαξε, αν θέλεις, την ευχή, δείξου σοφότερη.Ευχήσου να μην πεις ποτέ πως είναι πόνος τα καλάκαι να μη νιώθεις δυστυχισμένη, όταν έχεις την ευτυχία.ΜΗ. Συνέχιζε να προκαλείς, αφού εσύ έχεις πού να πας,ενώ εγώ πορεύομαι ολομόναχη στην εξορία.605ΙΑ. Εσύ το διάλεξες· μην κατηγορείς κανέναν άλλον.ΜΗ. Κάνοντας τί; Μήπως νυμφεύτηκα και πρόδωσα εγώ;ΙΑ. Καταράστηκες τους δυνάστες με κατάρες ανόσιες.ΜΗ. Κατάρα θα είμαι και για το δικό σου σπίτι.ΙΑ. Δεν θα συνεχίσω την αντιπαράθεση μαζί σου.610Αν ωστόσο θέλεις να πάρεις κάτι από το βιος μουπου θα βοηθήσει εσένα ή τα παιδιά στην εξορία,λέγε· είμαι πρόθυμος να προσφέρω απλόχερακαι να πέμψω σημάδια στους φίλους, για να σε συντρέξουν.Αν το αρνηθείς, γυναίκα, θα είσαι ανόητη.615Αν κοπάσει το μένος σου, μέγα το κέρδος.ΜΗ. Δεν έχω ανάγκη από τους φίλους σουούτε και δέχομαι οτιδήποτε από σένα— μην κάνεις τον κόπο να δώσεις.Του αχρείου ανδρός τα δώρα δεν φέρνουν όφελος.ΙΑ. Εγώ λοιπόν καλώ τους θεούς να είναι μάρτυρες:620Θέλω να βοηθήσω εσένα και τα παιδιά με κάθε τρόπο,εσένα όμως δεν σου αρέσουν τα καλά, και για ένα πείσμαδιώχνεις τους ανθρώπους που σε αγάπησαν·γι᾽ αυτό και θα πονέσεις πιο πολύ.
(Εξέρχεται ο Ιάσων από την ίδια πάροδο από την οποία είχε εισέλθει.)
ΜΗ. Πήγαινε· φουντώνει ο πόθος σου για τη νεόνυμφη κόρη,καθώς μακραίνει ο χρόνος που είσαι μακριά της.625Παντρέψου· και ίσως, αν το θελήσουν οι θεοί,θα γίνει ο γάμος σου γάμος δακρύων.