Δευτέρα 15 Αυγούστου 2016

Η ψυχολογία των Αγορών

Το συναίσθημα δημιουργεί προβλήματα στους επενδυτές.

Το συναίσθημα αποτελεί τον μεγαλύτερο εχθρό στις χρηματιστηριακές επενδύσεις. Στις ανοδικές αγορές οι επενδυτές είναι ενθουσιώδεις και τείνουν να αγοράζουν συνεχώς μετοχές, ακούγοντας μόνο αυτό που θέλουν να ακούσουν. Επιθυμούν την άνοδο των τιμών και επενδύουν απερίσκεπτα, αναλαμβάνοντας υψηλό κίνδυνο. Αντίθετα, στις πτωτικές αγορές ο φόβος, η αμφιβολία και η έλλειψη αυτοπεποίθησης αυξάνονται συνεχώς και οι επενδυτές αδυνατούν να αναγνωρίσουν τα σημάδια για το ξεκίνημα μιας νέας ανοδικής αγοράς. Πέρα από αυτές τις ακραίες περιπτώσεις, το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα οι αγορές κινούνται στο ενδιάμεσο. Και σε αυτή την περίπτωση πάντως η αισιόδοξη ανθρώπινη φύση δημιουργεί προβλήματα.

Ο φόβος φαίνεται να είναι το πιο ισχυρό συναίσθημα που εμφανίζεται στις πτωτικές αγορές και στη ζωή εν γένει. Εξετάζοντας τα αίτια του φόβου, φαίνεται ότι βασίζεται κυρίως στην αμφιβολία σχετικά με μια κατάσταση παρά με ένα γνωστό αρνητικό αποτέλεσμα. Φοβόμαστε το άγνωστο και γι' αυτό υπερβάλλουμε στις πιθανές επιπτώσεις. Συνεπώς, είναι συναισθηματικά ευκολότερο για τους επενδυτές να αρνηθούν την ύπαρξη της πτωτικής αγοράς όσο το δυνατόν περισσότερο, ελπίζοντας ότι θα αντιστραφεί και δεν θα αναγκαστούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Δυστυχώς , αυτή η προσέγγιση οδηγεί με βεβαιότητα σε σημαντικές απώλειες. Ο μοναδικός τρόπος αντιμετώπισης του συναισθήματος του φόβου είναι η ενημέρωση και η εκπαίδευση. Η γνώση περιορίζει το δυσάρεστο αυτό συναίσθημα, χωρίς όμως να υπάρχει δυνατότητα να εξαλειφθεί πλήρως.

Ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους το συναίσθημα δημιουργεί προβλήματα στις χρηματιστηριακές επενδύσεις είναι η ίδια η ανθρώπινη φύση και η ανάγκη να ανήκουμε σε μια ομάδα. Σε αυτό το πλαίσιο οι επενδυτές παρασύρονται από τους υπόλοιπους, κινούμενοι είτε από ευφορία είτε από απαισιοδοξία. Και σε αυτή την περίπτωση η γνώση είναι η καλύτερη άμυνα. Επίσης, ένας εύκολος τρόπος είναι να χρησιμοποιούμε την αντίστροφη σκέψη (contrary thinking). Σύμφωνα με αυτόν τον τρόπο σκέψης, απορρίπτουμε ό, τι ακούμε από τους άλλους και επανεξετάζουμε τα δεδομένα ώστε να καταλήξουμε στην τελική προσωπική μας απόφαση, περιορίζοντας ως ένα βαθμό την επίδραση του συναισθήματος.

Σύμφωνα με τον Γάλλο κοινωνιολόγο Gustave Lebon (1895), «οι όχλοι ποτέ δεν διψούν για την αλήθεια.». Απομακρύνουν στοιχεία που αντιβαίνουν στις μαζικές απόψεις και τείνουν να ακολουθούν λανθασμένες αντιλήψεις που τους ελκύουν. Οποιοσδήποτε μπορεί να παρέχει στον όχλο μια ελκυστική συναισθηματική ψευδαίσθηση μπορεί πολύ εύκολα να γίνει ο αρχηγός του και, αντίθετα, οποιοσδήποτε προσπαθεί να ανατρέψει εδραιωμένες κοινές απόψεις είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα απορριφθεί. Έχει αποδειχθεί ότι υπάρχει κοινωνική αναγκαιότητα των ψευδαισθήσεων, καθώς οι λαοί φαίνεται να τις προτιμούν πάντα από τις αλήθειες. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον Lebon (1895), υπάρχει ελπίδα να αφυπνισθεί ο όχλος με έναν μοναδικό τρόπο, που είναι η αναφορά σε παρελθούσες εμπειρίες με ιδιαίτερη έμφαση και επαναλαμβανόμενα.

Συνοψίζοντας, το συναίσθημα παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία λήψης επενδυτικών αποφάσεων με αρνητικές επιπτώσεις στις αποδόσεις που επιτυγχάνουν οι επενδυτές. Η γνώση, δηλαδή ένας συνδυασμός ενημέρωσης και εκπαίδευσης, αποτελεί το μοναδικό όπλο για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος. Είναι σαφές ότι δεν περιλαμβάνει αποκλειστικά τεχνικές γνώσεις, αλλά και τη γνώση για την ανθρώπινη φύση και συμπεριφορά, οδηγώντας σε περισσότερο αντικειμενικές κρίσεις για τη χρηματιστηριακή αγορά, καθώς και σε περισσότερο επιτυχημένες επενδύσεις.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου