Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2014

Αριστοτέλης: ο άνθρωπος - φύσει πολιτικό ζώο


Αριστοτέλης (384–322 π.Χ.)
 
Η διαλεκτική πόλεως [=κράτους] και πολίτη
 
 Εισαγωγικές παρατηρήσεις

Είναι κοινός τόπος ότι ο άνθρωπος, είτε έχει πολιτική συνείδηση είτε όχι, δεν μπορεί να υπάρχει, με βάση τη φύση του, παρά ως πολίτης. Ποιος ονομάζεται πολίτης; Εκείνος που η ατομική και κοινωνική του ύπαρξη συγκροτούν ένα ενιαίο και ενεργό όλο μέσα σε ένα ευρύτερο αλλά εξίσου ενεργό όλο, που λέγεται πόλις [=κράτος]. Ανάμεσα στην πόλη-κράτος, στηνπολιτεία με την αρχέγονη σημασία της, και τον άνθρωπο-πολίτη υπάρχει εσωτερικά αλληλονοηματοδοτούμενη σχέση, οντο-λογικά βέβαια αυτοπροσδιοριζόμενη: υπάρχει ο άνθρωπος ως πολίτης, γιατί υπάρχει η πόλη-κράτος· όπως επίσης δεν μπορεί να νοηθεί πόλη-κράτος χωρίς τους πολίτες. Η πόλις, στην ενδοσυνάφεια τούτη, είναι αναγκαία ως εκείνη η κοινότητα, που χάρη στην υπεροχή της προσδίδει νόημα και περιεχόμενο στις ανθρώπινες ατομικότητες, καθώς τις θεωρεί αναπόσπαστα συστατικά της δικής της ύπαρξης. Πώς προκύπτει όμως αυτή η υπεροχή της πόλεως; Προκύπτει από το γεγονός ότι είναι αυτάρκης και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό, που η οικογένεια και το άτομο δεν μπορούν να φτάσουν ποτέ. Ο Αριστοτέλης θέλει να κατανοεί την αυτάρκεια της πόλεως ως τη μέγιστη πολιτική αρετή και δύναμή της: όταν η κοινότητα της πολιτείας είναι αυτάρκης, τότε είναι τέλεια. Να γιατί και ο προορισμός του ανθρώπου είναι να διάγει εύρυθμο, αρμονικό βίο ως κοινωνικό και πολιτικό ον. Είναι ακριβώς η κοινωνική του φύση, που του επιτρέπει να διαθέτει πολιτικό-Είναι και να ενεργεί με βάση αυτό.
  • Ο Αριστοτέλης γράφει στα Πολιτικά του:
«Η αποτελούμενη λοιπόν από περισσότερες κώμες κοινωνία είναι η τέλεια πόλη, που ήδη διαθέτει, ούτως ειπείν, τη μέγιστη δυνατή αυτάρκεια· σίγουρα συγκροτήθηκε για να εξασφαλίζει τα αναγκαία προς το ζην, ωστόσο υπάρχει για χάρη του ευ ζην. Γι’ αυτό το λόγο, κάθε πόλη υπάρχει εκ φύσεως, ακριβώς όπως και οι πρώτες μορφές κοινωνίας [δηλ. η οικία και η κώμη]. Αυτή πράγματι είναι ο τελικός σκοπός των εν λόγω μορφών και η φύση είναι τελικός σκοπός· γιατί αυτό που είναι καθετί, αφού έχει φτάσει στην πλήρη ανάπτυξή του, ετούτο λέμε ότι είναι η φύση του, είτε πρόκειται, ας πούμε, για τον άνθρωπο, τον ίππο ή την οικογένεια. Εξάλλου ο σκοπός και η τελική αιτία του σκοπού είναι κάτι το άριστο· και η αυτάρκεια είναι εν ταυτώ και σκοπός και άριστο. Εξ αυτών γίνεται λοιπόν φανερό ότι η πόλη υπάρχει εκ φύσεως και ότι ο άνθρωπος από τη φύση του είναι ζώο πολιτικό [=πολιτικό ον]· και ότι ο άπολις [=ο εκτός πόλεως διάγων τον βίο του, ο άπατρις], εκ φύσεως και όχι εξαιτίας των περιστάσεων, είναι ήφαύλος ή κάτι ανώτερο από τον άνθρωπο· είναι όπως κι εκείνος που χαρακτηρίστηκε επιτιμητικά από τον Όμηρο: χωρίς συγγενικούς δεσμούς, άνομος/ανόσιος, χωρίς εστία· ένας τέτοιος από τη φύση του άνθρωπος είναι συνάμα και πολεμοχαρής, επειδή ακριβώς είναι μονήρης/μοναχικός … Από όλα τα άλλα ζώα μόνο ο άνθρωπος έχει το χάρισμα να αρθρώνει λόγο· η άναρθρη κραυγή/ ο άναρθρος λόγος  φανερώνει το δυσάρεστο και το ευχάριστο, γι’ αυτό υπάρχει και στα άλλα ζώα … ενώ ο έναρθρος λόγος υπάρχει για να εκφράζει το συμφέρον και το βλαβερό, κατά συνέπεια το δίκαιο και το άδικο» (Πολιτικά 1252b3-1253a4).
  • Ο πολίτης και ο άπολις
Ένα σχόλιο:
  1. Τι σημαίνει για τον άνθρωπο να είναι πολιτικό ζώο; Σημαίνει να αναπτύσσει τις δυνατότητές του, στο μέγιστο και βέλτιστο βαθμό, μόνομέσα στην κοινωνία ή την κοινότητα της πόλεως. Βέβαια μπορούν και κάποια άλλα ζώα, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, να έχουν «πολιτικό» βίο, όπως η μέλισσα, η σφήκα, το μυρμήγκι και ο γερανός.
  1. Το πολιτικό-Είναι του ανθρώπου είναι ένα «πλέον»τόσο από την «κοινωνική» συνεύρεση των ζώων όσο και από την τρέχουσα πολιτική της πόλεως-κράτους. Εάν δεν ήταν αυτό το «πλέον», τότε, σε επίπεδο ζωικής καταγωγής, ο πολίτης δεν θα διέφερε από τα ζώα με την κτηνώδη δράση και αντί-δραση, ενώ σε επίπεδο επαγγελματικής πολιτικής της πόλεως-κράτους θα είχε καταπνίξει όλη τη ζωτικότητα της ύπαρξής του μέσα στις μηχανορραφίες αυτής της πολιτικής.
  1. Αυτό το «πλέον» συλλαμβάνεται ως εκείνη η συμβιωτική δυνατότητα ή ικανότητα των μελών της ανθρώπινης κοινότητας, δυνάμει της οποίας αναπτύσσεται η ερωτική φιλία ανδρός και γυναικός· γενικότερα δε η κοινωνική συμβίωση των πολιτών σε  μια ερωτικά [=άδολα-συνεργατικά]φιλική σφαίρα σχέσεων, ποιοτικά ανώτερη από εκείνη των αξιωμάτων και των συμβατικών θεσμών.
  1. Συνακόλουθα, ο πολίτης υπερβαίνει τόσο το οικονομικό ζώο όσο και το μη κοινωνικό, δηλαδή τον άπολι, τον μονώτη [=μοναχικό], τον αγελαίο, απάτριδα και ανέστιο. Το οικονομικό ζώο-άνθρωπος, ως αποκλειστικότητα, είναι ο κατ’ εξοχήν φαύλος και αναίσθητος, διεφθαρμένος πολίτης. Αυτό μαρτυρεί η κοινωνία της εποχής του Πλάτωνα και Αριστοτέλη· το ίδιο μας δείχνει και η σημερινή κοινωνία της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης: οι πιο ανίκανοι, οι πιο αδίστακτοι, οι χείριστοι των χειρίστων, καταλαμβάνουν θεσμικούς θώκους και με το προσωπείο του οικονομολόγου, του πολιτικού, του θεσμικού λειτουργού καταστρέφουν τις κοινότητες των ανθρώπων–πολιτών.
  1. Για ένα αγελαίο ζώο, το σημαντικό και μόνο ουσιώδες είναι: να ζει απλά· για το κοινωνικό ζώο, που λέγεται πολίτης, απεναντίας, το οντο-λογικά καθοριστικό είναι: να ζει καλά, να ευδαιμονεί. Του επιτρέπει η φύση του να μάχεται για την ευδαιμονία του; Αυτός είναι ο ύψιστος προορισμός του, γιατί ο άνθρωπος-πολίτης φύσει διαθέτει το χάρισμα να συγκροτεί έναρθρο λόγο: να καλλιεργεί το λόγο της συν-εν-νόησης, να δια-λέγεται, να σκέπτεται, να παράγει νοήματα, να διακρίνει το χρήσιμο από το βλαβερό, να πραγματώνει το δίκαιο.
     6. Έτσι το πολιτικό-Είναι του ανθρώπου, ως πολιτική κοινωνία της πόλεως - κράτους,  
         αντιστρατεύεται τις τυπικές συμβατικότητες μιας κοινωνικο-πολιτικά καθεστωτικής τάξης
         πραγμάτων, όπου κυρίαρχη δύναμη είναι η κάθετη σχέση  – καθ’ όλα στυγνή και βίαιη – 
         άγριων θηρίων: ηγεμόνα και υπηκόου ποικίλης ύλης. Αντιστρατεύεται τις εν λόγω
         σιδερόφρακτες σχέσεις, διεκδικώντας την, κατά ανθρώπινη φύση, αυτάρκεια και τελειότητα
         μέσα από την ενεργό συμμετοχή στον πολιτικό βίο.

Είναι ο Θαλής ο πρώτος φιλόσοφος;

Illustrerad Verldshistoria band I Ill 107.jpgΑναφέραμε ήδη ότι η ένταξη του Θαλή στους φιλοσόφους συνδέεται με τις θεωρίες του για το νερό. Για να εξακριβώσουμε το τι μπορεί να είπε ο Θαλής για το νερό είμαστε αναγκασμένοι να στηριχτούμε αποκλειστικά στον Αριστοτέλη. Βέβαια ο Αριστοτέλης γράφει διακόσια πενήντα χρόνια αργότερα χωρίς να έχει στα χέρια του κάποιο κείμενο του Θαλή ή των άμεσων επιγόνων του, και γι᾽ αυτό είναι πολύ επιφυλακτικός όταν μεταφέρει τις απόψεις του. Ας δούμε τι λέει:
Ο Θαλής, ο ιδρυτής αυτής της φιλοσοφίας, λέει ότι η αρχή είναι το νερό (γι᾽ αυτό και υποστήριξε ότι και η Γη επιπλέει στο νερό). Θα πρέπει μάλλον να κατέληξε σ᾽ αυτή την αντίληψη επειδή παρατήρησε ότι η τροφή των πάντων είναι υγρή και ότι η ίδια η θερμότητα γεννιέται και διατηρείται ζωντανή από την υγρασία (αυτό όμως από το οποίο γεννιούνται όλα τα πράγματα, αυτό είναι και η αρχή τους). Αυτή πρέπει να ήταν η προέλευση της αντίληψής του για το νερό, και ακόμη το γεγονός ότι τα σπέρματα όλων των όντων έχουν υγρή φύση, ενώ η αρχή της φύσεως των υγρών πραγμάτων είναι το νερό.
Αριστοτέλης, Μετά τα φυσικά 983b20-27
Κατά τον Αριστοτέλη, λοιπόν, ο Θαλής θα πρέπει να ξεκίνησε από την παρατήρηση ότι η τροφή όλων των όντων αλλά και τα σπέρματα όλων των οργανισμών βρίσκονται σε υγρή μορφή. Αυτό όμως που κάνει τα πράγματα υγρά είναι το νερό. Άρα το νερό αποτελεί προϋπόθεση της ζωής: από το νερό γεννιούνται τα πάντα. Το νερό λοιπόν είναι η αρχή των πάντων, είναι αυτό που ενυπάρχει σε όλα τα πράγματα και διατηρείται σταθερό ενώ όλα τα άλλα μεταβάλλονται. Έχοντας αντιληφθεί τη σημασία του νερού, ο Θαλής υποστήριξε επιπλέον ότι και η Γη ισορροπεί πάνω στο νερό, όπως μια ξύλινη βάρκα επιπλέει πάνω στη θάλασσα.
 
Ο Αριστοτέλης λοιπόν αποδίδει τρεις θέσεις στον Θαλή:
1η θέση: Τα πάντα γεννιούνται από το νερό.
2η θέση: Το νερό είναι αρχή των πάντων.
3η θέση: Η Γη επιπλέει πάνω στο νερό.
Οι τρεις αυτές θέσεις έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: είναι επιγραμματικές, συνοψίζουν δηλαδή σε μια σύντομη πρόταση πληθώρα πολύπλοκων φυσικών φαινομένων και διαδικασιών. Διέπονται δηλαδή από λεκτική οικονομία, και η οικονομία των λέξεων είναι συνήθως ένδειξη οικονομίας της σκέψης – στη φιλοσοφική γλώσσα αυτό ονομάζεται «αφαίρεση». Ταυτοχρόνως όμως πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι τρεις αυτές θέσεις δεν είναι ισοδύναμες, δεν μας λένε το ίδιο πράγμα. Ούτε η μια προκύπτει κατ᾽ ανάγκην από την άλλη. Μπορεί δηλαδή κάποιος να φτάσει σε μία από αυτές τις θέσεις, χωρίς ποτέ να προχωρήσει στην επόμενη. Αξίζει επομένως τον κόπο να εξετάσουμε την καθεμία ξεχωριστά.
 
Η πεποίθηση ότι το νερό βρίσκεται στην αφετηρία της ζωής, ότι αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση της ζωής, μπορεί πράγματι να προέκυψε από εμπειρικές παρατηρήσεις. Όποιος ασχολείται με την καλλιέργεια της γης είναι απολύτως εξοικειωμένος με την αναγκαιότητα της ύπαρξης του νερού στη διαδικασία της βλάστησης. Σε περιοχές μάλιστα άνυδρες, όπως είναι ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής γης, η σημασία του νερού είναι λογικό να υπερτονίζεται. Η ύπαρξη ενός ποταμού σε μια περιοχή αποτελούσε πάντοτε σημαντικό πλεονέκτημα, ενώ η συχνότητα της βροχής ήταν το μετεωρολογικό φαινόμενο που βρισκόταν υπό στενή παρακολούθηση. Με λίγη παρατηρητικότητα, μπορεί να αντιληφθεί κανείς τη λειτουργικότητα του υγρού στοιχείου και στη διαδικασία γέννησης και αναπαραγωγής των ζωικών οργανισμών – αρκεί, για παράδειγμα, να παρατηρήσει τον οργασμό της ζωής που συντελείται σε ένα έλος. Η διαπίστωση λοιπόν ότι το νερό διευκολύνει την ανάπτυξη της ζωής προκύπτει από απλά φαινόμενα της καθημερινής ζωής των ανθρώπων. Πόση απόσταση χωρίζει αυτή την κοινή διαπίστωση από τη θέση του Θαλή ότι τα πάντα γεννιούνται από το νερό; Ίσως όχι πολύ μεγάλη, αρκεί βεβαίως κανείς να έχει ήδη συνειδητοποιήσει την ανάγκη να βάλει σε μια χρονολογική, γενεαλογική τάξη τα υπάρχοντα πράγματα. Το να πει κανείς «χωρίς το νερό δεν υπάρχει ζωή» είναι κάτι σημαντικό, αφού προϋποθέτει μια αφαιρετική λειτουργία της σκέψης: εξάγεται ένα γενικό συμπέρασμα από ένα πλήθος διαφορετικών γεγονότων. Το να πει κανείς «τα πάντα γεννιούνται από το νερό» είναι ένα βήμα παραπέρα: το νερό δεν είναι μόνο τροφοδότης της ζωής, αλλά γίνεται και μια κοσμογονική δύναμη, είναι ο πρώτος κρίκος σε μια αλυσίδα γεννήσεων που οδηγεί στη σημερινή πραγματικότητα.
 
Η κοσμογονία, η τάση δηλαδή να αναχθεί η γέννηση του κόσμου σε μια πρωταρχική δύναμη, σε ένα πρωταρχικό στοιχείο ή υλικό, αποτελεί ουσιαστική πλευρά της πρώιμης φιλοσοφικής σκέψης. Μετά τον Θαλή, ο Αναξίμανδρος θα υποστηρίξει την προτεραιότητα του «απείρου», ο Αναξιμένης του αέρα, ο Ηράκλειτος της φωτιάς. Η κατάδειξη ενός πρωταρχικού υλικού, από το οποίο γεννιούνται όλα τα άλλα πράγματα, προσδίδει στην πραγματικότητα μια στοιχειώδη τάξη και οργάνωση. Η προσπάθεια αυτή των πρώτων φιλοσόφων είναι αναμφίβολα καινοτομική. Θα ήταν ωστόσο λάθος να μην επισημάνουμε ένα σημαντικό προηγούμενο. Όταν ο Ησίοδος συνθέτει την επική του Θεογονία έναν αιώνα πριν από τον Θαλή, επιδιώκει ουσιαστικά κάτι ανάλογο με τους πρώτους φιλοσόφους: θέλει να εναρμονίσει τις διάσπαρτες μυθολογικές διηγήσεις των αρχαίων Ελλήνων σε ένα συνεκτικό πλαίσιο, να βάλει τάξη στο χαοτικό σύμπαν των θεών. Και το επιτυγχάνει ακριβώς μέσω μιας συστηματικής γενεαλογίας, μιας «θεογονίας», η οποία μάλιστα ξεκινά από προσωποποιημένες φυσικές δυνάμεις (το Χάος, η Γη, ο Έρωτας) για να φτάσει χωρίς λογικά χάσματα στο γνωστό Δωδεκάθεο. Θα έλεγε λοιπόν κανείς ότι η φιλοσοφική κοσμογονία αξιοποιεί μια γραμμή σκέψης που προϋπήρχε στην ησιόδεια θεογονία, μεταφέροντας βέβαια το βάρος από τον κόσμο των θεών στον φυσικό κόσμο. Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε ότι η ανθρώπινη σκέψη δεν προχωρά με απότομα και ανεξήγητα άλματα. Ο μύθος προηγείται του λόγου, αποτελεί τη μήτρα από όπου αναδύθηκε ο λόγος. Η μετάβαση από τη μυθική στην ορθολογική σκέψη, η γέννηση της φιλοσοφίας, είναι μια περίπλοκη και αργή διαδικασία, όπου η συνέχεια συνυπάρχει με την τομή και τη ρήξη.
 
Είναι λοιπόν πολύ πιθανό να διατύπωσε ο Θαλής τη θέση ότι τα πάντα γεννιούνται από το νερό, εγκαινιάζοντας μια κοσμογονική αναζήτηση που είναι τώρα φυσιοκρατική και όχι θεολογική. Στο νερό μπορεί όντως να έφτασε από εμπειρικές παρατηρήσεις, όπως υποθέτει και ο Αριστοτέλης, αφού την προσωπικότητα του Θαλή τη χαρακτηρίζει το πνεύμα της εμπειρικής έρευνας και της επιτόπιας παρατήρησης. Η πεποίθησή του για την πρωταρχική σημασία του νερού θα ενισχύθηκε μάλιστα σημαντικά από την επαφή του με τους ανατολικούς πολιτισμούς. Ήταν οφθαλμοφανές ότι τόσο η Αίγυπτος όσο και η Μεσοποταμία όφειλαν την ευμάρειά τους, αλλά και την επιβίωσή τους, στη σχέση τους με μεγάλους ποταμούς – με τον Νείλο στην μια περίπτωση, με τον Τίγρη και τον Ευφράτη στην άλλη. Η εξάρτηση αυτών των πολιτισμών από το νερό των ποταμών αποτυπώνεται και στους κοσμολογικούς τους μύθους, όπου γίνεται λόγος για την προΰπαρξη αρχέγονων νερών μέσα από τα οποία αναδύεται κάποια στιγμή η ξηρά. Ο Θαλής θα γνώριζε αυτούς τους μύθους, καθώς μάλιστα στα αρχαϊκά χρόνια φαίνονται να αποτελούν μέρος της κοινής κληρονομιάς των λαών της ανατολικής Μεσογείου. Στην Παλαιά Διαθήκη γίνονται αποσπασματικές αναφορές σε αρχέγονα νερά, ενώ και ο Όμηρος σε δύο αινιγματικούς στίχους της Ιλιάδας (Ξ 200, 244) χαρακτηρίζει τον Ωκεανό, το μυθικό δηλαδή ποτάμι που ρέει γύρω από τη Γη, γεννήτορα των θεών και όλων των πραγμάτων.
 
Ανατολικές ρίζες ίσως να έχει και η αντίληψη του Θαλή ότι η Γη ισορροπεί επιπλέοντας πάνω στο νερό (η 3η θέση που προηγουμένως απομονώσαμε). Φαίνεται ότι στην Ελλάδα μια τέτοια θέση διατυπώνεται για πρώτη φορά, αφού δεν γνωρίζουμε κάποιο μυθολογικό προηγούμενο. Είναι αλήθεια ότι στα ομηρικά έπη δεν θα βρει κανείς μια συστηματική περιγραφή της μορφής του κόσμου. Ωστόσο, από διάσπαρτες αναφορές προκύπτει ότι η Γη ήταν κοινώς αντιληπτή ως ένας εκτεταμένος επίπεδος δίσκος, που περικλείεται από τον κυκλικό Ωκεανό και καλύπτεται από τον συμπαγή θόλο του Ουρανού. Η ακινησία και η σταθερότητα της Γης μάλλον θα πρέπει να είχε εκληφθεί ως αυτονόητο γεγονός που δεν χρειαζόταν εξήγηση. Πάντως βαθιά κάτω από τη Γη εκτεινόταν ο Τάρταρος, και αν η Γη χρειαζόταν ρίζες για να σταθεροποιηθεί, τότε οι ρίζες αυτές θα πρέπει να ξεκινούσαν από τον βαθύ Τάρταρο (Ησίοδος, Θεογονία 728). Στους κοσμολογικούς όμως μύθους της Ανατολής η αντίληψη ότι υπάρχουν νερά κάτω από τη Γη είναι κυρίαρχη. Στην Αίγυπτο η Γη είναι ένας δίσκος που στηρίζεται στα υποχθόνια νερά, ενώ στα βαβυλωνιακά έπη η αρχέγονη θάλασσα διατηρείται και μετά την ανάδυση της Γης για να την στηρίξει, όπως μια σχεδία επιπλέει πάνω στην επιφάνεια του νερού. Υπάρχει επομένως εντυπωσιακή ομοιότητα ανάμεσα στην αντίληψη του Θαλή για τη θέση της Γης και στους ανατολικούς μύθους. Θα μπορούσε βέβαια να υποστηρίξει κανείς ότι η ομοιότητα αυτή είναι συμπτωματική, και ότι ο Θαλής έφτασε στη δική του αντίληψη από τον δρόμο της εμπειρικής έρευνας και της παρατήρησης. Στην περίπτωση όμως αυτή δεν μπορούμε να φανταστούμε ποιο εμπειρικό υλικό θα στήριζε την τολμηρή σύλληψη μιας Γης η οποία επιπλέει πάνω στο νερό. Άρα είναι μάλλον πιο πιθανή η υπόθεση ότι η ιδέα αυτή έχει ανατολική προέλευση.
 
Ο Θαλής λοιπόν ανέδειξε τη σημασία του νερού, το διαχώρισε από τις άλλες φυσικές δυνάμεις και του απέδωσε κοσμολογική βαρύτητα, αφού, όπως είδαμε, υποστήριξε ότι τα πάντα γεννιούνται από το νερό και ότι το νερό υποβαστάζει την ακίνητη Γη. Απομένει να εξετάσουμε αν έκανε και ένα βήμα παραπέρα: αν δηλαδή θεώρησε ότι το νερό είναι η αρχή των πάντων.
 
Το βήμα αυτό μοιάζει σε πρώτη ματιά απλό. Έχει άραγε τόσο μεγάλη διαφορά το να πει κανείς ότι το νερό είναι η αφετηρία των πάντων από το να πει ότι το νερό είναι η αρχή των πάντων; Και όμως η διαφορά αποδεικνύεται πολύ μεγάλη. Στην ουσία είναι η διαφορά που χωρίζει την αρχαϊκή σοφία από τη φιλοσοφία.
 
Όταν ο Αριστοτέλης ισχυρίζεται ότι ο Θαλής είναι ο πρώτος φιλόσοφος γιατί θεώρησε ότι το νερό είναι η αρχή των πάντων, το βάρος του ισχυρισμού του δεν πέφτει στην ανάδειξη της σημασίας του νερού αλλά στη σύλληψη της έννοιας της «αρχής». Ο φιλόσοφος Αριστοτέλης δεν προβάλλει την ερευνητική διάθεση του Θαλή, τη δημιουργική του σχέση με την ανατολική σοφία, το ορθολογικό πνεύμα, την εφευρετικότητα – όλες αυτές τις αξιοθαύμαστες ικανότητες που έκαναν τον Θαλή να ξεφύγει από τη μυθική σκέψη και να τονίσει την κοσμική δύναμη και τη χρονική προτεραιότητα του νερού. Ο Θαλής δικαιούται μια περίοπτη θέση στην ιστορία της φιλοσοφίας απλώς και μόνο γιατί είχε την πνευματική τόλμη να συλλάβει το νερό ως «αρχή».
 
Η λέξη «αρχή» ανήκει στο οπλοστάσιο της φιλοσοφίας. Καθιερώνεται από τον Αριστοτέλη και αναδρομικά προβάλλεται και στους παλαιότερους φιλοσόφους. Σημαίνει τη βαθύτερη φύση, την ουσία, το κυρίαρχο στοιχείο, την αυθεντική πραγματικότητα. Στην έννοια της αρχής εμπεριέχεται και η σημασία του χρονικά πρότερου, της αφετηρίας, αυτή όμως η σημασία είναι δευτερεύουσα. «Αρχή» δεν είναι αυτό που προηγείται χρονικά, αλλά αυτό που κυριαρχεί, που αποκαλύπτει, που καθορίζει. Όταν λοιπόν κάποιος διατείνεται ότι το νερό ή οποιαδήποτε άλλη οντότητα είναι η αρχή των πάντων, εννοεί ότι η οντότητα αυτή είναι η αληθινή φύση όλων των πραγμάτων, η ουσία τους, αυτό που βρίσκεται πίσω από τις συνεχείς μεταβολές των πραγμάτων. Εννοεί, με άλλα λόγια, ότι το νερό είναι τα πάντα. Η αρχή επομένως είναι η βαθύτερη πλευρά της πραγματικότητας που παραμένει σταθερή σε έναν κόσμο που αλλάζει διαρκώς. Είναι η θεμελιώδης επινόηση των φιλοσόφων στην προσπάθειά τους να προσδώσουν σταθερότητα, τάξη και νόημα στον κόσμο.
 
Τώρα γίνεται κατανοητή η απόσταση που χωρίζει αυτή τη συνολική ερμηνεία του κόσμου, τη φιλοσοφική σύλληψη της πραγματικότητας, από την αντίληψη ότι όλα τα πράγματα προέρχονται από ένα πρωταρχικό υλικό. Η γενεαλογική οπτική των πραγμάτων, που ξεκίνησε ως θεογονία με τον Ησίοδο και επεκτάθηκε στο πεδίο της φυσικής πραγματικότητας με τον Θαλή, αποτελεί ένα σημαντικό προστάδιο για τη φιλοσοφική κατανόηση του κόσμου· δεν ισοδυναμεί με τη φιλοσοφική κατανόηση του κόσμου. Για να περάσουμε από τη θέση «τα πάντα γεννιούνται από το νερό» στη θέση «το νερό είναι η αρχή των πάντων» απαιτείται μια επίπονη διαδικασία αφαιρετικής σκέψης, και πρέπει να ομολογήσουμε ότι δεν έχουμε κανένα πειστήριο ότι ο Θαλής διέτρεξε αυτή την απόσταση.
 
Τα στοιχεία μάλιστα που διαθέτουμε για τη ζωή και τη δράση του Θαλή δεν συνηγορούν προς ένα τέτοιο συμπέρασμα. Τα πολλά ταξίδια και οι γνώσεις που αποκόμισε από αυτά δεν θα τον βοήθησαν ιδιαίτερα στην πορεία προς την αφηρημένη σκέψη, αφού τίποτε ανάλογο με τη φιλοσοφία δεν υπήρξε στους πολιτισμούς της Ανατολής. Το φιλοπερίεργο πνεύμα, η εμπειρική έρευνα και η πρακτική δεξιότητα δεν είναι επίσης καθόλου βέβαιο ότι ευνοούν πάντοτε τη φιλοσοφική ανάλυση.
 
Ο Θαλής δεν διατύπωσε ποτέ την πρόταση «το νερό είναι αρχή των πάντων», αφού η «αρχή» είναι αριστοτελική έννοια, και άρα πολύ μεταγενέστερη. Είναι όμως απίθανο ακόμη και να σκέφτηκε το νερό ως αρχή, υιοθετώντας κάποιο άγνωστο σε μας λεξιλόγιο. Πιο λογική είναι η εκδοχή ότι ο Θαλής αντιπροσωπεύει έναν συνδετικό κρίκο ανάμεσα στον «σοφό» της αρχαϊκής Ελλάδας και στον φιλόσοφο. Ο Αναξίμανδρος, μια γενιά μετά τον Θαλή, πατάει πλέον στο ασφαλές έδαφος της φιλοσοφίας.
 

Ενέργεια και Τριγωνισμός των Αρχαιοελληνικών Ιερών Ναών. Η προέλευση της μυστικής γνώσης!

Αλήθεια, σας δίδαξαν ποτέ ότι οι αρχαίοι Έλληνες επέλεγαν να οικοδομήσουν τους ιερούς ναούς των θεών τους σε ιδιαίτερα κομβικούς χώρους, σε τόπους δύναμης, σε διασταυρώσεις ροών ενέργειας, θετικής ή αρνητικής, ανάλογα με την επίδραση που ασκούσαν πάνω στον άνθρωπο; Γνωρίζατε, επίσης, ότι αυτοί οι αρχαίοι ναοί και τα μνημεία συνδέονταν μεταξύ τους με γεωμετρικές σχέσεις, ενώ και οι αποστάσεις μεταξύ τους ήταν προϋπολογισμένες και συγκεκριμένες; Αν όχι, ήρθε η ώρα να μάθετε…

Τα μυστικά των αρχαίων ναών
Εάν παρατηρήσουμε τις αρχαίες πόλεις των Ελλήνων, η Αθήνα, η Δελφοί, η Ολυμπία, η Δήλος η Κνωσός και άλλες, σχηματίζουν ισοσκελή τρίγωνα. Αν πάρουμε σαν βάση τη ρήση του Βολταίρου ότι η ιστορία είναι η αφήγηση γεγονότων που δόθηκαν για αληθινά, σε αντίθεση με την μυθολογία που είναι η αφήγηση γεγονότων που δόθηκαν για ψεύτικα στα αρχαία κείμενα, αλλά και σε μικρές εξερευνήσεις τυχαίων γεγονότων, αυτά που αναφέρονται στην μυθολογία πολλές φορές επιβεβαιώνονται. Υπόγειες σήραγγες και σπήλαια διατρέχουν και ενώνουν όλες τις αρχαίες πόλεις και δη τους τόπους λατρείας. Πρόσφατα κάτω από την ιερά Μονή του Αγίου Προδρόμου στην Πρέβεζα ανακαλύφθει ανηχοϊκός θάλαμος που συνεχίζει για την είσοδο όπως πίστευαν οι αρχαίοι στον κάτω κόσμο. Σε κάθε παλαιό ιερό των αρχαίων, με την απαγόρευση του Ιουστινιανού και την επικράτηση του Χριστιανισμού, επάνω στους αρχαίους βωμούς χτίσθηκαν ορθόδοξες εκκλησιές. Τέτοιους ναούς, που το ιερό τους καλύπτει την είσοδο των σηράγγων, συναντάμε έξωθεν του αρχαιολογικού χώρου της Ελευσίνας, των Αγίων Θεοδώρων στο Ψάρι Στυμφαλίας, των Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο στην Πρέβεζα, στην Μητρόπολη Αθηνών και σε πάρα μα πάρα πολλούς άλλους ναούς (σε επόμενο άρθρο μας θα σας αποκαλύψουμε και την ακριβή τοποθεσία σηράγγων που είναι βατές έως και σήμερα, και το λόγο υπάρξεως αυτών που δεν ήταν μόνο για προστασία από στρατιωτικές επεμβάσεις ή επικοινωνία, αλλά εξυπηρετούσαν και δυο άλλους σκοπούς απαραίτητους για τον ομαλό βίο των ανθρώπων επάνω στην γη). Οι αρχαίοι ναοί τοποθετήθηκαν σε συγκεκριμένες περιοχές όπου οι δυνάμεις του φυσικού κόσμου ήταν πιο προσιτές, ενώ σχηματίζουν και γεωμετρικά σχήματα, όπως τρίγωνα, πολύγωνα, ομόκεντρους κύκλους, δηλαδή στην πραγματικότητα μιλάμε για την ύπαρξη ενός γεωμετρικού γεωδαιτικού δικτύου. Σύμφωνα με τον Alvin Holm καθηγητή αρχιτεκτονικής στην Πενσυλβάνια, στα σημεία που βρίσκονται οι ναοί η ενέργεια είναι αντιληπτή από την υπερευαίσθητη ψυχή και είναι έτσι κατασκευασμένοι ώστε να ενισχύουν αυτές τις ενέργειες. Η χρήση σε μεγάλο βαθμό της διαισθητικής ικανότητας των ανθρώπων μπορεί να θυμίζει σε πολλούς μας τους ραβδοσκόπους, οι οποίοι έχουν σαν κύριο σκοπό την ανεύρεση νερού. Ο άνθρωπος, πέραν του φυσικού του σώματος, έχει και ένα πνεύμα, το οποίο μπορεί να αναπτύξει και ψηλότερες δονήσεις πέρα του φυσικού κόσμου και να επιφέρει μια περισσότερη διανοητική εργασία όπου η διαισθητική, η φαντασία και η παραδοξότητα να επιφέρουν υποκειμενικό αποτέλεσμα. Ένα αποτέλεσμα που ξεπερνά τα φυσικά επίπεδα. Σε ινστιτούτο της Γερμανίας, εφαρμόζετε η ραβδοσκοπία για την εντόπιση μαγνητικών και ηλεκτρικών πεδίων, για γεωπαθητικό στρες κ.λ.π. Σε ινστιτούτο στην Πολωνία μελέτησαν επί μακρόν την ραβδοσκοπία και την εφήρμοσαν χρησιμοποιώντας τους Νόμους που διέπουν την λειτουργιά του Σύμπαντος, όπως αυτή διδάχτηκε μέσα από τις Ερμητικές Αρχές με έναν συνδυασμό της Κβαντικής φυσικής. Στον αρχαίο κόσμο η ανθρωπότητα κατανόησε πως ορισμένα πετρώματα κάθετα τοποθετημένα ήταν σημαντικά. Η αντήχηση της γης βρίσκει αγωγό τους κίονες οι οποίοι λειτουργούν σαν μπαταρίες. Βάζοντας οι άνθρωποι τα χέρια γύρω τους κατανόησαν την ενέργειά τους. Οι αρχαίοι ναοί πάνω στο έδαφος λειτουργούν όπως η βελονοθεραπεία πάνω στο ανθρώπινο σώμα. Στον βελονισμό υπάρχουν τα τσάκρας, δηλαδή επτά ενεργειακά κέντρα που βρίσκονται στο σώμα μας και μέσω αυτών η ροη της ενέργειας προκαλεί διάφορες ψυχοσωματικές καταστάσεις. Αντίστοιχα των τσάκρας είναι οι τόποι δύναμης πάνω στην Γη. Όπως οι βελόνες στο ανθρώπινο σώμα απελευθερώνουν εγκλωβισμένες ενέργειες αποκαθιστώντας την ροη, άρα την υγεία, έτσι και οι αρχαίοι ναοί σε συγκεκριμένους τόπους μπορούσαν να αναδείξουν αυτές τις φυσικές ενέργειες. Η συχνότητα αυτών των φυσικών ενεργειών σχετίζονταν άμεσα με αλλαγές στην εγκεφαλική λειτουργία επηρεάζοντας το βιοφυσικό ρυθμό του ανθρώπινου σώματος, και έτσι δεν ήταν καθόλου περίεργο οι άνθρωποι να πειραματίζονται πάνω σε ανώτερες καταστάσεις εγρήγορσης ή ακόμα και κάποιες μορφές θεραπειών. Αν και οι αρχαίοι ναοί δεν ήταν ασκληπιείο, εκεί λάμβανε χώρα η θεραπεία, είτε αυτή ήταν ψυχική, πνευματική η φυσική. Οι ιεροί τόποι και τα ιερά έχουν τοποθετηθεί σε σημεία δύναμης που ορίζουν οι γραμμές Ley, πιο γνωστές στον αρχαίο κόσμο της χώρας μας ως «ιεροί δρόμοι του Ερμή», το δίκτυο των οποίων κάποιοι ενορατικοί μπορούν να δουν.

Γραμμές Ley, ένα παγκόσμιο ενεργειακό πλέγμα
Οι γραμμές Ley ή τελλουριακά ρεύματα όπως αναφέρονταν στην αρχαιότητα είναι ευθείες γραμμές ζωτικών ενεργειών που διασχίζουν την γη και σχηματίζουν ένα γεωμαγνητικό πλέγμα, που στα κομβικά σημεία ένωσης τους, παρατηρείτε αυξημένη αυτή η ενέργεια, ενώ διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο στην εκδήλωση κλιματολογικών και γεωλογικών μεταβολών. Η θεωρία της ύπαρξης των γραμμών Leyέγινε ευρύτερα γνωστή το 1921 από τον ερασιτέχνη αρχαιολόγο Alfred Watkins, αλλά ο Πλάτωνας πρώτος διατύπωσε την θεωρία του ενεργειακού πλέγματος αναφέροντας πως η βασική δομή της γης εξελίσσετε από απλά γεωμετρικά σχήματα σε πιο περίπλοκα. Γνωστά ως πλατωνικά στερεά αυτά τα σχήματα συμβολίζουν τα δομικά στοιχεία του σύμπαντος: το τετράεδρο την φωτιά, ο κύβος ή κανονικό εξάεδρο τη γη, το οκτάεδρο τον αέρα, το δωδεκάεδρο τον αιθέρα και το εικοσάεδρο το νερό. Κάθε ένα περιπλεκόμενο με το άλλο δημιουργούν ένα ενεργειακό πεδίο γύρω από την γη που την κρατά σε ισορροπία. Πάνω στη διασταύρωση ροών ενέργειας συνδέονται διάφορες ιερές περιοχές, τόποι δύναμης, όπως αρχαίοι ναοί, εκκλησίες, μεγαλιθικά μνημεία, αρχαία θέατρα, χώροι ταφής, καθώς και άλλες τοποθεσίες πνευματικής και «μαγικής» σημασίας. Η γενική πεποίθηση είναι ότι οι πρόγονοι μας γνώριζαν αυτές τις κοσμικές γραμμές , και έκτισαν τους ιερούς ναούς προκειμένου να εκμεταλλευθούν τις «μαγικές» ιδιότητες τους. Σημαντική επίσης είναι η αναγνώριση του γεγονότος ότι τα αρχαία ιερά συνδέονται όχι μόνο σε συγκεκριμένα σημεία στη γη, αλλά και με τις κινήσεις διαφόρων ουρανίων σωμάτων όπως ο Ήλιος, το Φεγγάρι, οι πλανήτες και τα αστέρια. Όπως έγραψε και ο Στράβων (Β’. Ε-III-4) «Όσοι ασχολούνται με τις θέσεις των διαφόρων τόπων λαμβάνουν υπόψη τα δεδομένα των αστρονόμων και των γεωμετρών, σχετικά με τα σχήματα, τα μεγέθη, και τις αποστάσεις. Αφού λάβει υπόψη αυτά ο γεωμέτρης, τα αστρονομικά δεδομένα, καταμετρεί την κατοικημένη γη κατά μήκος και πλάτος, υπολογίζει το εμβαδόν, και την υπόλοιπη την υπολογίζει εκ των λόγων των αποστάσεων». Στον «Τίμαιο» του Πλάτωνα το όλο πνεύμα είναι ότι αυτός ο κόσμος ο αισθητός, ο κόσμος τον οποίο βλέπουμε, είναι ακριβές αντίγραφο του ουράνιου σχεδίου, με αναλογίες και συμμετρίες και γενικά με μια αρμονία αριθμών. Οι αριθμοί είναι οι νόμοι του σύμπαντος. Σύμφωνα άλλωστε και με τον Πυθαγόρα, «το σοφότερο των όντων είναι ό αριθμός». Έχει υποστηριχτεί επίσης η άποψη ότι τα πουλιά, τα ψάρια και τα ζώα χρησιμοποιούν τις γραμμές Ley ως πυξίδες, βοηθώντας τα να βρουν την κατεύθυνση πίσω στους τόπους αναπαραγωγής και σε θερμότερα κλίματα κατά τους χειμερινούς μήνες. Σε άρθρο του το περιοδικό Scientist που δημοσίευσε το 1987, πρότεινε ότι τόσα διαφορετικά είδη όπως τα περιστέρια, οι φάλαινες, οι μέλισσες, ακόμα και τα βακτήρια περιηγούνται χρησιμοποιώντας το μαγνητικό πεδίο της γης. Γενικά πιστεύετε ότι αυτά τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία μπορούν να επηρεάσουν το σώμα και το μυαλό. Επειδή όμως τα κομβικά σημεία δεν έχουν όλα τις ίδιες ιδιότητες η ενέργεια αυτή μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για θεραπευτικούς σκοπούς αλλά μπορούσε να λειτουργήσει και αντίστροφα προκαλώντας δονήσεις σε μια χαμηλή συχνότητα, η οποία αν και ακούγεται από το ανθρώπινο αυτί, μπορεί να αλλάξει την αντίληψη και να δημιουργήσει αίσθημα ζάλης. Σε ακραίες περιπτώσεις πιστεύετε ότι είναι σε θέση να προκαλέσει ναυτία και πονοκεφάλους. Τα συμπτώματα αυτά είναι αντίστοιχα με εκείνα που περιγράφονται συχνά από ανθρώπους οι οποίοι αισθάνονται την παρουσία των πνευμάτων.

Ο τριγωνισμός των αρχαίων ιερών και η προέλευση της μυστικής γνώσης

Ο Ταξίαρχος Θεοφάνης Μανιάς, ως Διευθυντής Στρατιωτικού Εργαστηρίου Ερευνών την δεκαετία του 1960 και ως Διευθυντής Ινστιτούτου Ερευνών Αρχαιογνωσίας (ΙΕΡΑ), κατόπιν σκληρής, μακροχρόνιας και πολυδάπανης έρευνας παρατήρησε ότι τα ιερά μνημεία της χώρας μας βρίσκονται σε κορυφές ισοσκελών τριγώνων ή γεωδαισία όπως αναφέρετε από τον Ηρόδοτο (η εργασία του Θ. Μανιά στηρίχτηκε πάνω στα μαθηματικά). Μελετώντας τις αναφορές που υποβάλουν οι πιλότοι της πολεμικής αεροπορίας διαπίστωσε ότι κατανάλωναν τις ίδιες ποσότητες καυσίμων μεταξύ αποστάσεων που είχαν τριγωνικό σχήμα. Χαράσσοντας στον χάρτη τις πορείες των αεροσκαφών, διαπίστωσε ότι αυτή η τριγωνική σχέση, και η ίδια κατανάλωση καυσίμων, γινόταν πάντα όταν τα αεροπλάνα πετούσαν πάνω από συγκεκριμένους χώρους των αρχαίων ελλήνων. Οι ιεροί αυτοί χώροι των προγόνων μας δεν σχηματίζουν απλώς τέλεια γεωμετρικά τρίγωνα, αλλά είναι τοποθετημένοι και σε τέτοια σημεία, όπου η ηλεκτρομαγνητική ενέργεια της γης είναι πιο ισχυρή. Καταυτόν τον τρόπο οι αρχαίοι ναοί ήταν έτσι κτισμένοι, ώστε να εκμεταλλεύονται τις ευεργετικές επιδράσεις τις ακτινοβολίας αυτής, και να εξασθενούν τις βλαβερές. Σήμερα δεν είμαστε σίγουροι το πώς ακριβώς οι αρχαίοι πρόγονοι μας γνώριζαν τις ιδιότητες αυτών των τόπων δύναμης, και πως μπορούσαν να τους διακρίνουν. Στο Αριστοτέλους Πολιτικά, VII 1331α διαβάζουμε: «Τας δε τοις θείοις αποδεδομένας οικήσεις αρμόττει τόπον επιτήδίον τε έχειν και τον αυτόν, όσα μη ό ΝΟΜΟΣ αφορίζει χωρίς ή τοι μαντείον άλλο πυθόχρηστον. Έτι δε ιερά κατά την χώραν είναι ΝΕΜΕΜΗΜΕΝΑ, τα μεν τοις θεοίς, τα δε τοις ήρωσιν», δηλαδή οι «καθιερωμένοι οίκοι για την λατρεία των θεών πρέπει να βρίσκονται όχι μόνο στην κατάλληλη θέση αλλά και στην ίδια, εκτός από εκείνους τη θέση τον οποίον ορίζει ξεχωριστά ο Νόμος ή κάποιο μαντείο (υπό την αιγίδα του μαντείου των Δελφών)». Στην συνέχεια συμπληρώνει ότι «τα ιερά των αγροτικών περιοχών πρέπει να βρίσκονται συμμετρικά κατανεμημένα, άλλα αφιερωμένα σε θεούς και άλλα σε ήρωες». Το περιεχόμενο αυτού του νόμου δεν τον γνωρίζει κανείς και δεν αναφέρετε πουθενά. Οι αρχαίοι φαίνεται να είχαν πολύ προχωρημένες γνώσεις ή υπήρχε κάποια μυστική γνώση, χωρίς να ξέρουμε από πού προερχόταν αυτή. Υπήρχαν μήπως χάρτες από άλλους προκατακλυσμιαίους πολιτισμούς που υποδείκνυαν αυτά τα ενεργά σημεία; Μήπως υπήρξαν πολιτισμοί πιο εξελιγμένοι που κατείχαν γνώση υψηλότερη από την γνώση που κατέχουμε εμείς σήμερα; Πολιτισμοί οι οποίοι εξαφανίστηκαν, ξεχάσθηκαν ή αποσιωπήθηκαν; Μήπως η εικόνα που έχουμε για το παρελθόν είναι λάθος; Ο Πλάτων ήταν ο πρώτος που έθιξε το θέμα της προκατακλυσμιαίας ανθρωπότητας γράφοντας για τη θρυλική βυθισμένη ήπειρο ,την Ατλαντίδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία που μας έδωσε μάλιστα , ξέρουμε και πότε καταστράφηκε: πριν από περίπου 12.000 χρόνια. Μια άλλη άποψη που υποστηρίζετε από πολλούς σύγχρονους ερευνητές λέει ότι οι συγκεκριμένοι τόποι που χτίσθηκαν οι αρχαίοι ναοί, τα ασκληπιεία, και οι βωμοί δεν ήταν ενεργειακοί τόποι και δεν επιλέχτηκαν από τους πρόγονους μας, αλλά οι αρχαίοι ήταν αυτοί που έκτισαν εκεί τα ιερά τους και δημιούργησαν μια ενέργεια, η οποία έμεινε μέχρι σήμερα, μέσα από τις τελετές που πραγματοποιούσαν σε αυτούς τους τόπους και την επικοινωνία τους με το Θείο. Μια πιο ανατρεπτική άποψη υποστηρίχτηκε από τον Έριχ φον Νταίνικεν, γνωστός για τις ιδέες του ότι οι περισσότεροι αρχαίοι πολιτισμοί της γης οφείλονται σε εξωγήινους. Ο Νταίνικεν ισχυρίζεται ότι οι μύθοι, οι τέχνες, οι κοινωνικές δομές των αρχαίων πολιτισμών κτλ, εισήχθησαν από αστροναύτες κάποιου άλλου κόσμου. Ο Νταίνικεν έμαθε για τον τριγωνισμό των αρχαίων ιερών στην Ελλάδα από τον Θεοφάνη Μανιά, κατά την διάρκεια ομιλίας του πρώτου στην Αθήνα. Εκεί ο Μανιάς του έδειξε χάρτες με την γεωμετρική σχέση μεταξύ των αρχαίων ιερών, κάτι που εντυπωσίασε τον Νταίνικεν, με αποτέλεσμα να μελετήσει αυτά τα στοιχεία, και να οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι αυτή η γεωμετρική σχέση είναι υπαρκτή. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι πρόγονοι μας επειδή δεν μπορούσαν να αντιληφτούν και να κατανοήσουν τις επισκέψεις των εξωγήινων που δεχόταν ο πλανήτης μας, πίστεψαν ότι ήταν οι Θεοί τους. Οι εξωγήινοι συνειδητοποίησαν πως οι άνθρωποι θα μπορούσαν στο μέλλον να κατανοήσουν τα γεωμετρικά μοτίβα, και επομένως οι αρχαίοι πρόγονοι μας κατασκεύασαν τους ναούς σε αυτά τα σημεία γιατί αυτές τις εντολές έλαβαν από τους Θεούς τους. Η εναλλακτική εκδοχή του Νταίνικεν ήταν ότι αυτοί οι Θεοί είχαν καταλύματα σε συγκεκριμένες περιοχές, περιοχές ενέργειας, και μετά την αποχώρηση τους, οι άνθρωποι ξεκίνησαν να κατασκευάζουν ιερά επειδή σε εκείνα ακριβώς τα σημεία ήταν οι έδρες τους. Πρέπει να αναφέρουμε βέβαια ότι οι απόψεις του επιστημονικού κόσμου για το έργο και τις μελέτες του Νταίνικεν ποικίλουν. Μέρος της επιστημονικής κοινότητας θεωρεί τις απόψεις και τις εκτιμήσεις του, ψευδοεπιστήμη και ψευδοαρχαιολογία, ενώ για την άλλη πλευρά είναι ένας θρύλος, αλλά και «προφήτης» του παρελθόντος! Κλείνοντας αυτό το μικρό άρθρο για την ενέργεια και τον τριγωνισμό των αρχαίων ιερών, θα αναδημοσιεύσουμε μια μικρή παράγραφο από το βιβλίο του Θεοφάνη Μανιά, και θα υπενθυμίσουμε ότι «τα αρχαία μυστήρια, γίνονται μυστήρια, όταν η γνώση έχει χαθεί ή έχει αποσιωπηθεί».
Του Θεοφάνη Μανιά"ΚΑΘΗΚΟΝ ΗΜΩΝ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Επομένως, έναντι της Ελληνικής Ιστορίας και του Παγκοσμίου πολιτισμού, προβάλλει επιτακτικόν το καθήκον ημών των νέων Ελλήνων, να ερευνήσωμεν μετά της επιβαλλομένης σοβαρότητος, τάς αγνώστους αυτάς πλευράς της αρχαιότητος, της οποίας συνέχειαν αποτελεί ο νεοελληνικός κόσμος. Η αποκάλυψις των αγνώστων αυτών έργων των αρχαίων, αποτελεί και αίτημα αυτών τούτων των δημιουργών των, οι οποίοι δεν υπάρχουν σήμερον, και οι οποίοι δεν επετέλεσαν αυτά προς ιδίαν αυτών χρήσιν, αλλά προς όφελος των ανθρώπων του μέλλοντος. Οι άνθρωποι εκείνοι, από αγάπην προς το ανθρώπινον γένος, άφησαν ωρισμένας σπουδαίας παρακαταθήκας, υπό μορφήν «Κωδίκων». Ημείς, από ευγνώμονα σεβασμόν, αλλά και προς το συμφέρον και ημών των ιδίων και της ανθρωπότητος, οφείλομεν να μελετήσωμεν τους Κώδικας τούτους. Και ό,τι μεν είναι ορθόν, να το εντάξωμεν εις τάς συγχρόνους ιστορικάς, φιλοσοφικάς και επιστημονικάς αληθείας, ή να τό χρησιμοποιήσωμεν εις τήν σύγχρονον ζωήν".   
-------------------------------------------
Πηγές:"Τα άγνωστα Μεγαλουργήματα των Αρχαίων Ελλήνων", Θεοφάνης Μανιάς, εκδόσεις Πύρινος Κόσμος
"Η Ιερή Γεωγραφία της Ελλάδας", Ν. Λίτσας, Έσοπτρον
Δελτίο Αναλυτικής Ελληνικής Βιβλιογραφίας του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών, 683, 1968 Ενημερωτικό Δελτίο Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, αριθ. 535 της 5ης Ιουλίου 1969
"Επιμορφωτικόν Βήμα", Απρίλιος - Ιούνιος 1970
Περιοδικό "ΘΕΣΕΙΣ και ΙΔΕΑΙ", Ιανουάριος 1970
Περιοδικό Ανεξήγητο, "Η ενεργειακή γεωμετρία της Γης", τεύχος 147
Περιοδικό Ανεξήγητο, "Τριγωνισμός αρχαίων ιερών" τεύχος 184
Περιοδικό ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ, "Ιερά γεωμετρία και μαθηματικά", τεύχος 153
Περιοδικό ΑΒΑΤΟΝ, τεύχος 18
Philip Heselton, "Earth Mysteries", Element
Χωροταξία Ελληνικών Ναών, "ΓΕΩΜΕΝΤΩΡΑΣ", (GEOMENT TEAM)

Ο Απολλώνιος Τυανεύς και οι φοβεροί του διάλογοι με τους Ινδούς σοφούς

X V . Ο Απολλώνιος ο ίδιος περιγράφει τι είδους ήταν αυτοί οι άνθρωποι και πώς κατοικούσαν στην κορυφή. Σε μια από τις ομιλίες του προς τους Αιγυπτίους λ έ ε ι: « Ε ί δ α τους Ινδούς Βραχμάνες να κατοικούν πάνω στη γη χωρίς να την πατούν, να είναι περιτειχισμένοι χωρίς τείχη και να έχουν τα πάντα χωρίς να αποκτήσουν τ ί π ο τ ε »

Τα λόγια του ενέχουν κάποια σοφία. Ο Δάμις πάντως λέει ότι κοιμούνται καταγής και στρώνουν το έδαφος με πόες, όσες μπορούν να μαζέψουν. Επιπλέον λέει ότι τους είδε να προχωρούν μετέωροι σε ύψος δύο πήχεων πάνω από τη γη, όχι για να θεωρηθούν θαυματοποιοί, κάτι που αποφεύγουν, αλλά αφήνοντας τη γη και προχωρώντας μαζί με τον Ήλιο θεωρούν ότι πράττουν κάτι ευπρόσδεκτο από τον θεό.

Τη φωτιά που αποσπούν από τις ακτίνες του ήλιου, αν και είναι πραγματική, ούτε πάνω σε βωμό την ανάβουν ούτε τη φυλάνε σε φούρνους, αλλά όπως οι λάμψεις ανακλώνται από τον ήλιο και το νερό, έτσι και η φωτιά φαίνεται μετέωρη και κινούμενη στον αιθέρα.

Παρακαλούν τον Ήλιο, ώστε οι εποχές, που αυτός κυβερνά, να έρθουν στη γη με την ώρα τους και η Ινδική να ευημερεί. Τη νύχτα παρακαλούν την ακτίνα του φωτός να μη δυσανασχετεί με το σκοτάδι και να μείνει όπως ακριβώς την έφεραν. Αυτό λοιπόν σημαίνουν τα λόγια του Απολλώνιου «οι Βραχμάνες βρίσκονται στη γη κι όχι πάνω σ' αυτή». Το «είναι περιτειχισμένοι χωρίς τείχη» φανερώνει τον αέρα κάτω από τον οποίο ζουν. Επειδή, αν και φαίνεται πως ζουν στην ύπαιθρο, σηκώνουν από πάνω τους σκιά, δεν μουσκεύονται όταν βρέχει και είναι κάτω από τον ήλιο, όποτε το θελήσουν. Την πρόταση «χωρίς να έχουν αποκτήσει τίποτε, έχουν τα πάντα», ο Δάμις έτσι την εξηγεί: Όσες πηγές αναβλύζουν από τη γη για τους Βάκχους, όταν ο Διόνυσος κουνήσει αυτούς και τη γη, τόσο άφθονες υπάρχουν γι' αυτούς τους Ινδούς όταν τρώνε οι ίδιοι ή φιλοξενούν άλλους.
Εύλογα λοιπόν ο Απολλώνιος λέει ότι αυτοί που πορίζονται ό,τι θέλουν χωρίς προετοιμασία, αλλά τα βρίσκουν έτοιμα, έχουν όσα δεν έχουν. Τα μαλλιά τους τα αφήνουν μακριά, όπως κάποτε οι Λακεδαιμόνιοι, οι Θούριοι, οι Ταραντίνοι, οι Μήλιοι και όσοι είχαν τις Λακωνικές συνήθειες. Στο κεφάλι φορούν λευκή μίτρα, κυκλοφορούν ξυπόλητοι και το ένδυμά τους μοιάζει με εξωμίδα. Το υλικό των ρούχων τους είναι μαλλί που φυτρώνει μόνο του από τη γη και είναι λευκό όπως των Παμφύλων, όμως πιο μαλακό. Απ' αυτό στάζει λίπος σαν ελαιόλαδο και το θεωρούν ιερό ρούχο. Αν κάποιος άλλος εκτός από τους Ινδούς αυτούς προσπαθήσει να το πάρει, η γη δεν το αφήνει.
Φορούν δαχτυλίδι και κρατούν ράβδο με την οποία μπορούν να καταφέρουν τα πάντα- και τα δύο εκτιμούνται ως απόρρητα.

X V I . Όταν έφτασε ο Απολλώνιος, οι άλλοι σοφοί τον πλησίασαν και φιλούσαν τα χέρια του. Όμως ο Ιάρχας καθόταν πάνω σε ψηλό δίφρο —ήταν φτιαγμένος από μαύρο χαλκό και στολισμένος με χρυσά αγάλματα, ενώ οι δίφροι των άλλων ήταν μεν χάλκινοι αλλά αστόλιστοι και λιγότερο ψηλοί, γιατί κάθονταν χαμηλότερα από τον Ιάρχα— και, μόλις είδε τον Απολλώνιο, τον χαιρέτησε μιλώντας ελληνικά και ζήτησε το γράμμα του Ινδού.

Όταν ο Απολλώνιος εκδήλωσε τον θαυμασμό του για την ικανότητά του να γνωρίζει εκ των προτέρων,του είπε ότι λείπει και ένα γράμμα από την επιστολή, το δέλτα, που είχε διαφύγει από τον γραφέα. Αποδείχτηκε ότι έτσι ήταν.

Αφού διάβασε την επιστολή, είπε: «Τι γνώμη έχεις για μας, Απολλώνιε;» «Ποια άλλη», απάντησε, «παρά αυτή που αποδεικνύει ο δρόμος που έκανα για χάρη σας και που κανείς άλλος απ' αυτούς που ξέρω δεν θα έκανε;»

«Τι περισσότερο από σένα νομίζεις πως γνωρίζουμε;».
«Θεωρώ», είπε ο Απολλώνιος, «τις γνώσεις σας σοφότερες και πολύ πιο θεϊκές. Αν δεν βρω σε σας τίποτε περισσότερο απ' αυτά που γνωρίζω, θα έχω μάθει ότι δεν υπάρχει τίποτε άλλο για να μάθω».
Πήρε τον λόγο ο Ινδός και είπε: «Οι άλλοι συνηθίζουν να ρωτούν τους επισκέπτες τους από πού έρχονται και για ποιο λόγο. Εμείς θεωρούμε μεγάλη απόδειξη σοφίας το να γνωρίζουμε τα πάντα για τους επισκέπτες μας. Αυτό μπορείς να το διαπιστώσεις αμέσως». Μόλις είπε αυτά, διηγήθηκε λεπτομερώς στον Απολλώνιο τα σχετικά με την καταγωγή του πατέρα του και της μητέρας του και όλα σχετικά με τις Αιγές και πώς έγινε σύντροφός του ο Δάμις. Επίσης διηγήθηκε απνευστί και με μεγάλη σαφήνεια όλα όσα έμαθαν στη διάρκεια του ταξιδιού τους ή είδαν από άλλους, σαν να είχε πάρει κι αυτός μέρος στο ταξίδι.

Αυτό προκάλεσε την έκπληξη του Απολλώνιου και τον ρώτησε πώς τα ήξερε. Είπε ο Ινδός: «Και συ ήρθες έχοντας γίνει μέτοχος αυτής της σοφίας αλλά όχι όλης ακόμη».
«Θα μου τη διδάξεις λοιπόν όλη;» ρώτησε. «Με όλη μου την καρδιά, γιατί αυτό είναι σοφότερο από το να κρύβει από φθόνο κάποιος τα άξια μελέτης. Εκτός αυτού, Απολλώνιε, βλέπω πως έχεις πολύ ανεπτυγμένο μνημονικό, κάτι που εμείς το εκτιμούμε περισσότερο από όλα τα θεϊκά χαρίσματα». «Αλήθεια διέκρινες τον χαρακτήρα μου;» ρώτησε. «Εμείς, Απολλώνιε», απάντησε, «διακρίνουμε όλα τα είδη της ψυχής, ανιχνεύοντάς τα με μύρια σύμβολα. Όμως, επειδή κοντεύει μεσημέρι και πρέπει να προετοιμάσουμε τις προσφορές μας στους θεούς, ας τ' αφήσουμε τώρα αυτά. Μετά τις προσφορές θα συζητήσουμε ό,τι θέλεις. Τώρα πάρε μέρος σε όλα όσα πρόκειται να γίνουν». «Μα τον Δία», είπε ο Απολλώνιος, «θα ήταν αδικία σε βάρος του Καυκάσου και του Ινδού που τους πέρασα και ήρθα σε σας, αν δεν έπαιρνα μέρος με όλη μου την καρδιά σ' αυτά που θα κάνετε». «Πάρε λοιπόν μέρος», είπε' «ας πηγαίνουμε».

ΦΙΛΟΣΤΡΑΤΟΣ – ΑΠΑΝΤΑ – Τα ες τον Τυανέα Απολλώνιον Α’-΄Β’- Γ’

Η ΩΡΑΙΑ ΕΛΕΝΗ

Πέντε γάμοι, αρκετά παιδιά, δύο πόλεμοι και μια ενδιαφέρουσα μεταθανάτια ζωή. Η πανέμορφη κόρη του Τυνδάρεω έδειχνε από μικρή τι θα προκαλούσε. Στα 12 της αποφάσισε να την κλέψει ο πρώτος της ξάδερφος, ο Εναρφόρος. Εκείνη, γλύτωσε απ τον ξάδελφο, δεν γλύτωσε όμως απ τον 50χρονο Θησέα που την έκλεψε μαζί με τον φίλο του, τον Πειρίθη.

Χήροι, σύμφωνα με το μύθο και οι δύο, ήθελαν πλέον για γυναίκες τους κόρες θεών. Έβαλαν λοιπόν σε κλήρο την Ελένη, την κέρδισε ο Θησέας και την πήγε στη μητέρα του την Αίθρα. Τα αδέρφια της πήγαν με στρατό, ξεκίνησαν έναν αιματηρό πόλεμο, κατέστρεψαν την Αττική, πήραν πίσω την αδερφή τους και για σκλάβα της, την Αίθρα.

 Η μια εκδοχή της ιστορίας είναι ότι ο Θησέας τη «σεβάστηκε». Η άλλη ότι η Ωραία Ελένη έμεινε έγκυος, γέννησε στο Άργος και άφησε το πρώτο της παιδί στην αδερφή της την Κλυταιμνήστρα να το μεγαλώσει σαν δικό της. Ήταν η Ιφιγένεια.

Υποψήφιοι γαμπροί
Ο πατέρας της, από φόβο μην του ξανακλέψουν την όμορφη κόρη αποφάσισε να την παντρέψει. Έσπευσαν, λοιπόν, στο παλάτι όλοι οι Αχαιοί πρίγκηπες ως υποψήφιοι γαμπροί, εκτός από τον Αχιλλέα που μαθήτευε στον Χείρωνα. Στην κοσμοσυρροή γαμπρών και τη δύσκολη επιλογή, ο Οδυσσέας πρότεινε να διαλέξει μόνη της η Ελένη το γαμπρό και οι υπόλοιποι να δώσουν όρκο ότι αν ποτέ κάποιος βρεθεί να πάρει την Ελένη απ τον άντρα της να μαζευτούν όλοι μαζί να ξεπλύνουν την προσβολή. Η Ελένη διάλεξε λοιπόν το Μενέλαο. Βασιλιά, άνθρωπο με αρχοντιά, αδερφό του Αγαμέμνονα, ψηλό, δυνατό, γενναίο με δύο εξαιρετικά προσόντα. Ήταν ο πιο πλούσιος και ο πιο αφελής! Δέκα χρόνια κράτησε ο ευτυχισμένος γάμος απ τον οποίο απέκτησαν μια κόρη. Την όμορφη Ερμιόνη.

Ο Πάρης, πέτρα του σκανδάλου
Ξαφνικά, φτάνει στη Σπάρτη ουρανοκατέβατος ένας νεαρός πρίγκηπας της ανατολής. Ο Πάρης, γιος του βασιλιά της Τροίας που ήρθε να πάρει το «τρόπαιο» που του είχε υποσχεθεί η θεά Αφροδίτη. Κάποια άλλη εκδοχή αναφέρει πως ήρθε να ανταποδώσει την επίσκεψη που του είχε κάνει ο Μενέλαος. Λέγεται πως ο όμορφος Πάρης, αν και ήταν παντρεμένος με τη νύμφη Οινώνη και είχαν και ένα γιο, τους εγκατέλειψε χωρίς δεύτερη σκέψη. Ο Μενέλαος τον υποδέχθηκε με βασιλικές τιμές. Λίγες μέρες αργότερα άφησε εντολή στην Ελένη να «φροντίζει» τον καλεσμένο τους, γιατί ο ίδιος έπρεπε να πάει στην Κρήτη για να παραστεί στην κηδεία του παππού του. Βέβαια άλλη «φροντίδα» είχε στο μυαλό του ο καημένος ο Μενέλαος. Η Ελένη με τον Πάρη έφυγαν νύχτα με τους θησαυρούς του Μενελάου και τις δούλες της Ελένης για την Τροία. Άρα είναι δύσκολο να τεκμηριωθεί ότι ο Πάρης την έκλεψε. Η Ελένη άφησε το παιδί και τον άνδρα της, αλλά το σπίτι το σεβάστηκε! Το πρώτο ερωτικό σμίξιμο με τον Πάρη έγινε στο νησάκι Κρανάη κοντά στο Γύθειο. Μετά την υπέροχη βραδιά που έζησε ο Πάρης, ίδρυσε ναό προς τιμή της Αφροδίτης για να την ευχαριστήσει για τη γυναίκα που του χάρισε. Η Ελένη στην Τροία έκανε πέντε παιδιά με τον Πάρη και όταν εκείνος σκοτώθηκε τη διεκδίκησαν τα δύο του αδέρφια. Εκείνη παντρεύτηκε τον Διήφοβο. Είναι ο μόνος άντρας που δεν έκανε μαζί του παιδί. Ο Μενέλαος ον σκότωσε και στη συνέχεια λύγισε μπροστά στα θέλγητρα της Ελένης και τη δέχτηκε πίσω.

Οι αρχαίοι προσπαθούν να ανασκευάσουν το μύθο
Οι αρχαίοι προσπαθώντας να «σώσουν» ό,τι μπορούσε να σωθεί, δημιούργησαν το μύθο με την Αίγυπτο και το είδωλο που δήθεν πήρε ο Πάρης στην Τροία. Η αληθινή Ελένη, σύμφωνα μ” αυτό το μύθο, κατέληξε στην Αίγυπτο με εντολή του Δία. Ο Ερμής την πήγε πρώτα σ” ένα νησάκι απέναντι από το Σούνιο που πήρε τ” όνομά της: Ελένης Νήσος. Είναι η σημερινή Μακρόνησος. Στην Αίγυπτο, παραλίγο να παντρευτεί τον γιο του Πρωτέα. Στον μύθο που όλοι γνωρίζουμε από τα σχολικά μας χρόνια, ο πόλεμος της Τροίας θα λήξει με χιλιάδες νεκρούς, την Τροία κατεστραμμένη, αλλά με τους Έλληνες αποζημιωμένους. Πήραν άπειρα και πολύτιμα λάφυρα και ο Μενέλαος πήρε πίσω την Ελένη του και συνέχισαν τη ζωή τους σα να μην είχε συμβεί τίποτα. Μετά τον θάνατό τους στην άλλη ζωή, η Ελένη θα παντρευτεί με γάμο λαμπρό, τον μόνο μνηστήρα που δεν τη διεκδίκησε εν ζωή. Τον Αχιλλέα!

Η μηχανή που φτιάχτηκε για να διαβάζουν τις σκέψεις των ανθρώπων

Τη δεκαετία του 1890, όταν ακόμη τα τηλέφωνα, τα αυτοκίνητα και οι λαμπτήρες φάνταζαν ως παράξενα, συναρπαστικά και παντελώς καινούρια τεχνολογικά επιτεύγματα, οι εφευρέτες της εποχής υποστήριζαν ότι δεν αργούσε ο χρόνος που θα έκανε την εμφάνισή της μία άλλη αξιοθαύμαστη μηχανή: η μηχανή που θα διαβάζει το μυαλό των ανθρώπων.
 
Εμπνευσμένος από το φωνοαυτογράφο -μια συσκευή που δημιουργούσε γραφικές αναπαραστάσεις του ήχου- ο επιστήμονας Julius Emmner εφηύρε μια μηχανή που όπως ισχυριζόταν ο ίδιος μπορούσε να καταγράφει τις σκέψεις.
 
Για τον Emmner η λειτουργία αυτής της συσκευής ήταν πολύ απλή. Άλλωστε, αν ο αόρατος ήχος παλλόταν με τέτοιο τρόπο που μπορούσε να μετρηθεί, γιατί να μη μπορούσε να συμβεί το ίδιο και με τις αόρατες σκέψεις;
 
Εκείνη την εποχή υπήρχαν πολλές αναφορές στα μέσα ενημέρωσης για τις μηχανές, που θα μπορούν να διαβάζουν το μυαλό των ανθρώπων. «Τα μυστικά θα πάψουν να είναι κρυφά, την ημέρα που θα αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρέως η τέλεια ψυχομετρική μηχανή» έλεγε ένα άρθρο της εφημερίδας Seattle Star το 1908, το οποίο έκανε αναφορά στη μηχανή –κάτι σαν ανιχνευτής ψεύδους- που είχε κατασκευάσει ο καθηγητής Frederick Peterson από το πανεπιστήμιο Columbia.
Το 1910 ένας βρετανός ψυχολόγος υποστήριζε ότι οι σκέψεις πάλλονται αρκετά για να είναι «ευδιάκριτες». Άλλοι ακαδημαϊκοί εστίαζαν την προσοχή τους στο πώς θα έμοιαζαν αυτές αν έπαιρναν κάποια μορφή: Τι χρώμα θα μπορούσαν να είναι οι σκέψεις; Και τι θα σήμαινε αυτό το χρώμα;
 
Το 1938 οι New York Times χαρακτήριζαν την ιδέα μιας μηχανής διαβάσματος της σκέψης ως «συναρπαστικά εύλογη», όπως αναφέρει δημοσίευμα του Adrienne LaFrance στο The Atlantic.
Αρκετές δεκαετίες μετά, με την εξέλιξη των νευροεπιστημών, όλα αυτά ακούγονται κάπως παράλογα.
 
Ωστόσο, κανείς δε μπορεί να κατηγορήσει τους ανθρώπους εκείνης της εποχής, για τη θέλησή τους να πιστέψουν κάτι τέτοιο.
 
Αν αναλογιστεί κανείς δε, τις τεχνολογικές εξελίξεις στα τέλη του 1800, μια τέτοια άποψη δικαιολογείται απόλυτα, σημειώνει ο αρθρογράφος: φωτογραφικές μηχανές (1838), μηχανήματα ηχογράφησης (1860), τηλέφωνο (1876) και ηλεκτρικοί λαμπτήρες.
Για παράδειγμα, οι βιντεοκλήσεις μπορεί να μην έγιναν πραγματικότητα το 1912, όπως είχε προβλέψει η εφημερίδα Day Book στο Σικάγο, ωστόσο στις μέρες μας ποιος δεν έχει χρησιμοποιήσει το Skype;
 
Η υπόσχεση της δημιουργίας μιας μηχανής που θα μπορούσε να διαβάζει τις σκέψεις, θα μπορούσε να είναι ένα είδος προδρόμου για το τι είναι δυνατό να γίνει τεχνολογικά.
 
Η πίστη, η θέληση και το πάθος για την εξερεύνηση μιας τέτοιας ιδέας, αντικατοπτρίζει τουλάχιστον το βαθμό αισιοδοξίας που απαιτείται για να οδηγηθεί κανείς σε μια καινούρια εφεύρεση.
 
Άλλωστε, οι τεχνολογίες που μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο δεν έχουν να κάνουν με τις μηχανές, αλλά με τον τρόπο που οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν με αυτές. Και μόνο πιέζοντας τα όριά του κανείς, μπορεί να ανακαλύψει τι είναι πραγματικό και δυνατό.

Ο Χίλων ή Χείλων o Λακεδαιμόνιος

Ο Χίλων ή Χείλων o Λακεδαιμόνιος, γιος του Δαμαγέτου, ήταν πολιτικός, νομοθέτης, φιλόσοφος και ελεγειακός ποιητής, που έζησε κατά τον στ' π.Χ. αιώνα και αναφέρεται ως ένας από τους Επτά Σοφούς της Aρχαίας Ελλάδας.
 
Γεννήθηκε το 600 π.Χ. στη Σπάρτη και πέθανε το 520 π.Χ. στην Πίσσα της Σικελίας. Κατά την παράδοση (και τον Έρμιππο) πέθανε σε ηλικία 80 ετών κατά τα προλεχθέντα, από τη μεγάλη του συγκίνηση και την υπερβολική χαρά του, όταν αγκάλιασε το γιο του, που μόλις είχε επιστρέψει Ολυμπιονίκης στο αγώνισμα της «πυγμής» (πυγμαχίας), οπότε και κηδεύτηκε με μεγάλες τιμές, ενώ στον τάφο του γράφτηκε η φράση: «Υιός Χίλωνος, πυγμή χλωρόν έλεν κότινον / Είδ΄ο πατήρ στεφανούχον ιδών τέκνον ήμυσεν ησθείς ού νεμεσητόν. Εμοί τοίος ίτω θάνατος» [«Μακάρι να είχα κι εγώ ένα τέτοιο θάνατο»].
 
Σύμφωνα με τον Διογένη το Λαέρτιο που τον βιογράφησε (Α’ 3,68-73), οι Σπαρτιάτες ανήγειραν και άγαλμα προς τιμή του, με το επίγραμμα «Τόνδε δορυστέφανος Σπάρτα Χίλων, εφύτευσεν, ός των Επτά Σοφών, πρώτος, έφυ Σοφός» [περ. «Η πολεμόχαρη Σπάρτη γέννησε αυτόν εδώ τον Χίλωνα, που ήταν ο πρώτος, δηλαδή ο μεγαλύτερος, Σοφός από τους επτά Σοφούς»].
 
Ιδιαίτερης τιμής και εκτιμήσεως έχαιρε ο Χίλων και κατά τη διάρκεια της ζωής του. Οι συμπατριώτες του, μάλιστα, τον εξέλεξαν και Έφορο, το 556 π.Χ. (κατά την 56η Ολυμπιάδα). Η θητεία του κρίνεται ιδιαίτερα επιτυχημένη και μάλιστα με μεγάλη σημασία στην ιστορική εξέλιξη του πολιτεύματος της πόλης, αφού κατά τη διάρκεια της θητείας του εισηγήθηκε και πέτυχε τη μεταρρύθμιση του καθεστώτος του Λυκούργου, με την εξύψωση του θεσμού των Εφόρων και τον αποφασιστικό περιορισμό, κατά τον τρόπο αυτό, της βασιλικής δύναμης και εξουσίας, προς όφελος της λαϊκής κυριαρχίας.
 
Αλλά και μεταξύ των Ελλήνων της υπολοίπου Ελλάδας είχε αποκτήσει φήμη και έχαιρε ιδιαίτερης τιμής ο Χίλων, μεταξύ άλλων για τη ρήση του ότι τα Κύθηρα ήταν καλύτερα να μην υπήρχαν, φράση που αποδείχθηκε σοφή κατά τους μηδικούς πολέμους, όταν ο Δημάρατος συμβούλεψε τον Ξέρξη να συγκεντρώσει εκεί τον στόλο του, συμβουλή που ευτυχώς δεν εισακούστηκε από τον βασιλιά των Περσών, διότι τότε πιθανόν να κυριευόταν όλη η Ελλάδα (πρβλ. Ηρόδοτος Α’59), όπως αποδείχθηκε αργότερα, κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, οπότε ο Νικίας εγκατέστησε στο συγκεκριμένο νησί αθηναϊκή φρουρά, προκαλώντας μεγάλες ζημιές στους Λακεδαιμόνιους.
 
Ενδεικτικός και χαρακτηριστικός της σοφίας του είναι ο διάλογος που φέρεται να είχε, σε μεγάλη πλέον ηλικία, με τον ακμάζοντα, τότε, Αίσωπο. Ο τελευταίος φέρεται να τον ρώτησε «τι πράττει ο Δίας» και εκείνος του απάντησε «Ταπεινοί τα υψηλά και τα ταπεινά υψοί». Σε ερώτηση «κατά τι διαφέρουν οι πεπαιδευμένοι από τους απαίδευτους», απάντησε «ελπίσιν αγαθαίς» και, τέλος, στην ερώτηση «τι είναι δύσκολο» φέρεται να απάντησε το «τα απόρρητα σιωπήσαι και σχολήν [ή, κατ’ άλλη εκδοχή, «χολήν»] εύ διαθέσθαι και αδικούμενον δύνασθαι φέρειν».
 
Τα πιο σπουδαία και γνωστά γνωμικά του, δηλαδή το «μηδέν άγαν», το «γνώθι σαυτόν» και το «εγγύα παρά δ’ άττα» [σημειωτέον ότι το πρώτο απ’ αυτά αποδίδεται, κατ’ άλλη εκδοχή, στον Σόλωνα, ενώ το δεύτερο στον Θαλή] είχαν γραφτεί στον τοίχο (ή στην προμετωπίδα) του ναού του Απόλλωνα, στους Δελφούς. Ειδικά για το γνώθι σαυτόν αναφέρεται από τον Κλέαρχο ότι το γνωμικό αυτό λέχθηκε στον Χίλωνα ως μυστικό από τον θεό (Ι.Στοβαίου Ανθολ., τόμ.Α’ βιβλ.21 παρ.12)

10 μέρη στη γη που δεν θα το πιστεύετε ότι είναι πραγματικά

Ο πλανήτης μας, κρύβει πανέμορφα μέρη, τα οποία δυστύχως δεν έχουμε οι περισσότεροι τη δυνατότητα να τα απολαύσουμε από κοντά.

Με τη βοήθεια ης τεχνολογίας όμως μπορούμε να ''ταξιδέψουμε'' σε κάθε άκρη του πλανήτη.
Για του λόγου το αληθές δείτε το παρακάτω βίντεο:

Ψαράς ψαρεύει με ... τόξο και βέλη!

Έναν… αν μη τι άλλο εναλλακτικό τρόπο να ψαρεύει βρήκε όπως θα δείτε στο βίντεο ο επίδοξος ψαράς.
 
Ίσως να βρίσκει τετριμμένο το ψάρεμα με ψαροτούφεκο, βαρετό το καλάμι. Έτσι ψαρεύει με… τόξο.
 
Όπως θα δείτε στο βίντεο πάντως, μάλλον δικαιώνεται από την εκκεντρικότητά του.
 

Το καβούρι-γίγας που αποτελεί φόβο και τρόμο για τα κατοικίδια

Αν το δει κανείς κοντά του το πιο πιθανό είναι να τρομάξει και να το βάλει στα πόδια. Η εικόνα του ξενίζει τον κόσμο, κυρίως λόγω του μεγέθους του. Πρόκειται για το καβούρι-γίγας, το οποίο ζει αποκλειστικά στην ξηρά.
Αν θέλετε κάτι για κατοικίδιο μην προτιμήσετε αυτό το είδος. Ο λόγος; Κινδυνεύουν τα υπόλοιπα κατοικίδια σας, αν έχετε και ιδίως αν αυτά ανήκουν στα συνηθισμένα είδη, κοινώς σκύλος ή γάτα. Δεν συζητάμε αν είναι και μικρά. Το Birgus latro ή στην καθομιλουμένη «καβούρι καρύδα» (ναι, κι όμως έτσι λέγεται) σκαρφαλώνει στους φοίνικες τη νύχτα για να γευτεί το αγαπημένο του φρούτο, την καρύδα. Φτάνει το ένα μέτρο μήκος και ζυγίζει 5 κιλά και πολλοί από εκείνους που του έχουν δει έχουν αισθανθεί έναν φόβο.
Η έτερη ονομασία του είναι «καβούρι κλέφτης» όπως το ονομάζουν, είναι σίγουρα πιο τρομακτικό στην όψη, από τα παράξενα «ξαδέλφια» του, που ζουν τη θάλασσα. Λατρεύει τις καρύδες, τα φρούτα, τους σπόρους και τους ξηρούς καρπούς. Ζει στην ξηρά, δεν μπορεί να κολυμπήσει και θα πνιγεί αν παραμείνει πολύ ώρα στο νερό. Η διάρκεια ζωής του ξεπερνά τα 60 χρόνια. Ζει στα νησιά του Ινδικού και του Ειρηνικού ωκεανού εκεί που ευδοκιμούν οι κοκοφοίνικες και λέγεται ότι είναι πολύ επικίνδυνο και για άλλα ζώα. Και δη τα μικρά, σκυλάκια, γατάκια και τα λοιπά, καθώς μπορεί να τα κάνει μια… μπουκιά.
Δείτε το και θα καταλάβετε:






Ο ανθρώπινος εγκέφαλος συρρικνώνεται!

Μια νέα μελέτη επιβεβαιώνει τους φόβους των επιστημόνων ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος συρρικνώνεται τα τελευταία 10.000 χρόνια με ανησυχητικούς ρυθμούς.
 
Για περισσότερο από 7 εκατομμύρια χρονιά ο εγκέφαλος των ανθρωπίδων αναπτυσσόταν όλο και περισσότερο, σχεδόν τριπλασιάζοντας τον όγκο του.
 
Όμως σύμφωνα με γενετιστές και ανθρωπολόγους, τα τελευταία 10.000 χρόνια ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει πάρει την κατιούσα, και συρρικνώνεται με ανησυχητικούς ρυθμούς, χωρίς κανείς να μπορεί να εξηγήσει γιατί πραγματικά συμβαίνει αυτό.
 
Μια νέα έρευνα που διεξήγαγαν Κινέζοι ερευνητές, που δημοσιέυθηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό American Journal of Physical Anthropology, επιχειρεί να ρίξει φως σε αυτό το ερώτημα, εξετάζοντας τις αλλαγές μεγέθους που παρουσιάζουν συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου.
 
Οι ερευνητές μελέτησαν τα αποτυπώματα που αφήνει ο εγκέφαλος σε 500 κρανία των τελευταίων 7.000 χρόνια και αποφάνθηκαν ότι η συρρίκνωση του εγκεφάλου είναι πλέων ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός.
 
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας  ο εγκέφαλος μας έχει μειωθεί σε όγκο από τα 1,500 κυβικά εκατοστά στα 1,350 κυβικά εκατοστά ανεξαρτήτου γένους και φυλετικών χαρακτηριστικών, και αν συνεχίσει να συρρικνώνεται με αυτό τον ρυθμό, θα καταλήξουμε να έχουμε το ίδιο μέγεθος μυαλού με τον μακρινό μας πρόγονο, τον Homo Erectus, που δεν διέφερε και πάρα πολύ από έναν πιθηκάνθρωπο.
 
<Απεικόνιση του πρωτο-άνθρωπου Homo Erectus
 
Οι επιστήμονες επισημαίνουν πως, το γεγονός ότι έχουμε μικρότερο εγκέφαλο σήμερα, δεν σημαίνει απαραίτητα και ότι είμαστε λιγότερο έξυπνοι από τους προγόνους μας, και διάφορες θεωρίες έχουν προταθεί που υποστηρίζουν πως οι πρόγονοι μας είχαν περισσότερο ανεπτυγμένα κέντρα του εγκεφάλου που σχετίζονται με τις αισθήσεις, απαραίτητο εφόδιο για την επιβίωση τους ως κυνηγοί συλλέκτες.
 
Παράλληλα αναφέρουν την εξέλιξη διαφορετικών κέντρων του εγκεφάλου, στους σύγχρονους ανθρώπους, που σχετίζονται με την αυξημένη κοινωνικότητα, φτάνοντας μέχρι το σημείο να εικάζουν ότι στο παρών ο μικρότερος εγκέφαλος μπορεί να αποτελεί εξελικτικό πλεονέκτημα του είδους μας.
 
Όμως η νέα μελέτη δείχνει πως, με εξαίρεση τον μετωπιαίο λοβό, το κέντρο του εγκεφάλου που συνδέεται με την ομιλία, την κατανόηση, την ανάγνωση και την γραφή, το σύνολο του εγκεφάλου συρρικνώνεται με σταθερούς ρυθμούς.
 
Πριν από 4,000 χρόνια, υπήρχαν σπουδαίοι πολιτισμοί, που κληροδότησαν σε εμάς υπέροχα αρχιτεκτονικά μνημεία και επιστημονικές γνώσεις μεγάλης ακρίβειας και σημαντικότητας.
 
Η γνώση αυτών των ανθρώπων συσσωρευόταν στους εγκεφάλους τους ελλείψει της σύγχρονης τεχνολογίας που κάνει όλη την δύσκολη δουλειά για μας.
 
Η σημερινή τεχνολογία παρότι μας διευκολύνει σε πάρα πολλούς τομείς, αφαιρεί ταυτόχρονα από τις ζωές μας αυτά τα προβλήματα, που η προσπάθεια επίλυσης τους, οδήγησε τους προγόνους μας να γίνουν εξυπνότεροι.
 
Το παράδοξο λοιπόν είναι ότι ενώ η τεχνολογία μας εξελίσσεται με ραγδαίους ρυθμούς, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τα βιολογικά μας εργαλεία.
 
Διατρέχουμε τον κίνδυνο λοιπόν κάποια στιγμή στο μακρινό μέλλον να εξελιχτούμε σε ένα ηλίθιο είδος που θα εξαρτάται ολοκληρωτικά από την τεχνολογία, χωρίς να αντιλαμβάνεται τις στοιχειώδεις αρχές της λειτουργίας της.

Πώς και γιατί εκλογικεύουμε παράλογες επιλογές

Επί μισόν αιώνα, οι κλινικοί ψυχολόγοι προσπαθούν να κατανοήσουν τη φύση ενός ανθρώπινου χαρίσματος: την «εκλογίκευση της παράλογης συμπεριφοράς». Γιατί, άραγε, εξελιχθήκαμε με έναν εγκέφαλο που καλωσορίζει την επιθυμία μας να αγοράσουμε ένα φωσφοριζέ σαραβαλάκι που καίει πολύ βενζίνη; Ο εγκέφαλός μας μας λέει «Μπράβο» ενώ οι φίλοι μας αναφωνούν: «Μα, είσαι καλά;».
Αυτή η «αυτοπαραπλάνηση» είναι προϊόν της λεγόμενης «γνωσιακής παραφωνίας», λένε οι ψυχολόγοι, εξηγώντας ότι συχνά αγνοούμε τη «λογική μας» για να εντυπωσιάσουμε τους γύρω μας, να διατηρήσουμε την «ηθική μας οντότητα» και να ενισχύσουμε την αυτοπεποίθησή μας.
Αν πράγματι αυτό συμβαίνει, τότε οι πίθηκοι καπουτσίνοι είναι πολύ πιο σύνθετα όντα από ό,τι πιστεύαμε. Ή, ίσως, εμείς οι άνθρωποι είμαστε πολύ πιο απλοϊκά. Σε μελέτη που δημοσιεύεται στο Psychological Science, ερευνητές του Πανεπιστημίου Γέιλ διαπίστωσαν ότι η «γνωσιακή παραφωνία» παρατηρείται τόσο σε πιθήκους όσο και σε τετράχρονα παιδιά.
 
  Πρώτα το 1956
Το πείραμα αντιγράφει άλλο που έγινε το 1956 και απέδειξε την ύπαρξη της «γνωσιακής παραφωνίας». Τότε, ο δρ Λίον Φέστινγκερ έπεισε τον φοιτητή του Τζακ Μπρεμ να μεταφέρει τα δώρα του γάμου του στο εργαστήριο και ζήτησε από εθελοντές να αξιολογήσουν πόσο επιθυμητά τους ήταν ορισμένα από αυτά, όπως ένα χρονόμετρο, ένα ραδιόφωνο ή μία τοστιέρα. Τους επιτράπηκε να επιλέξουν μεταξύ δύο αντικειμένων που θεωρούσαν ισάξια - το ένα, που μάλιστα, θα έπαιρναν μαζί τους μετά την ολοκλήρωση του πειράματος. (Οταν τελείωσε το πείραμα, ο Μπρεμ ομολόγησε στους εθελοντές ότι δεν μπορούσε να τους χαρίσει κανένα από τα δώρα του, με αποτέλεσμα μια γυναίκα να ξεσπάσει σε λυγμούς.) Αφού έκαναν την επιλογή, προσδιορίζοντας ποιο ήταν το αντικείμενο που έβρισκαν πιο επιθυμητό, τους ζητήθηκε να αξιολογήσουν τα αντικείμενα εκ νέου. Ξαφνικά είχαν τη δυνατότητα να εκφράσουν νέα άποψη για την αξία των πραγμάτων. Και, όμως, παρέμειναν σταθεροί στην αρχική τους επιλογή. Αυτοί που είχαν επιλέξει, λόγου χάρη, την τοστιέρα αντί της φρυγανιέρας, θεωρούσαν ότι είχαν κάνει την καλύτερη επιλογή και ότι η φρυγανιέρα είχε μικρότερη αξία. Εν ολίγοις, «έπεισαν» τους εαυτούς τους ότι είχαν κάνει τη σωστή επιλογή.

Το ίδιο ακριβώς έπραξαν παιδιά και καπουτσίνοι που μελετήθηκαν από τη Λουίζα Ιγκαν, τη Λόρι Σάντος και τον Πολ Μπλουμ.
Οταν κάποιος πίθηκος έδειχνε τον ίδιο βαθμό προτίμησης για την κόκκινη, την μπλε και την πράσινη καραμέλα, οι ερευνητές τον ανάγκαζαν να επιλέξει ανάμεσα σε δύο. Αν διάλεγε την κόκκινη, αντί της μπλε, σήμαινε ότι έδινε μικρότερη αξία στη δεύτερη. Στη συνέχεια όταν κλήθηκε να διαλέξει ανάμεσα στην μπλε και την πράσινη, κατά πάσα πιθανότητα θα απέρριπτε εκ νέου την μπλε. Αρα ο πίθηκος συμπεριφερόταν όπως ο άνθρωπος και δικαιολογούσε ή, καλύτερα, επέμενε στην αρχική του επιλογή.
 
Οι άνθρωποι, όμως, αντιμετωπίζουν τη «γνωσιακή παραφωνία» -τη σύγκρουση αντικρουόμενων σκέψεων- με την κατάργηση μιας εξ αυτών. Η πεποίθηση ότι η τοστιέρα είναι ένα αντικείμενο που θα έπρεπε να είχαμε διαλέξει συγκρούεται με τη γνώση ότι επιλέξαμε άλλο. Γι' αυτό και ο ανθρώπινος εγκέφαλος απλώς εξουδετερώνει την πρώτη σκέψη.
 
Οταν παρατηρούμε σε άλλους τη διαδικασία εκλογίκευσης, τη θεωρούμε γελοία ή ακόμα και παθολογική. Πιστεύουμε ότι καταλαμβάνονται από μια ακαταμάχητη ανάγκη να δικαιολογήσουν τον εαυτό τους ή απλώς λένε ασύστολα ψεύδη που ούτε και οι ίδιοι θα μπορούσαν ποτέ να πιστέψουν.
Εφόσον, όμως, τέτοιοι μηχανισμοί παρατηρούνται σε παιδιά και πρωτεύοντα, όπως στους ενήλικες, πόσο εκούσια και συνειδητή είναι η εκλογίκευση των επιλογών μας;
 
Η ανάγκη να δικαιολογήσουμε τις αποφάσεις μας μπορεί να μοιάζει παράλογη ή και μικροπρεπής, ακριβώς σαν την αλεπού στον μύθο του Αισώπου, που όταν δεν κατάφερε να φτάσει τα σταφύλια, είπε «άγουρα είναι» και εγκατέλειψε την προσπάθεια. Ο Αίσωπος, όμως, αγνοούσε την ανάγκη του μηχανισμού εκλογίκευσης στην εξελικτική μας πορεία.
 
Από τη στιγμή που πάρουμε μια απόφαση, η επαναδιαπραγμάτευσή της θα επενέβαινε σε σοβαρότερες διεργασίες. Ενας πίθηκος που «άγχεται» για την ορθότητα των διατροφικών του επιλογών, δαπανά ενέργεια η οποία θα του χρειαστεί για να βρει το επόμενο γεύμα.
Ακόμα, λοιπόν, κι αν αγοράσατε το φωσφοριζέ κίτρινο σαραβαλάκι που «πίνει βενζίνη σαν νεροφίδα», θα πείσετε τον εαυτό σας ότι το οικονομικότερο γαλάζιο ήταν άσχημο και αργό. Ετσι μπορείτε να προχωρήσετε με τη ζωή σας. Ισως το υποσυνείδητό σας αντιλαμβάνεται ότι δεν έχετε χρόνο για να μετανοήσετε για την επιλογή σας. Πρέπει να βρείτε χρήματα για να πληρώσετε το νέο σας φωσφοριζέ απόκτημα.

Η ψυχανάλυση στην Αρχαία Ελλάδα

Είναι γεγονός ότι ακόμα και ηψυχανάλυση γεννήθηκε στηναρχαία Ελλάδα! Σύμφωνα με αυτήν ο Σωκράτης στον διάλογό του με κάποιο άλλο άτομο, ξεχνούσε και απαρνιόταν κάθε προκατάληψη και στερεότυπο που είχε για το συγκεκριμένο θέμα. Παράλληλα, προσποιήτο ότι δεν γνώριζε τίποτα για το θέμα, κάτι που ονομάστηκε «Σωκρατική ειρωνεία».

Ούτως ή άλλως ο Σωκράτης πραγματικά έλεγε ότι: «εν οίδα ότι ουδέν οίδα» (= ένα ξέρω ότι δεν ξέρω τίποτα).Στη συζήτηση βοηθούσε τον συνομιλητή του να φθάσει στην αλήθεια, σε ένα συμπέρασμα, με κατάλληλες ερωτήσεις. Έτσι, ο συνομιλητής του κατέληγε σε νέα συμπεράσματα που συχνά αναιρούσαν τα προηγούμενα και τελικά έφτανε στην αλήθεια, μόνος του. Δηλαδή, ο συνομιλητής απαντώντας στις ερωτήσεις και στις θέσεις του Σωκράτη, οδηγούσε το μυαλό του σε νέα συμπεράσματα και τελικά κατέληγε στην αλήθεια. Η μέθοδος ονομάστηκε μαιευτική γιατί είναι σαν τις ωδίνες του τοκετού, επίπονη και επίμονη. Άλλωστε η μητέρα του Σωκράτη, Φαιναρέτη, ήταν μαία!

Την σωκρατική ειρωνεία και την μαιευτική μέθοδο χρησιμοποιούν σήμερα οι ψυχολόγοι και ψυχίατροι. Δυστυχώς, όμως, οι περισσότεροι δεν διδάσκονται να την χρησιμοποιούν σωστά. Καταρχάς, δεν ξεκινάνε με το πρώτο βήμα που είναι η απόρριψη των υφισταμένων κοινωνικών προκαταλήψεων και στερεοτύπων. Ακόμα και τα βιβλία με τα οποία οι ψυχοθεραπευτές έχουν διδαχθεί την ψυχανάλυση, προσφέρουν έτοιμες θεωρίες που τις αποδέχονται ως αληθείς. Έτσι, ο ψυχοθεραπευτής είναι προκατειλημμένος με γνώσεις που τις αποδέχεται ως αδιαμφισβήτητες.

Και όμως, τονίζεται ότι στην επιστήμη δεν υπάρχει η λέξη απόλυτο. Οι ψυχοθεραπευτές είναι επαγγελματίες που έχουν σκοπό να θεραπεύσουν τον ασθενή, έναντι αμοιβής. Ο Σωκράτης δεν ήταν επαγγελματίας, και δεν έπαιρνε χρήματα. Σκοπός του ήταν να δείξει στους άλλους ότι δεν είχαν γνώση της άγνοιά τους. Ο Σωκράτης είπε στους δικαστές του ότι θα συνεχίσει να το κάνει αυτό και στον άλλο κόσμο, στις ψυχές γνωστών αρχαίων Ελλήνων!!!

Στην ψυχανάλυση, ο ασθενής δεν πρέπει να αποδεχτεί καμία άποψη που αναφέρει δογματικά ο ψυχοθεραπευτής του, αν πρώτα δεν βγει από μέσα του – μαιευτικά. Αλλά πώς να γίνει αυτό όταν υπάρχει το φαινόμενο της ψυχολογικής εξάρτησης από τον ψυχοθεραπευτή; Πώς θα γίνει αντικειμενική θεραπεία εξαιτίας αυτού του γεγονότος;

Πώς οι ψυχοθεραπευτές θα απαλλαγούν από τις υφιστάμενες προκαταλήψεις τους, όταν από την πρώτη στιγμή που βλέπουν τον ασθενή, τον κατηγοριοποιούν σε κάποιο συγκεκριμένο πρότυπο (νεύρωση, ψύχωση, ψυχοπαθολογία και σχιζοειδής κατάσταση) και όταν ουσιαστικά κατευθύνουν εξουσιαστικά την ψυχοθεραπεία, αντί τα συμπεράσματα να εκμαιεύονται από τον ασθενή και μόνο;

Καταρχάς, κάποιος που επιθυμεί να γίνει ψυχολόγος ή ψυχίατρος δεν ελέγχεται, από κάποιον άλλον καθηγητή ψυχοθεραπευτή ή κάποια επιστημονική επιτροπή, αν είναι κατάλληλος για το επάγγελμα ή αν θέλει να το χρησιμοποιήσει ως διέξοδο σε προσωπικά του ψυχολογικά προβλήματα ή αν είναι ψυχοπαθητικό άτομο. Από την άλλη, πολλοί ψυχοθεραπευτές έχουν αλαζονεία και αποκαλύπτουν διάφορα χαρακτηριστικά της προσωπικής ζωής του ασθενή, με υποσυνείδητο σκοπό να τον εντυπωσιάσουν.

Έτσι, για παράδειγμα σε κάποιον ασθενή που είχε κακοποιηθεί στην παιδική του ηλικία από τον πατέρα του και αργότερα έγινε βιαστής, του λένε – πριν προλάβει να τους το πει ο ίδιος – ότι στην παιδική του ηλικία κακοποιούσε ή ακόμα και σκότωνε ζωάκια (για να εκδικηθεί υποσυνείδητα τον πατέρα του).

Συχνά οι ψυχοθεραπευτές λένε διάφορα στοιχεία στον ασθενή για την ιδιωτική του ζωή, χωρίς αυτός να τους τα έχει αναφέρει. Έτσι, ο ασθενής εντυπωσιάζεται. Όμως με αυτόν τον τρόπο ο ψυχαναλυτής αποκτά αλαζονεία και κομπορρημοσύνη, σαν να περιμένει από τον ασθενή του που βρίσκεται γενικά σε μειονεκτική και άβολη θέση να του πει ότι είναι καταπληκτικός επιστήμονας. Και όμως, αν κάποιος διαβάσει κάποιο καλό βιβλίο ψυχιατρικής ή ψυχολογίας, μπορεί να κάνει αυτές τις προβλέψεις.

Ομοίως και ο γενικός ιατρός, γνωρίζοντας εκ των προτέρων τα συμπτώματα των ασθενειών, θα μπορούσε να κάνει τον έξυπνο στον ασθενή. Αλλά δεν το κάνει. Γιατί κάποιοι ψυχοθεραπευτές το κάνουν, ας το αφήσουμε ασχολίαστο.

Συμπερασματικά, οι ψυχοθεραπευτές μπορεί να προσποιούνται άγνοια, αλλά στην ουσία με τις ερωτήσεις τους κατευθύνουν τον ασθενή σε κάποια συγκεκριμένα συμπεράσματα. Όμως, τα συμπεράσματα αυτά, που εκ των προτέρων έχουν καταλήξει οι ψυχοθεραπευτές και μετά καθοδηγούν τους ασθενείς τους να τα «διαπιστώσουν», μπορεί να είναι λανθασμένα.

Εξάλλου, ο ψυχαναλυτής έχει την εξουσία και η γνώμη του παρουσιάζεται ως απόλυτη, ως αλάνθαστη στον ασθενή που είναι επιστημονικά δεδομένο ότι αποκτά με τον ψυχαναλυτή του μια έντονη σχέση εξάρτησης. Επιπρόσθετα, η μαιευτική μέθοδος δεν είναι τόσο μαιευτική, μιας και ο ψυχαναλυτής σε κάθε συνεδρία τονίζει τα συμπεράσματα και δεν αφήνει τον ασθενή να τα αποκαλύψει όλα μόνος του.

Ο μαθητής του Σωκράτη, Πλάτων,ίδρυσε την επιστήμη της ψυχολογίας και της ψυχιατρικής. Πρώτος χώρισε την ψυχή σε 3 δυνάμεις, 3 μέρη:

α) Το «λογιστικόν» που κυριαρχεί στην ψυχή και είναι η λογική σκέψη.

β) Το «επιθυμητικόν» που είναι οι ορμές του ανθρώπου που τον παρασύρουν στην αναζήτηση των απολαύσεων και της ηδονής.

γ) Το «θυμοειδές» που είναι το μέρος της ψυχής που βοηθάει το ``λογιστικόν΄΄ να ελέγχει και να χαλιναγωγεί το επιθυμητικόν.

Ο μαθητής του Πλάτωνα,Αριστοτέλης,χωρίζει την ψυχή στο ``λόγον έχον μέρος΄΄ ή αλλιώς ``έλλογον΄΄ και στο``άλογον΄΄ μέρος. Το έλλογον μέρος διακρίνεται στο ``κυρίως έλλογον΄΄ ή αλλιώς ``καθαρά λόγον έχον μέρος΄΄ και στο ``ώσπερ τού πατρός΄΄. Το ``κυρίως έλλογον μέρος΄΄ είναι το διανοητικό μέρος της ψυχής, είναι αυτό που αποκαλούμε νου. Είναι οι διανοητικές αρετές (σοφία, φρόνηση, σύνεση και άλλα). Το ``ώσπερ του πατρός΄΄ μέρος είναι το έλλογον μέρος που έχει σχέση με τη λογική όπως αυτή του γονέα προς το τέκνο του.

Το ``άλογον΄΄ μέρος της ψυχής είναι τα πάθη και οι ασυνείδητες παρορμήσεις. Είναι το μη λογικό μέρος. Το άλογο μέρος χωρίζεται στο ``κυρίως άλογον΄΄ ή αλλιώς ``καθαρά άλογον μέρος΄΄ και στο ``επιθυμητικόν΄΄ ή``ορεκτικόν΄΄ μέρος (ορέγομαι = επιθυμώ). Το ``καθαρά άλογον μέρος΄΄ δεν έχει σχέση με τις ηθικές αρετές, αλλά με την ομοιόσταση του ανθρώπου. Το μέρος αυτό έχει σχέση με την αύξηση και την ανάπτυξη του ανθρωπίνου οργανισμού.

Είναι, θα λέγαμε σήμερα, οι λειτουργικές περιοχές (πεδία όχι κέντρα) του εγκεφάλου που ελέγχουν τις ανθρώπινες λειτουργίες. Το ``επιθυμητικόν΄΄ ή ``ορεκτικόν΄΄ μέρος είναι η ηδονή (με την ψυχιατρική έννοια της λέξεως), τα πάθη, τα ένστικτα και τα ορμέμφυτα του ανθρώπου. Το ``επιθυμητικόν΄΄ μέρος της ψυχής μαζί με το ``ωσπερ του πατρός έλλογον μέρος΄΄ συνιστούν το ``άλογον καί έλλογον μέρος΄΄ της ψυχής, δηλαδή το μέρος που συνδέει τις ορμές και τα πάθη, με τις ηθικές αρετές.



Ο Επίκουρος από τη Σάμο (341-270 π.Χ.) αναφέρει ότι εκ φύσεως ο άνθρωπος έχει την τάση να αποφεύγει ότι του προκαλεί σωματικό ή ψυχολογικό πόνο και να αναζητεί την ευχαρίστηση που είναι ο αυτοσκοπός της ζωής του. Ο Επίκουρος, πριν τον Φρόιντ, εισάγει την ψυχιατρική έννοια της ηδονής. Έτσι, ηδονή δεν είναι μόνον οι σωματικές και οι υλικές απολαύσεις, αλλά και αυτό που ανέφερε ο Επίκουρος.

Ο Επίκουρος ανέφερε, επίσης, ότι το λογικό μέρος του ανθρώπου καταπολεμά τον φόβο και τις ψυχικές συγκρούσεις που όπως είπε τις προκαλεί κάθε κατάσταση που αφαιρεί από τον άνθρωπο την ευχαρίστηση, δηλαδή η καταπίεση της ηδονής. Άρα, ο Επίκουρος εισάγει την έννοια των μηχανισμών άμυνας του Εγώ, εναντίον του αλόγου πρωτόγονου μέρους της ψυχής που την καταπιέζει, την ``μαστιγώνει΄΄.

Ο αναγνώστης σίγουρα συνειδητοποιεί ότι αυτοσκοπός του ανθρώπου είναι η ικανοποίηση της ηδονής, ακόμα και όταν αυτή δεν συνδέεται με την απόλαυση σωματικών ή υλικών αγαθών. Για παράδειγμα ένας βουδιστής ή ένας χριστιανός μοναχός έχουν την ηδονή της ηρεμίας που προσφέρει η ενασχόλησή τους με τον Θεό και ο περιορισμός των απολαύσεων που, όπως έλεγε και ο Επίκουρος, προκαλούν ψυχική ταραχή.

Άλλο παράδειγμα είναι ο νέος που συμμετέχει σε συμμορίες, κάνει βανδαλισμούς και ξυλοκοπάει ή σκοτώνει άλλα άτομα. Αυτός ίσως να έχει την ηδονή της εκδίκησης των γονιών του που πιθανώς να τον κακοποίησαν ψυχολογικά ή σωματικά ή σεξουαλικά κατά την παιδική του ηλικία. Μπορεί, επίσης, οι γονείς του να έδειξαν αδιαφορία προς αυτόν ή μπορεί να ήταν ορφανός.

Κάποιος ψυχαναλυτής ήδη θα έχει καταλάβει με τα παραπάνω ότι οι αρχαίοι Έλληνες ίδρυσαν την ψυχανάλυση. Για τους μη ειδικούς θα γίνει μια νοηματική σύνδεση. Στην ψυχή, το``λογιστικόν΄΄ μέρος τουΠλάτωνα και το ``έλλογον΄΄μέρος του Αριστοτέλη είναι το λογικό μέρος της ψυχής.

Είναι αυτό που ο Φρόινταποκάλεσε ``Εγώ΄΄, δηλαδή το μέρος της ψυχής που μεσολαβεί ανάμεσα στις άλογες ηδονές και ορμές, καθώς και στις απαιτήσεις του κοινωνικού περιβάλλοντος. Το ``επιθυμητικόν΄΄ μέρος της ψυχής του Πλάτωνα και το ``άλογον΄΄ μέρος της ψυχής του Αριστοτέλη, είναι αυτό που ονόμασε ο Φρόιντ ως ``Αυτό΄΄. Είναι η ηδονή για την οποία μίλησε ο Επίκουρος.

Οι ρίζες της ηδονής βρίσκονται στο ασυνείδητο μέρος το εγκεφάλου. Όμως, δίκην δένδρου, επεκτείνουν τα κλαδιά τους στο συνειδητό μέρος του εγκεφάλου στο οποίο η ηδονή γίνεται αντιληπτή, αλλά με αλλοιωμένη μορφή. Είναι η ηδονή των σεξουαλικών απολαύσεων, η ασυνείδητη ηδονή της εκδίκησης των γονιών μας αν μας φέρθηκαν άσχημα στην παιδική μας ηλικία, η ηδονή του θανάτου κ. α.

Η ηδονή του θανάτου φαίνεται για παράδειγμα όταν κάποιος παθαίνει έμφραγμα και σωριάζεται στο έδαφος. Τότε όλοι μαζευόμαστε από πάνω του να τον δούμε. Επίσης, φαίνεται από τους πολέμους, από την ζαλάδα που οι άνθρωποι αισθάνονται στο μπαλκόνι (συχνά γιατί η ζωή δεν τους ικανοποιεί και υποσυνείδητα θα ήθελαν να αυτοκτονήσουν) και από πολλά άλλα.

Ακόμα, υπάρχει και η ηδονή της καταστροφής που φαίνεται πολύ χαρακτηριστικά από την τηλεόραση και την ασυνείδητη ηδονή με την οποία βλέπουμε θανάτους και καταστροφές.

Το ``Αυτό΄΄ είναι το άλογο, το πρωτόγονο και το αρχέγονο μέρος που σχετίζεται με τις ορμές, τα ένστικτα, τις απωθημένες εμπειρίες, τις επιθυμίες και την ηδονή. Γενικά, υπάρχει μια αλληλοδιαπλοκή μεταξύ στο ``Εγώ΄΄ και στο``Αυτό΄΄. Υπάρχει, κατά τονΦρόιντ, η ``άμυνα του Εγώ΄΄. Το Εγώ, δηλαδή, απωθεί στο``υποσυνείδητο΄΄ (είναι το μέρος που μένει μακριά από την συνείδηση η οποία εκφράζεται με το ``συνειδητό΄΄) μια δυσάρεστη εμπειρία όπως είναι για παράδειγμα η κακοποίηση κάποιου στην παιδική του ηλικία από τους γονείς του ή η αδιαφορία τους. Δυστυχώς, η απώθηση καταχώνιασμα όλων των δυσάρεστων εμπειριών ή της ηδονής στην άβυσσο του μυαλού μας, δεν είναι επαρκής και βγαίνει, τελικά, στην επιφάνεια.

Η απώθηση αυτή μπορεί να σχετίζεται και με αρνητικά συναισθήματα όπως για παράδειγμα είναι το μίσος του παιδιού (και μετέπειτα άνδρα) προς τον πατέρα του που τον κακοποιούσε. Επειδή, όμως, όλα αυτά τα συναισθήματα είναι μη αποδεκτά από την κοινωνία, τότε δημιουργούνται τα ψυχολογικά προβλήματα. Στο προηγούμενο παράδειγμα το παιδί δεν επιτρέπεται, κοινωνικά, να δηλώσει το μίσος του για τον πατέρα του ή να τον χτυπήσει, για να τον εκδικηθεί.

Άρα, το παιδί αυτό αργότερα αποκτά αντικοινωνική συμπεριφορά, και εκδηλώνει την ανάγκη υποσυνείδητης εκδίκησης με πολλούς τρόπους: μετέχει σε καυγάδες, γίνεται πυγμάχος ή καρατέκα ή στρατιωτικός, εντάσσεται σε αναρχικές ή ακροδεξιές ομάδες ή συμμορίες, γίνεται βιαστής, χτυπά την γυναίκα του, παρακολουθεί θρίλερ στο βίντεο, παίζει βίαια παιχνίδια στους υπολογιστές κ. ο. κ. Στα αγόρια το πρόβλημα εστιάζεται κυρίως στη σχέση τους με την μητέρα και στα κορίτσια στη σχέση τους με τον πατέρα, όπως θα δούμε παρακάτω.

Όλα τα παραπάνω αποδεικνύονται με την ύπνωσηκαι εμφανίζονται στα όνειρα, στο χιούμορ, στις παραδρομές του λόγου, στις προτιμήσεις του ανθρώπου: από τον σεξουαλικό του σύντροφο μέχρι τις πολιτικές του προτιμήσεις κτλ. Τα ψυχολογικά προβλήματα εκδηλώνονται με σωματικά συμπτώματα όπως αϋπνία, άγχος, σπαστική κολίτιδα ή αλλιώς σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, ταχυκαρδία, ``κόμπος στον λαιμό΄΄, τραύλισμα, σεξολογικά προβλήματα, υστερία, κλειστοφοβία, αγοραφοβία, κρίσεις πανικού κ. α. Αυτά λέγονται ψυχοσωματικά συμπτώματα.

Από την άλλη μεριά, πολλές ασθένειες έχουν ψυχολογικά αίτια ως υπόβαθρο της εκδήλωσης τους όπως το έλκος από στρες, ο διαβήτης, η ελκωτική κολίτιδα, ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες, η ψωρίαση, το άσθμα, οι αλλεργίες, η παχυσαρκία (από μη ενδοκρινολογικά αίτια) κ. α.

Επιστρέφοντας στην ψυχανάλυση, το ``θυμοειδές΄΄ του Πλάτωνα και το ``άλογον και έλλογον μέρος΄΄ τουΑριστοτέλη είναι αυτό που ονομάζει ο Φρόιντ ως ``Υπερεγώ΄΄ και ανήκει στο λογικό μέρος. Το ``Υπερεγώ΄΄ είναι οι αξίες, τα κριτήρια, οι ηθικοί κανόνες, οι φραγμοί και οι επιταγές που επιβάλλει το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον οι οποίες ορίζουν τι πρέπει και τι απαγορεύεται να κάνει το άτομο.

Το ``Υπερεγώ΄΄ μαζί με το``Εγώ΄΄, ελέγχουν το ``Αυτό΄΄.Δηλαδή ελέγχουν το άλογο και μη ηθικό μέρος της ψυχής και το χαλιναγωγούν. Αν το ``Αυτό΄΄ αντιτίθεται με τις κοινωνικές και ηθικές επιταγές, τότε το καταπιέζουν και το καταχωνιάζουν στο υποσυνείδητο μέρος του μυαλού. Αλλά, όπως προαναφέρθηκε, αυτή η απώθηση δεν είναι τέλεια και έτσι οι απωθημένες εμπειρίες, σκέψεις και ηδονές βγαίνουν στην επιφάνεια και επηρεάζουν τη ζωή και τη συμπεριφορά του ατόμου.

Με τον έλεγχο του ``Εκείνου΄΄ (το ``Αυτό΄΄ λέγεται αλλιώς και ``Εκείνο΄΄), όπως έλεγαν και οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι για το ``άλογον μέρος΄΄, υπάρχει φυσιολογικά μια αρμονία ανάμεσα στις δυνάμεις της ψυχής. Αν η ισορροπία αυτή διαταραχθεί και υπερισχύσει το ``Αυτό΄΄, δηλαδή οι ηδονές, τα ένστικτα, οι επιθυμίες, τα πάθη και οι απωθημένες εμπειρίες, τότε δημιουργούνται τα ψυχολογικά προβλήματα.


Με βάση το σκεπτικό αυτό δικαιολογούνται όλα τα σύγχρονα προβλήματα όπως η νεύρωση, τα ψυχολογικά προβλήματα, το υπερβολικό άγχος, τα σεξολογικά προβλήματα (στο 90% των ατόμων οφείλονται σε ψυχολογικά αίτια), η επιθετικότητα των νέων, η βία (στην οικογένεια, στο σχολείο, στον δρόμο και γενικά παντού), η ομοφυλοφιλία, ο βιασμός και πολλά άλλα. Σχετικά με τον βιασμό, μαζί με την πυρομανία, την τοξικομανία, την κλεπτομανία, την επιδειξιμανία, την κοπρολαγνεία, τον φετιχισμό, την κτηνοβασία, την παιδεραστία (παιδοφιλία), την ηδονοβλεψία, την νεκροφιλία και άλλες ``παραφιλίες΄΄ και σεξουαλικές διαστροφές, εντάσσονται όλα στις ψυχοπαθολογίες.

Σε όλα τα παραπάνω, ένα κακό οικογενειακό περιβάλλον μπορεί να οδηγήσει στην εκδήλωση ή την επιδείνωση της ψυχοπαθολογίας. Σε ό, τι αφορά τον τοξικομανή και γενικά τον χρήστη ψυχοτρόπων ουσιών (από κόλλες μέχρι χασίς, μαριχουάνα και ηρωίνη), γίνεται τελικά ψυχοπαθητικό άτομο και επικίνδυνο για τους άλλους. Το άτομο που λαμβάνει ψυχοτρόπες ουσίες είναι επιρρεπές σε τροχαίο και εργατικό ατύχημα και έχει ισχυρή τάση για ανομία, κυρίως κλοπές, ληστείες και άσκοπη χρήση βίας για να εκδικηθεί υποσυνείδητα τους κακούς ή αδιάφορους ή ανύπαρκτους (εγκαταλελειμμένο ή ορφανό παιδί) γονείς του.

Ο αναγνώστης ίσως να μην αντιλαμβάνεται πλήρως την έννοια της ασυνείδητης σκέψηςπου αναφέρθηκε παραπάνω. Θα γίνει μια μεγαλύτερη ανάλυση στο θέμα αυτό. Στην φράση``ασυνείδητη σκέψη΄΄το``ασυνείδητη΄΄ προσδιορίζει τη σκέψη που δεν εισέρχεται στη συνείδησή μας άμεσα, δηλαδή δεν μας έρχεται στο νου, αλλά παρουσιάζεται με διαφόρους τρόπους, όπως στα όνειρα, στο λόγο, στα αστεία, στις παραδρομές του λόγου κτλ.

Οι υποσυνείδητες σκέψεις εμπεριέχονται στο υποσυνείδητο που είναι το πρωτόγονο μέρος του εγκεφάλου μας που πέρα από τα ένστικτα και τα ορμέμφυτα, εμπεριέχει και σκέψεις για πρόσωπα όπως οι γονείς μας κ. α. Το υποσυνείδητο επηρεάζει τη σκέψη και την αντίληψή μας, τις αποφάσεις μας, τις σχέσεις μας με τους άλλους, το επάγγελμά μας, τα πολιτικά πιστεύω μας και γενικά τη ζωή μας.

Για παράδειγμα ένα παραμελημένο παιδί, που υποσυνείδητα αισθάνεται άσχημα για τους γονείς του, εξαιτίας της έλλειψης αγάπης από μέρους τους, μπορεί όταν μεγαλώσει να γίνει στρατιωτικός, αστυνομικός ή πυγμάχος ή πολιτικά να ενταχθεί σε ακραίες ομάδες (αναρχικός ή φασίστας) Όσοι τρέφουν αρνητικά συναισθήματα για τους γονείς τους τους, είναι ``ευνουχισμένοι΄΄ από αυτούς από την παιδική τους ηλικία.

Σχετικά με την έννοια του``ευνουχισμού΄΄, ο Σίγκμουντ Φρόϋντ την συνέλαβε έχοντας υπόψιν του την ελληνική μυθολογία και συγκεκριμένα τονθεό Ουρανό που καταβρόχθιζε τα αρσενικά παιδιά του (όπως οι ευνουχιστικοί πατεράδες μεταφορικά), γιατί φοβόταν ότι κάποιο από αυτά θα του έπαιρνε τον θρόνο. Η γυναίκα του Ουρανού, Γη, μην αντέχοντας τον αφανισμό των παιδιών της, έδωσε στον υιό της Κρόνο ένα δρεπάνι για να ευνουχίσει τον πατέρα του, όπως και έγινε.

Ο Κρόνος στη συνέχεια παντρεύτηκε την αδελφή του Ρέα (ήταν και οι δύο Τιτάνες), όμως επειδή φοβόταν σαν τον πατέρα του ότι κάποιο από τα αρσενικά παιδιά του θα τον εκθρόνιζε τα κατάπινε και αυτός! Αργότερα, όμως, ευνουχίστηκε και ο ίδιος από τον υιό του Δία που τον είχε σώσει η μάνα του Ρέα!!! Γενικά, έχουμε το πρότυπο του ``ευνουχιστικού΄΄ πατέρα και το πρότυπο της αιμομιξίας (όπως Κρόνος- Ρέα) στην κοσμογονίακαι θεογονία της ελληνικής μυθολογίας.

Το πρότυπο του ``ευνουχιστικού΄΄ πατέρα ειναι πολύ συνηθισμένο σήμερα, με τη μορφή του πατέρα που είναι αυστηρός και επηρεάζει τη σεξουαλική ζωή των παιδιών του, με το να τα μειώνει και να τους προκαλεί σύνδρομο κατωτερότητας. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τη μητέρα.

Όταν ο γονέας είναι καταπιεστικός ή αδιάφορος, τότε τα παιδιά του τον απεχθάνονται ή να τον μισούν (συνήθως υποσυνείδητα) και αργότερα έχουν ψυχολογικά και σεξολογικά προβλήματα όπως για παράδειγμα είναι στις γυναίκες η δυσπαρευνία και η ``ψυχρότητα΄΄ στο σεξ. Παράλληλα, παρουσιάζουν επιθετικότητα που μπορεί να εκδηλωθεί ακόμα και με τη χρήση βίας. Επίσης, ο ``ευνουχισμός΄΄ είναι συνήθως η αιτία που τα τέκνα χτυπάνε ή υβρίζουν ή ακόμα και σκοτώνουν τους γονείς τους ή τους κλείνουν στα γηροκομεία.

Ο Φρόϋντ, πέρα από τον μύθο του Κρόνου, χρησιμοποίησε και τον μύθο του Οιδίποδα για να διατυπώσει την θεωρία του περί``οιδιποδείου συμπλέγματος΄΄,βασιζόμενος στο πρότυπο της αιμομιξίας. Ο Οιδίποδας, βασιλιάς των Θηβών, είχε παντρευτεί την μητέρα τουΙοκάστη χωρίς να γνωρίζει ότι η γυναίκα που παντρεύτηκε ήταν η μητέρα του και απέκτησε δύο υιούς: τον Πολυνείκη και τονΕτεοκλή, και δύο κόρες: τηνΑντιγόνη και την Ισμήνη. Όταν συνειδητοποίησε ότι παντρεύτηκε τη μητέρα του, τότε αυτοτυφλώθηκε.

Μάλιστα, ο Οιδίποδας είχε σκοτώσει τον πατέρα του, τον βασιλιά της Θήβας, Λάιο χωρίς να γνωρίζει ότι ο άνδρας που σκότωσε ήταν ο πατέρας του. Τα δύο αγόρια του Οιδίποδα ενεπλάκησαν σε ένοπλη διαμάχη για την διεκδίκηση του θρόνου της Θήβας και τελικά ο πατέρας τους τα καταράστηκε. Ο Πολυνείκης πήγε στοΆργος και συμμάχησε με τους 6 βασιλείς της Πελοποννήσου πείθοντάς τους να εκστρατεύσουν κατά της Θήβας. Τελικά οι δυο υιοί του Οιδίποδα αλληλοσκοτώθηκαν σε μονομαχία μεταξύ τους.


Στον μύθο αρχαία ελληνική τραγωδία του Οιδίποδα βλέπουμε τα χαρακτηριστικά του``οιδιποδείου συμπλέγματος΄΄, καθώς και τις δυσάρεστες συνέπειές του, όταν παραμένει άλυτο σε όλο τους το μεγαλείο. Επίσης, βλέπουμε τον φθόνο μεταξύ των αδελφών που είναι κάτι πολύ συνηθισμένο έστω και υποσυνείδητα στις οικογένειες. Ο φθόνος αυτός ενισχύεται όταν οι γονείς καλομαθαίνουν το πρωτότοκο υιό ή τον Βενιαμίν της οικογενείας (συνήθως τα αγόρια).

Παράλληλα, τα κορίτσια πάντα ζηλεύουν υποσυνείδητα τα αγόρια, διότι η οικογένεια και η κοινωνία δίδει μεγαλύτερη σημασία σε αυτά. Ο φθόνος αυτός συνεχίζεται σε όλη τους τη ζωή. Ο Φρόιντ το αποκάλεσε αυτό:``φθόνος του πέους΄΄. Στον μύθο του Οιδίποδα αξίζει να σημειωθεί πως ο Κρέοντας, αδελφός της Ιοκάστηςκαι νέος βασιλιάς της Θήβας, διέταξε να μην ταφεί το σώμα του νεκρού Πολυνείκη. Αυτό, γιατί ο Πολυνείκης επιτέθηκε εναντίον της πατρίδος του. Εντούτοις, η Αντιγόνη παράκουσε την εντολή, γιατί γνώριζε ότι η ψυχή του άταφου νεκρού περιπλανιέται αιωνίως, μην μπορώντας να ησυχάσει (έτσι πίστευαν οι αρχαίοι Έλληνες).


Έτσι, η Αντιγόνη ``ενταφίασε΄΄ το γυμνό σώμα του νεκρούΠολυνείκη με τον εξής παραδοσιακό, αντί της ταφής τρόπο: πήρε στα χέρια της ξηρή σκόνη και ράντισε γύρω γύρω το νεκρό με τριπλή σπονδή (ρίχνοντας 3 φορές σκόνη) από σφυρηλατημένο κανάτι. Τότε ο θείος της Κρέοντας διέταξε να την κλείσουν σε μια σπηλιά και να σφραγίσουν την πόρτα της, για να πεθάνει από την πείνα. Αυτό το έκανε γιατί η πράξη τηςΑντιγόνης προς τον Πολυνείκηήταν απαγορευμένη από τους νόμους.

Έτσι, η Αντιγόνη προτίμησε να πεθάνει για τους ηθικούς νόμους και να παραβλέψει τους ανθρώπινους.Αιώνια παρέμεινε η προχριστιανική της φράση: ``εγώ γεννήθηκα για να αγαπώ και όχι για να μισώ΄΄.Υπάρχει, όμως, και συνέχεια στο δράμα. Ο Αίμωνας, υιός του Κρέοντα και αγαπημένος της Αντιγόνης, μόλις έμαθε για τον θάνατό της, τότε αυτοκτόνησε. Μετά τον ακολούθησε και η μητέρα της Αντιγόνης, Ιοκάστη…

Όλα τα παραπάνω, δηλαδή ο θηβαϊκός κύκλος, αποτέλεσαν το αγαπημένο θέμα των αρχαιοελληνικών τραγωδιών, ιδίως του Σοφοκλή, στα θέατρα των αρχαίων Ελλήνων.

Επιστρέφοντας στην αιμομιξία, είναι γεγονός ότι το έθιμο της αιμομιξίας ακολουθούσαν και πολλοί βασιλείς, όπως οι Φαραώ και η Ελληνίδα βασίλισσα της Αιγύπτου, Κλεοπάτρα (51- 30 π.Χ.) που είχε παντρευτεί τον αδελφό της Πτολεμαίο! Η αιμομιξία υπάρχει ως αρχέτυπο στο οιδιπόδειο σύμπλεγμα.


Για όσους δεν γνωρίζουν, το οιδιπόδειο σύμπλεγμα, με λίγα λόγια, συνίσταται στο γεγονός ότι το παιδί απευθύνει τις σεξουαλικές επιθυμίες του στα συγγενικά του πρόσωπα: κατά κύριο λόγο στους γονείς του και δευτερευόντως στα αδέλφια του. Για το αγόρι το πρώτο σεξουαλικό αντικείμενο είναι η μητέρα του και για το κορίτσι ο πατέρας της.

Όμως, ο γονέας που δεν αποτελεί σεξουαλικό αντικείμενο, θεωρείται ενοχλητικός από το παιδί το οποίο δείχνει εχθρικότητα, έχοντας τον υποσυνείδητο φόβο του ευνουχισμού από αυτόν. Όλη αυτή η υποσυνείδητη αιμομικτική κατάσταση είναι το οιδιπόδειο σύμπλεγμα, το οποίο διαρκεί από το τρίτο ως περίπου τα έβδομο έτος ζωής του παιδιού. Στο κορίτσι το σύμπλεγμα δεν λέγεται οιδιπόδειο αλλά ``σύμπλεγμα της Ηλέκτρας΄΄πάλι από την ελληνική μυθολογία παρμένο.


Η Ηλέκτρα ήταν κόρη του περίφημου βασιλιά των Μυκηνών, Αγαμέμνονα και της Κλυταιμνήστρας. Όταν ο Αγαμέμνων γύρισε από τον τρωικό πόλεμο, η γυναίκα του με τον εραστή της Αίγισθο τον δολοφόνησαν σε ενέδρα, με τη βοήθεια άλλων προδοτών. Τότε η κόρη της Ηλέκτρα φυγάδεψε τον αδερφό της Ορέστη, ώστε να μη τον σκοτώσουν και αυτόν.

Τελικά, έπειτα από χρόνια ο Ορέστης και η Ηλέκτρα σχεδίασαν και σκότωσαν τους δολοφόνους του πατέρα τους, δηλαδή τη μητέρατους και τον Αίγισθο.

Και σε αυτή την αρχαία ελληνική τραγωδία φαίνεται το αντίστοιχο με το οιδιπόδειο σύνδρομο, από τη μεριά της γυναίκας, καθώς και οι δυσάρεστες συνέπειές του από τη μη επίλυσή του. Σημειώνεται ότι και ο μύθος της Ηλέκτρας και του Ορέστη ήταν αγαπημένο θέμα των αρχαιοελληνικών τραγωδιών. Γνωστή είναι η τραγωδία ``Ηλέκτρα΄΄ του Ευριπίδη.