Σάββατο 7 Ιουνίου 2014

Η αρχαία Ελληνική πόλη Ίκαρος στον Περσικό Κόλπο

0255327001390250148
Στη γνωστή-άγνωστη αρχαία Ελληνική πόλη Ίκαρος, που ιδρύθηκε τον 4ο αιώνα π.Χ. με εντολή του Μεγάλου Αλεξάνδρου στο νησάκι Φαϊλάκα, στον Περσικό Κόλπο, στο σημερινό Κουβέιτ, οι πρώτες ανασκαφές ξεκίνησαν το 1957 και συνεχίζονται μέχρι σήμερα.

Έχει ανασκαφεί ένας ναός της Αρτέμιδος και ερείπια κτηρίων. Το σημαντικότερο εύρημα έως σήμερα είναι μία στήλη στα Ελληνικά. Σημαντικό επίσης εύρημα είναι ένα πανέρι με υπολείμματα ψαριών, στο ένα μάλιστα έχουν διατηρηθεί τα λέπια.

Μάλιστα, από το 2007 δεκαμελής Ελληνική αποστολή εργάζεται στη χαμένη πόλη που επιβίωσε επί τρεις αιώνες για να ετοιμάσει τον φάκελο για την ένταξή της στα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UΝΕSCΟ, ύστερα από την υπογραφή συμφωνίας για επιστημονική συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Εμιράτου του Κουβέιτ.

Οι ανασκαφικές έρευνες στη πόλη δείχνουν ότι ο τρόπος τοιχοποιίας ήταν ο ίδιος με αυτόν της αρχαίας Πέλλας και τα αγγεία που βρέθηκαν είχαν τα ίδια χαρακτηριστικά με αυτά που ανευρίσκονται στην Μακεδονία.

Ο κομψός ιωνικός ναός της Αρτέμιδος με τις περσικές βάσεις κιόνων, δείγμα ώσμωσης διαφορετικών πολιτισμών, ένα εργαστήριο ειδωλίων και ένας ξενώνας με 11 δωμάτια είναι τα μέχρι σήμερα ευρήματα από την πόλη που ίδρυσε το 326 π.Χ. ο ναύαρχος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Νέαρχος, ύστερα από εντολή του Μακεδόνα βασιλιά.

Η Ελληνική αποστολή, με επικεφαλής τους αρχαιολόγους Αγγελική Κοτταρίδη και Παναγιώτη Χατζηδάκη, ερευνά με γαιοδιασκόπηση όλη την περιοχή για να διαπιστώσει την έκταση της πόλης και στη συνέχεια θα προχωρήσει σε τομές, ώστε να εντοπιστεί το ρυμοτομικό της σχέδιο και το νεκροταφείο της, καθώς και σε εργασίες ανάδειξης.

Θύμα της ιρακινής εισβολής στο Κουβέιτ, το Φαϊλάκα (ονομασία που εικάζεται πως προέρχεται από την Ελληνική λέξη Φυλακαί, το σημείο δηλαδή που φυλάσσει τις θαλάσσιες πύλες της Μεσοποταμίας, στις εκβολές του Ευφράτη, ενώ εντυπωσιακό είναι πως έχει εντοπιστεί πόλη με την επωνυμία Φυλακή και στη Μακεδονία σε θέση που ήλεγχε τον Αλιάκμονα), είναι μια σύγχρονη Δήλος, καθώς δεν κατοικείται από το 1991, χρονιά της ιρακινής εισβολής στο Κουβέιτ.

Η περίφημη στήλη της Ικάρου, μια αναθηματική στήλη που αναγράφει σε 43 στίχους την επιστολή που έλαβε ο ντόπιος αξιωματούχος Ανάξαρχος από βασιλιά της δυναστείας των Σελευκιδών με οδηγίες για τη φροντίδα του ναού της Αρτέμιδος, έσπασε κατά την εισβολή σε επτά κομμάτια και σήμερα φυλάσσεται πακεταρισμένη σε κιβώτιο, ενώ οι κάτοικοι του Φαϊλάκα έχουν μεταφερθεί σε άλλες περιοχές.

Το νησί λειτουργεί ως αρχαιολογικό πάρκο, με ευρήματα από την Εποχή του Χαλκού (2η χιλιετία π.Χ.), τα Ελληνιστικά και βυζαντινά χρόνια (έχει διασωθεί μοναστήρι Νεστοριανών) και την ισλαμική περίοδο.

Γιατί θάνατος δεν είναι αυτό που συμβαίνει όταν η Ψυχή πάει στα πεδία της... Θάνατος είναι όταν η Ψυχή μας δεν είναι ελεύθερη από το βάρος του καλού και του κακού, να Ζήσει...

Όταν σκεφτόμαστε, βλέποντας, θα αποτυπώσουμε στις σκέψεις το περιβάλλον και θα το διαχωρίσουμε σε θετικό ή σε αρνητικό…

Όσο και να σκεφτόμαστε θετικά, ένα ξερό δέντρο είναι  απλά ένα ξερό δέντρο…

Η αρνητικότητα ή η θετικότητα αφορά τον νου μας και τον εγωισμό…

Είναι θέμα της καρδιάς μας να νιώσουμε την ιστορία του και να την συμπεριλάβουμε στην Ύπαρξή του…

Τίποτα δεν είναι μόνο θετικό ή μόνο αρνητικό, μέσα σε όλα υπάρχει μια ιστορία της θεότητας και η παρατήρησή της είναι κάτι που υπερβαίνει τον νου μας και δίνει περισσότερες πληροφορίες από το απλό «μ’ αρέσει» ή «δεν μου αρέσει», ώστε να αναπτυχθεί η κρίση μας πάνω από τον εγωισμό μας…

Δεν μπορούμε να σκεφτούμε θετικά μόνο, για ένα γεγονός που είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο για την αντίληψή μας ότι είναι αρνητικό… Είναι σαν να προσπαθούμε να πείσουμε τον θυμό μας να κρυφτεί, για να μην διαταράξουμε την γνώμη που έχουμε για τον Εαυτό μας και την εικόνα του... 
Με τον θετικό τρόπο σκέψης απλά θα κρύψουμε τα αρνητικά μας συναισθήματα… Και αυτά τα δηλητήρια δεν πάνε στον γείτονα, μένουν μέσα μας κουκουλωμένα… Και αρκεί μια στιγμή, μια ασυνείδητη στιγμή, που θα τα εκφράσουν οι πράξεις μας και οι λέξεις μας, ξεπερνώντας την πρόθεσή μας για θετική σκέψη…

Ο νους μας κρίνει αυτόματα, όμως αυτή η κρίση δεν είναι δημιουργική, υπερβατική, δεν δίνει πληροφορίες, δεν εντάσσει, διαχωρίζει μόνο και απομονώνει το ένα από το άλλο… Αυτόν τον επικριτικό νου δεν τον εκπαιδεύεις λέγοντάς του να σκέφτεται θετικά, γιατί δεν είναι μόνος του στην Ύπαρξή μας… Υπάρχουν και τα συναισθήματά μας και αυτά που δεν εγκρίνουμε, δεν τα ελευθερώνουμε, τα θάβουμε…
Με αυτόν τον τρόπο γεμίζουμε το ασυνείδητο με μη αποδεκτά μέρη, ασθενή και διαχωρισμένα από την ολότητα μας… Κρύβουμε, στην ουσία, ένα μέρος μας που βιώνει την άλλη όψη του νομίσματος της θετικής σκέψης και δεν έχουμε καμία ευκαιρία να παρατηρήσουμε και τις δύο, συνθέτοντας πληροφορίες, ερευνώντας και παρατηρώντας την πολικότητα…

Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο καλός άνθρωπος δεν είναι παρά μία κατάσταση του νου μας, που κρίνει και διαχωρίζει σύμφωνα με την κοινή αντίληψη περί θετικότητας και αρνητικότητας, χωρίς να μας δίνει την ευκαιρία να πάρουμε βαθύτερες πληροφορίες για τον Εαυτό μας και όσα συμβαίνουν μέσα μας και έξω μας.  Είναι σαν να μας παγιδεύει στην πόλωση και την υποκειμενικότητα, χωρίς να έχουμε την δυνατότητα της παρατήρησης όσων συμπεριλαμβάνουμε, όσων συμπεριλαμβάνει η Ζωή, κάτι που θα μας οδηγήσει στην ευρύτερη αντίληψη του Όλου, που είναι συνθετικό και όχι μονομερές…

Για να χαμογελάμε αβίαστα, χρειάζεται να είναι ελεύθερη η Ψυχή μας… Όσο και να σκεφτόμαστε θετικά, η Ψυχή χαμογελάει μόνο όταν είναι ελεύθερη να πλησιάσει, να αγγίξει, να επικοινωνήσει με τον δικό της  ουσιώδη τρόπο… αυθόρμητη, αιώνια ερωτευμένη με την Θεότητα…

Το δέντρο της Ζωής δεν είναι αυτό που οι φυσικές μας αρχές  φυτεύουν μέσα μας... Αυτό είναι το δέντρο του θανάτου...
Και όπως διαλέξαμε ελεύθερα τον καρπό της Γνώσης, έτσι ελεύθεροι είμαστε να διαλέξουμε και τον καρπό του θανάτου... 
Γιατί θάνατος δεν είναι αυτό που συμβαίνει όταν η Ψυχή πάει στα πεδία της... Θάνατος είναι όταν η Ψυχή μας δεν είναι ελεύθερη από το βάρος του καλού και του κακού, να Ζήσει...

Ένα δέντρο, ανεξάρτητα αν είναι ξερό ή ανθισμένο, έχει πολλά να μας πει για την "ιστορία" της Ζωής του...της Ζωής μας!

Καλημέρα   <3 <3 <3Όταν σκεφτόμαστε, βλέποντας, θα αποτυπώσουμε στις σκέψεις το περιβάλλον και θα το διαχωρίσουμε σε θετικό ή σε αρνητικό…

Όσο και να σκεφτόμαστε θετικά, ένα ξερό δέντρο είναι απλά ένα ξερό δέντρο…
Η αρνητικότητα ή η θετικότητα αφορά τον νου μας και τον εγωισμό…
Είναι θέμα της καρδιάς μας να νιώσουμε την ιστορία του και να την συμπεριλάβουμε στην Ύπαρξή του…
Τίποτα δεν είναι μόνο θετικό ή μόνο αρνητικό, μέσα σε όλα υπάρχει μια ιστορία της θεότητας και η παρατήρησή της είναι κάτι που υπερβαίνει τον νου μας και δίνει περισσότερες πληροφορίες από το απλό «μ’ αρέσει» ή «δεν μου αρέσει», ώστε να αναπτυχθεί η κρίση μας πάνω από τον εγωισμό μας…

Δεν μπορούμε να σκεφτούμε θετικά μόνο, για ένα γεγονός που είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο για την αντίληψή μας ότι είναι αρνητικό… Είναι σαν να προσπαθούμε να πείσουμε τον θυμό μας να κρυφτεί, για να μην διαταράξουμε την γνώμη που έχουμε για τον Εαυτό μας και την εικόνα του...
Με τον θετικό τρόπο σκέψης απλά θα κρύψουμε τα αρνητικά μας συναισθήματα… Και αυτά τα δηλητήρια δεν πάνε στον γείτονα, μένουν μέσα μας κουκουλωμένα… Και αρκεί μια στιγμή, μια ασυνείδητη στιγμή, που θα τα εκφράσουν οι πράξεις μας και οι λέξεις μας, ξεπερνώντας την πρόθεσή μας για θετική σκέψη…
Ο νους μας κρίνει αυτόματα, όμως αυτή η κρίση δεν είναι δημιουργική, υπερβατική, δεν δίνει πληροφορίες, δεν εντάσσει, διαχωρίζει μόνο και απομονώνει το ένα από το άλλο… Αυτόν τον επικριτικό νου δεν τον εκπαιδεύεις λέγοντάς του να σκέφτεται θετικά, γιατί δεν είναι μόνος του στην Ύπαρξή μας… Υπάρχουν και τα συναισθήματά μας και αυτά που δεν εγκρίνουμε, δεν τα ελευθερώνουμε, τα θάβουμε…
Με αυτόν τον τρόπο γεμίζουμε το ασυνείδητο με μη αποδεκτά μέρη, ασθενή και διαχωρισμένα από την ολότητα μας… Κρύβουμε, στην ουσία, ένα μέρος μας που βιώνει την άλλη όψη του νομίσματος της θετικής σκέψης και δεν έχουμε καμία ευκαιρία να παρατηρήσουμε και τις δύο, συνθέτοντας πληροφορίες, ερευνώντας και παρατηρώντας την πολικότητα…
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο καλός άνθρωπος δεν είναι παρά μία κατάσταση του νου μας, που κρίνει και διαχωρίζει σύμφωνα με την κοινή αντίληψη περί θετικότητας και αρνητικότητας, χωρίς να μας δίνει την ευκαιρία να πάρουμε βαθύτερες πληροφορίες για τον Εαυτό μας και όσα συμβαίνουν μέσα μας και έξω μας. Είναι σαν να μας παγιδεύει στην πόλωση και την υποκειμενικότητα, χωρίς να έχουμε την δυνατότητα της παρατήρησης όσων συμπεριλαμβάνουμε, όσων συμπεριλαμβάνει η Ζωή, κάτι που θα μας οδηγήσει στην ευρύτερη αντίληψη του Όλου, που είναι συνθετικό και όχι μονομερές…
Για να χαμογελάμε αβίαστα, χρειάζεται να είναι ελεύθερη η Ψυχή μας… Όσο και να σκεφτόμαστε θετικά, η Ψυχή χαμογελάει μόνο όταν είναι ελεύθερη να πλησιάσει, να αγγίξει, να επικοινωνήσει με τον δικό της ουσιώδη τρόπο… αυθόρμητη, αιώνια ερωτευμένη με την Θεότητα…
Το δέντρο της Ζωής δεν είναι αυτό που οι φυσικές μας αρχές φυτεύουν μέσα μας... Αυτό είναι το δέντρο του θανάτου...
Και όπως διαλέξαμε ελεύθερα τον καρπό της Γνώσης, έτσι ελεύθεροι είμαστε να διαλέξουμε και τον καρπό του θανάτου...

Γιατί θάνατος δεν είναι αυτό που συμβαίνει όταν η Ψυχή πάει στα πεδία της... Θάνατος είναι όταν η Ψυχή μας δεν είναι ελεύθερη από το βάρος του καλού και του κακού, να Ζήσει...

Ένα δέντρο, ανεξάρτητα αν είναι ξερό ή ανθισμένο, έχει πολλά να μας πει για την "ιστορία" της Ζωής του...της Ζωής μας!

Ζαν Πιέρ Βερνάν: “Ο ελληνικός πολιτισμός έχει γεύση ελευθερίας”

Jean-Pierre_VernantΓια τους Έλληνες, ο πολιτισμός περιστρέφεται γύρω από την ομορφιά, λέει ο ελληνιστής φιλόσοφος Zαν Πιέρ Bερνάν. Ο Όμηρος – το αν υπήρξε είναι αδιάφορο – άφησε ένα είδος οικουμενικής γνώσης και η ελληνική μυθολογία μια – μη θρησκευτική – ηθική αξιών
«Το να μυηθείς στην ελληνική κουλτούρα σού επιτρέπει να απελευθερωθείς από την αταξία των σύγχρονων αξιών, όπου βασιλεύουν ο ανταγωνισμός και η ωμότητα», λέει ο Ζαν Πιέρ Βερνάν. Ο φιλόσοφος, που αφιέρωσε τη ζωή του στην Αρχαία Ελλάδα, ο αντιστασιακός στην Κατοχή και άλλοτε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος (έως το 1970) που βρήκε στην ελληνική μυθολογία έναν άλλο ουμανισμό, μία διαφορετική θέαση του κόσμου.
«Ο ελληνικός πολιτισμός», επιμένει, «μας κάνει να αντιληφθούμε ότι στη ζωή μας έχουμε ανάγκη από κάτι που δεν είναι άμεσα χρήσιμο, αλλά τάξεως αισθητικής. Στους Έλληνες, όλος ο πολιτισμός περιστρέφεται γύρω από την ομορφιά.

Αυτό που υπερισχύει δεν είναι η χρησιμοθηρία ούτε κάποια αρετή υπαγορευμένη από το υπερπέραν, αλλά η γεύση της ελευθερίας και της πνευματικής μάχης που κάνουν τη ζωή πιο όμορφη. Ακριβώς στο σημείο αυτό είναι που ο ελληνικός πολιτισμός διαφοροποιείται από τον αιγυπτιακό ή τον βαβυλώνιο. H μυθολογία επιβεβαιώνει την ιδέα ότι δεν υπάρχει πρόβλημα που να μη μπορεί να επιλυθεί μέσω της διανοητικής έρευνας και του πολιτισμικού διαλόγου».

Με αφορμή τη μετάφραση του τελευταίου του βιβλίου 2001) σε 32 γλώσσες, αλλά και ένα αφιέρωμα με τίτλο «Στα ίχνη του Οδυσσέα» που πρόκειται σύντομα να ξεκινήσει, το γαλλικό περιοδικό «L’ Express» δημοσίευσε τετρασέλιδη συνέντευξη του Ζαν Πιέρ Βερνάν, από τον οποίο και ζήτησε τα κλειδιά της Ιλιάδας και της Οδύσσειας.

«Τον 4ο αιώνα ο Πλάτωνας θα πει ότι στον Όμηρο βρίσκονται τα πάντα: η ηθική, η πολιτική, αυτό που είναι οι θεοί, πώς φτιάχονται τα πλοία, πώς πολεμούμε, πώς οργώνουμε ή μιλάμε… Ο Όμηρος είναι ένα είδος οικουμενικής γνώσης. Ακόμη και στον Μεσαίωνα, όλα τα έπη επηρεάστηκαν από την Ιλιάδα και την Οδύσσεια. Πρόκειται για το θεμέλιο του πολιτισμού μας».

Ο Ζαν Πιέρ Βερνάν λέει ότι η Οδύσσεια είναι «μια Ιλιάδα αντεστραμμένη», κατά κάποιο τρόπο «μία αντι-Ιλιάδα». Το κεντρικό στοιχείο στο οποίο βασίζεται η Ιλιάδα είναι ο ηρωισμός, ως απάντηση στο πρόβλημα της έννοιας της ζωής και του θανάτου, λέει ο Ζαν Πιέρ Βερνάν. Ο Αχιλλέας πρέπει να επιλέξει ανάμεσα σε μία ζωή ήσυχη μέχρι μία προχωρημένη ηλικία, και σε μία ζωή πολύ σύντομη. «Στην πρώτη περίπτωση», συνεχίζει, «θα ζήσει πολύ αλλά δεν θα αφήσει τίποτα μετά τον θάνατό του. Θα σβηστεί σαν να μην υπήρξε ποτέ. Στη δεύτερη περίπτωση, θα πρέπει να βάζει συνεχώς τη ζωή του σε κίνδυνο, αλλά αν πεθάνει, θα επιζήσει διότι θα κατακτήσει τη δόξα ενώπιον των ανθρώπων. Τι είναι λοιπόν η ζωή χωρίς τη δόξα; Ο Αχιλλέας επιλέγει τη δεύτερη λύση. Στα μάτια των Ελλήνων δεν υπάρχεις παρά υπό τον όρο ότι θα γνωρίσεις τη δόξα. Δεν πρέπει να συντηρείς απλώς τη ζωή, αλλά να την κατακτάς. Και ο μόνος τρόπος να την κατακτήσεις είναι ο θάνατος. Ο θάνατος ως μέσον πραγματοποίησης ενός ένδοξου μη θανάτου, ιδού η ελληνική επινόηση. Αλλά στην Οδύσσεια, όταν ο Οδυσσέας μπαίνει στον Άδη και συναντά τη σκιά τού Αχιλλέα που έχει πεθάνει στη μάχη, ο τελευταίος επανέρχεται στο θέμα της επιλογής που έκανε και του λέει ότι θα προτιμούσε να είναι ο τελευταίος των κακομοίρηδων και να είναι στη ζωή, παρά ο πρώτος των νεκρών. H Ιλιάδα και η Οδύσσεια συνομιλούν με τρόπο συναρπαστικό», καταλήγει ο 89χρονος διανοούμενος.

Τι κι αν δεν υπήρξε ο Όμηρος; Στην επισήμανση ότι κάποιες πρόσφατες ιστορικές μελέτες λένε ότι ο Όμηρος ίσως και να μην υπήρξε ποτέ, ο Ζαν Πιέρ Βερνάν απαντά: «Ειλικρινά, αυτό με αφήνει παντελώς αδιάφορο! Εκείνο που μετράει είναι τα υπέροχα κείμενα και ο απόηχός τους». Το ίδιο αιρετικά απαντά και στο ερώτημα ποια είναι η χρησιμότητα των Αρχαίων Ελληνικών. «Όταν με ρωτούν σχετικά, απαντώ: σε τίποτα! Όχι περισσότερο από τα σύγχρονα Μαθηματικά ή την Κβαντική Μηχανική. Δεν χρησιμεύουν σε τίποτα, πέρα από το να δίνουν μορφή στον εγκέφαλό μας, να συνθέτουν αυτό που ονομάζουμε κουλτούρα. H επαφή με την ελληνική φιλολογία δεν έχει σχέση με κάποιου είδους χρησιμότητα, αλλά με το συναίσθημα και την ομορφιά».

«Είμαστε όλοι Έλληνες»
«H προσέγγιση του μύθου», εξηγεί ο Γάλλος ελληνιστής, «είναι πολύ διαφορετική από εκείνη στην οποία ο πολιτισμός μας σήμερα μας έχει συνηθίσει: παίρνει αποστάσεις από εκείνο που σήμερα μας φαίνεται προφανές. Για παράδειγμα, ο θάνατος είναι αυτό που αδυνατούμε και να το σκεφθούμε, ακόμη περισσότερο που ο πολιτισμός μας βασίζεται στην ιδέα ότι κάθε ον είναι μοναδικό και αναντικατάστατο. H μυθολογία παρουσιάζει μία πιθανή απάντηση, με τη μορφή μιας όμορφης ιστορίας, που σε σημαδεύει πολύ περισσότερο από μια θεωρία. H μυθολογία προτείνει λοιπόν μία στρατηγική απέναντι στον θάνατο. Προτείνει έναν τρόπο να βλέπεις τον εαυτό σου μέσα στον κόσμο».

H ηθική που ξεπηδάει μέσα από τον μύθο είναι πολύ διαφορετική από την ηθική όπως την εννοούμε σήμερα, λέει ο Ζαν Πιέρ Βερνάν. «Δεν πρόκειται για ηθική της απαγόρευσης, της αμαρτίας, της τύψης ή της ενοχής. Είναι μια ηθική των αξιών. Και αξία για τους Έλληνες είναι το αγαθόν. H ουσία βρίσκεται στον τρόπο που ζεις, που δρας, που μιλάς, που υποδέχεσαι τον άλλον, που συμπεριφέρεσαι απέναντι σε εχθρούς και φίλους. Όλα αυτά καθορίζουν ό,τι οι Έλληνες αποκαλούν “καλό καγαθό”». Όσο για την πίστη: «H θρησκευτική πίστη είναι εντελώς απούσα από την ελληνική θρησκεία. Δεν ομιλούμε για θρησκευτική πίστη ως ένταξη σε μια Αλήθεια που μας ξεπερνά και επιβάλλεται από τη συμμετοχή μας σε μια Εκκλησία. Οι ελληνικοί μύθοι δεν συνιστούν αλήθειες στις οποίες πρέπει να ενταχθείς. Τις υιοθετούμε και τις αφήνουμε, τις πιστεύουμε χωρίς να τις πιστεύουμε, τις πιστεύουμε γιατί όλοι οι Έλληνες τις πιστεύουν και γιατί είμαστε Έλληνες.

Επιπλέον, υπάρχουν πολλές παραλλαγές σε κάθε μύθο. Οι μύθοι είναι πάνω απ’ όλα λογοτεχνικές αφηγήσεις. Όπως σήμερα συμβαίνει με τα μυθιστορήματα, που άλλα δεν είναι πιστευτά και άλλα τα πιστεύεις σαν να ήταν αλήθεια. Οι Έλληνες μάθαιναν την Ιλιάδα και την Οδύσσεια απ’ έξω. Αλλά τις πίστευαν; Ναι, εφόσον σκέπτονταν ότι αυτοί οι ήρωες είχαν υπάρξει. Ταυτόχρονα όμως ήξεραν πολύ καλά ότι δεν επρόκειτο παρά για λογοτεχνία».

Παράλογος ο… Καρτέσιος
«Όταν ήμουν νέος, πίστευα για καιρό στην ιδέα της προόδου», λέει ο Ζαν Πιέρ Βερνάν. «Στην ιδέα ότι η επιστήμη και η τεχνική θα καταργούσαν μια μέρα όλες τις προλήψεις. Αν είχα περισσότερο εντρυφήσει στους αρχαίους μύθους, θα είχα καταλάβει νωρίτερα ότι αυτή η ιδέα τού να γίνουμε “κύριοι και κάτοχοι της φύσης” – για να θυμηθούμε τον Καρτέσιο – είναι παράλογη. Πώς θα μπορούσαμε να επιβληθούμε στη φύση αφού είμαστε μέρος της; Για τους Έλληνες, ο άνθρωπος είναι περιορισμένος στον χώρο. Και δεν μπορεί να τον προσπελάσει παρά μόνον αντιλαμβανόμενος ποια είναι η θέση του στον κόσμο και όχι πιστεύοντας ότι μπορεί να πάρει εκείνος τη θέση του κόσμου».

Μήπως σας απατούν οι αισθήσεις σας;

Μήπως σας απατούν οι αισθήσεις σας;

Μερικές φορές αυτά που νιώθουμε,ακούμε ή βλέπουμε δεν είναι αυτά που συμβαίνουν στην πραγματικότητα. Τι εξήγηση όμως δίνουν οι ειδικοί και τι πρέπει να κάνετε για αυτό;

Τα βλέπετε όλα διπλά

 Η διπλωπία συχνά αποτελεί ένα σύμπτωμα που συνοδεύει τους πονοκεφάλους. Οι πονοκέφαλοι ωστόσο δεν είναι η μοναδική περίπτωση καθώς τα αίτια είναι πολλά: από μια απλή ίωση έως και πιο σοβαρές αιτίες (νευρολοίμωξη, μυασθένεια κ.α.) μπορεί να είναι ο λόγος εμφάνισης της συγκεκριμένης διαταραχής της όρασης.

Τι πρέπει να κάνετε; Αν δεν αποτελεί ένα παροδικό σύμπτωμα, θα πρέπει να συμβουλευτείτε οφθαλμίατρο, ο οποίος θα σας πει ποιες είναι οι κατάλληλες εξετάσεις που πρέπει να κάνετε. Αφού αποκλειστεί κάποιο σοβαρότερο πρόβλημα μπορεί ο γιατρός να κλείσει το ένα μάτι σας (αυτό που έχει το πρόβλημα) μέχρι να αποκατασταθεί πλήρως η όραση σας. Η διπλωπία σε κάθε περίπτωση πάντως αντιμετωπίζεται ανάλογα με την αιτία που την προκαλεί.

Δεν αισθάνεστε το άγγιγμα ή το κρύο

Η υπαισθησία δηλαδή η ελάττωση ή οι διαταραχές της αισθητικότητας του δέρματος, αποτελεί σύμπτωμα που μπορεί να οφείλεται σε διάφορες παθήσεις, όπως αλλεργίες, νευρολογικής φύσεως διαταραχές, ισχιαλγία, κακώσεις σπονδυλικής στήλης, αυχενικό σύνδρομο, κήλη αυχενικού δίσκου κ.α.

Εκτός από τη μειωμένη αισθητικότητα του δέρματος μπορεί η υπαισθησία να συνοδεύεται και από αδυναμία να νιώσουμε το ζεστό ή το ψυχρό. Η υπαισθησία μερικές φορές μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα σοβαρών διαταραχών επομένως στην περίπτωση που αντιμετωπίζετε τέτοιο πρόβλημα καλό είναι να συμβουλευτείτε ειδικό και ιδιαίτερα αν εμφανίζετε και άλλα συμπτώματα.

Δεν σας μυρίζει τίποτα

Αν αντιμετωπίζετε διαταραχές στην όσφρηση μπορεί, είτε να μην μυρίζετε καθόλου (ανοσμία), είτε να είναι μειωμένη η οσφρητική σας ικανότητα. Επίσης υπάρχει το ενδεχόμενο να αλλοιώνονται οι μυρωδιές, δηλαδή να σας μυρίζει άσχημα κάτι που στην πραγματικότητα δεν έχει δυσάρεστη μυρωδιά (παροσμία). Μερικές από τις συχνότερες αιτίες που μπορεί να σας προκαλέσουν διαταραχές στην όσφρηση (ανοσμία ή παροσμία) είναι:

Κρυολόγημα
Iγμορίτιδα ή άλλες λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού
Ρινικοί πολύποδες
Αλλεργίες
Κατάχρηση αποσυμφορητικών
Προβλήματα στα δόντια
Ορμονικές διαταραχές
Διάφορα φάρμακα (κυρίως αντιβιοτικά και αντιισταμινικά)
Έκθεση σε χημικά

H σωστή διάγνωση από το γιατρό είναι σημαντική για να αναγνωριστεί η αιτία που προκαλεί τις διαταραχές στην όσφρηση. Απευθυνθείτε λοιπόν σε ωτορινολαρυγγολόγο που είναι και ο ειδικός να ανακαλύψει που οφείλεται το πρόβλημα. Ο ωτορινολαρυγγολόγος μπορεί να σας υποβάλει σε ειδικά τεστ για να υπολογίσει με ακρίβεια την οσφρητική σας ικανότητα.

Αν το πρόβλημα οφείλεται στη λήψη κάποιων φαρμάκων συζητήστε μαζί του το ενδεχόμενο αντικατάστασής τους ή τροποποίησης της δοσολογίας που λαμβάνετε. Αν πρόκειται για ρινικό πολύποδα η αφαίρεσή του μπορεί να αποκαταστήσει το πρόβλημα ελευθερώνοντας τους αεραγωγούς. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι διαταραχές στην όσφρηση αποκαθίστανται μόλις θεραπευτεί και το πρόβλημα που τις προκαλεί.

Βουίζουν τα αυτιά σας

Αν ακούτε συνεχώς ένα βουητό στα αυτιά σας, ίσως να μην φταίει κάποια χαλασμένη συσκευή του σπιτιού σας, ιδιαίτερα αν δεν το ακούει κανείς άλλος δίπλα σας. Δεν σημαίνει ωστόσο ότι είναι ιδέα σας. Συχνές αιτίες των εμβοών είναι το βύσμα (κερί) στα αυτιά, η ωτοσκλήρυνση, ορισμένα αγγειακά και κυκλοφορικά προβλήματα, ορμονικές διαταραχές, και η λήψη διαφόρων φαρμάκων (λ.χ. κινίνης, ψυχοφαρμάκων κ.α.).

Οι εμβοές αντιμετωπίζονται ανάλογα με την αιτία που τις προκαλεί. Στην περίπτωση που επιμένουν ή δεν είναι ιάσιμες μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση τους οι ασκήσεις χαλάρωσης, η χρήση ραδιοφώνου και τα ακουστικά βαρηκοΐας. Ακόμη σε ειδικά καταστήματα υπάρχουν ειδικές συσκευές που λέγονται εκκωφαντές στενής δέσμης θορύβου και μπορούν να χρησιμοποιηθούν, αφού πρώτα ρυθμιστούν σε συνεργασία με τον ωτορινολαρυγγολόγο ο οποίος θα ανιχνεύσει την ένταση και την περιοχή συχνοτήτων των εμβοών.

Ενσυναίσθηση: πώς ο νους μας ιδιοποιείται τα αλλότρια πάθη

"Πιστεύω ότι η ενσυναίσθηση είναι  η πιο σημαντική ποιότητα του πολιτισμού."
“Πιστεύω ότι η ενσυναίσθηση είναι η πιο σημαντική ποιότητα του πολιτισμού.”


Τι ακριβώς συμβαίνει «μέσα» μας όταν βλέπουμε ένα γνωστό ή και άγνωστο πρόσωπο να σφαδάζει από τον πόνο ή ένα παιδάκι να κλαίει απαρηγόρητο; Εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι σε αυτές τις περιπτώσεις δεν αντιλαμβανόμαστε απλώς τις εκδηλώσεις χαράς ή λύπης των άλλων, αλλά έχουμε τη δυνατότητα να βιώνουμε προσωπικά και σχεδόν σωματικά τέτοια αλλότρια συναισθήματα. Για να περιγράψει την αινιγματική ικανότητά μας να μοιραζόμαστε από κοινού και να βιώνουμε σε πρώτο πρόσωπο τα συναισθήματα ενός τρίτου προσώπου η σύγχρονη νευροψυχολογία καταφεύγει στην έννοια της «ενσυναίσθησης».
Ολοι γνωρίζουμε πόσο εξαιρετικά δύσκολο, και ενίοτε βασανιστικό, μπορεί να είναι το να περιγράψουμε με λέξεις όχι αυτό που σκεφτόμαστε αλλά αυτό που νιώθουμε. Γιατί άραγε ένα απίστευτα μεγάλο μέρος της ανθρώπινης επικοινωνίας βασίζεται και τελικά συντελείται με μη λεκτικά επικοινωνιακά μέσα (όπως π.χ. με τη «γλώσσα» του σώματος);

Παρά τις «λογοκεντρικές» προκαταλήψεις μας, ο ανθρώπινος λόγος -προφορικός ή γραπτός- ίσως αποτελεί εν τέλει ένα ιδιαίτερα φτωχό και συχνά παραπλανητικό μέσο επικοινωνίας. Ακριβώς γι’ αυτό όταν μιλάμε με κάποιο πρόσωπο δεν περιοριζόμαστε μόνο στο «τι λέει» αλλά και στο «πώς το λέει». Πολύ συχνά, μάλιστα, καταλαβαίνουμε καλύτερα τι πραγματικά «θέλει να πει» από το πώς το λέει: στο αδιαφανές παιχνίδι της ανθρώπινης επικοινωνίας η γλώσσα του σώματος αποδεικνύεται ιδιαίτερα εύγλωττη.
Πρόσφατες έρευνες στον χώρο της νευροψυχολογίας επιβεβαιώνουν και εξηγούν επιστημονικά αυτό που ανέκαθεν γνωρίζαμε ή μάλλον διαισθανόμασταν εμπειρικά: οι ανθρώπινες σχέσεις -διαπροσωπικές και κοινωνικές- βασίζονται και σε μεγάλο βαθμό διαμορφώνονται από «μη λεκτικούς» και εν μέρει μη συνειδητούς κώδικες επικοινωνίας. Από τις ανεπαίσθητες αλλαγές στον τόνο της φωνής, στη στάση του σώματος, αλλά και από τις χειρονομίες ή από τις εκφράσεις του προσώπου του συνομιλητή μας καταλαβαίνουμε πολύ περισσότερα από όσα ο ίδιος μάς λέει ή, ενδεχομένως, από όσα θα ήθελε να καταλάβουμε.
Για να εξηγήσουν αυτή τη «μαγική» ικανότητα να ταυτιζόμαστε ή να εισδύουμε απρόσκλητοι στις «εσωτερικές» νοητικές καταστάσεις των άλλων προσώπων οι ειδικοί χρησιμοποιούν την έννοια «empathy», όρο που ορθά αποδίδεται ως «ενσυναίσθηση» και όχι βέβαια ως «συμπάθεια» ή ακόμη χειρότερα ως «εμπάθεια». Το γεγονός ότι εμείς οι άνθρωποι, όπως εξάλλου και τα περισσότερα θηλαστικά, είμαστε σε θέση να «συναισθανόμαστε», να «αντιλαμβανόμαστε» βιωματικά τα αισθήματα ενός τρίτου προσώπου αποτελεί κοινότοπη διαπίστωση. Η εξήγηση ωστόσο του γιατί και του πώς ακριβώς συμβαίνει αυτό το καθημερινό «θαύμα» αποδεικνύεται, όπως θα δούμε, λιγότερο κοινότοπη.
Η μέχρι χθες κοινωνικά υποτιμημένη και παραμελημένη από την επιστήμη βιολογική μας ικανότητα για ενσυναίσθηση έχει μετατραπεί τα τελευταία χρόνια σε αντικείμενο συστηματικής διερεύνησης τόσο των νευροεπιστημών όσο και της εξελικτικής ψυχολογίας. Κοινός στόχος αυτών των ερευνών είναι να αποκαλύψουν τις βιολογικές (εξελικτικές και εγκεφαλικές) προϋποθέσεις και τους νευροψυχολογικούς μηχανισμούς που επιτρέπουν την εμφάνισή της.
Υπερβαίνοντας τα αυτιστικά μας όρια
Η ενσυναίσθηση δεν είναι απλώς ένας επιστημονικός νεολογισμός αλλά μια θεμελιώδης νοητική λειτουργία: αναφαίρετο συστατικό στοιχείο των σχέσεών μας με τους άλλους και με τον κόσμο που μας περιβάλλει.
Η πιο πρόσφατη γενεαλογία αυτής της έννοιας θα μπορούσε να αναζητηθεί στα κείμενα των ρομαντικών συγγραφέων του δέκατου ένατου αιώνα Herder και Novalis, οι οποίοι θεωρητικοποίησαν την υπερβατική εμπειρία ενότητας της υποκειμενικής ψυχής με την αντικειμενική Φύση. Ωστόσο, μόνο μετά το 1906, με τη δημοσίευση της μονογραφίας του Γερμανού φιλόσοφου-ψυχολόγου Theodor Lipps με τίτλο «Ενσυναίσθηση και αισθητική απόλαυση», η έννοια αυτή θα αρχίσει να κάνει δειλά δειλά την εμφάνισή της στα φιλοσοφικά σαλόνια της κεντρικής Ευρώπης. Για τον Lipps η ενσυναίσθηση αποτελεί την αναγκαία συνθήκη όχι μόνο κάθε αισθητικής εμπειρίας αλλά και της βαθύτερης ενότητας του υποκειμένου με τον κόσμο.
Το επόμενο αποφασιστικό βήμα στην εξέλιξη αυτής της έννοιας θα πραγματοποιηθεί με την πρωτοποριακή φαινομενολογική προσέγγιση της Edith Stein, νεαρής μαθήτριας του μεγάλου φιλόσοφου Ε. Husserl. Το 1916 στη διδακτορική της διατριβή με τίτλο «Περί του προβλήματος της ενσυναίσθησης», η Stein καταφέρνει να μετατρέψει σε φιλοσοφικό πρόβλημα ό,τι μέχρι τότε ήταν ένα «βασανιστικό αίνιγμα», όπως ο ίδιος ο Χούσερλ περιέγραφε την ενσυναίσθηση. Για τη νεαρή φιλόσοφο, αντίθετα, η ενσυναίσθηση αποτελεί την εμπειρία «που βρίσκεται στη βάση όλων των μορφών μέσω των οποίων προσεγγίζουμε ένα άλλο πρόσωπο». Είναι, σύμφωνα με τη Stein, το παράδοξο ενέργημα μέσω του οποίου η αλλότρια πραγματικότητα, ό,τι εμείς δεν είμαστε, ό,τι δεν έχουμε ακόμη βιώσει ή δεν θα βιώσουμε ποτέ και ό,τι μας μεταθέτει αλλού, στο ανοίκειο, μετατρέπεται σε συστατικό στοιχείο της βαθύτερης και διευρυμένης εμπειρίας μας αυτού που υπάρχει πέρα και έξω από εμάς. Και αποτελεί ασφαλώς ειρωνεία ότι η σημαντικότερη ερευνήτρια της ενσυναίσθησης θα πέσει η ίδια θύμα της ανεπαρκούς ενσυναίσθησης των ναζί: λόγω της εβραϊκής καταγωγής της θα μεταφερθεί σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, όπου θα εξοντωθεί σε ένα θάλαμο αερίων.

Η φαινομενολογία της ενσυναίσθησης
Πολλές δεκαετίες αργότερα, οι πρωτοποριακές διαισθήσεις, που τόσο πρόωρα διατύπωσε στο έργο της η Stein, θα επιβεβαιωθούν από την επιστημονική μελέτη του φαινομένου της ενσυναίσθησης, και ειδικότερα από τις σχετικές ψυχολογικές, ηθολογικές και νευροβιολογικές έρευνες.
Σε ό,τι αφορά το πεδίο των ψυχολογικών ερευνών, τα τελευταία χρόνια έγινε απολύτως σαφές ότι η ικανότητα να βιώνει κανείς σε πρώτο πρόσωπο, δηλαδή να «ταυτίζεται» με τις νοητικές καταστάσεις, τις υποκειμενικές εμπειρίες ή τα προσωπικά συναισθήματα των άλλων, είναι μια νοητική ικανότητα που εμφανίζεται πολύ νωρίς, ήδη από το δεύτερο ή τρίτο έτος της ζωής ενός παιδιού! Σύμφωνα με τον John Bowlby, διάσημο Βρετανό ψυχαναλυτή, αποφασιστικό ρόλο στην ανάπτυξη της ικανότητας της ενσυναίσθησης παίζει η ψυχολογική «προσκόλληση» του νεογέννητου στους γονείς του ή σε όποιον το φροντίζει καθημερινά.
Αλλά και πλήθος ηθολογικών ερευνών (η ηθολογία μελετά τις βιολογικές προϋποθέσεις και τα αίτια της συμπεριφοράς των ζωών) επιβεβαιώνουν ότι το φαινόμενο της προσκόλλησης αποτελεί τη βάση για τη μετέπειτα ανάπτυξη της ενσυναίσθησης τόσο στα ζώα όσο και στους ανθρώπους. Για παράδειγμα, έχει διαπιστωθεί ότι τα δελφίνια, οι ελέφαντες, διάφορα άλλα θηλαστικά και όλα ανεξαιρέτως τα πρωτεύοντα αποκρίνονται ενσυναισθητικά στον πόνο των άλλων, ειδικότερα όταν με αυτόν που υποφέρει υπάρχει κάποια συναισθηματική προσκόλληση, π.χ. όταν γνωρίζονται από καιρό.
Με άλλα λόγια, τόσο στους ανθρώπους όσο και στα περισσότερο εξελιγμένα ζώα, «χωρίς συναισθηματική προσκόλληση δεν υπάρχει ενσυναίσθηση», όπως υποστηρίζει ο Boris Cyrulnik, ο επιφανής ηθολόγος που διευθύνει το Κέντρο Ηθολογικών Ερευνών στην Τουλόν της Γαλλίας. Όσο λοιπόν μεγαλύτερη είναι η συναισθηματική προσέγγιση και οικειότητα τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η ενσυναισθητική απόκριση. Παράλληλα όμως, η ικανότητα εξοικείωσης και συνταύτισης με τους άλλους εξαρτάται, με τη σειρά της, σε μεγάλο βαθμό από την ενσυναισθητική μας ευαισθησία. Οπως το θέτει και ο διάσημος ψυχολόγος Daniel Coleman, «η ενσυναίσθηση οικοδομείται πάνω στην αυτεπίγνωση. Οσο περισσότερο ανοιχτοί είμαστε στις ίδιες μας τις συγκινήσεις τόσο περισσότερο ικανοί θα είμαστε στο να αντιληφθούμε τα συναισθήματα» (βλ. «Η συναισθηματική νοημοσύνη», εκδ. Ελληνικά Γράμματα, σελ. 148).
Πρόκειται, ωστόσο, για μια νοητική ικανότητα που, προφανώς, εξαρτάται από την οργάνωση και την πολυπλοκότητα του εγκεφάλου που την παράγει. Ομως για τα νευρωνικά ριζώματα της ενσυναίσθησης καθώς και για τις βιολογικές-κοινωνικές προϋποθέσεις αυτής της ικανότητας θα πούμε περισσότερα στο επόμενο άρθρο μας σχετικά με τους «κοινωνικούς» νευρώνες-κάτοπτρα.
Σε μια εποχή κοινωνικής βαρβαρότητας όπως η σημερινή, όπου ο τυφλός οικονομικός ανταγωνισμός συνοδεύεται από τον ακραίο και ανερυθρίαστο εγωτισμό, ένας όλο και μεγαλύτερος αριθμός ατόμων οδηγείται σε μια ναρκισσιστική ή, ακριβέστερα, αυτιστική κωφότητα απέναντι στον πόνο και τα δεινά των συνανθρώπων μας. Σήμερα, αυτή η εσωστρεφής και αυτάρεσκη αναζήτηση του «πραγματικού» μας εαυτού αποδεικνύεται ολότελα μάταιη, αφού το αίτημα της «εγωτικής αυτογνωσίας» δεν έχει κανένα απολύτως νόημα εκτός της κοινωνίας και εκτός της Ιστορίας. Αντίθετα, σε συνθήκες βαθιάς οικονομικής και κοινωνικής κρίσης μόνο ενισχύοντας την αλτρουιστική ενσυναίσθηση ίσως καταφέρουμε να διασφαλίσουμε το μέλλον μας ως κοινωνικών πλασμάτων.

Το αλάτι του αυτοκράτορα

salt-shaker
Σύμφωνα με όσα έχω διαβάσει σε περιοδικά μαγειρικής, το θαλασσινό αλάτι είναι κατά πολύ προτιμότερο από το κανονικό επιτραπέζιο αλάτι επειδή: α) είναι γεμάτο με θρεπτικά μέταλλα, β) είναι ακατέργαστο και επομένως πιο φυσικό, και γ) έχει πιο έντονη, φρέσκια γεύση. Πώς να αξιολογήσω αυτούς τους ισχυρισμούς;α)Σαχλαμάρες!
  β)Σαχλαμάρες! γ)Σαχλαμάρες!

Το θαλασσινό αλάτι που πουλιέται στα σούπερ μάρκετ και καταστήματα υγιεινής διατροφής δεν είναι πιο πλούσιο σε μέταλλα, ούτε λιγότερο κατεργασμένο, και δε διαφέρει σε γεύση από το κανονικό επιτραπέζιο αλάτι. Θα το πληρώσεις, όμως, από τέσσερις ως είκοσι φορές ακριβότερα. Μπορεί ακόμη να μην προέρχεται καν από τη θάλασσα, καθώς οι παρασκευαστές δεν είναι υποχρεωμένοι να διευκρινίσουν τις πηγές τους και, σύμφωνα με ανθρώπους της βιομηχανίας, μερικές φορές λένε ψέματα. (Στην περίπτωση του εβραϊκού αλατιού, είναι παρών ένας ραβίνος για να τηρείται έντιμα η διαδικασία.)
Το θαλασσινό αλάτι είναι εδώ και πολύ καιρό το αγαπημένο των ανθρώπων που ακολουθούν τη μόδα της υγιεινής διατροφής, οι οποίοι δε φαίνεται να απαιτούν καμία απόδειξη προτού υιοθετήσουν τις φανατικές απόψεις τους. Τα τελευταία χρόνια, όμως, κάποια κατά τα άλλα ευυπόληπτα περιοδικά μαγειρικής και υγιεινής διατροφής έχουν ρίξει στην ύλη τους πολύ αλατοπίπερο, που λέει ο λόγος, και εξυμνούν το αλάτι από τη θάλασσα. Όταν επαγγελματίες κριτικοί γεύσεων αρχίζουν να ακολουθούν κι εκείνοι τη μόδα, που στη βάση της δεν είναι αξιόπιστη, είναι ώρα να σταματήσει το πανηγύρι. Αυτό που βλέπουμε είναι η κλασική περίπτωση των καινούργιων ρούχων του αυτοκράτορα. Αν ομολογήσεις πως δεν μπορείς να καταλάβεις τη διαφορά ανάμεσα στο θαλασσινό αλάτι και στο κανονικό αλάτι, είναι σαν να ομολογείς όχι μόνο ότι δεν έχεις την αίσθηση της γεύσης, αλλά πως δεν είσαι και πολιτικά ορθός.
Το αλάτι ξηράς, ή ορυκτό αλάτι, εξορύσσεται από τεράστιες υπόγειες δεξαμενές που είχαν δημιουργηθεί εκατομμύρια χρόνια πριν, όταν τεράστια σώματα αλατόνερου αποξηράνθηκαν εξαιτίας των κλιματολογικών αλλαγών. Επομένως, όλο το αλάτι μας προέρχεται από κάποια θάλασσα, είτε αρχαία είτε σύγχρονη. Μήπως, όμως, το σημερινό ωκεανικό αλάτι περιέχει περισσότερα μέταλλα από το εξορυγμένο αλάτι; Ναι, περιέχει, αν με τον όρο «ωκεανικό αλάτι» εννοείς την κολλώδη, γκρίζα στερεά ύλη που απομένει όταν εξατμιστεί όλο το νερό από έναν κουβά με νερό του ωκεανού. Θα ονομάσουμε αυτή την ακατέργαστη ύλη ωκεανική στερεά ύλη.
Μόνο το 78 τοις εκατό περίπου της ωκεανικής στερεάς ύλης είναι χλωριούχο νάτριο, ή κοινό αλάτι. Το 99 τοις εκατό του υπόλοιπου είναι συνθέσεις μαγνησίου και ασβεστίου. Εκτός από αυτά, υπάρχουν τουλάχιστον άλλα εβδομήντα πέντε χημικά στοιχεία σε πολύ μικρές ποσότητες. Για να πάρεις την ποσότητα σιδήρου μιας ρώγας σταφυλιού, για παράδειγμα, θα έπρεπε να φας εκατόν δεκατρία γραμμάρια ωκεανικής στερεάς ύλης — και εννιακόσια γραμμάρια για να πάρεις την ποσότητα φωσφόρου από την ίδια ρώγα σταφυλιού. Αν υπολογίσουμε ότι ο μέσος Αμερικανός καταναλώνει περίπου δεκαπέντε γραμμάρια αλάτι την ημέρα, η ωκεανική στερεά ύλη έχει περίπου την ίδια θρεπτική αξία που έχει η άμμος.
Ακόμη και αν προέρχεται από τη θάλασσα, εκείνο το πράγμα που σου πωλούν στο κατάστημα υγιεινών τροφών δεν είναι καν ακατέργαστη ωκεανική στερεά ύλη. Είναι κατεργασμένο αλάτι όσο και το αλάτι ξηράς, επειδή ο νόμος απαιτεί όλα τα αλάτια για μαγειρική χρήση να περιέχουν τουλάχιστον 97,5 τοις εκατό χλωριούχο νάτριο. Στην πράξη, ο αριθμός πλησιάζει περισσότερο το 99 τοις εκατό. Μια εξαίρεση είναι μια μάρκα θαλασσινού αλατιού που παρασκευάζεται στη Γαλλία, η οποία παρ’ όλα αυτά περιέχει ποσότητα μετάλλων πολύ μικρότερη από εκείνη της ακατέργαστης ωκεανικής στερεάς ύλης.

Σε ένα τυπικό εργοστάσιο θαλασσινού αλατιού, το περισσότερο νερό εξατμίζεται από τον ήλιο. Τα στερεά που κρυσταλλοποιούνται, και ονομάζονται ηλιακό αλάτι, ξεχωρίζονται από τα υγρά που απομένουν, που ονομάζονται κατακάθια. Τώρα, όταν μια χημική σύνθεση κρυσταλλοποιείται μέσα από ένα υγρό, αφήνει πίσω όλες σχεδόν τις ακάθαρτες ουσίες. (Οι χημικοί χρησιμοποιούν σκόπιμα την κρυσταλλοποίηση ως διαδικασία καθαρισμού.) Επομένως, τα κατακάθια που μένουν κατακρατούν όλο σχεδόν το ασβέστιο, το μαγνήσιο και άλλες «πολύτιμες μεταλλικές θρεπτικές ουσίες», όπως αναφέρονται συνήθως στις συσκευασίες των τυποποιημένων θαλασσινών αλατιών. Στην Ιαπωνία, τα κατακάθια καταλήγουν συχνά στο τραπέζι ως ένα ιδιόμορφο πικρό καρύκευμα που ονομάζεται νιγχάρι, αλλά στις ΗΠΑ τα πετούν ή τα πωλούν στη χημική βιομηχανία, όπου τα μέταλλα αποσπώνται και χρησιμοποιούνται για διάφορους σκοπούς.
Η διαδικασία δεν τελειώνει εδώ, όμως. Στη συνέχεια, το θαλασσινό αλάτι πλένεται, και με το πλύσιμο φεύγει ακόμη περισσότερο ασβέστιο και μαγνήσιο επειδή τα χλωρίδιά τους είναι πιο ευδιάλυτα στο – νερό απ’ ότι του χλωριούχου νατρίου. Και τέλος, για να ολοκληρωθεί το κακό, το αλάτι πιθανώς στεγνώνεται μέσα σε κλίβανο με — μάντεψε — καυτό κάρβουνο ή πετρέλαιο. Ιδού λοιπόν η φυσική αγνότητα του θαλασσινού αλατιού.
Το προϊόν που φτάνει στα καταστήματα περιέχει μόνο το ένα δέκατο περίπου των μετάλλων της αρχικής ωκεανικής στερεάς ύλης. Για να πάρεις το φώσφορο που σου δίνει μια ρώγα σταφυλιού, τώρα χρειάζεται να φας εννέα κιλά από αυτό το πράγμα.
Έπειτα είναι κι εκείνη η πεισματική αντίληψη ότι το θαλασσινό αλάτι είναι πλούσιο σε ιώδιο, «το άρωμα της θάλασσας». Κι αυτό είναι σαχλαμάρα. Ορισμένα φύκια είναι πράγματι αρκετά πλούσια σε ιώδιο, αλλά μόνο επειδή το συγκεντρώνουν από το νερό, με τον ίδιο περίπου τρόπο που τα μαλάκια εκχυλίζουν ασβέστιο για να δημιουργήσουν το κέλυφός τους. Υπάρχει τόσο ευρεία προπαγάνδα σχετικά με τα φύκια, που πολλοί άνθρωποι έχουν πειστεί ότι ο ωκεανός είναι ένα τεράστιο καζάνι γεμάτο με ιώδιο. Αν, όμως, τα συγκρίνεις γραμμάριο προς γραμμάριο, ακόμη και κάτι στο οποίο δεν πάει ο νους σου, όπως το βούτυρο, περιέχει είκοσι τέσσερις φορές περισσότερο ιώδιο από την ακάθαρτη ωκεανική στερεά ύλη. Το ιωδιούχο επιτραπέζιο αλάτι, είτε προέρχεται από τη θάλασσα είτε από την ξηρά, περιέχει περίπου εξήντα πέντε φορές περισσότερο ιώδιο, το οποίο έχει προστεθεί σκόπιμα στο εργοστάσιο.
Η γεύση; Άλλος ένας μύθος. Ακούς διάφορους γκουρού της γευσιγνωσίας να λένε ότι το θαλασσινό -αλάτι είναι πιο αλμυρό, πιο δυνατό, πιο φίνο, πιο πικρό και έχει λιγότερο χημική γεύση (ό,τι σημαίνει αυτό, τέλος πάντων) από το κανονικό επιτραπέζιο αλάτι. Οι μόνοι ισχυρισμοί που βασίζονται σε έναν κόκκο αλήθειας είναι εκείνοι σχετικά με την πικράδα και την αλμυρότητα. Τα υπόλοιπα είναι απλή φλυαρία.
Τα χλωρίδια του μαγνησίου και του ασβεστίου στην ακάθαρτη ωκεανική στερεά ύλη είναι πράγματι πικρά. Επομένως, μερικοί άνθρωποι έχουν πειστεί από αυτό και φαντάζονται ότι το θαλασσινό αλάτι που αγοράζουν από το κατάστημα έχει μια πικρή ταγκάδα. Δεν έχει. Το μαγνήσιο και το ασβέστιο δε φτάνουν ποτέ μέχρι το κατάστημα. (Η μοναδική εξαίρεση, πάλι, είναι εκείνο το γαλλικό αλάτι που αναφέραμε,)
Παραδόξως, όμως, η αλμυρότητα διάφορων αλατιών αξίζει να συζητηθεί, παρότι όλα τους σχεδόν είναι καθαρό χλωριούχο νάτριο. Αυτό συμβαίνει επειδή αρκετά προϊόντα έχουν διαφορετικά σχήματα και μεγέθη κόκκων, κάτι που εξαρτάται από το πώς κρυσταλλοποιήθηκαν από την άρμη στη διάρκεια της κατεργασίας. Κυμαίνονται από κύβους και πυραμίδες ως ακανόνιστες νιφάδες.
Το πιο κοινό εξορυγμένο επιτραπέζιο αλάτι έρχεται σε σχήμα μικροσκοπικών κύβων, ενώ πολλά προϊόντα θαλασσινού αλατιού, όχι, όμως, όλα, είναι συνήθως λεπιοειδή. Επειδή οι «φολίδες» διαλύονται πιο γρήγορα από τους κύβους, μπορεί να σου δίνουν πιο γρήγορα την αίσθηση της αλμυρότητας όταν τις βάζεις στη γλώσσα σου. Κάποιος που συγκρίνει τη γεύση του λεπιοειδούς θαλασσινού αλατιού με εκείνη του κοκκοποιημένου αλατιού ξηράς πιθανώς αποδίδει την ελαφρώς πιο αλμυρή γεύση του θαλασσινού αλατιού στη θάλασσα, παρά στη λεπιοειδή υφή του.
Το να συγκρίνεις τις γεύσεις των αλατιών είναι έτσι κι αλλιώς ανούσιο, όσο επιμελώς και να το κάνεις, καθώς οι άνθρωποι δεν τρώνε το αλάτι βάζοντάς το απευθείας στη γλώσσα τους. Το ρίχνουν στο φαγητό τους, στη διάρκεια του μαγειρέματος ή στο πιάτο τους. Και στις δύο περιπτώσεις, από τη στιγμή που το αλάτι αγγίξει το υγρό φαγητό, διαλύεται, και οποιοδήποτε αποτέλεσμα θα μπορούσαμε να αντιληφθούμε, το οποίο οφείλεται στο σχήμα των κόκκων, εξαφανίζεται. Επιπλέον, όταν ρίχνεις ένα ή δύο κουταλάκια μέσα σε μια κατσαρόλα βραστού φαγητού, οποιαδήποτε φημολογούμενη διαφορά στη γεύση εξαφανίζεται μέσα στο νερό και είναι αδύνατον να γίνει αντιληπτή.
Όταν νοστιμεύεις το φαγητό προσθέτοντας αλάτι στο μαγείρεμα ή στο πιάτο, επομένως, δεν έχει καμία απολύτως σημασία τι είδος αλατιού χρησιμοποιείς. Την επόμενη φορά που θα ακούσεις κάποιον γευσιγνώστη να κάνει κήρυγμα για τις αρετές του θαλασσινού αλατιού, μην τον πάρεις πολύ στα σοβαρά. Και να προτιμάς το κανονικό κοκκώδες αλάτι. Είναι πολύ πιο φτηνό!

Η εμπιστοσύνη κερδίζεται ή χαρίζεται;


Πόσο στερεότυπη είναι η φράση 'κερδίζω την εμπιστοσύνη'! Σε σημείο που ίσως η λέξη'κερδίζω' γίνεται αυτονόητος συνειρμός δίπλα στη λέξη 'εμπιστοσύνη' . Κι όμως για τις σχέσεις μας είναι πολύ πιο βοηθητικό όταν η εμπιστοσύνη χαρίζεται αντί να κερδίζεται.

Η πεποίθηση ότι σε μια σχέση η εμπιστοσύνη προς τον άλλον θα πρέπει κερδηθεί από αυτόν, αποτελεί μια στάση μας μέσα στη σχέση αυτή. Με βάση την οπτική αυτή,ο άλλος πρέπει να αγωνιστεί για να αποκτήσει την εμπιστοσύνη μας και περιμένουμε συνεπώς να την κερδίσει αποδεικνύοντας ότι τη δικαιούται και ότι την αξίζει. Μέσα λοιπόν από μια τέτοια προσδοκία και εμείς και ο άλλος μπαίνουμε σε μια σχέση αξιολόγησης. Εμείς γινόμαστε αυτός που περιμένει να 'δει' και ο άλλος που προσπαθεί να 'δείξει'. Πόσο κουραστικό ακούγεται και για τους δυο; Είναι τουλάχιστον αποτελεσματικό;

Ας το δούμε μέσα από ένα παράδειγμα ζευγαριού και σε ότι αφορά την αναγνώριση του συντρόφου ως 'καλός πατέρας' από τη γυναίκα. Το να περιμένει η μητέρα από τον πατέρα των παιδιών της να της κερδίσει την εμπιστοσύνη, συνεπάγεται στενή παρακολούθηση της συμπεριφοράς του.

Στο μυαλό της όσο πιο στενά παρακολουθεί, τόσο πιο αξιόπιστο θα είναι το συμπέρασμα της ότι είναι ικανός πατέρας. Αυτό την κάνει πολύ προσεκτική στην παρακολούθησή της και αυστηρή στην αξιολόγησή της.

Από την άλλη πλευρά, ο πατέρας βιώνει την αξιολόγησή του μέσα στη σχέση τους. Λίγο οι συνεχείς ερωτήσεις, λίγο οι διαρκείς υποδείξεις, λίγο το ύφος στη φωνή της, άλλωστε η επιφύλαξη δύσκολα κρύβεται. Αυτά θα τον κάνουν είτε πιο αγχωμένο στην επαφή με τα παιδιά είτε πιο θυμωμένο απέναντι της.

Πιο προσεκτικό; Ίσως. Θα δώσει όμως τον καλύτερο εαυτό του στο ρόλο του πατέρα; Μάλλον όχι, γιατί σπάνια δίνουμε τον καλύτερο εαυτό μας σε δοκιμασίες.

Τον καλύτερο εαυτό μας τον δίνουμε όταν ελεύθερα και συγκεντρωμένα λειτουργούμε απολαμβάνοντας αυτό που κάνουμε.

Τις στιγμές που θα φροντίζει τα παιδιά ίσως να προσπαθεί υπερβολικά να συμμορφωθεί σε οδηγίες της γυναίκας του ή να θυμώνει που τις ακολουθεί ενώ δε συμφωνεί- αντί συγκεντρωμένα να αφοσιώνεται στα παιδιά εκείνη τη στιγμή.

Έτσι λοιπόν, από τη μία ο πατέρας των παιδιών δε θα λειτουργεί στο βέλτιστο των δυνατοτήτων του αλλά και η μητέρα μόνο εμπιστοσύνη δε θα νιώθει!

Συνήθως αυτό που συμβαίνει είναι να βρίσκουμε αυτό που ψάχνουμε,τη στιγμή που ένα πλήθος άλλων πληροφοριών είναι μπροστά στα μάτια μας.

Έτσι κατά πάσα πιθανότητα η μητέρα αυτή στρέφοντας την προσοχή της προς τα λάθη του μπαμπά αυτά και να βρίσκει, προσπερνώντας δείγματα που της δείχνουν θετικές συμπεριφορές του.

Το να θέτουμε σε αξιολόγηση κάποιον ώστε να τον εμπιστευτούμε βασίζεται στη σκέψη μας ότι δεν αξίζει την εμπιστοσύνη μας εκτός και αν μας αποδείξει το αντίθετο(!).

Στηρίζεται λοιπόν στις προκαταλήψεις μας και τη δυσπιστία μας, που σίγουρα είναι αρνητικές προδιαγραφές στη σχέση μας με τον άλλον. Από την άλλη, η πίστη στον άλλον και η αυτονόητη εμπιστοσύνη αφήνει και τους δυο ελεύθερους να λειτουργήσουν και να υπερβούν τις δυνατότητές τους μέσα στη σχέση.

Τι έχει συμβεί με αυτούς που εμπιστευτήκαμε τελικά; Πρώτα εμπιστευτήκαμε και μετά συνεργαστήκαμε ή η αυθόρμητη εμπιστοσύνη βοήθησε τον άλλον να συνεργαστεί και να σταθεί συνεπής στη θέση του;

Την κέρδισαν την εμπιστοσύνη μας ή χαρίζοντας την εμείς γενναιόδωρα, ως αποτέλεσμα αυτής της γενναιοδωρίας μας, ανταποκρίθηκαν θετικά;

Πώς να αλλάξουμε τον άλλον

Αν το τζίνι σας προσέφερε τρεις ευχές σε ότι αφορά τις σχέσεις σας τι θα ευχόσασταν; Οι περισσότεροι νομίζω θα συμπεριλαμβάναμε μια αλλαγή που έχει να κάνει με τον άλλον… Να γίνει πιο βοηθητικός, πιο συνεργάσιμος, να σταματήσει τη γκρίνια, να γίνει πιο τρυφερός. Όσο όμως δεν υπάρχουν τζίνι και μαγικά ραβδάκια, ο μόνος τρόπος να αλλάξει ο άλλος, είναι η δική μας αλλαγή!

Αποτελεί συνήθεια στην καθημερινότητά μας η αναζήτηση των δυσκολιών μας. Ιδίως στις σημαντικές σχέσεις μας. Και είναι συνήθως πιο εύκολο να εντοπίσουμε ‘τα λάθη’ του άλλου από τα δικά μας, για τον ίδιο λόγο που η παρατήρηση του άλλου είναι πιο εύκολη από την αυτοπαρατήρησή μας. Εντοπίζουμε λοιπόν τα λάθη του άλλου. Επόμενο βήμα; Υπομονή ίσως…. Όσο όμως ‘υπομένουμε’ τόσο συνήθως αυτό που μας ενοχλεί, ως δια μαγείας γίνεται πιο έντονο. Υπομένουμε εμείς επιμένει πιο έντονα αυτό. Όχι, δεν είναι η κακή μοίρα μας που φταίει, συνήθως αυτό που συμβαίνει στους ‘υπομονετικούς’ ανθρώπους είναι ότι στην προσπάθειά τους να κάνουν υπομονή, προσηλώνουν την προσοχή τους σ’ αυτό που με τόσο κόπο προσπαθούν να υπομείνουν, με αποτέλεσμα να το υπερμεγενθύνουν. ‘Διαβάζουν’ στη συμπεριφορά του άλλου διαρκώς το λάθος του, καθώς εφόσον βρίσκονται στη ‘μάχη της υπομονής’ πρέπει να δώσουν περιεχόμενο σ’ αυτήν.

Κάποια στιγμή και η υπομονή τελειώνει και τότε αρχίζει η δράση. Η δράση αυτή διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο και από σχέση σε σχέση. Επισημάνσεις, παρατηρήσεις, γκρίνια, κριτική, παράπονα, επιθέσεις. Η μορφή της δράσης διαφορετική, το αίτημα όμως το ίδιο: να σταματήσει ο άλλος να κάνει αυτό που κάνει. Τι ακολουθεί; Συνήθως απογοήτευση. Είτε γιατί η προσδοκώμενη αλλαγή του άλλου δεν έρχεται είτε επειδή έρχεται αλλά δε διαρκεί για πολύ.

Γιατί να είναι τόσο κλασσική αυτή η κατάληξη στις προσπάθειες μας για αλλαγή στις συμπεριφορές του άλλου; Ίσως επειδή το θέμα δεν είναι να γνωστοποιήσουμε στον άλλον τι θέλουμε να αλλάξει. Αν αυτή είναι η πρόθεσή μας, μια απλή αναφορά ή περιγραφή είναι αρκετή. Ίσως ο άλλος όμως να μην αλλάζει, όχι επειδή δεν ξέρει τι μας ενοχλεί,αλλά επειδή δεν μπορεί στις συγκεκριμένες συνθήκες της σχέσης (το ‘δε θέλει’ ας το δούμε λίγο από τη ματιά του ‘δεν ξέρει πώς’).

Το ερώτημα λοιπόν ‘πώς θα αλλάζαμε στον άλλον αυτά που μας ενοχλούν’ μετατρέπεται σε ‘κάνοντας τι θα βοηθούσαμε τον άλλον να τα αλλάξει’. Και έτσι έχουμε αμέσως συμπεριλάβει στην προσπάθειά μας τον εαυτό μας. Η προσδοκώμενη αλλαγή δεν είναι η δική του αλλά η δική μας. Τι θα μπορούσαμε να αλλάξουμε στη δική μας συμπεριφορά ώστε να βοηθήσει στην αλλαγή του άλλου; Τις περισσότερες φορές οι συμπεριφορές που μας ενοχλούν στον άλλον, έρχονται ως απάντηση σε δικές μας συμπεριφορές, οι οποίες δικές μας απαντούν σε προηγούμενες του άλλου … και πάει λέγοντας. Τι θα γινόταν λοιπόν, αν αντί να ψάχνουμε αν η κότα έκανε το αβγό, αποφασίζαμε με μια δική μας αλλαγή να σπάσουμε αυτές τις αλυσιδωτές συμπεριφορές επικοινωνίας μας; Αν για παράδειγμα, στο φίλο που μας εκνευρίζει με την επιμονή του στο να ακούγεται η γνώμη του, αντί να εναντιωνόμασταν γινόμασταν απλά αδιάφοροι; Ή στη γκρίνια της συζύγου αντί να υπεκφεύγουμε κουρασμένοι, δίναμε βαρύτητα στους μονολόγους της και δείχναμε ενδιαφέρον; Ίσως και τίποτα … σίγουρα όμως αντιδρώντας με τον ίδιο τρόπο όπως πάντα, το ‘ίσως τίποτα’ είναι ‘σίγουρα τίποτα’. Γιατί είναι λιγάκι ανόητο επαναλαμβάνοντας το ίδιο πράγμα να περιμένουμε διαφορετικά αποτελέσματα!

Ενεργητική ακρόαση: Πώς μπορούμε να βοηθούμε κάποιον ‘ακούγοντας’ πίσω και πέρα από αυτό που λέει;

Νομίζω όλοι μας λίγο πολύ αναρωτιόμαστε συχνά κατά πόσο βοηθητικός μας ήταν ο άλλος που επιλέξαμε να μοιραστούμε το πρόβλημα μας. Ή και πόσο βοηθητικοί υπήρξαμε στον άλλον που κατέφυγε σε εμάς για να μοιραστεί το πρόβλημά του. Είτε αυτό έχει να κάνει με μια συντροφική σχέση, είτε φιλική είτε και γονεϊκή.

Η ενεργητική ακρόαση είναι σίγουρα μια διαδικασία πολύ πιο βαθιά και ουσιαστική από αυτό που λανθασμένα αρκετοί ερμηνεύουν ως ‘επαναλαμβάνω τα λόγια του άλλου, χωρίς να τοποθετούμαι’.

Είναι ουσιαστικά μια δεξιότητα επικοινωνίας που στηρίζεται στην ενσυναίσθηση (μπορώ να μπω στη θέση του;) στην κατανόηση και αποδοχή του άλλου και στο σεβασμό στη δυσκολία που βιώνει.

Πόσες φορές έχουμε βρεθεί στη θέση του να θέλουμε να βοηθήσουμε τον άλλον και να ‘στίβουμε’ το κεφάλι μας για να κατεβάσει ιδέες και προτάσεις που μπορεί να φανούν χρήσιμες.

 Αρκετά συχνά, στην προσπάθειά μας να υπάρξουμε εφευρετικοί διαπιστώνουμε ότι ό, τι και να προτείνουμε απορρίπτεται από τον άλλον γιατί έχει ήδη δοκιμαστεί ή επειδή δεν μπορεί να δοκιμαστεί!

Και πώς αλλιώς θα μπορούσε να είναι στ’ αλήθεια, εφόσον πριν μοιραστεί μαζί μας τη δυσκολία του προφανώς έχει καταβάλει πολύ χρόνο, προσπάθεια και ενέργεια προσπαθώντας να εξαντλήσει ο ίδιος του όλες τις εναλλακτικές λύσεις του. Πώς και πιστεύουμε εμείς ότι μέσα από μια σύντομη συζήτηση θα έρθουμε με μια φαεινή ιδέα που ο ίδιος στην πορεία του δε σκέφτηκε; Δεν αμφισβητώ ότι αυτό κάποιες φορές μπορεί να ισχύσει, σίγουρα όχι όμως στο βαθμό που εμείς θεωρούμε.

Ίσως λοιπόν, να ήταν αρκετά πιο χρήσιμο από το να αναλωνόμαστε στην προσπάθειά μας να συμβουλέψουμε, να προτείνουμε ή και να καθοδηγήσουμε, να μείνουμε στην απόπειρα κατανόησης του άλλου και καθρεφτίσματος αυτού που έχουμε κατανοήσει.

Μέσα από κάθε πληροφορία που μας δίνει ο άλλος στην επικοινωνία μας, πέρα από αυτό που λέει, μπορεί κανείς να διακρίνει και ένα σωρό άλλες πληροφορίες που αφορούν πληροφορίες για το πώς νιώθει σε σχέση μ’ αυτό που λέει, τι προσδοκά, τι φοβάται, ποιες οι αξίες του αλλά και πληροφορίες που έχουν να κάνουν με το τι προσδοκά από εμάς και από τη σχέση μας.

Φανταστείτε λοιπόν την πορεία μιας συζήτησης όταν μέσα σ’ αυτό που μας λέει ο άλλος εμείς προσπαθούσαμε να ‘διαβάσουμε’ κάτω από αυτό που λέει και να κάνουμε κάποιες ερωτήσεις γύρω από αυτό ή να μοιραστούμε τις υποθέσεις μας μαζί του.

Εκεί για παράδειγμα, στον ταλαιπωρημένο σύζυγο που γυρνάει από τη δουλειά με τη δήλωση στη γυναίκα του ‘…τα πράγματα πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο στη δουλειά’ , η γυναίκα του θα μπορούσε να βομβαρδίσει με διευκρινιστικές ερωτήσεις του τύπου ‘..τι έγινε..πότε …ποιος…..και συ τι είπες’, ή να αρχίσει τις προτάσεις ‘εγώ σου λέω μίλα με το αφεντικό σου επιτέλους’ .

Ένας άλλος δρόμος μέσα από την ενεργητική ακρόαση, είναι απλά να καθρεφτίσει αυτό που ‘διαβάζει’ ‘φαίνεσαι πολύ αγχωμένος και προβληματισμένος…μήπως νιώθεις ανασφάλεια ότι μπορεί να χάσεις τη δουλειά σου;’ Να καταλάβει το μήνυμα της σχέσης ‘μου φαίνεται θες να το συζητήσουμε για να το εκτονώσεις’ ή και να τον βοηθήσει να προχωρήσει τη σκέψη του ‘τι νομίζεις ότι θα σε βοηθούσε να κάνεις, σ’αυτήν τη φάση;’

Τι συμβαίνει λοιπόν εκείνη τη στιγμή της ενεργητικής ακρόασης; Δίνει η γυναίκα το μήνυμα στο σύζυγο ότι μπορεί να τον καταλάβει και ορίζοντας αυτό που βλέπει, τον βοηθά και τον ίδιο να συνειδητοποιήσει τη διάσταση του συναισθήματός του.

Δείχνει εμπιστοσύνη στις δυνατότητες του ίδιου αποστασιοποιούμενη από τις συμβουλές που θα μπορούσε να δώσει και αυτό δημιουργεί ένα κλίμα σεβασμού στη σχέση. Δηλώνει τη διαθεσιμότητά της να ακούσει και να ανταποκριθεί στο βαθμό που ο άλλος θα ζητήσει.

Νομίζω θα συμφωνήσουμε όλοι, ότι πολλές φορές όταν καταφεύγουμε στον άλλον με έναν προβληματισμό μας, δε θέλουμε ούτε να ακούσουμε τη γνώμη του, ούτε την πρότασή του.

Πολλές φορές θέλουμε απλά να μοιραστούμε, να νιώσουμε ότι ο άλλος μας καταλαβαίνει ίσως και να ξεμπλοκάρουμε μέσα από την κουβέντα αυτή. Εκεί το να ακούμε ενεργητικά, προσπαθώντας να βάλουμε σε λόγο τα συναισθήματα που αντιλαμβανόμαστε από τον άλλον και τις σκέψεις που ίσως υποθέτουμε ότι υπαινίσσεται, ίσως θα ήταν το πιο βοηθητικό για το πρόβλημα του. Σίγουρα όμως θα ήταν και πιο επωφέλιμο για τη σχέση μας την ίδια!

Η ποιότητα της σεξουαλικής ζωής στις παντρεμένες γυναίκες

Ζευγάρι στη θάλασσα
Η ποιότητα της σεξουαλικής ζωής για τις περισσότερες γυναίκες, είναι πολύ καλύτερη, όταν είναι παντρεμένες.
Οι παροδικές σχέσεις, οι ερωτικές περιπέτειες και η σεξουαλική ζωή που είχαν πριν από το γάμο, δεν θεωρούνται από την πλειονότητα των παντρεμένων γυναικών, ότι τους προσέφεραν μεγαλύτερη σωματική και ψυχική ικανοποίηση παρά ότι τους προσφέρει η ερωτική τους ζωή με το σύζυγό τους.
Η σεξουαλική ζωή είναι τελειότερη και φτάνει στα πιο ψηλά επίπεδα ικανοποίησης, μέσα στα πλαίσια της οικειότητας, της εμπιστοσύνης και της αφοσίωσης που προκύπτει από μια μακρόχρονη σχέση μέσα στο γάμο.
Οι σημαντικές αυτές διαπιστώσεις προκύπτουν από μια μεγάλη έρευνα που έγινε από το γνωστό περιοδικό υγείας Top Sante σε 2.000 γυναίκες στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Τα στοιχεία που προέκυψαν, ανατρέπουν ορισμένες διαδεδομένες αντιλήψεις σύμφωνα με τις οποίες ο έρωτας είναι καλύτερος μέσα από περιπέτειες ή όταν κάποιος είναι ελεύθερος ή ακόμα μέσα στα πλαίσια εξωσυζυγικών σχέσεων ή κατά τις προγαμιαίες σχέσεις.

Τα κυριότερα ευρήματα της έρευνας ήταν:
66% των γυναικών δήλωσαν ότι το καλύτερο σεξ το είχαν με το σύζυγο τους

13% δήλωσαν ότι το καλύτερο σεξ το είχαν προτού παντρευτούν

9% δήλωσαν ότι το καλύτερο σεξ το είχαν διαμέσου μιας παροδικής περιπέτειας

50% των γυναικών δήλωσαν ότι ένιωθαν ότι ο σύζυγός τους είχε εξαιρετικό σώμα και 69% θεωρούσαν ότι το βάρος σώματος του άνδρα τους ήταν κανονικό

93% των γυναικών δήλωσαν ότι ήσαν ευχαριστημένες από τις σεξουαλικές επιδόσεις του συζύγου τους

65% των γυναικών δήλωσαν ότι το σεξ ποτέ, όσα χρόνια και αν περάσουν, δεν χάνει από την ομορφιά και το πάθος του, όταν πρόκειται για τον κατάλληλο για αυτές, άνδρα

63% των γυναικών δήλωσαν ότι παρά το γεγονός ότι πέρασαν 14 χρόνια γάμου, εντούτοις νιώθουν τον ίδιο ενθουσιασμό και έλξη για τον άντρα τους

Πολύ σημαντικό, ένα ποσοστό της τάξης του 95% των γυναικών, δήλωσαν ότι το να μένει κάποιος πιστός στο σύντροφο του χωρίς συζυγική απιστία, έχει πρωταρχική σημασία για τη μακροχρόνια σχέση

16% των γυναικών δήλωσαν ότι είχαν εξωσυζυγικές σχέσεις

Ένα ποσοστό της τάξης του 74%, δήλωσαν ότι η συζυγική απιστία δεν είναι φυσιολογική, ότι οδηγεί στην καταστροφή ή διάλυση των σχέσεων. Επίσης το ίδιο ποσοστό δήλωσε και ότι για τέτοιου είδους προβλήματα, φέρουν μεγάλη ευθύνη ορισμένες σαπουνόπερες που προβάλλονται από τις τηλεοράσεις, οι οποίες μεταφέρουν το μήνυμα ότι η συζυγική απιστία είναι κάτι το φυσιολογικό.
Πιστεύουμε ότι έρευνες σαν αυτή που σας παρουσιάζουμε, διορθώνουν ορισμένες λανθασμένες εντυπώσεις που έχουν δημιουργηθεί για πολύ σοβαρούς θεσμούς που χαρακτηρίζουν τη σύγχρονη κοινωνία, όπως ο γάμος και το σεξ.
Το βασικό συμπέρασμα της έρευνας που λέει ότι είναι οι παντρεμένες γυναίκες που απολαμβάνουν το καλύτερο σεξ, δείχνει ότι σε θέματα ποιότητας έρωτα, παίζει πρωταρχικό ρόλο η μακροχρόνια αμοιβαία σχέση εμπιστοσύνης και αφοσίωσης που υπάρχει μέσα σε ένα ζευγάρι.

Σχέσεις εξάρτησης & αυθεντικές μορφές σχέσεων

Σχέσεις εξάρτησης & αυθεντικές μορφές σχέσεων

«Στήριξα πάνω στον Κώστα κάθε μου στιγμή. Μαζί του να κάνω τα πάντα. Ακόμα και τίποτα να μη γινόταν, ακόμα και να μην κάναμε τίποτα. Ακόμα και αν είχα βαρεθεί. Πάμε εκδρομή; Πάμε, αν και ήδη βαριόμουν. Αλλά δεν μπορούσα. Είχα εγκλωβιστεί τελείως. Κάτι σαν εθισμός. Εξάρτηση. Έφτιαξα μια εξαρτητική σχέση. Και έγινα «ζητιάνος αγάπης». Έφαγα την τυρόπιτα μέχρι τέλους με το ζόρι, ακόμα και αν δε μου άρεσε η γεύση της. Ήθελα να μου καλύψει το κενό μου. Γιατί δεν μπορούσα καθόλου να μείνω μόνη; Γιατί δεν ήθελα πια να έρχομαι αντιμέτωπη με την αλήθεια. Με κανένα είδους αλήθειας για τον εαυτό μου και τη ζωή. Ήθελα να ζήσω την πλάνη..».

Όταν- συχνά σπάνια- ο δυνατός έρωτας σου χτυπήσει την πόρτα, ακολουθεί συνήθως μια από τις καλύτερες περιόδους της ζωής σου: χαράς, ζωντάνιας, δημιουργικής διάθεσης. Σαν για λίγο να βλέπεις τον κόσμο από άλλη ματιά, όπως όταν ήσουν παιδί, πιο αισιόδοξα, πιο ανάλαφρα, με ανοικτότητα και ενδιαφέρον. Σαν η ζωή σου να αποκτά αληθινό νόημα.

Ο καιρός όμως περνά, και αργά ή γρήγορα αυτή η χαρά αρχίζει στις περισσότερες- για να μην πούμε σε όλες τις περιπτώσεις να φθίνει και να μετατρέπεται σταδιακά σε άλλου είδους συναισθήματα, όχι και τόσο ευχάριστα πάντα.

Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις, όπου ο έρωτας οδήγησε σε μόνιμη σχέση, συχνά ξυπνάει κάποιος μια μέρα και αναρωτιέται: «τι κάνω με αυτόν τον άνθρωπο δίπλα μου;» «πού πήγε ο έρωτάς μας εκείνων των ημερών;» «πώς καταντήσαμε έτσι;», «πού έχει χαθεί ο εαυτός μου; Δεν με αναγνωρίζω» «γιατί ενώ βαριέμαι ζηλεύω και δεν μπορώ να χωρίσω με τίποτα;». Και άλλου είδους τέτοια ερωτήματα.

Φαίνεται ότι συχνά μένουμε με τον σύντροφο που κάποτε ερωτευτήκαμε τρελά από αγάπη, μένοντας- στην καλύτερη μάλλον περίπτωση- σε μια ανικανοποίητη κατάσταση ρουτίνας και συνήθειας γιατί «τον/την αγαπάμε πραγματικά».

Με κάποιον όμως που συζείς για αρκετά χρόνια, σίγουρα θα υπάρξουν και δυσκολότερες καταστάσεις εκτός της συνήθειας: τσακωμοί, διαφωνίες, διαφορετικές νοοτροπίες, διαφορετικές στάσεις και ενίοτε μιζέρια, καταπίεση. Τα οποία μάλλον βάζουμε τον εαυτό μας να τα ανέχεται εις το όνομα αυτής της «πραγματικής» αγάπης. Άλλωστε, πού να πάς πια; Ξανά από την αρχή; Δεν είσαι πια και στην ηλικία να αλλάζεις συντρόφους κάθε τρεις και λίγο. Ακούς και τα πλέον τετριμμένα κλισέ «οι σχέσεις θέλουν δουλειά , φροντίδα και προσπάθεια και από τους δύο» και πείθεις τον εαυτό σου να προσπαθήσει.

Δεν θα ήθελα στο κείμενο αυτό να μιλήσω όμως για το τι πρέπει ή όχι να κάνεις για να κρατήσεις τη σχέση σου ζωντανή, ούτε να εκφέρω άποψη για το αν είναι αυτό λειτουργικό ή όχι.

Θέλω να μοιραστώ κάποιες σκέψεις για τη φύση των ερωτικών σχέσεων και ίσως να σου δώσω ένα έναυσμα να αναλογιστείς σε σχέση με τον εαυτό σου.

Ας ρίξουμε μια πιο γενική ματιά πρώτα.
Ο άνθρωπος και το προσωπικό του υπαρξιακό «δράμα»

Κάθε άνθρωπος, είναι μια «παθολογία». Μα η λέξη παθολογία, δεν μου αρέσει. Είναι μια λέξη περιοριστική στις μνήμες που φέρνει στο μυαλό. Το τι είναι παθολογία, είναι πάρα πολύ ρευστό. Θα λέγαμε λοιπόν ίσως καλύτερα, ότι κάθε άνθρωπος έχει το υπαρξιακό του δράμα. Ή κάτι τέτοιο. Κάθε άνθρωπος, είναι «τρελός». Είναι μια πολύπλοκη κατάσταση. Ειδικά τη δική σου τρέλα, δεν μπορείς να τη δεις με τίποτα. Παρά μόνο να έχεις εκλάμψεις συνειδητότητας και άνοιγμα επιπέδων συνείδησης. Ίσως ένας σοφός άνθρωπος έχει μεγάλο εύρος συνείδησης.

Και τελικά καταλαβαίνεις, ότι δεν έχει σημασία αν θα ονομάσεις την παθολογία παθολογία, τρέλα, πρόβλημα, ή ό,τιδήποτε άλλο. Ονόμασέ την όπως θες. Αυτή είναι μια υπαρξιακή κατάσταση. Ένα υπαρξιακό μονοπάτι που καλείσαι να διαβείς.

Το δράμα σου διαχέεται παντού, σε όλο σου το φάσμα, σε όλους τους ανθρώπους με τους οποίους σχετίζεσαι, σε όλες τις καταστάσεις στις οποίες είσαι μέσα, σε όλες τις φαντασιώσεις, σε όλες τις σκέψεις και σε όλα τα συναισθήματά σου. Βρίσκεται τόσο καλά εντυπωμένο σε κάθε κύτταρο του σώματός σου, το δράμα σου γίνεται «εσύ».

Όμως δεν είσαι μόνο το δράμα σου. Είσαι κάτι πολύ περισσότερο. Κάπου εκεί μέσα υπάρχει κάτι πραγματικά αυθεντικό. Είναι τόσο αυθεντικό που σ όλη σου τη ζωή το φοβάσαι, φοβάσαι να τ αγγίξεις. Αυτό το αυθεντικό, προκαλεί φόβο.

Συνάμα, δεν είσαι μόνο μια «παθολογική» κατάσταση, αλλά έχεις και ικανότητες, ταλέντα, ζωτικότητα καθώς και πάρα πολλή δύναμη μέσα σου, που συχνά δεν την αναγνωρίζεις.

Το να συνδεθείς πραγματικά με την πηγή δύναμης και αυθεντικότητας μέσα σου, σου προκαλεί φόβο. Φοβάσαι να τα αναγνωρίσεις. Να τα αγγίξεις. Γιατί αν τα αγγίξεις, καταρρέει όλο το οικοδόμημα με βάση το οποίο έχεις ορίσει το ποιος είσαι και το τι κάνεις. Έρχεσαι αντιμέτωπος με την κενότητα. Με το θάνατο. Όταν μπορείς να βιώνεις την κενότητα, τότε αυτόματα βιώνεις την ολότητα.

Η ολότητα είναι η κενότητα. Όταν λέμε κενός, δεν εννοούμε «τίποτα», αντίθετα εννοούμε «όλα».

Όταν φτάσεις στο σημείο να βιώνεις την υπαρξιακή σου κατάσταση, σημαίνει ότι είσαι ένας άνθρωπος πολύ τολμηρός.

Σημαίνει ότι μπορείς να χωράς ταυτόχρονα όλον τον πόνο και όλη την ομορφιά της ζωής. Έτσι, ούτε η λέξη κενότητα περιγράφει την έννοια του κενού. Το κενό είναι το «να υπάρχω», το να υπάρχω με τα πάντα.

Το υπαρξιακό μονοπάτι και η «φωτεινή μας» πηγή, πάνε μαζί στη ζωή.

Υπάρχουν ταυτόχρονα.

Ίσως το μεγαλύτερο στοίχημα της ζωής είναι να ισορροπούμε σε αυτό το «ταυτόχρονα», με τον πιο υγιή, ευχάριστο και δημιουργικό τρόπο.
Οι σχέσεις των ανθρώπων: όταν τα προσωπικά «δράματα» εμπλέκονται!

Αν όμως, ένας άνθρωπος δεν έχει καλά-καλά επίγνωση του ίδιου προσωπικού δράματος που παίζει, αν ο ίδιος δεν μπορεί να αντέξει να «υπάρξει» με τον εαυτό του, αν ο ίδιος δεν αναγνωρίζει την πηγή δύναμης και ζωτικότητας μέσα του, τότε τι γίνεται στις σχέσεις, όπου όλα συνυπάρχουν επί δύο;

Τι είναι αυτή η νέα οντότητα που δημιουργείται από δύο διαφορετικά σύμπαντα, η σχέση μεταξύ δύο ανθρώπων;

Εκεί όπως καταλαβαίνετε και θα έχετε εξ εμπειρίας διαπιστώσει, τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο περίπλοκα!

«Είμαστε ζητιάνοι της αγάπης. Πολλοί άνθρωποι μπαίνουν σε μια σχέση γιατί ζητιανεύουν την αγάπη» (Osho),

Όταν διάβασα αυτό, μου είχε φανεί υπερβολικό. Μέχρι που το διαπίστωσα..εξ εμπειρίας!

Εκτός δηλαδή ότι «έπαιξα το δράμα μου» κανονικότατα και εν μέρει μόνο συνειδητοποιώντας το (αυτή είναι η καλή περίπτωση, να το συνειδητοποιείς εν μέρει ή να αναρωτιέσαι και να το ψάχνεις), διαπίστωσα εκ των υστέρων, ότι έψαχνα να βρω ουσιαστικά κάποιον να μου γεμίσει το κενό μου, μια παρηγοριά, μια αγκαλιά, ένα χάδι (αυτή ήταν η δική μου περίπτωση, άλλος μπορεί να αναζητά έναν θύτη/ένα θύμα, έναν «πατέρα»/μια «μητέρα», έναν δάσκαλο/ένα μαθητή κοκ).

Εκεί που δεν μπορούσα να το αντέξω, έτρεχα στην αγκαλιά, και απαιτούσα από τον άλλο να κάνει και να μου δώσει πράγματα, που εγώ η ίδια δεν μπορούσα να δώσω στον εαυτό μου. Και πώς κάποιος να με αντέξει, αν εγώ η ίδια δεν αντέχω τον εαυτό μου; Πώς να μου το λύσει αυτό το δράμα όλης μου της ζωής που εγώ δεν έχω κάνει τόσα χρόνια; Άσε που εμπλέκεται και το δικό του, περιπλεκόμαστε και στο τέλος βγαίνει ένας..αχταρμάς.

Σε κάποια φάση ξεχνάς ποιος είσαι, που πας, τι θέλεις και γιατί το θέλεις. Συγχέεσαι στην τρυφερή αγκαλιά και απολαμβάνεις τη λήθη, που πολύ μακριά βρίσκεται από την αλήθεια.

Για μένα, δεν είναι υπερβολή να αποδεχτώ πια ότι όλες οι ερωτικές σχέσεις, είναι μια αυταπάτη. Οι ερωτικές σχέσεις είναι η παθολογία σου. Μέσα από κάθε ερωτικό σύντροφο που διαλέγεις, διαλέγεις να δεις ένα κομμάτι της παθολογίας σου κάθε φορά. Κάθε σύντροφος είναι η επιλογή σου για να γνωρίσεις ένα κομμάτι της παθολογίας σου κάθε φορά.

Συχνά όταν εμείς οι άνθρωποι συζούμε με το σύντροφό μας, δημιουργούμε σχέση εξάρτησης. Δημιουργείται μια εξάρτηση της ζωής του ενός με τον άλλο. Κοινοί λογαριασμοί. Κοινά «συμφέροντα». Κοινοί «φίλοι και παρέες». Κοινό σπίτι. Όλα αυτά τα κοινά, δεν είναι πραγματικά κοινά με την έννοια ότι τα μοιράζεσαι γιατί απλώς τα προσφέρεις.

 Φτιάχνεις με τον άλλο μια «συνομωσία» για να επιβιώσεις στον κόσμο. Είμαι μια συμφωνία για να αμυνθείς ενάντια στον κόσμο. Είναι μια συμφωνία, κρυφή, μυστική, ένα συμβόλαιο δύο ανθρώπων για να αντιμετωπίσουν τη σκληρότητα και τη μοναξιά του κόσμου. Και τις οικονομικές τους καταστάσεις και τις αντιξοότητες της ζωής.

Συχνά συναντάμε οικογένειες- «φρούρια»: ο μόνος τόπος που μπορείς να δηλώσεις κάποια ταυτότητα, για να έχεις να λες ότι κάποιος είσαι. Και στην πραγματικότητα, είναι ένα λυπηρό φιάσκο. Μια λυπηρή συμμαχία. Μια απεγνωσμένη προσπάθεια να νομίζεις ότι έχεις αξία. Ένα λυπηρό σύμπλεγμα σχέσεων.

Κανείς δεν μπορεί πραγματικά να δώσει σε αυτές τις οικογένειες. Γιατί, αν θες πραγματικά να δώσεις, δίνεις από χαρά, και εκεί τελειώνει. Δεν δίνεις για να διατηρήσεις τη σύμβαση, για να είσαι κατοχυρωμένος, για να νιώσεις ασφάλεια, ή για να καλύψεις το ναρκισσισμό σου ή ένα κοινωνικό στάτους.

Χρειάζεται να αναθεωρήσουμε τον κοινωνικό θεσμό της οικογένειας, να βρούμε έναν καινούριο, πιο λειτουργικό τρόπο να δομούμε τις οικογένειές μας, αλλά αυτό είναι ένα μεγάλο θέμα που θα χρειαστεί ένα δικό του άρθρο!

Τι κάνουμε λοιπόν με τα προσωπικά μας δράματα, τις σχέσεις, τις πλάνες και πώς θα βρούμε μια πιο αυθεντική χαρούμενη ζωή;
Χτίζοντας σχέσεις μεγαλύτερης επίγνωσης, λιγότερο εξαρτητικές ή σχέσεις ενήλικα προς ενήλικα

Όταν λέω ότι οι ερωτικές σχέσεις είναι μια αυταπάτη, σε καμιά περίπτωση δεν εννοώ ότι δεν θα πρέπει να συνάπτουμε ερωτικές σχέσεις, μόνο και μόνο γι αυτό. Μπες στη ζωή και ζήσε τη. Είναι η ευκαιρία σου. Αν αυτό γίνεται μέσα από ένα σύντροφο, ζήσε το μέσα από ένα σύντροφο. Αν αυτό γίνεται με το να μονάσεις, ζήσε με το να μονάσεις. Αυτό που έχει σημασία είναι η δράση.

Η δράση είναι η λύση σε οποιονδήποτε προβληματισμό. Μπες στη ζωή και ζήσε.

Πώς μπορούμε να φτιάχνουμε λοιπόν σχέσεις λιγότερο εξαρτητικές και περισσότερο αυθεντικές;

Πώς μπορώ να συνδεθώ μαζί σου με έναν αυθεντικό και δημιουργικό τρόπο;

Συχνά προσπαθούμε είτε «να σώσουμε», είτε να αλλάξουμε τον άλλο.

Και οι δύο αυτές στάσεις συνιστούν αποτυχία από το να συνδεθούμε με τον άλλο πραγματικά. Που σημαίνει ότι στην πραγματικότητα υποβιβάζουμε την αξία και τη δυνατότητα του άλλου. Τη δυνατότητά του να υπάρξει ως υπεύθυνος ενήλικας με τις επιλογές που κάνει κάθε φορά ακόμα και αν είναι διαφορετικός από εμάς ή δεν μας ταιριάζουν οι επιλογές του.

Από την άλλη, υπάρχει ένας άλλος τρόπος σύνδεσης με τον άλλο: ως ενήλικας προς ενήλικα. Από μια στάση, είμαι ok είσαι ok

Θα παραλληλίσω αυτή τη μορφή σύνδεσης με τη σχέση «θεραπευτή» και «θεραπευόμενου» από τη διαδικασία της ψυχοθεραπείας.

Ο «θεραπευτής» είναι στην πραγματικότητα ένας φιλικός συνταξιδιώτης. Στο ταξίδι που κάνεις βιώνοντας την υπαρξιακή σου κατάσταση. Κάποιος που σχετίζεται ή προσπαθεί να σχετίζεται με σένα και την υπαρξιακή σου κατάσταση:

«Απλώς είμαι μαζί σου, εκεί όταν αντικρίζεις και ανακαλύπτεις τις «σκιές» σου. Απλώς περπατώ πλάι σου, όταν διαβαίνεις πάνω στις σκιές σου.

Τίποτα δεν μπορώ να κάνω για σένα, απολύτως. Εκτός από το να στέκομαι παραδίπλα και να αποστομώνομαι και εγώ όταν αποστομώνεσαι με τις ανακαλύψεις σου, από το να παρατηρώ τον πόνο σου όταν πονάς και από το να συνδέομαι με τη ζωή σου, όταν συνδέεσαι με το φως σου και τότε να χαίρομαι μαζί σου.

Μόνο αυτό λοιπόν μπορώ να κάνω ως «θεραπευτής». Να είμαι ένας φιλικός συνοδοιπόρος. Και να είμαι κάποιος που θα ξέρεις ότι είναι διαθέσιμος να είναι μαζί σου στο ταξίδι σου».

Αν λοιπόν τείνουμε να σχετιζόμαστε όλο και περισσότερο με τέτοιον τρόπο, πλάι στον άλλο, διαχωρισμένοι αλλά και μαζί, μπορώντας να αφουγκραστούμε και να συνοδεύσουμε τον άλλο στην υπαρξιακή του κατάσταση, τότε οι σχέσεις θα γίνονται περισσότερο αυθεντικές και ελεύθερες.

Ίσως δεν είναι τυχαίο, ότι οι λίγοι πραγματικά σοφοί άνθρωποι, δεν έχουν ανάγκη από μια ερωτική σχέση. Ένας πραγματικά σοφός άνθρωπος, δεν έχει ανάγκη από κανένα game. Δεν έχει ανάγκη να γνωρίσει τον εαυτό του μέσα από κάποιον άλλο. Γιατί γνωρίζει τον εαυτό του. Ή και να μην τον γνωρίζει ολοκληρωτικά, μπορεί να αντέχει την υπαρξιακότητά του ανά πάσα στιγμή. Έτσι, ένας σύντροφος δεν του χρειάζεται.

Έτσι ένας σοφός άνθρωπος γίνεται συχνά δάσκαλος. Ένας δάσκαλος, δεν ανήκει πουθενά, ούτε καν στον ίδιο του τον εαυτό. Ένας δάσκαλος εκπέμπει το φως του στους μαθητές του.

Όταν αγγίξεις τη σοφία, δεν μπορείς παρά να σιωπήσεις. Η σοφία δεν περιγράφεται. Όταν αγγίξεις τη σοφία δεν νιώθεις την ανάγκη να μιλήσεις γι αυτήν. Απλώς τη ζεις.

Όταν αγγίξεις τη σοφία, συμπονάς, συμπλέεις με τους ανθρώπους. Δεν θες να τους μάθεις κάτι, δεν θες να τους κάνεις να δουν κάτι, δεν θες να τους λύσεις κάτι. Απλώς είσαι μαζί τους στην παθολογία τους, την παρατηρείς, σχετίζεσαι και ακτινοβολείς φως. Όποιος μπορεί να δει το φως και είναι έτοιμος, μαθαίνει.
Επίλογος

Τι μπορεί να κάνει λοιπόν ένας άνθρωπος σε αυτή τη ζωή; Μπορεί να υπάρχει με την ύπαρξη γύρω του. Να χαίρεται όταν μπορεί να χαρεί. Να μπαίνει μέσα στη ζωή και να τη ζει. Με αυτήν την έννοια, κάθε μορφή δράσης είναι προτιμότερη από την περισυλλογή ή τη φιλοσοφία. Όταν η δράση συνοδεύεται από τη σκέψη-συνείδηση του βίωματος της δράσης, τότε αποκτάς σοφία σιγά-σιγά.

Όσο περισσότερο γίνεσαι σοφός, τόσο περισσότερο συνδέεσαι. Είναι μια γειωμένη κατάσταση.

Όσο περισσότερο γίνεσαι σοφός, τόσο περισσότερο μπορείς να ζεις σε κατάσταση ευγνωμοσύνης. Η κατάσταση ευγνωμοσύνης, δεν είναι μόνο μακάρια, είναι πολύ επίπονη ταυτόχρονα. Γιατί όταν βρίσκεσαι σε κατάσταση ευγνωμοσύνης, σημαίνει ότι μπορείς να δεις.

Κάθε άνθρωπος είναι σαν ένα άστρο σ αυτόν τον πλανήτη τη γη. Ένα άστρο που βιώνει την έκρηξη της φωτεινότητάς του απλώς για να τη βιώσει, για να γίνει αυτή, για να εκδηλωθεί. Για να εκδηλώσει το ποιος είναι. Για να εκδηλώσει μία έκφανση του ποιος είναι. Μόλις αυτό γίνει, το άστρο σβήνει. Δεν ξέρω αν χάνεται ή όχι. Διαισθάνομαι όμως ότι δε χάνεται αλλά μεταλλάσσεται σε άλλη μορφή ενέργειας, Ή ίσως ενώνεται με μια αρχική πηγή συνολικής ενέργειας.

Ας μη γίνουμε όμως φιλόσοφοι!

Ας πούμε «θα προσπαθήσω να με κουβαλάω, όσο πιο χαρούμενα γίνεται , με όσο περισσότερη ζωή μπορώ να αδράξω».

«Το Σώμα σου έχει περισσότερη σοφία ακόμα κι απ΄ την καλύτερη λογική σου»

«Πίσω απ΄ το εγώ, το νου, τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου, αδελφέ μου, βρίσκεται ένας ισχυρός εντολέας, ένας άγνωστος σοφός, που ονομάζεται Εαυτός. Ζει μέσα στο Σώμα σου, είναι το ίδιο το Σώμα σου…». Νίτσε
breastfeeding 
«Αισθήσεις και πνεύμα είναι εργαλεία και παιχνίδια. Πίσω τους βρίσκεται ο Εαυτός. Ο Εαυτός αναζητά με τα μάτια των αισθήσεων και αφουγκράζεται με τ΄ αυτιά τού πνεύματος. Ο Εαυτός πάντοτε αφουγκράζεται και αναζητά. Συγκρίνει, δαμάζει, κατακτά, καταστρέφει, κυβερνά».
36e3bed68ec2951dde3ec9f5a8e3efd2«Το Σώμα σου έχει περισσότερη σοφία ακόμα κι απ΄ την καλύτερη λογική σου. Και κανείς δεν ξέρει για ποιο σκοπό το Σώμα σου, απαιτεί ακριβώς την καλύτερη σοφία σου. Γιατί ο Εαυτός σου γελά με το Εγώ σου και με τα εγωιστικά άλματά του, που δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα ξεστράτισμα απ΄ τον σκοπό σου».
«Θα΄θελα να πω δυο λόγια γι΄ αυτούς που περιφρονούν το Σώμα. Είναι η λανθασμένη εκτίμησή τους, που προκαλεί αυτή την περιφρόνηση… Γι΄ αυτό ο Εαυτός σας θέλει να καταστραφείτε εσείς, που περιφρονείτε το Σώμα σας. Ο Εαυτός σας θέλει να καταστραφείτε, γι΄ αυτό κι εσείς γίνατε περιφρονητές τού Σώματος. Και γι΄ αυτό θυμώνετε με τη ζωή και με τη γη, ψάχνοντας για ευτυχία στα ουράνια».
(Φ. Νίτσε «Ζαρατούστρας» κεφ. «Γι΄ αυτούς που περιφρονούν το σώμα»).

********************************************************

ΓΙΑ ΠΟΙΟ ΛΟΓΟ ΕΓΡΑΨΕ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ Ο ΝΙΤΣΕ;
14-elgreco4ΙΔΟΥ ΤΙ ΛΕΝΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΩΜΑ ΟΙ ΑΝΩΜΑΛΟΙ ΚΗΦΗΝΕΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ (http://pateress.blogspot.gr/2011/07/blog-post_29.html):
Κανείς δεν πρέπει να αγγίζη ούτε το σώμα του χωρίς ανάγκη
Πρόσεχε να μην πλησιάζης τα χέρια ή τα πόδια σου κοντά στα σώματα άλλων και μάλιστα νέων, και περισσότερο πρόσεχε να μην τα απλώνης χωρίς ανάγκη, ούτε πάνω στα μέλη του σώματός σου, ούτε καν για να ξυσθής, καθώ; και αυτό το διδάσκουν και ο αββάς Ισαάκ και οι θείοι Πατέρες επακριβώς. Γιατί και από αυτά τα οποία φαίνονται ασήμαντα η αφή, ή για να πούμε την αλήθεια ο πονηρός, συνηθίζει να ερεθίζη προς την αμαρτία και να εγείρη στο νου αμέσως άπρεπες εικόνες επιθυμίας, για να μολύνη το κάλλος της σωφροσύνης των λογισμών. Γι’ αυτό και ο Ιωάννης της Κλίμακος είπε: «Μπορεί να μολυνθή το σώμα με μια απλή επαφή, διότι δεν υπάρχει καμμία αίσθησι πιο επικίνδυνη από την αφή. Να θυμάσαι αυτόν που τύλιξε το χέρι με το κάλυμμα της κεφαλής και να ακινητοποιής το χέρι σου, ώστε να μην εγγίζει οποιοδήποτε μέλος του ιδικού σου είτε ξένου σώματος (Κλίμαξ λόγ. ΙΕ΄ §47,48)[29]. Γι’ αυτό και όταν ασχολήσαι με τις φυσικές ανάγκες του σώματός σου, σεβάσου τον άγγελο που σε φυλάει, όπως και αυτό που λέει ο άγιος Ισαάκ (Λόγ. κς΄ σελ. 167). και αλλού ο ίδιος λέει «Παρθένος δεν είναι αυτός που φυλάει το σώμα του αμόλυντο από την συνουσία, αλλά αυτός που ντρέπεται τον εαυτό του όταν είναι κατ’ ιδίαν» (λόγ. να΄)[30]
29: Εδώ ο Άγιος λέει για εκείνον τον όσιο, ο οποίος, όταν ήλθε στην ανάγκη για να πιάση την μητέρα του από το χέρι για την περάση από το ποτάμι, επειδή ήταν γριά, δεν τόλμησε να την πιάση με γυμνά τα χέρια του, αλλά τα τύλιξε στο φακιόλι ή σε κάποιο άλλο κουρέλι και έτσι αφού την έπιασε, την πέρασε απέναντι.
29: Ακόμα και εκείνος ο εξωτερικός Πυθαγόρας, δίδασκε ότι ακόμα και αν δεν υπήρχε κάποιος άλλος θεατής της ανθρώπινης κακίας, ούτε στον ουρανό ούτε στη γη, ωστόσο ο άνθρωπος θα έπρεπε να σέβεται και να αιχύνεται τον εαυτό του. Γιατί πράττοντας το κακό, υβρίζει και ατιμάζει τον εαυτό του. Αλλά και οι Αθηναίοι για αυτό αφιέρωσαν ναό στην αιδώ, για να είναι η αιδώς αντί του Θεού στην ορθή συνείδησι. Και αν αυτοί οι εθνικοί δίδασκαν αυτά και ένοιωθαν τόση ντροπή προς τον εαυτό του όταν βρίσκονταν κατ’ ιδίαν, πόσο περισσότερο πρέπει εμείς οι χριστιανοί να ντρεπώμαστε τον εαυτό μας όταν βρισκώμαστε, είτε κλεισμένοι μέσα στο σπίτι, είστε σε κάποια ερημική μοναξιά, είτε στο σκοτάδι της νύχτας; Γιατί την αιδώ και την συστολή και την ευλάβεια την οποία έχουμε όταν βρισκώμαστε μέσα σε κάποιο θείο ναό, την ίδια πρέπει να έχουμε και προς τον εαυτό μας, ο οποίος είναι ναός του Θεού και της χάριτος του Αγίου Πνέυματος, το οποίο έχετε από το Θεό (Α΄ Κορ. 6,19). Μάλλον το σώμα μας είναι πολύ τιμιώτερο και σεμνότερο από το ναό, όπως λέει ο Χρυσόστομος. Γιατί εμείς είμαστε έμψυχοι και λογικοί, ενώ ο ναός άψυχος και άλογος, και διότι ο Θεός πέθανε υπέρ ημών και όχι υπέρ των ναών. (Ομιλ. ιδ΄ εις την προς Εφεσ. και ομιλ. κ΄ εις την προς Β΄ προς Κοριν.). Επομένως περισσότερη αισχύνη και συστολή πρέπει να έχουμε προς τον εαυτό μας και το σώμα μας, παρά προς τον ναό. Και γι’ αυτό, όποιος πρόκειται να τολμήση να φθείρη τον άγιο ναό του σώματός του με κάποια αισχρή πράξι, είναι στ’ αλήθεια περισσότερο παράνομος και από εκείνους που πρόκειται να κατεδαφίσουν τους πιο περίφημους ναούς.
Και αν οι εξωτερικοί σοφοί, θέλοντας να κάνουν τους ανθρώπους να απέχουν από τις αισχρές πράξεις όταν είναι κατ’ ιδίαν, τους δίδασκαν να φαντάζωνται ότι έχουν παρόντα ως θεατή κάποιον σοβαρό και σεβάσμιο άνθρωπο, έτσι ο Σένεκας τον δικό του Λούκιλλο, να έχη πάντα μπροστά στα μάτια του τον Κηνσωρίνο ή τον Λαίλιο, τους οποίους εκείνος θεωρούσε προσωποίησι της ευθύτητας και της δικαιοσύνης, έτσι και ο ρήτορας Κηδιάδης έκανε τη βουλή των Αθηναίων να τηρήση δικαιοσύνη στην απόφασι που έαψαν για τη διαίρεσι της γης του Σαμίων, διδάσκοντάς τους να φαντασθούν ότι παρίστανται μπροστά τους οι επτά βασιλείς της Ελλάδος και βλέπουν και ακούνε την απόφασί τους. Αν, λέω, μόνο η φανταστική παρουσία θηντών ανθρώπων μπορή να εμποδίση τον άνθρωπο από τα κακά, όταν βρίσκεται κατ’ ιδίαν, πόσο περισσότερο μπορεί να τον εμποδίση από κάθε κακία η αληθινή και άφευκτη παρουσία του πανταχού παρόντος και αθάνατου Θεού; ο οποίος, όχι μόνο βλέπει τις εξωτερικές πράξεις του ανθρώπου, αλλά και τους εσωτερικούς διαλογισμούς της καρδιάς του και τις καταγράφει για να τον τιμωρήση στον καιρό της κρίσως;
Πολύ ανόητοι είναι λοιπόν εκείνοι, οι οποίοι βρίσκωντα κατ’ ιδίαν σε σκοτεινά και απόκρυφα μέρη, ή δεν ντρέπονται τον εαυτό τους ή δεν θυμούνται την παρουσία του Θεού, αλλά λένε «Εγώ βρίσκομαι στο σκοτάδι και ποιος με βλέπει;». Γι’ αυτό ο Θεός τους κατηγορεί αυτούς ως ανόητους, λέγοντας άλλοτε μέσω Ιερεμία: «Λέει ο Κύριος: Μπορεί να κρυφθή κανείς και να μην τον βλέπω; Δεν είμαι Εγώ Εκείνος που με την άπειρη σοφία του και την πανταχού παρουσία του γεμίζει τον ουρανό και την γη;» (Ιερ. 23,24), και άλλοτε μέσω του Σειράχ: «Ο άνθρωπος που παραβαίνει την πίστι την συζυγική λέει στον εαυτό του ποιος με βλέπει; Σκοτάδι είναι γύρω μου και οι τοίχοι με κρύβουν, και δεν μπορεί να με δή κανείς, γιατί να φοβηθώ;… Και δεν ξέρει ότι οι οφθαλμοί του Κυρίου είναι μύριες φορές πιο λαμπεροί από τον ήλιο και βλέπουν όλες τις πράξεις και παρακολουθούν όλους τους δρόμους των ανθρώπων και παρατηρούν ακόμα και τα πιο απόκρυφα μέρη;» (Σοφ. Σειρ. 23, 18-19).
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ (σελ. 133-135). ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΑΠΟΔΟΣΙ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΙΣ ΣΥΝΟΔΙΑ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΝΕΑ ΣΚΗΤΗ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ
ΑΓΙΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ. Ο ΓΕΝΑΡΧΗΣ ΤΟΥ ΚΗΦΗΝΑΡΙΟΥ ΤΩΝ ΚΑΛΟΓΕΡΩΝ
Καθ’ όλον τον ερημικό βίο του ο Αντώνιος ουδέποτε άλλαξε ένδυμα και ουδέποτε ένιψε το σώμα του ή καν τα πόδια του με νερό! (Βίος και πολιτεία του οσίου πατρός ημών Αντωνίου»¨, του Μεγάλου Αθανασίου. κεφ. 47 και 95).
Χάρισμα λοιπόν για να αποκαλεστεί κανείς μέγας, όπως ο Αντώνιος, είναι η παντελής έλλειψη καθαριότητας! Τόσο δε θαύμασαν οι κατοπινοί άγιοι πατέρες την αρετή αυτή της απλυσιάς του Αντωνίου, ώστε φρόντισαν να την καθιερώσουν δια των θείων διδασκαλιών τους και κυρίως δια του επιχειρήματος ότι είναι κάκιστη χειρονομία το μπανίζεσθαι τον μοναχόν ένεκα τη διεγέρσεως του σεξουαλικού ενστίκτου, το οποίον τούτο κατηραμένον ένστικτο εξανίσταται δια της αφής των χειρών επί του σώματος!
Επίσης η απλησιά και η εξ αυτής βρώμα και δυσωδία, συνοδεύεται φυσικά και από: «Αγνοούσε ακόμα και αυτή την γραφή και την ανάγνωση της μητρικής του γλώσσας που ήταν η κοπτική. Την ελληνική γλώσσα την αγνοούσε εντελώς».

Ο πρώτος διδάξας:
Ο μέγιστος των χορηγών της περιφρόνησης του σώματος είναι ο Πλάτων, ο οποίος χαρακτηρίζει το σώμα ως τάφο της ψυχής στα εξής έργα του: Γοργίας (493 α), Πρωταγόρας (313 α), Κρατύλος (400 c), Φαίδων (64 c, 66-67 β, 80 α, 82 c), Πολιτεία (403 d), Φαίδρος (250 c), Νόμοι Ε΄ (728 e).

Η ιστορία της πραγματικής Χιονάτης

Η κόμισσα που έκλεψε την καρδιά του διαδόχου του ισπανικού θρόνου. 
Margarete Von Waldeck.Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι είναι ένα κλασικό παραμύθι. Η γνωστότερη εκδοχή του είναι εκείνη από την συλλογή των Αδερφών Γκριμ, Παιδικά και Σπιτικά Παραμύθια (Kinder- und Hausmärchen) με πρώτη δημοσίευση το 1812 με το όνομα Η Μικρή Χιονάτη/Χιονατούλα (Schneewittchen) και έχοντας την προέλευσή της στο Σπέσαρτ της Γερμανίας.
Πίσω όμως από το παραμύθι κρύβεται μια πραγματική ιστορία. Σύμφωνα με το βιβλίο «Schneewittchen: Marchen oder Wahrheit?» του γερμανού μελετητή Eckhard Sander, η αληθινή ”Χιονάτη” ήταν η κόμισσα Margarete Von Waldeck.
Η Margarete ήταν η κόρη του Κόμη Phillip von Waldeck-Wildungen και θετή κόρη της Katherina of Hatzefeld, με την οποία δεν τα πήγαιναν και πολύ καλά.
Στην ηλικία των 16 ετών η Margarete εστάλη στο Wildungen, στις Βρυξέλλες, όπου γνωρίστηκε και ερωτεύτηκε το διάδοχο του ισπανικού θρόνου Φιλίππου Β΄.
Βέβαια, ο γάμος του ισπανού πρίγκιπα με μια κόμισσα από τη Γερμανία δεν θα μπορούσε να αποφέρει κανένα πολιτικό πλεονέκτημα για τη βασιλική οικογένεια της Ισπανίας, γράφει ο Andrea Cefalo συγγραφέας του βιβλίου «The Fairytale Keeper», με αποτέλεσμα να δρομολογηθεί ο… θάνατός της.
Σύμφωνα με τον Sander, η Margarete δηλητηριάστηκε από την ισπανική, μυστική αστυνομία προκειμένου να αποφευχθεί ένας ενδεχόμενος γάμος της με το μελλοντικό βασιλιά.
Παρότι θεωρείται απίθανο να δηλητηριάστηκε με τη βοήθεια ενός μήλου, η πρακτική αυτή ήταν γνωστή στο Wildungen, όπου ένας άντρας δηλητηρίαζε τα μήλα για να μην του τα κλέβουν τα παιδιά.
Όσο για το πώς εμπλέκονται οι νάνοι στο γνωστό παραμύθι…. Ο αδερφός της Margarete φέρεται να ήταν ιδιοκτήτης ενός ορυχείου χαλκού στην περιοχή, όπου εργάζονταν παιδιά επί 12 ώρες την ημέρα. Ως αποτέλεσμα της σκληρής δουλειάς και της κακής διατροφής τα παιδιά εμφάνιζαν παραμορφώσεις και αναπηρίες. Τα μαλλιά τους γκριζάριζαν πρόωρα και τα περισσότερα από αυτά πέθαιναν πριν φτάσουν τα 20 τους χρόνια.

Πυλώνες ρεύματος σε σχήμα ανθρώπου

Η «Γη των γιγάντων», όπως ονομάζεται το φιλόδοξο project της αμερικανικής αρχιτεκτονικής εταιρίας «Choi + Shine», πρόκειται να μεταμορφώσει το άγονο ηφαιστειακό τοπίο της Ισλανδίας σε έργο τέχνης. Το εντυπωσιακό σχέδιο, που κέρδισε τον διαγωνισμό για την κατασκευή των πυλώνων υψηλής ενέργειας στην χώρα, θα αποτελείται από ανθρωπόμορφους πυλώνες, οι οποίο θα εκφράζουν από ένα διαφορετικό συναίσθημα.
Σύμφωνα με τους σχεδιαστές, η πρόθεσή τους είναι να δημιουργήσουν έναν μοντέρνο αντίστοιχο των νησιών του Πάσχα, όπου η ανάγκη για ηλεκτροδότηση θα συνδυάζεται με την τέχνη σε ένα εντυπωσιακό και μοναδικό παγκοσμίως αποτέλεσμα. Οι πυλώνες που θα φθάνουν μέχρι και τα 50 μέτρα ύψος, θα κατασκευαστούν από τσιμέντο, γυαλί και ατσάλι, ενώ το κόστος προβλέπεται να είναι ιδιαίτερα χαμηλό. Σύμφωνα με την εταιρία «Choi + Shine», οι ανθρωπόμορφοι πυλώνες θα αποτελέσουν ένα μνημείο για την Ισλανδία.
Choi + Shine (1)
Choi + Shine (2)
Choi + Shine (3)

Σας τσίμπησε Σκορπιός, Σφήκα, Μέλισσα, Φίδι; Δείτε τι πρέπει να κάνετε

Σας τσίμπησε Σκορπιός, Σφήκα, Μέλισσα, Φίδι; Δείτε τι πρέπει να κάνετε

Το καλοκαίρι καταγράφονται τα περισσότερα τσιμπήματα από μέλισσες, σφήκες, μπούμπουρες, σκορπιούς, σαρανταποδαρούσες, ακόμη και από φίδια....
Και αυτό γιατί λίγο η εξοχή, λίγο η χαλαρότητα των διακοπών μας καθιστούν ευάλωτους σε τέτοιου είδους περιπέτειες.
Τι πρέπει να κάνουμε όταν μας τσιμπήσει ένα έντομο ή κάποιο φίδι; Κινδυνεύουμε και αν ναι πόσο πολύ;
Διαβάστε ένα χρήσιμο οδηγό... επιβίωσης και μην ξεχνάτε, πάνω από όλα χρειάζεται ψυχραιμία.
Σφήκα- μέλισσα: Τα τσιμπήματα της σφήκας ή της μέλισσας δεν είναι θανατηφόρα και σε γενικές γραμμές μπορεί να πονάμε, αλλά δεν κινδυνεύουμε. Κινδυνεύουν μόνο όσοι είναι αλλεργικοί και δεν το ξέρουν. Εκείνοι που είναι αλλεργικοί και το γνωρίζουν και πιο προσεκτικοί είναι αλλά και εφοδιασμένοι με τα κατάλληλα φάρμακα είναι (πχ ένεση αδρεναλίνης).
Επίσης είναι επικίνδυνο για όλους μας να δεχτούμε πολλαπλά και απανωτά τσιμπήματα, κάτι που συμβαίνει εάν “πέσουμε” σε κυψέλη και ταράξουμε τα έντομα.
Όταν μας τσιμπήσει μια μέλισσα ή σφήκα το δέρμα πρήζεται και κοκκινίζει σαν τοπική φλεγμονώδη αντίδραση στο δηλητήριο του κεντριού. Ο πόνος είναι αρκετά έντονος και μπορεί να διαρκέσει από κάποιες ώρες, μέχρι λίγες ημέρες.
Το πρήξιμο στην περιοχή εντείνει τον πόνο αυτό. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δείξουμε εάν η σφήκα ή η μέλισσα μας τσιμπήσει στον λαιμό ή μέσα στο στόμα και αυτό γιατί το πρήξιμο μπορεί να φράξει τον αέρα και να δυσκολέψει την αναπνοή μας.
Μόλις μας τσιμπήσει μια μέλισσα/σφήκα, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να βγάλουμε το κεντρί, προσεκτικά με ένα τσιμπιδάκι. Προσοχή μην πιέσετε το κεντρί για να το βγάλετε γιατί μπορεί να εισχωρήσει βαθύτερα, ή ακόμη με την πίεση να χυθεί περισσότερο δηλητήριο μέσα μας.
Μόλις το αφαιρέσουμε πρέπει να τοποθετήσουμε πάγο, ή κάποια κορτιζονούχα αλοιφή. Εάν έχουμε την δυνατότητα μπορούμε να πάρουμε και ένα αντισταμινικό χάπι που θα μας ανακουφίσει από τα συμπτώματα.
Αν ύστερα από λίγη ώρα νιώσουμε δυσκολία στην αναπνοή, ζαλάδα, ιδρώνουμε, ή μελανιάσουμε, τότε είμαστε αλλεργικοί και δεν το ξέρουμε και έχουμε πάθει σοκ. Σε τέτοια περίπτωση, πρέπει ΑΜΕΣΩΣ να πάμε στο νοσοκομείο δίχως άλλη καθυστέρηση.
Οι αλλεργικοί θα πρέπει να είναι εφοδιασμένοι με ειδική ταυτότητα, περασμένη στον λαιμό ή στο χέρι, που θα αναφέρει την αλλεργία τους, γιατί μπορεί να χάσουν τις αισθήσεις τους από το τσίμπημα και κανείς να μην γνωρίζει τι έχουν πάθει.
Σκορπιοί-Φίδια: Ευτυχώς στην Ελλάδα τόσο τα φίδια, όσο και οι σκορπιοί δεν είναι τόσο επικίνδυνοι για θάνατο, όσο στην Αφρική, ή την Αυστραλία. Σε κάθε περίπτωση όμως το τσίμπημα, ή το δάγκωμα τους και επώδυνο είναι και εάν δεν αντιμετωπιστεί μπορεί να σκοτώσει.
Και σε αυτές τις περιπτώσεις το δέρμα κοκκινίζει και πρήζεται. Ό πόνος όμως είναι ασύγκριτα δυνατότερος σε σχέση με το τσίμπημα της μέλισσας.
Αμέσως πρέπει να τοποθετήσουμε πάγο ενώ απαραίτητη είναι η χορήγηση αντισταμινικού χαπιού, μαζί με ισχυρό παυσίπονο, γιατί πραγματικά ο πόνος δεν αντέχεται. Η μεταφορά στο νοσοκομείο πρέπει να είναι ΑΜΕΣΗ. Εκεί θα χορηγηθεί κορτιζόνη (εάν έχουμε χάπι κορτιζόνης μαζί μας το λαμβάνουμε αμέσως) και οροί.
ΠΡΟΣΟΧΗ: παλιά έλεγαν ότι πρέπει να χαράξουμε με ξυράφι την πληγή και να πιέσουμε για να βγει το μολυσμένο αίμα. Αυτό δεν ισχύει. ΜΗΝ το κάνετε.