Πέμπτη 9 Ιανουαρίου 2014

Κι όμως πρόκειται για οφθαλμαπάτη

Μπορεί το ανθρώπινο κορμί να επιστρέψει στο φυσικό περιβάλλον αλώβητο; Η τέχνη του body painting αποδεικνύει πως αυτό δεν είναι μόνο εφικτό αλλά και αυτοσκοπός.
O Johannes Stötter βλέπει το ανθρώπινο σώμα σε απόλυτη αρμονία με τη φύση. Τόση αρμονία μάλιστα, που ορισμένες φορές είναι αδύνατο να ξεχωρίσει κάποιος με γυμνό μάτι τι είναι αληθινό και τι όχι.
Κατέχει την τέχνη του body painting, όπως λίγοι μπορούν να υπερηφανευτούν. Γεννημένος στην Νότια Ιταλία, η καλλιτεχνική του φλέβα... χτυπά για τα εικαστικά και τη μουσική. Μάλιστα, μεταξύ άλλων τραγουδά, παίζει βιολί, μπουζούκι και κιθάρα.
Σε ό,τι αφορά στη μαγική του ικανότητα να ενσωματώνει το ανθρώπινο κορμί στη φύση, για την εικόνα του τροπικού βατράχου στο δέντρο, χρειάστηκε 5 μοντέλα.
Με αστείρευτη έμπνευση, ο αναγνωρισμένος καλλιτέχνης μετατρέπει το ανθρώπινο κορμί σε φρούτα, λουλούδια, ζώα και τα τοποθετεί στο περιβάλλον, σαν ένας άλλος μικρός θεός.
Για μία μόνο δημιουργία του μπορεί να αφιερώσει έως και 5 μήνες δουλειάς για το σχεδιασμό, ενώ το body painting ενδέχεται να διαρκέσει οκτώ και πλέον ώρες για να ολοκληρωθεί.
Εμείς το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι απλά να τον θαυμάσουμε.


SONY DSC




















 
 
 

Η νανοτεχνολογία στα αττικά αγγεία του 7ου αιώνα πχ

Χιλιετίες πριν την εποχή μας που κατακλύζεται από τα υπερσύγχρονα ηλεκτρονικά μικροσκόπια και της νανοτεχνολογίας, οι άνθρωποι ήξεραν να αναπτύσσουν νανοϋλικά;
Η απάντηση είναι θετική, κάτι το οποίο μας μαρτυρούν τα υλικά που μας έχουν κληροδοτήσει οι Πρόγονοί μας, με τα ευρήματα που έχουν έρθει ως τις ημέρες μας και τα οποία παραμένουν αξεπέραστα...
Το αξιοσημείωτο είναι πως ορισμένα από αυτά είναι αδύνατον να τα μιμηθούμε ακόμη και με τις σημερινές προωθημένες γνώσεις μας.
Περίφημοι γνώστες αυτής της τεχνολογίας ήταν οι κεραμείς της αρχαίας Αθήνας, με τα κατασκευασμένα από αυτούς, αττικά αγγεία.
Το περίφημο μελανό υάλωμα των μελανόμορφων και ερυθρόμορφων αττικών αγγείων, που μεσουράνησαν στον αρχαίο κόσμο από τον 7ο ως τον 4ο αι. π.Χ., αποτελεί ένα νανοϋλικό το οποίο δημιουργούνταν με μια συνειδητή και άκρως συνεπή τεχνική.
Η βαφή των αγγείων ήταν και αυτή ένα κολλοειδές αιώρημα από άργιλο, η οποία ήταν «διαλεγμένη» έτσι ώστε να έχει συγκεκριμένη χημική σύσταση.
Μια επίσης πολύ συγκεκριμένη τεχνική όπτησης των αγγείων σε τρία στάδια με συγκεκριμένες θερμοκρασίες έκανε τη βαφή αυτή να υαλοποιείται «κλείνοντας» μέσα της νανοκρυστάλλους μαγνητίτη, οι οποίοι τής έδιναν το χαρακτηριστικό μαύρο-μπλε χρώμα. Το μελανό υάλωμα των αττικών αγγείων έχει αποτελέσει επί χιλιετίες αντικείμενο ατυχών προσπαθειών μίμησης και επισταμένων μελετών.
Η «νανοδιάστασή» του ανακαλύφθηκε τη δεκαετία του 1990 από Έλληνες ερευνητές, ενώ πρόσφατα προκάλεσε το ενδιαφέρον μιας θυγατρικής της NASA, η οποία προσπαθεί να αντλήσει από αυτό έμπνευση για την ανάπτυξη βελτιωμένων κεραμικών επενδύσεων για τα διαστημόπλοια της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας.

Φόρεμα που αλλάζει χρώμα με ένα άγγιγμα

Βαρεθήκατε τα ίδια και τα ίδια... χρώματα στα ρούχα σας; Λατρεύετε την τεχνολογία και παρακολουθείτε ανελλειπώς τις τάσεις της μόδας; Σας περισσεύουν και μερικές χιλιάδες δολάρα, τα οποία αναρωτιέστε που θα τα ξοδέψετε; Σας έχουμε την λύση...

Μπορείτε να αγοράσετε ρούχα που αλλάζουν χρώμα κατά βούληση με ένα απλό άγγιγμα!

Η λονδρέζα σχεδιάστρια μόδας Έιμι Ρέινμποου Γουίντερς παρουσιάζει στη διεθνή έκθεση υψηλής τεχνολογίας CES του Λας Βέγκας ένα φόρεμα από ύφασμα που περιέχει οπτική ίνα.

Το φόρεμα εκπέμπει γαλάζιο φως. Ωστόσο το χρώμα μπορεί να αλλάξει με το άγγιγμα των αισθητήρων που είναι ενσωματωμένοι στο μανίκι. "Αν επιθυμείτε βιολετί, το φόρεμα θα γίνει βιολετί. Αν προτιμάτε το κόκκινο, θα έχετε κόκκινο. Κοιτάζετε το μανίκι και αποφασίζετε το χρώμα που θέλετε", διευκρινίζει η Γουίντερς.

Η σχεδιάστρια συνεργάζεται με ειδικούς στην τεχνολογία προκειμένου να προμηθεύεται τα απαραίτητα υλικά για τα ρούχα της. Ορισμένα αντιδρούν στον ήχο, στον ήλιο, στο νερό.

Ένα άλλο φόρεμα που εκτίθεται στην CES έχει για παράδειγμα ενσωματωμένους αισθητήρες κίνησης και το χρώμα του αλλάζει όταν η γυναίκα που το φοράει αναπηδά.

"Αν κάποιος φοράει τα γυαλιά της Google, μπορεί επίσης να φορέσει ένα παντελόνι με οπτική ίνα", σχολιάζει η Γουίντερς.

Οι δημιουργίες της είναι εξατομικευμένες και έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί σε βιντεοκλίπ και σε διαφημίσεις. Η σχεδιάστρια δεν ασχολείται με το έτοιμο ένδυμα.

"Είναι κομμάτια για έκθεση. Ωστόσο αν κάποιος έχει μερικές χιλιάδες δολάρια, μπορεί να τα αποκτήσει", τονίζει.

Η κατασκευή φορεμάτων από οπτικές ίνες κοστίζει περίπου 3.000 δολάρια. Ωστόσο η τιμή μπορεί να αυξηθεί ανάλογα και με το σχέδιο, σύμφωνα με την Γουίντερς, της οποίας οι δημιουργίες προβάλλονται στην ιστοσελίδα rainbowwinters.com.

Έμμηνος ρύση, εμμηνόρροια, περίοδος. Ακόμη μια ποινικοποίηση της αθωότητας από την Ορθοδοξία

« Καὶ ἀνήρ, ὃς ἂν κοιμηθῇ μετὰ γυναικὸς ἀποκαθημένης καὶ ἀποκαλύψῃ τὴν ἀσχημοσύνην αὐτῆς, τὴν πηγὴν αὐτῆς ἀπεκάλυψε, καὶ αὕτη ἀπεκάλυψε τὴν ῥύσιν τοῦ αἵματος αὐτῆς· ἐξολοθρευθήσονται ἀμφότεροι ἐκ τῆς γενεᾶς αὐτῶν ».
Δηλαδή: Εάν κάποιος άνδρας κοιμηθή μετά γυναικός, η οποία ευρίσκεται εις την έμμηνον περίοδόν της, και ξεσικεπάση την ασχημοσύνην αυτής, την πηγήν της εκροής του αίματος, και αυτή εκουσίως απεκάλυψε την ροήν του αίματος αυτής, θα εξολοθρευθούν και οι δύο εκ μέσου της γενεάς αυτών. Λευ. 20,18.  Από την θεόπνευστη αγία γραφή!!!
                        Η ΔΙΑΡΚΗΣ ΕΜΜΗΝΟΣ ΡΥΣΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΚΟΛΑΣΗ:
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΜΜΗΝΟΡΡΟΙΑΣ:  Περίοδος ή έμμηνος ρύση
ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΟΙ ΙΟΥΔΑΙΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΕΠΙΜΕΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΠΑΝΘΡΩΠΙΑ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΑΥΤΟ:

ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΕΞΗΓΗΣΗ Η ΟΠΟΙΑ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΟΤΙ Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΕΠΑΝΕΦΕΡΕ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΤΟΥ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΤΟΥ ΚΤΗΝΟΥΣ:
Έτσι λοιπόν, η έμμηνος ρύση με τη σημερινή της μορφή δεν είναι κάτι το Θεάρεστο, αφού εάν τελικά το ανθρώπινο γένος παρέμενε μέσα στον Παράδεισο και φυσικά κοντά στον Θεό, σε καμία περίπτωση δεν θα υπήρχε ροή ακάθαρτου αίματος από τη γυναίκα, εφόσον δεν θα είχε υποπέσει σε αμαρτία και επομένως δεν θα είχε καμία μεταπτωτική συνέπεια. Ας μην ξεχνάμε ότι στον Παράδεισο οι πρωτόπλαστοι ζούσαν όπως οι Άγγελοι, έξω και πέρα από κάθε μορφής πνευματική ή σωματική αμαρτία.
Η έμμηνος ρύση όμως με τη σημερινή της μορφή είναι κάτι το φυσιολογικό για την μεταπτωτική γυναίκα, το οποίο αν και πάντα θα παραμένει ένα από τα αποτελέσματα και μία ανάμνηση του προπατορικού αμαρτήματος, εντούτοις εξυπηρετεί την Εντολή Του Θεού «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε», την Οποία έδωσε στους πρωτοπλάστους ενώ αυτοί βρίσκονταν ακόμα μέσα στον Παράδεισο.
Προσέξτε επίσης (παρακάτω) ότι οι άθλιοι ιουδαιχριστιανοί δεν τολμούν να αναφέρουν το: «Εάν κάποιος άνδρας κοιμηθή μετά γυναικός, η οποία ευρίσκεται εις την έμμηνον περίοδόν της, και ξεσικεπάση την ασχημοσύνην αυτής, την πηγήν της εκροής του αίματος, και αυτή εκουσίως απεκάλυψε την ροήν του αίματος αυτής, θα εξολοθρευθούν και οι δύο εκ μέσου της γενεάς αυτών». Λευ. 20,18
Από  https://sites.google.com/site/orthodoxy1054/emmenos-ryse-kai-synepeies-tes-ptoses, διαβάζουμε,
Από την Παλαιά Διαθήκη ακόμα, ο Νόμος του Θεού Ορίζει σαφώς ότι «η γυναίκα είναι ακάθαρτη κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσης της» (Λευϊτικόν , Κεφάλαιο 15, Εδάφιο 19-33).
Στην μετά Χριστόν εποχή, ο Άγιος Διονύσιος ο Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας ο Ομολογητής, στον 2ο Ιερό Κανόνα του ορίζει ακριβώς τα εξής: «Δεν επιτρέπεται μία γυναίκα να εισέρχεται στην Εκκλησία και ούτε να αγγίζει τίποτα από τα Άγια, κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσης της. Η αιμορροούσα μπορεί να πηγαίνει ως τον Πρόναο της Εκκλησίας και να προσεύχεται, όπως η γυναίκα που είχε ρεύση αίματος, τόλμησε να αγγίξει μόνο το κάτω μέρος του ρούχου του Χριστού για να γιατρευτεί».
Το ίδιο ακριβώς διδάσκει και στον 17ο Ιερό Κανόνα του ο Άγιος Ιωάννης ο Νηστευτής, όπως επίσης και ο Άγιος Τιμόθεος ο Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας.
Τα ίδια φυσικά αναφέρονται και στο «Ιερό Πηδάλιο», στο Κολοσσιαίο αυτό Βιβλίο του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, το Οποίο περιέχει όλους τους Ιερούς Κανόνες της Αγίας μας Πίστης και αποτελεί το δεύτερο σημαντικότερο Βιβλίο της Χριστιανοσύνης, μετά από την Αγία Γραφή. Στο ευρετήριο του συγκεκριμένου Βιβλίου, η έμμηνος ρύση αναφέρεται ως «καταμήνια» (επειδή συμβαίνει μία φορά περίπου κατά τη διάρκεια του μήνα).
Ένας από τους μεγαλύτερους Ιεροκήρυκες της Ορθοδοξίας μας στον 20ο αιώνα, ο αείμνηστος Δημήτριος Παναγόπουλος, αναφερόμενος σε μία από τις ομιλίες του στους Ιερούς Κανόνες της Εκκλησίας μας σχετικά με το θέμα αυτό, είπε τα εξής: «Τις ημέρες αυτές η γυναίκα είναι ακάθαρτη, είτε θέλει να το καταλάβει είτε όχι. Ούτε και οι Καλόγριες δεν κάνει τότε να μπαίνουν μέσα στην Εκκλησία, όλες έξω πρέπει να είναι. Ο Άγιος Νεκτάριος, όταν Μοναχές ή απλές κυρίες πήγαιναν να του φιλήσουν το χέρι ενώ ήταν αδιάθετες, έκανε πίσω το χέρι του για να τους δείξει ότι πρέπει να προσέχουν αυτές τις ημέρες».
Μετά από όλα αυτά θέλω να επισημάνω ακόμη ότι κατά τις ημέρες εκείνες, η γυναίκα φυσικά ούτε παντρεύεται, ούτε Μεταλαμβάνει, αλλά ούτε και συμμετέχει σε κάποιο Ιερό Μυστήριο ή Ιερή Ακολουθία της Εκκλησίας μας.
Όλα τα παραπάνω ασφαλώς ισχύουν για σαράντα ημέρες και για τη λεχώνα, έως ότου πάρει την Ιερή Ευχή της σαράντισης από την Εκκλησία, λόγω του ότι για κάποιο χρονικό διάστημα μετά τη γέννα, από τα γεννητικά της όργανα ρέει ακάθαρτο αίμα.
Πριν προχωρήσω όμως παρακάτω, θεωρώ απαραίτητο να σας προειδοποιήσω ότι από μία μερίδα Ιερέων, υπάρχει πιθανότητα να ακούσετε ορισμένες «συμβιβαστικές» όσο και προσωπικές τους θεωρίες, του τύπου «εάν θέλεις να έρθεις τις ημέρες εκείνες στην Εκκλησία να έρθεις, απλά να μην προσκυνήσεις τις Εικόνες», ή «απλά να μην ανάψεις κεριά», ή κάτι ακόμα πιο συνηθισμένο στο οποίο συμφωνούν απόλυτα όλοι οι Ιερείς: «Να έρθεις αλλά να μην Μεταλάβεις».
Θέλω να πιστεύω ότι μόνο εξαιτίας της άγνοιάς τους, τολμούν ορισμένοι Ιερείς να καταπατούν τους Ιερούς Κανόνες του Αγίου Πνεύματος και να προτείνουν στους πιστούς, τρόπους για να αμαρτήσουν. Ο Απόστολος Παύλος όμως, μέσα από την Αγία Γραφή μας διδάσκει ξεκάθαρα: «Αλλά και εάν εμείς ή Άγγελος εξ ουρανού σας κηρύττει άλλο Ευαγγέλιο παρά Εκείνο, το Οποίο εμείς σας κηρύξαμε (εμείς οι Άγιοι δηλαδή), ας είναι ανάθεμα (ας είναι αφορισμένος από το Σώμα της Εκκλησίας, αποκομμένος)» (Προς Γαλάτας Επιστολή Παύλου, Κεφάλαιο 1, Εδάφιο 8).
Αυτό σημαίνει πως οποιοσδήποτε επιχειρήσει να αναιρέσει ή να διαστρεβλώσει τα Λόγια της Αγίας Γραφής ή των Ιερών Κανόνων και Διδαχών των Αγίων της Εκκλησίας μας, τα Λόγια δηλαδή που μας Παρέδωσε το Ίδιο το Άγιο Πνεύμα δια μέσου των Αγίων για τη Σωτηρία μας, ακόμη και εάν είναι Ιερέας, ακόμη και εάν είναι Άγγελος από τον ουρανό (αφού όπως μας διδάσκουν οι Άγιοι, ο διάβολος πολλές φορές μετασχηματίζεται σε Άγγελο Φωτός), πρέπει να συναντήσει την απόρριψή μας (και φυσικά τη διαμαρτυρία μας). Διότι ο Μόνος που κατέχει ολόκληρη την Αλήθεια και το Αλάθητο, είναι ο Θεός.
Ύστερα από όσα διαβάσατε μέχρι τώρα, πραγματικά θεωρώ απολύτως λογικό να σας γεννηθεί το εξής ερώτημα: «Καλά και για ποιον λόγο ο Τέλειος Θεός, θεωρεί κάποιες ημέρες του μήνα ακάθαρτη τη γυναίκα, από τη στιγμή που Εκείνος ο Ίδιος την Έπλασε έτσι και από τη στιγμή που η Αγία μας Εκκλησία αλλά και η Επιστήμη θεωρούν απόλυτα φυσιολογικό το συγκεκριμένο γεγονός (της εμμήνου ρύσης), αφού δίχως αυτό δεν θα ήταν δυνατή η σύλληψη του παιδιού από την γυναίκα και επομένως δεν θα ήταν εφικτή και η διαιώνιση του ανθρώπινου γένους;»
Στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, κρίνω σκόπιμο να συμπεριλάβω στα γραφόμενά μου μία απαραίτητη διευκρίνηση, η οποία θα μας βοηθήσει πολύ στη συνέχεια. Άλλο πράγμα είναι το Θεάρεστο, άλλο πράγμα είναι το φυσιολογικό και άλλο πράγμα είναι το καθαρό (ή το ακάθαρτο). Αυτές τις έννοιες δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να τις συγχέουμε.
Τι εννοώ όμως με αυτό; Όσοι έχουν μελετήσει και ασχοληθεί σοβαρά με την Αγία μας Ορθοδοξία, γνωρίζουν ασφαλώς την Αλήθεια. «Γνωρίστε την Αλήθεια και η Αλήθεια θα σας Ελευθερώσει» μας Διδάσκει ο Κύριος. Ο Κύριος και Θεός μας λοιπόν, ουδέποτε έπλασε τη γυναίκα με σκοπό να εμφανίζεται ακάθαρτη για κάποιες ημέρες του μήνα.
Όπως μας διδάσκουν οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας, «η έμμηνος ρύση, με τη σημερινή της μορφή, είναι μία μεταπτωτική κατάσταση που συνέβη στη γυναίκα, ως αποτέλεσμα και συνέπεια της Πτώσης των πρωτοπλάστων (στην αμαρτία) μέσα στον Παράδεισο».
Τα σημαντικότερα αποτελέσματα (συνέπειες) της Πτώσης αυτής, μας τα αναφέρει η Αγία Γραφή στη «Γένεση», όταν ο Ίδιος ο Θεός τα ανακοινώνει στους πρωτόπλαστους. Στον Αδάμ αναφέρει ότι από εδώ και στο εξής«με λύπες (με κόπο και ιδρώτα δηλαδή) θα τρως τους καρπούς της γης όλες τις ημέρες της ζωής σου» (Γένεση, Κεφάλαιο 3, Εδάφιο 17), ενώ στην Εύα είπε πως «θα γεννάς με λύπες (με κόπο και με πόνους) παιδιά … και ο άνδρας σου θα σε εξουσιάζει» (Γένεση, Κεφάλαιο 3, Εδάφιο 16). Αυτά φυσικά ίσχυαν, ισχύουν και θα ισχύουν μέχρι τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου μας, αφού αν και αποτελέσματα της αμαρτίας δεν παύουν να αποτελούν Θείες Παραχωρήσεις, τις Οποίες περιμένει από τον μεταπτωτικό άνθρωπο ο Θεός να τις αντιμετωπίσει με Πίστη, Υπακοή και Υπομονή, χωρίς γογγυσμούς και αποστροφές, έτσι ώστε να οδηγήσει τη ζωή του σε μονοπάτια Σωτηρίας και ομαλής διαβίωσης.

Παράλληλα όμως με αυτά υπήρξαν και άλλα αποτελέσματα από την Πτώση, ένα από τα οποία είναι και η έμμηνος ρύση με τη σημερινή της μορφή. Να αναφέρω επίσης ότι αποτέλεσμα της Πτώσης αυτής είναι και ο σωματικός θάνατος, ο οποίος ανακοινώθηκε από τον Θεό πως θα συμβεί στους πρωτόπλαστους «εάν εκείνοι θα έτρωγαν από τον καρπό του δένδρου εκείνου». Αυτό σημαίνει πολύ απλά ότι ούτε ο σωματικός θάνατος υπήρχε πριν από την Πτώση, διότι ο άνθρωπος δεν πλάστηκε από τον Θεό για να πεθάνει αλλά για να ζει κοντά Του αιώνια. Αυτήν την Υπόσχεση του Θεού Κατέβηκε ο Ίδιος για να την Επαναφέρει, με το Κήρυγμα, τα Πάθη, την Σταύρωση και την Ανάστασή Του, Διδάσκοντας ότι «εκείνος που θα με πιστέψει και θα με ακολουθήσει μέχρι τέλους, θα έχει ζωή αιώνια».
Έρχομαι λοιπόν τώρα να εξηγήσω, για ποιον λόγο ανέφερα προηγουμένως ότι άλλο είναι το Θεάρεστο, άλλο το φυσιολογικό και άλλο το καθαρό (ή το ακάθαρτο).
Το ο,τιδήποτε έγινε, γίνεται ή πρόκειται να γίνει στο μέλλον σε ολόκληρο τον κόσμο, είτε το Θέλει ο Θεός είτε το Επιτρέπει, πάντα όμως με το Βλέμμα Του στραμμένο στη Σωτηρία της ψυχής όλων ανεξαιρέτως των ανθρώπων. Αυτό συνεπάγεται ότι η ανθρώπινη λογική (και κριτική), μπροστά στην Ασύλληπτη Λογική του Τέλειου Θεού, δεν μπορεί καν να σταθεί, αφού εάν θελήσει πραγματικά να συγκριθεί μαζί Της θα βρεθεί επιεικώς εκτεθειμένη.
Έτσι λοιπόν, η έμμηνος ρύση με τη σημερινή της μορφή δεν είναι κάτι το Θεάρεστο, αφού εάν τελικά το ανθρώπινο γένος παρέμενε μέσα στον Παράδεισο και φυσικά κοντά στον Θεό, σε καμία περίπτωση δεν θα υπήρχε ροή ακάθαρτου αίματος από τη γυναίκα, εφόσον δεν θα είχε υποπέσει σε αμαρτία και επομένως δεν θα είχε καμία μεταπτωτική συνέπεια. Ας μην ξεχνάμε ότι στον Παράδεισο οι πρωτόπλαστοι ζούσαν όπως οι Άγγελοι, έξω και πέρα από κάθε μορφής πνευματική ή σωματική αμαρτία.
Η έμμηνος ρύση όμως με τη σημερινή της μορφή είναι κάτι το φυσιολογικό για την μεταπτωτική γυναίκα, το οποίο αν και πάντα θα παραμένει ένα από τα αποτελέσματα και μία ανάμνηση του προπατορικού αμαρτήματος, εντούτοις εξυπηρετεί την Εντολή Του Θεού «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε», την Οποία έδωσε στους πρωτοπλάστους ενώ αυτοί βρίσκονταν ακόμα μέσα στον Παράδεισο.
Τέλος, η έμμηνος ρύση με τη σημερινή της μορφή δεν είναι σίγουρα κάτι το καθαρό, αλλά κάτι το ακάθαρτο. Σε αυτό που γράφω συμφωνούν Εκκλησία και Επιστήμη, οι οποίες μάλιστα αμφότερες απαγορεύουν την ερωτική επαφή κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσης, αφού ο κίνδυνος για τη μετάδοση μικροβίων και νοσημάτων είναι κάτι παραπάνω από ορατός («ακόμα και στο παιδί που μπορεί να συλληφθεί, υπάρχει κίνδυνος ασθένειας», μας επισημαίνουν αιώνες τώρα οι Άγιοι της Εκκλησίας μας).

Οι εορτές προς τιμή της Θεάς Αθηνάς "πλυντηρία & καλλυντηρία", και η Άγραυλος

Επ’ ευκαιρία  του εορτασμού των Θεοφανείων, στο παρόν άρθρο θα κάνω μία μικρή αναφορά στις εορτές   των πλυντηρίων & καλλυντηρίων προς τιμή της Θεάς Αθηνάς και του πλυσίματος του ξόανου της  την θάλασσα του Φαλήρου.
Πριν αναφέρω  τον μύθο της Άγραύλου και των εορτών της Αθηνάς, θα προηγηθεί μία  πολύ μικρή αναφορά στην ιστορία της πόλης των Αθηνών. Το αρχικό όνομα της Αθήνας ήταν Ακτή ή Ακτική,  και το είχε πάρει από τον πρώτο της βασιλιά, Ακταίο.  Το δεύτερο όνομα της Κεκροπία, είχε προέλθει από τον βασιλιά Κέκροπα, ο οποίος διαδέχθηκε τον Ακταίο, αφού παντρεύτηκε την κόρη του. 

Σύμφωνα με τον μύθο, το κάτω μέρος του σώματος του Κέκρωπα ήταν ίδιο  με αυτό του δράκοντα. Κατά την διάρκεια των χρόνων της βασιλείας του, η θεά Αθηνά και ο Ποσειδώνας συναγωνίσθηκαν για την προστασία της πόλεως, προσφέροντας δώρα. Ο Κέκρωπας  εισήγαγε την λατρεία του Διός και τις προσφορές εδεσμάτων (πελανοί) στις τελετές, αντί για ανθρωποθυσίες. Ο τάφος του στην Ακρόπολη διετηρείτο  έως  και τον τέταρτο αιώνα π.Χ.

Ο Κέκρωπας είχε τρείς κόρες την   Άγραυλο την Έρση και την Πανδρόσο. Για την Άγραυλο υπάρχουν αρκετοί μύθοι,  όλοι την συνδέουν με την Θεά Αθηνά και την πόλη των Αθηνών, και ιδιαιτέρως με την  προαναφερθήσα εορτή στην εισαγωγή, στην οποία  η γλαυρος,  κόρη του Κέκροπα κατείχε κατά πολλά κείμενα σημαντική θέση σε   αυτές. Θα πρέπει σε αυτό το σημείο να αναφέρω πως υπάρχουν αντιφατικές πληροφορίες για την Άγραυλο.

Ο αυτός λεξικογράφος Φώτιος αναφέρει, ότι τα Καλλυντήρια προήλθαν λόγω του ότι η Άγλαυρος ήταν η πρώτη ιέρεια της Αθηνάς, επιφορτισμένη να πλύνει και να στολίζει το άγαλμα της θεάς και ότι τα Πλυντήρια τελούνταν προς ανάμνηση του γεγονότος, και ότι  τα ενδύματα της θεάς έμειναν άπλυτα επί ένα έτος, μετά τον θάνατον της  Αγλαύρου. Τα ίδια  επαναλαμβάνει και ο Ησύχιος.  Τα επιβεβαιώνει και ο ρποκρατων, αναφέροντας την παράδοση, κατά την οποία η Άγλαυρος ταυτίζονταν με την Αθηνά.

Σύμφωνα με ένα από τους μύθους, κάποτε η Θεά Αθηνά, κατά τη διάρκεια του Τρωικού πόλεμου μη θέλοντας να δανειστεί όπλα από το Δία, που είχε κηρύξει τον εαυτό του ουδέτερο, ζήτησε από τον Ήφαιστο να της κατασκευάσει δικά της όπλα. Ο Ήφαιστος αρνήθηκε να πληρωθεί λέγοντας πως θα έκανε τη δουλειά «για την αγάπη της».  Ο Ποσειδώνας τον είχε πληροφορήσει για να τον κοροϊδέψει, πως η Αθηνά θα ερχόταν να τον δει με τη συγκατάθεση του Δία, ελπίζοντας τάχα πως ο Ήφαιστος θα την έκανε δια της βίας δική του.

Όταν η Αθηνά που δεν είχε καταλάβει την έννοια των λόγων του ήρθε να παραλάβει τα όπλα, ο Ήφαιστος της επιτέθηκε και πριν η Αθηνά προλάβει να ξεφύγει από τα χέρια του, ο θεός εκσπερμάτωσε λίγο πιο πάνω από το γόνατο της. Αηδιασμένη η Αθηνά σκούπισε το μηρό της με λίγο μαλλί και το πέταξε στο χώμα, κοντά στην Αθήνα, με αποτέλεσμα να γονιμοποιηθεί η Γαία η θεά της γης, που βρισκόταν εκεί. Η Γαία δήλωσε πως δεν είχε διάθεση ν' αναθρέψει ένα παιδί που ο Ήφαιστος είχε επιχειρήσει ν' αποκτήσει με την Αθηνά, και η Αθηνά θέλοντας ν' αποφύγει τις ειρωνείες του Ποσειδώνα που είχε κάνει τη φάρσα, ανάλαβε να κρύψει το νεογέννητο. Το έβαλε σ” ένα καλάθι και το έδωσε στην Έρση, στην Πάνδροσο και στην Άγραυλο για να το φυλάξουν με τη ρητή εντολή να μην το ανοίξουν.
Το βρέφος είχε ονομαστεί Εριχθόνιος και είχε ουρά φιδιού αντί για πόδια. Ένα βράδυ που οι τρεις αδελφές γύριζαν στο σπίτι τους πάνω στην Ακρόπολη, ο Ερμής δωροδόκησε την Άγραυλο για να του διευκολύνει την επαφή με την Έρση, που την είχε ερωτευτεί. Η Άγραυλος πήρε το χρυσάφι αλλά δεν τον διευκόλυνε, γιατί ζήλεψε την αδελφή της. Ο Ερμής οργισμένος μεταμόρφωσε την Άγραυλο σε βράχο, και έκανε την Έρση δική του. Αφού η Έρση απόχτησε από τον Ερμή δυο γιους, τον Κέφαλο εραστή της Ηώς, και τον Κήρυκα, πρώτο κήρυκα των Ελευσίνιων μυστηρίων, η ίδια και η αδελφή της Πάνδροσος, άνοιξαν το καλάθι της απολιθωμένης Άγραυλου, ελπίζοντας πως θα έβρισκαν μέσα νέκταρ και αμβροσία. Μόλις όμως είδαν το βρέφος με την ουρά του φιδιού, έβαλαν τις φωνές, έφυγαν τρομοκρατημένες και έπεσαν από την Ακρόπολη.

Η Αθηνά, μαθαίνοντας το δυστύχημα, στενοχωρήθηκε τόσο, ώστε άφησε να της πέσει ο τεράστιος βράχος που μετέφερε για να οχυρώσει την Ακρόπολη, κι ο βράχος αυτός έγινε ο Λυκαβηττός. Τον Εριχθόνιο τον ανάθρεψε η ίδια, κι έγινε αργότερα βασιλιάς των Αθηνών. 
Μια άλλη εκδοχή για την Άγραυλο που φαίνεται να δικαιολογεί και τα Αγραύλια, είναι πως κάποτε που κινδύνευε η Αθήνα όταν ένας εχθρικός στρατός πολιόρκησε την Αθήνα, οι Αθηναίοι ζήτησαν την συμβουλή του μαντείου των Δελφών, το οποίο τους έδωσε τον χρησμό, ότι για να σωθεί η πόλη, ένας Αθηναίος έπρεπε να θυσιαστεί με την θέληση του. Όταν η κόρη του Κέκρωπος, Άγραυλος, έμαθε για τον χρησμό, ανέβηκε στην Ακρόπολη και πέφτοντας σκοτώθηκε. Οι Αθηναίοι για να την τιμήσουν, έκτισαν ένα ναό στην Ακρόπολη και κάθε χρόνο εόρταζαν τα Αγραύλεια.

Mε αυτούς τους μύθους σχετίζεται και η γιορτή των Aγραυλίων ή Aγλαυρίων κατά την οποία οι νέοι των Aθηνών μόλις γίνονταν έφηβοι πήγαιναν στο ναό της Aγραύλου, όπου έδιναν όρκο ότι θα υπερασπίσουν την πατρίδα τους και παρελάμβαναν τα όπλα τους.

Oι ορφικοί πρόσφεραν στις τρεις «Aγραυλίδας Παρθένους» μυστικά δείπνα. O Παυσανίας αναφέρει ότι τιμούσαν την Άγραυλο στα Eλευσίνια Mυστήρια, και ότι ο γιος της Kήρυξ ήταν γενάρχης του ιερατικού γένους των Kηρύκων. H ίδια η Aθηνά ως πολιούχος των Aθηνών ταυτιζόταν με την Άγραυλο και ονομαζόταν «Aγραυλίς Παρθένος».

Άλλος μύθος αναφέρει ότι η Άγραυλος είχε αποκτήσει με τον Άρη μια κόρη την Aλκίππη, την οποία βίασε ο Aλλιρόθιος, γιος του Ποσειδώνα. O Άρης για να ξεπλύνει την ύβρη σκότωσε τον Aλλιρόθιο και οι θεοί δίκασαν τον Άρη στον Άρειο Πάγο.

Η εορτή αυτή συνδέεται αναπόσπαστα με  την συναφή εορτή των Πλυντηρίων, αμφότερες δε,  είχαν ως σκοπό τον καθαρισμό του ιερού και του ξοάνου της θεάς. Οι εορτές αυτές γίνονταν κατά τον μήνα Θαργηλιώνα,  (τον Μάιο), είναι αόριστο όμως  ποια προηγείται της άλλης. Κατά τον λεξικογράφο Φώτιο, τα Καλλυντήρια τελούνταν την 19ην του μηνός, τα δε Πλυντήρια την 29ην.  Αλλά η ετυμολογική έννοια των δύο λέξεων θέτει εν αμφιβάλω τις ημερομηνίες αυτές, καθώς λογικό είναι να παραδεχθεί κανείς,  ότι το πλύσιμο προηγήται του καλοπισμού.

Κάποιοι μελετητές έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα συμφωνώντας προς τον λεξικογράφο Φώτιο, πως ίσως τα μεν Καλλυντήρια ήταν προπαρασκευαστική εορτή του καθαρισμού του ιερού της Αθηνάς επί της Ακροπόλεως, και ως τέτοια προηγούνταν, τα δε Πλυντήρια ήταν η τελετή του λουτρού του ξόανου της θεάς και ως τέτοια  ακολουθούσε.

Η διεξαγωγή των τελετών αυτών  γίνονταν, κατά τους αρχαίους συγγραφείς και τις επιγραφές, ως εξής: Κατ’ αρχάς καθαρίζονταν και εξαγνίζονταν ο ναός της Παλάδος  Αθηνάς, στην Ακροπόλη. Κατά αυτό το  χρονικό διάστημα, το Ιερό δένονταν με σχοινιά (μία πρακτική που τηρείται ακόμα και σήμερα σε ναούς). Οι ιέρειες του ναού οι επιφορτισμένες  τότε τον καθαρισμό ήταν παρθένες ,  οι οποίες ονομάζονταν «λουτρδες» και «πλυντρδες», αλλά και  μία ακόμη η οποία λεγόταν  «κατανπτης», επιφορτισμένη ειδικά να επιμελείται του αγάλματος της θεάς. Και η προπαρασκευαστική αυτή εργασία αποτελούσε την εορτή των Καλλυντηρίων.



Έπειτα άρχιζε η μεγάλη ήμερα των Πλυντηρίων. Σε αυτές κύριο μέρος έπαιζαν οι λεγόμενες «Πραξιεργδες», ιέριες  οι οποίες ήταν  υπεύθυνες  να ετοιμάζουν το άγαλμα προς λουτρό, βγάζοντας από αυτό τα ενδύματα του και τα κοσμήματα και καλύπτοντάς το με  πέπλα. Έπειτα μετά το λουτρό το στόλιζαν και  πάλι όπως και πριν. Και τότε άρχιζε η πομπή, υπό την εποπτεία των «νομοφυλάκων». Το άγαλμα της θεάς  μεταφερόταν επισήμως προς την θάλασσα του Φαλήρου, βαπτίζονταν δε τότε εντός της θαλάσσης και παρέμενε εκεί όλη την ημέρα.

Η ημέρα αυτή θεωρείτο στην Αθήνα ως αποφράδα  διότι η πόλις στερούνταν κατά το χρονικό αυτό διάστημα, την προστασία της πολιούχου θεάς. Για αυτό  έπαυε κάθε  εργασία, ήταν δε επιβεβλημένη και επίσημη αργία προς την εσπέρα. Κατόπιν το άγαλμα της Θεάς  επανέρχονταν στην Αθήνα, εν μέσω εφήβων οι οποίοι κρατούσαν δάδες αναμμένες, και των «Πραξιεργδων». Και τότε το άγαλμα, καθαρισμένο δια του λουτρού, τίθετο και πάλι επισήμως στο ναό.

Πως η φιλία 'ανάβει' τον εγκέφαλο

Σε έρευνα που ολοκληρώθηκε πρόσφατα στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, οι ειδικοί που συμμετείχαν διατείνονται ότι κατάφεραν να «φωτογραφίσουν» τα εγκεφαλικά κυκλώματα που ενεργοποιούνται όταν βλέπουμε, ακούμε ή απλώς σκεφτόμαστε ένα φιλικό μας πρόσωπο. Στην παρουσία ενός φίλου ή μιας φίλης, η φαιά ουσία του εγκεφάλου μας «φωτίζεται», διευκολύνοντας έτσι τις πιο στενές διαπροσωπικές μας σχέσεις.
Αν αυτοί οι ερευνητές έχουν δίκιο, τότε κατάφεραν να εντοπίσουν το νευροβιολογικό υπόβαθρο της φιλικής έλξης -ή και της «ψυχικής ταύτισης»- που αισθανόμαστε για ορισμένα πρόσωπα! Επιπλέον διαπίστωσαν, προς μεγάλη τους έκπληξη, ότι δεν είναι οι ομοιότητες στον χαρακτήρα ή τα κοινά ενδιαφέροντα με το άλλο πρόσωπο που ενεργοποιούν τα νευρωνικά κυκλώματα της φιλίας, αλλά αυτό καθεαυτό το… φιλικό συναίσθημα.
Τα έντονα φιλικά αισθήματά μας για κάποιους ανθρώπους επηρεάζουν όχι μόνο την κοινωνική συμπεριφορά αλλά και συγκεκριμένες ανατομικές-λειτουργικές δομές του εγκεφάλου μας. Σύμφωνα με νευροεπιστημονική έρευνα που δημοσιεύεται στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού «Journal of Neuroscience», οι φιλικές μας διαθέσεις και οι στενές διαπροσωπικές σχέσεις με ορισμένα πρόσωπα δεν εξαρτώνται αποκλειστικά από λίγο ώς πολύ τυχαίους εξωγενείς παράγοντες, αλλά πρωτίστως από ενδογενείς και συνήθως μη συνειδητές αναγκαιότητες, οι οποίες βρίσκονται «αποτυπωμένες» στα νευρωνικά κυκλώματα του εγκεφάλου μας.
Κατά καιρούς, οι μεγαλύτεροι στοχαστές του είδους μας επιχείρησαν -συνήθως ανεπιτυχώς- να διαφωτίσουν και να εξηγήσουν την προέλευση αυτού του περίεργου συναισθήματος της αμοιβαίας και ανιδιοτελούς συν-πάθειας και οικειότητας ανάμεσα σε πρόσωπα χωρίς δεσμούς αίματος. Για παράδειγμα, ο Αριστοτέλης περιγράφει τη φιλία ως την κοινή σε όλους τους ανθρώπους εσωτερική προδιάθεση που προκύπτει ανιδιοτελώς από την ελεύθερη επιλογή ελεύθερων ανθρώπων.
Τι σημαίνει όμως «εσωτερική προδιάθεση» και «ελεύθερη επιλογή»; Παραδόξως, για να βρει κανείς κάποιες ουσιαστικές και καθολικά αποδεκτές απαντήσεις σε αυτά τα δύο αποφασιστικά ερωτήματα, θα πρέπει να στραφεί στην επιστήμη και όχι στη μεταφυσική. Και αυτό ακριβώς επιχειρούν να κάνουν οι σύγχρονες νευροεπιστήμες όταν αναζητούν τα νευροβιολογικά ριζώματα και τις εγκεφαλικές προϋποθέσεις κάθε ανθρώπινης συμπεριφοράς.
Το νευρωνικό «αποτύπωμα»
Τα τελευταία τριάντα χρόνια νευρολόγοι και εξελικτικοί νευροψυχολόγοι σε όλο τον κόσμο δεν σταμάτησαν να συσσωρεύουν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με το ποιες εγκεφαλικές δομές εμπλέκονται, δηλαδή δραστηριοποιούνται, κατά τις εκδηλώσεις της ανθρώπινης κοινωνικότητας. Από αυτές τις έρευνες έγινε σαφές ότι στον άνθρωπο, αλλά και σε όλα τα πρωτεύοντα θηλαστικά (όπως π.χ. οι πίθηκοι), η εγκεφαλική περιοχή που εμπλέκεται τόσο στην επεξεργασία όσο και στις πιο σύνθετες εκδηλώσεις κοινωνικότητας είναι ο προμετωπιαίος φλοιός: η λεπτή στιβάδα νευρώνων, δηλαδή φαιάς ουσίας, που καλύπτουν το προσθιότερο τμήμα του μετωπιαίου λοβού του εγκεφάλου.
Πράγματι, έχει κατ’ επανάληψη διαπιστωθεί ότι βλάβες και τραυματισμοί σε αυτή την περιοχή του εγκεφάλου προκαλούν συχνά τη μερική ή ολική απώλεια της ικανότητας φυσιολογικής αλληλεπίδρασης και σχέσης με τους άλλους. Στην πρόσφατη μελέτη τους στο Χάρβαρντ, οι ερευνητές εστίασαν το ενδιαφέρον τους στο πώς δραστηριοποιείται ο προμετωπιαίος φλοιός στις κοινωνικές μας συναναστροφές. Για τον σκοπό αυτό κατέγραφαν με λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) τον εγκέφαλο ενενήντα οκτώ νεαρών εθελοντών ηλικίας μεταξύ 18 και 23 ετών, ενώ αυτοί εκτελούσαν τεστ πρόβλεψης της συμπεριφοράς άλλων ανθρώπων. Σε αυτά τα ψυχολογικά τεστ οι εθελοντές προσπαθούσαν να μπουν στη θέση ενός άλλου προσώπου και να προβλέψουν τις πιθανές απαντήσεις που θα έδινε σε μια σειρά από ερωτήσεις.
Ανάμεσα στα ονόματα και τις φωτογραφίες των τρίτων προσώπων, με τα οποία όφειλαν να «ταυτιστούν» οι εθελοντές, υπήρχαν εντελώς άγνωστα πρόσωπα αλλά και κάποια γνωστά άτομα (φίλοι για τους οποίους ένιωθαν μεγαλύτερη ή μικρότερη οικειότητα). Το περίεργο ήταν ότι, σε όλα τα πειράματα, αυτό που καθοδηγούσε τις εγκεφαλικές απαντήσεις του προμετωπιαίου φλοιού των εθελοντών ήταν πάντα η οικειότητα και όχι η ομοιότητα με το άλλο πρόσωπο. Οι απαντήσεις των εθελοντών δεν επηρεάζονταν σημαντικά από τα πιθανά κοινά χαρακτηριστικά ή τις ομοιότητες που είχαν με τα τρίτα πρόσωπα αλλά, κατά κανόνα, από την ενσυναίσθηση μιας βαθύτερης οικειότητας που είχαν με αυτά τα πρόσωπα, οικειότητας που μόνο μεταξύ φίλων μπορεί να υπάρχει.
Οπως ήδη αναφέραμε, ήταν από καιρό γνωστό ότι βλάβες και τραυματισμοί του προμετωπιαίου φλοιού έχουν συχνά ως συνέπεια τη μερική ή ολική απώλεια της ικανότητας σχέσης με τους άλλους. Γι’ αυτό και οι ερευνητές του Χάρβαρντ επικέντρωσαν εξαρχής το ενδιαφέρον τους στο σκανάρισμα αυτής της περιοχής του εγκεφάλου, ελπίζοντας με αυτό τον τρόπο να αναδείξουν τον αποφασιστικό ρόλο που παίζει αυτή η περιοχή σε δύο βασικούς διανοητικούς μηχανισμούς ή, αν προτιμάτε, στους δύο «τρόπους» αντίληψης των άλλων προσώπων: την ομοιότητα και την οικειότητα.
Οικειότητα, αλλά όχι ταυτότητα
Ενώ ο πρώτος μηχανισμός επιτρέπει στον νου μας να προσομοιώνει τις πράξεις ή τις συμπεριφορές ενός τρίτου προσώπου και, χάρη σε αυτή την ταύτιση με τον άλλο, να διαισθάνεται πώς περίπου νιώθει ή σκέφτεται, ο δεύτερος μηχανισμός, δηλαδή η οικειότητα, μας επιτρέπει να ταυτιζόμαστε με κάποιο άλλο πρόσωπο, λόγω των κοινών μας εμπειριών. Με άλλα λόγια αυτό που διαπίστωσαν ήταν ότι η ύπαρξη μακροχρόνιας φιλίας δημιουργεί (μεταξύ των φίλων) μια κατάσταση αμοιβαίας ενσυναίσθησης και βαθύτερης κατανόησης που αποτυπώνεται όχι μόνο στις απαντήσεις των εθελοντών αλλά και στα πρότυπα νευρωνικής ενεργοποίησης στην περιοχή του προμετωπιαίου φλοιού.
«Αμφότεροι οι μηχανισμοί (δηλαδή της ομοιότητας και της οικειότητας) έχουν μια ψυχολογική και μια εξελικτική βάση, αφού αποτελούν θεμελιώδη συστατικά στοιχεία κάθε κρίσης μας για τους άλλους», δήλωσε στον Τύπο η Fenna Krienen, η ερευνήτρια του Χάρβαρντ που διηύθυνε την έρευνα.
Και καταλήγει: «Από τη μελέτη μας προκύπτει σαφώς ότι η κοινωνική οικειότητα αναπτύσσεται μέσα σε ανώτερες δομές του εγκεφάλου και επομένως αποτελεί τον βασικό μηχανισμό που χρησιμοποιεί ο εγκέφαλός μας για να κατανοεί τους άλλους ανθρώπους».
Η φιλία δεν αποτελεί ανθρώπινο προνόμιο
Σε εφημερίδες και περιοδικά διαβάζουμε συχνά για τη σημασία τού να έχουμε πλούσια κοινωνική ζωή, αφού αυτή η διαρκής άσκηση κοινωνικότητας αποτελεί το ελιξίριο της «αιώνιας νεότητας»: συμβάλλει όχι μόνο στην καλή ψυχική μας διάθεση αλλά και στη σωματική μας ευεξία. Μολονότι όλοι αποδέχονται ότι οι φιλικές σχέσεις και οι άνετες κοινωνικές επαφές παίζουν αποφασιστικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων, λιγότερο πρόθυμα αναγνωρίζουν πως το ίδιο μπορεί να ισχύει και για τα άλλα ανώτερα θηλαστικά. Στο ερώτημα αν η φιλία αποτελεί αποκλειστικό προνόμιο του ανθρώπινου είδους ή αν, αντίθετα, έχει μια μακρά εξελικτική ιστορία και εκδηλώνεται, με διάφορες μορφές, σε όλα τα κοινωνικά ζώα έχουν ήδη απαντήσει μια σειρά από μελέτες της Ηθολογίας. Η πιο πρόσφατη επιτόπια έρευνα πραγματοποιήθηκε από ομάδα ειδικών του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια και δημοσιεύτηκε στο ειδικό περιοδικό «Current Biology». Οι επιστήμονες αυτοί περιγράφουν τις πολύ θετικές συνέπειες των φιλικών κοινωνικών σχέσεων σε ομάδες πιθήκων, και συγκεκριμένα των Μπαμπουίνων (Papio hamadryas ursinus). Διαπίστωσαν λοιπόν, ότι η μακροζωία και η ευζωία των θηλυκών μπαμπουίνων εξαρτάται από τη θέση τους στην κοινωνική ομάδα, κυρίως όμως από τον αριθμό και την ποιότητα των κοινωνικών σχέσεων που συνάπτουν μέσα στην ομάδα!
Οι μπαμπουίνοι μάλιστα που βρίσκονται σε κατώτερες θέσεις στην κοινωνική ιεραρχία, αντισταθμίζουν αυτό το μειονέκτημα συνάπτοντας στενότερες κοινωνικές σχέσεις και φιλικούς δεσμούς με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας, και οι θηλυκές που διαπρέπουν στις κοινωνικές συναναστροφές ζουν περισσότερο και καλύτερα από τις πιο μοναχικές!

Ανεξαρτησία στην Ελληνική Φιλοσοφία


 

“Αν ενωθώ με τους άλλους θα χάσω την ελευθερία μου.
Ένας πνευματικός άνθρωπος μόνος του μπορεί να δουλέψει καλύτερα,
Ελεύθερος άνθρωπος παλεύει για την Ελευθερία.
Δέκα ελεύθεροι άνθρωποι, ενωμένοι, χάνουν την ελευθερία τους.
Εκείνο που χρειάζεται είναι ν’ ακολουθήσεις τον δρόμο σου ως την άκρη.
Η αξία του δρόμου είναι να μη σταματήσεις ποτέ!”.

Ο Κάρλ Γκούσταβ Γιούνγκ, αναφέρει σε ερευνητικό κείμενο του: «…Σύμφωνα με τους Ινδιάνους, οι λευκοί είναι όλοι τρελοί. Μόνο οι τρελοί επιβεβαιώνουν την σκέψη με το κεφάλι τους. Αυτή η παρατήρηση με άφησε έκπληκτο και ρώτησα τον ινδιάνο αρχηγό να μου πει με τί σκεφτόταν αυτός. Μου απάντησε ότι σκεφτόταν με την καρδιά…». Σκέφτονται χωρίς το εγώ, χωρίς τις λέξεις του και τα συναισθήματα του.

Η ανεξαρτησία έγραφε ένας Γάλλος συγγραφέας τη δεκαετία του 1890, είναι όπως το χαρτί πάνω στο οποίο μπορεί κανείς να γράψει οτιδήποτε, έχει ένα τόσο πλούσιο παρελθόν ώστε μπορεί να συμπεριλάβει τα πάντα. Η ιστορία του δεν μπορεί να διαχωριστεί από την ιστορία όλων των άλλων προοδευτικών εξελίξεων και όλων των βλέψεων για ανεξαρτησία. Δεν είναι μια θεωρία παρμένη από βιβλία ή μια «επιστημονική» επινόηση κάποιου «πεφωτισμένου» νου, αλλά αντίθετα είναι η διαχρονική συνειδητή ή ασυνείδητη φιλοδοξία των ανθρώπων για ελευθερία, ριζωμένη μέσα στα ένστικτα και τις καθημερινές τους ανάγκες.

Οι προσπάθειες για ανεξαρτησία, μέσα στα πλαίσια της εξουσίας εκδηλώνονταν με διάφορους τρόπους σε ολόκληρη την ιστορία του ανθρώπινου γένους, είτε στην ιδιωτική ζωή των ατόμων, είτε στην κοινωνική συμπεριφορά ατόμων και ομάδων. Άλλοτε εκδηλώνονταν ατομικά, άλλοτε σε μικρές ομάδες και άλλοτε οργανωμένα και καθοδηγούμενα, σε μεγάλα λαϊκά κινήματα.

Αν και οι οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες ήταν διαφορετικές, αν και οι επικρατούσες αντιλήψεις και ιδέες άλλαζαν συνεχώς, δίνοντας τη θέση τους σε καινούργιες, η ανάγκη και η θέληση για εξασφάλιση και κατοχύρωση μιας συγκεκριμένης ανεξαρτησίας παρέμενε η ίδια. Αυτό εξηγεί το γεγονός ότι οι άνθρωποι συχνά πορεύτηκαν προς την ίδια κατεύθυνση και με τα ίδια αισθήματα που χαρακτηρίζουν τους ανθρώπους όλων των εποχών ανεξαρτήτως χρώματος και καταγωγής.

Η ανυπακοή η ανεξαρτησία και η εξέγερση ήταν στοιχεία που χαρακτήριζαν τους ανθρώπους στη μακραίωνη πορεία της ιστορίας. Και ήταν αυτά τα αισθήματα που σε κάθε περίοδο, σε κάποια απροσδιόριστη στιγμή, συνέβαλαν στην απαλλαγή από τις δεδομένες προλήψεις και δεισιδαιμονίες του παρελθόντος, επιτρέποντας στην ανθρωπότητα να βαδίσει με ένα σίγουρο βήμα προς τα μπρος. Έτσι η ανθρώπινη πορεία προς την πρόοδο, η οποία κατακτήθηκε στη διάρκεια πολλών αιώνων, ήταν ένας ατέλειωτος αγώνας ενάντια στα εμπόδια και τις αλυσίδες της εξουσίας.

Μπορούμε να ισχυριστούμε επομένως ότι το επίπεδο της προόδου μπορεί να μετρηθεί απ’ τη δύναμη του ενστίκτου για ανυπακοή ανεξαρτησία και εξέγερση. Χωρίς ανυπακοή και ανεξαρτησία δεν συντελείται πρόοδος. Η ανυπακοή και η ανεξαρτησία ήταν οι απαρχές των προόδων που μπόρεσε να πετύχει ο άνθρωπος, όταν ήξερε να λέει «όχι» σε κάθε απόλυτη εξουσία, θεϊκή ή ανθρώπινη.

Η ιδέα τους αντιστοιχεί στην άρνηση του συμβιβασμού και είναι ταυτόχρονα η αποδοχή της ανάγκης να εναντιώνεται ο άνθρωπος σε κάθε κατάσταση που απειλεί την ακεραιότητά του, την αξιοπρέπεια και τις επιλογές του. Κάτω από αυτό το πρίσμα, η ίδια η γέννηση της φιλοσοφίας ήταν εκδήλωση αυτών των αισθημάτων, αφού πρακτικά σήμαινε την απελευθέρωση της σκέψης από τα δεσμά των ανιμιστικών και θρησκευτικών παραδόσεων του παρελθόντος. Η ανυπακοή της σκέψης στην ανιμιστική εξήγηση των γεγονότων της φύσης ήταν η απαρχή της φιλοσοφίας.

Ο άνθρωπος δεν ικανοποιείται με το να αντιλαμβάνεται και να εξηγεί τα διάφορα γεγονότα της φύσης σαν εκδηλώσεις της θέλησης ενός ή πολλών θεοτήτων, αλλά προσπαθεί να φτάσει πίσω από τα πράγματα, να κατανοήσει την προέλευσή τους και τις σχέσεις μεταξύ τους. Δεν ικανοποιείται πλέον με το να πιστεύει ότι το φεγγάρι βγαίνει ή δεν βγαίνει επειδή είναι κακό ή καλό, αλλά προσπαθεί να εξηγήσει το σύνολο των φυσικών συνθηκών που, σε μια δεδομένη στιγμή, μας επιτρέπουν ή μας εμποδίζουν να δούμε αυτό ή εκείνο το ουράνιο σώμα.

Η γέννηση της φιλοσοφίας ήταν η πορεία προς την ενηλικίωση της ανθρωπότητας. «Το παιδί –λέει ο Ludwig Andreas Feuerbach– δεν μπορεί να πραγματοποιήσει τις επιθυμίες του μέσω της δικής του δύναμης, μέσω αυτενέργειας, αλλά στρέφεται με παρακλήσεις στα όντα από τα οποία αισθάνεται και ξέρει ότι εξαρτάται, στους γονείς του, προκειμένου μέσω αυτών να λάβει ό,τι επιθυμεί. Αλλά το παιδί αρέσκεται επίσης στο να σπάει πράγματα, να ανακαλύπτει κρυφές γωνιές, να ερευνά καθετί καλυμμένο και να δοκιμάζει τον εαυτό του σε όλα. Όταν κάποτε φτάσει σε αυτό που υπάρχει πίσω από τα πράγματα, ξέρει ότι είναι ασφαλές. Αν για παράδειγμα αντιληφθεί ότι η φάπα, είναι πολύ αδύναμη για την ανεξαρτησία του, τότε δεν τη φοβάται πια, έχει παραμεγαλώσει γι’ αυτήν»

Με την ίδια λογική, όταν ο άνθρωπος καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο κεραυνός δεν είναι η βίαιη εκδήλωση της θέλησης ενός θεού, τότε δεν τον φοβάται πια, έχει ενηλικιωθεί πνευματικά. Καθώς το πρώτιστο μέλημα του παιδιού είναι να ανακαλύψει τον κόσμο που το περιβάλλει, να μάθει το «πώς», το «γιατί» και το «παραπέρα», έτσι και τα πρώτα βήματα της ακηδεμόνευτης ανθρώπινης σκέψης έγιναν για την ερμηνεία του κόσμου και την κατανόηση της φύσης.

Γι’ αυτό και οι πρώτοι φιλόσοφοι ονομάστηκαν δικαίως «φυσιολόγοι» (από τη σύνθεση των λέξεων φύσις και λόγος), δεδομένου ότι ασχολήθηκαν, πρώτον με τη φύση και την ωρίμανση, μεταβολή και εξέλιξή της, και δεύτερον με την επιστήμη ή την επιχειρηματολογία περί των πραγμάτων. Και αυτή η κατανόηση και γνώση της φύσης δεν ήταν τυχαία.

Ήταν το αποτέλεσμα της συνειδητοποίησης ότι τίποτα δεν είναι ξένο προς τον άνθρωπο ώστε να το αναζητήσει σε έναν εξωτερικό, υπερφυσικό τόπο, ότι το φεγγάρι που δεν βγαίνει ή ο κεραυνός που πέφτει δεν διαχωρίζονται από τη φύση –και κατ’ επέκταση από τον ίδιο τον άνθρωπο– αλλά είναι αισθητές ιδιότητες και ιδιάζουσες όψεις της φύσης, είναι η μια φυσική λειτουργία, είναι εν τέλει η ίδια φύση.

Αυτό που αποκαλέσαμε φιλοσοφία ήταν στην πραγματικότητα ένα σύνολο από θεωρίες ανεξάρτητες στο μεγαλύτερο μέρος τους από την θρησκευτική παράδοση. Οι θεωρίες αυτές δεν ήταν προϊόντα υποταγής στη θέληση κάποιας θεότητας ούτε η εκκοσμικευμένη παράστασή της, δεν ήταν προϊόντα προλήψεων και δεισιδαιμονιών, αλλά ήταν συμπεράσματα άμεσων παρατηρήσεων και προσωπικών εμπειριών.

Ήταν στοχασμοί για την καταγωγή και την ουσία του κόσμου και των πραγμάτων, για τη συμπεριφορά του ατόμου και τις φιλοδοξίες του, για πολιτική και κοινωνική συλλογική συμπεριφορά, για μια καλύτερη κοινωνική οργάνωση και για τον τρόπο που θα μπορούσε αυτή να πραγματοποιηθεί. Ήταν στοχασμοί για τα προβλήματα που άξιζαν να ελκύσουν την προσοχή του ανθρώπου, πίσω από το αβέβαιο φαίνεσθαι και το μεταβαλλόμενο πρόσωπο των πραγμάτων.

 Υπάρχουν δύο βασικοί άξονες γύρω από τους οποίους περιστρέφεται η αρχαία ελληνική φιλοσοφία. Οι δύο αυτοί άξονες μπορούν να συνοψιστούν στις λέξεις Φύσις και Νόμος.

Η Φύσις μπορεί να σημαίνει τη “φυσική μορφή που λαμβάνει ένα αντικείμενο ως αποτέλεσμα της φυσικής ανάπτυξης, μπορεί επίσης να αναφέρεται στη φύση ή τον χαρακτήρα ενός ανθρώπου, στο ένστικτο των ζώων ή στη φυσική τάξη πραγμάτων, την κανονική τάξη της φύσης”.
O Nόμος, από την άλλη μεριά, σημαίνει “το έθιμο ή το δίκαιο ή την εγκαθιδρυμένη εξουσία ή το σύνολο των κανόνων που διέπουν μια σειρά γεγονότων”. Αν ισχύουν αυτές οι ερμηνείες, καταλαβαίνουμε εύκολα ότι, ανεξάρτητα από το ποια λέξη προτιμούμε εμείς σε μια δεδομένη στιγμή, μεταξύ αυτών υπάρχει μια αντίθεση.   

Αυτή την αντίθεση κατανόησαν ήδη οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι, γι’ αυτό και προσπάθησαν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο να τη μετριάσουν ή ακόμα και να την εξαλείψουν. Υποστήριζαν μια άποψη, πίστευαν με πάθος στην ορθότητά της και κατέβαλαν κάθε δυνατή προσπάθεια για να τη διατυπώσουν όσο πιο καθαρά και πειστικά μπορούσαν.

Ωστόσο, δεν διατύπωναν παρά μια άποψη. Η αντίθεση αυτή εξακολουθούσε να υπάρχει όσο και αν προσπαθούσαν να την εξαλείψουν. Οι προσωκρατικοί για παράδειγμα ενδιαφέρονταν να κατανοήσουν την τάξη στη φύση, οι σοφιστές ασχολούνταν με τη συνύπαρξη της Φύσης και του Νόμου στον ιδεώδη άνθρωπο. Ο Πλάτωνας κήρυσσε μια ζωή «σύμφωνα με τη Φύση» σύνθημα που υιοθετήθηκε και από τους κυνικούς και ο Αριστοτέλης αφιέρωσε τη ζωή του στην επιβολή της τάξης πάνω στη φυσική υπόσταση των πραγμάτων.

Αντιφών ο Αθηναίος: Ο πρώτος που αμφισβήτησε τους θεσμούς της πολιτείας ήταν ο Αντιφών ο Αθηναίος. Στην καρδιά της κλασικής εποχής (μέσα 5ου αι. π.κ.ε.) ο σοφιστής αυτός διατύπωσε δύο αδιανόητες για τότε απόψεις: α) όλοι οι άνθρωποι είναι από τη φύση τους όμοιοι, β) οι νόμοι της πολιτείας είναι αυθαίρετοι κανονισμοί. Για τον Αντιφώντα οι νόμοι της πολιτείας είναι αμοιβαίες συμφωνίες ανάμεσα στους ανθρώπους και επίκτητοι. Απέναντί τους στέκονται, σαφώς ανώτεροι, οι νόμοι της φύσης, που υπαγορεύονται από την ανάγκη.

Ζήνων ο Κιτιεύς: Τη φύση ως πρότυπο ζωής προέβαλε και ο Ζήνων ο Κιτιεύς (από το Κίτιο της Κύπρου, 335-263 π.κ.ε.), ιδρυτής τους Στωικισμού. Οι άνθρωποι πρέπει να ζουν «ομολογουμένως τη φύσει», δηλαδή ανάλογα προς τη φύση, η οποία είναι και ο γενικός νόμος του κόσμου. Ο Θεός, που είναι η ψυχή του κόσμου αυτού και ταυτίζεται με τον ορθό λόγο, μεριμνά με την απόλυτη σοφία του για την τάξη και τον ρυθμό του Σύμπαντος. Συγκεκριμένα ο Ζήνων έλεγε: «Ως σκοπός ορίζεται η ζωή σε συμφωνία με τη φύση, ή, μ’ άλλα λόγια, σε συμφωνία με την ίδια μας την ανθρώπινη φύση, όπως επίσης και μ’ εκείνη του Σύμπαντος, μια ζωή στην οποία αποφεύγουμε κάθε πράξη που απαγορεύεται από τον κοινό για όλα τα όντα νόμο, δηλαδή τον ορθό λόγο, που διαποτίζει όλα τα όντα και ταυτίζεται με τον Δία, αφέντη και κυρίαρχο των πάντων».

Επίκτητος: Στα μεταχριστιανικά χρόνια ο Επίκτητος, απελεύθερος δούλος, χάρισε στον Στωικισμό την τελευταία του αναλαμπή. Μαζί του και ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος Αντωνίνος, που πιστός τις αρχές του εξαπέλυσε διωγμό κατά των χριστιανών (2ος αι.). Ο Επίκτητος ταύτισε τη φυσική ζωή με την αρετή, διακηρύσσοντας ότι «το κατα φύσιν ζην, τουτ’ oστι κατ\ αρετήν ζην». Πραγματικά ανεξάρτητος  άνθρωπος είναι εκείνος ο οποίος πράττει πάντα κατά τη δική του θέληση και τον οποίο κανείς δεν μπορεί να εμποδίσει. Η ικανοποίηση των επιθυμιών μας δεν πρέπει ούτε να εναποτίθεται στα χέρια κανενός ούτε να μας υποτάσσει σε πράγματα και ανθρώπους. Χωρίς Εξάρτήσεις = Ανεξάρτητοι.

Διογένης και Κυνικοί:  Ο περίφημος Διογένης ο Σινωπεύς (412-323 π.κ.ε.), ο σημαντικότερος εκπρόσωπος του κινήματος των Κυνικών, δεν συγκρότησε ένα θεωρητικό σύστημα αξιών, αλλά με τις πράξεις του γελοιοποίησε, εξευτέλισε κυριολεκτικά τις κυρίαρχες κοινωνικές συμβάσεις. Το έδαφος είχε ήδη προλειάνει ο Αντισθένης, ιδρυτής των Κυνικών, ο οποίος κήρυττε δημοσίως ότι δεν θα έπρεπε να υπάρχει κυβέρνηση, ατομική ιδιοκτησία, επίσημη θρησκεία, γάμος.

Είναι πολύ σημαντικό να αντιληφθούμε ότι τα αρχαία ελληνικά φιλοσοφικά συστήματα, εκτός από εκείνο των κυνικών, επιχείρησαν να εναρμονίσουν τις δύο αυτές έννοιες. Μόνο οι κυνικοί απέρριψαν το Νόμο και επιδίωξαν να ζήσουν απλά σύμφωνα με τη φύση. Διότι αντιλήφθηκαν ότι, στην πραγματικότητα, αυτές οι δύο έννοιες δεν μπορούν παρά να αντιμάχονται η μία την άλλη. Εκείνο που είναι φυσικό είναι αντικοινωνικό και ό,τι παραδέχεται η κοινωνία για σωστό δεν ταιριάζει με ό,τι γίνεται στη φύση. Γι’ αυτό και κατ’ επέκταση κάθε πολιτική οργάνωση και μάλιστα η ίδια η αστική ζωή, όπως θα λέγαμε σήμερα, δεν μπορούσαν παρά να είναι αντιφυσικές.

Αριστοφάνης:  Ανεξάρτητη διαμαρτυρία βρίσκουμε και στα τρία αντιπολεμικά έργα του Αριστοφάνη. Στους «Αχαρνής» ο καυστικός κωμωδιογράφος απευθύνει έκκληση στους συμπολίτες του για μαζική πολιτική ανυπακοή ως πίεση για τον τερματισμό του Πελοποννησιακού Πολέμου. Στην «Ειρήνη» οι άνθρωποι του λαού απελευθερώνουν την έγκλειστη σε σπηλιά ειρήνη και βάζουν τέλος στον πολυετεή πόλεμο. Στη «Λυσιστράτη», τέλος, οι γυναίκες όλης της Ελλάδας κηρύσσουν σεξουαλική απεργία ως αντίποινα για τον πόλεμο και αναγκάζουν τους άνδρες σε ειρήνη. Οι πολεμοκάπηλοι και οι πολιτικοί, που «για να βρίσκουν τον τρόπο να κλέβουν / ξεσηκώνουν γι’ αυτό αναμπουμπούλες», μπαίνουν στην άκρη και ο ίδιος ο λαός με επαναστατικό οίστρο παίρνει τη ζωή στα χέρια του και ορίζει τη μοίρα του.

Η «Αντιγόνη» του Σοφοκλή:  Η πολιτεία ήταν που ενέπνευσε την πνευματική της αφρόκρεμα να υμνήσει την ανεξάρτητη φύση του ανθρώπου που εκδηλώνεται πανίσχυρη, όταν το απαιτήσουν οι περιστάσεις. Ο Σοφοκλής δημιούργησε μια Αντιγόνη που δεν φοβάται να συντρίψει την έπαρση του βασιλιά Κρέοντα, ο οποίος θέλησε να καταπατήσει το φυσικό δίκαιο με μία ανόσια διαταγή (να μείνει άταφος ο Πολυνείκης, αδελφός της Αντιγόνης). Η Αντιγόνη επιλέγει χωρίς δεύτερη σκέψη να υποταγεί στους άγραφους νόμους και να θάψει τον αδελφό της, θυσιάζοντας τη ζωή της. Κι όταν έκπληκτος ο Κρέων τη ρωτά πώς είχε το θράσος να παραβεί τη διαταγή του, εκείνη, πάντα αγέρωχη μα και ανθρώπινη, του απαντά:

[Δεν ήταν ο Δίας που με διέταξε, ούτε η Δίκη που κατοικεί μαζί με τους θεούς του κάτω κόσμου, όρισε τέτοιους νόμους στους ανθρώπους.

Ούτε και πίστευα πως οι δικές σου διαταγές έχουν τόση δύναμη ώστε εσύ, αν και θνητός, να μπορείς να περιφρονείς τους άγραφους κι ακλόνητους νόμους των θεών.

Γιατί αυτοί δεν υπάρχουν μόνο σήμερα και χθες, αλλά από πάντα κι ούτε κανείς γνωρίζει πότε φάνηκαν.

Εγώ λοιπόν, δεν είχα σκοπό από φόβο μπροστά στην έπαρση ενός ανθρώπου, να τους παραβώ και να τιμωρηθώ ενώπιον των θεών.]

Η Αντιγόνη οδηγείται στον θάνατο με ηρωικό μεγαλείο, ενώ ο Κρέων, ολοκληρωτικά συντετριμμένος, απομένει μια άθλια σκιά του εαυτού του, κραυγάζοντας σιωπηλά ότι η σύγκρουση με το άγραφο δίκαιο είναι μονόδρομος που οδηγεί στην καταστροφή.

Για να κατανοήσουμε καλύτερα αυτή τη θέση πάρτε, για παράδειγμα, δύο διαφορετικά άτομα που έζησαν μια τραγωδία, έναν θάνατο ας πούμε, στον ίδιο τόπο και τον ίδιο χρόνο. Ο καθένας θα διηγηθεί τί συνέβη με διαφορετικό τρόπο, καθένας θα είναι αλλιώτικος στο πώς θα το περιγράψει και στην εντύπωση που θα προκαλέσει, διότι έχει εκ φύσεως διαφορετική ψυχολογία.

Μιλήστε, όμως, στα ίδια άτομα για κάποιο θεμελιώδες κοινωνικό ζήτημα, για τη ζωή ή την κυβέρνηση, και αμέσως θα ακούσετε να εκφέρουν και οι δύο την ίδια γνώμη, την παραδεδεγμένη, αυτήν που επικρατεί γενικά. Γιατί; Διότι όπου ο άνθρωπος αφήνεται ελεύθερος να σκεφτεί και να νιώσει μόνος του, χωρίς να τον εμποδίζουν οι επιβεβλημένοι κοινωνικοί θεσμοί, εμφανίζεται ανεξάρτητος.  Μόλις, όμως, η συζήτηση θίξει ζητήματα που ανήκουν στη σφαίρα των κοινωνικών θεσμών, ο άνθρωπος γίνεται δέσμιος των συμβάσεων, αντιγράφει μιμιδίζει και πιθηκίζει.

Παρατηρήστε τα παιδιά και θα δείτε ότι παρουσιάζουν την πιο μεγάλη ελευθερία τόσο στους τρόπους και στη συμπεριφορά, όσο και στην πνευματική και ψυχική έκφραση, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που πολλές φορές να γίνονται… ενοχλητικά στους μεγάλους. Θα δείτε μια ενσικτώδη τάση για ατομικότητα, ανεξαρτησία, που εκφράζεται με φανερή ή κρυφή περιφρόνηση για τη θέληση των μεγάλων, με την επανάσταση εναντίον της εξουσίας των γονέων και των δασκάλων.

Ολόκληρη η «εκπαίδευση» είναι μια συνεχής διαδικασία που σκοπό έχει την εξάλειψη και τη συντριβή αυτής της τάσης, το ξερίζωμα των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών. Και ο μόνος λόγος που οι μεγάλοι δεν είναι έτσι, είναι το γεγονός ότι τους έστειλαν στο σχολείο και σε άλλους καταπιεστικούς θεσμούς οι οποίοι τους ξερίζωσαν κάθε τέτοια τάση.

Aυτή η ιδέα είναι επίσης χαρακτηριστική της κυνικής σκέψης, αλλά και της σκέψης του Κατεργάρη. Για έναν κυνικό το πραγματικό κακό είναι ο νόμος που καλύπτει τα φυσικά δεδομένα, ξεκινώντας από την οικογένεια και καταλήγοντας στο χρήμα, από τη θρησκεία μέχρι το κράτος. Γεννιόμαστε αρσενικά ή θηλυκά ώστε να γίνουμε κάποτε άντρες ή γυναίκες, δεν γεννιόμαστε όμως για να γίνουμε σύμφωνα με τη φύση ούτε σύζυγοι, ούτε χριστιανοί, ούτε πολίτες, ούτε γονείς, πρέπει να εκπαιδευτούμε για να γίνουμε κάτι απ αυτά.

Γινόμαστε ό,τι γίνουμε μόνο με την επίδραση των κοινωνικών νομικών θεσμών και όχι των φυσικών. Γιατί όμως είναι κακοί οι κοινωνικοί θεσμοί; Επειδή ακριβώς πρόκειται για θεσμούς, επειδή δεν είναι φυσικοί. Το κράτος, η πολιτική,  είναι τόσο μηδαμινά κι ασήμαντα όσο οι αγορές και το χρήμα, οι θρησκείες και τα δόγματα είναι τόσο ασήμαντα κι άχρηστα όσο και η οικογένεια και οι παραδόσεις. όλοι οι θεσμοί αυτού του είδους, είναι το ίδιο κακοί και άχρηστοι και παρα φύση, ακριβώς επειδή είναι θεσμοί, επειδή απλώς καλύπτουν και εμποδίζουν τα φυσικά δεδομένα.

Η ιδέα ενός ανθρώπου ανεξάρτητου (όχι ελεύθερου), χωρίς δογματικές προσκολλήσεις, πεποιθήσεις και κολλήματα  δεν χωράει στο μυαλό του ανθρώπου. Κανενός ανθρώπου. Διάφορα  email που λαμβάνω εδώ στο terrapapers (όχι μόνον εγώ) περιλαμβάνουν και την εξής φράση: «Διαβάζω με προσοχή πολύ τα κείμενά σας, παρ’ όλο που ιδεολογικά βρίσκομαι στην άλλη πλευρά και δεν μπορείτε να με πείσετε με τα επιχειρήματα σας» σε οποιοδήποτε κείμενο κι αν απευθύνονται.

Σκέφτομαι να ρωτήσω σε ποια πλευρά είναι ο αναγνώστης μου, μπας και ανακαλύψω σε ποια πλευρά, είμαι κι εγώ. Διότι δεν νιώθω να «ανήκω» σε κάποια πλευρά ή να πιστεύω σε οποιαδήποτε συγκεκριμένη ιδεολογία. Είμαι σίγουρη πως δεν πιστεύω σε τίποτε απολύτως, διότι ένα θέμα το γνωρίζεις, ή δεν το γνωρίζεις , είσαι βέβαιος για κάτι ή δεν είσαι.

Μπορείς ένα θέμα να το ερευνάς να το αναλύεις και να μην έχεις ακόμη καθαρή άποψη, μέχρι που κατασταλάζεις κάπου, για να συνεχίσεις την έρευνα και να έρθουν τα πάνω κάτω, να ξαναγυρίσεις στην αρχή, αλλά με περισσότερη γνώση και πιο καθαρή αντίληψη … Άλλωστε Αναλύω σημαίνει Αποσυνθέτω. Αυτό γίνεται τόσο συχνά που καταλήγει να είναι σχεδόν το μοναδικό σταθερό δεδομένο. Ανασυνθέτω σημαίνει γνωρίζω πολύ καλά τις λέξεις που χρησιμοποιώ, τους ορισμούς και τις αμφισημίες τους, διαφορετικά καταλήγει να μπερδεύει την λέξη «ανεξαρτησία» με την λέξη «ελευθερία» και την ελευθερία με την ελευθεριότητα. Με αυτό το μπέρδεμα «ορισμών των λέξεων» καταλήγουμε να θεωρούμε Ανεξαρτησία τους λογής- λογής – ισμούς (κομμουνισμό, χριστιανισμό, αναρχισμό, φασισμό κλπ) ενώ κάθε τέτοιο σύστημα είναι το ακριβώς αντίθετο εξάρτηση και φυλακή.

Τί θέλει λοιπόν ένας Κατεργάρης, ένας Ανεξάρτητος άνθρωπος; Ανεξαρτησία θέλει – ανεξαρτησία για τον εαυτό του και για τους άλλους. Θέλει να απελευθερωθεί από την επίδραση και την καταπίεση των κοινωνικών, παγ(ι)ωμένων θεσμών, θέλει να είναι ανεξάρτητος σαν τότε που ήταν παιδί, τόσο ανεξάρτητος  όσο χρειάζεται να είναι στην πραγματικότητα σε όλη του τη ζωή και αυτή την ανεξαρτησία την θέλει και για τον εαυτό του και για τους άλλους.

Είναι σαφές λοιπόν ότι οι αντιλήψεις και οι στόχοι των κυνικών ταυτίζονται με εκείνες των ανεξάρτητων ανθρώπων. Αυτό όμως που αξίζει να σημειωθεί εδώ για ακόμη μια φορά, δεν είναι τόσο το γεγονός ότι οι διαφορετικές μεταξύ τους φιλοσοφικές αντιλήψεις ταυτίζονται με εκείνες των κυνικών, αλλά, αντίθετα, ότι ο κυνικός, δηλαδή η συνειδητή ή ασυνείδητη φιλοδοξία των ανθρώπων για ανεξαρτησία, διατρέχει λίγο-πολύ όλη την ιστορία της φιλοσοφίας.

Δεν πρόκειται απλώς για τη διάδοση μιας ιδέας, για ένα ακόμη εγωιστικό meme, μα είναι περισσότερο ένα φυσικό γεγονός γι αυτό και είναι το μόνο ιδανικό για έναν Κατεργάρη.

Λεξησαφήνιση για να αντιληφθείς την σύγχυση και μην ξεχνάς πως η σύγχυση είναι ο ορισμός της ηλιθιότητας.

Aνεξαρτησία η [aneksartisía]: η κατάσταση ή η ιδιότητα του ανεξάρτητου, η έλλειψη εξάρτησης ή, γενικότερα, οποιασδήποτε δέσμευσης· (πρβ. ελευθερία): Εθνική / κοινωνική / πολιτική / οικονομική / ιδεολογική ~. Ο αγώνας για την ~ του έθνους / του λαού. ~ σκέψης / γνώμης. Θέλει την ~ του, γι΄ αυτό και δεν παντρεύεται. [λόγ. ανεξάρτη(τος) -σία μτφρδ. γαλλ. indépendance]

Eλευθερία η [elefthería]: η απουσία περιορισμού, η ιδιότητα ή η κατάσταση εκείνου που δεν εμποδίζεται ή δε δεσμεύεται από κανέναν εξωτερικό ή εσωτερικό παράγοντα: Εσωτερική / εξωτερική ~. Aπόλυτη ~. Tο αγαθό της ελευθερίας. H ~ σκέψης / δράσης. || H ~ της βούλησης (ενός ατόμου), η ικανότητά του να αποφασίζει και να ενεργεί ανεξάρτητα από κάθε εξωτερικό ή εσωτερικό παράγοντα. || (ειδ.) ό,τι οι νόμοι επιτρέπουν να πράττει ή να μην πράττει κάποιος: Aστικές / πολιτικές / ατομικές ελευθερίες. Θρησκευτική / προσωπική ~. Οι ελευθερίες του ατόμου / του πολίτη. ~ λόγου. ~ του τύπου. Aκαδημαϊκές* ελευθερίες. || (για κράτη, έθνη) η μη εξάρτηση από την εξουσία ή την κυριαρχία άλλου κράτους· λευτεριά. ANT δουλεία, σκλαβιά: Εθνική ~. ~ ή θάνατος*. H ~ των λαών. || Tο δέντρο της Ελευθερίας. Tο άγαλμα της Ελευθερίας, στη Nέα Yόρκη.

Eλευθεριάζω [eleftheriázo]: ζω, συμπεριφέρομαι με τρόπο που ξεπερνά τους περιορισμούς και τις απαγορεύσεις μιας κοινώς αποδεκτής ηθικής, λογικής, που δεν είναι σύμφωνος με τα χρηστά ήθη: Ελευθερίαζε ως προς την τήρηση των εντολών, αλλά δεν ήταν και άκρατος οινοπότης. [λόγ. < αρχ. "ἐλευθεριάζω πράττω όπως ταιριάζει σε ανήθικο ελευθέριο" σημδ. γαλλ. libertiner]

Eλευθεριάζων -ουσα -ον [eleftheriázon]: (λόγ.) που ξεπερνά τους περιορισμούς και τις απαγορεύσεις μιας κοινώς αποδεκτής ηθικής, που δεν είναι σύμφωνος με τα χρηστά ήθη· (πρβ. ελευθέριος): Ελευθεριάζοντα ήθη. Ελευθεριάζουσες απόψεις / συνήθειες. Ελευθεριάζουσα συμπεριφορά.  [λόγ. μεε. του ελευθεριάζω]

Eλευθέριος -α -ο [elefthérios]: (λόγ.) 1. Ελευθέρια ήθη, που ρέπουν προς την ακολασία και τη φιληδονία· (πρβ. ακόλαστος, έκλυτος): Γυναίκα ελευθερίων ηθών, πόρνη. 2. Ελευθέριο επάγγελμα: α. (παρωχ.) για επιστημονικό, συγγραφικό ή καλλιτεχνικό επάγγελμα, όταν ασκείται ατομικά. β. ελεύθερο επάγγελμα: Γιατροί, δικηγόροι και άλλα ελευθέρια επαγγέλματα. [λόγ. < αρχ. ἐλευθέριος "που πράττει όπως ταιριάζει σε ελεύθερο" σημδ.: 1: γαλλ. libertin· 2: γαλλ. (profession) liberale]

Η Άρτεμις Εφεσία και η Λατρεία της

Η Άρτεμις Εφεσία είναι η κύρια θεότητα της πόλης της Εφέσου, στεγαζόμενη στο περίφημο ιερό της, το Αρτεμίσιο, που βρισκόταν περίπου 1.200 μ. (7 στάδια) από την αρχική εγκατάσταση των Ελλήνων αποίκων. Η σύγχρονη έρευνα αναγνωρίζει σήμερα την ιστορικότητα των πληροφοριών που μας παρέχουν διάφορες αρχαίες πηγές, σύμφωνα με τις οποίες οι αρχικοί Έλληνες άποικοι αποβιβάστηκαν σε σημείο όπου Λέλεγες και Κάρες (ή Λυδοί) λάτρευαν τη Μητέρα των Θεών. Χωρίς να πειράξουν τους πιστούς της λατρείας και το ίδιο το ιερό, οι άποικοι αποδέχθηκαν τη λατρεία της θεάς των αυτοχθόνων, την οποία και ταύτισαν με την Αρτέμιδα. Συγκεκριμένα, η θεά θεωρείται ως το αμάλγαμα δύο διαφορετικών θεϊκών μορφών και παραδόσεων, της μυκηναϊκής Αρτέμιδος και μιας προελληνικής, πιθανόν χετιτικής θεότητας, της Όπιδος ή Ούπιδος, πολιούχου της πόλης Apaša, που προϋπήρχε στη θέση της ελληνικής Εφέσου.

Η αρχαιολογική έρευνα έχει δείξει ότι τα πρώτα οικοδομήματα στο χώρο του Αρτεμισίου χρονολογούνται στα Γεωμετρικά χρόνια, αν και η λατρευτική δραστηριότητα ενδέχεται να ανάγεται ακόμη παλαιότερα, στην Πρωτογεωμετρική εποχή.Επιπλέον, πέρα από τη διαπιστωμένη παρουσία ενός οικισμού αυτοχθόνων στο λόφο του Ayasuluk, στο ίδιο το ιερό εμφανίζονται, σε στρώματα κάτω από το γεωμετρικό περίπτερο ναό, μινωικά και μυκηναϊκά ευρήματα, ενώ στα πρώιμα αναθήματα περιλαμβάνονται και χετιτικά κειμήλια.Γεγονός είναι ότι οι φιλολογικές πηγές αποδίδουν την ίδρυση του ιερού της Αρτέμιδος στις Αμαζόνες, δείγμα τόσο της παλαιότητας, όσο και του εξωτικού χαρακτήρα της λατρείας της θεάς.

Οι τίτλοι της θεάς

Οι τίτλοι της θεάς αναφέρονται κυρίως στην ισχύ και το μεγαλείο, καθώς και στη σχέση της με την πόλη. Αναφέρεται ως Δέσποινα Εφεσία σε μια αποσπασματική επιγραφή πάνω σε αργυρό πλακίδιο του
6ου αι. π.Χ., που είναι και η αρχαιότερη επιγραφή από το ιερό.Σε μεταγενέστερες επιγραφές και φιλολογικές αναφορές γίνεται χρήση των τίτλων Ούπις Άνασσα, μεγάλη η Άρτεμις Εφεσίων, μεγίστη θεά Εφεσία Άρτεμις και Άρτεμις μέγας θεός παρ’ Έφεσον.

Το αρχαϊκό ιερό

Το ιερό της Αρτέμιδος γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη κατά τον
7ο αι. π.Χ., όταν αφιερώνονται εκεί πληθώρα ειδωλίων, κοσμημάτων και άλλων αντικειμένων από πολύτιμα μέταλλα ή εξωτικές πρώτες ύλες (κεχριμπάρι και ελεφαντόδοντο).Τότε εμφανίζονται και τα ειδώλια ανατολικής επίδρασης από ξύλο, ελεφαντόδοντο και χρυσό, που θεωρείται ότι παρουσιάζουν μια πρώτη μορφή του λατρευτικού αγάλματος της θεάς.Κατά τον 6ο αι. π.Χ. όμως, η λατρεία της θεάς φαίνεται πως αποκτά την κανονική της μορφή. Ο βασιλιάς της Λυδίας Κροίσος συνεισέφερε οικονομικά στην ανέγερση του μεγάλου δίπτερου ναού της θεάς, προσφέροντας τους κατώτερους σφονδύλους των 127 κιόνων, οι οποίοι ήταν διακοσμημένοι με εξαιρετικής ποιότητας ανάγλυφα.Στο ίδιο διάστημα, γύρω στα μέσα του 6ου αι. π.Χ. ή και αργότερα, αναφέρεται η δημιουργία του λατρευτικού αγάλματος της θεάς, που αποδίδεται από μια ύστερη πηγή, στο γνωστό Αθηναίο γλύπτη Ένδοιο.Μετά την περσική κατάκτηση της Μικράς Ασίας, το ιερό απέκτησε μεγάλη σημασία στη Δυτική Μικρά Ασία, συγκεντρώνοντας Πέρσες λατρευτές, οι οποίοι ταύτιζαν τη μεγάλη θεά της Εφέσου με τη δική τους Αναΐτιδα ή Δαΐτιδα.
 

Το ιερατείο της θεάς

Στην Περσική περίοδο ανάγεται και η καθιέρωση του τίτλου του μεγάλου ιερέα της θεάς, του μεγαβύζου ή μεγαβύξου, ο οποίος κατά τα ανατολικά πρότυπα ήταν ευνούχος. Ο τίτλος είναι μετάφραση από τα ιρανικά του θεοφόρου ονόματος Bagabuksha.
Το πρόσωπο αυτό περιβαλλόταν με μεγάλο κύρος: ο Ξενοφών είχε εμπιστευθεί στο μεγάβυζο της εποχής του τις οικονομίες του –το ιερό λειτουργούσε ως ένα είδος τράπεζας–, τις οποίες του επέστρεψε ο ιερέας όταν οι δύο τους συναντήθηκαν κατά τη διάρκεια των αγώνων στην Ολυμπία. Ο ίδιος ο Μέγας Αλέξανδρος έγραψε ένα ευγενικό γράμμα στον ιερέα, ζητώντας του να του παραδώσει ένα φυγά δούλο, ο οποίος είχε καταφύγει στο Αρτεμίσιο, περίφημο χώρο ασύλου. Κάποιο ρόλο έπαιξε και ο μεγάβυζος στο επεισόδιο κατά το οποίο ο Μάρκος Αντώνιος δολοφόνησε στην Έφεσο με ιταμό τρόπο την Αρσινόη, αδελφή της Κλεοπάτρας, η οποία είχε καταφύγει στο ιερό, ζητώντας άσυλο. 

Μετά την περίοδο αυτή, ο μεγάλος ιερέας δεν αναφέρεται ξανά. Πιθανόν να αντικαταστάθηκε από μια συλλογική ομάδα ιερέων με τον ίδιο τίτλο (μεγάβυζοι). Τις σημαντικότερες λατρευτικές και ιερατικές του λειτουργίες θα πρέπει να τις ανέλαβε έκτοτε μια ιέρεια.Τη λατρεία της Αρτέμιδος υπηρετούσε πολυάριθμο προσωπικό. Πέραν του μεγαβύζου και αργότερα της ιέρειας της Αρτέμιδος, υπήρχε μια ομάδα ανδρών ιερέων, οι εσσήνες, δηλαδή οι κηφήνες, οι οποίοι διαβιούσαν για διάστημα ενός έτους στο χώρο του ιερού, σε πλήρη σεξουαλική αποχή. Οι ιέρειες της Αρτέμιδος ήταν παρθένες, την αγνότητα των οποίων επιτηρούσε, συχνά με αυστηρότατο τρόπο, ο ευνούχος ιερέας. Οι ιέρειες αυτές ονομάζονται συνήθως μέλισσες. Άλλες ομάδες γυναικών ασχολούνταν με την κόσμηση του λατρευτικού αγάλματος της θεάς (κοσμοφόροι, κοσμήτειραι, χρυσοφόροι).

Εορτασμοί
 

Η σημαντικότερη εορτή ήταν τα γενέσια της θεάς. Με βάση τις φιλολογικές μαρτυρίες τα μυστήρια αυτά θεσμοθετήθηκαν επί Λυσιμάχου στα τέλη του 4ου ή στις αρχές του 3ου αι. π.Χ. και εορτάζονταν μέχρι τουλάχιστον την καταστροφή του ιερού της θεάς από τους Γότθους το 262 μ.Χ.Τα φανερά τμήματα της εορτής γίνονταν στο άλσος της Ορτυγίας, όπου σύμφωνα με τον τοπικό μύθο, η Λητώ σταμάτησε και, ακουμπώντας σε μια ελιά, γέννησε τον Απόλλωνα και την Αρτέμιδα. Περιλάμβαναν δύο δείπνα, που το ένα το πρόσφεραν οι νέοι και το άλλο, πιο κλειστό, ενέπλεκε τους Κουρήτες, οι οποίοι επίσης συμμετείχαν σε μυστικές τελετές, που δε μας είναι γνωστές.Οι Κουρήτες ήταν άνδρες επιφανών οικονομικά και κοινωνικά οικογενειών της πόλης, οι οποίοι συμμετείχαν σε θεία δρώμενα, υποκρινόμενοι τους μυθικούς ένοπλους χορευτές που με την κλαγγή των όπλων τους τρόμαξαν την Ήρα που καταδίωκε τη Λητώ και έτσι επέτρεψαν στην τελευταία να φέρει στη ζωή τον Απόλλωνα και την Άρτεμη. Το συνέδριο των Κουρητών συγκαλούνταν από τον 1ο αι. μ.Χ. και εξής στο Πρυτανείο της Εφέσου.

Στο διάστημα εκείνο, και ιδιαίτερα στους πρώτους Αυτοκρατορικούς αιώνες, η λατρεία της Αρτέμιδος αναπτύχθηκε ιδιαίτερα και απέκτησε στοιχεία σχεδόν μονοθεϊστικά, όπως τουλάχιστον μαρτυρά το επεισόδιο του παραλίγο λιντσαρίσματος των Εβραίων της πόλης από τον όχλο των πιστών της θεάς, λόγω του κηρύγματος του Αποστόλου Παύλου.Στο διάστημα αυτό λοιπόν παρατηρήθηκε μια νέα άνθηση της λατρείας της θεάς: το Αρτεμίσιο γίνεται ένας από τους μεγάλους τόπους προσκυνήματος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που ο Freud παρομοίασε με το καθολικό προσκύνημα στο ναό της Λούρδης.

Αναπαραστάσεις της θεάς

Στις αρχές του
2ου αι. μ.Χ., ο επιφανής πολίτης της Εφέσου C. Vibius Salutaris εισήγαγε μια τελετή περιφοράς του αγάλματος της θεάς, καθώς και μιας σειράς από χρυσά αγάλματα μελών της αυτοκρατορικής οικογένειας και ηρώων της πόλης. Τότε αναπτύχθηκε και το έντονο ενδιαφέρον για το λατρευτικό άγαλμα της θεάς, το επονομαζόμενο «πολύμαστον» (Diana multimammia) των συγγραφέων της εποχής, το οποίο είναι γνωστό από μεγάλο αριθμό παραστάσεων σε νομίσματα, μετάλλια και αντίγραφα σε φυσικό μέγεθος των Ρωμαϊκών χρόνων.Ανάγεται πιθανότατα στον 4ο αι. π.Χ. Οι μαστοί της θεάς έχουν ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως. Η απουσία θηλών οδήγησε σε μια σειρά από ταυτίσεις (αυγά, σταφύλια, βελανίδια), καμία από τις οποίες δεν είναι πειστική. Πιο πρόσφατη είναι η θεωρία του Seiterle, ο οποίος ταύτισε τους «μαστούς» με όρχεις θυσιασμένων ταύρων, θεωρία που σε γενικές γραμμές έγινε δεκτή ευνοϊκά. Βασικό πρόβλημα της θεωρίας αυτής είναι η απουσία ενδείξεων για θυσίες ταύρων. Αντίθετα, ο Bammer υποστήριξε, με βάση ευρήματα κεχριμπαρένιων αναθημάτων, την παλαιότερη άποψη, ότι πρόκειται για μαστούς, ενώ η Morris συνέδεσε το σχήμα με δερμάτινα πουγκιά που ανάγονται σε χετιτικά λατρευτικά πρότυπα. 

Ανεξάρτητα πάντως από τις διχογνωμίες σχετικά με τους «μαστούς» τα αγάλματα της Αρτέμιδος Εφεσίας αναπαριστάνουν τη θεά να φοράει ένδυμα πλούσια διακοσμημένο με παραστάσεις ταύρων, γρυπών, σφιγγών, σειρήνων, ελαφιών, λεόντων και μελισσών, σαφής και αναμφισβήτητη αναφορά στην Πότνια Θηρών», φορά πόλο, ζώνη και υποδήματα, πάνω στα οποία είχαν καταγραφεί τα περίφημα εφέσια γράμματα, τα έξι μαγικά ξόρκια που γνώρισαν ευρύτατη διάδοση στον ελληνιστικό και το ρωμαϊκό κόσμο (ΑΣΚΙΟΝ, ΚΑΤΑΣΚΙΟΝ, ΛΥΞ, ΤΕΤΡΑΞ, ΔΑΜΝΑΜΕΝΕΥΣ, ΑΙΣΙΑ).

Χαρακτήρας της λατρείας

Η λατρεία της Αρτέμιδος περιέχει προελληνικά στοιχεία, τα οποία κατά κύριο λόγο σχετίζονται με την ιδιότητα της θεάς ως Μεγάλης Θεάς με ιαματικές ιδιότητες. Ο χαρακτήρας αυτός διατηρήθηκε και κατά την ιστορική περίοδο, ενώ από τον
3ο αι. π.Χ. εμπλουτίστηκε και με μυστικιστικές προεκτάσεις. Αναμφίβολη τέλος είναι η σχέση της θεάς με τη γονιμότητα, όπως προκύπτει και από την εμφάνιση του λατρευτικού αγάλματος με τους πολυάριθμους «μαστούς», με όποιον τρόπο και αν τους ερμηνεύσουμε. Η σχέση αυτή της θεάς με την γονιμότητα επέτεινε και την ταύτισή της με την Ίσιδα στα Ρωμαϊκά χρόνια.Από το άγαλμα κρέμονταν επίσης νήματα μαλλιού, γεγονός που συνδέεται τόσο με τη γυναικεία φύση όσο και με προελληνικές αντιλήψεις περί γονιμότητας.Πάντως, η λατρεία σχετιζόταν κατά κύριο λόγο με τους νέους, καθώς απαγορευόταν η παρουσία παντρεμένων γυναικών στο ιερό, ενώ και οι νέοι της πόλης είχαν ρόλο στη διοργάνωση συμποσίων, όπως προαναφέρθηκε.Κυρίαρχο ρόλο έπαιζε η επιφάνεια της θεάς, η οποία θα πρέπει να λάμβανε χώρα κατά τη διάρκεια της θυσίας, από άνοιγμα στο αέτωμα του ναού, το οποίο εμφανίζεται σε νομίσματα.

Το τέλος της λατρείας

Η λατρεία δέχτηκε ισχυρό πλήγμα με την καταστροφή του ναού από σεισμό και τη λεηλασία του από τους Γότθους το 262 μ.Χ. Φαίνεται πως διατηρήθηκε έως το 395, όταν ο Θεοδόσιος απαγόρευσε τη θρησκεία των εθνικών. Σε μια επιγραφή, που χρονολογείται περίπου το 450, ο επίσκοπος Δημέας αναφέρει με υπερηφάνεια το γεγονός ότι κατέβασε από τα προπύλαια της πόλης την εικόνα της θεάς, αντικαθιστώντας τη με το σταυρό.

Η αιχμαλωσία της τεχνολογίας…

Σε ένα κατατοπιστικό βίντεο δυο λεπτών παρουσιάζεται η λυπηρή πραγματικότητα του πώς ζούμε πλέον οι περισσότεροι άνθρωποι του σύγχρονου κόσμου…

Εγκλωβισμένοι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και κάνοντας κατάχρηση της τεχνολογίας, η οποία όταν χρησιμοποιείται με μέτρο είναι σύμμαχος του ανθρώπου και όχι εχθρός του, χάνουμε τις απλές όμορφες και καθημερινές στιγμές της ζωής μας και ξεχνάμε να τις μοιραζόμαστε με ανθρώπους που αγαπάμε..

Δείτε το ακόλουθο βίντεο:

O Ορθόδοξος θεός είναι σαδιστής;

Η τρομοκρατία της ορθόδοξης Κόλασης.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία χρησιμοποίησε την τρομοκρατία του κοπαδιού των πιστών της σε ακραίο βαθμό, προκειμένου ο κλήρος να χειραγωγήσει τις δυστυχισμένες λαϊκές μάζες που από γεννησιμιού τους σημαδεύτηκαν με τον ακούσιο νηπιοβαπτισμό τους-διακωμώδηση του μυστηρίου-ως δεδομένα θύματα για άρμεγμα από το ιερατείο. Η Κόλαση είναι το υπέρτατο όπλο αυτής της τρομοκρατίας, το πειστικότερο επιχείρημα για να ιερολογούνται οι κηδείες, για να ανθεί η βιομηχανία των μνημοσύνων και για να πείθονται οι γριές και οι πιο φοβητσιάρηδες από τους γέρους, ειδικά οι μοναχικοί και οι άκληροι, να κληροδοτούν περιουσίες στο παπαδαριό.
Αν πιστέψουμε τους ορθόδοξους δεσποτάδες ο θεός που εμπορεύονται στην εγχώρια, σχεδόν μονοπωλιακή, θρησκευτική αγορά είναι σκληρόκαρδος σαδιστής. Σε χώρες όμως πιο ανεκτικές και πλουραλιστικές θρησκευτικά οι Εκκλησίες τους προβληματίζονται και βελτιώνουν τα προϊόντα τους. Ο Αγγλικανός πριμάτος π.χ., δέχτηκε πως ο καταστροφικός σεισμός στη Ν.Α. Ασίας με τα δεκάδες χιλιάδες θύματα επιτρέπει ή και επιβάλει τις αμφιβολίες για τον Θεό (Ελευθεροτυπία, 5.1.’05) και ο ομόδοξός του αρχιεπίσκοπος Ν.Αφρικής ο Νομπελίστας Ντέσμοντ Τούτου, όταν αρρώστησε από καρκίνο, ανακοίνωσε δημόσια τις αμφιβολίες του για το πώς δρα το θείο.
Ο δημόσιος υπάλληλος Διονύσης Ρούσας όμως, Μακεδονομάχος από τα Κούκουρα της Ηλείας, αποσπασμένος με αντικανονική μετάθεση από την Αλεξανδρούπολη δεσπότης Θεσσαλονίκης, απέδωσε το τσουνάμι σε «δυσμένεια του Θεού» (Αυγή 6.1.’05). Είχε προηγηθεί ο Ναζιστής αρχιεπίσκοπος Χρήστος Παρασκευαϊδης που χρέωσε την πτώση των δίδυμων πύργων σε “οργή Θεού” (Μ.Παπουτσάκη, “Κ. Ελευθεροτυπία”, 30-9-2001), δήλωση που μετά την κατακραυγή και την ταύτισή του με φανατικούς ισλαμιστές έτρεξε μετά να ανασκευάσει.

Επειδή η αντίληψη του σατανικού θεού που δολοφονεί ακόμη και νεογέννητα είναι τόσο διαδεδομένη, αξίζει να την σχολιάσουμε, αφού πρώτα υποστηρίξουμε χωρίς καθόλου να υπερβάλλουμε, πως αν ο ορθόδοξος θεός είναι υπεύθυνος για σεισμούς, λιμούς, λοιμούς και καταποντισμούς όπως τον χρεώνει η Εκκλησία, θα έπρεπε αυτή ως νόμιμη εκπρόσωπός του να καταβάλει στα θύματά του χρηματική αποζημίωση. Καιρός είναι κάποιοι να ξεκινήσουν με αγωγές κατά του ιθαγενούς θεού και των παπάδων του, όπως συνέβη, έστω και χωρίς τύχη, στο πρόσφατο παρελθόν στην Ιταλία, στη Ρουμανία και στις ΗΠΑ, εκεί μάλιστα από Γερουσιαστή.
Με αφορμή τον πόλεμο των ταυτοτήτων ο κ. Παπαθεμελής (τ.Χ.Δ, τ.ΕΔΗΚ, τ.ΠΑΣΟΚ, μετά ΝΔ και τέλος με δικό του κόμμα), δήλωσε πως “δεν υπάρχει περίπτωση συγκρουσθέντος με την Εκκλησία που να μην είχε κακό τέλος” (“Εξουσία”, 7-9-2000). Είναι φανερό ότι ο κ. Παπαθεμελής υπονοούσε πως ο Θεός θα τιμωρήσει στην παρούσα ζωή με “κακό τέλος” τον κ. Σημίτη των άθεων αστυνομικών ταυτοτήτων. Ο ίδιος ο Χριστός όμως, οι Απόστολοί του και εκατομμύρια αθώων είχαν βασανιστικό τέλος, ενώ αναρίθμητοι παλιάνθρωποι είχαν εύκολο θάνατο.

Το να υποστηρίζει λοιπόν κανείς πως το τέλος του καθ’ενός σχετίζεται με τις πράξεις του, δυσφημεί το Θείο που το εμφανίζει ανίκανο να μοιράσει δυό γαϊδάρων άχυρα. Η αντίληψη αυτή οδηγεί χιλιάδες κουτοπόνηρα ανθρωπάκια στο να κάνουν μερικές ψευτοκαλοσύνες ή να εξαντλούνται σε τυπολατρίες, ευελπιστώντας πως έτσι θα εξαγοράσουν τη θεία εύνοια. Ποδοσφαιριστές, ντοπαρισμένοι ολυμπιονίκες λαϊκοί τραγουδιστές κ.λ.π. κοκορεύονται δημόσια ότι κάνουν τον σταυρό τους, ή ανάβουν το κεράκι τους και ο Θεός τους ανταποδίδει νίκες και σουξέ.
Πολλοί που επιβιώνουν από κάποιο ατύχημα, δηλώνουν με τη σιγουριά του υποκριτή, του εγωϊστή ή του κουτού, πως τους έσωσε αυτοπροσώπως η Παναγία, προσβάλλοντας αυτούς που σκοτώθηκαν. Δεν μας εξηγούν ούτε πως το γνωρίζουν, ούτε γιατί ο Θεός τους επιφύλαξε ιδιαίτερη μεταχείριση. “Ανεξερεύνητες οι βουλές του Υψίστου”, απαντούν οι εκπρόσωποί του, όταν τους θέσεις κάποιο ερώτημα σχετικά με τις παρεμβάσεις του θείου. Δημοφιλής Κύπριος αρχιμανδρίτης που κατηγορείτο για ομοφυλοφιλία και έπασχε από AIDS, το οποίο όπως ισχυριζόταν κόλλησε από μεταγγίσεις αίματος ή από ανθρωπιστική επικοινωνία με τοξικομανείς, απέδωσε το πάθημά του στο θεό που “μας δοκιμάζει για να μας εξαγνίσει“. Ο εν λόγω αρχιμανδρίτης στη συνέχεια αυτοδιορίστηκε πρέσβυς του Βυζαντίου στην Κύπρο.
Η Ορθοδοξία εμφανίζει τον θεό της ως σαδιστή, που διαθέτει τεράστια γκάμα βασανιστηρίων για τους ανυπάκουους δούλους του, τους οποίους διαβιβάζει μετά θάνατον στο βασίλειο του άγγελου του σκότους. Στο “Μέγα Ευχολόγιον”, ο ουράνιος τύραννος, περιγράφεται ως “επιφέρων εις πάσας τας γενεάς των ανθρώπων πληγάς, δεινά και μάστιγας” ενώ “όν αγαπά…παιδεύει, μαστιγώνει δε πάντα υιόν όν παραδέχεται”. Οι αμαρτωλοί, δηλαδή όσοι δεν νηστεύουν, ή δεν εκκλησιάζονται, ή δεν εξομολογούνται, οι “αιρετικοί“, οι φιλήδονοι κ.λ.π. θα αντιμετωπίσουν απίστευτες αιώνιες τιμωρίες. Σ’αυτούς προστίθενται κατά τον άγιο Κυρηνείας όσοι ψήφισαν ναι στο σχέδιο Ανάν (Βήμα, 22-4-’04). Από τις τιμωρίες αυτές εξαιρούνται οι αιμοσταγείς βυζαντινοί αυτοκράτορες και πατριάρχες, πολλοί από τους οποίους βρίσκονται εκ δεξιών του θεού στον Παράδεισο.
Η ορθόδοξη εικονογραφία έχει να επιδείξει αφθονία εικόνων στις οποίες απεικονίζονται οι αμαρτωλοί με αδαμιαία περιβολή να ψήνονται, να μαστιγώνονται και να ξεσκίζονται από δράκοντες και δαίμονες, απεικονίσεις οι οποίες εικονογραφήθηκαν από αγιογράφους που έχρηζαν στενής ψυχιατρικής παρακολούθησης. Εκατομμύρια πιστών για αιώνες, στερήθηκαν υπό το κράτος ψυχολογικής βίας φυσιολογικές απολαύσεις, κατέστρεψαν τη ζωή τους και κατάντησαν υστερικοί και φοβικοί, προκειμένου να γλυτώσουν από την μεταθανάτια πύρινη κόλαση, που υποτίθεται πως περιμένει τους ερωτικούς ανθρώπους και ιδιαίτερα τις γυναίκες που μαζί με τους κρυφοομοφυλόφιλους αποτελούν τον κύριο κορμό της πελατείας της Εκκλησίας.
Μια από αυτές τις εικόνες βρίσκεται σε εκκλησία της Καστοριάς και απεικονίζει την τιμωρία μιας πόρνης, την οποία η “θεία” δικαιοσύνη υποβάλλει μέσω δαιμόνων σε φρικιαστικά σεξουαλικά βασανιστήρια. (Περ.”Αρχαιολογία”, τ.10, Σ.Τρωιάνος, Δ.Ναλπάντης). Κρεμασμένη από τα δεμένα της χέρια και γυμνή δέχεται στο αιδοίο της την αιχμή ενός μυτερού εργαλείου που χειρίζεται ένας διάβολος με ουρά. Στην ίδια εκκλησία, ο αγιογράφος, ξεδιπλώνει τα σεξουαλικά του απωθημένα. Ένας διάβολος απλώνει το ένα του χέρι στο αιδοίο μιας γυμνής γυναίκας ενώ ένα φίδι σφίγγει το κορμί της αμαρτωλής. Με φίδια γύρω από τα γυμνά τους σώματα, βασανίζονται και οι αμαρτωλοί του εξωνάρθηκα της αγιορείτικης μονής Δοχειαρίου (1568, εικ. 2), καθώς και οι φιληδονες της αγίας Πελαγίας Βιάννου (εικ.1). Υπάρχουν όμως απεικονίσεις της Κόλασης πολύ κοντά στην πραγματικότητα. Έτσι ο ανατρεπτικός Λευκορώσος ζωγράφος Άλες Πούσκιν, έβαλε στο εκκλησάκι του χωριού του στο πρόσωπο των αμαρτωλών που ψήνονται στην Κόλαση και την μορφή του ορθόδοξου Έξαρχου Φιλάρετου (“Αυγή”, 29-12-2002).
Η εκφοβιστική εικονογραφία έρχεται να συμπληρωθεί από τους δράκοντες και τα θηρία της «Αποκάλυψης», ενός τρομοκρατικού βιβλίου που μέχρι και τον 5ο αιώνα δεν περιλαμβανόταν στον κανόνα της Κ.Διαθήκης και η βυζαντινή Εκκλησία δεν τόλμησε να το θέσει σε λειτουργική χρήση. Πανικόβλητος ο κοσμάκης παραλογίζεται και χρηματοδοτεί την φάμπρικα των μνημοσύνων που έστησε το παπαδαριό, περιμένοντας από μητροπολίτες σαν τον «γνωστό στους εκκλησιαστικούς κύκλους και ως «μνημοσυνάκια»….που έχει ρημάξει τα τυχερά…» («Ποντίκι», 13.10.’05), να αναρπάσουν από το αιώνιο πυρ τους πεθαμένους συγγενείς τους.

Τα μαρτύρια του Πλούτωνα ωχριούν μπροστά σ’αυτά της Κόλασης που περιγράφει ο αρχιμανδρίτης Χαράλαμπος Βασιλόπουλος ιδρυτής της φονταμενταλιστικής «ΠΟΕ» και του οργάνου της του «Ορθόδοξου Τύπου», προτού μάλιστα την επισκεφθεί και ο ίδιος, βασιζόμενος στις συμβολικές-όπως εξηγεί-περιγραφές των Ι.Κειμένων. Αφορμή για την συγγραφή του “Πως είναι η Κόλασις“, στάθηκε όπως γράφει ο ίδιος μια εργατριούλα, που φορούσε “παντελόνια στενά και ψαράδικα”, είχε “κοιλιά και ομφαλό έξω”, “μάτια λάγνα και πονηρά που επρόδιδαν πολλά” και έλεγε “λόγια ελεύθερα και σόκιν πολλά“. Προσπάθησε μάταια να την πείσει πως ο δρόμος της οδηγούσε στην Κόλαση, οπότε για να βοηθήσει τις αμαρτωλές υπηρέτριες συνέγραψε το πόνημά του όπου προειδοποιεί: “Σ’αυτήν την λίμνην λυώνουν και τα σκληρότερα μέταλλα από την μεγάλη ζέστη που αναπτύσσεται με το θειάφι. Σκέψου τι φρίκη! Τι δυστυχία θα είναι εκεί!”.
Το έργο κοσμείται με σαδιστικές εικόνες θεϊκής κακότητας (θεόγυμνοι αμαρτωλοί δεμένοι χειροπόδαρα μέσα στη φωτιά κ.λ.π.) και είναι πράγματι αξιοπερίεργο ότι κανένας εισαγγελέας δεν άσκησε δίωξη για τρομοκράτηση και εξαπάτηση αφελών, για προσβολή της δημόσιας αιδούς και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, για διασπορά ψευδών ειδήσεων και για εξύβριση των θείων, αφού όπως προκύπτει από τον φιλιππικό ο θεός των ορθοδόξων εκτός από ανώμαλος σαδιστής είναι και άδικος, βασανίζοντας “Μασώνους, Γιαχωβάδες, Ροταριανούς, Ευαγγελικούς” και γενικά ανθρώπους που υπέπεσαν σε ασήμαντα παραπτώματα. Η Ορθοδοξία δυσφημεί το θεό της, εμφανίζοντάς τον να συναγελάζεται στον Παράδεισο με σαδιστές αγίους Κωνσταντίνους, Νίκωνες, Θεοδόσιους, Ιουστινιανούς, Όλγες, Πουλχερίες, Νικόλαους, Νικόλαους και Αλεξάνδρες, Βλαδίμηρους, Κύριλλους κλπ ενώ στα φοβερά υπόγειά του τυραννιούνται ναζιάρες μοδιστρούλες που φορούσαν τάγκα στην πλαζ.
Ο Μπέρτραντ Ράσσελ στο περίφημο «Γιατί δεν είμαι Χριστιανός» (1927), μας καλεί να συγκρίνουμε τον ήπιο λόγο του Σωκράτη με τον εκφοβιστικό λόγο του Χριστού, όπως τουλάχιστον παρουσιάζεται στα επίσημα Ευαγγέλια, όπου απειλεί με τις φωτιές της Κόλασης και καλεί όσους μπαίνουν σε πειρασμό να βγάλουν ή να κόψουν το ένοχο μάτι ή χέρι, ή να αυτοευνουχιστούν, προκειμένου να σώσουν την ψυχή τους. Ο ίδιος εξηγεί πολύ πειστικά πως δεν μπορεί να πιστέψει σε έναν θεό που απειλεί με μόνιμες φρικτές τιμωρίες τους δήθεν «αμαρτωλούς». Για να πάμε λίγο πιο πέρα από αυτά που είπε ο μεγάλος αυτός φιλόσοφος μπορούμε να αντιληφθούμε πόσο αυτά τα απερίσκεπτα λόγια των Ευαγγελιστών, αν όντως γράφτηκαν ή και ειπώθηκαν έτσι και δεν είναι οι συνηθισμένες παπαδίστικες πλαστογραφίες, είναι υπεύθυνα για τις εκτυφλώσεις και τους ακρωτηριασμούς των αμαρτωλών εκείνων που επιβουλεύονταν τη βυζαντινή και την τσαρική εξουσία.

Τα σχετικά με την εκδήλωση της θείας Δίκης είναι λίγο μπερδεμένα. «…ούτε ο Υιός», αν και Θεός κατά την Ορθοδοξία, «παρά μόνο ο Πατέρας» (Μάρκος, 13.32), δεν γνωρίζει την ώρα της Κρίσης. Προοδευτικοί θεολόγοι για να απαλύνουν την Κόλαση, την περιγράφουν ως διακοπή της επικοινωνίας της ψυχής με τον Δημιουργό, αφού η παραδοσιακή θέση της Εκκλησίας είναι τόσο τρομακτική, που απορρίπτεται στην εποχή μας από τα νοήμονα μέλη της. Αντίθετα ο Χουντόδουλος φαίνεται πως πίστευε στην πύρινη τιμωρία γι’αυτό προσπαθούσε να παρατείνει τη ντόλτσε βίτα του όσο μπορούσε, καλυπτόμενος με “απίστευτα μέτρα ασφαλείας”: “Θωρακισμένος σαν αστακός κυκλοφορεί σε καθημερινή βάση”, με “7 σωματοφύλακες ασπίδα”, “θωρακισμένη Chrysler…και συνοδευτικό αυτοκίνητο ασφαλείας με συμβατικές πινακίδες” (“Espresso”, 6-2-2003). «Πλάϊ του θα διακρίνετε …τους γεροδεμένους άντρες…να σπρώχνουν…» (Νικόδημος τ.Αττικής, «Νέοι Άθρωποι», 30-1-’04). H Kράϊσλερ τελικά έγινε παλιοσίδερα σε κάποιο ατύχημα, αλλά ο διάδοχος του Παρασκευαϊδη ο κ.Λιάπης της Βουλιαγμένης από τις Στανιάτες στις όχθες του Βουργένι, δεν ντράπηκε να ανακοινώσει για να τον ξεμπροστιάσει, πως τάχα αυτός την εκποίησε υπέρ των φτωχών.
Η «Αυγή», το 2005 είχε απαριθμήσει κάποιους φόβους «που στοιχειώνουν την Αρχιεπισκοπή» (Αττικής Παντελεήμων, μοναχός Βαβύλης , Ιεροσολύμων Ειρηναίος), αλλά διευκρίνιζε για τον Παρασκευαϊδη: «Όχι, την ‘μικρή Λουλού’ της Θεσσαλίας δεν την φοβάται. Προς το παρόν τουλάχιστον» (Αν.Αν., 3.7.’05).
Οι θωρακισμένες λιμουζίνες όμως, οι «γεροδεμένοι» σωματοφύλακες και τα κλεμμένα μοσχεύματα δεν έσωσαν τον αρχιεπίσκοπο του «κουσουριού» από αυτό που έτρεμε. Το ραντεβού με το θεό του. Υποψιάζομαι πως αν οι ορθόδοξες περιγραφές ίσχυαν θα τύχαινε ιδιαίτερα θερμής υποδοχής, πολλών βαθμών Κελσίου. Ευτυχώς γι’αυτόν και για τους όμοιους του, η Κόλαση όπως την περιγράφουν, υπάρχει μόνο στην κερδοφόρα τρομοπροπαγάνδα τους.