Τρίτη 21 Ιανουαρίου 2014

ΑΘΕΟΣ Ή ΑΘΕΪΣΤΗΣ; ΠΕΡΙ ΑΘΕΪΑΣ, ΑΘΕΪΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΟΓΩΝ ΟΡΙΣΜΩΝ

Ως άθεος, από την φύση μου (της επιστημονικής ροπής ασφαλώς), γρήγορα παρατήρησα ότι  άπαντες, πλην των ελαχιστοτάτων συναθέων μου, επιχειρούσαν να με πείσουν ότι τέτοιου είδους άνθρωπος δεν υπάρχει στον κόσμο αυτόν, πόσο μάλλον στον δικό τους – εκείνον τον φανταστικό και ανύπαρκτο άλλον.
Σώνει και καλά προσπαθούσαν, μ’ ενδιαφέρον ομολογώ, να μου αποδείξουν ότι η αθεΐα είναι κι αυτή μια μορφή θρησκείας (αφού είναι κι αυτή θρησκεία τότε γιατί τους ενοχλεί; διότι δεν είναι η δική τους, λέω εγώ).
Το κείμενο που ακολουθεί, έρχεται ως καθαρτικό, για την απόπλυση της θεϊστικής αυτής παράλογης επιμονής, η οποία πολλάκις εκτοξεύτηκε κατεπάνω μου, από τα στόματα των ένθεων αυτών αλχημιστών.
Καλοί μου άνθρωποι, ένθεοι και θρησκευόμενοι, σας το ξαναλέω, δεν πιστεύω σε κανέναν θεό και σε κανενός είδους θρησκεία. Εσείς ανέχεστε τους εαυτούς, έτσι όπως είστε. Βουτηγμένους μέσα στην δεισιδαιμονία και τον φόβο. Γιατί λοιπόν δεν ανέχεστε και μένα που δε γουστάρω το να μη ξέρω τι μου γίνεται; Κι επειδή εσείς δεν θα μου απαντήσετε ποτέ, θα σας το απαντήσω εγώ: διότι αντιλαμβάνεστε πόσο πιο εργατικός είμαι απέναντί σας. Αντιλαμβάνεστε ότι δεν αντέχουν οι ώμοι σας το φορτίο της επιθυμίας του κυνηγιού της ελευθερίας. Εσείς που βρίσκεστε μαντρωμένοι, στα μαντριά των Αρχι-μανδριτών, ή των πολιτικάντηδων.

Άθεος ή αθεϊστής; Περί αθεΐας, αθεϊσμού και παράλογων ορισμών ο λόγος
Τελευταία κάνουν την εμφάνιση τους κάτι ειδήμονες λεξιπλάστες που ευελπιστούν να διαστρεβλώσουν λέξεις, έννοιες και ετυμολογία. Περιττό να συμπληρώσω πως μαζί τους παίρνουν και τους αφελείς, διανοητικά δυσκίνητους, που τεμπελιάζουν να βάλουν το μυαλό τους σε κίνηση. Για να λέμε και του στραβού το δίκιο, εκεί αποσκοπούν οι διαστρεβλωτές της αλήθειας.
Να τι έχει ο πάγκος του κατεργάρη σήμερα…
Η αθεΐα, λένε, είναι… θρησκεία!
Ακόμα και τόσο παράλογα συμπεράσματα μπορεί να κάνει κάποιος αν πιστέψει πως η θρησκεία είναι έμφυτη στον άνθρωπο. Βλέποντας κάποιους να απαλλάσσονται από αυτή, θέλουν να τους τη φορτώσουν ξανά. Θυμούνται βέβαια και από το κατηχητικό που τους έλεγαν, άλλοι ειδήμονες, πως δεν υπάρχει αθεΐα, ότι όλοι έχουν κάποιο θεό μέσα τους κι άλλα τέτοια φαιδρά και ανυπόστατα με την πραγματικότητα πράγματα. Κάποιοι, φαίνεται, αρχίζουν να χάνουν τη ψυχραιμία τους βλέποντας και διαισθάνοντας ότι, στην εποχή μας όλα αλλάζουν και στη σκέψη αυτή, στην κυριολεξία, πελαγώνουν!
Όμως, ας τελειώνουμε με αυτή την ηλίθια λογική!
Άλλο είναι να ασχολείσαι με την αρρώστια κι άλλο να είσαι άρρωστος!
Όμως δεν θέλουμε τίποτα να πέσει χάμω. Θα αντισταθούμε στον εκβαρβαρισμό της λογικής όσο ανεπαίσθητος και να είναι!
Όταν λέει κάποιος ότι η αθεΐα είναι θρησκεία είναι σαν να παραδέχεται ότι ο άθεος αφού έχει μία θρησκεία δεν είναι ούτε άθρησκος!
Ισοπεδώσαμε όλες τις λέξεις… Μα… το ενυδρείο τι ρόλο παίζει εδώ;
Αν κάποτε οι λογής-λογής αιρετικοί ήταν για τους χριστιανούς άθεοι, όπως και οι διαφορετικής θρησκείας πιστοί είναι άθεοι και αυτοί, όπως και οι λάτρεις των αρχαίων θρησκειών… τώρα ο όρος αυτός δεν μας ικανοποιεί και όλοι οι άθεοι είναι θρησκευόμενοι και… θεούσοι! Σαν να λέμε «και όσοι δεν μαζεύουν γραμματόσημα είναι χομπίστες»!
Κάπου στο ίντερνετ το διάβασα αυτό, προσπαθώντας ο επινοητής του να αντισταθεί σε μια τέτοια λογική, όπου ο άθεος ονομάζεται θρησκευόμενος (δηλαδή η αθεΐα είναι θρησκεία) επειδή έτσι βόλευε κάποιον θεόπληκτο. «Αν κάποιος» λέει «που μαζεύει γραμματόσημα λέγεται χομπίστας, τότε κι αυτός που δεν μαζεύει… πάλι χομπίστας λέγεται»!
Όμως ας χρησιμοποιήσω καλύτερα ένα δικό μου παράδειγμα.
Αν όσοι δεν ξέρουν γράμματα είναι αναλφάβητοι, όσοι ξέρουν… πάλι αναλφάβητοι είναι!
Βέβαια, αν αυτό το δεχτούμε σαν αξίωμα, τότε και οι άθεοι… είναι θρήσκοι, όπως και οι χριστιανοί. Άρα όλοι οι άθεοι… είναι χριστιανοί.
Τι λογική!
Μου θυμίζει τους συνειρμούς του ενυδρείου.«Όποιος έχει ενυδρείο, επειδή του αρέσει η θάλασσα και οι γυναίκες, είναι άνδρας. Όποιος δεν έχει ενυδρείο … είναι αδελφή»!
Αλήθεια, εσείς οι πονηροί κατεργάρηδες έχετε ενυδρείο;
Φυσικά αντιμετωπίζω το θέμα από τη γελοία του πλευρά, αφού δεν χρήζει σοβαρότερης ανάλυσης και γι αυτό και δεν αναφέρομαι στην φιλοσοφία (βασικό πρόβλημα της φιλοσοφίας), σε ζητήματα ιερατείου, λατρείας, καθιέρωσης ιεροτυπικών και αποδοχής κάποιου υπερβατικού κόσμου, πράγματα τα οποία ο άθεος τα καταδικάζει απερίφραστα και αμετάκλητα. Οι διαφορές αυτές, άλλωστε, τον καθιστούν απέναντι σε κάθε θρησκεία και κάθε υπερβατική ιδέα. Ο άθεος για να το πούμε ξάστερα, όχι σε κάποιο θεό δεν πιστεύει αλλά ούτε φετίχ δεν μπορεί να αναγνωρίσει, δεν δέχεται καμιά δεισιδαιμονία και δεν δένεται στο άρμα κανενός. Πιστεύει ακράδαντα στις δυνατότητες του ανθρώπου. Βρίσκεται σε ένα κόσμο που διέπεται από φυσικούς νόμους και ορθολογισμό. Πάνω από αυτά δεν μπορεί να δεχτεί τίποτα απολύτως!
Λίγο πιο πέρα, στον πάγκο τους, οι διαστρεβλωτές της αλήθειας, προσπαθούν να αλλάξουν τις ταυτόσημες έννοιες των λέξεων «άθεος» και «αθεϊστής»!
Στην κυριολεξία μας βγάζουν από τα ρούχα μας, όσο αυτοί διαρρηγνύουν τα δικά τους, στην προσπάθεια να διαστρέψουν την ετυμολογία των λέξεων. Εδώ δεν θα ασχοληθούμε με την εννοιοκρατία, δηλαδή την ανοητο-εννοιολογία των εννοιοκρατικών, αλλά με την λογική των λέξεων, όπως αυτή καθορίζεται από την υπάρχουσα λεξικολογία ή αν θέλετε με αυτό που λέγεται νοηματική ή ορθοσημαντική!
Αθεϊστής = ο οπαδός του αθεϊσμού.
Αθεϊσμός = φιλοσοφική θεωρία που αρνείται την ύπαρξη του θεού.
Άθεος = αυτός που δεν πιστεύει στο θεό.
Καμιά εννοιολογική διαφορά δεν προκύπτει ανάμεσα στην αθεΐα και στον αθεϊσμό που είναι το ίδιο πράγμα. Η αθεΐα είναι «η έλλειψη πίστης στην ύπαρξη του θεού» και ο αθεϊσμός είναι «η φιλοσοφική θεωρία που αρνείται την ύπαρξη του θεού». Άθεος αυτός που δεν πιστεύει στην ύπαρξη του θεού και αθεϊστής ο οπαδός της θεωρίας του αθεϊσμού!
Γραμματικά ο άθεος είναι επίθετο, ενώ ο αθεϊστής ουσιαστικό, όπως για παράδειγμα αντίστοιχα οι λέξεις χρηματικός και χρηματιστής. Ο πρώτος αναφέρεται στα χρήματα και ο δεύτερος τα διαχειρίζεται!
Ας πάμε τώρα και στις τρεις αντίθετες λέξεις, για να επιβεβαιωθεί και να ετυμολογηθεί το στερητικό «α».
Θεϊστής = οπαδός του θεϊσμού.
Θεϊσμός = φιλοσοφική θεωρία που δέχεται την ύπαρξη του θεού.
Ένθεος = αυτός που πιστεύει στο θεό.
(Εξαιρούμε τον όρο «θεϊσμό» υπό την έννοια του ντεϊσμού, της φυσικής θρησκείας δηλαδή που εμφανίστηκε στη Γαλλία τα χρόνια της επανάστασης, και των οπαδών τους «θεϊστών» για να μην αναφερόμαστε στη λαϊκή έκφραση «θεούσος» κατά το «θεούσα» που συχνά λέμε για να εκφράσουμε την υπερβολή στην πίστη).
Με το στερητικό «α» δείχνουμε στέρηση, άρνηση ή κατά μια έννοια αντίθεση. Φυσικά στη λέξη Ένθεος δε γίνεται Αένθεος αλλά Άθεος. Γιατί αν ο Ένθεος (Εν+θεός) είναι αυτός που εμπνέεται ή διακατέχεται από το θεό, Άθεος είναι εκείνος που στην φιλοσοφία του παντελώς απουσιάζει η ιδέα του θεού. Η έννοια του θεού στερείται.Όμως με το πρόθεμα αντί η λέξη δηλώνει αντικατάσταση και αλλαγή. Με τη λέξη αντίθεος (αντί + θεός) εννοούμε αυτό που είναι αντί του θεού ή και του αντιπάλου του, γι αυτό μπορεί να πάρει και την έννοια του Σατανά, του Διαβόλου. Όμως με τη λέξη αντιθεϊσμό δεν εννοούμε τον αθεϊσμό αλλά αυτό που αντικαθιστά τον θεϊσμό! Τι σημαίνει αυτό; Τρέχα γύρευε! Ας μας πουν αυτοί που χρησιμοποιούν αυτή τη λέξη. Προφανώς είναι αυτό που εκφράζει αντίθετη θέση απ’ ότι εκφράζει ο θεϊσμός, όπως για παράδειγμα οι ενέργειες του Σατανά ενάντια στη βούληση του θεού. Κάτι παρόμοιο με τη φιλοσοφία του Κακού στη δυϊστική φιλοσοφία.
Όπως και η λέξη αντιθεΐα που εκφράζει όχι την άρνηση της ύπαρξης του θεού αλλά αυτό που αντιτίθεται στην ιδέα του θεού.
Το πρόθεμα «αντί» δεν μπορούμε να το χρησιμοποιούμε αυθαίρετα όπως μας αρέσει και πολύ περισσότερο να του δίνουμε έννοιες της αρεσκείας μας (εννοιοκρατία).
Λέξεις «αντιαθεϊσμός» και «αντιαθεϊστής» δεν υπάρχουν γιατί δυο αρνήσεις μας κάνουν μια κατάφαση, συνεπώς δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ταυτόχρονα. Εξάλλου το πρόθεμα «αντί» δεν στερεί όπως το στερητικό «α» την έννοια της λέξης, αλλά σαν συνθετικό δίνει στη λέξη την έννοια του αντιθέτου και του υποκατάστατου, όπως στη λέξη «αντίθεος», όπου ο διάβολος υποκαθιστά το θεό.
Στο χριστιανισμό όπως και πριν από αυτόν η αθεΐα είχε και τη σημασία της πίστης σε ψεύτικους θεούς, δηλαδή τους θεούς που δεν δεχόμαστε εμείς, συνεπώς έκφρασε και ασέβεια. Όρος καθαρά υποκειμενικός, γι αυτό λέξεις που χρησιμοποιούνται υποκειμενικά πρέπει να αποφεύγονται. Οι λέξεις που χρησιμοποιούμε πρέπει να είναι κοινά παραδεκτές, δίνοντας μεγαλύτερο βάρος στην νοηματική τους σαφήνεια, όπως έλεγε και ο Επίκουρος.
Εξ’ αιτίας όλων αυτών που αναφέρθηκαν πιο πάνω, πρέπει να υπογραμμίσουμε και την έννοια της λέξης «άθεος».
Πέρα από την έννοια που έχει στην λεξικολογία, η λέξη αυτή τόσο παρεξηγημένη στη διάρκεια της ιστορίας, συχνά οι πολέμιοι της αθεΐας της έδιναν και διαφορετικό νόημα. Στην αρχαιότητα ήταν όσοι αμφισβητούσαν την παραδοσιακή θρησκεία, όπως ο Πρωταγόρας, ο Ευήμερος, ο Διαγόρας, ο Θεόδωρος, ο Ξενοφάνης, για διαφορετικούς λόγους στον καθένα. Ακόμα και ο Σωκράτης, που τόσο πολύ πίστευε, καταδικάστηκε για αθεΐα, για ασέβεια στα κοινά. Στο χριστιανισμό, κάτω από το βάρος της δογματικής, άθεοι χρίστηκαν ακόμα και οι αιρετικοί της ίδιας δοξασίας με τους ίδιους! Πρωτίστως όμως πήραν το όνομα αυτό οι Έλληνες… σαν ειδωλολάτρες και αργότερα οι μάγοι, οι σατανιστές, οι αλλόθρησκοι και τέλος όσοι ασχολήθηκαν με τις επιστήμες! Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς πόσο διαστρεβλώνεται η έννοια της λέξης αυτής από τους χριστιανούς!
Ο αθεϊσμός, για τον χριστιανισμό, ήταν έγκλημα και τιμωρούνταν με θάνατο (Μπρούνο, Σερβέτους).
Σε γενικές γραμμές, ακόμα και σήμερα, η αθεΐα, για τους χριστιανούς, είναι λέξη συνώνυμη με τους Επικούρειους, τους άπιστους, τους ασεβείς, τους μηδενιστές, τους κακούς, τους αλήτες και τους λωποδύτες! Η έννοια της αθεΐας στη διάρκεια της ιστορίας, συνεχώς άλλαζε κάτω από την προσηλυτική οπτική των χριστιανών. Η αθεΐα όμως έχει τη δική της ιστορία και κυρίως, μια και μοναδική έννοια που προσδιορίζει τη φιλοσοφία του αθεϊσμού.
Αρχίζει με την απαρχή της ελληνικής φιλοσοφίας. (Θαλής, Δημόκριτος, Επίκουρος) στην προσπάθεια των πρώτων φιλοσόφων (Ιωνική σχολή) να εξηγήσουν τον κόσμο.
Το μεσαίωνα είναι σχεδόν άφαντος. Αργότερα διανύει τον εμπειριοκριτισμό και την φυσιοκρατική φιλοσοφία του 16ου και 18ου αιώνα (Μπαίηκον, Ντεκάρτ, Χομπς) και του Γαλλικού Διαφωτισμού με τους άθεους φιλόσοφους και εγκυκλοπαιδιστές (Χόλμπαχ, Ντιντερώ) και ο μηχανιστικός υλισμός καταλήγει στον Διαλεκτικό Υλισμό που θεωρείται πια μία ολοκληρωμένη επιστημονική θεωρία, η πιο γνήσια έκφραση του αθεϊσμού, που εξηγεί τον κόσμο υλιστικά και νομοτελειακά (Μαρξ, Ένγκελς).
Ο αθεϊσμός τώρα γίνεται τρόπος ζωής και οι βασικές αρετές που υποτίθεται εκπορεύονταν από το θεό, για τον άθεο γίνονται ΚΑΘΗΚΟΝ για μία έντιμη και ολοκληρωμένη ζωή στην οποία δικαίωμα έχουν ανεξαρτήτως όλοι οι άνθρωποι, χωρίς διάκριση! Δεν εκπορεύονται από κανέναν θεό. Δεν επιβάλλονται από καμιά θρησκεία, ούτε θεσμοθετούνται από απεσταλμένους του. Οι αρετές πάντα υπήρχαν, απλά αναζητούσαν εκφραστές στην πράξη, να γίνουν τρόπος ζωής, χωρίς επιβολή με την ανταμοιβή και την καταδίκη, χωρίς το κίνητρο της ανταπόδοσης και το φόβο της τιμωρίας. Η αρετή περικλείει μέσα της την ανιδιοτέλεια. Όχι τώρα, ανέκαθεν έτσι ήταν. Οι λεγόμενες «Αποκαλυπτικές θρησκείες» αποτέλεσαν την παραφωνία στον κανόνα αυτό.
Όταν η αρετή γίνεται καθήκον, η θρησκεία όχι μόνο γίνεται περιττή, αλλά και επιζήμια.
Όταν το αντιληφθούμε αυτό τότε σημαίνει ότι μάλλον ήρθε η ώρα να αλλάξουμε σελίδα και τρόπο ζωής. Ήρθε η ώρα να δούμε τη ζωή με άλλα μάτια.
Λάτρης της Αρετής είναι αυτός που έχει την ικανότητα να αρμόζει, να ωφελεί, να συνδέει, να αρέσει, να είναι ανώτερος και όσο πιο ηθικός μπορεί. Πουθενά, η αρετή, δεν συνδέεται με το σώσιμο της ψυχής! Όταν το άτομο μπορεί να συνδέσει το καλό χωρίς καταναγκασμό ή ωφελιμισμό τότε πραγματικά μπορείς να λέγεσαι άθεος, αφού απορρίπτοντας την ιδιοτελή προσφορά για τη σωτηρία της ψυχής σαν ανταμοιβή, μπορείς να καυχηθείς για τον ανιδιοτελή σου αγώνα, για τον άνθρωπο, τη φύση, τον πλανήτη και το σύμπαν ολόκληρο! Να γιατί η αθεΐα είναι αρετή!
Σχόλιο του άθρησκου
Συνάδελφε άθεε, θυμήθηκα μια διευκρίνιση του Ηλία Πετρόπουλου, ο οποίος, όταν ρωτήθηκε σχετικώς, είπε πως είναι άθεος κι όχι αθεϊστής. Υποθέτω, διότι δεν θυμάμαι τα περί την διευκρίνισή του αυτή, ότι μάλλον εννοούσε ότι ο αθεϊστής είναι αυτός ο οποίος αγωνίζεται να πείσει τους άλλους για την ορθότητα των αντιλήψεών του, σε αντίθεση με άθεο, ο οποίος δεν ασχολείται με την προώθηση των αρχών του.
Εάν όντως η διάκριση αυτή έχει κάποια αληθινή βάση, επιθυμώ να θέσω το εξής ερώτημα: όταν ο άθεος και έστω κι ο αθεϊστής, υποφέρει, για πολλούς εύλογους λόγους από την συμπεριφορά των ένθεων συνανθρώπων του – κατά το παρελθόν μέχρι και του σημείου του αφανισμού του – γιατί άραγε να θεωρείται επιλήψιμη η τάση του να κινείται και προς την κατεύθυνση του διαφωτισμού; Δηλαδή ο άνθρωπος αυτός, αν μη τι άλλο, δεν έχει το δικαίωμα να πολεμήσει την δεισιδαιμονία, εξ αιτίας της οποίας, δεν υποφέρει μόνον αυτός, αλλά θα υποφέρουν και τα παιδιά του.
Όμως η αλχημεία της κουτοπόνηρης δεισιδαιμονίας, προβαίνει και σε άλλες ματσαράγκες. Ισχυρίζεται ότι όλα τα εις -ιστης, όπως ας πούμε κομμουνιστής, δηλώνουν φανατισμό, δογματισμό, στενοκεφαλιά και τα τοιαύτα.
Δηλαδή ο ελλην-ιστής (πάμπολλοι υπήρξαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν), είναι φανατικός, δογματικός και στενοκέφαλος; Με λίγα λόγια το πρώτο συνθετικό της εις –ιστης λέξης τυγχάνει εντελώς άμοιρο της σημασίας της. Ώρα είναι να μας πούνε ότι κι ο ανθρωπ-ιστής είναι κακούργος άνθρωπος!
Όλ’ αυτά προέρχονται από ανθρώπους που διαθέτουν κακής ποιότητας προϊόντα , και γι’ αυτό ψάχνουν για φανταχτερά και εντυπωσιακά περιβλήματα.
Είτε λοιπόν έτσι έχει το πράγμα είτε κάπως διαφορετικά, η αφεντιά μου δηλώνει και άθεος και αθεϊστής. Ας είναι δε περισσότερο να ισχύει το δεύτερο, ως υπονοόν και την πολεμική διάθεση, αυτή του πολεμ-ιστή κατά της δεισιδαιμονίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου